China dreigt met Nederland te breken
2.89*
848*15.98
11.98
1.79
199 9.90
;en.
MEER KERNCENTRALES NODIG
'N KIEN
11
I CDA: HOGERE ACCIJNS LPG BEPERKING INFLATIECORRECTIE
Juntaleider op Grenada
gijzelt buitenlanders
Benzine
cent
duurder
de aanbieding.
Japanners
bouwen ook
VOC-schip
Morgen in
KLEINTJE
in DE STEM
ALS LEVERING VAN NÓG TWEE DUIKBOTEN AAN TAIWAN DOORGAAT
Raad Losser
biedt Reagan
en Andropov
vakantie aan
Personeel van
ziekenfonds,
omroep geen
trendvolgers
Merijntje
IW I L I N 0 X
Samenwerkende Electriciteits Productiebedrijven:
VRIJDAG
28 OKTOBER 1983
VAN ZEELAND
I Woonplaats:
DE STEM „de 4inl krant
14 DAGEN GRATIS
Maakt u een dikke kans op succes. Inderdaad een heel dikke
kans. omdat negen van de tien Stern-lezers en -lezsresssen
week In week uit In onze „Klelntjee' -kolommen kijkt or er Iets
van hun gading bij staat. Dat zijn elke dag vele tienduizenden
kleintjes lezers.
DE STEM
Kantoren te Breda Bergen op Zoom Etten-Leur Goes Hulst Oosterhout Roosendaal Terneuzen Vlissingen.
Abonnementsprijzen, etc. op pag. 2Losse nummers 0,85
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - China
heeft de mogelijke leve
ring van nog twee onder
zeeërs aan Taiwan gis
teravond „een grove in
menging in de Chinese
binnenlandse aangele
genheden" genoemd die
„absoluut onaanvaard
baar" is voor de Chinese
regering en de Chinese
bevolking.
De Chinese zaakgelastigde,
die dit standpunt als onwrik-
baar aanduidde, voorziet een
verdere verslechtering van de
betrekkingen als Den Haag
opnieuw een exportvergun
ning verleent aan Wilton-
Feijenoord. De Schiedamse
werf heeft deze vergunning
aangevraagd.
Het kabinet zou ertoe nei
gen de opdracht uit Taiwan
niet toe te kennen. Nog van
daag vindt hierover beraad
plaats.
Het was al langer bekend
dat Taiwan dacht over een
vervolgorder. In totaal zou het
gaan om zes schepen, twee
méér dan de nu bestelde.
De eerste order in '80 leidde
tot felle protesten van de
Volksrepubliek China, dat
Taiwan beschouwt als een
provincie. Het toenmalige ka
binet Van Agt/Wiegel liet de
werkgelegenheid echter uit
eindelijk de doorslag geven.
De bouw van de twee schepen
biedt werk aan 1.500 mensen.
Daarop zette China de be
trekkingen met Nederland op
een laag pitje. Sinds die tijd
laten China en Nederland zich
over en weer niet door een
ambassadeur, maar door een
veel lager in diplomatieke
rang zijnde zaakgelastigde
vertegenwoordigen.
Tussen Nederland en China
heeft zich begin dit jaar nog
een diplomatiek geschil voor
gedaan, juist op een moment
dat de lucht leek op te klaren.
Dat was in april, toen China
zich uiterst geprikkeld toonde
over de totstandkoming van
een luchtvaartverbinding tus
sen Schiphol en de Taiwanese
hoofdstad Taipeh. China
dreigde toen al de banden door
te snij den.
De VVD-fractie in de Ka
mer is ronduit vóór het toe
stemming geven voor de mili
taire order, terwijl het CDA
aarzelt. Het CDA-kamerlid
Van Iersel, dat zich in '80 ach
ter Van Agt opstelde toen die
zei dat het verlenen van de ex
portvergunning „eenmaal en
nooit weer" zou geschieden liet
gisteren weten, dat „de zaak
zorgvuldig moet worden be-
Weer ruzie om schoolgeld
Aardewerk
bloempotten,
diverse maten en
model-O Cn
len ^.DU
ssentoilet-
blauw of beige
jsticks super C. OK*
m of pearl®snuUifa«v
apjes,
1538
[sticks,
borst,
am 3SÖ 4.48 ygg
1030
■W BLOÈMETJE
VAN DE WEEK.
yW Boeketje,
met trosanjerOKQ
en orchidee ®®fc»
potchrysant: O QK
len in deze advertentie
i winkels kopen, behalve de
leine cijfertjes bij staan.
:len kunt u alleen kopen in AH
van die cijfertjes op de deur,staat.
:1de
arijzen gelden van
n zaterdag 29 oktober a
voorraad strekt
Van onze
redactie
binnenland
LOSSER - De gemeen
teraad van Losser heeft
donderdagavond de
Amerikaanse president
Reagan en Sowjetleider
Andropov uitgenodigd
voor een gezamenlijke
vakantie van tien dagen
in deze Twentse ge
meente.
Het gemeentebestuur
meent dat dit een goede
gelegenheid is het we
derzijdse persoonlijke
wantrouwen van beide
leiders weg te nemen.
In een brief aan An
dropov en Reagan zegt
het gemeentebestuur,
dat functionele en for
mele ontmoetingen -
voor zover die er zijn -
het vertrouwen in el
kaar tot nu toe niet heb
ben versterkt.
„Natuurlijk zijn er
voor u 99 redenen om
niet aan onze uitnodi
ging voor een vakantie
in Losser gevolg te ge
ven, maar er is één re
den om dat wel te doen:
de wereldvrede",
schrijft de raad aan bei
de leiders.
Van onze redactie binnenland
oen HAAG - Minister De Ko
ning (Sociale Zaken) is voor de
ambtenarenbonden en de Ka
mermeerderheid door de
knieën gegaan: het personeel
I MJ de ziekenfondsen, de om-
mep en de bedrijfsverenigin
gen worden geen trendvolgers.
Trendvolgers volgen de in
komensontwikkeling van het
overheidspersoneel en moeten
iaarom ook extra inleveren,
öe Koning besloot enige tijd
wieden dat bovengenoemde
hoepen trendvolgers zouden
'■'orden, omdat hun cao's te
gunstig bij het overheidsper
soneel afstaken. Daarop volg
de massaal verzet van de drie
poepen, die gehoor vond in de
Kamer.
Het kabinet wil wel probe-
;en nog voor het eind van dit
laar een wetsontwerp bij de
Kamer in te dienen over de in
vloed die de overheid kan heb-
|®n op de financiële ruimte,
hie voor de collectieve sector
«schikbaar is.
Duikelaar
of
Peking-eend
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De ruzie binnen de regeringsfr
acties CDA en VVD rond het schoolgeld dreigt
binnenkort opnieuw tot een felle uitbarsting te
komen.
WASHINGTON LONDEN - Hudson Austin, leider van de mi
litaire junta die een week geleden de macht op Grenada greep,
heeft zich op het zuidelijke deel van het eiland verschanst.
Hij heeft volgens bronnen
bij de Amerikaanse geheime
dienst een aantal buitenlan
ders in gijzeling genomen.
Amerikaanse en Caribische
troepen hebben zijn stellingen
omsingeld.
Eerder op de dag meldden
de Amerikanen, dat het laatste
verzet op het eiland was ge
broken. Daarbij zou de gevan
genis van Grenada, waar nog
Cubanen standhielden, zijn
veroverd. Zo'n honderd poli
tieke gevangenen zouden door
de Amerikanen zijn bevrijd,
maar volgens andere berich
ten zou Hudson die ook hebben
gegijzeld.
Er werden gisteravond op
nieuw enkele honderden Ame
rikaanse mariniers vanuit de
VS naar Grenada overgevlo
gen.
Inmiddels is de Britse rege
ring in grote verlegenheid ge
bracht, nu volgens enkele pre
miers van Caribische eilanden
de gecombineerde strijdmacht
van Amerikanen en Caribi
sche staten in Grenada heeft
ingegrepen op uitdrukkelijk
verzoek van de Britse gouver
neur van dat eiland,
GISTEREN zijn de eerste foto's over de strijd op Grenada
door Amerika vrijgegeven. Terwijl Amerikaanse mariniers
verder het eiland intrekken (foto boven) wordt op het in
middels veroverde vliegveld van Grenada een begin ge
maakt met de evacuatie van Amerikaanse burgers (foto on
der). - FOTO'S AP en UPI
Omdat CDA en VVD
het onderling niet eens
kunnen worden over de
manier waarop deze hef
fing ongedaan moet wor
den gemaakt, proberen de
christen-democraten het
nu met de PvdA op een
akkoordje te gooien.
Het CDA en Onderwijsmi
nister Deetman blijven weige
ren nieuwe banen in het on
derwijs in te leveren. Zij wil
len daarom de VVD voor het
blok zetten met een alternatief
plan, waarmee ook de opposi
tie zal kunnen instemmen.
Maar daardoor zal de VVD
nieuwe lastenverzwaringen
moeten slikken.
Het schrappen van de
schoolgeldheffing voor 12- tot
16-jarigen, een unaniem ver
langen van de Tweede Kamer,
zou volgend jaar een gat slaan
in de onderwijsbegroting van
140 miljoen. De jaren daarna
zou het steeds ƒ275 miljoen
kosten.
De VVD wil nog steeds dat
hele bedrag 'terugverdienen'
door andere bezuinigingen
binnen de onderwijsbegroting.
Maar alle VVD-voorstellen -
klassevergroting, terugdrin
gen van het Kort Middelbaar
Beroepsonderwijs, onderwij
zers ontslaan en hen met be
houd van uitkering weer voor
de klas zetten - blijven voor
zowel het CDA als Deetman
onaanvaardbaar.
CDA-fractieleider De Vries
gaf tijdens de algemene be
schouwingen daarom aan
slechts een kwart van het
schoolgeld uit de onderwijsbe
groting te willen halen, en de
rest uit de algemene middelen.
Zijn onder wijsspecialisten
hebben daarvoor nu een alter
natief plan ontwikkeld, dat er
als volgt uitziet:
■per 1 augustus 1984 moet er
een geheel nieuw stelsel van
studiefinanciering komen, dat
op jaarbasis 75 tot 100 mil
joen oplevert;
■de overige 175 miljoen moe
ten komen uit een verhoging
van de collectieve lastendruk,
bijvoorbeeld door verhoging
van de LPG-accijns, beper
king van de inflatiecorrectie
of een beperkte lastenverho
ging-
Volgens CDA-onderwijs-
specialist Lansink, die deze
week al druk politiek overleg
voerde, is het CDA-alternatief
voor Deetman aanvaardbaar,
omdat het geen arbeidsplaat
sen kost en ook geen bestaand
beleid doorkruist.
(ADVERTENTIES)
DE SPECIAALZAAK VOOR DE GEDEKTE TAFEL
U heeft niet alles gezien als u niet bij ons
bent geweest. Keuze uit meer dan:
100 VERSCHILLENDE SERVIEZEN
Vele modellen - TAFELBESTEK
- KRISTAL
- PANNENSETS
Veel is op elkaar afgestemd „Total Look""
UW VOORDEEL 30 tot 50%
rechtstreeks van de groothandel. Nergens meer keus
Op alles 10 jaar naleveringsgarantie, reser- Dorpsstraat 58 Chaam j
vering mogelijk. Showroom de gehele week T1
open. Óók op zaterdag. Tel. 01619-1285
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - De Samenwerkende
Electriciteits Productiebedrijven (SEP)
vinden dat de komende tien tot twintig
jaar een derde deel van de electriciteit
in Nederland door kernenergie moet
worden opgewekt.
Dat betekent een uitbreiding van het
huidige kerncentrale-arsenaal met
3.000 megawatt, ruim zes keer het ver
mogen dat momenteel in Borssele staat
opgesteld.
Directie-voorzitter J. Wij mans van
de SEP zei dit donderdag tijdens een
symposium in Middelburg ter gelegen
heid van het 10-jarig bestaan van de
kerncentrale Borssele. De Nederlandse
regering laat er volgens hem geen twij
fel over bestaan dat ze toestemming
voor een uitbreiding wil geven zodra
daartoe de mogelijkheid bestaat. Zoals
bekend is de regering nu nog gebonden
aan de afronding van de Brede Maat
schappelijke Discussie.
Ook minister Van Aardenne (Econo
mische Zaken) liet zich positief uit over
kernenergie, al hield hij de noodzake
lijke slag om de arm. „In de tweede
helft van de jaren negentig zal 5.000 tot
8.000 megawatt verouderd elektrisch
vermogen vervangen moeten worden.
Daarvoor komen in hoofdzaak een ver
dere inzet van kolen en kernenergie in
aanmerking".
Gelet op de lange voorbereidings- en
bouwtijd van grootschalig kolen- en
kernenergie-centrales zal volgens de
minister op korte termijn gekozen
moeten worden voor kolen, kernener
gie of een combinatie van beide.
De bewindsman verwacht dat bin
nen enkele weken het eindrapport van
de brede maatschappelijke discussie
gereed is. In de eerste helft van volgend
jaar zal de regering met een eigen
standpunt komen. „Ik hoop van harte
dat in 1984 op een verantwoorde wijze
een eind gemaakt kan worden aan een
decennium van besluiteloosheid op nu
cleair gebied".
De mensen die de bekwaamheid in
het werken met de nucleaire technolo
gie tot vandaag de dag in stand hebben
kunnen houden, hebben er volgens
hem recht op eindelijk een duidelijk
signaal van de politiek te krijgen.
Van Aardenne wees erop dat de re
latief lage kostprijs van kernenergie
destijds eer! belangrijke overweging is
geweest bij het besluit om in Borssele
een kerncentrale te bouwen. „Vandaag
de dag lijkt verlaging van de Kwh-
kostprijs meer geboden dan ooit tevo
ren. In het Zeeuwse zal de kerncentrale
van Borssele daaraan een belangrijke
bijdrage kunnen leveren ook al hebben
zich in het recente verleden prijsont
wikkelingen voorgedaan die nog de no
dige aandacht vragen".
De minister streeft naar een energie
beleid waarbij elektriciteit geleverd
kan worden tegen een prijs die verge
lijkbaar is met die in ons omringende
landen. „Voor de concurrentiepositie
van de Nederlandse industrie is dat
van essentieel belang".
Tijdens het symposium is gewezen
op studies waaruit blijkt dat kernener
gie bij nieuwbouw van centrales 12
cent per Kwh gaat kosten, ongeveer
evenveel als electriciteit uit kolen,
maar minder dan electriciteit uit olie
of aardgas.
Volgens Wijmans betaalt de Neder
landse energieverbruiker zo'n 400 mil
joen gulden per jaar extra omdat de
kernenergie-ontwikkeling is achterge
bleven. Kernenergie moet in de toe
komst het werkpaard van de elektrici-
teits-productie zijn. De energie-op
wekking in Nederland moet minder
kwetsbaar worden. Dat kan in zijn
ogen alleen door de invoering van een
verscheidenheid aan brandstofgebruik,
zodat in tijden van crisis overgescha
keld kan worden op de goedkoopste
brandstof. Kernenergie hoort daar vol
gens hem bij.
Prof. J. Goedkoop, wetenschappelijk
directeur van het Energie Onderzoek
Centrum Nederland in Petten zei dat
bij het ongeval met de kerncentrale in
Harrisburg aanzienlijk minder radio
activiteit is vrijgekomen dan men op
grond van gangbare normen had ver
wacht, „zodat de vraag is gerezen of de
veronderstellingen over de gevolgen
van reactorongelukken niet veel te
pessimistisch zijn".
Hij noemde de technieken die uit
stoot van radio-actieve stoffen moeten
voorkomen sterk verbeterd evenals de
verpakkingstechnieken voor afge
werkte splijtstofelementen. Hij wees er
verder op dat inmiddels op twee plaat
sen is begonnen met de aanleg van een
opbergmijn voor verpakt radio-actief
afval in steenzout.
Veel van dit onderzoek zal in de ko
mende tien jaar worden afgesloten.
Goedkoop ziet hierin aanleiding om het
enigszins gestagneerde onderzoek naar
technische verbeteringen en vernieu
wingen bij nucleaire electriciteits-
opwekking in Nederland nieuw leven
in te blazen.
EEN groep Japanse
zakenlieden en liefhebbers
van historische schepen is op
het ogenblik bezig om geld in
te zamelen voor de bouw van
een zeventiende-eeuws
Nederlands koopvaardijschip.
Het initiatief van de Japanners
is direct verbonden met de
plannen van een Zeeuwse
stichting om een VOC-schip te
bouwen.
STEM-correspondent Mare de
Koninck heeft een reis van
twee weken gemaakt door
Midden-Amerika. Hij was de
enige Nederlandse journalist
in een overwegend
Amerikaans gezelschap dat
terrein mocht verkennen in
achtereenvolgens Guatemala,
Honduras, El Salvador,
Nicaragua en Costa Rica. Hij
sprak met militaire dictators,
presidenten, linkse en rechtse
partijleiders en opstandige
bisschoppen. Morgen start
een serie van 5 verhalen.
Van ome redactie binnenland
ROTTERDAM - De meeste
oliemaatschappijen en vrije
pomphouders verhogen de
prijs van super en normale
benzine met een cent per liter.
Ook dieselolie, huisbrand
olie en gasolie worden een cent
per liter duurder. LPG wordt
niet in prijs verhoogd.
De prijsverhogingen zijn
voornamelijk een gevolg van
het aantrekken van de note
ringen op de vrije markt.
Bij de meeste zelftanksta-
tions van de grote maatschap
pijen gaat een liter super 179,2
cent kosten en een liter nor
male benzine 174,4 cent.
De verhogingen gaan mor
gen in.
Met deze bon kunt u een
nieuwe abonnee aanmelden
en uw premie kiezen.
1 NIEUWE ABONNEE
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
BetalingQ 61,15/Kwartaal 20,49/Maand
I
I Woonplaats:
Keuze geschenk: (aankruisen s.v.p.)
IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel,
De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA.
^telkm kan ook: 076-236911.
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Aangemeld door:
Naam:
Adres:
Postcode:
1 2 D3 4
sturen naar:
