SYRIË: GEEN VERZOENING MET ARAFAT
Mogelijk minder
kruisraketten
voor West-Europa
SPD zegt massaal 'nee'
tegen komst raketten
Schade acties het
grootst bij Spoorwegen
TDEK DE
SCHILLEN
Opnieuw
anti-joodse
bomaanslag
in Parijs
V erhoren
RSY-zaak
van start
Jongeren laken houding
CDA in kernwapendebat
0 S S I N G
DE STEM COMMENTAAR
Obstructie
PAGINA 2 HNPAG21 NOVEMBER 1983
PAGINA 3
FINNEN-BUITENLAND5
De dokter is ziek
HILVERSUM 2
HILVERSUM 3
HILVERSUM 4
HILVERSUM 5
Grootscheeps plan voor Westelijke Jordaanoever
I Het moet nog worden
I goedgekeurd door het ka-
I binet en de benodigde
I gelden, 4,5 miljard gulden
lover zes jaar, zouden uit
|bet buitenland moeten
I komen. Dat zei minister
zonder portefeuille Mor-
\0P VERGADERING CDJA
TROMP: „PRESTIGE GERED
Het weer
Buien
Weer in Europa
Zon en maan
HELMUT SCHMIDT UITGERANGEERD
VAKBONDEN HEBBEN KAS NOG GOED GEVULD
T49
T7
slaan. Niet minder gedu
peerd zijn de opdrachtgevers
voor de bouw van de mij
nenvegers, de marines van
Thailand, Nigeria, Maleisië
en Indonesië. Zij hebben al
bij het ministerie van Bui
tenlandse Zaken aangedron
gen op levering van de sche
pen die ze al gedeeltelijk
hebben betaald. Deze hele
zaak is „een grof schandaal
zo vinden enkele politici in
Rome, die vooral bezorgd
zijn om het image van Italië
in het buitenland.
VANDAAG treft U op deze
plaats geen Medische Rubriek
aan. Onze medische medewer
ker, dr Paalman, is ziek.
IrFIROET - Ondanks aan-
|J _e van Saoedi-Arabië en
I sovjet-Unie weigert Syrië
En verzoening met PLO-lei-
I jer Yasser Arafat mogelijk te
pf"syrische minister van
■buitenlandse zaken, Khad-
llm heeft in een interview
ezegd dat Arafat Syrië heeft
smaad. Bovendien kan hij
om zijn te gematigde opvattin
gen nooit meer een juiste
woordvoerder van de Pales
tijnse zaak zijn.
Khaddam zegt dat Syrië de
voornaamste tegenstander
van Israel is en daarom een
vooraanstaande plaats in de
Arabische wereld opeist.
In en rond Tripoli zijn giste
ren de beschietingen van de
stellingen van voor- en tegen
standers van Arafat hervat.
De diplomatieke pogingen tot
een bestand te komen gaan
dooi1. De Libanese president,
Amin Gemayel, had zaterdag
avond in Riad een ontmoeting
met de Saoedische vorst Fahd.
Hoewel het bezoek ge
schiedde in het kader van de
internationale contacten die
Gemayel in opdracht van de
geschorste Libanese verzoe
ningsconferentie moet leggen,
ging het overleg volgens de Li
banese pers voornamelijk over
de inter-Palestijnse strijd die
zich nu concentreert rond Tri
poli. De Saoedische koning
zegde alle steun toe aan de
president om de obstakels
naar een bestand uit de weg te
ruimen, verklaarde de Liba
nese premier, Chefic Wazzan,
in? AVRO aan. (6.30 AVRO's ra-
diojourn.).
NOS: 7.00 Nws. NCRV: 7.10 Het Ie-
vende woord. 7.20 De NCRV deze
week. 7.30 Nws. 7.35 Hier en Nu,
(ca. 7.57 "Weerman Hans de Jong
8.00 Nws.). 8.30 Nws. 8.33 Te Deum
Laudamus. 8.59 Moment. NOS: 9,05
NOS-sportief. 9.24 Waterstanden.
9.30 Nws. NCRV: 9.33 Kiezen voor
je tanden. (10.30 Nws.). 11.00 De we
reld zingt Gods lof. (11.30 Nws.),
12.00 Boer en tuinder. Overheids-
voorl.: 12.16 Vast en zeker. NOS.
12.26 Meded. voor land- en tuinb
12.30 Nws. NCRV: 12.36 Hier en Nu.
(12.55 Kunst en vliegwerk. 13.00
Nws. 13.10 Buitenl. commentaar
van Herman Amelink). 13.30 Nws.
13.33 Kerk vandaag. 13.50 Onder
schooltijd. 14.30 Nws. RVU: 14.33
Sterven thuis. VOO: 14.53 Veronica
nwsradio. (15.00, 16.00 en 17.00
Nws.). NOS: 18.00 Nws. 18.30 Uit
zending de Vrijdenkers Radio Om
roep. 18.45 Uitz. v.d. Bond Zonder
Naam. VOO: 18.50 Veronica sport.
(19.00 Nws), 19.30 Veronica nws.ra-
dio. 19.33 Confrontatie. 20.30 Vero
nica nws.radio. 20.33 Trend. TE-
LEAC: 21.30 Innovatie-kreatief on
dernemen, les 1. 22.00 Tekenen en
schilderen, voorlichtingsprogram
ma. VOO: 22.30 Nws. 22.40 Veronica
nWS. radio. 23.00 Het zwarte gat.
NOS: 23.55 Nws.
Ieder heel uur nws. AVRO: 7.02 De
nummerplaat (7.30 en 8.30 AVRO's
radiojournaal). 9.03 Arbeidsvita
minen. 11.03 'n Nieuw geluid (11.30
AVRO's radiojournaal). 12.03 Hol
lands Glorie (13.30 AVRO's radio
journaal). 13.56 Per saldo. 14.03 Het j
Stenen tijdperk. 15.03 Muziek met i
Meta (15.30 AVRO's radiojournaal), i
16.30 Toppop Disco Show (17.30
AVRO's radiojournaal). 17.56 Per i
saldo. NOS: 18.04 De avondspits.
AVRO: 19.02 Stennes. 20.02 Folkli-
ve. 21.02 Elpee-uur. 22.02 Candle- I
light. 23.02-24.00 AVRO'Swingtime.
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Aubade. (8.00
Nws.). 8.05 Aan woorden voorbij
9.00 La Petite Bande o.l.v. Sigis-
wald Kuijken. 10.30 Klassieke mu
ziek. 10.45 Muz. v.d. 'Groupe des
Six'. 12.15 Op kleine schaal. 13.00
Nws. 13.05 Van hoog naar laag en
omgekeerd. 14.00 Kollage van alle
daags en zeldzaam. VARA: 15.00
Klassiek concert voor bas-bariton
en piano. 16.30-17.00 Piccolo, kin-
derprogr. VARA: 20.00 Pianomuz.
v. Tsjaikofsky. 20.30 Radio Filhar
monisch Ork. o.l.v. Hans Vonk met
solist: Werken v. Mozart. 22.00-
23.00 Jazz-op-vier - Aad Bos.
(Via AM-zender Hilversum 1)
NOS: 19.02-19.40 Nieuws voor bui
tenlanders. 19.02 Bulletin in het
Marokkaas-Arabisch. 19.10 Bulle
tin in het Berbers. 19.20 Bulletin in
het Turks. 19.30 Bulletin in het
Spaans.
Israel doekt
Palestijnse
kampen op
Van onze redactie buitenland
JERUZALEM - Israël heeft een huisvestingsprogramma in voorberei
ding voor de 250.000 Palestij nen in vluchtelingenkampen in het gebied
van de door Israël bezette westelijke Jordaanoever.
dechai Ben-Porat giste
ren op een persconferen
tie.
Israël beschouwt de kampen
als haarden van onrust in het
gebied. De redenen voor het
plan zijn van humanitaire
aard, zo zei Ben-Porat. De op
positie in Israël meent even-
Van onze redactie binnenland
I UTRECHT - De jongerenorganisatie van het CDA is teleurge-
■leld dat de Tweede Kamer-fractie zich in het debat van afgelo
pen donderdag niet heeft uitgesproken voor uitstel van plaat
sing van nieuwe kernraketten in West-Europa.
Het CDJA nam zaterdag op
leen vergadering in Utrecht
ten resolutie aan waarin de
tractie wordt gevraagd het
habinet te bewegen tot stap
pen om de NAVO-bondgeno-
ien alsnog tot andere gedach-
len te brengen.
De resolutie werd aangeno-
I men met 96 tegen 71 stemmen.
ICDJ A-voorzitter De Leeuw
lzei dat het de morele plicht
I an de fractie had moeten zij n
I voor een PvdA-motie te stem-
Imen, waarin uitstel van de
1 plaatsing in het Westen werd
Bepleit. Alleen CDA-dissiden-
[ten Scholten en Dijkman
steunden die motie.
„Het is opvallend hoe pas
sief Nederland is en hoe dege
nen die altijd voorrang geven
aan overleg in de NAVO, nu
hun mond hebben gehouden",
aldus De Leeuw.
Problemen hadden de jon
geren ook met de gang van za
ken rond de Tweede Kamerle
den Schol ten en Dijkman, hoe
wel men zich niet waagde aan
een inhoudelijke toetsing van
het conflict tussen de twee en
de CDA-fractie. Het CDJA
nam wel een resolutie aan,
waarin open discussie binnen
de partij als een hoog goed
tverd aangemerkt.
•auiep tappiw 'u*®
Aoqsijuq 'nuequoov }ue5Uiz
pe[ uods ajsjapuo 'uaapm 3(PUj
'uapueq japuo peiq 'SJ{Uil 330u
lïkans dat het overleg vanavond tussen minister Rietkerk en de
[ambtenarenbonden alsnog tot een akkoord zal leiden, moet niet
Itoog worden aangeslagen, ondanks het optimisme van premier
l-Jbbers. Het kabinet blijft immers onwrikbaar op het standpunt
Laan, dat het beleid voor volgend jaar vast ligt en dat nog slechts
gesproken kan worden over de grote lijnen voor 1985 en 1986.
Door dat keiharde standpunt mislukte afgelopen vrijdag al het
Igesprek tussen het kabinet en de sociale partners in de Stichting
I de Arbeid. Een gesprek, dat de huidige impasse in het amb-
I'snarenoverleg had kunnen doorbreken, als het kabinet zich wat
[Hinder star zou hebben opgesteld.
De drie vakcentrales, FNV, CNV en de centrale voor hoger- en
[middelbaar personeel, logenstraften op die bijeenkomst de opvat-
||fig, die het kabinet in de uitnodigingsbrief had neergelegd, na-
melijk dat de vakbeweging toch niet bereid zou zijn de inkomens
[fide particuliere sector extra te matigen. De centrales boden
pnsgezind aan het niet laten doorgaan van de 3 procent korting
an de sociale uitkeringen geheel voor eigen rekening te nemen
-oor de werknemerspremies van de sociale verzekeringen vol-
gend jaar minder te laten dalen.
Met dat voorstel probeerde de vakbeweging de ongelijke be
handeling van werknemers, ambtenaren en uitkeringstrekkers
U belangrijkste bezwaar van de ambtenaren tegen de rege-
dngspolitiek) terug te draaien, zonder dat het de overheid een
zou kosten. Omdat met name het CDA sterk de nadruk legt
flde koppeling tussen de inkomens van ambtenaren en uitke-
Lgstrekkers had het voorstel van de vakcentrales het minister'
petkerk gemakkelijker kunnen maken wat water in de wijn te
»en in het conflict met de ambtenarenbonden.
rechter heeft de minister en de bonden terug naar de on-
R'handelingstafel verwezen, met de nadruk op onderhandelen,
paar is echter, gezien de opstelling van Rietkerk, tot nu toe geen
®rake van geweest. De bonden hebben wat dat betreft het von-
ssvan de rechter beter begrepen en zijn met nieuwe voorstellen
I Sakomen, waaruit bleek dat ze wel degelijk wat extra's willen inle
geren.
Mislukt het overleg vanavond dan kan later deze week alleen
II weede Kamer nog voorkomen, dat de sociale onrust sterk zal
l'Penemen. Want dat staat voor de deur, nu door het mislukken
I bet Stichtingsoverleg de eenheid binnen de vakbeweging is
Jarsteld Had het kabinet gehoopt op tweespalt, zowel tussen
PVen CNV als tussen de vier ambtenarencentrales onderling,
I komt het vanavond bedrogen uit.
I Een gemiste kans, zo kan miHii het mislukte Stichtingsoverleg
r® kwalificeren. Want waar ter wereld vindt een regering een
I ««beweging, die uit vrije wil een inkomensmatiging op tafel legt,
be problemen waar het kabinet mee worstelt, mee te helpen
I flossen. Het ziet er somber uit als een overheid zo slordig om-
Prin9t met sociale partners, die per slot van rekening worden
I Wit het sociaal-economisch beleid de komende jaren mede te
1 «fagen
bet laatste woord is dus aan het parlement, waar het kabinet
p wel over een comfortabele meerderheid beschikt, maar waar
pi" een belang/ijke deel van het CDA steeds meer vraagtekens
P0rden gezet bij de harde houding van het kabinet. Lubbers,
I ptkerk en de leiders van CDA en VVD zouden zich ook eens
I .pten bezinnen over de vraag of dit kabinet nog wel beschikt
I lp het maatschappelijk draagvlak dat nodig is om het grote kar-
I 61 te klaren. Opiniepeilingen mogen dan geen verkiezingsuitsla-
I if1 zijn, het geeft toch de denken dat ze aangeven dat de huidi-
"Coalitie uit de gunst van de kiezers is.
wel dat hoofddoel is zoveel
mogelijk greep te krijgen op
de stroom van geld naar de
Jordaanoever uit de Arabische
wereld en te voorkomen, dat
geld, zoals van hulporganisa
ties van de VN, wordt gebruikt
voor activiteit tegen Israël.
Het vluchtelingenvraag
stuk, zo zei Ben-Porat, is naar
het oordeel van premier Sha
mir van vitaal belang voor de
oplossing van het conflict in
het Midden-Oosten en Shamir
zal het nieuwe plan volgende
week in Washington bespre
ken met president Reagan.
„Wij zullen niemand dwingen
om te verhuizen en ik kan u
verzekeren, dat wij meer ge
gadigden hebben dan ruimte
voor nieuwe huisvesting", zo
zei hij.
Ben-Porat beschuldigde
Arabische landen, die volgens
hem slechts zes procent van
het geld voor de kampen leve
ren vergeleken met bij-na de
helft die door de VS wordt be
taald, ervan „duidelijk politie
ke redenen" te hebben om „de
ze kampen in een slechte toe
stand te houden".
De Israëlische oppositie zei,
dat een van de voornaamste
redenen voor het plan evenwel
is controle te krijgen over zo
veel mogelijk van de geld
stroom naar de westelijke Jor
daanoever uit de Arabische
wereld en van internationale
instellingen, zoals hulporgani
saties van de VN.
De Parijse politie kon alleen nog de enorme ravage opnemen, na de explosie. - fotoafp
DEN HAAG - De commissie
van de Tweede Kamer, die een
onderzoek instelt naar de
RSV-affaire, begint over twee
maanden met het verhoren
van betrokkenen. Dat zal in
het openbaar gebeuren.
Dat zegt de voorzitter van
de RSV-comm'issie CDA-Ka-
merlid drs. C. van Dijk.
De commissie legt op het
moment de laatste hand aan
het onderzoek van de dossiers
over Rijn-Schelde Verolme,
die men bij het bedrijf, het mi
nisterie van Economische Za
ken en elders heeft opgedoken.
Als dat werk klaar is gaan de
Kamerleden zich voorbereiden
op de verhoren.
Het is de bedoeling dat die
verhoren in het openbaar ge
beuren en er in principe tele
visie-opnames gemaakt wor
den. Volgens Van Dijk is het
niet de bedoeling dat alleen
PvdA-Kamerlid drs. Marcel
van Dam die verhoren af
neemt en er een soort „Achter
kant van het Gelijk" van
maakt.
Van Dijk en de vice-voorzit-
ters Van Dam en VVD-Ka-
merlid Joekes, zullen de be
trokkenen aan de tand voelen.
Daarbij gaat het niet alleen
om top-mensen van RSV,
maar ook om politici (ex-mi
nisters en Kamerleden) die be
trokken zijn geweest bij de
steunverlening aan RSV.
die ook bij het overleg aanwe
zig was.
Een woordvoerder van de
PLO-muiters verklaarde gis
teren in Damascus dat ongeï
dentificeerde oorlogsbodems
noordelijk van Tripoli stellin
gen van de rebellen hebben
gebombardeerd. De rebellen
beantwoordden het vuren.
Van onze redactie buitenland
PARIJIS - Een onbekende op
een motorfiets heeft gisteroch
tend vroeg een bom gegooid
naar een restaurant aan de
rand van Parijs dat een joodse
eigenaar heeft.
Dertig gasten liep lichte
verwondingen op. „Het was
terrorisme, misschien verband
houdend met Libanon", zei
eigenaar Robert Taieb.
Hij wees de mogelijkheid af
dat de aanslag het werk zou
kunnen zijn van gangsters die
'beschermingsgeld' eisen en
niet krijgen of concurrenten.
Gisteravond had nog niemand
de verantwoordelijkheid voor
de aanslag op zich genomen.
De politie wilde vooralsnog
geen verband leggen met de
recente Franse luchtaanval op
pro-Iraanse guerrilleros in het
oosten van Libanon, waarvoor
Iran Frankrijk heeft gedreigd
met vergelding.
Van onze redactie binnenland
EINDHOVEN - Het is niet uit
gesloten dat er uiteindelijk in
West-Europa minder dan de
geplande 572 kruisraketten en
Pershings geplaatst zullen
worden.
Dat zeiden zowel polemo
loog (vredesvorser) Hylke
Tromp als Piet Dankert, voor
zitter van het Europees parle
ment, zaterdag in Eindhoven
op een bijeenkomst van de
PvdA.
Volgens Tromp heeft het al
dan niet plaatsen van nieuwe
raketten niets meer te maken
met vrede en veiligheid. Het is
naar zijn mening een kwestie
van pr.estige geworden. „Nu
dat prestige gered is omdat
met de plaatsing van nieuwe
raketten een begin is gemaakt
komt er weer wat ruimte om
de onderhandelingen in Genè-
ve voort te zetten en een ak
koord te bereiken. Dat kan er
toe leiden dat er uiteindelijk
minder raketten zullen ko
men".
Volgens Tromp moet de
vredesbeweging de plaatsing
van een aantal raketten ac
cepteren, zich richten op de
ontwikkeling van een strate
gie voor de lange termijn. „Het
is totaal fout dat de vredesbe
weging zich heeft verengd tot
de rakettenkwestie. Het wordt
hoog tijd dat daar in verande
ring komt".
Portugal
BIJ zware stormen en regen
buien en ermee gepaard gaan
de overstromingen in het ge
bied van de rivier de Taag,
rond Lissabon, zijn dit week
einde zeker negen mensen om
gekomen. Tien mensen wor
den vermist en ongeveer 1.000
mensen zijn dakloos gewor
den.
Maandag vallen er in ons land buien en
vooral in de ochtend bestaat de kans dat
deze plaatselijk natte sneeuw brengen.
Middagtemperatuur omstreeks 5 gra
den.
Weersvooruitzichten, dinsdag zonnig,
kans op neerslag: 10%, minimumtemp
-3 gr, middagtemp 6 gr, wind. var-2;
woensdag, wolkenvelden, kans op neer
slag 30%, minimumtemp 2 gr. middag-
temp.: 7 gr, wind zw-3.
Amsterdam
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Madrid.
Malaga
Mallorca
Malta
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen.
Zurich
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
Beiroet
Tel-Aviv
Tunis..
VANDAAG
Zon op
Zon onder
Maan op
Maan onder
MORGEN
Zon op
Zon onder
Maan op
Maan onder
zwaar bew
9 gr
niet ontvangen..
zwaar bew
12 gr
geheel bew
gr
regen
6 gr
zwaar bew
13 gr
regen
5 gr
geheel bew
0 gr
halt bew
4 gr
geheel bew
4 gr
zwaar bew
6 gr
zwaar bew
3 gr
zwaar bew
7 gr
zwaar bewolkt
19 gr
zwaar bew
6 gr
zwaar bew
10 gr
geheel bew
15 gr
regen
18 gr
zwaar bewolkt
19 gr
onbewolkt
20 gr
onbewolkt
0 gr
regen
16 gr
half bew
7 gr
geheel bewolkt
1 gr
licht bew
15 gr
onbewolkt
13 gr
zwaar bew
5 gr
licht bew
0 gr
zwaar bew
3 gr
zwaar bew.
23 gr
geheel bew.
9 gr
licht bew
28 gr
niet ontvangen.
niet ontvangen.
half bew
20 gr
08 09 u
16 42 u
17 28 u
09 07 u
08 11 u
.1641 u
18.03 u
10.24 u
Van onze correspondent
Gerard Kessels
KEULEN - Met een overwel
digende meerderheid hebben
de West-Duitse socialisten
zich zaterdag op hun partij
congres in Keulen uitgespro
ken tegen de plaatsing van
nieuwe Amerikaanse kernwa
pens in de bondsrepubliek.
Oud-kanselier Schmidt, die
de SPD waarschuwde voor
een internationaal isolement,
kwam vrijwel alleen te staan.
Slechts 13 van de 400 gedele
geerden steunden hem.
De anderhalf uur durende
toespraak van Schmidt werd
voor het grootste deel in dood
se stilte aanhoord. Aan het
einde klonk slechts een plicht
matig applaus. Een schril con
trast met de rede van fractie
voorzitter Hans-Jochen Vogel,
die het voorstel van het partij -
bestuur toelichtte om 'nee' te
zeggen tegen de raketten. Vo
gel kreeg een langdurige
staande ovatie.
Vogel beklemtoonde, net als
andere prominenten uit de
partij, dan de SPD ten volle
vast wil houden aan de NAVO.
Ondanks het afwijzen van de
nieuwe raketten. „Het Atlan
tisch Bondgenootschap heeft
ons meer zekerheid gebracht
dan we zonder NAVO gehad
zouden hebben", aldus de poli
tieke leider van de SPD. Bo
vendien, zo voegde hij eraan
toe, zou de invloed van Duits
land op de beide wereldmach
ten aanzienlijk verminderen
na een uittreding.
Antwoord
Schmidt zag echter al een iso
lement in het verschiet. Hij
Schmidt probeerde zater
dag de SPD-ers er - vergeefs
- van te overtuigen dat de
plaatsing van de nieuwe ra
ketten nodig is.
- FOTO AP
wees op de Franse, Spaanse en
Italiaanse socialisten, die de
nieuwe kernwapens noodza
kelijk achtten als antwoord op
het nog steeds toenemend aan
tal Russische SS-20 raketten.
Ook de regeringen van andere
NAVO-staten, met uitzonde
ring van Nederland dat een
voorbehoud heeft gemaakt,
hebben met de plaatsing inge
stemd. Hij zei ervan overtuigd
te zijn dat de Russen door blij
ven praten als met de statio
nering in West-Europa is be
gonnen. De ex-kanselier voor
spelde uiteindelijk toch een
akkoord over de middellange
afstandsraketten. „Ik hoop dat
de SPD dan toestemt, ook al is
het compromis van de wereld-
machten niet helemaal in
overeenstemming met beslui
ten van SPD-congressen", zo
hoonde hij. „Wij, sociaal-de
mocraten, moeten ons in de
oppositie niet isoleren."
Fout
Schmidt erkende dat zijn re
gering indertijd een ernstige
fout heeft gemaakt door ermee
in te stemmen dat de Pershing
Il-raketten alleen in de
Bondsrepubliek gestationeerd
worden. „Wij beseften toen
niet dat de Sovjet-Unie in de
vervanging van de alleen bij
ons gestationeerde Pershing-I
door de Pershing-II een veel
grotere bedreiging ziet dan de
kruisraket. Hier hebben wij
een fout gemaakt", zo gaf hij
toe.
De christen-democratische
CDU heeft fel gereageerd op
het SPD-congres. Defensie
specialist Jürgen Todenhöfer
van de CDU zei dat de socia
listen bezig zijn met „een de
montage van de Duitse veilig
heid." Volgens Todenhöfer
komt voor de de SPD „de par
tij vóór het vaderland."
De Grünen hebben zich op
hun partijcongres in Duisburg
ook uitgesproken tegen de
nieuwe raketten. Zij gingen
echter nog veel verder en
eisten het opzeggen van het
NAVO-lidmaatschap door de
Bondsrepubliek. Volgens de
Grünen is de wereldvrede ge
diend met het opheffen van
zowel de NAVO als het War-
schaupakt.
Vandaag begint het twee
daagse debat in de Bondsdag
over de nieuwe kernwapens.
De regering van christen-de
mocraten en liberalen kan re
kenen op een royale meerder
heid vóór plaatsing.
DEN HAAG - Ruim vijf weken met acties hebben niet alleen de getroffen overheidsbedrijven,
de spoorwegen, het streekvervoer en het bedrijfsleven het nodige geld gekost.
Ook de vakbonden zijn
een behoorlijke duit lichter
geworden in de actietij d.
In de vorm van stakings
uitkeringen en organisatie
kosten is bij elkaar tot dus
ver een kleine drie miljoen
gulden uit de weerstands-
kassen gehaald en het eind
van de acties is, voorlopig
althans, nog niet in zicht. Bij
de NS - met de post en het
streekvervoer de belang
rijkste speerpunt van de ac
ties - werd tot dusver ruw
weg 20 tot 25 miljoen gulden
minder aan kaartjes ver
kocht, langlopende abonne
menten als jaarkaarten en
dergelijke nog niet eens
meegerekend.
NS vreest dat dit niet zon
der gevolgen zal blijven, ook
voor de werkgelegenheid bij
het spoorwegbedrijf. Over
de schade bij het NS-goede-
renvervoer valt volgens de
spoorwegen nog niets te zeg
gen.
Schadevorderingen van
gedupeerde bedrijven zijn
nog uitgebleven, ook omdat
de NS wagons met bederfe
lijke goederen een voor
rangsbehandeling geeft.
Geen kosten
Bij het streekvervoer
vreest men blijvend klan-
tenverlies als de acties nog
veel langer duren.
Volgens de ESO, samenwer
kingsorgaan voor het
streekvervoer, betekenen de
acties in deze sector tot nu
een strop van circa één mil
joen gulden. Dat bedrag valt
betrekkelijk mee omdat het
streekvervoer eigenlijk
minder financiële pijn heeft
van de kortdurende estafet
testakingen die in de loop
van de tijd de stiptheidsac
ties naar de achtergrond
hebben verdrongen.
Om nu te zeggen dat de
bonden het streekvervoer
rijk staken is ook overdre
ven. Toch pakt een staking
in het streekvervoer minder
schadelijk uit. Er zijn dan
weliswaar geen inkomsten
maar de bedrijven hoeven
ook geen kosten te maken en
die zijn in het streekvervoer
nu eenmaal veel hoger dan
de inkomsten. Bij stipt
heidsacties daarentegen
blijven de bussen rijden, de
chauffeurs moeten worden
betaald en alle kosten gaan
door terwijl de klanten vaak
wegblijven omdat ze niet
meer op de bus kunnen re
kenen. Dan wordt het gat
tussen kosten en inkomsten
dus nog veel groter, aldus de
uitleg van een woordvoer
ster van de ESO.
Aan het vakbondsfront
heeft de FNV-ambtenaren-
bond Abva/Kabo tot nu on
geveer 2,5 miljoen gulden
aan stakingsgeld uitgekeerd.
Deze bond kan het met de
acties nog wel even volhou
den want de bodem van de
stakingskas is nog lang niet
in zicht, liet de woordvoer
der weten. De Vervoersbond
FNV betaalde tot nu toe een
kleine drie ton uit aan sta
kers bij trein en streekbus,
de spoorwegvakbond FSV
een halve ton. Bij de andere
bonden van overheidsperso
neel en trendvolgers horen
stakingen niet tot het actie
pakket. Alleen de Vervoers
bond van het CNV heeft bij
wijze van uitzondering zijn
leden in het streekvervoer
een dag tot staking opgeroe
pen.
Ledenwinst
Wat betreft het ledenver
loop meldt de Abva/Kabo -
al enige tijd met een kwart
miljoen leden de grootste
bond in vakbondsland - een
forse winst: 7000 leden erbij.
De CNV-ambtenarenbond
CFO boekte een nettowinst
van 300 leden. De circa 400
vertrekkers stapten op om
dat ze ook de stiptheidsac
ties - waar deze CNV-bond
zich toe beperkt - nog te ver
vonden gaan. Daar stonden
weer 700 nieuwe CFO-ers
tegenover. De andere bon
den konden geen aantallen
noemen maar schatten dat
hun aanhang op zijn minst
op peil is gebleven.
Overigens wordt het in-
dcht in het ledenbestand be
moeilijkt omdat de post al
twee weken staakt.
De schade voor de uitge
vers van tijdschriften zal als
gevolg van de PTT-acties
miljoenen guldens bedragen,
aldus secretaris mr T. Oon-
incx van de Nederlandse
Organisatie van Tijdschrif
tenuitgevers. Dat komt
voornamelijk door de extra
bezorgkosten die gemaakt
zijn om buiten de PTT om de
bladen toch in de bus te krij
gen. Volgens Oonincx is af
gelopen week tachtig pro
cent van de bladen bezorgd.
De particuliere bezorgbe-
drijfjes die daarvoor inge
schakeld zijn rekenen echter
een veelvoud van de PTT-
tarieven. De goede bezor
ging heeft er echter voor ge
zorgd dat de adverteerders
toch aan hun trekken zijn
gekomen, aldus Oonincx.
Toch hebben gezamenlij
ke reclamebureaus een
claim bij de NOTU gedepo
neerd. De bladenuitgevers
beroepen zich op overmacht.
Dat zal de PTT ook wel doen
als NOTU-leden hun schade
op de posterijen zullen pro
beren te verhalen, zo vreest
de NOTU-secretaris. Verlies
van adverteerders wordt
niet zo gevreesd, nu de be
zorging toch redelijk is ver
lopen.
Moeite
In de transport- en agra
rische sector hebben de ac
ties bij de douane, PTT en
spoorwegen in de afgelopen
weken voor vele honderd
duizenden guldens en wel
licht miljoenen directe scha
de geleid.
Daarnaast is er sprake
van indirecte schade, bij
voorbeeld door het op lange
re termijn wegvallen van
klanten. Hoe groot deze
schade uiteindelijk zal uit
vallen is nog moeilij k te zeg
gen omdat hierin pas over
enige tijd meer inzicht be
staat.
De directe schade is voor
al het gevolg van langere
wachttijden, het inzetten
van extra materiaal omdat
vrachtwagens niet op tijd
waren en het verlies van
omzet door het wegvallen
van klanten of kwaliteits
verlies van goederen. Voor
een aantal bedrijven hebben
de acties bij de PTT tot ge
volg dat zij in liquiditeits
problemen zijn geraakt, om
dat het girale betalingsver
keer vrijwel stil is komen te
liggen.
Dergelijke bedrijven krij
gen extra rentelasten en het
is de vraag of de getroffen
bedrijven deze extra lasten
kunnen opbrengen. Werkge
versorganisaties in trans
port- en agrarische wereld
wijzen er verder op dat de
goede naam van Nederland
in het buitenland door deze
acties is aangetast en dat het
moeite zal kosten deze weer
te herstellen. Ook een
woordvoerder van het VNO
zegt dat heel veel schade op
langere termijn is te ver
wachten.
