Carbon of glas Milja Volki BEDRIEGLIJKE MARSMANNETJES II II II II. Li- lj§ MERCEDES-BENZ STER-OCCASIONS. DE STEM SPAGHETTIVRETERS VERZUIPEN IN ENORME PLAS WUN EUROPARLEMÈRTARÏER JANSSEN VAN RAAY: „'Starwars' kan nucleaire vernietiging voorkomen" Echte Merksigaar 26 et. Goeie Sigaar, Lekkere Prijs Slecht leren VAN DER R, Deooedkoc tocht wringt PEStemcomme Wakker geschud DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1983 :PAGINA TWEE HENGELEN vfess-r Ig£Ö*' PAPIER* VOOR UW PEN Aerobic Dance? PAPIER' VOOR UW PEN 5LH ONDERZOEKERS: 99 0m om ree Probeer maar 'ns een goedkope Edah stopt stunt met T5 DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND Jaargang 123 Nr. 20.244 Uitgave Uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie Drs. J.H.M. Brader Hoofdredactie L. Leijendekker H. Coumans Breda - Hoofdkantoor Spinveld 55 Postadres: Postbus 3229 4800 MB Breda Telefoon: voor directe verbinding zie onder betreffende afdeling Algemeen nr. 076-236911 Telex: 54176 Kantooruren ma. t.m. vr. van 8.15-17.00 uur Bankrelaties Postgiro 1114111 ABN rek. 520538447 NCB rek. 230301584 Rabo rek. 101053738 Handelsregister 27420 Centrale redactie Breda Nieuwsdienst 076-236883 Stadsredactie 076-236880 Sportredactie 076-236884 Lezersservice Inlichtingen over Stemreizen en promotie: 076-236911 Fotoservice: 076-236573 Abonnementen Betaling 076-236347 20,49 per maand 61,15 per kwartaal 238,00 perjaar Postabonnementen met toeslag Nieuwe abonnees: opgave bij ■etk rayonkantoor en servicepunt. Ook telefonisch of d.m.v, bon in de krant. Bezorgklachten Voor telefonische meldingen zie onder betreffend rayonkantoor. Rubriek 't Kleintje Opgave 076-236538, 236381 236244 tot 17.00 uur 2 dagen voor plaatsing Grote advertenties Algemene informatie over mogelijkheden en tarieven: 076-236881 Regionale informatie: alle kantoren Postadres: postbus 3229, 4800 MB Breda Afsluittijd ady.: 09.00 uur één dag voor plaatsing, maandagkrant vrijdag 12.00 uur in Breda Overlijdensberichten 076-236442. Buiten kantooruren ma. t/m vr. van 19.00-20.30 uur en zo. van 18.30-21.30 uur 076-236394/236911 Debiteurenadministratie Advertenties 076-236227 Rayonkantoren - Bergen op Zoom Zuivelstraat 26, 4611 PJ Tel. (alle afd.) 01640-36850 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Breda - Stadskantoor Nwe. Ginnekenstraat 414811 NN. Abonnementen 076- 236322. Overige afd. 236326. Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Bezorgklachten 076-236888 ma. t/mvr. 8.15- 18.00 uur, za. 8.15-17.00 uur Etten-Leur Markt 28, 4875 CE Tel. (alle afd.) 01608-21550 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Goes Klokstraat 14461 JK Tel. (alle afd.) 01100-28030 Kantooruren ma t/m vr. van 8.15-12.30 en 13.30-17.00 uur Hulst Steenstraat 14, 4561 AS Tel. (alle afd.) 01140-13751 Kantooruren ma t/m vr. van 8.15-12.30 en 13.30-17.00 uur Oosterhout Arendstraat 14, 4901 JK Tel. abonn. en adv. 01620-54957 Tel. redactie 01620-51800 Kantooruren ma. t/m vr. yan 8.15-17.00 uur Roosendaal Molenstraat 45, 4701 JN Tel. (alle afd.) 01650-37150 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Terneuzen Nieuwstraat 9, 4531 CV Tel. (alle afd.) 01150-17920 Kantooruren ma t/m vr. van 8.15-12.30 en 13.30-17.00 uur Viissingen Torenstraat 4381 ET Tel. (alle afd.) 01184-19910 Kantooruren ma t/m vr. van 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Italië de grootste wijnboer ter wereld tt u ft Sê iü DEZE kleine kereltjes, naar het lijkt rechtsreeks uit een ruimteschip gestapt, trokken de aandacht van de fotograaf op de Amerikaanse luchtmachtbasis Rhein-Main in West-Duitsland. Bij nadere beschouwing was hier echter geen sprake van een invasie uit de ruimte, maar van brandweerpakken, die enigszins ingezakt op hun gebruikers stonden te wachten. - fotoupi DEN HAAG (ANP) - Het Nederlandse christen-democrati sche Europarlementslid Jim Janssen van Raay denkt in de gepensioneerde Amerikaanse generaal Daniel O. Graham de man te hebben gevonden die een einde kan maken aan de nucleaire paradox waarmee burgers over de hele wereld worden geconfronteerd. Janssen van Raay zei dit maandag op een persconferentie in Den Haag. Het door generaal Graham gepropagandeerde 'High Frontier System', waarmee nucleaire raketten uit de Sovjet- Unie tijdens hun vlucht vernietigd worden door conventionele Amerikaanse satelieten, kan een einde maken aan de sinds ja ren bestaande officiële NAVO-strategie van de „wederzijds ge garandeerde vernietiging", zo maakten Janssen van Raay en Graham duidelij k. Invoering van 'High Frontier' zou het bezit van interconti nentale atoomraketten en middellange afstandsraketten over bodig maken. 'High Frontier' is een praktische uitwerking van de zogenaamde 'Star Wars'-redevoering van president Reagan op 23 maart. Graham stelde dat het bij de huidige stand van technologie mogelijk is in het begin van de jaren negentig 432 satelieten bo ven de aarde te hebben die het lanceren van een vernietigende aanval met atoomraketten voor vrijwel 100 procent onmogelijk maken. Dit voor een bedrag van volgens eigen schatting 15 mil jard dollar en volgens schatting van het Amerikaanse ministe rie van defensie 50 miljard dollar. Janssen van Raay heeft Graham op persoonlijke titel naar Den Haag gehaald. Hij is in Europa om voor de defensiecom missie van de Duitse Bondsdag zijn voorstellen uiteen te zetten. De Europarlementariër en de Amerikaanse generaal gaven tij - dens de persconferentie toe dat invoering van het systeem waarschijnlijk de rol van nucleaire korte afstandswapens en conventionele wapens naar de voorgrond haalt. „Het is echter belangrijk een andere politieke keuze te hebben. Zelfs meer geld voor conventionele bewapening is beter dan de constante bedreiging van een massale atoomdood", aldus Janssen van Raay. met Rien van Nunen Verreweg de meeste hengels worden vervaardigd van glas fiber. Via een metalen mal welke de 'snit' van de hengel bepaalt, wikkelt men glasve zeldoek in één of meerdere la gen. Daarbij is de dikte en de wijze van wikkelen van dat doek bepalend voor het eindre sultaat. Na een bakproces waarbij kunsthars is toege voegd komen de 'blanke' (ruwe hengels) meestal ongedeeld uit de oven. Het verwerken tot het produkt dat men zich bij de winkelier tegen inlevering van enig aards slijk kan verwerven is een lange maar wel degelijk interessante weg. Nieuwe materialen verschij nen bij wijze van spreken als onkruid in de tuin. Zo ook het materiaal dat in de wandeling grafiet of carbon wordt ge noemd, maar eigenlijk ge woonweg koolstof heet. Vezels van koolstof wel te verstaan. Vezels welke eigenschappen bezitten als extreem laag ge wicht (vliegtuigbouw, autora cen, ruimtevaart) grote stijf heid en sterkte. Het verwerken van vezels koolstof door glas vezeldoek was een feit zodra heng elf abrikanten doorhad- den dat men er bestaande hen- gelmodellen mee kon verbete ren. De hengels werden daar door slanker, heel vaak en in het begin zeker, veel stugger, maar wel veel sneller en lich ter van gewicht. Vooral dat laatste spreekt hengelaars aan die de gehele dag met de hen gel in de hand staan zoals kunstaasvissers, vliegvissers en vissers met de vaste stok. Ook de strakheid welke men berei ken kan doorglasvezels als on dersteuning van koolstofvezels in hengeldoek te verwerken werkte positief. Zo positief dat heng elf abrikanten er toe over gingen zekere hengels carbon- hengel of koolstofhengel te noemen. Men beweerde zelfs tot het bouwen van hengels in staat te zijn welke een percen tage van 100 aan koolstofvezels zouden bevatten. Dat laatste nu is een leugentje om bestwil. Ook koolstofvezels hebben minstens de steun van de toe gevoegde kunsthars nodig en in de meeste gevallen heel wat steun van meegevlochten glas vezels. Misvatting Het gebruik van nieuwe mate rialen maakt een produkt niet altijd beter. Heel vaak, ten minste bij het bouwen van hengels, kan van uitstekend materiaal een wanprodukt worden vervaardigd welke de naam hengel niet verdient. Er bestaan superieure hengelstok- jes van volglas, glasvezel, kool stof, splitcane en zelfs van Frans riet of tonkin. Met de zelfde materialen bouwt men ook hengels die hun doel voor bijschieten. Het iseen misvat ting te denken dat koolstof- hengels te allen tijde superieur zijn aan hengels van andere materialen. Toch, zijn hengels waarin koolstof wordt ver werkt meestal erg goed. De hoeveelheid aandacht welke men besteedde aan het ontwik kelen van een produkt waarin een (naar verhouding) 'duur' materiaal wordt verwerkt mag groter worden verondersteld naarmate de producent op dat gebied een naam te verliezen heeft. Duidelijk is dan ook dat het de grote fabrikanten van ruwe hengeldelen zijn die el kaar wat betreft koolstofhen- gels de loef proberen af te ste ken. In ons land wordt veel gevist met de vaste stok. Daarin zijn we samen met België vrij uniek, hoewel ook hengelaars uit andere landen de kunst van de vaste stok meester zijn. Bin nen de wereld van het wed- strijdvissen is het de koolstof- hengel wat de klok slaat. Van wege de lengte, soms meer dan 12 meter, de strakheid (sneller vastslaan) en het gewicht. Bo vendien is een dunne hengel stok bij wat wind heel wat simpeler te bedienen. Het gebruik van koolstof is vanwege de voordelen doorge drongen tot elke tak van hen gelen. Door in gebruik te va riëren kan men in feite elke soort hengel met koolstofvezels produceren. Daarbij is het al lerminst noodzakelijk dat de gehele hengel altijd uit puur carbon bestaat. Er bestaan hen gels welke zo'n laag koolstof gehalte bevatten dat men met de naam koolstof de plank vol komen misslaat. Toch verkoopt een koolstofhengel beter, van daar de naarfi en het prijs kaartje. Koolstofheng els (goe de) waren en zijn nog heel duur. Wel worden er dit mo ment veel hengels op de markt gebracht onder de naam car- bonhengel welke niet zo duur blijken te zijn. Vanwege het produceren van grotere series slaagt men erin de prijs te drukken. Valt het niet op dat veelhengels 'modern' zwart van kleur zijn? Juist, hengels van koolstof zijn ook vaak zwart. Laatst stond er een hen gelaar achter me die bij het aanschouwen van mijn zwarte hengel opmerkte: „Koolstof ze ker!" Mijn antwoord moet hem hebben teleurgesteld want het luidde: „Nee, autolak!" Al mijn hengels hebben dezelfde kleur maar datheeft niets met carbon te maken, want sommi ge carbons zijn rood, andere grijs en inderdaad, ook zwart Van onze correspondent Cees Manders ROME - Italië dreigt dit najaar te verdrin ken in z'n wijn. De druivenoogst slaat al le records, terwijl binnenlandse con sumptie en exportmo gelijkheden spectacu lair afnemen. Italië nam vorig jaar met zijn productie van 72 miljoen hectoliter (dat is bijna 10 mil jard flessen) wijn al de helft van de hele EG-productie voor zijn rekening en een kwart van de totale wereldproductie. Voor het komend seizoen, waarvoor nu geplukt wordt, verwacht men een productie van 80 miljoen hectoliter. Ita lië mag zich dan royaal de grootste wijnboer ter wereld noemen. Op Sicilië, een eiland dat vanwege de grote droogte van het vorig jaar op een rampjaar rekende, blijkt de oogst nu 30 procent groter te zijn dan die van het vorig jaar. Andere streken hebben 10 tot 15 pro cent meer wijnproductie. De wijnboeren kunnen de drui ven nauwelijks geplukt krij gen, terwijl de opslagplaatsen barsten uit hun voegen. Vele coöperaties zitten zelfs nog met een overschot van het vo rig wijnjaar. Afzet Voor deze enorme wijnpias is op de binnenlandse markt nauwelijks afzet mogelijk. Dit volk van wijndrinkers grijpt de laatste tijd trouwens steeds meer naar de fles mineraal water en naar het bier, om economische redenen, of uit behoefte aan 'iets nieuws', zo als het bier hier in uitgebreide publiciteitscampagnes wordt voorgesteld. Bij de wijnhandelaar op de hoek kost een liter wijn tegen woordig 800 lire, mineraalwa ter 300 lire en (nationaal of Italiaans) bier 1100 lire. Hon derd lire is gelijk aan 18 Ne derlandse centen. De daling van de consumptie in Italië zal zich ongetwijfeld verder door zetten en voor 1985 verwacht men nog maar een verbruik van 72 liter per hoofd, dat is bijna 40 liter minder dan tien jaar geleden. Ook de export van wijn is flink aan het kelderen. De eer ste zes maanden van dit jaar is 20 procent minder uitgevoerd dan in dezelfde periode van het vorig jaar, en de vooruit zichten zijn nog somberder want ook de traditionele con currenten van Italië, Frank rijk en Duitsland, komen met geweldige overschotten te zit ten, die ze in de eerste plaats op de EG-markt kwij t willen. Wijnoorlog Voor de komende winter wordt weer een wijnoorlog verwacht als de Italianen hun hectoliters op de Franse markt aanbieden, en de Franse wijn boeren, die zelf al meer dan genoeg hebben, dit zullen ver hinderen. De Fransen zelf zijn overi gens op de buitenlandse afzet markt al beter thuis dan de Italianen, die pas laat tot de ontdekking zijn gekomen dat hun wijn ook over de grenzen wordt gewaardeerd. Volgens vele deskundigen zijn de Ita liaanse wijncoöperaties nog zo slecht georganiseerd, zozeer een politieke club en zo weinig een echte onderneming, dat velen nog niet aan het opzet ten van een goed afzetappa- raat zijn toegekomen. De overtollige wijn wordt liever opgeslagen dan dat er verder serieus naar kopers wordt ge zocht. Accij nsen Nederlanders, Ieren, Denen, Britten en Belgen zijn poten tieel best goede wijndrinkers, maar hun overheid gooit roet in het eten (of liever in de wijn) door middel van hun na tionale accijnspolitiek die wijn bij bier ten achter stelt. De Italianen zien het niet zo zitten daar alsnog een poot tussen de deur te krijgen. Ze kijken lie ver naar Brussel in de hoop dat deze iets aan die nationale accijnsen kan doen. w1"' *0*1 fes®* Als enthousiast sportbeoefe naar wilde ook ik eindelijk eens weten, wat aerobic dance (Grieks: aer lucht) bios (leven) inhoudt. Dus ik op pad naar de Nationale Kampioenschappen Aerobic Dance 1983 te Etten-Leur. Op de eerste dag zag ik on geveer 12 ploegen. Er wer den punten gegeven voor 4 criteria, nl. muziekkeuze, presentatie, kleding en alge mene indruk. Uiteraard ein digde op zaterdag één ploeg met het hoogste aantal pun ten: dat was All Sports Am stelveen. Viola van Emme- nes' commentaar (voorzit ster van de 5 leden tellende jury): „Nou, All Sports uit Amstelveen was gewoon goed". Die eindigden zater dag dus op de eerste plaats. De eerste drie mochten zon dag terugkomen voor de fi nale. Dus op pad naar de volgende dag. Nee, wacht even, er was nog protest. Sportschool Van Gent uit Den Bosch trad aan met 20 deelnemers, het maximaal toelaatbare. Alle andere ploegen traden aan met 14 of minder. Van Gent protes teerde hiertegen omdat de kans op fouten bij een grote groep veel waarschijnlijker is dan bij een kleinere en of de jury daarmee rekening wilde houden. Nou, Vivola van Emmenes (bekend van de NOS) liet zich blijkbaar beïnvloeden en verkondig de: „We laten ze als vierde ploeg morgen komen". Nu dus op pad naar de tweede dag. Zondag zag ik ongeveer 11 andere ploegen. En er kwam een jurylid bij. Op de Bühne zag ik op deze dag van die elf ploegen een gevarieerd programma bestaande uit acrobatiek, jazz-ballet, bo dy-shaping, jazz-gymnas- tiek, beat-ballet, show-dan- ce en zoals een ploeg zelf aankondigde, een 'aerobic show'. Nu was ik toch even in de war, dit waren toch de Nederlandse Kampioen schappen Aerobic Dance? Ik wist al uit boeken dat aero bic dance drie fasen heeft, nl. warming-up, routines en cool-down. Gisteren zag ik een groep die hun armen en-, thousiast zijwaarts zwaaide Leuk, totdat ik in hun han den gewichtjes ontwaarde Ik vroeg me af of mijn schouders deze oefeningen niet met een ontwrichting zouden moeten bekopen? En nu zag ik lichamen die pro- beerden zich uit de gewrich ten te schudden, zo hard gin- gen de heupen heen en weer en de schouders vlogen te genovergesteld heen, en weer. En dan weer bovenli chamen die zich bij een ra zendsnel ritme naar voren lieten vallen om onmiddel lijk weer omhoog tekomen, En dit moest een verant woorde warming-up voor stellen. En de show op de Bühne ging door. net arri veerde een door een ploeg geïmiteerde, schitterende trein, inclusief bagage, kap stok en stationschef. Tijdens de finale gaf de jury geen punten na het op treden van de ploegen. Die moesten waarschijnlijk eerst keurig gediscussieerd worden. En eindelijk kwam het moment van de uitslag voor de 7 ploegen: Tot mijn verbijstering eindigden de ploegen, die een komplete show opvoerden, op de eer ste plaatsen. Hiermee hono reerde de jury (de NOS-star, de aerobic dance-instructri- ces, de dansleraar en de fy siotherapeut) alle dansvor men die ik daar zag,behalve aerobic dance. Bovendien werd de afgemeten winnaar van zaterdag (All Sports Amstelveen) terugverwezen naar een zesde plaats, achter ploegen, die zij zaterdag ruim achter zich hadden ge laten (aan de totale uitvoe ring werd door de ploegen niets veranderd). Weet u na deze show wat nu precies aerobic dance is? ik zeker niet. En moet ik voor iedere les mijn kapstok meene men? Straks komt de natio nale kampioen misschien op TV door bemiddeling van Viola van Emmenes. Dan zou de verwarring nantio- naal kompleet zijn. Amsterdam I. Abel iLt «ut**" IxOLL^ -KOP" (ADVERTENTIES) ELBAS CIGARRILLO M Wie economische zaken een hoofdrol laat spelen bij de aanschaf van een occasion, komt tot de volgende conclusies: een volledige exploitatiekosten vergelijking valt steevast uit in het voordeel van een Mercedes-Benz Ster-occasion bij alle kostprijscalculaties blijkt een Mercedes-Benz Ster-occasion zeer "voordelig" t.o.v. aanmerkelijk goedkopere wagens. Voor de prijs van een middenklasser rijdt u een topklassen Alleen bij de officiële Mercedes-Benz dealer. PÜNÖËRÜAÜ SfcP I trvn Van onze redactie binnenland GRONINGEN - De manier waarop lee grachten en ouders reageren op slech orestaties van leerlingen kan crimine eedrag bij deze jongeren tot gevolg hel ben. Dat is de conclusie van drs F.P. Dij ksterhuis en drs J.A. Nijboer van h DEN HAAG - Staatssecretaris Hoekzema van Defensie heeft woensdag tijdens een lus trumbijeenkomst van Ons Be lang, de Koninklijke Vereni ging van Onderofficieren, een 'open brief' in ontvangst geno men, waarin de militairen hun stijgende verontwaardiging uiten over het aantasten van hun rechtspositie. In de open brief, die over handigd werd door de presi dent van de vereniging, R. Joustra, werd gesteld dat het inleveren door militairen niet mag ontaarden in het hakken met een botte bijl. Behalve de maatregelen, die alle ambte naren treffen (zoals korting van 3,5 procent, geen prijs compensatie en verlaging van vakantietoelage) zitten er voor militairen ook nog verhoging van ontslagleeftijd, een veel minder gunstige ziektekosten regeling en afschaffing van de gratis lunch in het vat. Daar naast is er nog veel oud zeer als het ontbreken van over- werkv ge vei werk een geacht De tijdens legenh staan over d< te heb een op 20 okt< de bel; gespre over waaro een vo organi septerr altern; stel aa kan du Bel voor het dichtstbijzijnde Gamma-adres I Van onze correspond HELMOND - Edah stopt met de stunt-v kelen onder de bodemprijs. Het concern heeft het niet kunnen bol brikanten massaal met leveringen stopte: Zowat een maand geleden joeg de VS permarkten en détailhandel hoog in de bi dat het winkelend publiek voor 45 mer! recht kon tegen prijzen die beneden de bo Maar nauwelijks vijf weken later heef spannige grutter weer in het gareel gek afdoende: merkartikelfabrikanten stopte demprijzen zijn weer terug, zo meldt het VAN gewetensonderzoek en meditatie, voor christen-democraten, kan een geeste njdende werking uitgaan. Dat is echter sic LnW?est het uitvoerige, interne beraac wtioneren, grondslag en toekomst heef eigen kring heeft wél een aantal feiten bi enmge verdeeldheid en de vergrijzing va 9 niet de aanzet te hebben gegeven tot 9rauwe, slome middenpartij tot eet n Aardige, zelfbewuste christenen, die n P.r°uereri te bedenken voor de problen uat op de fusie van KVP, AR en CHU ee „li ^an eenwording zou volgen, stond tev< vnnr, 20 moeizaam zou gaan, hadden en h I1' 9aat men du® proberen de oi beoiHwiteioosheid, de belangrijkste oor; opmo van bet CDA, weg te nemen dc af |enteraden etc. te dwingen een belof Dragen, zoiets dus als een gelofte var Het ea Partijbestuur. redsiiiL139 dan waar z'in' dat een tractie er nrinJ» mate van discipline moelijk kui zindho'5 kwesties zullen politici met hui sian Al Problemen krijgen. Ook de geme^ Qe^ndK a,en 9elijke levensbeschouwing c CNVo 'n PPbtieke kwesties. Het is" dat niet anders over het kabinetsbeleid dei en dpm,eer zou kunnen, zou de vervreer Met ff nemerswereld alleen maar grote noQ nie» ,raPPorten, die nu zijn uitgebrac zal tPn®j Er komt nu een discussie met ten Hat een nieuw CDA-verkiezingsprc meer nèiv Vi00r het CDA te bopen, dat die dan hot duidelijkheid, creativiteit en ii tussen Hoverle9 aan de top. Anders wordt mocrato!? molenstenen van rechts en link echt niotnHVr0e9er zo aardi9 onder contrele tuchtin 1 schuld zijn van de pers, die do Beleidinn pitteld wordt- Als het CDA 'l z' den yan Van de media bad moeten doen, ken zijn °ns 'and waarschijnlijk nog steeds

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 2