Topsport maakt vrouwen beslist niet mannelijker" DISCUSSIES OVER ZIN VAN BOKSEN BREKEN WEER LOS VROEGERE ATLEET HANS KEIZER DOCTOR IN DE GENEESKUNDE CchrhtWerkt aan Zii" door Wil Kester door Jean Nelissen I Dat gebeurde na de dood van de Zuidkoreaanse licht- gewicht Duk Koo Kim. Deze bleef na een titelgevecht I vier dagen buiten bewust- zijn en blies daarna de laat- ste adem uit. I Een enorme golf van kri ll tiek op de professionele bokssport was de reactie op 1 Duk Koo Kims dood. Ook in de Verenigde Staten waar het boksen toch tot een van de populairste sporten gere kend kan worden. Die uit barsting was niet zo vreemd, I want volgens het Ameri- I kaanse vakblad „Ring" zijn sinds 1945 meer dan 350 bok- I sers overleden tengevolge van de klappen die zij in de ring moesten incasseren. I Vorig jaar waren dat er 6. Veiligheid De discussies over de medi sche begeleiding, de techni sche aspecten en de verant woordelijkheid van de boks- organisaties zijn na de dood van Duk Koo Kim eigenlijk pas goed op gang gekomen. Om de veiligheid van de boksers te bevorderen is sindsdien in New York het gebruik van handschoenen met duimen verboden. Op die manier wil men de kans op ernstig oogletsel vermin deren. Ook is men bezig met proeven met dikkere ring- touwen, die minder sterk te rugveren. Het is iets, maar volgens de Amerikaanse Medische Federatie (AMA), gaan deze maatregelen lang niet ver genoeg. Het liefst zou de AMA zien, dat de professionele bokssport ver boden wordt. Daaraan voegt men echter onmiddellijk toe, dat een verbod van een der gelijke wereldwijd verbrei de en Olympische sport wei nig realistisch is. Men wil het daarom zoe ken in een nóg strengere reglementering van de vei ligheidsvoorschriften. De AMA pleit voor de aanwe zigheid van een compleet uitgerust medisch team bij titelwedstrijden, met beade- mings- en hartmassage-ap- paratuur. En uiteraard een ambulance. Hoe noodzake lijk de aanwezigheid van een ziekenauto kan zijn be wees onlangs de gang van zaken rond het voor Fran cisco Bejines zo dramatisch verlopen titelgevecht. Hoogstwaarschijnlijk heeft het half uur, dat hij na door djn tegenstander Davila knock out te zijn geslagen op vervoer naar het ziekenhuis Cleveland Denny is een van de vele profboksers die de tol voor de uitoefening van zijn beroep moest betalen. Op deze foto ligt hij in de hoek van de ring na door de Ca nadees Hart te zijn neergeslagen. Cleveland Denny overleed zonder bij kennis te zijn geweest. -fotoap moest wachten, de doorslag gegeven in zijn strijd met de dood. 500 kg Voorstanders van de boks sport laten niet na er op te wijzen, dat twee professio nele boksers precies weten waaraan zij beginnen wan neer ze in de ring stappen. Dat is echter de vraag. Een Amerikaanse bio-mechani- cus heeft berekend, dat een klap van een goed getrainde bokser met een kracht gelijk aan 500 kilogrammen ge wicht op het hoofd van zijn tegenstander kan landen. Een dergelijke stoot kan in één klap de schedel misvor men. Op zijn minst wordt het hoofd krachtig ver draaid met als gevolg dat de hersenen onder de schedel door elkaar worden geschud. Een effect dat vergelijkbaar is met de bewegingen die een dooier in een rauw ei maakt. Hoe zenuwcellen en bloedvaten op zo'n klap rea geren laat zich raden. Ook de nek kan het bij een 'up percut' zwaar te verduren krijgen. Er is nog een extra gevaar verbonden aan een klap op het hoofd. Net zoals bij andere lichaamsdelen het geval is zwelt na een flinke klap de betrokken plek op. De schedel verhin dert echter, dat die zwelling voldoende uitweg kan vin den. Zowel Duk Koo Kim als „Kiko" Bejines hadden een bloedprop onder de schedel, die het volume van een half vol koffiekopje bezat. Dood De dood is het uiterste risico dat boksers in de ring lopen, maar lang niet het enige. Het doel van een bokspartij is het lichamelijk uitschake-' len van de tegenstander, al heette dat vroeger nog „The noble art of self-defense". Met „edele kunst" heeft het (prof)boksen niet veel te ma ken, met zelfverdediging des te meer. Hoe vreemd het misschien ook mag klinken, het vloeien van bloed is voor de meeste tegenstanders van het boksen niet eens het be langrijkste motief om zich er tegen te verzetten. Het zijn meestal oppervlakkige wonden waaruit het bloed stroomt en die veroorzaken in de regel geen blijven let sel. Een knock out, de kroon op het werk, en de daarmee gepaard gaande bewuste loosheid is veel ernstiger. Zelfs wanneer een bokser op het oog gaaf uit de ring stapt heeft hij door het grote aan tal geïncasseerde slagen schade opgelopen. En omdat zoiets gedurende zijn hele bokscarrière doorgaat ko men er nogal wat gevallen van „punch drunk" voor bij ex-boksers. De kenmerken van een dergelijke toestand zijn: een schuifelende loop, stotterend praten en een traag verlopend denkproces. De Koreaan Duk Koo Kim zakt door de knieën. Ray "Boom Boom" Macini heeft hem tegen het canvas geslagen. Duk Koo Kim zou de Knock out niet overleven. - fotoap Weinigen ontsnappen er aan, ook Muhammad Ali niet. Dr. Ferdie Pacheco, een tijd lang Ali's lijfarts, schreef enige tijd geleden een artikel over het „drama tische en trieste feit, dat Ali steeds langzamer ging pra ten en ook zijn gedachten steeds trager wist te formu leren". En dan te bedenken, dat Muhammad Ali in zijn hele boksloopbaan slechts één keer knock out is ge gaan. Onderzoek Haaks op deze bevindingen van Amerikaanse zijde staat een onderzoek dat al twee jaar in West Duitsland loopt. In Erlangen heeft men on langs een aantal boksers on derzocht op hersenbeschadi gingen. Onder hen bevonden zich ondermeer Günther Meier, ex- Europees kam pioen, bronzen medaillewin naar op de Olympische Spe len in Mexico City en goed voor 333 partijen en Man fred Jassmann, die onlangs nog in een Europees titelge vecht werd verslagen door Rudy Koopmans en tot dus ver als amateur en prof al 201 partijen bokste. Dit her- sen-onderzoek had tot resul taat, dat er in eerste instan tie geen afwijkingen werden geconstateerd. Bij Meier kwam er zelfs uit, dat hij over een meer dan gemid delde intelligentie bleek te beschikken. „Van boksen word je niet dom", merkte de ex-kampioen verheugd op. Juristen Worden de discussies over het voor en tegen van de bokssport in landen als West Duitsland en de Verenigde Staten vooral van medische zijde gevoerd, in Zwitser land bemoeien ook juristen zich er mee. Daar wil men het boksen in de strafrechte lijke sfeer brengen, onder de noemer :„Het opzettelijk toebrengen van lichamelijk- letsel". Die poging lijkt al even weinig kans van slagen te hebben als het door een aantal Amerikaanse artsen bepleite verbieden van het professionele boksen. De discussies, die nu luid op klinken zullen echter lang zaam maar zeker weer ver stommen. Totdat de boks sport een nieuw slachtoffer eist. Wat misschien dit weekeinde al gebeurt, want er staan in Las Vegas en At lantic City weer enkele titel gevechten op het program ma. Wellicht dat de dood van Francisco Bejines voor zijn collega-boksers tot gevolg heeft, dat hun partijen wor den teruggebracht tot tien ronden. Iets waarvoor dr. Edwin Campbell, voorzitter van de medische commissie van de New York State Ath letic Commission, zich sterk maakt. De ervaring heeft geleerd, dat in de laatste ronden, wanneer de ver moeidheid zijn tol begint te eisen, de meeste ongelukken gebeuren. Een andere verbe tering zou zijn de tijdsduur van de ronden terug te bren gen van drie naar twee mi nuten. Ook de invoering van de 'acht seconden-regel', zo als de amateurs die kennen, zou de profboksers tot voor deel kunnen strekken. De referee kan in dat geval het gevecht voor acht seconden onderbreken, zelfs zonder dat er sprake is van een 'knock down', wanneer hij vermoedt dat een van de twee boksers aangeslagen is of gewond. Het zijn allemaal manie ren om het profboksen een wat 'menswaardiger' gezicht te geven. Ofwel wat verder te verwijderen van de.fatale grens van het menselijk uit houdingsvermogen. Een no bel streven. Voor Duk Koo Kim, „Kiko" Bejines en nog ruim 350 profboksers komt het echter te laat. ''IWIIIIIIIIIMIIIIIIIIIlIHHHIHIflIlHlilliillilllllllllllllllllllllllllllliUUIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIHIIIIÜIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM^ 10 EN TERBLIJT - Ooit ilde hij concertpianist wor- M, maar de sport trok hem «weerstaanbaar aan. Zelf at- en 1500 meter en fKerwerpen, later bondscoach Hal. i ^NAU, getrouwd met ,..c1(ie atlete Ilja Laman, ft"'We gymleraar, nadien lil i. geneeskunde in recht, docent aan de acade- din V00r "ehamelijke opvoe- ,1J m Amsterdam en, ten ie, hoofdmedewerker bij "'PgeReitsgroep fysiologie kiif o rijksuniversiteit Lim- K7' Slnds 1978 heeft dr. Hans Ree verliep het onderzoek? ho^ ^e'zer: „Ik wilde weten etn lWouwen reageren onder Jeci belasting in een u jdssrdiseerde omgeving, 'aboratorium. De proef- thon?nen waren atletes, mara- 4 '«rpsters, onder wie Carla 0no„ ns' bre zeer veel lopen, 4kVeer 140 kilometer per 1 en ongetrainde vrou we topsporters werkten op de tredmolen, de ongetrain de vrouwen op de f ietsergo- meter. De marathonloopsters werden regelmatig aan een zware inspanning onderwor pen, ze liepen dikwijls 75 mi nuten op de tredmolen in een tempo dat iets boven hun snel ste tijd op de marathon lag. Waarbij ik mij natuurlijk er wel van bewust ben dat er een grote afstand ligt tussen het laboratorium en de wedstrijd situatie. Het is denkbaar dat, ondanks onze aanmoedigingen, een at lete in de wedstrijd méér geeft, dan in het laboratorium". Wat gebeurde er met de proefpersonen Hans Keizer: „Er werd een ca- theder in hun arm gebracht en in volle inspanning werd om het kwartier bloed afgeno men". Niet zo leuk om dit een paar keer per week te ondergaan... Hans Keizer: „Er stond na tuurlijk wel wat tegenover. Ze kregen van mij een uitgebreid De vorige week promoveer de Hans Keizer (43) aan de universiteit van Maastricht tot doctor in de geneeskun de. Zijn proefschrift „In vloed van inspanning en training op geslachtshor- moonconcetratie bij de vrouw" is een interessante exercitie in de relatie vrou wen en topsport. Verman nelijkt de vrouw in de sport? Wordt door grote li chamelijke inspanningen de menstruatiecyclus ont regeld? Zal de vrouw ooit in duurprestaties de man overvleugelen? Het zijn zo maar een paar vragen die aan de orde komen in het gesprek met de promoven dus. conditie-onderzoek en trai ningsadviezen, ik ging bij voorbeeld hun ijzerhuishou ding na. Ook bij de groep on getrainde personen viel mij op dat vrouwen in het algemeen bijzonder geinteresseerd zijn in hun eigen lichaam, dat vond ik heel opmerkelijk.". Lange tijd is er bij allerlei duursporten door verantwoor delijke officials voorbehoud gemaakt om vrouwen aan zwa re inspanningen bloot te stellen... Hans Keizer: „Dat gebeurde door een stelletje oudere heren dat niet wist wat een vrouw allemaal kan presteren. Het was een belachelijke situatie. Een vrouw kan veel meer dan wij denken, al moet je dit in relatie tot de man in gradaties zien. Hier en daar wordt be weerd dat het nog ooit zover kan komen dat vrouwen de mannen in duursporten inha len. Dat gebeurt nooit omdat de hormoonhuishouding van man en vrouw te verschillend is, bio-mechanisch is de vrouw voor een aantal inspanningen in het nadeel. Ze zit dus wat ongunstiger in elkaar om bij voorbeeld de marathon te lo pen". Üit de medische wereld komen in toenemende mate signalen dat vrouwen die aan topsport doen ernstige stoornissen in de menstruatiecyclus kunnen krijgen. Is dat zo? Hans Keizer: „Ik weet dat vrouwen zich daar zorgen over maken. Met opzet heb ik daarom voor mijn onderzoek vrouwen gekozen die zware inspanningen deden en toch een normale cyclus hadden. Een hele serie hormonen houdt er verband mee. Ik heb metingen verricht tijdens de inspanning, maar ook in rust. Er zijn aanwijzigingen dat stresshormonen de kringloop van de hormonen verstoren. De eierstokken produceren hormonen in samenspraak met het hoger gelegen cen- trurp in de hersenen, in een soort kringloop dus. Die hor monen komen in het bloed, en als er van een bepaald hor moon teveel wordt aange maakt, reguleren de hersenen de produktie, zodat het even wicht blijft gehandhaafd. Naarmate meer stresshormo nen tijdens grote inspannin gen in de bloedbaan komen, treedt verstoring van het ■evenwicht op. Deze situatie kan vrij lang aanhouden". Wat is hiertegen te doen? Hans Keizer: „Dat weet ik nog niet. Het onderzoek is vrij jong, vijf jaar betekent niets. Ik werk wel nauw samen met Canadese en Amerikaanse on derzoekers, we gaan gewoon door". Bekend is in de sportwereld dat vrouwen hun menstruatie uitstellen voor deelname aan een groot sportevenement. Is dit aan te bevelen? Hans Keizer: „Het gebeurde vroeger veel en nu ook nog wel, maar in het algemeen vind ik het niet juist. Ik heb in mijn onderzoek in twee fasen van de cyclus gemeten om te kijken of er verschillen waren in prestatievermogen. De eer ste fase was 7 tot 10 dagen na de menstruatie, dat is het mo ment waarop veel vrouwen vinden dat ze het beste func tioneren, de tweede fase was 20 a 25 dagen na de menstrua tie. Mijn onderzoek wees uit dat er qua prestatievermogen geen verschillen waren. Ik moet daaraan enige twijfel toevoegen. Sommige vrouwen zijn kort voor hun menstruatie iets zwaarder. Een wielrenster zal daarvan geen last onder vinden, maar een loopster of een hoogspringster kunnen er nadeel van hebben. Een van de marathonloopsters vindthet zo bezwaarlijk dat ze vlak voor de menstruatie nooit aan een wedstrijd deelneemt, ze stemt haar programma erop af". Wat bleek nog meer uit het onderzoek? Hans Keizer: „De bijnier pro duceert bij vrouwen 50% van de mannelijke hormonen, die een overheersende rol spelen voor het leveren van duur prestaties. Zo' n bijnier is, als je ze ziet, een klontje vet dat 1% tot 2 gram weegt, maar o zo belangrijk. Stel dat de bij nierschors uitgeput raakt en de produktie houdt op, dat moment kun je meten. Je kunt vaststellen wanneer bij een atlete de produktie van man nelijke hormonen gaat afne men. Het is nu nog een beetje speculatie, maar ik kan mij voorstellen dat in de toekomst daarmee een exacte graadme ter wordt verkregen om te be kijken hoe het met de conditie gesteld is. Dat zou een grote stap vooruit betekenen. Wat gebeurt nu? Een atlete wil we ten hoe ze ervoor staat. De meikzuurcurve wordt geme ten, het ijzergehalte, de hart- frequentie, de ademhaling. Mogelijk zou het veel nauw keuriger zijn via de produktie capaciteit van de bijnierschors vast te stellen in hoeverre een atlete tot een topprestatie in staat is". Veel vrouwen vrezen dat top sport hen vermannelijkt. Zijn daar aan wijzigingen voor? Hans Keizer: „Die vrees is on gegrond. Een van de hormo nen is een mannelijk ge slachtshormoon, testosteron, welbekend van de dopingon derzoeken. Een overdosis van dit testosteron veroorzaakt bij vrouwen baardgroei en een zware stem. Nu denkt men dat hard en langdurig trainen van invloed is op dit testosteron en vrouwen mannelijker maakt. Dat is niet waar. Mijn onder zoek heeft uitgewezen dat bij zware inspanningen de testos- teronspiegel bij vrouwen zelfs iets daalt. Sport vermannelijkt dus helemaal niet". IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIinHIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIII^^ Op zoek naar menselijker NIJMEGEN - Vorig jaar werd het aantal ronden van een 1 bokswedstrijd om de I professionele we ll reldtitel door de I World Boxing Coun- cil (WBC) terugge- draaid van vijftien I naar twaalf. Van 45 I naar 36 minuten. profboksen

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 9