Financierings
tekort daalt iets
De Ruiter wil
leger inkrimpen
Rijk verdient
aan subsidie
koopwoningen
Gymnastiek wordt toch afgeschaft
MOET SCHATKIST 3 MILJARD OPLEVEREN
PTT is uit de groei
Rente op teruggaaf belastingen
Geen brommer voor
onervaren
fietser
Hulp arme
landen
omlaag
BRUINE BONEN
KAPUCIJNERS
Centen
blijven in
oude sok
Zilvervloot ,voor anker'
Schoolgeld maximaal f 750
MILJOENENNOTA
I MAAR OOK OP BELASTING-SCHULDEN
HOE DE STAAT EEN
GULDEN ONTVANGT.
.EN HOE DE STAAT EEN
GULDEN UITGEEFT
\RUDING: TEKORT BLUFT LODEN LAST
BROKX KOMT MET NIEUW PLAN
KABINET VERLAAGT PREMIES
COLLEGEGELD HOGER
BEURS LAGER
SCHOOLGELD TOT 16 JAAR
Duurder open
baar vervoer
redt begroting
Smit - Kroes
As! VI/OENSDAG 21 SEPTEMBER 1983
T102 PAGINA 7
Van onze Haagse redactie
j dëN HAAG - Minister Ru-
ding (Financiën) maakt in 1984
ernst met de al lang gekoes
terde wens van het parlement
om rente op belastingschulden
te heffen en rente op terugga -
vevan belasting te geven.
Dat is een van de vele wets-
I ontwerpen die het departe
ment op fiscaal terrein van
stapel laat lopen. Zo wordt de
negatieve voorlopige aanslag
regeling in de inkomstenbe
lasting definitief. Daardoor
kan reeds bij de voorlopige
aanslag de voorheffing (loon-
en dividendbelasting) terug-
gegeven worden. Er komt een
- voor negatieve per
soonlijke verplichtingen. Dat
houdt in dat bij zware per
soonlijke financiële gevolgen
de belastingplichtige aan de
inspecteur vermindering van
de aanslag bij voorheffing kan
vragen.
De spaarbank-vrijstelling
in de vennootschapsbelasting
wordt geleidelijk afgeschaft.
Als uitvloeisel van de extra
belasting voor tweeverdieners
gaat binnenkort een wetsont
werp naar de Tweede Kamer
om met ingang van 1984 een
ingrijpende wijziging van de
inkomstenbelasting door te
voeren. Er komt dan een uni
forme belastingvrije som,
waarop toeslagen mogelijk
zijn al naar gelang de indivi
duele situatie van de belas
tingplichtige. Voor gehuwde
belastingplichtigen komt er
een uitbreiding van de fiscale
verzelfstandiging.
Ter bestrijding van de frau
de komt een wet waarbij een
aantal verplichtingen van be
lastingplichtigen en derden tot
het verstrekken van inlichtin
gen aan de belastingdienst
wordt aangepast.
Verenigingen, stichtingen
en andere niet-belastingplich-
tige instellingen worden ver
plicht gegevens te verstrekken
en de administratie over te
leggen. Tegelijk daarmee
komt een wet die het voeren
van een administratie en het
maken van facturen verplicht.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De hulp aan
de dertien ontwikkelings
landen waarmee Nederland
een speciale relatie heeft,
blijft ook in 1984 20 S onder
het niveau dat deze landen
tot en met 1982 gewend wa
ren.
Dat blijkt uit de begroting
van minister Schoo (Ont-
wikkelings-samenwerking).
Het departement van
Schoo blijkt zwaar te moe
ten bloeden voor de ombui
gingen die het kabinet voor
'84 beoogt. Ondanks een ver
hoogde intering op het
'stuwmeer' van reeds toege
zegde, maar nog niet uitge
geven bedragen van 205
miljoen, is volgend jaar to
taal ƒ4.570 miljoen beschik
baar, ƒ35 miljoen minder
dan dit jaar. De totale hulp
komt daarmee 424 miljoen
lager uit dan het kabinet-
Lubbers bij zijn aantreden
voor ogen had.
In de toelichting op haar
begroting meldt Schoo, dat
het de bedoeling blijft bij de
begrotingsvoorbereiding
volgend jaar het hulpniveau
op minimaal 1,5% van het
netto nationaal inkomen te
brengen. Nederland heeft
jarenlang goede sief ge
maakt met deze 1,5 %-norm,
die door tal van andere Wes
terse landen niet wordt ge
haald.
De nieuwe begroting be
vestigt, dat Nederland in '84
voor het derde achtereen
volgende jaar zijn streefbe
drag aan ontwikkelingshulp
niet haalt. Nu het gevolg
daarvan volgend jaar is een
nominale verlaging van het
hulpniveau met 35 miljoen,
blijven de gevolgen niet uit:
•nieuw beleid kan niet meer
uit de groei van het budget
worden gefinancierd. Daar
door is voor nieuwe initia
tieven vrijwel geen ruimte,
•de korting op de hulp aan
de concentratielanden blijft
een jaar langer gehand
haafd. Daarvan worden
Bangladesh, Boven Volta,
Colombia, Egypte, India, In
donesië, Kenya, Noord-Je-
men, Pakistan, Soedan, Sri
Lanka, Tanzania en Zambia
de dupe;
•een aantal vrijwillige bij
dragen aan VN-instellingen
wordt drastisch terugge
bracht.
^"[Belastingen omhoog
of
heel blik -99"
Van onze
Haagse redactie
DEN HAAG - Nederlan
ders houden de oude ver
trouwde cent, die uit de
roulatie is genomen, in een
oude sok.
Van de paar miljoen in
omloop zijnde munten wa
ren er tot 1 juni slechts
140.000 ingewisseld. Tot 1
maart van het volgend
jaar bestaat nog de moge
lijkheid om de centen in te
wisselen.
Ter herdenking van de
sterfdag van Willem van
Oranje zal in 1984 een 50-
munt worden uitgegeven,
waarvan 1.185.000 stuks
zullen worden geslagen.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Een belastingverhoging over de
hele linie moet 3 miljard gulden extra opbren
gen om het financieringstekort van de over
heid enkele tienden van procenten terug te
brengen.
De regering vindt een
dergelijk forse lastenver
zwaring rechtvaardig,
omdat de premies voor de
sociale verzekeringen iets
verminderen.
Zo wordt de tijdelijke ver
hoging van de loon- en inkom
stenbelasting van dit jaar in
1984 definitief gemaakt. De
opbrengst is 575 miljoen.
Verder bestaat het plan uit:
•extra korting van de 17-pro-
centschijf met ƒ50, opbrengst
25 miljoen.
•verhoging 40-procentschijf
tot 62 procentschijf met elk 1
punt, opbrengst 170 miljoen'
•verlaging van de 17-procent-
schijf met 1 procent, levert de
schatkist 345 miljoen minder
op.
•beperking aftrek buitenge
wone lasten, opbrengst 345
miljoen.
•extra belasting tweeverdie
ners (gehuwden en samenwo
nenden), opbrengst 180 mil
joen.
•verhoging accijns op alcohol
(15 bier (8%) en tabak 40
cent per pakje)
•verhoging laag tarief BTW
van 4 naar 5% en hoog tarief
van 18 naar 19%.
•handhaving van de infflatie-
correctie van 100% (aanpassing
aan de geldontwaarding).
De beperking van de aftrek
van de buitengewone lasten is
in de miljoenennota nog niet
uitgewerkt. Maar de beper
king bestaat uit een bijstelling
van de drempels en de verme-
nigvuldigings-factor.
De drempels voor de aftrek
worden verhoogd met onge
veer 3 procent (bijvoorbeeld
ziektekosten-forfait). De twee
algemene vermenigvuldi-
gings-factoren en 1%, die
thans nog worden gehanteerd
voor de buitengewone laste-
naftrek, verdwijnen. Daar
voor in de plaats komt een
voor iedereen gelijke factor
van 114
(op kasbasis en voor aftrek)
(afgeronde bedragen)
Van onze Haagse redactie
I HEN HAAG - Minister Ruding (Financiën) is niet helemaal te-
I 'eden over de daling van het financierings-tekort met 0,3
I "Wat mij betreft had er meer mogen gebeuren om het tekort
I omlaag te brengen", aldus de minister bij de presentatie van de
I Miljoenennota.
Niettemin constateert hij
■net enige tevredenheid dat er
nn „ondanks het roeien tegen
oe stroom op een begin is ge
maakt met de vermindering
van het tekort".
Ruding gelooft, ondanks de
minieme verlaging die vol
gend jaar bereikt wordt, dat
het z.al lukken in 1986 een fi
nancieringstekort van 7% te
"Weiken. „Het moeilijkst is
een keerpunt in een verkeerde
mand tot stand te brengen. Als
™t herstel van de wereldeco
nomie doorzet zul je zien dat
oeien tegen de stroom op
oeien met de stroom mee
Wordt".
,Hi' financieringstekort van
rijksoverheid blijft met
miljard op een totaal aan
"""angsten van ƒ126,7 mil-
Siv uitgaven van het
Jk stijgen ten opzichte van
"Vaar met 2,6% tot ƒ162,7
miljard.
Ruding maakt zich
iJf •J8 zorgen over de rente
die het rijk moet opbren-
,als gevolg van de hoge
^atsschuld. Het is voor hem
van de redenen om meer te
het "ff30 ^et terugdringen van
ik ncierings-tekort. „Dat
*ort blijft een loden last zo-
bezig zijn uit het dal
P ie kruipen".
'teenstaatje 'n de Miljoe-
°ta blijkt dat staatsschuld
en rentelast tot 1988 fors zullen
toenemen. Ook als het natio
naal inkomen met 4% groeit
en in 1986 het financieringste
kort 7% is, zal de staats
schuld oplopen van iets meer
dan de helft (50,5%) van het
nationaal inkomen nu tot
68,3 1986 en 69,9 in 1988.
Over die schuld moet jaar
lijks een hoog bedrag aan ren
te betaald worden: 4,4% van
het nationaal inkomen in 1983.
Dat is bijna 15 miljard. In
1986 zou de rentelast tot 6,3%
21,4 miljard) zijn opgelopen.
Om een nog sprekender
beeld te geven toont minister
Ruding aan dat het rijk dit
jaar evenveel aan rente moet
betalen als op de begrotingen
voor Landbouw, Justitie en
WVC wordt uitgegeven. De
raming van de rentelast die in
1986 moet worden opgebracht
beloopt een bedrag even hoog
als de uitgaven voor de drie
genoemde departementen plus
dat van Economische Zaken.
Dan zou de rentelast al bij
na even groot zijn als de hoog
ste begroting, die van Onder
wijs. Over aflossing van
schulden is dan nog niets ge
zegd. Minister Ruding: „Als
we erin zouden slagen het fi
nancierings-tekort in 1986 te
rug te dringen tot 714 dan lo
pen de aflossingen op tot ƒ22
miljard in 1990 en 30 miljard
in 1992".
DE WONINGBOUW
AANTAL VOLTOOIDE WONINGEN PER 1000 INWONERS
1979
1980
1981
1982
1983
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De adspirant bromfietser die nog nooit van
zijn leven op een fiets gezeten heeft krijgt geen toestemming
om een brommer te besturen.
Op die manier wil minister Smit-Kroes (Verkeer en Wa
terstaat) het verkeer veiliger maken.
Het ministerie heeft daarom de indeling 'fiets-bromfiets-
-lichte motor-motor' voor ogen. Wie een 'lichte motor' wil
berijden, moet dan eerst kunnen aantonen dat hij rij-erva-
ring in een lichtere categorie, zoals een fiets, heeft opgedaan.
Overigens vermeldt de minister niet hoe zij dat wil controle
ren.
en j gr°ting 1984 ziet er, in vergelijking met de begroting 1983
4enS).Verm°edelijke uitkomsten 1983, zo uit (in miljarden gul-
Begroting '83 Uitkomst '83 Begroting '84
156.238 158.611 162.656
125.073 125.188 126.782
«omsten
Tekort
Dit" 31.210 33.423 35.874
I "abonaal inkomen 9,1 10,0 10,5
WwMinnies, gemeenten 10,8 11,2 11,7
wonmgleningen 11,9 12,4 12,1
DEN HAAG - Minister De Ruiter (Defensie) wil het leger in
krimpen. „Een kleinere krijgsmacht met goed geoefend perso
neel, met complete, gevechtsgerede wapensystemen, beschik
kend over voldoende munitie en reserve-delen verdient sterk de
voorkeur boven een grotere krijgsmacht zonder deze kwalitei
ten", schrijft hij in zijn begroting.
De bewindsman voert over en minder voor de aanschaf
deze kwestie momenteel over- van nieuw materieel. Een ge-
leg met de Navo-bondgenoten volg van dat nieuwe beleid is
en wil er daarom niet meer
over loslaten.
Naar verwachting zal hij de
afslanking vooral zoeken bij
de landmacht omdat dit krijg-
machts-onderdeel het meeste
beslag op de spaarzame ruim
te legt. Inkrimping van lucht-
of zeemacht ligt ook gevoeli
ger bij de Navo.
Toch ontkomt ook de mari
ne niet aan bezuinigingen. Zo
als al eerder duidelijk werd
zal De Ruiter de laatste zes
(verouderde) Wolf-fregatten
al volgend jaar en niet in 1986
uit de vaart nemen. Wel krijgt
RSV al in 1984 de opdracht tot
de bouw van nieuwe schepen.
Bovendien kan Rijn-Schelde-
Verolme rekenen op een mari
ne-order voor twee onder
zeeërs.
De bewindsman wil meer
geld beschikbaar stellen voor
opleiding, oefening, aanvoer
van reservedelen en munitie
onder meer, dat al volgend
jaar F-16-piloten méér oefe
nuren mogen maken. Hij komt
hiermee tegemoet aan kritiek
over gebrek aan opleiding
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De plannen voor een nieuw subsidie-stelsel in de
A en B-sector zijn nadelig voor de kopers van deze woningen.
Dat blijkt uit de nota Eigen Woningbezit van staatssecretaris
Brokx (Volkshuisvesting).
De schatkist bespaart door
de voorgestelde wijzigingen
over een reeks van jaren vele
tientallen miljoenen guldens,
vooral omdat zowel in de A-
als de B-sector ook het tweede
inkomen gaat tellen bij de be
paling van het recht op subsi
die. Brokx erkent dat de
woonlasten als gevolg van het
nieuwe stelsel de eerste jaren
hoger liggen maar wijst erop,
dat de lasten voor de bewoners
niet, zoals in het geldende sys
teem. toenemen.
Zijn plan is om in de goed
kopere A-sector het totale be
drag aan subsidie waarop een
koper gezien zijn inkomen
recht heeft af te zonderen van
de hypotheek. Bij een belast
baar inkomen van minder dan
ƒ.32.500 is die subsidie het
grootst: ƒ.48.000. Indien een
koper in dit voorbeeld een huis
koopt van 128.000 hoeft hij
bij de bank nog maar een le
ning af te sluiten van 80.000.
De overheid geeft hem elk jaar
een vaste premie van ƒ.5.500
ter aflossing van de resterende
ƒ48.000, net zolang totdat dit
nihil is. Deze periode hangt af
van de hoogte van de rente.
De koper van een B-woning
krijgt straks maximaal vijf
maal elk jaar ƒ.5.000. Dit als
het huis in de goedkoopste
prijsklasse (lager dan
ƒ.132.000) valt. Naarmate het
huis duurder is geweest heeft
hij gedurende een kortere pe
riode aanspraak op het vaste
bedrag van ƒ5.000.
Uit het plan blijkt verder,
dat het kabinet de bijdrage-
ineens voor de nieuwe catego
rie goedkope eigen woningen
met f 1.500 heeft verhoogd. De
eigenaar ontvangt 6.500 con
tant. Volgend jaar mogen
weer 10.000 van deze woningen
worden gebouwd.
Ter bevordering van het
eigen woningbezit kondigt
Brokx aan, dat gemeenten al
leen-zeggenschap krijgen over
de verkoop van huurhuizen
aan de zittende huurder. Nu is
daar nog de goedkeuring van
het rijk voor nodig. Alleen als
het om een kwalitatief slecht
huis gaat moet de gemeente
een verbeterplan overleggen.
Alleenstaanden tussen 23 en
30 jaar moeten rekening hou
den met een verlaging van de
huursubsidie met enkele
tientjes. Dat is het gevolg van
een stelsel-wijziging, die
oudere alleenstaanden (boven
de dertig) overigens in sommi
ge gevallen f 160 per maand
kan kosten. Brokx vindt dat
deze groep dat gezien haar
draagkracht kan hebben,
maar heeft voor de 'zwaarste'
gevallen een overgangs-rege-
ling voorgesteld.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De afzet van de PTT neemt in 1984 nauwelijks toe.
Het totale bedrijfsresultaat groeit dan nog met 46 miljoen gul
den tot een bedrag van 422 miljoen gulden. De ongunstige econo
mische situatie is hiervoor verantwoordelijk.
Alleen het intercontinentale telefoonverkeer is een van de
weinige sectoren waar nog een spectaculaire groei te verwach
ten is. De binnenlandse briefpost neemt naar verwachting nog
maar met een procent toe.
Bij de Telefonie is een verdere daling te verwachten van het
aantal telefoonaan-sluitingen. De PTT-directie heeft steeds
meer moeite om telefoon-rekeningen te incasseren.
PTT gaat zich toeleggen op de ontwikkeling van nieuwe in
formatie-technieken. Naar het voorbeeld van andere landen
wordt daarom in Nederland gestudeerd op mogelijkheden om
gegevens via electronische weg over te seinen naar postale cen
tra. De PTT wil hiermee het vervoer van papier over de weg zo
veel mogelijk beperken. De Post heeft de apparatuur al in huis.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De Zilvervloot,
ooit te water gelaten om de Ne
derlandse jeugd spaarzin bij te
brengen, gaat de ankers uit
werpen.
Er zijn nu meer dan een
miljoen jeugdige spaarders,
die profiteren van de gunstige
Zilvervlootregeling. In totaal
hebben ze meer dan 2 mil
jard op hun spaarbankboekje,
oftewel zo'n 2.000 per per
soon. Maar de premies die de
jonge spaarders via deze rege
ling krijgen gaan het kabinet
nu teveel kosten. Jaarlijks
krijgen 115.000 jongeren in to
taal ruim ƒ40 miljoen spaar-
premie.
Minister De Koning (Sociale
Zaken) komt binnenkort met
voorstellen om de premies op
spaargelden te verlagen en
ook om de leeftijd, waarop
men kan aanmonsteren bij de
Zilvervldot te verlagen.
MET ingang van augustus volgend jaar zijn kinderen vanaf
12 jaar schoolgeldplichtig. De gemiddelde bijdrage die hun
ouders moeten betalen is ruim 300, maar loopt, afhankelijk
van het inkomen, uiteen van nul tot 750.
Zo kunt u zelf de hoogte van het schoolgeld berekenen:
Neem als basisbedrag de inkomstenbelasting die zónder af
trek ter voorkoming van dubbele belasting verschuldigd
was over het tweede kalenderjaar voorafgaande aan het
schooljaar, eventueel vermeerderd met de aanslag vermo
gensbelasting voor het kalenderjaar voorafgaand aan het
schooljaar. Dat eindbedrag is de zogenaamde maatstaf.
Het schoolgeld bedraagt 18, vermeerderd met 4,30 voor
elke volle 100 van de maatstaf, maar is nooit hoger dan
746 gulden per kind. Geen schoolgeld is verschuldigd als de
maatstaf lager is dan 2.665.
Als voor meer kinderen uit één gezin schoolgeld verschul
digd is bestaat de mogelijkheid tot reductie: bij twee kinde
ren 25 bij drie 40 %en bij vier of meer 50
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Gymnastiek
gaat toch verdwijnen op de
hoogste klassen van havo, vwo
en middelbaar beroepsonder
wijs. Het geven van andere
niet-examenvakken zoals te
kenen en handenarbeid zal
worden 'ontmoedigd'.
Minister Deetman (Onder
wijs) schrijft dat deze maatre
gel, die volgend jaar 20 mil
joen en in 1985 ƒ50 miljoen
moet opleveren, onontkoom
baar is geworden. Onder ster
ke druk van de Kamer heeft
Deetman een half jaar geleden
gymnastiek moeten handha
ven.
Ook andere niet-examen-
vakken in havo, vwo en mbo
zijn niet meer 'heilig'. Staats
secretaris Ginjaar bereidt een
maatregel voor waardoor
scholen ook zonder deze vak
ken voldoen aan een wettelijk
minimum aantal lessen.
Het meest omstreden, al
eerder uitgelekte, snoeiplan op
onderwijs noemt minister
Deetman de invoering van
schoolgeld voor kinderen van
12 tot er met 16 jaar. Tot nu toe
gold voor leerplichtige school
jeugd geen heffing. „Op sala
rissen is al zwaar gekort en
ook de werkgelegenheid in het
onderwijs staat onder forse
druk. In die afweging is het
niet onredelijk van ouders een
bijdrage te vragen", aldus
Deetman.
Hij voegt daaraan toe, dat
de maatregel er nimmer toe
mag leiden dat de toeganke
lijkheid van het voortgezet on
derwijs op de tocht komt te
staan. De schoolgeld-maatre
gel (daardoor komen er vol
gend jaar 900.000 'schoolgeld-
plichtige' leerlingen bij) moet
275 miljoen opbrengen. Dat s
gemiddeld ruim 300 per leer
ling in het schooljaar.
Deetman heeft besloten het
komend studiejaar ook het
collegegeld weer te verhogen.
Daarmee komt hij terug op
een eerder door de Kamer ge
torpedeerd plan. Krijgt hij nu
zijn zin dan bereikt het colle
gegeld het niveau dat hij al in
het nu begonnen collegejaar
had willen halen. Universitai
re studenten gaan 1.026 beta
len (nu 888) en HBO-studen-
ten 890 (nu 770).
De studiebeurzen en de te
gemoetkomingen in de studie
kosten gaan omlaag als gevolg
van drie ingrepen:
•bevriezing van de bijdrage-
vrije voet (dit is het deel van
het ouderlijk inkomen dat
buiten beschouwing blijft bij
de bepaling van het recht op
een studiebeurs);
•afschaffing van de meervou
dige telling. Die hield in dat
ouders met meerdere stude
rende kinderen, waarvan er
slechts één recht op een toela
ge had, een extra bedrag van
hun inkomen mochten aftrek
ken;
•studenten jonger dan 21 gaan
erop achteruit omdat ze vol
gend jaar evenveel krijgen als
een werkloze jongere met een
RWW-uitkering.
Van het al vele jaren be
staande plan om elke student
een beurs te geven onafhanke
lijk van het ouderlijk inkomen
komt definitief niets terecht.
Een dergelijk stelsel is te duur,
zo heeft het kabinet besloten.
Tenslotte gaan de cursus
gelden voor avondscholen en
voor voortgezet onderwijs (in-'
clusief HBO) met ongeveer
15 omhoog.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De verhoging
van de openbaar vervoertarie-
ven moet het budget van mi
nister Smit-Kroes (Verkeer en
Waterstaat) in 1984 en de
daaropvolgende jaren 'red
den'.
De definitieve doorvoering
van die jaarlijkse prijsverho
ging levert in 1984 een bespa
ring op van 100 miljoen. In
1986 moet dat zijn opgelopen
tot 320 miljoen.
Om de verliezen in de kos
ten van het openbaar vervoer
te dekken is voor 1984 3,3
miljard uitgetrokken, ƒ220
miljoen meer dan in 1983. De
totale begroting van het mi
nisterie bedraagt 10,2 miljard
gulden.
Ook de afspraak dat andere
departementen in de fors
overschreden kosten van het
Oosterschelde-project gaan
delen, is volgens de bewinds
vrouw een van de kurken
waarop haar begroting drijft.
Smit-Kroes noemt deze beide
kostenposten „molenstenen"
in haar begroting die afge
worpen moesten worden.
Geplande investeringen van
het ministerie van Verkeer en
Waterstaat, die de laatste ja
ren niet doorgingen doordat
het openbaar vervoer en het
Oosterschelde-project miljar
den guldens opeisten worden
de komende jaren „ontzien",
zoals de verhoging van de zee
dijken en de aanleg van nieu
we wegen.
