local Hero': Liefde
I wor eenvoudige
\Schotse natuurleven
|Van kapster tot intellectuele
De schrijver en het
verraderlijke
moeras van het succes
ONTDEK DE
VERSCHILLEN
®5TS^
IRIJDAG 25 NOVEMBER 1983
'Educating Rita' -
'Gifsla', de nieuwe van Jan Wolkers
jiuc/cy Luke: Fingers
Suske Wiske En De Hippe Heksen-
OPLOSSIN
3AKTIE LEON KRIJNfm *1
T3Z PAGINA GIDS 2
OR HANS LUTZ
n zijn: het Prinses
- foto atlas van stolk
ht naar aanleiding van de
jning van een uniek boek
irometers met 540 foto's,
alles over de geschiedenisj
erschijningsvormen van dit
sen uiteen wordt gezet. Het
verschenen bij Uitgevers-
:happij De Tijdstroom BVir
Ti en kost 122 gulden.
Door Marjan Mes
I Wie kent niet zo'n verrukke
lijk moment als je, wegge-
Lkt uit het vermoeiende
Stadsgewoel en de struggle
(or life, oog in oog staat met
L oneindigheid van een
landschap onder immense
luchten en je dan plotseling
realiseert, dat je oorsprong
ergens in dat landschap ligt
en niet in die technologische,
overvolle wereld? Tenmin
ste twee personages in de
aardige, sympathieke, 'klei
ne' film, 'Local Hero' van de
Britse regisseur Bill For
syth, hebben een dergelijk
geluksgevoel.
Het zijn Amerikanen,
telfs uit het zeer kunstmati-
I ge Dallas in Texas, directeur
en werknemer van een olie
maatschappijdie meent een
piepklein vissersdorpje aan
de Schotse kust op te kunnen
kopen teneinde daar een
olieraffinaderij te vestigen.
De directeur (Burt Lancas
ter) is een lichtelijk excen
triek type, dat meer in
astronomie dan in olie gein-
teresseerd is.
Als zijn jonge staflid Ma-
Iclntyre, abusievelijk aange
zien voor een Schot van ge
boorte, de opdracht krijgt
harde, zakelijke transacties
ter plekke te voeren, geeft
hij hem de opdracht infor
matie te verschaffen over de
Schotse sterrehemel en over
de aankoop van het dorpje
wordt nauwelijks gespro
ken. Het is een van de vele,
kleine, onnadrukkelijke hu
moristische details in 'Local
Hero', die zich wat traag en
soms te langdradig ontwik
kelt, maar zo aandoenlijk en
ongewoon liefdevol is ge
maakt, dat je de onvolko
menheden graag op de koop
toe neemt.
Maclntyre (erg goede rol
van Peter Riechert) wordt in
Engeland opgevangen door
een stuntelige Schot (Peter
Capaldi), die hem gedurende
zij n bezoek aan de te exploi
teren landstreek assisteert.
Onderweg naar het dorpje
rijden ze een konijn aan, dat
in de auto wordt meegeno
men en hen tot hun beider
ontzetting tijdens een diner
in het plaatselijke hotel als
maaltijd wordt voorgezet.
Het zeer amoureuze hotel
houdersechtpaar - erg gees
tig zijn de talloze vrijerijtjes
tussen de bedrijven door - is
hen zeer ter wille, want de
man is tevens makelaar en
ruikt de dollars. Dat doet
trouwens de gehele plaatse-
Peter Capaldi (links) als onhandige Schot samen met Burt
Lancaster als Amerikaanse oliegmagnaat met niet-materia-
listische voorkeuren in'Local Hero'. - foto concorde film
lijke bevolking behalve een
excentrieke, maar filosofi
sche strandjutter, die zijn
stuk strand niet wenst te
verkopen.
De Amerikaan Maclntyre,
die had gedacht alles wel
even telefonisch te kunnen
regelen, raakt verliefd op de
omgeving, de mensen en de
hotelhoudster. Hij krijgt
zelfs oog voor de avondlijke
sterrehemel en geeft zijn,
door een psychotherapeut
hinderlijk achtervolgde
baas, telefonisch daarover
zijn bevindingen door. On
dertussen is er nog een Rus
sische zeeman in het plaats
je gearriveerd en is de stun
telige, jonge Schot verliefd
geraakt op een zeeduikende
onderzoekster, die als een
zeemeermin op onverwachte
plaatsen opduikt. Zij hoopt,
dat langs deze kust een we
tenschappelijk laboratorium
zal worden gevestigd. En dat
zaluiteindelij k, tegen de
aanvankelijke bedoelingen
in, ook gebeuren.
De hoge baas uit Dallas,
aangetrokken door de feno
menen aan de Schotse he
mel, komt per helikopter
polshoogte nemen en blijkt
zijn passie te kunnen delen
met de zonderlinge strand
bewoner. Zijn conclusie is,
dat een olieraffinaderij hier
niet op zijn plaats is en hij
schenkt volgaarne zijn me
dewerking aan een minder
milieubedervende onderne
ming. Maclntyre wordt
huiswaarts gezonden en is
daar in zijn ultra-moderne,
luxueuze flat, zeer melan
cholisch en vol heimwee
naar dat kleine paradijs.
'Local Hero' van Bill For
syth. Cinésol in Breda en
Decasoop in Gent.
Door Marjan Mes
I Over hoe een geblondeerde
kapster met te nauwe rok-
i en te hoge hakken zich
I ontwikkelt en beschaving en
I cultuur opdoet dankzij een
verloederde hoogleraar in de
Ise literatuurweten-
I schap gaat de ontroerende
I kouedie 'Educating Rita'
I van Lewis Gilbert. De film
is ontleend - en dat is vooral
ui het begin goed te merken
aan een toneelstuk, van
I Willy Russell, dat in ons
I land onder de titel 'Rita en
lie voetreis naar Romé' werd
I opgevoerd door Lex Goud-
I smit en Doris van Caneghem
inde twee rollen.
De 'working class girl' Ri
ta is een toneelmatige fi-
Iffiur. Ik denk niet, dat er ar-
Itódersmeisjes zijn, die zich
lip deze wijze en in zo'n kor-
I te tijd de complete wereldli-
I teratuur eigen maken. Maar
|®or de aandoenlijke vertol-
van Julie Waters, die er
I overigens wel te oud uitziet
|»oor een meisje, dat 26 jaar
"~t te zijn, ontstaat er toch
leen warme geloof waardig-
lueid. Bovendien wordt de
I san de drank verslaafde, ge-
I iesillusioneerde academicus
"ij wie zij zich voor een cur
's laat inschrijven, prach-
uitgebeeld door Michael
I Uine. Doordat het scenario
Michael Caine als de professor en Julie Walters als
het kapstertje, dat zich wil ontwikkelen in 'Educating
Rita'. - foto columbia pictures
(oorspronkelijk slechts voor
twee acteurs) is uitgebreid
tot de personen uit de direc
te omgeving van deze twee
en de gebeurtenissen zich
hier ook buiten de kamer op
de universiteit afspelen,
wordt 'Educating Rita' uit
eindelij k toch meer dan ver
filmd toneel.
Rita wordt thuis door
haar bekrompen slechts
naar een baby en pubbezoek
verlangende echtgenoot on
der druk gezet om haar stu
die op te zeggen. Ze zet ech
ter door, verlaat hem en
trekt in bij een onechte,
maar intellectuele bohé
mienne, die zij om haar cul
tuur bewondert. Eventjes
dreigt zij haar eigen oor
spronkelijkheid en volstrekt
eerlij ke levenshouding te
verliezen, maar gecorri
geerd door haar professor,
die zich steeds meer aan
haar gelegen laat liggen,
omdat hij bij haar datgene
vindt wat hijzelf en zijn stu
denten verloren hebben,
blijft zij zichzelf. Door haar
intelligentie bereikt zij in
korte tijd wat haar jongere
mede-studenten al vanuit
hun milieu meekregen. Zon
der dat het uitgesproken
wordt, zie je dat haar docent
van haar gaat houden, ter
wijl zij zich van soortgelijke
gevoelens nauwelijks be
wust is, omdat ze het veel te
druk heeft met haar ontwik
keling. Korte tijd lijkt hij
weer meer gemotiveerd bij
het collegegeven, dankzij
haar gretige gehoor en haar
vermaningen, dat een zo be
gaafd iemand (hij schrijft
ook gedichten) zich niet mag
vergooien. Hij blijft zich
echter een mislukkeling
voelen temeer daar hij met
een authenticiteit gecon
fronteerd is, waar hij niet
aan kan tippen, en zijn lief
desleven ook al een puin
hoop is. Na zwaar beschon
ken op een college te zijn
verschenen, wordt hij tijde
lijk geroyeerd en naar
Australië gezonden.
De film herinnert aan het
Pygmalion-thema, maar
heeft zonder enige modieus
heid ook feministische trek
jes meegekregen. Een vrouw
op zoek naar zelfontplooiing,
die het wint van zich verzet
tende mannen. Net als haar
echtgenoot verzet haar pro
fessor zich ook tegen haar
ambities, alleen om andere
redenen.
'Educating Rita' van Le
wis Gilbert. Cinésol 3 in
Breda.
Door Dirk Vellenga
Jan Wolkers (58) is publiek be
zit, hij speelt de clown in tv-
praatprogramma's en prijkt
met zijn tweeling in dames
bladen. Met de kwaliteit van
zijn boeken gaat het minder.
In 'Brandende liefde' en 'De
junival' was nog weinig terug
te vinden van Wolkers' legen
darische brute schrijfkracht.
Zijn nieuwste boek, 'Gifsla', is
wederom magertjes en zal
geen vlammende come-back
opleveren.
Het opvallendste van 'Gifs
la' is eigenlijk dat Wolkers via
een omweg een verklaring
geeft van de impasse waarin
schrijvers als hij terecht ko
men. In het boek gaat een wat
oudere schrijver, Rob Dilling,
kapot aan de geneugten van
zijn succes, aan het onvermo
gen zich met de ware schoon
heid in het leven bezig te hou
den.
Het verhaal speelt tegen het
eind van het oudejaar. Dilling
is een 'mateloze zuiper, roker,
naaier en zwelger' en boven
dien een 'weerzinwekkende
praatjesmaker', die maar ai te
graag toegeeft aan zijn 'hoeri
ge opwellingen'. Hij wordt een
'cynische bon-vivant' ge
noemd, die zwelgt in zelfme
delijden.
Hij is eenzaam en walgt van
zijn zwakheden. De laatste da
gen van het jaar zijn vol be
zinning, zuivering en noodlot.
Dilling hoopt, eigenlijk tegen
beter weten in, een knallend
oudejaarsfeest te vieren met
zijn dochter Ellen, haar vrien
din Nancy en zijn eigen jonge
vriendin, Jeanne, een meisje
dat hij heeft opgepikt in de
plaatselijke supermarkt.
Dilling schrijft harde thril
lers in de stijl van Raymond
Chandler en Mickey Spillane,
lonkt naar het grote Ameri
kaanse geld en woont op een
eiland. Het is niet moeilijk in
hem trekken van Jan Wolkers
zelf, woonachtig op Texel, te
ontdekken. Hij werkt aan het
boek 'De zetpil van de dood' en
om de mystificatie compleet te
maken heeft Wolkers deze
titel gezet bij het lijstje boeken
die hij in voorbereiding heeft.
Het verhaal waaraan Dil
ling werkt, gaat over een orni
tholoog die tijdens een natuur
studie in het gras de blote bil
len ontwaart van een ver
moord meisje. Hij verliest
zichzelf en verkracht het ont
zielde lichaam. Daardoor voelt
hij zich schuldig en wil hij het
lijk voor de politie verbergen.
Hij verstopt het tijdelijk in een
veld met gifsla. Later begraaft
hij het in golvende veengrond,
maar na twee jaar wordt het
ontdekt en weet de politie bo
vendien dat hij de 'dader' is.
Het lijk heeft het gifsla-zaad
meegenomen en is weelderig
gaan bloeien.
De parallellen tussen het le
ven van de ongelukkige orni
tholoog en schrijver Dilling
zijn duidelijk. Er zijn subtiele
aanwijzingen, maar boven
dien vraagt de schrijver zich
regelmatig af wat hij nu
eigenlijk met zijn verhaal en
zijn symbolen bedoelt. „Zelfs
Freud zou er zijn handen vol
aan hebben", zegt hij op een
gegeven moment.
Het verhaal kabbelt en bab
belt voort. De schrijver houdt
zich bezig met huis-tuin-en-
keuken problemen en is inder
daad de vulgaire zeurpiet
waarvoor hij zichzelf uit
maakt. 'Gifsla' is nergens ver
rassend of boeiend en de cli
max valt te voorspellen. Ellen
en haar vriendin Nancy en de
prille Jeanne sluiten zich af in
de slaapkamer en de hanige
Dilling staat volledig buiten
het vrouwenplezier.
Er blijft de lezer niets an
ders over dan de dubbele bo
dem te zoeken, te duiden, zoals
Dilling ook zelf steeds doet. De
dode vrouw in het gras is de
absolute schoonheid, zijn moe
derbeeld, in zekere zin zijn
dochter Ellen (het liefste in
zij n leven) en zij n bron van in
spiratie. Net als de ornitholoog
vergrijpt hij zich aan zijn
eigen ideaal: hij is een brood
schrijver, die zijn heilige in
spiratie uitknijpt en vertrapt.
Dan probeert hij zich ervan
te ontdoen. Dilling wil voor 1
januari afrekenen mét zijn
zwakheden, zijn verraad. Hij
wil snijden in zijn eigen 'ver
wende vlees', zoals de ver
dwaasde ornitholoog in het
vrouwenlichaam. De man uit
het boek keert na de begrafe
nis terug met een gigantische
vis, die hij helemaal niet wil.
En zo valt er nog heel wat te
ontleden, maar een bemoedi
gend spel is het niet. Het ver
haal blijft er even vlak door.
De dubbele bodem voegt niets
toe aan wat er al in het 'zicht
bare' verhaal staat. Wolkers
zou een paar jaar absolute
rust moeten nemen, want hij
bevindt zich inderdaad met
zijn leeggezogen inspiratie op
gevaarlij ke, moerassige bo
dem.
'Gifsla' door Jan Wolkers, uit
geverij De Bezige Bij, prijs
f.22,50
GOES
Grandtheater 20 u
Return of the jedi, 12 j.
23 u. Society affairs, 18 j
HULST
Koning van Engeland
21.30 u De illusionist, 12 j
19 u. Stripes, a.l.
19 u Bruce en zijn Shaolin
experts, 16 j.
19 en 21.30 u. Flashdance, a.l.
21.30 u. Verboden tienerspel
letjes, 18 j.
19 en 21.30 u. Het sex—internaat,
16 j.
OOSTBURG
Ledeltheater - 20 u.
Heli's angels USA, 12 j.
TERNEUZEN
Luxor
19.30 u. De tien geboden, a.l.
21 45 u. Psycho deel 2,12 j
19.30 u. Dark crystal, 12 j.
VLISSINGEN
Alhambra I - 20 u
High road to China, 12 j.
23 u Jonge meisjes zonder
taboe, 18 j
Alhambra 2 - 20 u.
Sophie's choice.
23 u. Evil dead, 16 j.
ANTWERPEN
Rex - 12, 14, 16, 18, 20 en 22
u Garcon
Rex-Club - 12,14,16.30,19
en 21.30 u. Table for five.
Metro I - 12, 4, 16, 18, 20 en
22 u. Le marginal
Metro II - 12, 14, 16, 18, 20
en 22 u. Forced vengeance.
Odeon - 14,16,18, 20 en 22
u. Caligula en Messaline
Rubens - 12, 14, 16, 18, 20
en 22 u Staying alive.
Sinjoor - 12, 14, 16, 18, 20 en
22 u Flashdance.
Vendome 14, 16, 18, 20 en
22 u Brandende liefde.
Quellin I - 12,15,18 en 21 u
Return of the jedi.
Quellin II - 12, 14,16, 18, 20
en 22 u. De lift.
Quellin III - 12, 14. 16, 18, 20
en 22 u. Pauline a la plage
Astra - 12, 14,16, 18, 20 en
22 u The way of the dragon,
Astrid - 12,14, 16, 18, 20 en
22 u, Herbie rides again
Capitole - 12,14, 16,18, 20
en 22 u. Stryker.
Savoy - 12,14,16,18, 20 en
22 u. Prison camp girls.
Ambassades - 12,15,18 en
21 u For those I love.
Ambassades—Club I 12, 15,
18 en 21 u. Frances
Ambassades-Club II - 12,
14,16,18, 20 en 22 u. Fire and
ice.
Ambassades-Club III 12,
14, 16, 18, 20 en 22 u Breath
less.
Ambassades—Club IV - 12,
14, 16, 18, 20 en 22 u. Zapped
Festa - 13,15,17 en 21 u
The concrete jungle
Brabo - 12,14.20, 16.45,
19 10 en 21.30 uBad boys
Tijl - 12, 14, 16, 18, 20 en 22
u. Joy.
Wapper - 12.14,16, 18, 20
en 22 u. Zehg.
BRUGGE
Komplex Zwart—Huls
Gulden Vlies 1
20 u. Monty Phyton,
The meaning of life
22.30 u. Violent street.
Gulden Vlies 2
20 u. Creepshow
22.30 u Swamp thing.
Gulden Vlies 3 - 20 u
Private popsicle
GENT
Decascoop
1 15 en 17.30 u. Return
of thejedi.
2 - 15,17.30, 20 en 22.30 u.
Carmen.
3 - 15,17.30, 20 en 22.30 u.
Yellowbeard.
4 - 15,17.30. 20 en 22.30 u
Flashdance.
5 - 15,17.30, 20 en 22.30 u.
Cujo.
6 - 20 en 22.30,u. Brussels bij
night.
7 - 17.30, 20 en 22.30 u
Octopussy.
8 22.30 u Koyaanisqatsi.
9 - 15, 17.30, 20 en 22.30 u
Brandende liefde.
10 - 15,17.30 en 20 u. De dolle
kever komt terug
11 - 15, 17.30, 20 en 22.30 u.
Stryker.
12 - 15,17.30 en 20 u. De lift.
13 15 en 17.30 u. The
outsiders.
14 - 15, 17.30, 20 en 22 30 u
Joy.
15 - 22 30 u Local hero
16 - 22.30 u. De vierde man
17 - 22.30 u. My tutor
18 - 20 en 22.30 u. De ballade
van Narayama.
GRAAUW
Zaal St. Aloy - 20 u
prijskaarting.
HEIKANT
A. Bogaert 19.30 u
prijskaarting
DE KLINGE
De Statie 19 45 u
schieting
exposities
HULST
Openbare Bibliotheek - Ou
de en nieuwe stadsbeelden in
Hulst, aan de hand van foto's en
boeken. Geop tijd kantooruren,
(tot 15 dec.)
VLISSINGEN
Galerie Marquis. Nieuwendijk
15 - assemblages en papierre
liëfs van Nicolaas Dings Geop.
woe. t/m za 13.30-17.30 u zo.
14-17 u. (t/m 18 dec
IJZENDIJKE
Streekmuseum West-
-Zeeuwsch—Vlaanderen - J
Platteeuw exposeert oude ra
dio's en hun onderdelen, alsme
de moderne zendapparatuur
Geop ma. t/m vrij 10-12 en
13 30-17.00 u Zat en zond.
14-17 u. (t.m 18 dec
De illusionist' met Freek de
Jonge in een curieuze, zwij
gende hoofdrol blijft nog
steeds publiek trekken. Deze
week is De Jonges filmdebuut
te zien in De Koning van En
geland in Hulst. Daar draait
ook nog steeds de muziek- en
dansfilm 'Flashdance', met
Jennifer Beals in de hoofdrol.
Het derde avontuur in de
Star War-reeks van George
Lucas, 'Return of the Jedi',
draait in Grand in Goes, Deca
scoop in Gent en Quellin 1 in zen gaat verder met 'Psycho 2',
Antwerpen. Luxor in Terneu- het vervolg op de klassieke
Hitchcock-film. Anthony Per
kins speelt de 'zieke' motel
eigenaar die na jaren terug
keert op de plaats waar zich
zulke verschrikkelijke dingen
hebben afgespeeld.
In Antwerpen, in Rubens, is
inmiddels 'Staying alive' al
gearriveerd. Het is een dans
film met John Travolta in de
hoofdrol. Sylvester 'Rocky'
Stallone zorgde voor de regie.
De film komt pas rond de
kerst in Nederland.
IJI6U6T Her 4TAPJE IH HBTMA AHUÓW. AlL&G 14 IK) OIBPB RLWTOT PLOTSEUHS
to
[lh ben onder d,
DE oudst bekend ba-
imeter uit Nederlana,
ie dateert uit 1695. Be-
alve buis en reservoir
het instrument voW-
ig authentiek.
- FOTO DE TIJDSTROOM
Prettig weekeind
awasaki Probe®rL trek-
e tijd de aandacht te j
met een 110 pk
le type aanduiding
t gekregen. De J
It aangedreven
:htbronmet4klepP^
der. in de off-th'e
se verschijnt de
een 560cc motorbloK.
ndertussen is ^"^«4
den dat het wes de
niet stopt
De fabriek-
V pen andei
as, heeft e
ctie gekrege?Qfl i motol
r op kleine schaal m
Wmaken. Gedacht^,
een jaarproduktie
t^nn ctnks.
UCl 1 UCJT
k Maico
luktie.
iet was
1500 stuks.
produktie
e
twee nieuwe
250 en de
iren en
uiterlijk
liptm
is °Pf"-.de
nieuwe ,-^g
de belah®
■japuo squq ufq-x
'ueui uba snau 'at'p.ioq ajsuaAoq 'puoq uba
jjlbbjs 'ueul uba JBBq 'joogjjBp 'uiaojq 'puoq
uba doq 'uiooq uba ajjapB[qaS 'stjuij >jjo^
