Henny, het gewone
van een
Brabantse vrouw
Degoedkoo^oape^
13; rj n in a
EG-minJ
boos ov<
staalhoi
MORGEN
DE AFTRAP!
Degog&m
van
vort
\sshs3
Ariane-17 beslissend
voor Euro-ruimtevaafll
W„
België dicht voor
wereldhandel dieren
Kampioen biechtvader
heilig verklaard
OP 20,21 EN 22 0KT(
A.DEKEIJZER INTER
DINSDAG 18 OKTOBER 1983
EXTRA OP DINSDAG5
1
Probeer maar 'ns een goedkopere bouwmarkt te vinden.
Probeer maar 'ns een goedkopere bouwmarkt te vinden.
te vinden.
PAPIER1
VOOR UW PEN
Rood apartheid
DINSDAG 18 OKTOBEI
OP EEN DRAKACELSLAAFTUWtL!
STERSCHUIM
MATRASSEN
Probeer maar 'ns een goedkopere bouwmarkt te vinden. v>£-
Probeer maar 'ns een goedkopere bouwmarkt te
80 doden bij
scheepsramp
Nobelprijs
economie
naar Debreu
dopend donderdag 20 okl van
22 °kt van 10.00 tot 17.00 uur
^uze uit meer dan 200 auto's 1
taxatie van uw inruilauto financ
v°0r de kinderen
T11
ij hebben best een rijk hu
welijk, vind ik persoonlijk. Vanaf dat we
getrouwd zijn, zijn we onszelf gaan ont
plooien. We proberen ons eigen leven
te leiden zoals wij dat willen. We heb
ben onze eigen mening, hebben de stik
de moord aan de hele wereld".
Deze uitspraak is van Henny, een 23-
jarige vrouw uit een nieuwbouwwijk in
een dorp, ergens in Noord-Brabant.
Met haar twee kinderen en man Petro
leeft ze, zoals ze zelf zegt, een gelukkig
en tevreden leven.
BREDA - Henny: „Ik
heb niet het gevoel
dat er iets in mijn le
ven niet gelukt is. Ik
wilde er nog een kind
bij hebben. De wensen
die ik heb, liggen in
mijn eigen handbe
reik. Ik ben niet.hoe
noem je dat.zo'n car
rièrevrouw. Ik wil
graag, zoals nu, ge
trouwd zijn en dan
wil ik een kleed haken
..niet haken zoals ge
woon haken en breien
maar iets zeldzaams
maken, zoals ik zie
hangen in museums,
zoiets wil ik berei
ken".
Een gewone vrouw dus. Zes
jaar geleden zat ze op een vor
mingscentrum. De Stichting
Landelijke Organisatie Vor
mingswerk Werkende Jonge
ren (LOVWJ) heeft haar tien
jarig bestaan aangegrepen om
momenten uit het leven van
Henny vast te leggen in een
beeldverhaal. Fotograaf Mi
chel Szulc Kryzanowski volg
de Henny al op de voet toen ze
zestien was. Werkzaam op een
koekjesfabriek en bevriend
met Petro waarmee ze inmid
dels is getrouwd, ontstond
toen een beeldverhaal van
„zomaar een werkende jonge
re". Zes jaar later is Henny
door de fotograaf gevolgd als
getrouwde vrouw met twee
kleine kinderen. Een gewoon
gezin dat het financieel be
paald niet breed heeft. Met
haar tijdens het bezoek aan
het vormingscentrum gegroei
de zelfvertrouwen slaat Hen
ny zich door het leven.
Ervaring
Volgens de LOVWJ maakt
dit laatste fotoboek "Henny,
een vrouw" duidelijk dat het
bezoeken van een vormings
centrum een ervaring in het
leven van Henny is geweest
waar ze veel van geleerd heeft.
Dat vormde een van de be
langrijkste redenen om de da
gelijkse werkelijkheid van
Henny te laten registreren.
Op het vormingswerk is de
afgelopen jaren de nodige kri
tiek losgelaten. Het vormings
werk, in belangrijke mate be
doeld voor 15- en 16-jarige
jongeren die nog partieel leer
plichtig zijn, zou ook volgens
het LOVWJ-bestuur meer
moeten aansluiten op en wor
den geïntegreerd in het regu
liere onderwijs. Saillant in dit
verband is dat het LOVWJ-
bestuur in dit streven twee
jaar geleden in botsing kwam
met de vormingsinstituten in
Brabant, Limburg en het oos
ten van het land.
Het vor
mingswerk moet, zo meenden
deze instituten, veel meer af
gestemd zijn op de dagelijkse
(werk-)praktijk en leefsituatie
vatt«de leerlingen. Bij het re
guliere onderwijs komt die
aandacht onherroepelijk in de
knel.
Onderwijs
Gaan het onderwijs en het
vormingswerk nu echt zo ver
schillend met leerlingen om?
Henny vindt van wel. „De
meeste leraren die op zo'n vor
mingscentrum komen zijn
toch niet van die gewone lera
ren, zoals je ze ziet op een LTS
of MAVO. Op een school zou je
toch ook moeten kunnen pra
ten over wat je dwars zit".
Fotograaf Michel Szulc
Kryzanowski volgde Henny
zes maanden op de voet. Hij
laat haar thuis zien, tijdens
het winkelen, in de biblio
theek, tijdens een VOS-cursus,
in het Vrouwentrefcentrum en
registreerde ook een her
nieuwde kennismaking met
het vormingscentrum dat ze
zes jaar geleden bezocht. Hen
ny werkte toen aan de lopende
band in een koekjesfabriek.
Henny: "Ik was echt blij dat
ik getrouwd was, dat ik vrij
was, doen en laten kon wat ik
wilde. Leven hoe ik wilde,
eten, naar bed gaan of uit bed
komen wanneer ik wilde. Nu
ben ik in wezen toch nog ge
bonden door Pascal, maar toch
leid ik een leven zoals ik dat
wil en niet zoals mijn moeder
het wil". In haar leven met Pe
tro en haar kinderen is Henny
in de afgelopen zes jaar duide
lijk veranderd. Zelfstandiger
geworden, zoals ze zelf zegt.
Ook ten opzichte van haar
man. „Vorig jaar wilde ik
werken, asperges steken. Hij
wilde dat niet maar ik ben
toch gaan werken. Ik maak
toch zelf uit of ik ga werken?.
Al die weken heeft Petro voor
Pascal gezorgd. En als ik dan
thuis kwam stond het eten
klaar en was het huis aan
kant. Heerlijk vond ik die
tijd".
(„Henny, een vrouw". Uitgave
LOVWJ, Utrecht. Foto's: Mi
chel Szulc Kryzanowski.
Tekst: Angeline van den Berg.
Verkrijgbaar in de boekhan
del. Prijs: 25,00.)
Door onze correspondent
Aad Jongbloed
BRUSSEL - Ruim tien jaar na
ondertekening van de Con
ventie van Washington, waar
bij de internationale handel in
bedreigde plant- en diersoor
ten aan banden werd gelegd,
heeft België de toen gemaakte
afspraken geratificeerd. Dat
betekent dat er vanaf 1 janua
ri aanstaande er streng gecon
troleerd zal worden op de im
port en handel van met name
uitheemse diersoorten en dat
er daardoor wellicht een einde
komt aan het feit dat België de
schakel is van een wereldom
vattende handel.
Tot dusver is vrijwel elk
dier, of het nu een gorilla of
een luipaard is, in België te
koop en wordt er grof geld aan
verdiend. En vanuit België
vindt menig uitheems dier
weer zijn weg naar Nederland,
waar de handel al jaren gele
den verboden werd.
De afgelopen vijf jaar werd
er volgens het Belgische mi
nisterie van Landbouw voor
minstens 50 miljoen gulden
aan wilde dieren geïmpor
teerd Ook voor huiden van
katachtigen was kennelijk be
langstelling, want daarvan
werd in dezelfde periode voor
meer dan 30 miljoen gulden
ingevoerd. Ook in de ivoor-
handel speelde België een be
langrijke, zo niet de belang
rijkste rol in de wereldhandel.
Per vliegtuig arriveerden de
afgelopen tien jaar tussen de
300.000 en 500.000 kilo slagtan-
door onze correspondent
Ce es Manders
ROME - Paus Johannes
Paulus II heeft zondag zijn
eerste lustrum als paus (en
zijn vijfde als bisschop)
herdacht met een indrin
gende smeekbede aan de
„heilige moeder Gods" om
de wereld te bevrijden van
oorlog, honger, onrecht en
alle andere kwaad. Daar
bij herhaalde de paus de
gebeden die hij op 13 mei
1982 in Fatima tot Maria
richtte, toen hij haar er
voor dankte zijn leven te
hebben gered.
De paus sprak deze Ma-
ria-gebeden uit na de
plechtige mis die hij op het
St. Pietersplein had opge
dragen ter gelegenheid van
de heiligverklaring van de
Kroatische Kapucijn Leo-
poldo Mandie. Mandie gaat
de geschiedenis van de
kerk in als de kampioen
biechtvader, die werkelijk
alle records heeft gebro
ken: 34 jaar lang heeft hij
elke dag 12 uur in de
biechtstoel van zijn kerk in
Padua doorgebracht om de
zonden van de mensen te
beluisteren. De paus ver
telde dat dit biechthoren
juist de grote kracht is ge
weest van deze jongste hei
lige. „Mandie was geen
groot denker, die theologi
sche studies heeft nagela
ten, maar hij was wel een
groot confessore."
De heiligverklaring van
biechtvader Mandie valt
samen met de synode over
de biecht, die vandaag zijn
voorlaatste week ingaat.
De discussies in de ver
schillende taalgroepen zijn
beëindigd, en nu gaat het
erom wat meer eenheid te
brengen in de uiteenlopen
de wensen en meningen
van de 219 bisschoppen die
in Rome bijeen zijn. De re
sultaten van de discussies
in de taalgroepen tonen
aan dat het wel eens erg
moeilijk kan zijn voor de
bisschoppen tot die conclu
sies te komen die bij de
paus en zijn naaste mede
werkers door de beugel
kunnen. Dat zal het succes
van deze synode over ver
zoening en boete bepalen.
den, wat neerkomt op de
slachting van 24.000 tot 40.000
olifanten. Via de haven van
Antwerpen verdween vervol
gens weer veel ivoor naar Ja
pan en Hong Kong.
In totaal houden zich met de
handel in uitheemse dieren en
voorwerpen, die afkomstig
zijn van deze dieren, zoals ivo
ren zeeschildpaddenleer, een
kleine 20 handelaren in België
bezig. De meeste daarvan zijn
volgens het ministerie van
Landbouw bonafide handela
ren, maar omdat er in de han
del nogal flinke sommen om
gaan, houdt men er rekening
mee dat enkele van hen onder
gronds gaan na inwerkingtre
ding van de wet. De controle
zal daarom zeer scherp zijn.
De import van de dieren
leidde met regelmaat tot
schandalige toestanden. Om
de kosten te drukken werden
chimpansees bijvoorbeeld in
hele kleine kistjes per vlieg
tuig getransporteerd. Ze wer
den bovendien gekneveld om
te voorkomen dat ze lawaai
zouden maken. De beesten
werden bovendien zo op el
kaar gedrukt dat er van de ze
ven dieren gemiddeld slechts
één levend in België arriveer
de. Vaak waren de overleven
den dan nog ziek, uitgehon
gerd of hadden ze zichzelf
zwaar verwond in een poging
uit de kistjes te breken.
Ook werden Afrikaanse
studenten ingeschakeld, die
een beest als huisdier mee
naar België namen en meteen
op de luchthaven doorver
kochten. Voor papegaaien
werd zo 150 gulden betaald en
voor een chimpansee 500 gul
den. De handelaren verkoch
ten de dieren vervolgens dooi
voor 5.500 gulden per chim
pansee en 4.000 per papegaai.
(ADVERTENTIES!
..8 8«
88 8 S 888 8 8 8"
mma fi a
5! 55! 5 ïia
Bel voor het dichtstbijzijnde Gamma-adres 03499-84994, tst 130. Vyy Gewigt/m 22.10:83
Bel voor het dichtstbijzijnde Gamma-adres 03499-84994, tst 130.
Geldig t/m 22 10'83
In het stukje 'Ambtenaren
kunnen na korten best rond
komen' (uitslag NIPO-on-
derzoek) staat dat 71% vindt
dat ambtenaren en trend
volgers na de korting van
3,5% best rond kunnen ko
men en dat 66% vindt dat
uitkeringstrekkers van hun
uitkering te weinig zullen
overhouden. U heeft hierop
zelf al enig commentaar ge
leverd; maar graag deze
aanvulling. Ik vind dat het
NIPO de zaken vaak eenzij
dig belicht door vragen te
stellen die van tevoren al
een zekere uitkomst te ver
wachten geven. Heeft men
er bij het stellen van de vra
gen wel eens bij stil gestaan
dat er in ons land werkne
mers zijn, die onder beide
groepen vallen. Zij zijn uit
keringstrekkers, maar als
het deze regering uitkomt
zijn het weer eens trendvol
gers. Ik doel hier op de grote
groep mensen die bij de
WVS arbeiden. Voor hun
uitkering verrichten zij wel
een tegenprestatie. Ik kan u
verzekeren dat zijdie alléén
WVS-loon ontvangen en
3,5% moeten inleveren, tot de
categorie behoren, die te
weinig zullen overhouden
om redelijk van rond te ko
men. Het stekende rond deze
gehele zaak is dat WVS'ers
elke keer wanneer het deze
regering uitkomt in de ene
en dan weer in de andere
groep worden geplaatst. Op
deze wijze hebben werkne
mers in WVS-verband al
meer ingeleverd dan welke
groepering dan ook. Als de
uitkeringen naar beneden
moeten, zijn wij uitkerings
trekkers; als de trendvolgers
moeten inleveren, zijn we
trendvolgers. Deze mensen
zijn een groep geworden,
waarmee deze regering op
alle mogelijke manieren
manipuleert. Welke rechts
positie hebben WVS'ers nu
eigenljk. Want twee heren
dienen kan een WVS'er ook
VaV
\oP
es*1.
pöEt®1
niet, dus vertelt u het oj
maar eens. Of uitkering!
trekker öf trendvolge.|
maar niet beiden. Het worJ
tijd dat hierin eens klaar!
heid van zaken wordt geg!
ven, want aan al dat slapgj
lui hebben wij niets, omdj
velen onder ons dat inlevj
ren aan een regering zo»;
deze al meer dan zat zijn,
Etten-Leur
J. Vermeulen
DE DICTATOR van Mol
zambique heeft een staatsl
bezoek gebracht aan orl
land. En heeft hier meer fl
nanciële steun
voor zijn regiem. Mozambil
que is een buurland vol
Zuid-Afrika. Een zgn. (marl
xistische) frontlijnstaat. Nef
als in Angola strijdt er i
anti-communistische (J
vrijdingsbeweging (reiJ
Unita en de MNR). Een de:
de deel van het land is»i
staat van oorlog. De ver!
wachting dat de Zuidafril
kaanse bevolking, die nil
vecht tegen blanke apar:l
heid, later vecht tegen rooi
apartheid is een onderdetl
van onze huidige anti-del
mocratische buitenlands!
politiek. Wel protesteren ti
gen de blanke dictators n|
Zuid-Afrika en niet tegen dol
zwarte dictators in Angolsl
en Mozambique komt neel
op pure rassendiscriminatie!
Kruisland
L. Nelen
LUXEMBURG - „Europe
se consumenten moeten
zich gaan realiseren dat als
ze Japanse produkten ko
pen ze daarmee Europese
arbeidsplaatsen afbreken".
Dat zei maandag in Lu
xemburg de Nederlandse
staatssecretaris van econo
mische zaken, F. Bolke-
stein.
In de Europese minister
raad in Luxemburg werd
voor de zoveelste keer
weer eens gesproken over
de Europees-Japanse han
delsbetrekkingen. Het
Europese tekort op de han
delsbalans met Japan,
dreigt dit jaar op te lopen
tot het nog nimmer geziene
bedrag van twaalf miljard
dollar.
Een van de allervoor
naamste grieven die de EG
tegen Japan heeft is dat dit
PARIJS (ANP) - Wanneer
woensdag de glanzend witte
Europese raket Ariane 17 op
stijgt van haar lanceerbasis in
Kourou, Frans Guyana,
draagt zij zowel de hoogge
spannen commerciële ver
wachtingen van het Europese
ruimtevaartprogramma als
een .nukkige' kunstmaan van
de internationale organisatie
voor satellietverbindingen In
telsat.
De lancering is de zevende
van een serie die voor voor het
Europees ruimtevaartbureau
ESA twee mislukkingen
bracht. Deze organisatie,
waarbij elf landen zijn aange
sloten, omvat de gehele Euro
pese gemeenschap met uitzon
dering van Luxemburg en
Griekenland, alsmede Spanje,
Zweden en Zwitserland.
De Ariane 17 zou oorspron
kelijk al in september hebben
moeten vertrekken, maar In
telsat, de internationale orga
nisatie voor telecommunicatie
per satelliet, die de .betalende
passagier' van de Ariane, de
verbindingskunstmaan Intel
sat VF-7, heeft laten bouwen,
vroeg tot tweemaal toe om uit
stel in verband met technische
problemen met de antennes
van de kunstmaan. Vorige
week werd deze eindelijk in de
uit drie trappen bestaande
Europese draagraket geïnstal
leerd.
Hoewel de lancering van
Ariane 16 in juni een succes
werd, ondanks problemen met
de door haar in de ruimte ge
brachte verbindingskunst
maan van Intelsat, is ESA van
mening dat de komende vlucht
pas goed het commerciële ver
trouwen in het kunnen van de
Europese ruimtevaart zal ves
tigen. Dat is van veel belang,
want de raket is zuiver als een
vervoerder van commerciële
ladingen bedoeld.
De experimentele Ariane 12
ontplofte kort na de lan®(
en het eerste produktiemi
de 15, slaagde er na de 1*
ring in september vorig/aai
niet in haar uit twee kuistaj
nen bestaande ladings
ruimte te brengen.
ESA is er echter nu li
overtuigd dat de Ariane in
perfectioneerd is dat zij
bewijzen een betrouw!»
transportmiddel te zijn.
Op het Ariane-program
staan na die van woensdag
lanceringen, gespreid over»
periode tot december 1
De Intelsat-kunstmaan V
die door de Ariane 17 in
geostationaire baan om
aarde wordt geplaatst
evenals haar voorgangsti
voor Intelsat gebouwd door
ruimtevaart- en telecom»
nicatie-poot van Ford in Au
rika met medewerking
bedrijven in Frankrijk,
land, West-Duitsland, Italiéi
Japan.
De nieuwste versie
12,000 telefoongesprekken
twee televisiekanalen
verwerken. De 1.870 kilo w
gende en circa 89 miljoen gi
den kostende satelliet heeft
vorm van een ruim twee me
hoge doos met een ingewitt
de antennetoren en twee t:;
20 meter lange zonnepatt;
voor de energie als
seis. Het apparaat bevat»
instrumentarium waar»
radioverbindingen voor
scheepvaart verzorgd kunt
worden.
Intelsat is een internat#
le organisatie die zich bai
houdt met de exploitatie
communicatiesatellieten,
in 1964 in het leven geroep
organisatie zetelt in Wash»
ton en heeft 109 landen
ledenlijst. Zij exploiteert»
menteel 17 kunstmanen,
zich in geostationaire b;
(op een vast punt ten opzich
van de aarde) bevinden.
Van onze redactié
LUXEMBURG - „Incomplee
vredigend". Dat vonden de
landse zaken maandag in Lu
dingen die de VS tot dusverr|
te geven ter compensatie var
Europees speciaal staal.
De ministers hebben de EG-
commissie gevraagd zo spoe
dig mogelijk met de Amerika
nen tot een reële overeen
komst te komen.
In het voorjaar heeft de
Amerikaanse regering, nadat
de Amerikaanse industrie al
anderhalf jaar geklaagd had,
maatregelen afgekondigd te
gen de Europese export van
speciaal staal naar de VS. Vier
EG-landen worden daardoor
getroffen, namelijk Duitsland,
Engeland, Italië en Frankrijk.
Enerzijds legt de VS ver
hoogde invoerrechten (gedu-
rende vier jaar) op in de VS
geïmporteerde speciale staal
soorten. Anderzijds beperken
ze voor weer andere speciale
staalsoorten de importen. De
Nottingham
Forest? Daar kan
PSV wel om slapen
En hoeft er
ook niet wakker
van te liggen,
zeker niet op een
Drakacelmatras.
Laat die Engelsen
maar komen
i
Per zak
e
rH 1111 j j I 111 I'ITm 111111 n Ml II111 gee mmm m
rS 1I III 111 Ml III tl III H m H1111II t M111II
Bel voor het dichtstbijzijnde Gamma-adres 03499-84994, tst 130. Geldig t/m 22.10.'83
Bel voor het dichtstbijzijnde Gamma-adres 03499-84994, tst 130.
Geldig t/m 2
LAGOS - Naar schatting
tachtig mensen zijn verdron
ken toen in het weekeinde in
Nigeria twee boten met elkaar
in aanvaring kwamen.
Reddingspogingen door
plaatselijke vissers en motor
boten werden gehinderd door
de duisternis.
STOCKHOLM - De Nobel
prijs voor economie is dit
jaar toegekend aan de
Amerikaan Gerard De
breu, zo is maandag be
kendgemaakt in Stock
holm.
Debreu is hoogleraar
aan de universiteit van
Berkeley in Californië. Hij
krij gt de prijs „voor het in
voeren van nieuwe analy
tische methoden in de eco
nomische theorie en voor
een grondige herformule
ring van de theorie van het
algemene evenwicht".
De prijs bedraagt 1,5
miljoen Zweedse kroon
(ongeveer 565.000 gulden).
Debreu heeft aan het be
gin van de jaren vijftig sa
men met Kenneth Arrow
van de universiteit van
Harvard een mathema
tisch model ontwikkeld dat
de logica bevestigde van
Adam Smiths „theorie van
algemeen evenwicht", die
inhoudt dat er in een vrije-
ma
wi
pri
Ar
No
He
is
f ij r
li
se
Be
wi
we
ka