'iloten
taken
joycot
Hoskou
Belgie: gasbel of luchtbel?
UIKE PEN
I
Verkrachting: 30 dagen óf 9 maanden
OOK HYPOTHEEK-MARKT TREKT WEER FLINK AAN
)EK DE
Hartelijk Canadees welkom voor prinses
Gemeenten staken
alle overleg met
minister Rietkerk
Leerkrachten FNV willen niet
inleveren voor korter werken
eldkinderen'
Nederland
ilijft nog
n Libanon
eer nieuw
borstel
ran Reagan
Rente van
hypotheken
weer lager
VANDAAG
LOTING
EUROPACUP:
Biologische
pikt diefstal
niet langer
D'66: iedereen
2% inleveren
De miiieuzieke
patient
Westerschelde
§URT-OVERLEG
Merijntje
3 S S I N 5
OFFICIEREN EISEN VERSCHILLEND IN ZELFDE ZAKEN
DINSDAG BESLUITEN KATHOLIEKE ORGANISATIE
KANS OP AARDGAS IN GRENSGEBIED MET NOORD-BRABANT
ZATERDAG
1 OKTOBER 1983
VAN ZEELAND
BINNENLAND
14 DAGEN GRATIS
DE STEM de 4 in1 krant
3Z iPAGINAGlDa,
Stem-lozers en -lezeressen kijken
week in week uit in de
..Kleintjes'-rubrieken Datzijnelke
In' dag vele tienduizenden mensen.
Het moet dan wel heel raar lopen
als juist uw ..kleintje" niet zou
worden gelezen.
i gods must be crazy,
esta - 12.45, 14.45,16.50i
55 en 21 u. Tootsie
rabo - 12,14,16,18, 20 en
u. The New York ripper
ijl - 12, 14.20, 16.45,19,10
21.30 u. Psycho 2.
IVapper - 12,14,16,18,20
22 u. Equateur.
UGGE
Complex Zwart-Huis
Sulden Vlies 1
30 en 20 u. Octopussy.
30 u. Galigula.
Sulden Vlies 2
30 en 20 u. Private popsicle,
30 u. L'ete meurtrier.
Sulden Vlies 3
30, 20 en 22.30 u. Furyo.
Vlemling - 20 en 22.30 u
indende liefde, 18 j.
lembrandt - 20 u.
cretia Borgia.
30 u. Frankfurt-Kaiserstrasse.
ISTENDE
Studio
en 16.15 u. Zombies lake.
30 en 20 45 u. Lone wolf
guade.
45 u. Erotica.
EL
Streekmuseum „Het Land van
el" - Beeldhouwen uit hout
or M. Verhoeven. Geop.: woe.
i. zat. 13.30-17.00 uur. Vrijd.
k van 19-21 uur (t/m 8 okt.).
LISSINGEN
Galerie Marquis, Nieuwendijk
- Schilderijen, aquarellen en
keningen van Toon Teeken.
sop. woe. t/m za. 13.30-17.30
zo. 14-17 u.(t/m 9 okt.)
Gevangentoren - Beelden en
istels van Matthy Murre. Geop
ig. 17-24 u. dinsd. gesloten
it 15 okt.)
ZENDIJKE
Streekmuseum West-
'eeuwsch-Vlaanderen - J.
atteeuw exposeert oude ra-
o's en hun onderdelen, alsme-
moderne zendapparatuur,
eop.: ma. t/m vrij. 10-12 en
30-17.00 uZat. en zond.
-17 u. (t.m. 18 dec.)
schietingen
DE STEM
[Storen te Breda Bergen op Zoom/ Etten-Leur Goes Hulfrt Oosterhout Roosendaal Terneuzen Vlissingen. Abonnementsprijzen, etc, op pag. 2
Losse nummers 0,85
ULST
Café Palermo - 20.30 u.
ingo.
lin ome redactie binnenland
HIPHOL - De luchtvaart-
0,cot van de Sovjet-Unie is
it Nederland betreft voorbij.
e KLM hervat volgende
eek dinsdag haar lijnvluch-
0p Moskou. De dienst
ir(it - via een tussenstop in
arschau - twee maal per
eek uitgevoerd. Vandaag
iet het eerste Russische toe-
el weer Schiphol aan.
De Vereniging van Neder-
n(jse Verkeersvliegers
aakte gisteren een eind aan
[boycot nadat eerder de Ne-
trlandse regering had beslo-
weer toestellen van de
ussische luchtvaartmaat-
Jiappijh Areoflot op Schip-
iltoe te laten.
De boycot was op 12 septem-
;r uitgeroepen voor de perio-
van 60 dagen uit protest te-
:n het neerschieten door
ussische jagers van een
oeing 747 van de Koreaanse
ichtvaartmaatschappij
Volgens de piloten is hier-
tee het eerste doel van de
oycot bereikt en is een ver-
mging niet zinvol.
Ook de meeste andere lan-
31 beëindigen volgende week
un luchtvaart-boycot van
[oskou, veel eerder dan aan-
ankelijk de bedoeling was.
voor
ng
Wereldkinde
ren.
HAAG - Nederland zai
#k na 20 oktober met een
leinere landmacht-eenheid
»g blijven deelnemen aan de
N-vredesmacht Unifil in Li-
inon.
Het kabinet heeft gisteren
i beginsel besloten tot een
'trlenging met ten hoogste zes
nanden.
Met de vervanging van de
Mdige Nederlandse Unifil-
mheid door een kleinere le-
jermacht komt Nederland te-
Moet aan internationale
ik. Met name de secretaris-
meraal van de VN, de Peru-
iaan Javier Perez de Quellar,
Hl een openlijk beroep op
letterland te blijven.
Terugtrekking van Unifil
«een gevoelige morele klap
'bben betekend voor alle an-
'e betrokkenen.
De in Libanon achterblij-
«4e militairen maken deel
jjt van een tirailleurcompag-
(in gespreide gevechts-
ihnieken getrainde infante-
Pffl) van maximaal 100 man
jTan ome redactie buitenland
WASHINGTON - De Ameri-
"se president Reagan zal
L"wf'-Unie nieuwe voor
in en doen over ontwapening
T n« gebied van strategische
^""continentale systemen,
d(' START-onderhan-
Iw'n volgende week in Ge-
P'worden hervat.
ld,.'ls vijdag uit welinge-
I.' wonnen vernomen,
li-zal de voorstellen aan-
Kl m flnsdag in hun geheel
KJgelijk openbaar ma-
Ktt,n,1ens de ontvangst op
Sn riJl6 ^uis van hoofd
ft j Aaierikaanse delegatie
s onderhandelingen over
IdtoSS?e waPens, generaal
Pard Rowny.
Uiooq UBA HET 'UBlU
sjqaaq pueq
I JSChmbp 'juaj
IBUI UBA SJBB1 'aUIBP 4
Officier
van
Intuïtie
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN - Tegen één en de
zelfde verkrachter eisen zeven
officieren van Justitie straffen
die variëren van dertig dagen
onvoorwaardelijk (gelijk aan
het voorarrest) tot negen
maanden cel.
En tegen één en dezelfde
Duitse beroepsinbreker lopen
de eisen uiteen van vier maan
den tot anderhalf jaar.
Aldus twee voorbeelden van
grote verschillen in straftoe
meting, gesignaleerd door P.
C. van Duyne, die deze week in
Leiden promoveerde tot doctor
in de rechtsgeleerdheid op het
proefschrift 'Beslissen in een
voud'.
Van Duyne legde zeven offi
cieren een aantal gelijke straf
zaken voor en vroeg hen om
hun eis te formuleren. Hij on
derzocht hoe ze de strafrechte
lij ke informatie verwerken en
waarderen, hoe ze tot hun be
slissing komen en wat de ach
tergronden van de uiteidelijke
eis zijn.
„Officieren van Justitie we
ten weinig van eikaars doen
en laten als het gaat om het
vaststellen van strafrechtelij
ke eisen.", is zijn conclusie.
Wat hij vond wijkt duidelijk
af van het 'ideaalbeeld van de
officier, die na een nauwlet
tende afweging op een uitge
wogen manier zijn eis vast
stelt'.
In de meeste gevallen kwa
men de officieren betrekkelijk
snel na het verwerken van -
soms onvolledige - dossiers tot
een, zij het voorlopige, beslis
sing, aldus Van Duyne. De
snelheid waarmee dat gebeur
de bleek niet samen te hangen
met de zwaarte van de te eisen
straf.
Want 500 boete plus twee
weken voorwaardelijk ging
hen even gemakkelijk af als
een onvoorwaardelijke vrij
heidsstraf van meer dan een
jaar. In een enkel geval ging
het wel wat moeizamer, maar
ook dan was er geen verband
te bespeuren tussen de hoogte
van de te eisen straf en de ma
te waarin de officieren moeite
hadden om tot hun eis te ko
men.
Vervolg op pagina 3
Herstel woningmarkt
DE vier-jarige Michel Richard wordt
helemaal opgewonden nadat hij prinses
Margriet op haar wang mocht kussen. Mi
chel omhelsde de prinses na haar bezoek
aan het kinderdagverblijf in het Canadese
parlement in Ottawa. In dat parlement
was de prinses, die met haar echtgenoot
Pieter van Vollenhove, een vijfdaags be
zoek aan Canada brengt, ook al erg harte
lijk ontvangen. - fotoupi
Van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - De vooruitzichten voor de
woning- en hypotheekmarkt zijn gunstig, al
zal niet meer het peil van de topjaren '78-'79
worden benaderd, toen sprake was van een
explosieve groei.
Door de gunstige rente- 1983 positief gaan ont-
stand en de ontwikkeling wikkelen en voor 1984-
van de huizenprijzen is 1986 valt een duidelijke
de woning- en en hypo- voortzetting van deze
thekenmarkt zich in 1982- gang van zaken te ver
wachten.
Van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - De hypo
theekrente daalt verder.
Twee hypotheekbanken, de
Westland-Utrecht en de
Friesch-Groningsche, hebben
een verlaging van de rente op
hypotheken aangekondigd.
Bij beide banken betreft het
een daling met 0,2 pet. Bij de
WUH is de verlaging gisteren
al ingegaan, de FGH voert de
nieuwe tarieven pas maandag
in.
IMIIIIIIIIIIIWIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIWflIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIlRHIIIH
Van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De gemeenten hebben besloten voorlopig niet
meer met minister Rietkerk (Binnenlandse Zaken) te praten.
Het Centraal Orgaan, de landelijke organisatie van gemeen
ten als werkgevers, heeft in een extra vergadering besloten het
overleg met de bewindsman in het bestuurlijk beraad op te
schorten.
In dat beraad overleggen de vier overheidswerkgevers (rijk,
provincies, gemeenten en waterschappen) over de coördinatie
van het personeelsbeleid bij de overheid.
Rietkerk is op geen enkele wijze tegemoet gekomen aan de
bezwaren van de gemeentelijke werkgevers tegen het kabinets
voorstel de ambtenaren-salarissen te korten. Ook het werkgele
genheidsbeleid van het kabinet zint de gemeenten niet.
Ze vrezen dat de plannen van het kabinet ernstige gevolgen
zullen hebben voor zowel de omvang als de kwaliteit van de ge
meentelijke werkgelegenheid.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Van onze
redactie binnenland
AMSTERDAM - De buiten
gewone algemene vergade
ring van de Algemene Bond
van Onderwijzend Perso
neel (ABOP) heeft het voor
stel van het hoofdbestuur tot
arbeidstijdverkorting van 10
procent in het onderwijs met
inleveren van salaris ver
worpen.
De tegenstanders van het
bestuursvoorstel waren wel
iswaar voor arbeidstijdver
korting maar tegen het inle
veren van salaris. Anderen
vonden de voorstellen van
het bestuur op dit punt te
vaag.
De hoofdbesturen van de
ABOP, de Protestants
Christelijke Onderwijsvak
organisatie (PCO) en de Ka
tholieke Onderwijs Vakor
ganisatie (KOV) hadden het
voorstel gezamenlijk opge
steld en besloten het aan de
leden voor te leggen om er
daarna met de minister van
Onderwijs over te onder
handelen. Afgelopen woens
dag had de extra vergade
ring van de ledenraad van
de PCO met krappe meer
derheid zijn goedkeuring
aan het .voorstel gegeven.
Dinsdag zal de KOV zich er
over uitspreken.
ABOP-voorzitter Jan van
den Bosch verklaarde na af
loop van de vergadering dat
de uitslag van de stemming
geen verandering zal bren
gen in de beleidslijn van de
ABOP. Deze zal gericht blij
ven op de door allen ver
langde arbeidstijdverkor
ting en tegen een reeks van
verslechteringen die het ka
binet en de minister van On
derwijs willen doorvoeren.
Door de weg die de alge
mene vergadering - het
hoogste orgaan van de bond
- nu gekozen heeft zullen er
alleen op langere termijn re
sultaten geboekt kunnen
worden. Bovendien zal de
confrontatie met de regering
harder zijn, waarbij stakin
gen niet zijn uitgesloten,
stelde hij.
Van een onzer verslaggevers
BRUSSEL - De ontdekking
van aardgas op het grondge
bied van Merksplas in de Ant
werpse Kempen heeft in Bel
gië een gigantische opwinding
veroorzaakt.
De opwinding geldt voorals
nog twee belangrijke vragen:
•is rond Merksplas sprake van
een gasbel a la Slochteren, die
België uit de financiële zorgen
kan halen of
•is er sprake van een teleur
stellende luchtbel?
De deskundigen zijn zoals te
verwachten viel optimistisch,
maar uiterst terughoudend
met informatie.
Het aardgas is ontdekt bij
proefboringen naar warm wa
ter, te gebruiken voor de ver
warming van tuinbouwkassen
en eventueel ook stadsverwar
ming. Toen de diepte van 1.760
meter werd bereikt trof men
er de verwachte kalksteenfor
matie en ook het voorziene
warm water met een tempera
tuur van 80 graden celsius. Het
opspuitend water bevatte ech
ter ook een stevige hoeveel
heid zeer ontplofbaar me
thaangas. Uit veiligheidsover
wegingen werden de boringen
onmiddellijk gestopt.
Inmiddels heeft het Ministe
rie van Economische Zaken
een gespecialiseerde firma op
dracht gegeven het volume, de
kwaliteit en de bruikbaarheid
van het gas te peilen.
Het is overigens niet zo'n
wonder dat in de Noorder
kempen aardgas ontdekt is.
Door de Noorderkempen 'rekt'
namelijk het zogenaamde
Brabantse Massief. Dat is ge
vormd in het Palaeozoïcum
(voor geologen het oudste tijd
perk uit de geschiedenis van
het leven op aarde, zo'n 500
miljoen jaar geleden) bij het
ontstaan van de Ardennen. Er
heeft toen een proces plaatsge
vonden waarbij de 'gronden'
werden afgeschoven op de
oude bodem. Over die grond -
moerassen en veenlagen -
schoven nieuwe lagen (het
proces herhaalde zich waar
schijnlijk meerdere keren)
van kalk-.zandsteen- en klei
lagen.
Daartussen vormde zich
door aardwarmte carboon en
gas. Aan de rand van de car-
boonlagen ontstond stollings
gesteente, dat vaak bestaat uit
koelvorminge formaties,
waarvan de deklagen bestaan
uit een ondoorlatend gesteen
te. Dergelijke formaties kun
nen onder bepaalde voorwaar
den aardolie en aardgas be
vatten.
Oliemaatschappijen hebben
de laatste jaren een toenemen
de belangstelling voor het
Brabantse Massief, dat zich
geologisch gesproken ook uit
strekt tot West-Brabant en
Zeeuwsch-Vlaanderen, ge
toond. Voor die firma's heeft
het gebied nog niet de hoogste
prioriteit, maar verschillende
maatschappijen hebben er al
wel vrij veel seismologisch on
derzoek gedaan. Amoco bij -
beeld heeft enkele jaren gele
den gebieden rond Roosendaal
onderzocht en ook Chevron
heeft een verkenningsonder-
zoek verricht. In West-Bra
bant en Zeeland is ook naar
kolen geboord. Resultaat: wel
aanwezig, maar te diep voor
ontginning.
Shell heeft in 1977 een con-
sessie-aanvraag voor de Noor
derkempen ingediend. Volgens
deze oliereus bestonden er
toen inderdaad 'redelijke aan
wijzingen' dat er olie en gas in
de Belgische bodem voorkomt.
Petrofina heeft een proefbo
ring gedaan bij Loenhout,
maar daar werd alleen zout en
warm water aangetroffen.
Een woordvoerder van de
Rijks Geologische Dienst te
Haarlem toonde zich nogal
sceptisch. „Alles is mogelijk,
maar als er in Merksplas echt
een gasspuiter zou zijn ge
weest, dan waren je de boorto
rens om de oren gevlogen".
De woordvoerder van de
NAM meent, dat er weldege
lijk gas en olie, gezien ook de
belangstelling yan de olie
maatschappijen, in het Bra
bantse Massief kan zitten. „De
grondstructuren zijn in ieder
geval gunstig voor het bevat
ten van olie en gas".
Pas over twee of drie maan
den zal duidelijk zijn, of de
Belgen een kostbare gasbel
hebben opgespoord of dat alle
opwinding heeft berust op de
bekende luchtbel.
De woning- en hypotheek
markt zal groeien naar een
evenwichtssituatie, waarbij
het beeld zal worden bepaald
door gebeurtenissen als zelf
standig gaan wonen door jon
geren, huwelijken en verhui
zingen en niet meer door mo
tieven als overconsumptie en
prijsspeculatie.
Dit zijn de belangrijkste
conclusies in het rapport 'Wo
ning- en hypotheekmarkt ont
worstelt zich aan de greep van
de recessie'. Het is opgesteld
door medewerkers van Amro
Woninghypotheken.
De opstellers stellen vast,
dat er in 1982-1983 duidelijk
sprake is geweest van een om
mekeer in de al jaren neer
gaande woning- en hypothe-
kenmarkt. De zich op een gun
stig peil stabiliserende rente
en het licht stijgende prijsver
loop van koopwoningen heb
ben ondanks de matige inko
mens en de werkgelegenheids
situatie geleid tot een stijging
van het aantal transacties en
afgesloten woninghypotheken.
De dalende rente veroor
zaakte ook een enorme stij
ging van het aantal overslui-
tingen, in 1983 naar schatting
20.000. Als men het cijfer voor
het eerste kwartaal berekent
en corrigeert voor de overslui-
tingen, resulteert dit in een
jaarproduktie voor dit jaar
van 115.000 hypotheken.
Andere conclusies uit het
rapport zijn dat de rente- en
de huizenprijzen-ontwikke
ling in 1984-1986 positief zullen
blijven, maar dat door de eco
nomische situatie en door
overheid en marktpartijen
noch in negatieve noch in po
sitieve zin beïnvloeding is te
verwachten.
•Sparta-Carl
Zeiss Jena
•Nottingham-PSV
Groningen-
Inter Milaan
Nec-Barcelona
•Feyenoord-
Tottenham
OP Sparta na treffen alle
Nederlandse clubs in de
tweede ronde van het
Europese bekervoetbal een
gerenommeerde
tegenstander.Op Feyenoord
na spelen alle Nederlandse
clubs de eerste wedstrijd (op
19 oktober) thuis. De returns
zijn voor 2 november
vastgesteld.
GEORGES Calon, biologisch
tuinier in Hoek, is een getergd
man. Uit zijn alternatieve tuin
in de Koudepolder worden
regelmatig groente, pluimvee
en gereedschap gestolen. Hij
denkt er nu over een bouvier
aan te schaffen om zijn boeltje
te bewaken.
D'66 wil dat iedereen in
Nederland 2% inlevert.
Daardoor kan er minder
bezuinigd worden, zijn er
betere kansen op
werkgeiegenheidsherstei en
worden de lasten eerlijker
verdeeld dan in de plannen
van het kabinet. D'66
presenteerde gisteren zijn
'alternatief' voor het
regeringsbeleid.
ALS open riool doet de
Westerschelde niet onder voor
Rijn en Maas. Rotterdam
wordt van 3 tot 9 oktober het
Internationaal Watertribunaal
gehouden. Sinds kort opereert
in Zeeuwsch-Vlaanderen de
werkgroep Westerschelde,
een club van mensen die zich
nauw betrokken voelt bij de
miiieuzieke patient die
dagelijks door het Zeeuwse
land stroomt.
ADVERTENTIE
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan-
melden en de pen zal u worden toegestuurd.
rÏNIEUWE ABONNEE
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
I Woonplaats:
Betaling 6115/Kwartaal 20,49/Maand
I DENIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT I
Aangemeld door: I
Naam:
Adres: I
Postcode:
Woonplaats:
IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar:
De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA.
^Bellen kan ook: 076-236911.
