even..L
UITBLAZEN
Verzuiling rem op politiek als beroep
Milieubeleid Winsemius
krijgt zware onvoldoende
Anderen
over
Bouterse
Maggie's
gelijk
DESTEMCOMN
JOOP VAN DEN BERG IN PROEFSCHRIFT:
NA TUUR EN MILIEU ONTEVREDEN
edenkelijk
n de waagscha^
WIM KOCK
DONDERDAG 8 DECEMBER 1983
■ACHTERGROND
De dodenlijst GEORG HERING, 'T SOMBERE VAN SURINAME
pONDERDAG 8 DECEMll
Topman Gezondi
Reglement in
gevangenis
onrechtmatig
u
1
DENIS had zijn golf-
broek aangehouden.
Hij was te moe ge
weest om te douchen en
nu zat hij peinzend te sta
ren in zijn glas waarin hij
de whisky-on-the-rocks
langzaam liet rondwalsen.
Tersluiks bekeek hij zijn
vrouw die aan de eettafel zat,
met een stapel paperassen voor
zich. Af en toe hoorde hij haar
zachtjes mompelen. 'Rekenen
doet ze nog altijd hardop',
dacht hij, nauwelijks vertederd.
Met weinig vreugde keek
Denis terug op zijn partijtje
golf. Het spel was nog wel leuk
geweest, maar daarna, bij de
borrel in de club, hadden ze
hem op het hart getrapt. Niet
dat hij 't had laten merken. 'Als
gemaal van de Britse Eerste
Minister moet je je kunnen be
heersen', zei Denis zelf altijd in
zijn kring van intimi. Dat had
hij ook gedaan toen ze hem wa
ren gaan plagen met de kor
daatheid van zijn echtgenote.
Denis was daaraan gewend en
meestal kon hij er wel om la
chen wanneer zijn vrienden
hem de rol van pantoffelheld
aanmaten, maar deze keer had
het hem zeer gedaan. Hij had in
de plagerijen een grond van
ernst vermoed, alsof zijn vrien
den Maggie echt een kreng
vonden. Dat had hem onzeker
gemaakt, en ongerust en moe.
Thuis, na zijn derde whisky,
was Denis gaan beseffen dat
zijn ongerustheid niet zozeer
voortkwam uit wat zijn vrien
den misschien hadden bedoeld,
maar omdat de vermoedelijke
pointe van hun plagerijen pre
cies spoorde met de onzeker
heid die hij zelf al een tijd pro
beerde te onderdrukken. Onze
kerheid over de vraag of zijn
vrouw haar halstarrigheid mis
schien aanzag voor daadkracht.
Pluralis
„Maggie, dear, hoe was
het eigenlijk in Athene. Je hebt
er me nog niets over verteld",
zo leidde Denis een conversatie
in waarvan hij hoopte dat die
wat dieper zou gaan dan ge
woonlijk, wanneer hij met. haar
over politiek probeerde te pra
ten.
Zijn vrouw keek verstoord
op van haar papieren. „Hadden
wij misschien naar de golfclub
moeten komen om meneer ver
slag uit te brengen?", ant
woordde zij bits.
Een slecht begin én de plu
ralis majesUitiseen nog slech
ter voorteken. Ze noemde zich
tegenwoordig steeds vaker 'wij'
in plaats van gewoon 'ik'. In de
pers werden daar al hatelijke
grapjes over gemaakt en hij had
van iemand die het weten kon
gehoord dat men er zich op
Buckingham Palace aan het
ontbijt een rolberoerte om gela
chen had. Iemand anders ech
ter had hem juist ingefluisterd
dat de koningin Maggie's 'wij'
niet kon waarderen en er geïrri
teerd door raakte.
Kristal
Denis schonk zichzelf nog
eens in uit de kristallen karaf
die Maggie van een andere top
conferentie had meegebracht.
Was het Venetië? Of Stuttgart?
'Het moet Venetië zijn ge
weest'. dacht Denis, die het als
betrekkelijk eenvoudig EG-
burger ook niet allemaal meer
bij kon benen. Zich verman
nend nam hij opnieuw het
woord.
„Ik heb begrepen dat je je
niet erg geliefd hebt gemaakt
bij je Europese vrienden", viel
Denis met de deur in huis. De
frontale benadering wilde nog 5
wel eens helpen, al kende hij
ook de risico's daarvan. Of ze
spraken vanaf nu dagen niet
meer met elkaar of zij zou op
veren van haar paparassen en
de toegeworpen handschoen
oprapen. 5
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllË
Het werd dat laatste: „Wat
je vrienden noemt", barstte ze
los, „die Eurocraten! Mister
Loeber van Holland was nog
de enige realist. Die wist dat er
met mij niet te marchanderen H
zou zijn. Maar die Griek, Papa
Dee of hoe hij ook heten mag,
bleef maar lijmen. Mister Loe- H
ber - ik mag die man eigenlijk
wel - kon het niet meer aanzien
en schoot op het laatst Papa D.
te hulp om hem te behoeden
voor een afgang in eenzaam-
heid. Loeber knipoogde nog
naar ons, alsof hij zeggen wilde
'ik weet natuurlijk wel dat er j§
aan u niet te tornen valt, maar 5
Papa D. is nu eenmaal gastheer
dus help ik hem maar een
handje. Uit beleefdheid." 5
De val
„Je hebt ze dus behoorlijk j=
hun vet gegeven", moedigde
Denis aan, overstappend op de j=
stroopkwast.
„Ja wat dacht je, Eurocra-
ten hebben harde koppen en ze
lezen de verkeerde kranten. Als j=
ze de gang van zaken in de we-
reld een béétje hadden gevolgd
hadden ze anderhalf jaar gele-
den al kunnen weten dat er met
iemand die met de ene hand S
het hele Argentijnse leger van
een eiland jaagt en met de an-
dere thuis de meest gevreesde jg
vakbonden van de hele wereld jjjj
in het stof doet bijten, niet te
foezelen valt. Wij houden niet
van dat continentale gekonkel
van een miljard hier en een mil- 5
joentje daar, geven en nemen,
procenten voor centen en een j=
hoop mooie woorden. Wij be-
naderen de internationale poli-
tiek als een militaire operatie.
Alles of niets for great Great-
Britain. Recht door zee als een
Task Force. Dat is onze ma-
nier.
„En daar hebben de Euro-
craten niet van terug?", deed
Denis er nog een schepje boven
op, verbijsterd over zichzelf dat
hij haar in een val durfde laten
lopen.
„By Jove nee!", riep Mag- 5
gie, met de vlakke hand een j=
klap op de stapel papieren uit
Athene gevend, „ik liet ze alle
hoeken van de conferentiezaal 5
zien. Ze kletsten zich suf, schol- S
den me uit en dreigden met ver-
val en ondergang, maar ik gaf
geen krimp."
„Maar je hebt ook niet ge-
wonnen", zei Denis in weer een E
vlaag van ongewone moed. „Ik S
bedoel", zo voegde hij er haas-
tig aan toe, „dat er niets bereikt E
is. We krijgen nog steeds geen S
penny in plaats van twee mil-
jard. Ben je nou niet bang dat
de EG in elkaar stort?"
Wal kan ons dat schelen zo- E
lang wij gelijk hebben?", brieste
Maggie en Denis zweeg. Hij
kreeg een visioen waarin hij E
zichzelf in een geschiedenis-
boek zag bladeren. 'Verval en
Ondergang van het Halstarrige E
Britse Rijk'. Hij durfde de
zwarte bladzijde waarop hij
stuitte niet om te slaan E
Maggie's boze geritsel met
de papieren haalde hem snel E
weer uit z'n droom. Hij wendde
zich andermaal tot de karaf uit
Venetië en dacht: 'ik had haar E
te pakken. Zal ik het m'n vrien-
den op de golfclub vertellen?
Of liever maar niet?' E
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b v
Directie: drs J H M Brader
Hoofdredactie L Leijendekker en H. Coumans
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres. Postbus 3229, 4800 MB Breda
076-236911 Telex 54176
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850
Breda, Nwe Ginnekenstraat 41076-236326
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14. 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910
Abonnementen:
20,49 per maand, 6115 per kwartaal of 238,00 per jaar
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17 00 uur):
Informatie grote advertenties ©076-236881
't Kleintje 076-236882
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19 00 tot 20.30 uur
en zondag van"18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
RsnkrplatiPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Op 8 december 1982 wer
den geëxecuteerd na
martelingen:
De advocaten Hoost, Rie-
dewald, Gonsalvez, Ba-
boeram, Sohasingh. Zij
waren de verdedigers van
Rambocus, de man die in
maart van dat jaar een
mislukte coup pleegde.
De wetenschappers Lec-
kie en Oemrawsing.
De journalisten Wijn-
gaarde, Slagveer, Behr,
A. Kamperveen en F.
Kamperveen.
De militairen Rambocus
en Sheombar.
De vakbondsleider Daal.
De executies werden uit
gevoerd door de soldaten
Bhagwandas (nu leider
van Stanvaste), Rozen-
daal, Mahadew en bevel
hebber Bouterse.
Op 3 februari 'hing Roy
Horb zichzelf tijdens de
vlucht op'.
Bouterse heeft zijn
koffers klaar staan
Door Hans Kuitert
en Hans Toonen
DEN HAAG - Georg Hering
(50) zet met een bijna thea
traal gebaar zijn bril af en
glimlacht minzaam. Bedaard
zegt hij: „Deze nieuwe arres
taties, deze beschuldigingen
zijn weer een afleidingsma
noeuvre van Bouterse. Zoals
zijn uitspraak of het geld nu
van Christus komt of van de
duivel, ook zo'n wanhoop-
suitspraak was. De man
staat met de rug tegen de
muur."
Hij verzucht: „Bouterse
heeft het moment goed geko
zen. Er waren veel Neder
landse journalisten en die
pakten dat nieuws wel op. De
sociale en economische pro
blemen, die Bouterse boven
het hoofd zijn gegroeid, ver
dwijnen even naar de ach
tergrond. Er worden geen
lastige vragen gesteld. Want
er is weer een coup verij
deld
Bovendien, het rumoer nu
staat niet los van 8 december
vorig jaar. Er circuleren in
Paramaribo anonieme pam
fletten waarin wordt opge
roepen de vijftien moorden
niet te vergeten. Bouterse
heeft de schrik er nu weer
even onder."
„Bouterse is intern en in
ternationaal geïsoleerd. Na
de decembermoorden zij n
veel vooraanstaanden ge
vlucht. Dat is voor een kleine
gemeenschap als Suriname
een ernstige aderlating."
Hij bevestigt het verhaal
dat Bouterse de koffers al
klaar heeft staan, mocht er
iets fout gaan. „Eerst stond
de vluchtroute vast, die ging
naar Grenada. Nu dat niet
meer kan, zoekt hij andere
wegen. Inderdaad, Ingrid
Bouterse zit in New York om
een huis te kopen. En het is
waar dat Bouterse zijn
ambtswoning terugverkocht
heeft aan de staat met een
winst van 1,4 miljoen Neder
landse guldens."
„De bevelhebber is ee.
gentleman, er is iemanj
anders die gefaald heelt.
En Bouterse neemt oini,
vrienden in bescherming
Er is iemand die die nacht
op zijn plaats had moeten
zitten en die was er niet
Het gevolg is dat de zaaj
niet onder controle h®
en zo kwam die slacht,
partij."
Journalist WILLEM 0L7-
MANS, die de bevelhebber in Su
riname interviewde ondermw
over de 'December-moorden'.
„Er was veel vertrouwt
in Bouterse. Het land was
lang zonder leider ge.
weest. Er was behoeft
aan een sterke man. Na.
genoeg iedereen heelt
zich vergist. Ook Haak
mat en Chin A Sen."
Voor de onafhankelijke
Hering is één ding zonne
klaar: Bouterse kan zich niet
veel meer veroorloven.
„Toen op 8 december vorig
jaar de voornaamste tegen
standers uit de weg werden
geruimd, stond Bouterse ook
met de rug tegen de muur.
Maar dat was eerder politiek
dan economisch. Er was dui
delijk verzet."
Bundelde Cyriel Daal in
november 1982 nog het verzet
met massale demonstraties,
nu sluimert het.
„Dat blijkt," aldus Hering,
„uit het feit dat Bouterse op
24 november bij de procla
matie van de eenheidsbewe
ging Stanvaste slechts 15.000
mensen op de been kreeg en
niet de verwachte 50.000. Zo'n
massa kregen de oude partij
en vroeger zonder moeite bij
elkaar. De recente branden
in Paramaribo zijn duidelij
ke indicaties van het verzet."
Gevraagd naar de rol van
Chin A Sens bevrijdings-
raad, wil hij wel eerst kwijt
dat hij daarvan geen spreek
buis is. „Na de oprichting
van de raad," zegt hij„leefde
in Suriname de hoop dat de
bevrijding spoedig zou ko
men. Dat was, denk ik, geba
seerd op het feit dat men al-
GEORG HERING, hoofdredacteur van de in Nederland
vervaardigde onafhankelijke 'Weekkrant Suriname' (op
lage 11.000, zes parttime redacteuren). Een functie die hij
sinds september 1980 bekleed. Voordien was hij perschef
van de regering Arron. „Sinds de coup zijn mijn ogen
wel opengegaan. Onder Arron teas er inderdaad veel
fout. Voor 8 december vorig jaar gaf ik het regime Bou
terse nog het voordeel van de twijfel, maar nu voer ik een
constructieve oppositie". Hering kan beschouwd worden
als één van de best geïnformeerde Surinamers in ons
land. - FOTOAUDET
leen keek naar het doel van
de raad, de democratie her
stellen, Bouterse verdrijven.
Maar de mensen in Parama
ribo keken niet naar de mid
delen, de niet gewelddadige
middelen. Men raakte te
leurgesteld."
Hoewel dat lang niet al
leen de verdienste is van de
bevrijdingsraad zijn twee
doelen toch bereikt: het be
wind in Suriname is econo
misch al nagenoeg ten
gronde gericht en internatio
naal politiek geisoleerd.
Hering, bijna moedeloos:
„Het derde middel, het moti
veren van de bevolking in
Suriname, levert de grootste
problemen op. De machtheb
bers hebben de media in
handen en alleen via de we
reldomroep kunnen de
ideeën van de raad de Suri
namers bereiken. Een paar
maanden geleden is er een
radio-zender gestart die he
laas alleen nog het dunbe
volkte West-Suriname kan
bedienen".
Nog steeds kan hij heftig
worden als hij denkt aan de
dramatische gebeurtenissen
eind vorig jaar, toen 15 critici
het leven lieten. Toch zegt hij
nuchter: „Na acht december
is ons wereldje ingestort. We
hebben bij de weekkrant be
sloten constructieve opposi
tie te voeren. We onder
schrijven de doelstellingen
van de bevrijdingsraad."
Hering herinnert zich nog
scherp dat hij in Nickerie
was ten tijde van de coup.
„Ik heb een uur nodig gehad
om het te verwerken. Dat is
de tijd voor de vlucht naar
Paramaribo. Ik ben drie da
gen ondergedoken, maar heb
mij toch gemeld. Ik kreeg
drie weken huisarrest. Toen
in augustus 1980 de grondwet
buiten werking werd gesteld
heb ik besloten met mijn
vrouw en twee kinderen het
land te verlaten."
Over het intrekken van de
Nederlandse ontwikkelings
hulp, alom toegejuicht door
het merendeel van de 160.000
Surinamers in Nederland,
heeft Hering lang nagedacht.
„Ik vind het aan de ene
kant erg moeilijk dat de ont
wikkelingshulp is weggeval
len. De allerarmsten worden
erdoor getroffen, magr je
moet je ook afvragen of die
hulp daar wel terecht zou
zijn gekomen. Door de ont
wikkelingshulp zou Bouterse
de greep op het volk hebben
kunnen versterken. Uitein
delijk ben ook ik tot de slot
som gekomen dat het een
goede maatregel was en is.
Nederland heeft duidelijk
voorwaarden gesteld voor
herstel van die hulp. Neder
land is het aan zichzelf ver
plicht de maatregelen niet in
te trekken of te versoepelen.
Ook niet door de jongste lok
kertjes van Bouterse."
Com;
zieke
in aJ
EDGAR WIJNGAARDE, rader
van de vorig jaar in decembc
vermoorde Frank, radio-verslag
gever bij ABC.
„Die Bevrijdingsraad kat
vanuit Nederland ml
zeggen dat Bouterse 'weg
moet, maar die gaat niet
weg."
den HAAG (ANP) - De
directie van de Scheve-
ningse strafgevangenis
mag de gedetineerden in
de B-vleugel het recht op
gemeenschappelijke ar
beid niet onthouden.
Het huishoudelijk
reglement van de gevan
genis is op dit punt in
strijd met de beginselen
wet gevangeniswezen en
derhalve onverbindend.
Dit heeft de Haagse
rechtbank woensdag be
paald.
De gevreesde B-vleu
gel staat al jaren bloot
aan zware kritiek van
gedetineerden en advoca
ten. De vleugel telt 24 cel
len en wordt in de prak
tijk bewoond door de
meest vluchtgevaarlijke
en agressieve criminelen
in de gevangenis. De ge
detineerden in de ge
wraakte vleugel verrich
ten hun werk in de cel.
Kuuroord
JE financiering voor het
ironnenbadproject in de Oost
groninger plaats Nieuwe-
ichans (totale kosten 40 mil-
oen gulden) is rond. De nog
antbrekende één miljoen gul-
Jen voor het risicodragend
tartkapitaal wordt bijgedra
gen door het Koningin Julia-
nafonds.
la
cië
Ns
Wi
na
de
ke:
zoi
zoil
die|
kei
vei
vri
hei
rin|
Zie
kerf
zinl
voll
stei
tot
vai
880
De
ooi
gin|
in ll
een
q
mui
in
net
in H
bij
gen
Dat
ma;
van
4,4
ver
dat
ken
een'
ten:
vool
JULES SEDNEY, oud-premi.
en ex-president van de Central
Bank in Suriname
Door onze
parlementaire redacteur
DEN HAAG - De verzuiling,
een typisch Nederlands ver
schijnsel, is jarenlang een
rem geweest op de 'professio
nalisering' van de politiek.
Zij heeft ertoe geleid dat er
in de samenstelling van de
Tweede Kamer, gemeten
naar de maatschappelijke af
komst van de leden, een uit
zonderlijk sterke verbonden
heid is geweest via beroep
en/of nevenfuncties met
maatschappelijke organisa
ties.
Tot onder meer deze con
clusies komt Joop van den
Berg, oud-journalist en thans
directeur van de Wiardi
Beckmanstichting (het we
tenschappelijk bureau van
de PvdA) in zijn proefschrift
'De toegang tot het Binnen
hof'. Van den Berg promo
veert vanmiddag aan de
Rijksuniversiteit van Leiden
op dit proefschrift tot doctor
in de rechtsgeleerdheid.
Voor zijn proefschrift
heeft Van den Berg de maat
schappelijke afkomst van
1216 leden van de Tweede
Kamer tussen februari 1849
en maart 1971 onderzocht.
Dat onderzoek brengt hem
tot de conclusie dat de Twee
de Kamer sinds de grond
wetswijziging van 1848 sterk
van gezicht veranderd is.
Van een notabelensociëteit is
de Tweede Kamer, via een
representatie van de georga
niseerde verzuilde samenle
ving in de jaren zestig van
deze eeuw, geworden tot een
werkplaats van professionele
politici.
Tot 1913 vormden Kamer
leden afkomstig uit de adel
en de zeer gegoede burgerij
(patriciërsfamilies) de abso
lute meerderheid. Tot 1918
overheersten de Kamerleden
wier vaders en grootvaders
beroepshalve tot de hoogste
sociale klassen gerekend
konden worden. In de tijd
tussen de twee wereldoorlo
gen gaan Kamerleden uit het
middenklas-milieu over
heersen en begint de opkomst
van Kamerleden uit de lage
re sociale klassen. Na 1945
stijgt het milieu gemiddeld
weer tot de hoogste twee so
ciale niveau's.
In de recrutering van Ka
merleden gaat vanaf onge
veer 1900 de politieke organi
satie de plaats innemen die
daarvoor door het milieu
werd ingenomen: hoge klas
sering en adellijke afkomst
worden, evenals ervaring
van vader of grootvader in
het publieke ambt, minder
belangrijk. De twintigste
eeuw wordt voor wat de re
crutering betreft vooral ge
kenmerkt door ervaring van
Kamerleden in maatschap
pelijke organisaties: politie
ke partijen, vakbeweging,
werkgeversorganisaties,
landbouworgansiaties. Voor
al na 1945 komen nogal wat
Kamerleden via een ambte
lijke functie de volksverte
genwoordiging binnen,
Tegelijkertijd verdwijnen
typerende verschillen in sa
menstelling van fracties naar
beroep. Ongeacht politieke
verschilt, aldus van den Berg,
vooral voor de katholieke en
de socialistische stroming,
die veel respresentanten tel
len uit de sector bureaucratie
en organisaties, weinig uit
het bedrijfsleven en het vrije
beroep. Ook stijkt het aantal
leden dat het kamerlidmaat
schap als een volledige baan
uitoefent. In 1980 is het per
centage full timers gestegen
tot 85%. Tegelijkertijd neemt
het aantal betaalde neven
functies sterk af.
Naar omvang gemeten
doen er zich in de geschiede
nis van het parlement nogal
forse personele wisselingen
voor. Bij de verkiezingen van
1849 werd 75 van de kamer
vernieuwd. Zo hoog is het
percentage daarna nimmer
meer geweest. De helft werd
vernieuwd na de verkiezin
gen van 1918 en 1946 en in 1956
tem het aantal kamerleden
100 op 150 werd gebracht,
'aren zestig van onze
eeuw werd per verkiezing
gemiddeld 30 van het aan
tal kamerleden vernieuwd.
Daarmee hangt natuurlijk
samen de gemiddelde 'erva
ring' van een kamerlid. Die
bedroeg 2 jaar in 1849, liep op
tot 8 9 jaar in de jaren tach
tig en stijgt tot meer dan tien
jaar in de jaren daarna. Na
1956 begint de gemiddelde er-
varig weer te dalen tot in de
jaren zeventig zelfs minder
dan zes jaar.
Het Nederlandse modale
kamerlid is, evenals zijn col
lega's elders, van middelbare
leeftijd (40 tot 60 jaar oud).
Bejaarde kamerleden, dat
wil zeggen van boven de 70
jaar, komen slechts bij hoge
uitzondering voor. De Ver
zuiling met haar politieke
stabiliteit leidt tussen 1918 en
1960 tot relatief oudere ka
merleden met zeer ruime er
varing en weinig wisseling
per verkiezing. Nederlandse
kamerleden zijn over het ge
heel genomen relatief jong,
vooral vergeleken met hun
Amerikaanse en Britse coll
ga's.
Van den Berg heeft uit I*
onderzoek ook enige constat
te factoren kunnen conch*
ren: een sterk burgerlijk*
ment in recutrering naar mi
lieu, een brede spreidin
naar gewest van geboor#
een overheersing door acade
mici en daarbinnen van
3IJ DE kritiek op het inschakelen van|
tmbtenarenacties wordt vrij algemeen
iet recht van de ambtenaren om coll
ie diverse korte gedingen nadrukkelijk
ies het publiek overlast bezorgen en s|
lednjfsleven. De rechter greep pas in
le acties aan derden werd toegebrac
'enredig groot' geworden was. De boi
er dus wel degelijk een groot stuk bew
■ij het niet ongelimiteerd. Opmerkinge
Imgsbond FNV als zouden rechters
in 'als verlengstuk van de politiek' zij,
Voor de Voedingsbond, een radical!
'Jachtende omstandigheid worden
resident van de Amsterdamse rech
aadslid, mr. Cnoop Koopmans, zich
:in heeft uitgelaten. Het had hem 'veil
utspraken in kort geding hadden aar
'ond vraagt zich nu af hoelang de acti
'an de rechter nog zullen eerbiedigen
Dit zijn bedenkelijke uitspraken. Wie
'ankelijkheid van de rechter en aanzet
J e uitspraken tast de grondslagen
o»
risten, een permanent
vangrijke groep die al I*
roepshalve vertrouwd is
de overheidsdienst. UW
voor Nederland in vergel
king met andere soortgeliJ
politieke stelsel zijn de
langrij ke positie van de over
heidssector als reservoir »11
recrutering, het sterke 'i
perclass'-karakter van V
derlandse parlementariT
een sterke dominantie
al in de negentiende een'
van juridisch geschoolden
de curieuze maar tijde'"1
opkomst van de theologen-
(De Toegang tot het BinM'1'
Vitg. Van Holkema en Warem
Weesp. Handelseditie 49,50)
Van onze
Haagse redactie
UTRECHT/DEN HAAG -
Het milieubeleid van minis
ter Pieter Winsemius is
zwaar onvoldoende. Op bij
na geen enkel terrein komt
er substantieel beleid uit zijn
vingers.
Dat concludeert de lande
lijke stichting Natuur en Mi
lieu na ruim een jaar Winse
mius op Milieubeheer. Begin
volgend jaar komt SNM met
een oordeel op milieugebied
over het hele kabinetsbeleid.
SNM baseert haar oordeel
op de aanpak van Winse
mius op een aantal beleids
onderdelen
Luchtverontreiniging. De
uitstoot van zwaveloxide in
de raffinage en elektrici-
blijkt het uit ontwerp-»00'
stellen, die een verschud™;
van de milieukosten
gunste van het bedrij£sleV
beogen; -
Internationaal. In r,
id al
teitswereld (één van de oor
zaken van zure regen) blijft
nagenoeg ongemoeid. De
nieuwe ontwerpvergunning
voor Shell-Pernis laat een
uitstoot toe van anderhalf
maal de huidige vervuilings-
omvang, vijfmaal zoveel als
in Japan of West Duitsland
zou worden toegestaan. De
elektriciteitsmaatschappij en
in Brabant en Gelderland
worden niet verplicht tot
volledige rookgasontzwave
ling, terwijl daar geld ge
noeg voor is: hun tarieven,
nu al de laagste van het land,
worden volgend jaar nog
verlaagd;
Energiebesparing. Met in
stemming van Winsemius
heeft Van Aardenne (Econo
mische Zaken) het Nationaal
Isolatie Programma van
J240-miljoen gehalveerd.
Vrijwel tegelijkertijd heeft
het kabinet extra geld uitge
trokken voor bevordering
van steenkoolgebruik in de
industrie:
Bestuur. Het principe dat
de vervuiler betaalt wordt
steeds meer losgelaten. Dat
blijkt indirect uit de manier
waarop Winsemius de ver
werking van chemisch afval
heeft georganiseerd: bijna
100 subsidie en nog steeds
weigert het bedrij fsleven
een exportverbod. Direct
verband heeft Nederlaf'
lang geen voortrekker5',
meer, maar richt het
steeds meer naar de 8"'
middenmoot. Dat is e
breuk met het verleden.
Een woordvoerder
in Utrecht zetelende
lieustichting kantte ziek 8y
teren ook tegen de
"'rti
van Winsemius de prhs
loodhoudende benzine
op te trekken naar het
veau van de binnenko'
introduceren loodvrije
zine, „Daarmee orrcierê'
je zo'n maatregel metee"
opiniepeilingen zouden CD
7 ®n' 'Ddien er nu Kamerverkiezinge
deel van 9e kiezers die op d
■mi bebben gestemd, voelt zich c
eid van het kabinet in zijn verwach
iorh Z-!in er b"jkbaar vanuit gegaan d;
- eid, die zij CDA en VVD uiteindelijl
'°er beleid zou leiden.
)e\A/r,en die sPUt-optanten zich tere
lan h hee,t er weini9 twijfel over lat
naar zou liggen, fors bezuinigd zc
Tirict0r de verkiezingen in gelijke zir
mi<A^n"c!ernocra^en een zekere naar
oen h en voor de zwakkeren in de sam
\ot aa/' no® fractievoorzitter was, onm
iel |i6pie9el~cornbihatie met haar bezui
kZhconclusie is dan ook dat de VV
ierrj ®dlend' maar dat een deel van d
>ok n? |eleur9esteld mag voelen. Zij
Mude kunnen voorzien dat CDA en
lo zbcT' s'uiten, waaraan ministers en K
tbsoNt 9ebonden zouden zijn dat hun
ie i „kt, nu|Pur|t gereduceerd zou woi
ger De u rs als CDA-fractieleider kon 1
hOdBn nS Zlch onmogelijk laten mak
3en wo®nf®n no9 ia en amen zeggen.
Zo h woestijn ingestuurd.
na ®Vlnden wij ons thans in de situa
'OQ stT ^aarvan het kabinet vrij zijn q
"aar n 9edekt wordt door een pa
aan fjQ rneer 9edragen wordt door d«
5laatsromk cht hebben gebracht. Zoiets
taaroo h J'k gezien behoeven bet
<ans hokt steunt, hieruit geen consi
le bus 7 m' Ze'fs dat zi' bl' n'euwe vei
nïan'H tpleven h komen' namelijk wanneei
P R die zij ervan verwachten. Maai
'en en h 1 ervan verwachten. Maai
3Phet7^Linvester'n9sbere'dheid van 1
straks v e 'a9e P'tje van nu blijft brar
teerd kn de kiezers een zeer gepep
haken rJ®en ^00r bet regeerakkoord
hoed? a re9enn9sPartijen zichzelf ui
en Arr°gantie van de macht? De n
