Verzetskruisen voor
12 Zeeuws- Vlamingen
Toeristisch Zeeland
profiteert niet van
herfstvakantiepiek
llUV.OPl
FNV niet onder
de indruk
van Pechiney
ISTEM
CDA en WD intern
verdeeld over
PZEM-plan kabel-tv
Ioor landelijke bezuinigingen
UYLASIEBORl) IN ZAAMSLAG
Stichting wil 17e eeuws
VOC-schip nabouwen
ZATERDAG
15 OKTOBER 1983
men onzer verslaggevers Ontbreken voorzieningen houdt toeristen weg
erneuzenaar
verlijdt
straat
Part-time?
Geen akkoord
Nuttig
Initiatiefnemers op zoek naar 8,3 miljoen
Weekenddienst
Inbraak bij
installatie
bureau
in Terneuzen
Duitser bij
Colijnsplaat
verongelukt
Op de vlakte
'Tweederangs'
>me'
per^pat,\ScoCeOÊS
vjUde-
0ie'enOTt
"076 877850-223611 RÜTTCHEN
VAN ZEELAND
T27 PAGINA ZEELAND 1
vice en de
iZAND DOMBURG
J1STEDE - Toeristisch
profiteert nagenoeg
it van de buiten het hoogsei-
optredende 'vakantie-
jes' zoals herfst-, Kerst-
jirokusvakanties. In die pe
len duiken wel regelmatig
(sten in Zeeland op die een
neus komen halen maar
een grote toeloop is geen
:e.
land zal er regelmatig
herinnerd worden, dat ja-
geleden bij de ontwikke-
ling van het toerisme gekozen woningen. In het hoogseizoen
is voor de sfeer van de tweede een zeer bevredigende vorm,
maar buiten het seizoen wordt
je geconfronteerd met het ont
breken van recreatiemogelijk
heden, enkele uitzonderingen
- zoals Park Schoneveld en het
nieuwe golfslagbad De Room
pot - buiten beschouwing ge
laten", aldus Provinciaal
VVV-directeur Jo de Regt.
„Die paar voorzieningen, die
er zijn drukken geen stempel
op het totale aanbod".
Gevraagd naar de belang
stelling van vakantievierders
voor Zeeland in de herfstva
kantie reageert De Regt met
'matig'. Een gelukje vindt hij
het wel dat de Duitse en Ne
derlandse herfstvakanties ge
spreid plaatsvinden. Afgelo
pen week waren toch regel
matig Oosterburen aan de
Zeeuwse kust te vinden.
„Duitsers zijn niet bang
voor een frisse neus, heel dik
wijls komen ze bewust daar
voor naar Zeeland en dikwijls
nog voorzien van surfplan
ken". Komende week zullen
een aantal Nederlanders de
accu in Zeeland komen opla
den, maar ook dit niet in ge
weldige aantallen.
ieeuwse kraamzorg
1 banen verliest
Van een onzer verslaggevers
GOES - Als direct gevolg van landelijke be
zuinigingen verliest de dienst kraamzorg van
de provinciale vereniging Het Zeeuwse Kruis
21 arbeidsplaatsen. Het gaat om tien gediplo
meerde krachten en elf leerlingen, aan wie na
het behalen van het diploma in december geen
nieuwe arbeidsovereenkomst zal worden aan
geboden.
lira een onzer verslaggevers listen op willen attenderen.
LaMSLAG - 'Oe-moe-me-
f De creativiteit van Ter-
zense ambtenaren heeft bij
pg weggebruiker in Zaam-
k afgelopen week die vraag
■roepen. In overleg met de
peentepolitie plaatste de
pst Openbare Werken op
IZaamslagse plein een voor
Ierland uniek verkeers-
lEr wordt daar, vlak voor
voetgangersoversteek-
i, vaak rechts gepasseerd
dat is levensgevaarlijk,
ar hebben we de automobi-
Bovendien staat het bord nu
gewoon als obstakel in de
weg" zo lichtten politie en ge
meente gisteren het 'fantasie
bord' toe. Volgens hen is van
uit de bevolking, met name de
contactraad, gevraagd om
maatregelen op die plaats.
Op dat moment doemde het
probleem op dat uit het be
staande toch ruime arsenaal
aan verkeersborden niet kon
worden geput. Rechts passe
ren mag nooit en nergens.
Borden om dat te onderstre
pen zijn feitelijk overbodig.
- FOTO DE STEM COR J DE BOER
De unieke verkeerssituatie
in Zaamslag zette de ambte
naren echter aan het denken,
met het hierbij afgebeelde re
sultaat. Het bord blijft waar
schijnlijk een half jaar staan,
bij wijze van proef. Opgeval
len is het in ieder geval. „Dat
is al mooi meegenomen. Het is
niet makkelijk om iets doel
treffends te bedenken" zei gis
teren een woordvoerder van
de politie.
Dat het kloeke bord ook
verwarring heeft gezaaid
vond hij begrijpelijk. „De
mensen moeten er even aan
wennen".
piniimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii,
fira een onzer verslaggevers
'KNEUZEN - De 78-jarige
«wiery te Terneuzen is gis
borgen in zijn woonplaats
Axelsestraat onwel ge-
Jjjes en overleden. Om-
11 uur kreeg de ge-
pkpolitie melding dat er
Man op straat lag.
Omstanders hebben nog
set toepassen van mond
ijsond beademing getracht
Waarde man het leven te
Wen.
emene Zeeuwse een bijz°n'\
pakket verzekeringen voor u f
j natuurlijk, maar ook zieK'
astbaarheden- en reisverï^\
adviseur meer van.
1180 - 33000
Ü°J£0g ZUIDWEST NEDERLAND
«toren
geuzen, Hulst en Goes,
essen en telefoonnum-
S°P Pagina 2.
[■actie
Weuzen Rein van der
r(editie-chef). Jan Jan-
tP'v. chef), Frank Dey,
P® Schipper, Cor de
km?0)' 'ron Koomen
L.' Hulst: Eugène Ver-
,;P- Goes: Gé van Ber-
'^Peiburg: Henk Post-
ostburg: Co Meertens.
""^Punten
mevr. Neve,
l^xanderstr. 4, 01148-
'ePentie-exp|.
.5eu: Zeeland: C. Me-
fnve 01150-95839.
Van een onzer verslaggevers
VLISSINGEN - FNV-dis-
trictsbestuurder W. Waumans,
die in het geval Pechiney zijn
collega Noorendaal waar
neemt, bleek gisteren niet zo
onder de indruk van de uitla
tingen van de Pechiney-direc-
teur.
Hij ziet die meer als onder
deel van een 'strooptocht' naar
subsidie. „Alle grootverbrui
kers bestoken de overheid mo
menteel met argumenten voor
een lagere energieprijs. Ook
Pechiney doet daaraan mee",
zei hij gisteren desgevraagd,
„in heb van Pechiney, en ook
van anderen, nog niet anders
gehoord. Er zijn nog wel meer
bedrijven in Zeeland met een
problematiek van dezelfde
zwaarte".
De Zeeuwse bestuurder van
de Unie BLHP, R. Jacobs, laat
er geen misverstand over be
staan: Pechiney met zijn 960
werknemers mag niet, zoals
volgens Pechiney-directeur A.
Creis op middellange termijn
dreigt, uit Nederland verdwij
nen omdat de 'voordeel-ener
gie' uit de kerncentrale te Bor-
sele nog niet laag genoeg is.
Daarom wil de Unie-be
stuurder dat bonden, werkge
vers en provincie nog eens
krachtig aan de Haagse bel
trekken. Daar moet namelijk
het geld vandaan komen dat
Pechniney compensatie ver
schaft voor de lagere energie
prijs van de concurrentie. Eén
van die concurrenten is het
bedrijf Aldèl in Delfzijl dat
goedkoop aardgas krijgt toe
geschoven.
Plannen voor Pechiney
schuift men volgens Jacobs
voor zich uit, waardoor een
onduidelijk toekomstbeeld
blijft bestaan en aan het be
drijf de mogelijkheid wordt
ontnomen investeringsplan
nen te ontwikkelen.
PZEM-gedeputeerde W.
Don (PvdA) ging gisteren in de
statencommissie voor be
stuurlijke zaken niet zo diep
op de kwestie in toen C. de
Schipper (D'66) deze aan de or
de stelde. Uit de opmerkingen
van Don bleek dat bij vertrek
van Pechiney of productiever
mindering de elektriciteits
prijs voor de andere verbrui
kers in Zeeland naar beneden
kan.
„Mocht Pechiney minder
draaien, dan is er ruimte om
de prijs te verlagen". Hij wees
erop dat dit positieve effecten
op het bedrijfsleven in Zee
land kan hebben. Zo memo
reerde hij dat bij Hoechst
Vlissingen een derde oven is
opgestart dankzij de 26 mil
joen aan winst op elektriciteit
die de PZEM dit jaar aan de
verbruikers teruggeeft. Van
dat geld is volgens hem 22 milr
joen naar het bedrijfsleven ge
gaan, waarvan een belangrijk
deel naar grootverbruiker
Hoechst.
Waarschijnlijk eind deze
maand wordt voor de tien ge
diplomeerde kraamverzorg
sters bij het gewestelijk ar
beidsbureau een ontslagver
gunning aangevraagd. Voor de
elf leerlingen is een dergelijke
vergunning niet nodig.
Bestuur en directie van Het
Zeeuwse Kruis zien geen an
dere oplossing om uit de hui
dige exploitatieverliezen van
de kraamzorg (meer dan 8,5
ton) te raken dan het aantal
van 160 kraamverzorgsters
met 21 te verminderen.
Om in 1984 tot een sluitende
exploitatie te komen is het
verder noodzakelijk uit te
gaan van maximaal 8 dagen
interne kraamzorg en 3250
kraamverzorgingen per jaar.
Voorts is een vacaturestop
voor leidinggevende en admi
nistratieve functies binnen de
dienst Kraamzorg ingesteld.
Op een gisteren in Goes ge
houden persconferentie bena
drukte algemeen directeur P.
den Boer van harte te hopen
dat het bij het inleveren van 21
arbeidsplaatsen zal blijven.
„Maar dan zullen er ook geen
verdere rijksbezuinigingen
moeten komen, anders zullen
we ons opnieuw op de situatie
binnen onze kraamzorg moe-
ten beraden".
De mogelijkheid is niet uit
gesloten dat de tien gediplo
meerde kraamverzorgsters
voor wie een ontslagvergun
ning wordt aangevraagd later
als part-timer weer bij de
Zeeuwse kruisvereniging in
dienst zullen kunnen treden.
Den Boer :„Maar in dat geval
moet wel eerst vast staan dat
daarmee het wachtgeld van
deze part-time krachten geen
gevaar loopt".
Ingaande op kritische op
merkingen binnen de dienst
Kraamzorg over het financieel
beleid, legt Den Boer de vol
gende 'rekening en verant
woording' af. Het tarief voor
kraamverzorging bedraagt
ƒ302,65 per dag. 76 procent
daarvan is bestemd voor het
salaris van de kraamverzorg
ster met inbegrip van over
werk, toeslagen, reiskosten,
bijscholings- en opleidings-
kosten.
14 procent van het tarief is
nodig voor salariskosten van
leidinggevenden en overige
voorwaardenscheppende
functies. Dus 90 procent van
het kraamzorgtarief gaat op
aan personeelslasten. Verder
is 4,83 procent van het tarief
nodig voor administratiekos
ten en 4,64 procent voor alge
mene kosten waaronder be-
stuurskosten.
Vorig jaar bedroegen de be-
stuurskosten 47 cent per ver
zorgingsdag. Voorts vergt de
huisvesting 0,41 procent van
het tarief en is 0,12 procent
van het tarief nodig voor ma
teriaalkosten en inventaris.
De totale exploitatie van de
dienst kraamzorg bedroeg in
1982 9,1 miljoen.
Directeur Den Boer wijst er
op dat financiële tekorten in
een bepaald jaar in het verle
den opgevangen werden door
een toelage op het tarief in la
tere jaren. Medio 1983 werd
bekend dat er met de zieken
fondsen en particuliere ziekte
kostenverzekeraars geen
overeenstemming kon worden
bereikt over het nieuwe tarief
in relatie tot het financiële
verlies over 1981 ƒ243.613,-).
Verwacht wordt dat dit ook
niet zal lukken met betrekking
tót de exploitatieverliezen
over 1982 en 1983. Totaal loopt
de organisatie het risico van
een financieringstekort van
rond 875.000,-.
Tenslotte legt Den Boer er
de nadruk op dat tot dusver
nog niemand ontslagen is of
ontslag is aangezegd. De be
trokken vakbonden en perso
neelsleden van de dienst
kraamzorg zijn inmiddels van
de plannen van bestuur en di
rectie op de hoogte gebracht.
De onderscheidenen en nabestaanden met de verzetsherdenkinskruisen
OOSTBURG - Twaalf oud
illegalen uit Zeeuwsch-
Vlaanderen of hun nabe
staanden mochten gisteren
in het Oostburgse gemeente
huis het verzetsherden-
kingskruis in ontvangst ne
men uit handen van de com
missaris van de koningin,
dr. C. Boertien.
Van deze groep bleek ove
rigens nog maar een deel in
de streek te wonen, de rest
heeft zich inmiddels elders
in het land gevestigd. De
kruisen werden uitgereikt
wegens moedig gedrag tij
dens de oorlogsjaren.
In zijn toespraak wees dr.
Boertien er op dat het verzet
in Zeeuwsch-Vlaanderen
het de eerste jaren van de
bezetting uiterst moeilijk
heeft gehad, vanwege de
geïsoleerde ligging van het
gebied. „Zowel de veerboten
als de grens met België wer
den door de Duitsers streng
bewaakt, zodat contacten
met andere groepen bijna
onmogelijk waren", aldus de
commissaris. „Later konden
echter verbindingen worden
gelegd met de Belgische ille
galiteit".
Het Zeeuwsvlaamse ver
zet wist zich echter zeer nut
tig te maken. Boertien gaf
dan ook een overzicht van
wat er zoal was gedaan: het
in veiligheid brengen van
onderduikers, joden en geal-
- FOTO DE STEM/C0RJ. DE BOER
lieerde piloten, overvallen
op distributiekantoren, ver- E
zamelen van inlichtingen,
verzorging van koeriers-
dienten en het plegen van
sabotage.
Het herdenkingskruis -
dat in 1980 bij Koninklijk e
Besluit is ingesteld - werd
daarna uitgereikt aan me- E
vrouw G. Bruynzeel (Arn- E
hem), E. van Bunder (Hoek),
R. Dees (Rijswijk), M. Diele-
man (Axel), J. Fraanje
(Heemskerk), A. Koole
(Driebergen), mevrouw E. E
Maes (Bassevelde, België),
mevrouw F. de Regt (Pur- e
merend) en postuum aan A. E
Ramondt (Sluiskil), C. Schij-
ve (Oostburg), J. van der E
Velde (Sint-Jansteen) en F. E
van der Zande (Clinge).
^Ttllllllllllli!lllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHII||||||l|||||ll|l|ll|lllllllilllllllllllltlllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli(=
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - De Wal-
cherse stichting 'Het Zeiland
VOC-schip' is van plan een
17de eeuws schip van de Oost-
Indische Compagnie op ware
grootte na te laten bouwen. De
kosten zijn begroot op 8,3 mil
joen gulden. Men wil een actie
op touw zetten, die het beno
digde geld moet opleveren.
Het gaat de stichting om een
copy van het VOC-schip Prins
Willem dat in 1650 in Middel
burg van stapel liep. In Japan
bestaan ook plannen een der
gelijk schip te laten bouwen.
Men zou daar erg geïnteres
seerd zijn in het Walchers ini
tiatief.
De stichting probeert de 8,3
miljoen bijeen te brengen door
de verkoop van aandelen (10
gulden per stuk) en het wer
ven van donateurs (25 gulden
per jaar). Verder hoopt men op
subsidies en andere schenkin
gen. Daarvoor wordt een be
roep gedaan op overheid en
bedrijfsleven.
Volgens de stichting is uit
contacten van de Nederlandse
ambassades in Indonesië, Ma
leisië en Japan gebleken dat in
die landen grote belangstel
ling bestaat voor het project.
Daarbij wordt gewezen op het
Japans initiatief dat voort
komt uit het recreatieproject
Holland Village in Middel
burgs zusterstad Nagasaki.
Het Zeeuws provinciebe
stuur heeft van 'Het Zeilend
VOC-schip' al een subsidie
verzoek ontvangen. „Het zal
duidelijk zijn", schrijft de
stichting daarin, „dat dit ini
tiatief voor Zeeland belangrij
ke gevolgen kan hebben aan
gezien het schip afwisselend in
Vlissingen en Middelburg af
gemeerd zal worden en als zo
danig een belangrijke toeristi
sche attractie zal zijn, temeer
daar er gedurende de zomer
maanden korte cruises mee
gemaakt zullen worden. Ook
de werkgelegenheid zal ten
zeerste met dit project gediend
zijn, daar het schip (en even
tueel ook een Japans set
hier gebouwd zal worden"
VOOR redactionele zaken
kunt u zich dit weekeinde
wenden tot Gé van Berkel
01140-13969. B.g.g. 01153-
1534.
Van een onzer verslaggevers
TERNEUZEN - Donderdag
nacht is ingebroken bij het in
stallatiebureau V. aan de
Schuttershofweg te Terneu
zen.
Men was binnengekomen
door het wegnemen van een
raam op de eerste verdieping
van het gebouw. Er wordt
slechts een bedrag van ca.
ƒ25,- vermist, maar men had
wel nogal wat overhoopt ge
haald.
COLIJNSPLAAT - Op de Pro-
vincialeweg nummer 8 bij Co
lijnsplaat is gisteren H. Wer
nicke uit Duitsland dodelijk
verongelukt. Een bij het onge
val betrokken inwoner van
Eindhoven werd zeer zwaar
gewond.
Het ongeluk gebeurde door
dat Wernicke (47) met zijn
auto op de linkerhelft van de
weg terecht kwam. Hij botste
daarbij frontaal op een wagen,
die werd bestuurd door de 31-
jarige C.V. uit Eindhoven. De
Duitser overleed ter plaatste
aan de opgelopen verwondin
gen, terwijl V. met zeer zware
kwetsuren moest worden
overgebracht naar het Berg-
zichtziekenhuis te Goes. Beide
auto's liepen forse schade op.
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - Het PZEM-
plan om Zeeuwse gemeenten
van kabeltelevisie te voorzien
houdt de de meeste statenfrac
ties nog verdeeld. Dat bleek
gisteren tijdens de statencom
missie voor bestuurszaken.
Vooral in het CDA heeft
men het er maar moeilijk mee,
maar ook in de WD zit men
niet meer op één lijn. Alleen de
PvdA-fractie heeft tot nu toe
zonneklaar laten blijken ak
koord te zullen gaan.
PZEM-gedeputeerde W.
Don (PvdA) bleek gisteren
desondanks optimistisch ge
stemd. „Je blijft zo", zei hij, de
politieke verhoudingen taxe
rend, „in het diepe zwemmen
en je weet niet of je de over
kant kunt halen. Maar toch
ben ik er niet ongerust over".
Of zijn optimisme bewaarheid
wordt moet blijken tijdens de
statenvergadering van 28 ok
tober, want dan moeten de
Zeeuwse staten een beslissing
nemen.
De CDA-statenleden G.
Christiaanse, J. de Boe en P.
van den Bosse wilden zich gis
teren nog niet aan een uit
spraak wagen. Afgelopen
maandag in de statencommis
sie voor economische zaken
toonde CDA-gedeputeerde R.
Barbé zich een fel tegenstan
der, terwijl zijn geestverwan
ten P. Everaert en J. Roose ak
koord gingen.
De VVD-fractie houdt zich
ook. nog op de vlakte al sprong
er gisteren een bres in het
front van de liberalen toen
bleek dat L. Elenbaas zich
voor het PZEM-plan heeft la
ten winnen.
De gebruikelijke eensge
zindheid van de twee gerefor
meerde fractie SGP en RPF/
GPV is ook in gevaar. Vanuit
beide fracties kwamen tot nu
toe slechts afwijzende gelui
den, maar Colijn van de
RPF/GPV liet zich gisteren
aan het twijfelen brengen.
De twijfelaars vroegen zich
vooral af of de PZEM het ini
tiatief aan het gewone be
drijfsleven behoort te laten.
Gedeputeerde Don bleek bij de
meeste commissieleden echter
enig begrip te kunnen kweken
voor het argument dat Zee
land daarvoor te dunbevolkt
is. „De bedrijven zullen slechts
kijken naar de krenten uit de
pap". Van belang bleek ook de
wetenschap dat de belangrijk
ste 'concurrent' CASEMA via
de PTT aan de overheid ge
lieerd is en vanuit Zeeland
veel minder te controleren is.
Het PvdA-statenlid C. van
Zandten-Leijssen wees op het
gevaar dat de meeste Zeeuw
sen van kabeltelevisie versto
ken zullen blijven wanneer de
PZEM niet in de markt
springt. Ze sprak in dat ver
band de vrees uit voor het ont
staan van 'tweederangs bur
gers'.
W. Rentier (SGP) vondt dat
op het gebied van de kabelte
levisie geen taak voor de over
heid is weggelegd. Hij zag in
de mogelijkheid voor televi
siekijkers om op de kabel aan
te sluiten een lastenstijging
voor de burgers, maar liet
even later duidelijker blijken
waar hem de schoen wrong:
„Ik heb het altijd als een zegen
ervaren dat een heleboel ge
neugten van Amsterdam en
Rotterdam aan mij voorbij
gaan.