Abortus via een pil stembus De Graaf wil meer controle op de bijstand 'Huwelijk niet gelijk aan andere relaties' Je^elHd \Qaten in bezuinigingsplannen vergroten tekort SPORTPALEIS ANTWERPEN |Weer aan tafel ■BINNENLAND NIEUW OVERLEG Van onze redactie binnenland Experiment begonnen in Utrechts Academisch Ziekenhuis Geen gel* d GARANDEREN Eerste foto boek over Haagse vredes demonstratie verschenen Korting (Ziekenfonds (in problemen Idoor iKamer-besluit DE STEM COMMENTAAR BINNENLAND Haex moet wachtgeld teruggeven Voorstellen op komst Bisschop Ernst van Breda antwoordt DPR: Grote steden: andere sleutel pot stads vernieuwing Legitimatie plicht gaat niet door in T5 z paginaIzaterdag 5 november 1983 T28 pagina 3 Eversdijk ...Onder hoongelach - FOTO DE STEM JOHAN VAN GURP vakbeweging en het ka- let, waar in de Kamer om rd gevraagd. De sociale rtners mogen het conflict plossen. 'ijk wetenschappelijk insti tuut en een links bolwerk. De veroordeelden zijn /erder gedurende vier jaar Jit hun burgerrechten ont- tet. ■utrecht - Binnen een paar 1j)ar kunnen de abortusklinie- en gesloten worden. Een ;euw-ontwikkelde abortuspil het vrouwen mogelijk, jöder bemoeienis van ande- ivJ en zonder nare ingrepen, jjèif een eind te maken aan een (ongewenste zwangerschap. De joil, een Franse uitvinding, zou [Ln enkele bijwerking heb- (ben. Vijf Europese ziekenhuizen ■oberen de nieuwe abortuspil „it onder auspiciën van de /ereldgezondheidsorganisa- e WHO in Genève. Bij de roefnemingen is ook het trechtse Academisch Zie- enhuis betrokken. De leiding van het onderzoek daar heeft de gynacoloog prof. dr. A. Ha spels, zelf actief binnen de WHO. De abortuspil, na langduri ge proefnemingen vrijgegeven en gesponsored door de WHO, werkt dankzij een soort anti hormoon. De werkzame stof verhindert de innesteling van de bevruchte eicel in de baar moederwand! De werking van het hormoon, dat voor die in nesteling zorgt, wordt door een tablettenkuur van drie da gen geblokkeerd. De proefnemingen worden al in februari afgerond. Vol gens prof. dr. Haspels is dan voldoende ervaring met de pil om hem in het pakket op te nemen. Het preparaat wordt dan aangeboden aan de ge zondheidsautoriteiten in de verschillende landen op de wereld. Prof. Haspels: „In een land als Duitsland zijn ze daar in een paar maanden vaak al mee klaar, er zijn ook landen waar dat wel driejaar kan du ren. Nederland is nogal zorg vuldig. De abortuspil komt de eerste jaren dus nog niet vrij in ons land in omloop." Binnen de WHO zijn vol gens prof.Haspels ook de ethi sche aspecten van de abortus pil uitvoerig aan de orde ge weest, voordat besloten werd, na jarenlange proefnemingen op dieren, de pil voor mensen vrij te geven. Ook in het Utrechtse universiteitszieken huis heeft de ethische commis sie voor geneesmiddelenon derzoek toestemming gegeven voor het experimenteel be handelingsprogramma. De Utrechtse gynacoloog is zonder reserves over de nieuwste ontwikkeling, die een eind kan maken aan alle. moeizame discussies over de abortusklinieken. Hij noemt de abortuspil veelbelovend en vindt de eerste resultaten zon der meer uitstekend. De pil heeft geen bijwerking, omdat de uitvinder ervan geslaagd is, deze in een heel smal spectrum te laten werken. De werkzame stof doet niets anders, dan in werken op het hormoon. De bevruchte eicel nestelt zich dan niet in de baarmoeder, groeit dus niet uit tot vrucht en verdwijnt met de eerstvol gende menstruatie. De wer king van de pil zou zo te ver gelijken zijn met het 'spi raaltje', dat ook de innesteling in de baarmoeder tegengaat. Prof.Haspels: „Naar deze pil werd al heel lang gezocht. Een pharmacoloog in Parijs, Beau- lieu, vond hem tenslotte uit, los van de pharmaceutische industrie. Dankzij de pil kun nen we de abortusklinieken hopelijk opdoeken. En vooral kan de vrouw nu zelf beslis sen, samen met haar huisarts. Zij is meteen af van die bela chelijke wachttijd van vijf da gen, de zogeheten bedenktijd die geldt voor de gebruikelijke abortus provocatus. De behan deling met de pillenkuur kan geheel polyklinisch of via de huisarts gebeuren. De huisarts ook kan eenvoudig constate ren, of de kuur geslaagd is. In feite komt er een verlate men struatie. Eventueel kan een echo-onderzoek volledige ze kerheid geven." Voorlopig wordt voor het gebruik van de abortuspil een grens van tien weken aange houden. De innesteling van een bevrucht eitje vindt plaats binnen vijf dagen na de con ceptie. Maar volgens prof.Ha spels is die tien-weken-grens in wezen fictief. 1 Vervolg van pagina 1 FNV-voorzitter Wim Kok eeft al herhaalde malen op D'n nieuwe overlegronde angedrongen. De FNV en ok het CNV zijn bereid tot oncessies, als er maar een elijke inkomensbehande- ng van werknemers in het edrijfsleven, de uitkerings rekkers en het (semi-)over- eidspersoneel tegenover taat. In FNV-verband is de rootste ambtenarenvak- iond, de Abva-Kabo, ook iereid tot concessies. Maar an moet echt alles ter dis- ussie kunnen worden ge teld. De bijdrage die de entrale werkgeversorgani- aties aan zo'n nieuwe over- egronde kunnen leveren, al niet veel zijn. Ze hebben iun zinnen vooral gezet op astenverlichting voor het edrijfsleven. Het kader, dat het kabinet n de Kamer hebben ge- chapen voor het overleg, is liet zo ruim dat er van het iverleg in de Stichting van le Arbeid wonderen kunnen vorden verwacht. Maar het s toch een poging waard om le actievoerende ambtena ren en minister Rietkerk veer om de tafel te krijgen. ysteem. Kandidaten wor- en per district gekozen en et aantal afgevaardigden er district is afhankelijk an het aantal inwoners, loor dit systeem kan het oorkomen dat partij A in istrict X 70 of 80 procent an de stemmen haalt, maar iet in het parlement komt mdat zij de landelijke kies- rempel van 10 procent niet verschrijdt. Bij de vorige erkiezingen koos men voor wee kamers: 184 zetels in de lenaat en 450 zetels in de 'weede Kamer. Nu kiest ien slechts een Kamer, de Jrote Nationale Vergade- ing, waarin 400 afgevaar- igden zitting nemen. De stemgerechtigde leef- ijd gaat in op 21 jaar. iienstplichtigen en gevan- ;enen mogen niet stemmen, like Turkse burger van 30 aar en ouder is verkiesbaar, 'urken in het buitenland, oals de circa 200.000 Turkse irbeiders in Nederland of de .500.000 in de Duitse Bonds- epubliek, zijn zondag niet n de gelegenheid hun stem lit te brengen. De autoritei- en in de Turkse hoofdstad :eggen dat ze naar die mo- ;elijkheid in de komende ja- en zullen streven, maar dat iet nu nog technisch onmo- Ruding levert in Van onze Haagse redactie IdEN HAAG - Minister Ruding (Financiën) is ■bereid enkele honderden miljoenen guldens op Itafel te leggen. Dat is noodzakelijk als uitkeringen en ambtenaren salarissen er op 1 januari netto niet op achteruit gaan ■in het kabinet ook afziet van de invoering van school- held voor 12 tot 16-jarigen. Hiermee accepteert Ruding ■dat het financieringstekort (tuigend jaar iets hoger wordt. Het kabinet zette gisteren ■opeen rijtje van welke bezui nigingen men, onder druk van KeTweede Kamer, af kan zien (er.wat daarvan de kosten zijn. |Helemaal duidelijk is het nog niet. Wel zit het erin dat het (choolgeld volgend jaar niet ordt ingevoerd. De meerder heid van de Tweede Kamer is (daar ook tegen, maar tot nu (toe is men het niet eens gewor pen over alternatieve bezuini gingen die ook 140 miljoen (tpleveren. Het kabinet heeft intern he lsloten dat het bedrag van 140 (miljoen niet heilig is en Ru ling is bereid genoegen te ne men met minder. Als alterna tieven denkt het CDA, ge steund door minister Deetman (Onderwijs) aan bezuinigin gen in de studiefinanciering, meer LPG-accijns, belasting verhoging en een lager per centage inflatiecorrectie. De VVD wijst daarvan de laatste drie alternatieven af. Verdere bezuinigingen op de Onder- wijs-begroting zijn voor Deet man onaanvaardbaar. rremies bei a II i Van onze Haagse redactie (den HAAG - Veel zieken fondsen zitten in grote proble- (men, nu de Tweede Kamer (leeft besloten om ongehuw- (den in het bejaardenzieken- fonds meer premie te laten be halen om daarmee voor de ge huwde AOW-ers de premie te (kunnen verlagen. 1 De Nederlandse Vrijgezel- (lenbond is van plan dit besluit (via de rechter aan te vechten. Voor de ziekenfondsen bete kent dit dat ze alle bejaarden (in totaal gaat het dan om zo'n (100.000 verzekerden) opnieuw premie-klassen moeten in delen. Het hangt van het inko pen van de bejaarde af in (welke premie-klasse die valt. „Veel ziekenfondsen hebben jj'e inkomen-gegevens niet in ie computer zitten en zullen (ius het hele bestand moeten (controleren om de verzeker den dan in de juiste premie- (klasse onder te brengen. Dat is (allemaal handwerk", zegt een (woordvoerder van de Vereni- 'i van Nederlandse Zieken- dsen (VNZ). Dat betekent (een tijdrovende administra tieve klus, die nauwelijks voor 'januari valt te klaren. Ook de laatste kabinetsbe sluiten om ambtenaren-sala rissen en uitkeringen op 1 ja nuari netto gelijk te houden (de bruto korting van 3,5% wordt 3%) kosten Ruding geld. Het is nog niet precies bekend hoeveel, omdat er nogal wat verschillende berekeningen circulerèn.Tjm de uitkërïngen netto gelijk te houden is vol gend jaar ƒ220 miljoen nodig. Zeker is dat Ruding daarvan ƒ50 miljoen moet ophoesten. De rest, 170, gaat via de so ciale fondsen en de netto-kos ten daarvan zijn nu nog niet precies bekend. Ook de op brengst van de bezuiniging bij de ambtenaren vallen door de laatste voorstellen tegen. Ook hier blijft de schade voor Ru ding ver beneden de voorge schotelde kosten van pakweg 300 miljoen. Ruding is echter bereid deze kosten te dragen, waardoor het financieringstekort in 1984 wat groter wordt dan ver wacht. Vanwege andere mo gelij ke voor- en tegenvallers is nog niet te zeggen of dat tot gevolg heeft dat de kleine da ling die voor volgend jaar voorzien was, nu al teniet ge daan is. Zo blijken de belas ting-ontvangsten dit jaar nog steeds hoger dan aan het begin van het jaar was verwacht. Uit de laatste cijfers van de fiscus, die Ruding gisteren be kend maakte, blijkt dat de kans nog steeds aanwezig is dat de fiscus dit jaar afsluit met een voordeel van enkele honderden miljoenen guldens. De meeste belastingen bren gen meer op dan verwacht werd aan het begin van dit jaar, alleen de opbrengsten aan dividend-belasting, de kansspelbelasting en de ac cijns op alcohol, bier en wijn vallen tegen. r CDA en minister-president Lubbers hebben wat ons betreft 1 goede beurt gemaakt door de uitkeringstrekkers op dezelfde Jze te behandelen als de ambtenaren (tot een jaarsalaris van I'LOOO gulden) en dus niet te tornen aan hun netto-uitkering in 1 =84. Bovendien blijkt de premier bereid, zoals hij in een vraag gesprek met De Stem meedeelt, om nader overleg te plegen over p voorgenomen verlagingen van de WAO, WW en WWV. Het Iwciale gezicht' van de christen-democraten lijkt weer wat meer |®ntouren te krijgen. De zekere souplesse van de minister-president zou voor de '"ibtenarenbonden aanleiding moeten zijn om het overleg met e legering voort te zetten. De weg die ze nu zijn ingeslagen, ttengt een verwijdering teweeg tussen het publiek en de ambte- aren en dreigt de solidariteit binnen de vakbeweging te verbrok kelen Lubbers kan en zal niet capituleren voor de eisen van de l^btenarenbonden. Hij heeft zich vastgelegd op het weer ge- f°nd maken van onze economie en alleen een Kamer-meerder- f-'b kan hem hierbij de voet dwars zetten Maar dat gebeurt l'ooriopig?) niet. |Jn het jaar dat Lubbers nu aan de macht is, heeft hij zich op het («nnenhof en ver daarbuiten een sterke positie verworven: die pn de harde heelmeester, die Nederland nu nodig heeft. Bij het (jjDA zijn ze er zelfs van overtuigd dat Lubbers straks een betere penmnentrekker zal zijn dan Van Agt ooit geweest is. Nederland is te klein en te kwetsbaar om bij arbeidsconflicten peteen naar de zwaarste wapens te grijpen. We zitten hier zo (Jicht op elkaar dat, wie wild met z'n armen om zich heen slaat, lansen moet 'fretten die part noch deel hebben aan het geschil. Pastor BISSCHOP Bluyssen van 's- Hertogenbosch heeft bestuur en pastor van de studentenpa rochie Maranatha te Tilburg op eigen verzoek per 1 januari 1984 ontslag verleend. Daartoe is besloten in goed overleg tus sen een delegatie van het be stuur van Maranatha en van het bestuur van het bisdom. Molukkers BEGIN vorige maand zijn een Moluks echtpaar en een wedu we, allen ouder dan tachtig jaar, gerepartiëerd zonder de Indonesische nationaliteit te hebben. Ze zijn vertrokken met behoud van hun Neder landse paspoort. Zij zijn de eersten die gebruik hebben ge maakt van de regeling om on geacht de nationaliteit naar Indonesië terug te kunnen ke ren. TH Delft Van onze redactie binnenland DEN HAAG - De voormalige staatssecretaris Haex van De fensie zal een gedeelte van het wachtgeld dat hij als oud-be windsman heeft ontvangen moeten terugbetalen. Haex, die staatssecretaris was in het kabinet De Jong van 1967 tot 1971, ging direct na zijn staatssecretariaat diensten verrichten voor het Westduitse bedrijf Kraus- Maffei. De vergoedingen daarvoor werden niet zoals gebruikelijk in mindering ge bracht op zij n wachtgeld. Er is nu actie ondernomen om Haex het teveel ontvangen wachtgeld te laten terugbeta len, zo heeft premier Lubbers geantwoord op schriftelijke vragen van het PSP-kamerlid Willems. NOG geen week na de vre desdemonstratie van 29 ok tober in Den Haag is het eer ste fotoboek verschenen. Vrijdagavond werden tij dens een feestelijke bijeen komst in Amsterdam de eer ste exemplaren overhandigd aan Siemie Strikwerda, voorzitter van het Komitee Kruisraketten Nee, en aan Mient-Jan Faber van het IKV. Het boek „Het blijft nee!" is een uitgave van uit geverij Heiermann en Co. in Amsterdam. Het is tot stand gekomen in samenwerking met het Amsterdams Foto grafen Kollektiefen een groep grafici. In het boek is het accent niet zozeer op de demonstratie als wel op de demonstrant gelegd. De eer ste oplage van 25.000 exem plaren was al verkocht voor die van de pers rolde. In de loop van de komende week zal een tweede oplage ver schijnen. Van onze Haagse redactie DEN HAAG - Staatssecretaris De Graaf (Sociale Za ken) wil harder optreden standsuitkeringen. Hij vindt dat gemeenten bij standscliënten vaker moeten controleren en komt binnen kort met voorstellen voor strafbepalingen in de Algeme ne Bijstandswet. Dat schrijft De Graaf in Van onze redactie geestelijk leven BREDA - „Het is niet mogelijk om andere relaties gelijk te stellen met het huwelijk. In de kerk is dat niet mogelijk." Dat schrijft bisschop H. Ernst van Breda in zijn antwoord aan zijn Diocesane Pastorale Raad(DPR). De pastorale raad heeft eind vorig jaar een uitgebreide zit ting besteed aan huwelijk en gezin. De Bredase bisschop heeft op de daar gemaakte op merkingen en aanbevelingen nu gereageerd in een boekje onder de titel 'Enkele geda- chen over huwelijk en gezin'. Bisschop Ernst noemt zijn re actie uitdrukkelijk geen laat ste woord, maar een bijdrage aan een voortgaand gesprek. De Bredase pastorale raad had onder meer gepleit voor gelijke behandeling van ge huwden en samenwonenden, onder meer bij benoemingen. „Het huwelijk", aldus Ernst, „kan in de kerk niet gelijkge steld worden met andere rela tievormen omdat de kerk in het huwelijk het geheim, dat haar tot kerk maakt, weer spiegeld ziet. Dat geheim is het verbonden zijn van God en mens". Het gezin dat uit het huwe lijk voortkomt, is in de visie van de kerk ook van overwe gend belang voor het gelukkig opgroeien van kinderen. Deze visie is volgens de Bredase bisschop overigens niet speci fiek kerkelijk, want ook in de samenleving worden huwelijk en gezin van fundamentele be tekenis geacht als milieu dat toekomst geeft aan de nieuwe generatie en de samenleving zelf. Daarom kunnen relaties die een ander karakter heb ben, niet op één lijn met huwe lijk en gezin worden gesteld. Dit neemt echter niet weg, dat men recht kan doen aan men sen die zo'n andere relatie hebben en voor de kwaliteiten en waarden die ze in die ande re relatie nastreven. Ten aanzien van echtschei ding wijst de Bredase bisschop erop dat dit in de kerk moge lijk is in bepaalde omstandig heden. Maar hij wijst vooral op hetgeen in het evangelie over de onontbindbaarheid wordt gezegd, zonder overi gens exegetische argumenten aan te voeren. Van Veel groter gewicht noemt Bisschop Ernst de ontwikkeling van een eigen vorm van huwelijkspastoraat dat ertoe bijdraagt dat in het huwelijk geluk wordt gevon den. „De kerk moet daarbij te rugkomen van tijdgebonden opvattingen en praktijken die gelovigen heden ten dage zou den schaden in hun opgang in de richting van het evangelie", betoogt hij. Ernst voegt eraan toe dat de spanning tussen ge weten en leiding van de kerk, tussen leven en leer onvermij delijk is. De kerkleiding mag echter, wil zij gezagsvol spre ken, niet dwingen. De mens mag niet tegen zijn overtui ging handelen. tegen misbruik van bij- antwoord op vragen van de Tweede Kamer. De staatssecretaris vindt dat de sociale diensten de (in- komens-)positie van mensen met een bijstand-uitkering niet regelmatig genoeg contro leren. De staatssecretaris laat we ten dat hij snel strafbepalin gen in de Algemene Bijstands wet op wil nemen „als uitbrei ding van het instrumentarium op misbruik tegen te gaan." Ook noemt hij het „wenselijk dat gemeenten sociale recher cheurs ten behoeve van mis- bruikbestrijding in dienst hebben." De Graaf is echter niet van plan een centrale re gel te maken over de (opspo- rings-)bevoegdheden van die rechercheurs: „Dat is een zaak van gemeentelijke verant woordelijkheid." De Graaf geeft toe dat veel van de problemen bij de socia le diensten worden veroor zaakt door de enorm gegroeide werklast, maar zegt daarvoor eeen extra steun toe. DE voorzitter van het college van bestuur van de Techni sche Hogeschool in Delft, drs C. de Hart en rector magnifi cus prof.ir B. Veltman, menen dat met ingang van het nieu we jaar de instelling niet meer goed kan worden bestuurd. Oorzaak is de verkiezing van dr L. Waayers in het college door de hogeschoolraad. Bouwvakkers HET kabinet heeft vrijdag in gestemd met een experimente le regeling om uitkeringen van langdurig werkloze bouwvak kers te gebruiken voor de fi nanciering van aanvullende activiteiten in de bouw. Voor die activiteiten kan ook geld van derden worden gebruikt. Tijdschriften DE abonnee- en advertentie tarieven van de tijdschriften mogen in 1984 gemiddeld met ongeveer 3 procent stijgen. De Nederlandse Organisatie van Tijdschriftuitgevers (NOTU) en het ministerie van Econo mische Zaken hebben hierover vrijdag overeenstemming be reikt. Straling HET gebruik van radiostra ling in ziekenhuizen blijkt zo wel voor de patiënt als het verplegend personeel zeer vei lig te zijn. Volgens prof. dr. Rood van de Rj ksuniversiteit in Leiden hebben zich in ons land nooit ongevallen voorge daan. De vrees dat straling kanker en genetische afwij kingen veroorzaakt is onge grond. PSP DE PSP-vertegenwoordigers in de Eindhovense gemeente raad Jan Vrolijk en Marjan Stas en de PSP-vertegenwoor digers in de Eindhovense agglomeratieraad Eef van de Berg en Wouter Pors hebben hun zetels ter beschikking ge steld. Dat in verband met een meningsverschil tussen het partijbestuur en de Eindho vense afdeling. 15 Merijn is met vakantie. Zijn de cheques op, dan is er voor rekeninghouders bij de giro geen mogelijkheid om geld op te nemen. Bankreke ninghouders, die ook door hun cheques heen zijn, kunnen nog altijd naar het loket om daar contanten te halen. Ook het overige girale be taalverkeer komt plat te lig gen. Volgens een woordvoer der van de Gelddienst van de PTT verwerkte de giro begin 1983 per dag 720.000 betaal kaarten, 434.500 acceptgiro kaarten, 395.000 gewone over- schrijvings- en 1.260.000 an dersoortige opdrachten. Een totaal van 2,8 miljoen muta ties, waarvan het merendeel per dag per post wordt aange voerd en verstuurd. De actievoerders maken in hun actie geen uitzondering voor het betaalverkeer. Wel worden op de postkantoren bezorgde rouwbrieven en 'me dische stukken' -behandeld en bezorgd. Volgens woordvoerder Be rends van de PTT zal het lan delijke postverkeer inderdaad volstrekt lam komen te liggen als tot het de staking op de knooppunten wordt besloten. Regio- en plaatselijke bestel lingen kunnen dan nog wél worden afgewikkeld, zo wordt verwacht. Volgens de Abva/ Kabo zal die sector echter in een later stadium ook aan de beurt komen: dan worden ook de regionale knooppunten lamgelegd. Ondernemers nemen intus sen al hun toevlucht tot parti culiere postbezorgingsbedrij- ven, zo meldt het Nederlands Verbond van Ondernemingen (VNO). Bij de PTT zegt men dat vertraging in het betalings verkeer duurt tot het einde van acties of staking. Afhan kelijk van de dan af te werken berg werk zal de PTT-klant op bijkomende vertraging moeten rekenen. Die kan tot enkele dagen na afloop van de staking duren, mits de staking niet te lang duurt. Door onze Haagse redactie DEN HAAG/BREDA - De verdeling van geld voor de stadsvernieuwing moet op de helling. Bestuurders van 18 grote en middelgrote gemeen ten, waaronder Breda hebben staatssecretaris Brokx een nieuwe verdeelsleutel over handigd. Alle steden met meer dan 100.000 inwoners gaan er vol gens die sleutel op vooruit. Al le andere gemeenten moeten met minder genoegen nemen. De nadruk, zeggen de 18 grotere gemeenten, moet op de steden komen te liggen. De omvang van de stad, het aan tal monumenten en het aantal woningen van vóór 1930, zijn de uitgangspunten van hun alternatieve verdeelsleutel. Zij verwijten Brokx dat hij teveel alleen naar het aantal wonin gen kijkt. Van onze parlementaire redacteur DEN HAAG - Minister Ru ding en zijn staatssecretaris Koning voelen niets voor een her-invoering van de legitie- matieplicht van alle Neder landers voor het doen van be paalde financiële handelingen met banken. Een dergelijke plicht zou overeenkomst vertonen met het „persoonsbewijs", dat de Duitse bezetter ook van ieder een eiste gedurende de oor logsjaren. ADVERTENTIE ALLERLAATSTE WEEKEND VAN WOENSDAG 26 OKTOBER TOT ZONDAG 6 NOVEMBER a.s. Voorverkoop thans in: Ciné-Shop, Anneessenstraat 24-Antwerpen en Sportpaleis: 09/3233 24 25.75 België is goedkoop s

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 3