Amerikaanse tienerrage: inbreken in computers DAGBOEK UIT DE JAREN VAN ALLENDE JDAG 16 SEPTEMBER 1983 EXTRA 'iet is precies dertien jaar geleden dat de socialist Salvador Allende de Chileense presidentsverkiezingen won. Drie jaar later, op 11 september 1973, maakte een nilitaire coup onder leiding van generaal Hnochet een einde aan het bewind van Allende. Een van de tegenstanders die oen om het leven werden gebracht, was e zanger Victor Jara, de troubadour van de Chileense volksrevolutie. De weduwe van Jara heeft haar herinneringen aan haar man en de tijd van Allende vastgelegd in een (dag)boek: 'Het involtooide lied'. In onderstaand verhaal enkele fragmenten daaruit. SANTIAGO DE CHILI, 4 september 1970 - „De tele foon gaat. Het is een van de vrienden van Victor, die weet te vertellen dat Allende bijna gewonnen heeft. 5 september 1970 3 november 1970 11 september 1973 13 september 1973 18 September 1973 Industrieën, ziekenhuizen, banken en ministeries in de Verenigde Staten zijn in hoog tempo hun reusachtige computers man het beveiligen tegen een plotseling actief geworden guerrilla-leger van inbrekers: schrandere jongelui, die zich 'et 'eenvoudige' huiscomputertjes vanuit 'Un tienerkamers toegang verschaffen tot alle mogelijke administratie en databanken. Automerk VANUIT JONGENSKAMERS WORDEN HELE DA TABANKEN OP STEL TEN GEZET Toegangscodes Afschermen T48 President Allende zwaait van af het balkon, terwijl de gewa pende politie het presidentiële paleis omsingelt. FOTO ANP- iedereen werd opge pakt en naar het Chili-stadion gebrachtFOTO ANP Dat lijkt zo in tegenspraak met wat we (Victor en ik) op de radio horen. Op een gegeven moment kunnen we het binnen niet meer uithouden. We be sluiten naar het centrum te gaan. Bij het kantoor van Al lende zou een grote mensenme nigte staan. Buiten is het doodstil en de huizen zijn donker. Op andere verkiezingsavonden rent men eikaars huis in en uit. Die stilte in onze buurt (een van de bete re buitenwijken van Santiago) is een goed teken. Er is geen spoor van blijdschap. Onze ca nasta-spelende buren lijken al naar bed te zijn. Bij het kantoor van Allende is het inderdaad druk. Als we onze weg door de menigte zoe ken wordt Victor herkend. Hij krijgt vriendschappelijke klop jes op de rug. Binnen is het een drukte van belang. Ik zie alle maal bekende gezichten en op eens ook Salvador Allende. Om vijf over twaalf klinkt het bevrijdende woord: Allende heeft de presidentsverkiezin gen gewonnen. Buiten begin nen de mensen feest te vieren. Ze klimmen in lantaarnpalen en bomen rn de hoop een glimp van de nieuwe president op te kunnen vangen. Binnen is het een en al omhelzingen en tra nen. Ik word meegesleurd in het feestgewoel en sta opeens tegenover Allende. Ik feliciteer hem, maar hij zegt: „Niet zo af standelijk. Dit is niet het mo ment om verlegen te zijn." Een paar tellen later stapt Aïlende het kleine balkon op. Het is zo klein, dat hij er nau welijks kan staan. De menigte buiten is in korte tijd enorm aangegroeid. Met paarden en wagens zijn inwoners van de sloppenwijken naar het cen trum gekomen om samen de overwinning te vieren. Zodra Allende verschijnt houden ze op met dansen en vuurwerk af steken. „Allende, Allende", roe pen ze. Victor en ik rennen naar bui ten en storten ons in het feest gewoel. Met geïmproviseerde fakkels beginnen de mensen aan een optocht van het kan toor van Allende naar het pre sidentiële Moneda-paleis. Op eens komt uit de andere rich ting een kolonne pantserwa gens. Een dreigend voorteken? Maar de militairen trekken verder, zonder iets te doen. Wanneer we laat in de nacht het feest achter ons laten en on ze doodstille wijk inrijden, vraag ik mij af wat er in al die donkere huizen omgaat. Ik vraag mij af of de buren ons morgen nog gedag zullen zeg gen. We zijn blij en bang. Zul len de fascisten en de CIA wer kelijk toestaan dat Allende de macht krijgt? We gaan slapen met het gevoel alsof de wereld op zijn kop staat." „De vreugde over de verkie zing van Allende is getemperd door de wetenschap dat rechtse krachten in Chili alles zullen doen om te voorkomen, dat hij werkelijk de macht in handen krijgt. Hij he^ft 39,9 procent van de stemmen gekregen, zijn voornaamste rivaal Alessandri 34,9 procent. Volgens de Chi leense grondwet moet, als geen van de kandidaten de absolute meerderheid heeft behaald, het Congres de president aanwij zen. Normaal is dat de man die de meeste stemmen heeft ver gaard, maar in theorie kan dat ook nummer twee zijn. In het Congres zijn krachten aan het Het onvoltooide Chileense lied van Victor Jara werk, die willen dat Alessandri president wordt. Hun eerste wapen is de eco nomische druk: het veroorza ken van paniek op de beurs en het onttrekken van enorme sommen geld aan de economie. Bedrijven worden gesloten en op grote schaal wordt voedsel en andere goederen geham sterd, om een kunstmatige schaarste te kweken. „Allende, chaos", hebben de rechtsen tij dens de verkiezingscampagne op schuttingen geschreven. Ze zij n druk bezig die voorspelling uit te laten komen." „De Chileense nationale feestdag was dit jaar anders dan andere jaren. Het leek alsof de meeste Chilenen een tweede onaf hankelijkheidsf eest vier den: nu niet van het Spaanse rijk maar van de multinatio nals en de oligarchie. Vandaag, de dag dat Allende officieel zijn intrek neemt in het Moneda-paleis, wordt op het plein voor het paleis het grootste festival gehouden dat Chili ooit heeft gekend. Het is een indrukwekkende gebeurtenis, waaraan ook Vic tor deelneemt, op het moment dat hij opkomt om zijn lied „Onze companero presidente" te zingen, verschijnt Allende opeens op het balkon van het Moneda-paleis, aan de andere kant van het plein. Over de hoofden van de duizenden heen groet hij Victor. Voor de men sen is het een feest, zoals zij nog nooit hebben meegemaakt. Ze hebben het gevoel dat zij samen met Allende het Moneda-paleis zijn binnengegaan." „Terwijl de kinderen in de tuin aan het spelen zijn en ik in de keuken het eten klaarmaak, worden we opgeschrikt door het gebulder van een vliegtuig, gevolgd door een enorme ont ploffing. Het lijkt wel oorlog. Ik storm na&r buiten om de kinde ren in veiligheid te brengen, doe de luiken voor de ramen en probeer mij ervan te overtui gen, dat ik het mij allemaal maar verbeeld. Maar de vliegtuigen blijven komen. Op dit moment worden al mijn illusies de grond inge boord: als we het tegen dit ge weld moeten opnemen, hebben we geen enkele kans. Dan ko men de helikopters. Vanuit de slaapkamer zie ik ze zweven, angstaanjagende insecten, van waaruit het huis van Allende onder vuur wordt genomen. Plotseling gaat de telefoon. Ik hol er naar toe om de stem van Victor te horen. „Lieverd, hoe gaat het met je? Ik kon niet eerder bellen. Ik ben ik de tech nische faculteit. Je weet waar schijnlijk wel wat er aan de hand is." Ik vertel hem over de bommenwerpers. J}Wanneer kom je naar huis?" „Ik bel je nog wel." Vanaf dat moment kunnen we niets anders doen dan naar de radio luisteren - militaire communiqué's afgewisseld met marsmuziek. Intussen staan de buren op hun balkons, om maar niets te missen van de aanval len op het huis van Allende. Sommigen brengen een toost uit. Een ander hangt zelfs de vlag uit. Terwijl wij ons in spanning afvragen of Allende de aanval op het Moneda-paleis kan over leven, belt Victor weer. „Ik moet hier blijven. We kunnen niet weg. Maar morgen vroeg kom ik naar huis. Ik houd van je." „Ik houd ook van jou", zeg ik met verstikte stem, maar Vic tor heeft al opgehangen." „Ik heb nog steeds niets van Victor gehoord als Quena belt. Zij vertelt dat iedereen die in de technische faculteit was, is opgepakt en naar het Chili-sta dion gebracht, waar Victor zo vaak heeft opgetreden. Ze weet echter niet of hij daar ook zit. Als 's avonds plotseling de te lefoon gaat, slaat mijn hart een keer over. Een onbekende, ner veuze stem vraagt naar 'com- panera Joan'. Hij zegt: „U kent mij niet, maar ik heb een bood schap van uw man. Ik ben zo juist vrijgelaten uit het stadion. Victor zit daar nog. Ik moest u zeggen dat u met de kinderen in huis moet blijven. Verder zei hijdat hij niet de indruk heeft dat hij zal worden vrijgelaten." „Bedankt voor het tele foontje, maar wat bedoelde hij met die laatste opmerking?" „Ik weet nietjriet. Dit is alles wat hij mij gezegd heeft. Sterk te. companera." De volgende morgen, wan neer het uitgaansverbod even is opgeheven, ga ik de stad in, op zoek naar de auto, die Victor bij de universiteit heeft laten staan. Op de hoek van de straat die naar het stadion leidt, sta ik even in tweestrijd. Ik kijk naar de menigte bij het stadion en de gewapende wachten. Het is on mogelijk dichtbij te komen. Bo vendien, wat moet ik doen? Ik ga verder naar de universiteit. Op de campus en in het gebouw is het angstaanjagend stil. Dan pas word ik mij er van bewust, dat alle ruiten en deuren kapot zijn en de voorkant van het ge bouw vol kogelgaten zit. De parkeerplaats is leeg, op onze auto na. Er zijn vrijwel zeker militairen in de buurt, maar op een oude man na zie ik nie mand. Voorzichtig loop ik naar de auto. Opeens sta ik bij een plas vol bloed. „Dit is onze auto niet", denk ik, als ik de sleutels probeer. De oude man komt dichterbij. „Wat moet u?", vraagt hij. „Dit is mijn auto", antwoord ik hem. „U kunt be ter maken dat u wegkomt. Het is hier niet veilig", zegt hij, waarna hij mij helpt het glas van de voorbank te vegen en ik zo snel mogelijk naar huis rijd." „Opeens hoor ik iemand bij het tuinhek. Vanuit het raam van de badkamer zie ik een jonge man en ga naar buiten. „Ik zoek de vrouw van Victor Jara, ben ik hier goed? Alstu blieft, geloof mij. Ik ben een vriend", fluistert hij. Hij ziet er bezorgd en opgejaagd uit. „Ik ben lid van de communistische j eugdbeweging. Ik open het hek en laat hem binnen. In de kamer zitten we tegenover elkaar. „Het spij t mij heel erg, maar ik moet u vertel len, dat Victor dood is. Een van onze vrienden, die in het mor tuarium werkt, heeft zijn li chaam gezien en herkend. Al stublieft, weest dapper en komt u met mij mee om hem te iden tificeren. Droeg hij een blauwe onderbroek? Hij ligt er al meer dan 48 uur en als niemand het lijk opvraagt, zal hij in een massagraf worden begraven." Een half uur later rijd ik, half verdwaasd, door de straten van Santiago. De jongeman, Hector, zit naast mij. Hij vertelt dat hij in het mortuarium is gaan werken om de lijken te kunnen identificeren van de talrijke anonieme doden, die el ke dag worden binnengebracht. Bij het mortuarium aange komen, loodst hij mij naar bin nen. De aanblik is afschuwe lijk: overal liggen lijken, tot in de kantoren toe. We lopen door een lange gang. Achter een deur een nieuwe lange rij li chamen, jongeren en ouderen. Daar, in het midden, ligt mijn Victor." S Door Mare de Koninck WASHINGTON - De inbre kersrage heeft zelfs Ameri- ka's minister van defensie, Casper Weinberger, een spoedonderzoek doen beve len naar de afscherming van de militaire en spionage- computers van het Penta gon. Verder is de Amerikaanse inlichtingendienst CIA aan het onderzoeken in welke omvang onbekenden 'invasies' uitvoe ren in de data-electronica van het ministerie van financiën. Er is een nieuw specialisme in de computertechnologie ont staan: de computerbeveiliging, waarin goud te verdienen valt. En de verdieners zijn niet zel den de kleine computer jockey's zelf, die hun fantasierij ke slim migheden verkopen aan de ka pitalistische reuzen. Helden van Amerika's jong ste generatie van electronische bollebozen zijn acht jongens - tussen 17 en 21 jaar oud - uit de stad Milwaukee in het Ameri kaanse midden-westen. Tegen deze 'bende', die zichzelf de co denaam 4r-l-A (naar het tele foon-netnummer van hun stad) gaf, loopt thans een officieel justitieel FBI-onderzoek, nadat twee maanden geleden werd ontdekt, dat zij in niet minder dan 60 computersystemen van bedrijven en overheden in de VS en in Canada hadden 'inge broken'. De meest spectaculaire kraak was die in de computer van het nucleaire laboratorium van het Pentagon in Los Alamos, waar in de jongelui vanuit het 3000 km. verwijderde Milwaukee een zestal opdrachten beant woord kregen, alvorens het systeem zich voor de onbevoeg den afgrendelde. De 4-1-4-ben- de snuffelde zo ook een tijdje door de informatie van het Sloan-Kettering kankercen trum in New York (waar ze mogelij k bestralingsgegevens over patiënten hebben 'aange past') en verrichtte financiële omzettingen in de electronische boekhouding van de Security Pacific Bank in Los Angeles. De jongste van het stel, 17- jarige Neal Patrick, is een be- kend gezicht in kranten en op televisie geworden en siert deze week zelfs de omslag van het weekblad Newsweek (een eer die doorgaans slechts de groot sten der aarde te beurt valt). In interviews vertelt hij hoe de 4-1-4's met elkaar via hun huis computers communiceerden en nu en dan elkaar lijfelijk ont moetten in de lokale 'pizza-hut', en hoe betrekkelijk eenvoudig het was om geheime codes en wachtwoorden van grote com puters te doorbreken of te 'ra den'. De jongens werkten met goedkope 'Apple' en 'Radio- Shack'-computers en maakten daarbij gebruik van telefoon verbindingen (waarvan ze de rekeningen per computer naar willekeurige abonnees boek ten). Het inbrekerswerk verliep langs een grote computercen trale, 'Telenet' geheten, waarop honderden bedrijven en orga nisaties zijn aangesloten. Tele net verbindt een aantal open bare en aantal afgeschermde computers. De afgeschermde kunnen alleen worden bereikt en met elkaar communiceren, nadat geheime cijfer- en letter- sleutels op het toetsenbord van de aanvrager zijn ingetikt. De 4-M-bende beschikte over zogenaamde 'modems', dat zijn apparaten die electroni sche impulsen in geluiden ver en terugvertalen, zodat inge wikkelde computerboodschap- pen in luttele seconden via ge wone telefoonlijnen kunnen worden uitgewisseld. De stu denten ontdekten dat de gehei me computers simpele toe gangscodes hadden, bijvoor Voor jeugdige bollebozen is'inbreken in computersystemen een op windende hobby. foto beeld het gewone telefoonnu- mer plus nog een getal van twee cijfers. En ze vonden uit dat er aparte wachtwoorden bestaan, waarmee onderhouds- technici hun computers kunnen bereiken. Die wachtwoorden blijken veelal erg voor de hand liggend, zoals 'system', of 'test', of de voornaam van de echtge note van de betrokken onder- houdsman, danwel het merk van diens auto. Het was niet moeilijk om de huiscomputers in Milwaukee een lange lijst te laten samen stellen van mogelijke sleutel woorden, die vervolgens auto matisch werd geprobeerd, tot dat er een paste. Neal .Patrick werd gepakt, toen hij een com puter probeerde binnen te drin gen, die een groot aantal ver geefse kontaktpogingen als verdacht weet te onderkennen, vervolgens de kontaktzoeker een videospelletje aanbiedt op diens huisschermpje onder het mom, dat de aanvrager even geduld moet uitoefenen, en in tussen traceert waar die vreemde snoeshaan zich op houdt. Terwijl overal in de Verenig de Staten melding wordt ge maakt van een ware explosie van electronische inbraakpo gingen door kennelijk aan com puters verslaafde jongelui, pro beert de industrie koortsachtig dergelijke beveiligingsvoorzie ningen te schakeren en vervol maken. Het is een nek-aan- nek-race tussen bewakers en krakers, waarbij men niet zel den dieven met dieven probeert te vangen. Zo is de 20-jarige Burt Sloane uit Boston - sinds zijn 13e jaar recreatief computer-inbreker - inmiddels een rijke jongeman in zonovergoten Californië, waar hij van een computerfir ma 'zwaar betaalde speeltijd' krijgt om bij concurrentiële computers de insluipmogelij he den te ontdekken. Het feit dat Burt als kind na schooltijd tot negen verschillende computers van het fameuze Massachusets Institute of Technology (MIT) wist door te dringen, maakte hem op de electronische markt van onschatbare waarde. De rage van het computer kraken wordt door woordvoer ders van het bedrijfsleven als een groter probleem gezien dan het verschijnsel van de profes sionele computerfraude, waar bij employé's knoeien in de fi nanciële boekhouding ter ver- rij king van zichzelf. De meeste juristen in de Ver enigde Staten geloven niet dat computerjockey's ooit gerech telijk veroordeeld kunnen wor den. Als huiscomputers vrij te koop zijn (voor een paar hon derd dollar al) dan kan men de consument moeilijk verbieden om in zijn eigen huis het toet senbord te bespelen zoals hij wil. Het is aan de eigenaren van de andere computers om hun apparaten desgewenst af te schermen tegen de moderne akkoorden van veelbelovende computerdilettanten op hun electronische klaviertjes. Een van die eigenaren is de fensie-minister Weinberger, die naar aanleiding van de nieuwe en hoogst actuele film 'War Games' (waarin een scho lier vanuit zijn ouderlijk huis de Pentagoncomputer weet wijs te maken dat de Russen een massale atoomaanval heb ben ingezet, die meteen moet worden beantwoord.gerust stellend heeft verklaard, dat computers geen kernraketten lanceren en er nog altijd men sen van vlees en bloed voor no dig zijn om op de knop te druk ken. En dat de essentiële Penta gon-computers volkomen los staan van elk ander electro- nisch net. Hetgeen ontelbare geobsedeerde jongelui in Ame rika en daarbuiten er niet van zal weerhouden om toch naar electronische achterdeurtjes in het Amerikaanse nucleaire commandocentrum te blijven zoeken voor de aardigheid

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 19