UITBLAZEN Van den Toorn: Janmaat met nieuwe wet de mond snoeren Accountant op de korrel Duitse vredes beweging kijkt verder vooruit even Vrouwenraad wil betere positie m iddenstandsvrouw Over hei grote ver\ Missiebit Haar op dyr tanden T HYPOTHEKEN DE STEM CC Consequent! Wapenstilsta ZATERDAG 22 OKTOBER 1983 ACHTERGROND CDA worstelt met vreemdelingenvraagstuk Werkelijkheid Vertrouwen Kabinet Kohl plaatst raketten Referendum Ambitieus HNG HYPOTHEKEN, ZEKER EN VAST 7ATERDAG 22 OK"H Nederlanders houden van kordate vrou wen. Ga maar na: op het lijstje van Neder lands populairste nog le vende vrouwen staan on der meer Neelie Smit- Kroes, Maggie Thatcher, Marga Klompé en Adèle Bloemendaal. In één opzicht minstens horen Neelie, Marga en en Maggie overigens in dit rijtje niét thuis: ze hebben nog niet bloot in de Playboy ge staan. Interessante vraag trou wens: wanneer ben je het moe digst en het kordaatst; als je naakt voor Playboy poseert, in je ziekbed voor De Telegraaf of oorlog voert tegen Argentinië? De mannen van Nederland gaven de eigen echtgenote een nog iets hoger sokkeltje dan zij Neelie Smit-Kroes gunden. Dat waren ze hun levensgezellin nen, geloof ik, schuldig want als ik me goed herinner is er pas nog een onderzoek geweest naar de vraag wie de populair ste man was en toen kozen de meeste vrouwen voor hun eigen man. Premier Lubbers kwam toen als favoriet uit de bus en dat zou je niet zeggen als je de ze week op de tv zag hoe de man belaagd werd door met opgeheven vingers zwaaiende doorsnee-Nederlanders. Waar zou Neelie haar popu lariteit aan te danken hebben? Niet aan de pijlerdam waar schijnlijk, want die is net zo goed van Theo (Tjerk voor de publiciteit) Westerterp als van haar. al beweren boze tongen dat Westerterp laatst, toen er bij die dam iets te doen was, nie, op een ereplaats mocht zit ten. Enkele van mijn collega's, die privé vaak heel anders pra ten dan ze in de krant schrij ven, denken dat het komt om dat Neelie er zo sexy uitziet. Maar de vraag of iemand er se xy uitziet is zozeer een kwestie van persoonlijke appreciatie dat je er geen kanten mee uit- kunt. Ik zelf bijvoorbeeld kan het mens d'r accent absoluut niet uitstaan. Als ik al even denk: 'ze oogt toch wel goed', dan gaat die mond open en vliegt voor mij haar beeld aan scherven. Zonnetje Ik denk dat Neelie haar po pulariteit'vooral dankt aan een combinatie van schaarste en publiciteit. Vrouwen vallen nog altijd op in de politieke top. Fotografen en filmers doen de rest voor haar. Dat Adèle populair is valt wel te begrijpen. Ze is gewoon leuk en ze ziet er buitengewoon goed uit voor een leeftijd die ze, anders dan ontelbare vakgeno ten zouden willen doen, niet onder stoelen of banken steekt. Integendeel! Adèle is het avondzonnetje van iedere 50: WIM KOCK plusser - man of vrouw - en daarvan zijn er genoeg in Ne derland om haar op de erelijst te krijgen. Met Maggie Thatcher ligt het weer heel wat ingewikkel der. Voor de minder bevoor- oordeelden is dat een flink mens van Churchilliaanse allu re. Voor de bevooroohdeelden, die haar van meet af aan niet mochten, is zij - beetje rare beeldspraak misschien - een open doel waarvoor het naar hartelust scoren is. Great fun to hate her. Thatcher scoort hoog in Nederland. Ze komt op de derde plaats en dat alleen maar omdat zo veel sentimentele kie zers op hun eigen moeder stem den. Anders was ze tweede ge weest. Aardappel Neelie ..sexy?... Ook Maggie heeft wat met i haar stem en tongval. Ze ge- j bruikt een aangeleerd soort i King's English met een opval- j lend hete-aardappel-effect. Als je niet naar de woorden luistert i maar enkel naar het geluid dat I ze maakt dan ga je automatisch i denken aan de sirenes die tij- j dens de Blitz in Londen waar- i schuwden voor naderende Duitse vliegtuigen. Maar Margaret Thatcher is - wat je verder ook van haar mag denken - een krachtfiguur die al menige hooggeplaatste Engels man het nakijken en alle Britten vier jaar lang flink op d'r tabberd heeft gegeven om vervolgens kans te zien toch royaal herkozen te worden. Het Falkland-effect? Jawel, maar wie heeft daar voor gezorgd? Gezien vanuit Nederland, waar we weinig hebben te lij den onder haar economisch re giem, is het zelfverzekerde en strijdbare doen en laten van Mrs. Thatcher een verkwikking waar nogal wat Nederlanders oog voor blijken te hebben ge had. 'Dat mens doet tenminste waarvoor ze is aangesteld. Ze regeert', zullen ze gedacht heb ben toen ze haar naam invul den. Strijdperk Met een beetje geluk zien we onze twee favorieten - Nee lie en Maggie - binnenkort te gen elkaar in het strijdperk tre den. U heeft kunnen lezen dat er een luchtvaartconflict be staat tussen Engeland en Ne derland. Afgelopen week werd daarover in Londen druk ver gaderd. Mobiele Neelie wilde er al meteen op af om de Brit ten eraan te herinneren dat wij vorig jaar pal achter hen ston den tijdens het Falklands-con- flict, waarbij de KLM haar lan dingsrechten op Buenos Aires nog verspeelde. Maar de Engelsen zeiden: „Neelie go home, dit is routine en we kunnen het ambtelijk wel af," Dat lukte deze week nog niet en daarom komen de heren volgende week opnieuw bijeen en dan op Nederlandse bodem. Daar zullen ze niet om Neelie heen kunnen, al weten ze zich in de rug gedekt door de IJze ren Dame die aan de overkant uiteindelijk de dienst uitmaakt. Wie weet dus: Neelie tegen Maggie. Ik wed op Maggie. Die ziet er niet zo sexy uit, maar ze heeft ongetwijfeld nóg meer haar op d'r tanden. Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: L Leijendekker en H. Coumans. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. ©076-236911 Telex 54176. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236883. Sportredactie 076-236884, Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, ©01640-36850. Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326. Etten-Leur, Markt 28, ©01608-21550. Goes, Klokstraat 101100-28030, Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957, Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150. Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920. Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910. Abonnementen: 20,49 per maand; 61,15 per kwartaal of 238,00 per jaar. Heeft u de krant nie tvangen? Onze excuses. Bel voor nabezorging „jdens kantooruren uw rayonkantoor. Centrale melding (ook op zaterdag) 076-236888. Lezersservice: Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties: Informatie grote advertenties 076-236881 't Kleintje ©07Q-236882 Overlijdensadvertenties 076-236442. (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 lot 21.30 uur 076-236394/236911 Rank rol atioc Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447. NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738 T5 Door Frans Boogaard DEN HAAG - Een op merkelijk detail: uitgere kend Hans Janmaat, de afgevaardigde van de Centrumpartij, is er ver antwoordelijk voor dat de hele Tweede Kamer ontzettende haast heeft met de nieuwe Wet op het Nederlanderschap. Van den Toorn: „Dat komt door zijn werkwijze. Vroeger waren de naturali saties, de wetsontwerpen die iemand het Nederlander schap verlenen, in de Kamer een hamerstuk. Sinds Jan maat in de Kamer zit niet meer. Hij vlooit alle dossiers na en als er dan weer zo'n 26 op de agenda staan, zegt hij er zit een verkrachter bij. Dat mag, kennelijk. Maar als ik zeg: dat is zeventien jaar geleden, word ik afge hamerd. Want dan citeer ik uit een concreet dossier." Het is duidelijk: sinds in sommige stadswijken Ne derlanders zichzelf een cul turele minderheid voelen, is er een probleem. Sinds daar de Centrumpartij garen bij spint, is er een politiek pro bleem. En sinds Janmaat daarover in de Kamer regel matig het woord vraagt, is er ook nog een parlementair probleem. Eenmaal al moest de voorzitter van de Kamer commissie voor de naturali saties, het PvdA-Kamerlid' Haas, in het openbaar uit leggen dat niet bij voorkeur zware misdadigers het Ne derlanderschap wordt ver- VOLGENS het CDA-Kamerlid met de wat on-Nederlandse naam Gualthérie van Weezei zitten er bij „die ik niet als buur man zou willen". Desondanks zoeken nog steeds heel wat buitenlanders Ne derland op om zich er - al dan niet blijvend - te vestigen. Voor die eerste groep (de blijvers) komt nog dit jaar een nieuwe Wet op het Nederlanderschap, die wellicht 1 januari '85 van kracht wordt. Hoe zit het met de toekomstige huisvestingsmogelijkheden van Van Weezei? Rob van den Toorn, eerste woordvoerder van het CDA: „We zijn er nog niet uit. Maar wat mij betreft kan op een enkel detail na het naturalisatiebeleid blijven zoals het is." leend, maar het kwaad woe kert voort: bij de behande ling van de Justitiebegro ting '83 in de Eerste Kamer, eerder dit jaar, deed een meerderheid van de senaat pogingen het aantal natura lisaties in te dammen. Van den Toorn beschouwt dat als een dwaling, die bij de totstandkoming van de nieuwe Wet op het Neder landerschap moet worden uitgebannen. „De wet zegt, dat iemand die al vijf jaar in Nederland verblijft en tegen wiens ver dere verblijf ook overigens geen bezwaren bestaan, het Nederlanderschap kan ver krijgen. Maar hoe gaat dat in de praktijk? Iemand komt op een toeristenvisum bin nen. Dat verloopt en hij hoort niks meer. Dan wacht hij af tot er iets gebeurt, om vervolgens een verblijfsver gunning aan te vragen. Bin nen de kortste keren is hij vijf jaar in Nederland, cfe le gale en illegale periode bij elkaar opgeteld." „De Eerste Kamer heeft nu gezegd: het héle verblijf moet legaal zijn, daar waar de staatssecretaris zegt dat in principe door het verle nen van een verblijfsver gunning voor onbepaalde duur ook de illegale periode wordt gelegaliseerd. In de Tweede Kamer zullen wij die laatste opvatting verde digen. Het gaat er immers om in hoeverre je in de ge meenschap bent opgenomen. Dat moet in vijf jaar aardig gelukt zijn." Onenigheid dus tussen de CDA Tweede- en CDA Eer ste Kamer-fractie, maar niet alleen op dat punt. Een tweede twistpunt is name lijk de 'inburgering', de ma te waarin vreemdelingen zich het Nederlandse cul tuurpatroon eigen hebben gemaakt. Van den Toorn: „Nu nog wordt dat vooral afgemeten aan de mate waarin aanvra gers het Nederlands beheer sen. Dat wordt getoetst door de Vreemdelingenpolitie. Je kunt je voorstellen dat ze al leen al doordat ze bij zo'n man in uniform en met een pet op binnenmoeten, van schrik geen woord meer kunnen uitbrengen - ook niet in het Nederlands. Ik vind dat voortaan die toet- singsgesprekken door de ambtenaar van de burgerlij ke stand moeten worden ge daan en dat er niet zozeer naar beheersing van het Ne derlands moet worden geke ken als wel naar de vraag of de betrokkene zich sociaal kan redden. Anders krijg je soms het idiote geval dat een bepaalde buitenlander Ne derlander zou kunnen wor den en zijn vrouw die altijd thuis zit - en dus slechter Nederlands spreekt - niet." En dan het laatste, heel moeilijke punt: buitenlan ders met een strafblad. In het pré-Janmaat-tijdperk werd vooral bekeken, op grond van de beschikbare gegevens, hoe groot de kans was dat de betrokkene in Nederland een gevaar voor de openbare orde zou kun nen zijn. Van den Toorn: „Men keek dus naar de toekomst, waarbij vaak de vraag cen traal stond: is het een recidi vist? Is er een gerede kans op verstoring van de open bare orde door betrokkene? Janmaat stelt het voor alsof wij aan de lopende band beroepsmisdadigers naturaliseren, maar ik ben dat eens nagegaan en prak tisch alle zaken waarover hij heeft gesproken, waren verj aard - en flink ook." Inmiddels heeft Van den Toorn zijn opvattingen al tweemaal in de fractie moe ten verdedigen. Obstakels zijn niet alleen de regerings fracties in de Eerste Kamer - waar VVD-woordvoerder Heyne Makkreel en CDA- woordvoerder Leyten natu- Rob van den Toorn. FOTO DE STEM/JOHAN VANGUS ralisatie afwisselend ee 'gunst' en een 'voorrecli noemen - maar ook expo. nenten van de rechterviel gel van de Tweede Kamer, fractie, die aan sommigi buitenlanders net zo'n hekei lijkt te hebben als aai Schol ten en Dijkman. Voor Van den Toorn het belangrijkste punt toch dat voortaan - als de staats- secretaris en hij hun krijgen - elke naturalisati niet een apart wetsontwerp vraagt, maar met een sirnpei Koninklijk Besluit kan wor den volstaan. Wettelijk wor den dan nog slechts vastge legd de algemene voorwaar- den waaraan buitenlanders die het Nederlanderschap aanvragen moeten voldoen. „Daarmee," zegt Van dei Toorn, „kunnen we Janmaat de mond snoeren. Want dat is het ook voor hem al pen met citeren uit de dos siers." Door Ido Broersma LISSE - „Ik denk dat de heren van het NCOV niet weten waar ze aan be gonnen zijn". Rine van Pij pen-Snijders (41), uit Lisse, is ook wel ver baasd over het succes van een spontane, snelle actie van middenstandsvrouwen. De actie leidde tot de oprich ting van de Vrouwenraad van het Nederlands Christe lijk Ondernemersverbond, een belangenorganisatie die zich richt op de ondernemers in het midden- en kleinbe drijf. Zij werd voorzitter, omdat ze ervaring had in het organisatieleven. De 'heren van het NCOV' - te weten vooral voorzitter S. Veninga en huiseconoom M. Schouten - kwamen op de idee de vrouwen van de zelf standigen zelf op de barrica den te zetten om een betere positie te bevechten. De directe aanleiding daartoe was het plan van staatssecretaris Piet van Zeil (economische zaken) om de winkels 's avonds een uur langer open te laten. De avondwinkels stuitten bij de zelfstandigen op zoveel ver zet, dat Van Zeil zijn plan beter kan intrekken. Bij het NCOV stak men de koppen bij elkaar. In het bij zonder van de in het mid den- en kleinbedrijf mee werkende vrouwen kreeg Van Zeils plan een slecht onthaal. De langere open stelling van de winkels zou de toch al chaotische huis houding van de zelfstandi gen nog verder in de war sturen. Rine van Pijpen vertelt hoe het nu al in de groenten- en fruitzaak van haar en haar man toe gaat. Haar man werkt 70, 80 uur in de week. Hij zou er graag 1 of 2 krachten bij willen hebben, maar daar is geen geld voor. Zelf staat ze 40 tot 50 uur per week in de winkel. De Win kelsluitingswet schrijft voor dat een winkel 52 uur open mag zijn. „En dat is meer dan ge noeg. Met invoering van de avondwinkels zou dat 58 uur gaan worden. De enigen die er voor opdraaien, zijn de baas en z'n vrouw. Tussen 6 en 7 uur gaat niemand win kelen. Dan eet men en brengt men de kinderen naar bed', zegt Rine van Pij pen. „De middenstandsvrouw heeft 3 taken. Ze is echtge note, moeder en bedrijfs leidster. Als je met hart en ziel 't bedrijf bent toege daan, ben je min of meer ge dwongen prioriteiten te stel len. Ik probeer 't te verdelen tussen m'n man, de kinderen en de zaak. Ik ben ervan overtuigd dat kinderen van middenstandsvrouwen veel te kort komen. Maar dat moetje gewoon nemen". Er zijn veel meer uitda gingen voor de Vrouwen raad. Ze komen in het op te stellen actieprogramma. De inkomenspositie van de middenstandsvrouw moet anders. Nu is ze niet in loon dienst. Ze heeft fiscaal recht op 20 procent van de winst. „Maar niemand heeft dat in z'n portemonnee zitten", vertelt Rine van Pijpen. Zwangerschapsverlof kent de middenstandsvrouw niet. Nog steeds is er voor de getrouwde vrouw geen zelf standig recht op AOW. Voor de middenstandsvrouw tikt dat moreel even harder aan, omdat zij net zo hard als haar man werkt.' Bij ziekte is er geen uitkering. Men kan zich tegen ziekte verze keren, maar de premie is erg hoog. Een verzekering op het leven van de man geeft bij zijn overlijden „maar een schijntje en dan moet je ook de zaak nog voortzetten". Ook wil de organisatie wat doen aan het hebben van een hulp in de huishou ding. „Zo'n hulp kunnen we nu niet van de belasting af trekken. We zitten te gillen om hulp", £egt Rine van Pij pen. De Vrouwenraad wil cur sussen voor de midden standsvrouwen, die zijn ge richt op bedrijfsorganisatie en leiding geven. „De cur sussen zijn nu te veel man nenpraat. Er is een onder waardering voor de echtge note in het midden- en kleinbedrijf. Ze hoort ner gens bij," stelt ze. Rine van Pijpen: „Maar de middenstandsvrouwen zijn niet op hun mondje ge vallen. Ze weten wat ze wil len". Ze meent dal de eman cipatie in de praktijk van het midden- en kleinbedrijf een heel eind is voortge schreden. Zelfstandige rech ten voor en erkenning van de vrouw van de midden stander ontbreken echter. Als belangenorganisatie van en voor vrouwen wilden enkele enthousiaste vrou wen van het eerste uur, waaronder Rine van Pijpen, het vrouwenteken - een rondje met een omgekeerd kruis - onder de C van Christelijk in het NCOV hangen. Als vignet. „Daar kwam zo'n oppositie tegen Rine van Rijpen- Snijders. - FOTO DE STEM dat we ervan hebben gezien. De meerderheid wil zich verre houden van alles wat met feminisme te maken heeft. Dat is zonder de man en daar wilden we niet aan. We zijn niet tegen mannen. Ik hoop niet dat we 't kruisje worden aan het NCOV, al dus de Vrouwenraad-voor zitter. De nieuwe organisatie wil contacten onderhouden met andere vrouwenorganisa ties, zoals die van de VVD, het CDA, de plattelands vrouwen, de bakkers en de juweliers. Veel van wat de Vrouwenraad wil is ook te vinden bij de Vrouwenbond FNV. Wil de Vrouwenraad daar ook contact mee? Rine van Pijpen: „We hebben veel overeenkom sten. Dat komt door de eco nomische teruggang. Als zij contact met ons zoeken dan graag." „De huidige economie is debet aan onze organisatie. Als alles goed gaat hoor je ons niet." Ze zegt: „Bij het NCOV zitten alleen mannen. Aan vrouwen zijn ze nog nooit toegekomen." Wordt Vrouwenraad een theekransje? „Een thee kransje zal onze organisatie niet worden. Zeker niet," be weert Rine van Pijpen stel lig. door Louis van de Geijn ROTTERDAM - „Een slecht beleid dat op juiste wijze in de cijfers tot uiting komt, kan gerust de handtekening van de accountant krijgen". Voorzitter H.J. Neeleman van de accountantsmaat schap Moret Limperg pro beert steeds opnieuw de grenzen aan te geven van zij n vak. Want dat er de laatste tijd over zij n vak zo veel te doen is, komt volgens hem voor een groot deel door een alge mene misvatting over de reikwijdte van de accoun- tansverklaring. „Die hand tekening voegt waarde toe aan de cijfers. De accoun tant zegt: die cijfers zijn goed, niet meer en niet min der. Daar mag men hem ook op aanspreken. Maar men mag hem niet verwijten dat het beleid van die onderne ming fout is geweest". „We moeten er aan wen nen", zegt de heer Neeleman over de plotselinge belang stelling voor accountants. Moret Limperg is één van de grootste accountants maatschappen in ons land en is 'onvermijdelijk gezien ons marktaandeel' zo nu en dan betrokken bij gerucht makende affaires. „We heb ben jarenlang in stilte en rust kunnen werken. En nu worden ook wij in de schijn werpers gezet, soms niet ai te"vriendelijk, soms ten on rechte, soms vanwege die misvatting over de breedte van onze functie". Een externe accountant werkt in opdracht van aan deelhouders en commissa rissen. Zijn werk gaat veel verder dan het kruislings tellen van reeksen cijfertjes, benadrukt P. A. Wortel, vi- ce-voorzitter van dezelfde maatschap. Een onderzoek begint bij de organisatie. Werkt die goed, zijn de pro cedures in orde, dan kan er ook wel enige vertrouwen worden gehecht aan de cij fers die 2o'n organisatie le vert. Maar het kan voor een ex terne accountant niettemin een moeilijke opgave zijn, na te gaan hoe de werkelijk heid achter de cijfers er uit ziet. In het geval van 'een' hypotheekbank bijvoor beeld: is de aangegeven waarde van de panden waarop hypotheken zijn verstrekt, wel realistisch? Neeleman beaamt dat daar een wezenlijk probleem ligt. „Je kunt natuurlijk zelf con tra-taxaties vragen. Maar als je morgen drie taxateurs vraagt om ons kantoor hier te bekijken, krijg je drie uit komsten met grote verschil len. Er moet een stuk inte griteit bij de cliënt worden verondersteld, deskundig heid ook. De deskundigheid van een externe accountant heeft zijn grenzen, heel een voudig. Neem een tabaks- handel. In het magazijn moet Sumatra-tabak liggen. Maar het kan even goed rot zooi zijn ergens uit Brazilië. Kan ik goud beoordelen? Of diamanten?". Een accountant mag niet uit de school klappen. Hij doet zijn werk bij de gratie van een vertrouwensrelatie met de cliënt. Neeleman: „Verbreken we het zwijgen, dan krijgen we niks meer te zien. Dan vertellen ze ons niets meer". Daarom beroe pen accountants zich voort durend op hun geheimhou dingsplicht. Aan dat recht om te zwijgen wordt echter flink getornd. Officieren van justitie houden niet van zwijgende getuigen. Zij la ten dossiers weghalen en in een enkel geval zelfs een ac countant oppakken. Daarover zullen accoun tants en justitie de komende tijd nog menig robbertje moeten vechten. Sommige officieren menen dat onder nemers onder dekking van de geheimhoudingsplicht hun fraude-archieven zou den kunnen onderbrengen bij de accountant. Dat ge beurt niet, zegt Neeleman, en als dat zo was dan zou de betreffende accountant een voudig medeplichtig zijn. „Maar mijn eigen dossiers over die onderneming vallen onder de geheimhoudings plicht. Die geef ik niet vrij willig af". Nu is het de burgerplicht van elke Nederlander om misdrijven aan de politie te melden. Vindt een accoun tant een lijk tussen de dos siers van zijn cliënt, dan zal hij dat ook wel vertellen. Maar vindt hij sporen van economische delicten in de administratie die hij moet controleren, dan ligt dat vol gens de accountants weer heel anders. Neeleman: „Wij zijn geen opsporingsambte naar. We gaan niet na of alle wetten zijn nageleefd. Die kennis hebben we ook niet. Maar stuiten we op een eco nomisch delict, dan denk ik dat de accountant de directie van het bedrijf moet inlich ten. Is die daarvoor mede verantwoordelijk, dan gaat hij naar de raad van com missarissen. Vindt die de zaak toch ook gerechtvaar digd, dan moet hij zich af vragen of hij kan blijven functioneren. Ik denk dat dat de weg is". Van onze correspondent Gerard Kessels BONN - De Duitse vre desbeweging moet op tornen tegen een onver zettelijke tegenstander. Het kabinet van chris ten-democraten en libe ralen onder leiding van bondskanselier Helmut Kohl heeft er geen en kele twijfel over laten bestaan dat er in West- Duitsland 108 Pershing II- en 98 kruisraketten geplaatst worden als de onderhandelingen in Genève mislukken. Ook de honderdduizen den, ja zelfs miljoenen, die dit najaar demonstreren, menselijke ketens vormen en kazernepoorten blokke ren kunnen Kohl niet ver murwen. Iedereen, zo re deneert hij, die op 6 maart deze regering een comfor tabele meerderheid ver schafte, wist dat wij de ra ketten zouden plaatsen als Russen en Amerikanen geen overeenstemming be reiken. Geen wonder dat de Duitse vredesbeweging de hoop heeft opgegeven de regeringspartijen tot an dere gedachten te brengen. Daar ligt ook een belang rijk verschil met de vre desbeweging in Nederland. Jo Leinen, een van de woordvoerders van de Duitse vredesbeweging: „In Nederland is de vre desbeweging wat meer parlementair. De beweging in Nederland is veel meer op Den Haag gericht dan wij op Bonn. Jullie hopen nog dat regering en parle ment van de plaatsing af zullen zien. De kans dat dat gebeurt, is er ook nog. Nederland heeft immers een voorbehoud gemaakt binnen de NAVO. Duits land niet. We hebben al leen nog mogelijkheden buiten het parlement om. We vertrouwen op onze eigen kracht en op de wil van de bevolking." De vredesbeweging is ervan overtuigd dat een royale meerderheid van de Duitsers de nieuwe raket ten afwijst. Opiniepeilin gen, al moeten die in voor al in Duitsland met de no dige korrels zout worden genomen, lijken die opvat ting te bevestigen. Daarom wordt gepleit voor een consultatief referendum, dat de Duitsers heid zou geven hun punt over de nieuwe rate- ten kenbaar te maken. De, regering, die Kohls argu mentatie volgt, voelt daar echter niets voor. De Duitse vredesbewe ging, waarin 26 organisa ties samenwerken, keek daarom al veel verder dan de hete herfst van 1983. Het is zelfs de bedoeling de ac ties daarna nog uit te brei den. De vredesbeweging wil zo'n voortdurende druk op de regering uitoefenen, dat het politiek onmogelijk wordt het hele statione- ringsprogramma door te voeren. „Wij zullen dil land onregeerbaar ma ken", voorspelt Leinen. Of de vredesbeweging dat ambitieuze doel zal be reiken is nog maar zeer de vraag. Behalve tegen de monstratiemoeheid zal ook gewaakt moeten worden tegen de splijtzwam. De samenwerking tussen de!f organisaties is vrij broos. Over de strategie die ge volgd moet worden, ont staat voortdurend geruzie. Mensen als Leinen zijn voorstander van massale acties, die geheel geweld- vrij verlopen. Een kleinen groep, die ook bij de parle- mentsfractie van De Groe nen veel aanhang heeft, wil geweld tegen zaken, zoals het beschadigen van afrasteringen en raketten beslist niet uitsluiten. Voor het bewaren van de eenheid binnen de Du® vredesbeweging zorgt n® schien, geheel onbedoeld minister Zimmerman; 'van Binnenlandse Zaken Zimmerman, de houwde gen van het kabinet, heeft voorstellen ingediend voor een verscherping van hel demonstratierecht. &c verbod tot vermomming eveneens in aantocht. Al deze maatregelen zulle' eerder zorgen voor een lidarisering binnen de vre desbeweging. (ADVERTENTIE) Het Hypotheekfonds Noordbrabantse Gemeenten zorgt voor financiering van uw woning op 'n wijze die het beste past; 1 - 5 - 10 of zelfs Vraag uw makelaar of assurantietussenpersoon. Of bel even met ons Infocentrum; Breda, tel. 076-225377 yan onze redactie binnenlarl PANNINGEN - Ongetwijfel de grote verrassing onder drie bisschopsbenoeming! van gisteren is die van de - jarige missiebisschop Hen gomers van Nekemte Ethiopië tot toekomstige bi schop van Haarlem. Zo compleet was die verra sing dat zijn medebroeder' Lazaristen in Panningen gil teren niet wisten waar zij hel zouden moeten plaatsen in i veelvormige kerk in ons lar gen woordvoerder wist niJ méér te vertellen dan dat mjf Bomers deze zomer de pal heeft ontmoet tijdens het ai hmina-bëzoek van de Ethiop sche bisschoppen aan Rome. Mgr. Bomers, geboren Kro - HYPOTHEEKFONDS NOORDBRABANTSE GEMEENTEN Infokantoon Grote Markt 48, 4811 XS Breda. Tel. 076-225377 Hoofdkantoor: Croy 7,5653 LC Eindhoven. Tel. 040-596911 ove DEN HAAG - De Krl ciaal-Economische Rfl de plannen van het uitkeringen, een berd net om opnieuw te gal Van de veertien aanwezig Kroonleden onthielden zich i negen van stemming over concrete beleidsvoornemens. I e»h- - I MET de benoeming van twee dam en Haarlem en een hulp 'Rome' consequent de lijn dot de Nederlandse rk-kerkprovir pencollege en daarmee de Ie door uitbreiding en vernieuw wen tot gehoorzame vazallen caan is er heilig van overtuigt heid in geloolsvisie en belevin nen. Drie regulieren tot bisschop Nederland vertoond Ook de tot de eerste man van een N meur worden aangemerkt. Ve Gedurfd ook, want de problem Ethiopië wordt geconfronteerd bisschop in Nederland. Ook bij deze benoemingen Nederland door Rome weer sti opnieuw aanleiding tot de geb trouwen dat Rome jegens Nedt blijft pijn doen. Het overlijden spoedopname in het ziekenhu staan. Straks spreken de bisschopi Zullen daarmee dan de probier land worstelt zijn opgelost? In zo pluriform geworden is, lijkt met in Nederland en - gelei op bisschoppensynode - ook niet Moeten katholieken/christei Neen. De geschiedenis van d< staan. Een lijdensweg. Maar maar een 'moeizaam' begin. I 9en- het patroon van een kri steeds geloven miljoenen mer geschreven staat. Vanuit dat ge onverbreekbaar mee verbonde den voor de 'Zwartkruisen' van vanuit hun oprechte overtulgln te moeten doen. DE vakbeweging lijkt in tweeë de ambtenarenbonden en al staatskas worden betaald; aa bedrijven. Allerlei signalen wi weinig voor voelen om het ve voorgenomen extra bezuinigin harde acties te ondersteunen meer in te leveren de pijn vc schommelt ook al rond het nulj llere sector die de economisch ondervonden hebben, zijn kei jhening dat het niet onredelijk i beschutte overheidssector een nering van onze economie. Het ziet er dus naar uit dat c Nok en de zijnen zullen nu hui bni geen wapenstilstand geslo van de toegezegde bijstellinge overleg met de ambtenarenbc Pauze geeft de vakbeweging z noodzakelijk intern beraad, ne< ses van nu veroorzaken en ma; want dan is het mes van tafel maken. Want dat moet er wel komen 'ng begaan door op basis var weging iedere concessie te wel Positie van het kabinet op dit n zpk' term'in gezien zijn Lubber P'j de gezondmaking van or net een krachtige, eensgezindt

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 2