Felix Levitan
wil kwantitatieve
dopingcontrole
Nieuwe wereldkampioen formule - 1 gaat publiciteit uit de weg
niet eens klant!
kijkers.
IS TE HENGSTDIJK
J.M. VAN DAM
intactlenzen
140-12327.
150-94677.
lenders
Muur
Tennisster
Kamikaze
Op het Kyalami-circuit in Zuid-
Afrika werd de 31-jarige Braziliaan
Nelson Piquet in zijn Brabham-BMW
wereldkampioen in de Formule I. De
zwijgzame man uit Brazilia reageerde
koeltjes op het behalen van zijn
wereldtitel, zoals het publiek van hem
gewend is. Het Amsterdamse meisje
Sylvia Tamsma leeft al vier jaar
naast de wereldkampioen. Een vrouw
in de slipstream van glamour en
gevaar, van roem en angst. In
Monaco, waar de knappe Sylvia deze
week na alle emoties van de voorbije
dagen probeerde op rust te komen,
had onze verslaggever een exclusief
interview met de vrouw achter de
wereldkampioen.
Angst
Wetenschappers verontwaardigd
over idee Tour - directeur
Kostbaar
Controles
Hoeveelheid
Overtuigen
isten A.N.V.C.
A62
g 1 november 1983 om 15.00
tan de Hengstdijksekerk-
■meente Hontenisse, ex. ar-
;boek openbaar verkopen:
>ONHUIS
inbehoren, erf en tuin, aan
te Hengstdijk, gemeente
lekend gemeente Hontenis-
1, groot tien are vijfenne-
betaling van de koopsom,
voor eigen rekening.
>elastingen komen vanaf 1
ig van de koper.
andagen 24 en 31 oktober
jur 's namiddags. Betaling:
ïn na toewijzing en kosten
ding.
de veiling desgewenst een
trelatie te kunnen overleg-
inciële gegoedheid,
ten kantore van notaris
>te Markt 3 te Hulst, tel.
Piquet wordt op deze foto omhangen met de 'Caesar's-krans' na afloop van GP in Las Vegas.
ngte buigen
tegen knellen
n van de bril
Glazen stellen op de
juiste pupil distantie
[oede bril bij
ten dat het
atste montu-
oet u alleen in
noet jaren
door JEAN NELISSEN
MONACO - Sinds in
1950 de eerste titel-
Itrijd in de Formule I
[werd ingevoerd zijn
Jl9 mannen in hun ra
zendsnelle bolides
(wereldkampioen ge-
Iworden en van deze 19
(beroemde autocou
reurs zijn er al 6 dood,
(Nino Farina, Alberto
lAscari, Mike Haw-
porn, Graham Hill,
|jim Clark en Jochen
IRindt. Ze lieten hun
lieven niet allemaal op
(de circuits. Sommigen
(stierven bij een onge-
|luk op de weg of -zo-
hls bij Graham Hill-
stortte het vliegtuigje
heer.
Maar toch, ergens leiden de
I sterren uit het Formule I-cir-
jtus een leven, dat statistisch
I gezien risicovol is, want het
I'wn nauwelijks toeval zijn dat
leenderde van de wereldkam
pioenen in de bloei van het Ie
pen de dood vond. En geen van
Iallen op natuurlijke wijze.
lTwee van de wereldkampioe
nen, Jody Scheckter en James
I Hunt stopten omdat ze de ra-
Ites te gevaarlijk vonden, maar
I fe anderen gaan door om ver-
I schillende motieven, of voor
Pet geld, of voor de roem of
I cmdat ze gewoon het duel met
I het noodlot, het soms balance-
pen op de rand van het be-
I staan, niet kunnen missen.
(Wie is de nieuwe
(wereldkampioen Nelson
Piquet, wat beweegt hem
Pm het risico aan te gaan,
boe leeft hij buiten de
(circuits, waarom wordt
rijn telefoonnummer
(bewaakt als een kostbaar
Seheim, en wie is de
'touw die zijn zorgen
deelt en zeker de angst?
Pen gesprek met Sy via
Tamsma (31).
Wat beweegt u het
('even te delen
("jet een man die zulke
(risico's aangaat?
(Sylvia Tamsma: „Ik ben er bij
pval ingerold. Vier jaar
I Sleden was ik in Zuid-Afrika
Pm voor iemand contacten te
lle8gen die auto's wilde
charteren voor een show, daar
ik Nelson Piquet voor het
eerst. Later ontmoette ik hem
in Long Beach. Toen zijn we
ons leven samen gaan delen, ik
ga bijna altijd met hem mee.
Aanvankelijk voelde ik niets
voor de autosport, ik bezocht
een keer de 24 uren van
Francorchamps, we regenden
er weg, later probeerden we
zonder kaartjes door de
duinen de races in Zandvoort
te bezoeken, werden we door
de honden achterna gezeten,
afgrijselijk vond ik het. Maar
als je van iemand houdt,
wordt alles anders. Ik heb het
risico aanvaard, omdat het
zijn leven is, en dat wil ik niet
in de weg staan".
U heeft er kennelijk
geen spijt van.
Sylvia Tamsma: „Oh, nee,
Nelson is een boeiende man, ik
heb me nog geen moment bij
hem verveeld. Ons leven is
echter met minder glamour
bedeeld, dan dikwijls in de
publiciteit wordt
gesuggereerd. De manier
waarop wij leven, heel
moeilijk, zou ik zeggen, we
zijn eigenlijk chique
zigeuners, we hebben niet echt
een huiselijk leven, we zijn
constant op reis, we zij n overal
thuis en ook nergens. De
circuits zijn niet altijd
gezellig, het weer is niet altijd
even mooi, de hotels zijn vaak
ongezellige woonfabrieken en
het eten is ook niet altijd even
lekker. Er zitten veel dode en
vermoeiende fasen in ons
bestaan. Daarbij hebben we
twee huishoudens, een op de
boot en een thuis in Monte
Carlo, en die moeten ook
blijven draaien. We zitten
geen moment stil. Als we
thuiskomen, zijn er ook
vrienden of hebben we
verplichtingen. Er gaat in dit
wereldje echter veel geld om,
in dat opzicht mogen we niet
klagen. Je kunt je iets
permitteren".
Nelson Piquet is voor
de buitenwereld een
introverte man...
Sylvia Tamsma: „Hij probeert
zoveel mogelijk zijn privacy te
behouden. Een man zoals hij
wordt geleefd, als hij niet
oppast wordt hij door de
buitenwereld opgevreten. Er
zijn altijd veel journalisten,
ook andere mensen die om
hem heen blijven hangen. Hij
wil ook wel eens z' n rust
hebben, dat is ook een
noodzaak in zijn beroep.
Daarnaast zijn er veel
teleurstellingen in de
confrontatie met de media, ik
maak het nu 4 j aar mee, maar
ik kan wel zeggen dat 75% van
de publicaties over hem
bezijden de waarheid is.
Daarom probeert hij een muur
op te bouwen om zichzelf te
beschermen".
Iemand die zo opvallend
aanwezig is in de
maatschappij roept die
belangstelling af over
zichzelf.
Sylvia Tamsma„Ja, dat kan
wel zijn, maar het wordt soms
ondraaglijk. En dan moetje
eruit. Al die reizen
bijvoorbeeld vormen al een
zware belasting. Als we
moeten reizen is Nelson al
uren tevoren nerveus, daar
kan hij niet goed tegen. Wij
vertrekken meestal uit Nice en
vandaar uit zijn de
verbindingen niet ideaal.
Daarom heeft Nelson deze
week een tweemotorig
straalvliegtuig gekocht, een
Vitation. Er vliegen twee
piloten op en er kunnen zes
passagiers mee. Hij neemt nu
vlieglessen in Italië, want hij
spreekt goed Italiaans en hij
houdt van het Italiaanse eten.
Daarom heeft hij geen lessen
in Frankrijk genomen, want
de Franse taal beheerst hij
niet goed. De Nederlandse
keuken kan hij ook erg
waarderen. Ik heb spruitjes
voor hem gekookt en
gehaktballen gemaakt. Die
had hij nog nooit in zijn leven
gegeten, maar hij is er dol op".
Wie is Nelson Piquet?
Sylvia Tamsma: „Hij is
geboren in Rio de Janeiro. Zijn
vader werkte er als arts. Later
is hij verhuisd naar Brazilia,
zij n vader werd minister van
Volksgezondheid in Brazilië.
Nelson studeerde eerst
economie en psychologie.
Maar zijn vader pushte hem
om beroepstennisser te
worden, hij moest naar een
tenniscollege in Amerika, daar
is hij een jaar geweest. Omdat
zijn vader er zo'n dwang
achter zette, kreeg Nelson een
hekel aan tennissen. Hij had
een zekere hang naar
techniek, en ging als monteur
knutselen bij een autoracer en
zo belandde hij in de
autosport. Hij heeft echt een
technische knobbel. Als thuis
een mixer of de stofzuiger het
niet doen, repareert hij die
zelf".
Intelligent?
Sylvia Tamsma: „Hij is zeer
intelligent, heel slim, en hij
heeft een enorm sterke wil en
ook gevoel voor humor. Hij
lijkt speels, maar er zit heel
wat onder de oppervlakte.
Toch leest Nelson weinig, hij
kijkt alleen maar prentjes in
de tijdschriften die ik koop. En
sorry voor U, maar kranten
leest hij nooit. Hij kan wel
urenlang naar de televisie
kij ken, van reclame tot
cowboyfilms. Alleen naar het
nieuwsjournaal kijkt hij niet.
Om de een of andere reden
heeft hij daar een hekel aan.
Hij is trouwens volkomen
a-politiek".
Hoe reageerde hij privé
op zijn crashes?
Sylvia Tamsma„Nelson is
totnogtoe weinig
tegengekomen. Hij heeft wel
al veel geluk gehad. In het
begin van zijn loopbaan brak
hij inArgentinië beide enkels.
Twee jaar geleden kreeg hij
een ernstig ongeluk in
Silverstone, toen hij op volle
snelheid zijn auto tegen een
muur zette. De auto was total
loss, maar hijzelf had slechts
een ontwrichte knie. Ze wilden
hem in het ziekenhuis houden,
maar hij wou persé naar huis.
Het is totnogtoe dus goed
afgelopen, toi, toi, toi. Hij
spreekt er thuis ook niet over.
Waar hij wel tegenop ziet zijn
de kwalificatieronden die voor
een race moeten worden
afgelegd om de startpositie te
bepalen. Hij noemt dit de
kamikazeronden. Soms zegt
hijik dacht, hoe kom ik die
bocht nog uit? Maar deze
gedachte heeft hij niet tijdens
de race zelf".
Hij heeft dus geen
angst?
Sylvia Tamsma„Nee, dat
niet, als je angst hebt in een
auto stap je er nooit meer in.
Hij houdt echt van het racen,
NELSON
PIQUET:
erg op
privacy
gesteld
maar in het geheel niet van de
rompslomp erom heen".
Hebt U zelf angst?
Sylvia Tamsma: „Natuurlijk
ben ik bang. Hij beoefent een
sport waarin altijd iets kan
gebeuren. Ik probeer dit te
verdringen, als je eraan gaat
denken, word je op de duur
knettergek. Ik mag er ook niet
aan denken, want dan zou ik
Nelson zenuwachtig maken,
daar is hij erg gevoelig voor,
en ik wil het blijven
accepteren wat hij doet, omdat
het zoveel voor hem betekent.
Vrouwen van soldaten die de
oorlog ingaan, vrouwen van
straaljagerpiloten en vrouwen
van bergbeklimmers, zij
zullen allen toch ook als de
dood zijn omdat hun mannen
zoveel gevaar lopen. Die
hebben net zoveel kans niet te
overleven als de coureurs. Als
betrokkene mag je daar echter
Felix Levitan heeft met zijn ideeën over dopingcon
trole de woede opgewekt van de wetenschappers.
- FOTO ANP
Nelson Piquet tijdens een van de vele momenten van
vreugde en verdriet, welke begrippen in de autosport zo dcht
bij elkaar liggen. Piquet wordt hier gehuldigd als winnaar
van de GP van Canada. De vader van de kort daarvoor over
leden Canadees Gilles Villeneuve houdt de naar zijn zoon
genoemde trofee vast. Even tevoren was de Italiaan Poletti
bij de start verongelukt.
- FOTO ANP
niet stil bij blijven staan. Toch
overvalt je de gedachte wel
eens: hoe zou het zijn als hij op
een dag niet meer terugkomt?
Op heel rare momenten moet
ik daaraan denken. Soms zit je
alleen en dan komen die
dingen boven. Logisch
natuurlij k, want het is heel
menselijk om dat te denken".
Praten de vrouwen van
de coureurs er nooit met
elkaar over?
Sylvia Tamsma: „Heel weinig,
het lijkt wel of het een taboe
is. Deze zomer heb ik er wel
over gesproken met de vrouw
van de Deense coureur
Petersen die dood is. We
hadden het over het risico van
het hebben van een man als
coureur, en of je dan wél of
niet kinderen moet nemen.
Maar dat is het enige gesprek
geweest dat ik mij kan
herinneren dat iets dieper
ging. Ons wereldje is maar
klein. Ik had twee
vriendinnen, de vrouwen van
Arnoux en Pironi, die zijn
echter nu door hun mannen
verlaten, dus die contacten
vallen weg".
Hoe reageert Uw
omgeving in
Amsterdam op Uw
leven naast Nelson
Piquet?
Sylvia Tamsma: „Ze begrijpen
wel dat ik soms angstig ben.
Vaak zeggen ze ook: wat
griezelig om zulke risico's aan
te gaan. Maar ze hopen
natuurlijk met mij dat het
geluk met ons blijft".
De plezierige momenten
zijn er om te doen
vergeten.
Sylvia Tamsma: „Natuurlijk,
Nelson en ik kij ken al weer
vooruit naar onze vakantie
rond Kerstmis. Hij is dol op
skiën geworden. We waren
vorig jaar in een klein dorpje
in Oostenrijk. Op de skipisten
werd hij gelukkig heel weinig
herkend, omdat hij daar zo
goed ingepakt is. Dan genieten
we echt, want die tijd is heel
kostbaar. We zitten zo weer
middenin de races".
door JEAN NELISSEN
PARIJS - Felix Levi
tan, directeur van de
Tour de France, heeft
in Parijs een vurig
pleidooi gehouden
voor kwantitavieve
dopingcontrole. Dat
wil zeggen: een sport
man of -vrouw is pas
positief als er in zijn
urine van een verbo
den stof een bepaalde
hoeveelheid wordt ge
vonden, die het gestel
de maximum teboven
gaat. Het pleidooi van
Lévitan is op veront
waardiging van we
tenschapsmensen ge
stuit. De Keulse pro
fessor dr. Manfred Do-
nike zegt: „Die man
heeft geen idee waar
over hij spreekt, ik
vind het zo goedkoop
om dat verhaal af te
steken, zoals hij ge
daan heeft".
Het idee om de nu gelden
de regel „een verboden stof
wordt in de urine aangetrof
fen, derhalve wordt onver
biddelijk het „positief" uit
gesproken" te verruimen, is
voor het eerst geopperd door
Jacques Goddet tijdens de
afgelopen Tour.
Het proces dat Joop Zoe
temelk in Parijs tegen de
Tourorganisatie en later te
gen de UCI heeft aange
spannen, heeft de kwestie in
een stroomversnelling ge
bracht. Zoetemelk bepleit
eveneens kwantitatieve con
trole. „Omdat", zo zegt hij,
„de sporen van het verboden
middel waarop hij in de
voorbije Tour positief ver
klaard werd, zo gering wa
ren dat hij er atletisch nau
welijks voordeel van gehad
kan hebben. Zoetemelk
wordt in zijn streven min of
meer gesteund door de
KNWU en door bepaalde
mensen uit de famacologie
nin Nederland.
Een felle tegenstander
van kwantitatieve doping is
behalve dr. Manfred Donike
ook zijn Gentse collega, pro
fessor dr. Michiel Debacke-
re. „Kwantitatieve controles
kunnen alleen bij lichaam
seigen stoffen, zoals testos
teron of bij stoffen die in be
paalde consumptiemiddelen
worden aangetroffen, zoals
cafeïne.
Bij cafeïne moeten we in
derdaad vaststellen, komt de
stof in de urine door het
drinken van enkele kopjes
koffie of door een spuit met
colakorrels. Cafeïne is na
melijk een van de pepmid
delen die wij tegenwoordig
nogal eens bij de controles
vinden. Bij alle andere pre
paraten is het onmogelijk
een cijfer vast te leggen
(kwantitatief een maximum
te stellen) dat de grens aan
geeft tussen therapeutische
toediening en echte doping".
„Ik daag elke expert uit
om aan te geven vanaf wel
ke hoeveelheid er sprake is
van doping", zegt professor
Debackere, „omdat dit een
voudig niet kan. Want elk
mens reageert immers ver
schillend op produkten".
„De ene sportman- of vrouw
heeft zeer zure urine en de
andere zeer alcalische urine,
minder zuur".
„Mensen met zeer zure
urine hebben over zeer korte
tijd, bijvoorbeeld enkele
uren, een overconcentratie
van een bepaald produkt in
hun urine, en daarna ver
dwijnt dit snel. Mensen met
alcalische urine hebben een
veel mindere concentratie in
de urine, maar houden die
wel enkele dagen. Wie en
wat moet je nu gaan be
straffen, je kunt hier onmo
gelijk één lijn gaan trekken.
Bovendien bestaan er mid
delen, de groep diureticun,
die bij inname de urine-uit-
scheiding beinvloeden".
„Ik begrijp het wel", zegt
professor Debackere, „er
zijn belangengroepen die de
deur bij de dopingcontroles
op een kier willen zetten.
Daarna ben ik ervan over
tuigd dat er medici te vinden
zijn, die in de begeleiding de
deur wagenwijd openzet
ten".
Professor Debackere sig
naleert dat in het afgelopen
wielerseizoen in Belgie on
geveer 25 positieve reacties
op de controles zij n geweest.
„Alleen in de jaren toen wij
relatine en stimul opspoor
den, waren er meer positieve
reacties. Afgelopen seizoen
heeft echter een zeer aan
zienlijke stijging van het
aantal positieve gevallen te
zien gegeven. Opvallend is
ook dat in acht van de tien
gevallen het oude centraal
stimulerende middel pervi
tine werd aangetroffen. Het
is toch geen ontwikkeling
om nu te zeggen: we gaan de
controles verruimen".