even
UITBLAZEN
ric
mr i#"
Vredesbetoging
schudt Belgische
politiek wakker
Reagan voorlopig gesteund door meerderheid Congres
DE STEM
Gemaal
als vak
de Stem cod
OPHELDERING GEËIST OVER MOTIEVEN INVASIE GRENADA
Harde les
"•artverwarme
ACHTERGROND
Uitbarsting
Zachtaardig
Overstag
Stijging van
klachten over
ustitie bij
ombudsman
Druk
Mexico
Cowboy
Geen alternatief
NIETS paste zo in de
sentimentele, Victo
riaanse romantiek
als het verdriet van konin
gin Victoria om het verlies
van haar 'geliefde prins'.
Dat 39 jaar durende, zwij
melende en van de wereld
gekeerde verdriet van de
koninklijke weduwe leidde alle
aandacht af van de nagedachte
nis van de al op 42-jarige leef
tijd gestorven prins Albert van
Saksen Coburg Gotha. Naar
het leek voorgoed.
Prins Albert was echter de
grondvester van het beroep van
prins-gemaal en als zodanig
heeft hij niet alleen de monar
chie dichter bij het volk ge
bracht, maar er misschien zelfs
wel voor gezorgd dat zij zich
kon handhaven.
Vrij plotseling wordt Groot-
Brittannië zich bewust van de
verdiensten van 's-werelds eer
ste gemaal. De man die daar
achter zit is prins Philip, zelf
ook gemaal van een constitu
tioneel vorstin. Wij in Neder
land zijn al aan een gemaal van
de derde generatie toe en wij
zien van tamelijk nabij hoe
moeilijk dat vak kan zijn. Prins
Philip: „Het is zeker een vak,
maar je moet het zelf helemaal
invullen. Wat een koning moet
doen staat netjes op papier,
maar over het functioneren van
een gemaal wordt nergens ge
sproken."
Prins Albert was een goede
gemaal in de meer professione
le betekenis van het woord. Het
huwelijk met de preutse, senti
mentele Victoria moet voor de
ze zakelijk ingestelde, modern
denkende man niet altijd een
pretje zijn geweest om het maar
eens zachtjes te zeggen. Ze
baarde zelfs haar negen kinde
ren (die later de helft van Euro
pa's tronen zouden bezetten)
met nauwelijks verholen tegen
zin. Dat nam niet weg dat zij
hem aanbad en dat hij haar
leidsman was.
Heel systematisch, alsof het
een campagne is, wordt Groot-
Brittannië momenteel over
stroomd met 'Albertiana'. Een
nieuwe biografie, een aantal
tentoonstellingen en Albert-fes-
tiviteiten en het uitroepen van
Kensington's museumwijk tot
Albertopolis zijn alleen maar
de hoogtepunten van de her
waarderingscampagne.
Prins Albert was een zeer
veelzijdig man. Hij had ver
stand van bouwkunde en land
bouw. Hij was een kenner van
de natuur. Hij schreef muziek
en speelde ook zelf. Zijn groot
ste triomf was de inrichting van
de suksesvolle wereldtentoon
stelling - 's-werelds eerste - in
het later afgebrande Christal
Palace. Van het geld dat hij
daarmee verdiende kocht hij de
grond voor de musea en colle
ges die hij stichtte, vooral in
Kensington.
Vlak voor zijn dood in 1861
schreef hij het befaamde 'Trent
Memorandum' waarin hij de
Britse gemoederen kalmeerde,
in vuur en vlam geraakt na een
vlootincident met de Verenigde
Staten. Het is niet onwaar
schijnlijk dat hij daarmee een
oorlog heeft weten te voorko
men tussen de twee latere
bondgenoten want in die dagen
voelde Brittannië zich nog best
in staat oorlog te voeren met
WIM KOCK
a w*
PRINS Albert
- FOTO ARCh'IEFOE STEM
desnoods" de hele rest van de
wereld.
Prins Albert was echter
vooral modern in die zin dat hij
de boeren moderne landbouw
methoden voorhield en pleitte
voor het gebruik van moderne
machines en methoden in de
industrie. Een zo praktisch pra
tende prins over zaken van alle
dag móest de monarchie wel
(wat) dichter bij het volk bren
gen.
Het ziet er naar uit dat het
Britse volk zich aan het herbe
zinnen is over de verdiensten
van prins Albert en - wat prins
Philip betreft - ook over het ge
wicht van het vak van gemaal.
Tot slot wil ik nog even te
rugkomen op 's-werels langste
plaatsnaam die tot overmaat
van ramp in het Welsh is, een
ons volkomen vreemde (Kelti
sche) taal, maar een die mij al
tijd voldoende heeft geïntri
geerd om er een woordenboekje
van te hebben.
Met behulp daarvan heb ik
- via het Engels - geprobeerd
die plaatsnaam te ontleden.
Het resultaat is allesbehalve be
vredigend en misschien zijn er
lezers die voldoende van het
Welsh afweten om tot een bete
re ontleding te komen.
Alvorens u mijn voorlopige
oplossing te geven moet het me
nog even het hart dat de com
puter er bij het afbreken van de
lange naam ook met de pet
naar heeft gegooid. Vier I's ach
ter elkaar na de derde afbreken
kan eenvoudig niet. Het Welsh
kent alleen maar een enkele 1
en de dubbele 1, die uitgespro
ken wordt als chl. Vier I's ach
ter elkaar duidt dus op een sa
menvoeging van twee woorden.
Dat was ook de plek waar ik
m'n eerste scheidingsstreepje
kon zetten. Het woordje Llan -
kerk of dorp - kende ik al, dus
Llan Fair en Llan Tysilio had
ik al gauw uit het lange woord
gelicht. Goch kende ik toevallig
ook omdat we vakanties lang
hebben gelogeerd aan de voet
van een heuvel die Garth Goch
heette, hetgeen Rode Heuvel
betekende. De rest was minder
gemakkelijk.
Ter opfrissing van het ge
heugen hier nog even de plaats
naam zelf met vervolgens de
Engelse en Nederlandse verta
lingen:
Welsh: Llanfairpwllgwyn-
gyllgogerychwyrndrobwllllan-
tysihogogogoch.
Engels: St Mary's church in
the hollow of the White Hazel
near the rapid whirlpool and
the church of St. Tysilio near a
red cave.
Nederlands: De kerk van de
H. Maria in het dal van de Wit
te Hazelaar, vlakbij de snelle
maalstroom en de kerk van St.
Tysilio bij de rode grot. (Het
dal moet u niet te diep zien.
Het is meer een inzinking in het
terrein).
Bij mijn poging de Welshe
naam uit elkaar te halen tot af
zonderlijke woorden kwam ik
tot het volgende resultaat: Llan
Fair Pwll Gwyn Gyllgo Ger Y
Chwyrn Drobwll Llan Tysilio
gogo Goch. Over de cursieve
gedeelten ben ik niet zeker. Het
woord Gyllgo, dat op hazelaar
zou moeten slaan, kon ik ner
gens vinden. Ook niet een ge
deelte ervan. Het woordje gogo
evenmin, maar wel vond ik
agos voor near (bij of vlakbij)
en ogof voor cave (grot) zodat
het mogelijk is dat gogo een op
klank gebaseerde afkortende
samenvoeging van die twee is.
Ik geef mijn oplossing graag
voor een betere.
IIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilir
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, ©01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9. ©01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Abonnementen:
20,49 per maand; 61,15 per kwartaal of 238,00 per jaar.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties:
Informatie grote advertenties 076-236881
't Kleintje 076-236882.
Overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rjinkrplfltiec'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
UUIVUtHUAb ZS Ul\ I UDCH lyöd
T5 PAG IN
Door Jonathan Steele
BUENOS AIRES - „De
hoogste eer die we kunnen
brengen aan de jongens die
hun leven hebben gegeven
in het krankzinnige avon
tuur op de Malvinas en de
beste manier om de Engelse
Leeuw te bedwingen onze
souvereine rechten te erken
nen, is om onze zaak te be
pleiten in internationale fo
rums.", schreeuwt Raul AI-
fonsin van de Radicale Par
tij met een stem die schor is
door overmatig gebruik.
„Argentinië moet worden
erkend door de grote demo-
cratiën en de enige manier
om dat te bereiken is om het
leger weer te onderwerpen
aan een burgerregering",
vervolgt hij. De 50.000 men
sen samengepakt in een
voetbalstadion even buiten
Buenos Aires betuigen luid
keels hun instemming.
Woede over het fiasco op
de Falkland-eilanden is een
van de belangrijkste the
ma's in de verkiezingen die
zondag voor het eerst in tien
jaar weer in Argentinië
worden gehouden. Voor alle
partijen die aan de verkie
zingen meedoen, is de neder
laag op de Falkland-eilan
den een symbool van de bit
tere erfenis van de vertrek
kende militairen. De twee
andere belangrijke kwesties
zijn de 30.000 doden en ver
misten van de 'anti-subver-
sie-campagne' en de ramp
zalige economische situatie.
Het nationalisme in Ar
gentinië manifesteert zich
na zeven jaar militaire dic
tatuur in een overweldigen
de uitbarsting van politieke
aktiviteiten. Alle muren in
Buenos Aires zijn van onder
tot boven beplakt met ver
kiezingsposters en stations,
perrons en bushaltes zijn
volgeklad met graffiti. In to
taal doen er twaalf partijen
aan de verkiezingen mee,
maar de strijd zal zich voor
namelijk afspelen tussen de
Radicalen en de Peronisten.
In alle eerdere verkiezingen
waarin Radicalen en Pero-
Falkland-fiasco beheerst
verkiezingen Argentinië
ik
fris
.Vj'.T
Mem*/ £tV GI/M77& Skttr/s
VOOR Argentinië is de nederlaag tegen de Engelsen nog steeds een levensgroot trauma
nisten tegenover elkaar
stonden, verloren de Radica
len. Maar dat zou dit keer
wel eens anders kunnen zijn.
Juan Peron de grote popu
listische leider uit de jaren
veertig en vijftig die tien
jaar geleden zo'n verrassen
de come-back maakte, is al
weer acht jaar dood en zijn
tweede vrouw Isabel woont
al vele jaren in Madrid en
wordt zelfs door de Peronis
ten zelf niet gemist.
Hoewel de Peronisten hun
uiterste best doen om poli
tieke munt te slaan uit de
door Peron ingevoerde so
ciale voorzieningen en de
mobiliserende macht van de
Peronistische vakbondslei
ders, heeft het image van de
partij de laatste jaren zwaar
geleden in de ogen van de
zwevende stemmers en een
deel van de traditionele aan
hang. Verdeeldheid tussen
de verschillende facties, ver
moedens van corruptie en
criminaliteit en zinspeling
op samenwerking met de
militaire junta zijn daar de
bet aan.
Tegenover de Peronisten
staan de Radicalen met hun
boodschap van een nieuwe
sociaal-democratie. Hoewel
ook zij een lange historische
achtergrond hebben, geeft
het feit dat zij 20 jaar niet
aan de macht zijn geweest,
hen de gelegenheid een fris
geluid te laten horen. In Al-
fonsin hebben de Radicalen
een goed spreker en een ge
niaal politicus waarbij de
onopvallende kandidaat van
de Peronisten, Italo Luder,
helemaal in het niet valt.
De boodschap van Alfon-
sin aan de arbeidersklasse
luidt dat het tijd is de oude
vakbondsleiders van hun
macht te beroven om hen te
vervangen door een ander,
eerlijker soort mensen. Zijn
aantrekkingskrtacht voor de
middenklasse bestaat voor
een deel uit zijn belofte een
liberaler beleid inzake hu
welijk en echtscheidingen te
gaan voeren. Daarnaast
hebben de Radicalen een re
putatie van eerlijke regerin
gen zonder corruptie en
malversaties. Aan alle bur
gers belooft Alfonsin een op
leving van de burgerlijke
trots en democratie op basis
waarvan de meeste proble
men kunnen worden opge
lost. Dan zal het ook makke
lijker zijn om over terugga
ve van de Malvinas te on
derhandelen, aldus Alfonsin,
omdat Argentinië dan een
nieuw respect afdwingt. Ook
zal het dan makkelijker zijn
om te onderhandelen over
de nieuwe voorwaarden
voor de aflossing van de
enorme buitenlandse schuld.
Het ontbreekt Alfonsin
aan specifieke plannen voor
het herstel van 's lands eco
nomie, maar daarin ver
schilt hij niet van de Pero
nisten. Het enige waar po
tentiële stemmers op Alfon
sin ongelukkig mee zijn, is
zijn vage, afstandelijke hou
ding inzake de mensenrech
ten. Zij geven toe dat de eco
nomische problemen te
groot zijn om in een paar
dagen op te lossen, maar, zo
zeggen zij, het straffen van
de militairen die verant
woordelijk zijn voor de
30.000 vermisten en doden
van de 'vuile oorlog' kan on
middellijk na de verkiezin
gen beginnen.
Zij betreuren het dat Al.
fonsin daarover nog geen
duidelijke uitspraken heelt
gedaan. Zowel ter linkerzij,
de als ter rechterzijde (on-
dermeer in de christen-de.
mokratische partij) heers:
het gevoel dat de Radicaler;
te zachtaardig zijn. De Radi
calen wijzen dat verwijt varj
de hand en zeggen dat de
mensen met hun grieven te-
recht kunnen bij nieuwe
onafhankelijke rechtbanken
die dan zullen onderzoeken
wat er precies is gebeurd
Alfonsin's adviseurs zeggen
zelfs ronduit dat de 30.000
doden en vermisten niet de
enige belangrijke kwestie
zijn voor hun partij en dal
het zaak is naar de toekomsl
te kijken en niet naar
verleden.
Op de achtergrond van dit
alles speelt natuurlijk
vraag hoelang Argentinië)
nieuwe democratie zal du
ren. De Radicalen zeggen
dat hun voorzichtig, prag
matisch en liberaal nationa
lisme het leger voor eens
voor altijd in de barakken
kan houden. De pessimisten
denken echter dat een nieu
we staatsgreep niet lang op
zich zal laten wachten. Zij
vinden dat de regering
daarom de korte tijd die ze
heeft, moet gebruiken om de
families van de doden
vermisten te helpen en
verantwoordelijken te straf
fen. Misschien dat ze daar
mee dan ook bereikt dat het
beest wat langer in zijn kooi
blijft dan de vorige keer,
Copyright The Guardian/Dt
Stem
pONDERDAG 27 OKT
Van onze redactie buitenlaru
DEN HAAG Voor de jaar
wisseling zal de regering be
kend maken in welke plaats
het vierde Nederlandse casi
no gevestigd zal worden.
Dan zal ook een vijfjaren
plan uitkomen voor de vesti
ging van enkele nieuwe cas
ino's in ons land.
Staatssecretaris Van Zeil
(Economische Zaken) kon
digde dit gisteren aan tij
dens overleg met de vaste
kamercommissie voor het
Midden- en Kleinbedrijf.
Zoals bekend maakt Bre-
Van onze
correspondent
Aad Jongbloed
BRUSSEL - De gigantische
opkomst van demonstranten
tegen de kernbewapening,
die er voor zorgde dat Brus
sel afgelopen zondag de
grootste betoging uit zijn ge
schiedenis kreeg te verwer
ken, heeft plotseling de Bel
gische politiek wakker ge
schud.
En het is zelfs zo dat het
meelopen van veertig frac
tieleden van de Christelijke
Volks Partij (CVP) in de be
toging aanleiding geworden
is voor het houden van een
debat over vrede en veilig
heid, iets wat voor de de
monstratie vrijwel voor on
mogelijk werd gehouden.
Ook zal het Kamerdebat
over de vraag gaan wie de
beslissing neemt voor het
plaatsen van de 48 kruisra
ketten, indien de onderhan
delingen in Genève geen re
sultaat opleveren.
Tot dusver is het altijd de
mening geweest van de Bel
gische regering, dat zij en
alleen zij de beslissing over
de plaatsing van de Belgi
sche Euro-raketten zou ne
men, gelet op een wetsarti
kel dat de regering verant
woordelijk stelt voor het
stationeren van buitenlands
wapentuig.
De liberalen (PVV), die
met de CVP de regerings
coalitie vormen, hebben met
die stelling nooit moeite ge
had en tot dusver had ook de
CVP geen overkomelijke be
zwaren tegen het beslis
singsrecht dat de regering
voor zich opeiste. De chris
ten-democraten wilden wel
een debat, maar het maakte
ze niet uit als dat plaats zou
vinden nadat de beslissing
gevallen was.
Maar direct na de demon
stratie met 300.000 deelne
mers ging de fractievoorzit
ter van de CVP, Blanckaert,
overstag. Hij wilde plotse
ling dat de plaatsing van de
kernraketten „in ieder ge
val" moet worden uitgesteld
en hij kreeg het binnenska
mers hevig aan de stok met
de belangrijkste man van de
partij, voorzitter Swaelen.
„De fractievoorzitter",
meende Swaelen naar bui
ten toe, „heeft zich waar
schijnlijk te eenvoudig uit
gedrukt. Hij heeft natuur
lijk bedoeld te zeggen dat de
beslissing uitgesteld moet
worden tot het moment
waarop de regering heeft
kunnen beoordelen hoe de
gesprekken in Genève ver
lopen zijn". Dit al te door
zichtige verhaal kon echter
niet verdoezelen dat er bin
nen de CVP een steeds lui
der gerommel gehoord werd,
dat plotseling overging in
een luidkeels geroep om een
debat vóór de regeringsbe
slissing.
Dat debat komt er nu, op 8
november. Een groot aantal
onderwerpen, de vrede en
veiligheid betreffend, wordt
bijeen geveegd'en per fractie
BIJ de vredesdemonstratie in Antwerpen werd afgelopen zaterdag ook een groef
- FOTO ARCHIEF DE STEM f
raketten als Genève geen re
sultaat geeft, onderdeel is
van het regeerakkoord
regeringscrisis ligt op de
loer.
Maar als Martens hel
been stijf houdt en aan hei
debat geen noemenswaardi
ge betekenis hecht, dan zou
hem dat wel eens binnen de
partij kunnen opbreken.
Want de vredesdemonstra
tie heeft onder meer duide
lijk gemaakt dat de kernra-
kettenkwestie ook binnen de
gelederen van de Belgische
christen-democraten een
scheiding aanbrengt. Hoe
het ook zijde vredesdemon
stratie heeft eindelijk de
kernrakettenkwestie in I
gië ook gebracht, waar
thuishoort, in de politiek.
DEN HAAG - Er is een flinke
toeneming waarneembaar van
het aantal klachten tegen poli
tie en justitie bij de nationale
ombudsman dr J. Rang.
Rang verwacht dat dit jaar
ongeveer 2.600 klachten bij
hem binnenkomen. Vorig jaar
ontving hij 4.000 klachten. Dr
Rang zei dit gisteren in Den
Haag in een voordracht voor
het Nederlands Genootschap
Van Hoofdredacteuren.
De teruggang van het aan
tal klachten wordt volgens
lang veroorzaakt door een
'oorspelde piek van klachten
nde eerste maanden van zijn
bestaan als ombudsman.
Rang's bureau begon officieus
Jamelij k al op 1 oktober 1981.
De helft van de klachten vorig
aar was al half april 1982 bin
nen.
heeft de spreker het recht
om op die 8ste november zij n
zegje te doen. Maar het is
nog steeds de vraag welke
status toegekend mag wor
den aan dit debat. Zal de re-
gering-Martens de uitkomst
ervan, voorop gesteld dat die
niet negatief is, naast zich
neerleggen en - dus - vast
houden aan het onver
vreemdbare beslissingsrecht
voor de regering? Als het
aan de liberale coalitiege
noot ligt wordt dat het
standpunt van Martens.
Volgens de partijvoorzitter
van de PVV, Guy Verhof-
stadt, houden de liberalen
eraan vast dat de regering
en geen enkel ander demo
cratisch forum beslist over
plaatsen van de raketten.
Maar aan de andere kant
blijken minstens 40 fractie
leden van de CVP een ande
re mening toegedaan te zijn.
Het zal de komende tijd de
vraag zijn hoe sterk de druk
van zijn fractie op premier
Martens zal blijken te zijn.
Als Martens de partijgeno
ten, voor wie de vredesde
monstratie in Brussel een
duidelijk politiek signaal
werd, toestaat dat het debat
van 8 november van bepa
lende betekenis zal zijn, dan
riskeert hij een fikse ruzie
met de coalitiegenoot. Ver-
hofstadt vindt, net als geest
verwant Nijpels in Neder
land, dat het plaatsen van de
Van onze correspondent
WASHINGTON - President
Reagan kreeg gisteren in het
Amerikaanse Congres (par
lement) meer begrip dan
aanvankelijk verwacht voor
zijn beslissing om de Caraï-
bische eilandstaat Grenada
militair te overrompelen.
Stemmingen over resoluties
hadden gisteravond nog niet
plaats gehad, maar uit ver
klaringen van Congresleden
bleek dat de president voor
lopig de vrijheid houdt, om
de actie in Grenada naar
eigen goeddunken voort te
zetten. De invasie vond over
het algemeen voorzichtige
gedoging bij de leden van
Reagan's Republikeinse
Partij, terwijl de Democrati
sche (oppositie-)Partij sterk
verdeeld bleek.
Het binnenlands-politieke
oordeel over de militaire ac
tie zal voor een groot deel af
hangen van het technisch
succes ervan. De uiterst
schaarse frontberichten van
het Pentagon versterken het
vermoeden dat het doden-
en gewondental aan Ameri
kaanse kant hoger is dan tot
dusver toegegeven. Samen
met het nog altijd stijgende
dodental onder de VS-mari-
niers in Libanon, legt dat
een zware druk van de pu
blieke opinie op president
Reagan.
Tal van Congresleden en
commentatoren in de Vere
nigde Staten zijn uiterst on
tevreden over de totnogtoe
door Reagan en Shulz om
schreven motieven.
Bijna iedereen in de VS
heeft de overtuiging dat
Reagan feitelijk uit militair-
strategische overwegingen
Grenada heeft 'genomen',
omdat hij vreesde dat de
Sovjet Unie er samen met
het marxistische eilandbe
wind een steunpunt van wil
de maken. Grenada zou dan
kunnen dienen als tussen
landingsplaats voor Russi
sche militaire luchttrans
porten naar Nicaragua (zo
dat die functie niet alleen op
Cuba zou blijven rusten) en
om vanaf Grenada de be
langrijke scheepvaartroute
van en naar het Panamaka
naal en de transporten van
Mexicaanse en Venezolaanse
olie door de Caraïbische Zee
onder schot te kunnen ne
men.
Hoewel men „Amerika het
enige land vindt dat kan be
oordelen of de Amerikaanse
veiligheid in gevaar was
door de ontwikkelingen op
Grenada", baart Washington
zich toch grote zorgen over
de reacties op de invasie in
de rest van de wereld. „Wat
zullen de Russen gelukkig
zijn. Ze hoeven zich nu niet
meer schuldig te voelen over
alles wat ze hebben uitge
spookt in Oost-Europa en in
Afghanistan", aldus een van
de commentaren in het Huis
van Afgevaardigden. De af
keurende reacties uit West-
Europa lijken minder indruk
te maken in Washington,
waar toch al veel frustratie
heerst over wat een anti-
Amerikaanse stemming
wordt geacht in veel landen
van het NAVO-bondgenoot-
schap.
Alarmerender is voor de
Amerikanen de reactie van
het grote zuidelijke buur
land Mexico, dat - onder
meer in de Verenigde Naties
- met ongemeen felle kracht
heeft geprotesteerd tegen het
imperialistische optreden
van de Verenigde Staten.
De
Mexicaanse regering onder
houdt sterken banden met
het door de VS als commu
nistisch beschouwde Nicara
gua.
Potentiële sociale on
rust in Mexico en de theorie
dat het de Sovjet Unie in
Centraal Amerika uiteinde
lijk om het reusachtige Me
xico te doen is, geeft veel
Amerikanen het gevoel dat
een kleine strategische winst
in Grenada ten koste gaat
van een sterk vergroot 'Me-
xico-risico'.
Wat betreft Reagans offi
ciële „voornaamste doel" om
Grenada binnen te vallen,
het in veiligheid brengen
van rond de duizend Ameri
kaanse burgers op het
eiland, is intussen nog op
geen enkele wijze onder
bouwd met bewijzen dat die
burgers werkelijk in gevaar
waren. Witte Huis-woord
voerders hebben verklaard
dat president Reagan be
vreesd was voor een „Tehe-
ran-situatie", waarin de
Amerikanen op Grenada
door marxistisch juntaleider
Austin in gijzeling zouden
worden genomen.
Het door minister Shulz
als doorslaggevend voor de
invasiebeslissing genoemde
verzoek van de Caraïbische
buurlanden om op het aan
een 'marxistische bende'
overgeleverde Grenada in te
grijpen, is op verontwaar
digde kritiek gestuit.
„Als verzoeken van lan
den aan de VS om hun niet
welgevallige buurlanden
aan te vallen, voortaan wor
den gehonoreerd, dan kun
nen we nog wat beleven in
de wereld", aldus Christop
her Dodd, vooraanstaand
democraat en buitenland
specialist in het Congres.
Al deze overwegingen re
sulteerden gisteren in het
Congres in woedeuitbarstii
gen als: „We hebben
schietgrage president get"
gen";
„Het sturen van ma1
niers is een eerste, in pi#
van een laatste hulprni®
van onze buitenlandse p
vanuit de heupen"; „Depj'
sident heeft ons land
oorlogen weten de manoe®
Libanon, GreW
en Midden-Amerika
Al die hartekreten kwa^
echter van minder voor#
staande democraten. Dp
cratisch afgevaardigde
blocki, voorzitter van
vaste commissie voor F
„De president heeft het rd
om Amerikaanse burger»
andere landen te bescl*
men, Ik zie geen alten»
voor wat hij heeft gedaan
ZELFS goede vrienden van de
schokt door de invasie van Ame
nsche eilandje (115.000 inwon
imverwerping van de socialists
Premisten, gecombineerd met
Jende Cubanen en een twintigt
eden tot ernstige bezorgdheid
ivordt vrij algemeen betwijfeld o;
'entie gerechtvaardigd kan wore
de internationale rechtsorde is dt
Supermogendheid tegen dwei
jeagan dat ook zelf niet inzien?
Teer mee dan de angst dat Cut
jendringen in de Amerikaanse ir
wierika. De overkill rond Gren;
laakt kunnen zijn door de verr
'redesmacht bijna dagelijks in L
«teerste reactie op de aanslag
'er in Beiroet waarbij meer dai
)rTigekomen.
De aanwezigheid van enkele I
en op Grenada moet eveneens
sen gegeven dat Carter's kanse
gorden door het gijzelingsdram
laan. Volgend jaar worden er in
Jngen gehouden. Reagan kan a
varen als ook hij met een
"aken zou krijgen.
Natuurlijk is het Amerikaanse
waarschuwing aan het adres va
°or Cuba en Rusland op sleep
J Bouterse van Suriname het
®eft meteen alle overeenkomst
arnoeizieke Cubaanse ambassa
- verlaten. De vermoorde Bist
touterse.
Amerika profileert zich graag
anale rechtsorde maar mist he
tiek geworden"; „Resê1 ..„w,oi
schiet als een echte cow* e'entie waar te maken. Dat is i
a,re heeft ons bovendien met
9®drukt dat een piepklein st<
„„„ei,., „..o f,. jpndu piepwem si<
tijdig in drie verschil!» «naheden in een uiterst qevoeli
i4-J •v.onn&f Innt^L
botsing te laten komen.
^KZIJ en ondanks verwoedd
orzitter Wim Kok, zullen door
«ivoersbonden - naar het zich
'lele deelnemers aan de anti-
zaterdag niet naar Den Haag t
•oi,°!?ts kunnen 2e waarschijnlijl
hn h 'n Nec|er|and allang een
-- et Navo-bondgenootschap
tenlandse zaken, verto ei Schaakbord van de internatio
de andere visie in zijn pa'^et een nieuw ootwapeningsvoc
erlandse vredesbewegingen
Andropov en Ustinov int
«onden nauwelijks. Zij hebt
lit-,Taken. Een juiste afweg
emü j-k ia: want dat is de ha^
°Cratische maatschappij: ve
verkeerde beslissingen te neri
