Inbraak in computer niet moeilijk
Drie gevangenen
uit politiecel
Breda ontsnapt
Paus in kerk van Luther
INSTITUUT: FAILLISEMENT ALS PROBLEMEN VOORTDUREN
Actievoerders dringen basis binnen
Inmwti
VANDAAG
Feyenoord
blij met
gelijkspel
Wilander
verslaat
Ivan Lend!
Bestuur
schaatsbond
stapt op
KNVB op
zoek naar
coördinator
bw'iiï'H
1
1 NISSAN!
a
W
B
ERSUM 5
Doorrij der
na
ongeluk
achterhaald
Ruding wil
jeugdlonen
°ok korten
Merijntje
STAAT DER NEDERLANDEN
LENING 1983
199Q/1994
VIA LAKENS NAAR DE STRAAT
'HISTORISCHE ONTMOETING TUSSEN TWEE KERKEN
PvdA wil een
extraatje
voor minima
Delegatie
naar Taiwan
voor orders
Gekapseisd
jacht leeg
teruggevonden
MAANDAG
12 DECEMBER 1983
I
14 DAGEN GRATIS
DE STEM „de 4 inl krant
VALT TE PRATEN
uit weer dan &u occasions
:LD 37 - BREDA - Tel. 076-223166
«3ste jaargang
Kantoren te Breda
DE STEM
es
Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen Losse nummers 0,85
in
an„«e redactie binnenland pTWEE JONGENS IN TWEE WEKEN
.„STERDAM - Commerciële
„uputers zijn gemakkelijk te
[taken, zowel door technische
(liortkomingen als door men-
[jlijke slordigheid. Geef me
1)(fe goede jongens en twee
«ken de tijd en ik laat van
nu computersysteem niets
keel-
pit betoogde zaterdagmid-
I. Herschberg tijdens
Nws. 7.10 Tftr
17.35, 8.35 en 9.35 Akt
8.30 Nws.). NOS
t. 9.24 Waterstand,
TROS: 9.33 TS
I.35, 10.00, 10.35, UooV
10.30 en 11.30 N»
II.56 Waar blijft
terh. 12.26 Nederlan
en regels, all. 7 he
Meded. voor land.
2.30 Nws. TROS: 12
?„^?rarla',) 12 55 K »n forumdiscussie in Amster
13.00 en 13.30 Nw
chtig breekbaar. i<
Gewoon maar ievI
J: 15.10 Bange mensi
Nws. 15.32 AVROdj
17.00 Toppers
Jws. 17.36 AVRO's
(18.00 Nws.). u
iojourn. P.P.: 18.20U
de RPF. Overhek
18.30 Franko hi
,0 Richting. 18.50 J
IO: 19.45 Sangh en
20.03 Zaterdagavö!
Laat ons de ruste
6 EO-Metterdaad. T
10 Latijn, herh. les
ammmeren met Pasc
SO: 22.30 Nws. 22.401
Deze week. 23.20
23.50 Tenslotte. 21
[jm over de mogelijkheden
computerkraak. Hersch-
irg, hoogleraar aan de Tech-
ische Hogeschool in Delft,
as een van de deskundigen
lie anderhalf uur lang hun
licht over het probleem lieten
schijnen.
Ook de andere panelleden
bleken weinig vertrouwen te
hebben in de beveiling van
computers tegen inbraken.
Een uitzondering vormde drs
H. Koenen, directeur Automa
tisering en Bestuurlijke Infor
matievoorziening van het mi
nisterie van Defensie. Hij
meent dat de inbraak van bui
tenaf in een defensie-compu
tersysteem (zoals in de film
'Wargames') in de Verenigde
Staten noch in Nederland kan
gebeuren. Het kraken van bin
nenuit noemde hij wel moge
lijk.
De Dordtse officier van jus
titie H. van Brummen vertelde
dat hij in zijn functie bij drie
gevallen van computerfraude
betrokken is geweest, waarbij
het steeds om werknemers,
dus fraude van binnenuit,
ging.
Bij de bank waren een of
meer werknemers er in een
periode van zes maanden in
geslaagd met fictieve op
drachten in totaal 100 miljoen
gulden naar een buitenlandse
rekening over te maken. Een
employé van de verzekerings
maatschappij had kans gezien
door het opnieuw activeren
van reeds afgehandelde scha-
dedossiers de hand op 900.000
gulden te leggen. De oliehan
del raakte bijna een flinke
hoeveelheid olie kwijt doordat
een administratieve medewer
ker een valse order in de com
puter stopte. Zijn opzet mis
lukte en de olie kon nog wor
den achterhaald, aldus Van
Brummen.
De Groningse hoogleraar en
organisatie-adviseur A. van 't
Klooster wees er op dat een op
een datanet aangesloten com
puter vele ingangen (termi
nals) heeft. Men kan binnen
dringen door de vaak onge
looflijke onzorgvuldigheid
waarmee mensen met hun co
dewoord omspringen.
Van 't Klooster kwam met
wat cijfers van een nog niet
gepubliceerd onderzoek naar
computerfraude. Het onder
zoek bestreek de periode tot
1980. Er waren 3400 enquête
formulieren aan het bedrijfs
leven toegestuurd, waarvan er
1.200 waren teruggekomen. Uit
de antwoorden bleek, dat zich
in een periode van tien jaar
250 gevallen van computer-
misbruik en 200 gevallen van
diefstal door middel van de
computer hadden voorgedaan.
Kernenergie wordt te duur
uur nws. NCRV:
.30 Ra ba rba ra. 8.03 F
9.03 Gospel-rock. lol
11.45 Weerman Hal
2.03 Los vast live. lJ
15.03 Bisco-exprel
/-zaterdag-sport. NCj
opean Music Gail
2 Koploper, (ca. 19.30|
20.03 Elpee-pop.
fie. 23.03 Late date.
Van onze redactie buitenland
WASHINGTON - Kernenergie wordt snel
juurder dan traditionele vormen van energie
voorziening.
Het is te verwachten dat de energiebron, door velen
aangeprezen als goedkoop en onuitputtelijk zich bin
ten niet al te lange tijd uit de markt prijst en failliet
Dat blijkt uit een onderzoek
Nws. 7.02 Septiem. is verricht door het onaf-
!>p een klein stationne lankelijke Amerikaanse insti-
lut Worldwatch.
Volgens de onderzoekers
jn de problemen van de
;ernenergie-voorziening veel
imstiger dan ondernemingen
n deze branche doen geloven.
Terwijl in de Amerikaanse
lemenergie-industrie de be-
in de vroegte. 9.00 In
peeld. 10.15 Conce
11.30 Kurhausconce
or cello en piano. 12
NOS: 13.00 Nws. 1!
15.00 Akkoord. KR
n muziek (A. Rubr. vi
tbyisten. B. Podium v
^epsmusici.) KRO: 2(
lland Festival Oude li
ederen. B. Oude muz
rsfluit en forte pia
olement (10). 22.00 L
Ter overweging.
nder Hilversum 1) N(
voor buitenlanders. 1!
n het Marokkaans-A
Bulletin in het Berbt
tin in het Turks,
het SpaaYis.
Tan een onzer verslaggevers
BREDA - In de nacht van za-
lerdag op zondag is de 86-jari-
(e voetganger F. Bally uit
Breda door een personenwa-
[en op de Nieuwe Prinsenkade
geschept. Enige tijd later is hij
i» het ziekenhuis aan zijn ver
wondingen bezweken.
De personenauto, die vol
gens getuigen met hoge snel
heid richting Tramsingel reed,
verminderde na het ongeluk
auwelijks zijn snelheid en
eddoor.
Attente taxichauffeurs zet-
!en de achtervolging in en
)0 Nws. 8.10 NCKV-»mden de politie later het
U alleen, U loven lenteken van de auto meede-
°P NOS;a*9.25 Wate ^aRr°P„Werd de. 23Jjarige
- f uit Breda van zijn bed ge-
w*. _c^ Hij verkeerde volgens de
st. 10.55 Wilde ganz politie onder invloed
h. VPRO: 22.02 Welin
tgen. 23.02 Met het oog
TROS: 0.02 De n
Krieken met Adje.
cd
andere wereld van
NOS: 12.00 Tam
i Maluku. 13.00 N
g en hoop. 13.55 PJ
enl. werknemers.
^dienst. 17.58 Wilde g
j O C IA- 4 IC
Nws. 18.10 Brood s tjfs lemand
Mensen. 18.45 Liturg» iemand
NOS: 19.10 Hobbyscj
>el met poëzie. 2
3 AVRO-magazine d
>0.25 Europa plus en n
:haduwparlement -
mensenFE
hvijzer. Afl. 8: Hetni
?n (CBR). RVU: 22.10
1 in de jaren tacn
>.30 Nws. 22.40 Persp^
ereldeconomie in de]
23.00 Klass. met car
■Jws.
lol
l van alco-
en daarom is hem een
'oedproef afgenomen.
De verdachte hield lange
m vol de wagen niet be
zuurd te hebben. Er kwam
anders, die be-
inv^ö: lit.tv Jeerde de wagen te hebben
45 Spel met poëzie. 2 «stuurd, maar onder druk
dn een aantal getuigen-
klaringen legde F. alsnog
^bekentenis af.
l'LVERSUM - Minister Ru-
(Financiën) wil het mini
"""Jeugdloon ook korten met
P'Ment.
de TROS-radio-uitzen-
J amerlireed zei hij za-
j-™"gmiddag de aangekon-
verlaging „vervelend
srantwoord" te vinden.
e ""inister noemde het mi-
mumjeugdloon, althans in-
™°naal gezien, heel hoog.
e nnp.j.u. j 2 ""windsman liet zich in
Pffrf fcve zm uit over de ècono-
;rnationaal - Lw °"twikkelmSen- -Het
ePur>t in de crisis is ge
len v^v' zo zei hij- Als teke-
n herstel noemde hij de
Va" de Produktie en
13 .Nil] i lLW ?/ei van de export. De in-
evf)hrin^en door Het bedrijfs-
hoernde hij te laag en de
1 uur nws. AVRO. -
achtershow. 8.30 A
orama junior. 9.02 J
i^ARA: 10 02 Het zond
an de VARA op dn veriagine
S "«antwoord»
^w»s6>i
ïn swingsessions.
Hitparade met
1983). KR°:c
h. 23.02 Rockdreams
I.oo Nws. 8.05 Er staf',
Winterswijk-
ziek tot Cone.i f
igenda. 9.30 Cascade.
a Religiosa. V-
00 Nws. 13.05 Oper
agmenten uit L
itier. 14.10 Concer
-uddag: Het
rkest, met sohst- ajt
muz. voor ork. pf(
e: circa 14.50-15^us|ca
z.) Aansl.: 16 0®,Vteiten
S: 20.00 Specialité';
.00 Koren en korps
eiten.
M-zender Hi»
.02-19.40 Nws. VPO'
19.02 Bulletin m Bu|
is-Arabisch. 19.1
erbers. 19.20 BuJj
9.30 Bulletin m ne
Verkloosheid
te hoog.
Paus geeft
de pij aan
Maarten
staande moeilijkheden vooral
worden toegeschreven aan in
flatie, hoge rentestanden en
overheidsbemoeienis menen
de onderzoekers dat de proble
men niet zullen verdwijnen.
Volgens het instituut heeft
de economische recessie de
groei van kernenergie in de
hele wereld afgeremd en zal
het gebruik van deze vorm
van energie in 1990 slechts een
niveau bereiken dat overeen
komt met een derde van het
niveau dat tien jaar geleden
werd voorzien.
„De economische problemen
van kernenergie zullen niet op
korte termijn verdwijnen", zo
stelt de auteur van het onder
zoeksrapport, Christopher
Flavin, „De kosten zullen in
alle landen blijven stijgen en
hoge rentestanden en krappe
kapitaalmarkten blijven
waarschijnlijk bestaan, zelfs
met een krachtig economisch
herstel", aldus Flavin.
De stijgende kosten van
kernenergie zijn een direct ge
volg van de steeds hoger wor
dende bouwkosten van een
kerncentrale. Die liggen te
genwoordig gemiddeld rond
de twee miljard dollar (onge
veer zes miljard gulden), aldus
de onderzoekers. Dat is vijf tot
tien keer meer dan oorspron
kelijk werd gedacht. Finan
ciers worden daardoor steeds
terughoudender om te inves
teren in nieuwe centrales.
Een deel van de problemen
is te wijten aan de voorschrif
ten, maar de moeilijkheden
hebben vooral ook te maken
met wanbeheer en verande
ringen in het ontwerp als de
bouw van een centrale al aan
de gang is. „De schuld uitslui
tend schuiven op degenen die
de regels maken is als het ver
moorden van de boodschapper
met slecht nieuws", zo staat in
het onderzoeksrapport.
De kostenstijgingen zijn
vrijwel gelijk in Groot-Brit-
tannie, Japan en West-Duits-
land. Kernenergieprogram
ma's in Iran, Mexico, Spanje
en Zweden hebben te kampen
met ernstige tegenslagen om
economische en politieke rede
nen. In ontwikkelingslanden
heeft de groeiende schulden
last het mislukken van veel
ambiteuze nucleaire program
ma's versneld, aldus de onder
zoekers.
Van een onzer verslaggevers
WOENSDRECHT - De vredesdemonstratie van 'Vrouwen voor
Vrede' rond de vliegbasis in Woensdrecht kreeg gistermiddag
een grimmig slot.
Een klein deel van de ruim 3.000 deelnemers wist het toe
gangshek van de vliegbasis weg te rollen, waarna tientallen de
monstranten schoorvoetend het terrein betraden. Dit ontaardde
in een geweldloze confrontatie tussen aarzelende en schreeu
wende actievoerders en tientallen dreigende bewakers van de
marechaussee en het luchtmachtkorps.
„Dit was niet de bedoeling. We zouden voor de basis blijven
staan en het moest geweldloos zijn", reageerde Marja Machielse
uit Breda namens Vrouwen voor Vrede. zie ook regwpagina
De demonstranten gaan de vliegbasis binnen.
- FOTO DE STEM DICK DE BOER
(ADVERTENTIE)
inschrijving op 13 december 1983 van 9
tot 15 uur via banken en commissionairs
Van een onzer verslaggevers
BREDA - Zaterdagavond hebben drie gevangenen
kans gezien uit het politiebureau te Breda te ontsnap
pen.
De initiatiefnemer tot de
ontsnapping, de 22-jarige A.
de J. uit Breda, meldde zich
zondagochtend weer bij het
politiebureau, omdat hij „één
nacht op vrije voeten genoeg
vond" De twee andere, de 20-
jarige V.M. en de 27-jarige
Door onze correspondent
Cees Manders
ROME - 'Historisch' wordt het
bezoek genoemd dat paus Jo
hannes Paulus II zondag
avond in het kader van het
Lutherjaar heeft gebracht aan
de Lutherse Christus Kirche
in Rome.
Maar zowel het Vaticaan als
de Italiaanse protestanten
hebben getracht de 'ontmoe
ting tussen de twee kerken' uit
de schij nwerpers te halen. Te
vergeefs, overigens, want de
anders zo rustige omgeving
van de Via Toscana in Rome
werd zondagmiddag al be
stormd door honderden jour
nalisten uit vele delen van de
wereld, vooral uit Duitsland.
Gisteravond tegen zeven
uur heeft de paus van Rome
voor de eerste keer voet gezet
in een protestantse kerk en er
een gebedsdienst bijgewoond.
Maar voor de Lutherse kerk is
er geen paus op bezoek ge
weest, maar 'slechts' de bis
schop van Rome, de enige per
soon in de Rooms-katholieke
hiërarchie die de Luthersen
nog wel willen erkennen.
Deze 'bisschop van Rome'
heeft ook niet aan een protes
tantse eucharistie deelgeno
men, maar slechts het gebed
gedeeld met de 700 aanwezige
protestanten van Rome. De
echte eucharistie met een ka
tholieke paus zal volgens de
protestanten nog onmogelij k
zijn omdat deze dienst zelf
plus de Maria-verering, de sa
cramenten, het mysterie van
Christus en de persoon van de
paus juist die dingen zijn die
beide kerken verdeeld houden
en met betrekking waartoe ze
nog niet nader tot elkaar zijn
gekomen.
De protestanten zien het be
zoek van de paus slechts als
een logisch gevolg van zijn
'historische' ontmoetingen met
de leiders van de Lutherse
kerk tijdens een bezoek aan
Duitsland, drie jaar geleden.
Beide kerken begrijpen eikaar
nu beter dan ooit eerder het
geval was, en tegen deze ach
tergrond moet het bezoek van
de paus aan de Lutherse kerk
van Rome dan ook worden ge
zien.
De Lutherse moederkerk in
Duitsland heeft gewaar
schuwd voor al te groot opti
misme met betrekking tot een
mogelijke hereniging. Verte
genwoordigers van beide ker
ken moeten elkaar zeker blij
ven ontmoeten, maar de waar
de daarvan moet niet worden
overschat: „Tot een echte
oecumene zal het pas komen
wanneer de ene kerk de leden
van de andere kerk zal toela
ten tot de viering van de
eucharistie. En zover is het
nog lang niet", aldus de
woordvoerder van de Duitse
protestanten, Sattler.
De leider van de Lutherse
gemeente van Rome, Meyer,
sprak de paus gisteravond
(zondagavond) vriendelijk toe,
en de paus deed in zijn ant
woord niet anders. „We willen
eenheid zonder ons te laten
ontmoedigen door allerlei one
nigheden", sprak de paus.
Na een samenzang en een
gebed (het Onze Vader) was de
ontmoeting teneinde. „Een
mooi gebaar", zeiden de pro
testanten, „maar laten we
nuchter blijven en niet over
drijven."
H.v.B. uit Breda zijn nog
voortvluchtig.
De J. sloeg met een metalen
tafelpoot een kleine ruit boven
de celdeur kapot. Na nog en
kele stukken beton te hebben
losgewrikt kon hij door het gat
uit de cel kruipen.
Vervolgens heeft hij twee
andere arrestanten bevrijd
door de sloten van de celdeu
ren te vernielen. Het drietal
drong door tot een wachtlo
kaal naast het cellenhuis. Via
een raampje van 30 x 27 centi
meter en een 'ladder' van aan
elkaar geknoopte laken kon
het drietal de 7 meter lager ge
legen straat bereiken en zich
uit de voeten maken.
Zowel A. de J. als V.M. zaten
al een tiental dagen in arrest
voor een aantal inbraken.
H.v.B. was vorige week vrij
dag in Breda aangehouden.
Enige tijd geleden ontvluchtte
hij uit een penitentiaire in
richting in Avereest. Hij was
ter beschikking gesteld van de
regering in verband met een
aantal geweldsdelicten.
VS/ Honduras
De Amerikaanse troepen in
Honduras worden in februari
teruggetrokken. Dit heeft het
Amerikaanse ministerie van
defensie bekendgemaakt. De
Amerikaanse militairen zijn
in Honduras voor een oefe
ning. Momenteel bevinden
zich nog ongeveer 3000 Ameri
kaanse militairen in Hondu
ras.
Van onze
redactie binnenland
HILVERSUM - De PvdA
wil de 'echte' minima
volgend jaar een ex
traatje tussen de 155 en
175 gulden geven.
Het PvdA-kamerlid
Buurmeijer kondigde za
terdag voor de VARA-
radio aan daarover vol
gende week een voorstel
te doen tijdens het debat
over de kortingswetten
van het kabinet.
Buurmeijer zei dat het
hem uitgesloten lijkt dat
het CDA tegen zijn voor
stel is, omdat dit geen ex
tra geld kost.
Van onze redactie binnenland
DEN HAAG Een Nederland
se overheidsdelegatie is zon
dag naar Taiwan vertrokken
om te onderzoeken of dit land
civiele orders in ons land wil
plaatsen.
Die zullen een rol spelen in
de discussie binnen het kabi
net over een uitvoervergun
ning voor de eventuele leve
ring van duikboten.
SCHIERMONNIKOOG (ANP)
- Bij Schiermonnikoog heeft
het Poolse vrachtschip 'Kruty-
nia' zondagmiddag een klein
jacht met de boeg omhoog
zonder opvarenden aangetrof
fen.
Van de opvarende(n) ont
breekt ieder spoor.
Luttele minuten voor het
laatste fluitsignaal was het
André Stafieu die Feyenoord
in het duel tegen PEC/Zwolle
naar 2-2 schoot. De
Rotterdammers waren
dolgelukkig met het gelijke
spel omdat ze na een half uur
spelen in Zwolle al met 2-0
achter stonden.
De jeugdige Zweed Mats
Wilander mag zich winnaar
noemen van de open
Australische
kampioenschappen. In de
finale versloeg Wilander Ivan
Lendl.
Na een hele serie incidenten is
het bestuur van de
schaatsbond opgestapt
Tijdens de algemene
ledenvergadering gingen de
gewesten niet accoord met het
voorstel tot salarisverhoging
van de trainings-coordinator,
hetgeen voor het
bondsbestuur reden was om
er de brui aan te geven.
Kees Rijvers zal op korte
termijn een coördinator naast
zich moeten duiden. De
bondsvergadering van de
KNVB ging zaterdag accoord
met een desbetreffend
voorstel.
IriNNENONOEftZ^ISl
1 NIEUWE ABONNEE
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
Met deze bon kunt u een
nieuwe abonnee aanmelden
en uw premie kiezen.
Woonplaats:
Betaling 61,15/Kwartaal 20,49/Maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Aangemeld door:
Naam:
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
Keuze geschenk: (aankruisen s.v.p.) da DB DC DD
IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar:
De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA.
^Bellen kan ook: 076-236911.