DEK DE tCHILLEN Stakingsgolf treft België HIKE PEN VOOR 'N STEM FAN Chinees ontdekte Amerika Nederlander overste Jezuieten POLITIE TREEDT HARD OP FILES DOOR MILITAIRE COLONNES Ambtenaren moeten tot 1987 23% inleveren Kabinet optimistisch over ketelbouw bij KMS Handel stijgt opnieuw Beatrix tegen komst nieuwe kernraketten99 VANDAAG Groot deel Zeeland moet openblijven Fusiegolf in het onderwijs Alleen 'wonder' stopt nog kruisraketten FEDUCO: nieuwe naam in etheriand MONNIK ZOU COLUMBUS VÓÓR ZIJN GEWEEST PATER KOLVENBACH VERRASSENDE KEUZE Merijntje AMERIKAANSE NEGERLEIDER: OOK LOODSEN WESTERSCHELDE LEGGEN WERK NEER Staatslening groot succes WOENSDAG 14 SEPTEMBER 1983 VAN ZEELAND BINNENLAND BUITENLAND I Woonplaats: I 14 DAGEN GRATIS DE STEM „de 4 in1 krant v T3 PAGINA GIDS? eheten onvertogen woq, of te pittige kritiek te ve, den heeft niet enkel te ma met angst voor klante, lies maar ook met burgerlijkheid, ,t ns de kop opsteekt. Offet ns heeft in dit boek ~t aantal beschouwiiv zijn hand gebundeld thema vanuit de literatUll ichten. Het zijn ten dei schreven eerdere publjca (op twee na) in bladen ai ter, Wending, Vrij Neder d en De Groene Amstei ~mer. lectiever at mij betreft had hij zien van zijn poëzie^ ouwingen en boekbespre. gen wat selectiever kunnen Er wordt door Offerrnam gewerkt met vakjargon haaks staat op de bewonderde geweldlos 1 bij Van Ostaijen; de taal de - literaire - heersers, t het anders kan, blijkt heldere en beeldende be ouwing naar aanleiding n Van Ostaijens 'Het 1 van Ika Loch' (het bordee disciplineermachine). Jj nkt, spreekt en handelt t voetspoor van Kant, van zijn oerburgerlijke ratio- liteitsmodel. De categorieën het verstand bestaan iori; ze zijn niet gestructu rd door enige ervaring aats daarvan structureren de ervaring vooraf. De taal van het burgerdom staat uit geconditioneerd 'chés, die op hun beurt wee nditioneren; die de vrijheic et de mond verkondigen aar knechten! Bij Waltei njamin ontdekt Offermans n strijd tegen de taal als ur middel, maar ook ooft is al sprake van een uding tegen het civilisatie odel van de taal, tegen he rgerlijk streven naar har- onie via macht over de taal. Taal als macht! Binnen dezi ntext past het citaat: „He nde van de klassenmaat happij wordt in de modern teratuur niet geëvoceerd ii clden van oprukkende pro- tariërs, maar in vormen vai nsbouw en compositie, di et verdeel en heers-principf tterlijk ongedaan maken iet als een dogmaticus, die d uivel met Beëlzebub uitdrijf robeert Cyrille Offerman. 'e uitspraak te boekstavei aar wel door1 de macht va ngrijpbare systemen vanui erschillende invalshoeke 'chtbaar te maken. Een der elijke handelwijze kan noga odelijk zijn voor macht. Ee eiend boek. n „boosaardige verondei telling". Zijn inziens behoe en de orkesten in het Duits algebied een vergelijkin et buitenlandse ensemble iet te schuwen. De directeur van de opera i "uenchen, Wolfgang Sawa] isch, gaf als zijn mening da onnelle „volkomen op de ver eerde weg is". Volgens her unnen de Duitse orkeste ich zonder meer in een inter ationale vergelijking hand aven. Dat gold zowel voor belangrijkste orkesten ai. voor de zogenaamde provin ciale ensembles. Iets te koop aan te bieden? Met eon ..kleintje in De Stem heeft u absoluut meeste succes Immers vele tienduizenden Stemlezers/leze- ressen (ruim 6 van de 10) hebben speciale be langstelling voor onze ..kleintjes "-rubriek Te koop aangeboden DE STEM 1 Abonnementsprijzen, etc. op pag. 2 Losse nummers 0,85 Van onze redactie buitenland PEKING De Chinezen hebben het papier, de drukkunst - zij ook al het kruit en zijde uitgevonden: hebben zij ook Amerika ont dekt? In een artikel in het Chinees Dagblad heeft professor Luo Rongqu van de universiteit van Peking zich gemengd in het debat over de vraag of een Chinese boeddhistische mon nik uit de vijfde eeuw, Huishen, zowel Chris- toforus Columbus als de Vikingen als ont dekker van de Nieuwe Wereld vóór was. Aan de theorie ligt een oud boek van di Liang-dynastie (502-557) ten grondslaj waarin staat dat de monnik in het jaar 451 vanuit China naar een plaats reisde die Fu sang werd genoemd en waar hij veertig jaa: lang het boeddhisme predikte alvorens naa: huis terug te keren. Volgens een aantal geleerden in het wester is Fusang Mexico. Maar professor Luo wijs dat resoluut af op grond van de overweginj dat in Mexico geen spoor van boeddisme t< vinden is. -'-Vv Kolvenbach Van onze redactie buitenland ROME BREDA - De 54-jarige Nederlandse pater Peter-Hans Kolvenbach is voor het leven gekozen tot generaal-overste van 26.000 leden tellende Jezuieten-orde. Hij volgt de 75-jarige Spanjaard Pedro Arrupe op, die al sinds enkele jaren ernstig ziek is. De verkiezing van de generaal-overste, ook wel de 'zwarte paus' genoemd (vanwege de gro te macht van de man in zwarte toga) kwam voor velen als een verrassing. Met de verkiezing moet voor de Jezuieten een periode van onzekerheid eindigen. Paus Johannes Paulus had de Jezuieten de afgelopen jaren nogal eens gekritiseerd wegens hun be- tokkenheid in 'wereldse' aangelegenheden, zo als de bevrijdingsstrijd en de radicale theolo gie. De ingreep van de paus in de leiding van de orde met de benoeming van twee delegaten twee .jaar geleden had nogal wat kritiek opge wekt. Van de nieuwe generaal wordt verwacht dat hij de orde, die in meer dan 100 landen ge vestigd is, sterker aan de politiek van de Ro meinse Curie aanpast. Op pagina 3: Vervolg 'STEM-commentaar en Kolvenbach wijze kater" Rellen rond Navo-oefening Van onze redactie binnenland DEN HAAG - Ambtenaren en trendvolgers (gezondheids zorg, welzijn) zullen de ko mende jaren rekening moeten houden met een forse achter uitgang van de bruto-lonen, in totaal zo'n 23 procent. Nu al lo pen zij gemiddeld 9,9 procent in reëel loon achter op werk nemers in de particuliere sec tor. Dat staat in een rapport van een ambtelijke werkgroep waarin aanbevelingen worden gedaan over de arbeidsvoor waarden in de jaren 1984 tot 1986. Een woordvoerder van de FNV-ambtenaren-centrale ACOP heeft dat bevestigd. Het kabinet wil in de perio de 1984 tot 1986 op de inkomens van ambtenaren, trendvolgers en uitkeringstrekkers in totaal 30 miljard gulden bezuinigen. Daarvan zullen ambtenaren en trendvolgers 10,5 miljard gulden moeten opbrengen. Als er in het particuliere be drijfsleven niet wordt gema tigd, wordt in 1984 3,5 tot 4 pro cent ingeleverd, in 1985 8 pro cent en in 1986 11,5 procent. In totaal zou dat dus een inlever- operatie betekenen van onge veer 23 procent. Als ook het particuliere be drijfsleven de lonen matigt zou dit beperkt kunnen blijven tot 9,5 procent: 1,5 procent in 1984, 3,5 procent in 1985 en 4,5 procent in 1986. Inleveren van nog meer loon voor herverdeling van werk wordt zo wel erg moeilijk, me ten de samenstellers van het rapport. De ambtenaren en trendvol gers met een bruto-j aarsalaris van rond de 70.000 gulden zou den er volgens het rapport het "leest op achteruit gaan: 4 Procent in 1984, 8 procent in 1985 en 12 procent in 1986. De genen met een bruto-inkomen van ongeveer 36.000 gulden zouden er respectievelijk 3, 6 et 9 procent op achteruit gaan en degenen die omstreeks an derhalve ton verdienen 3, 5 en «procent. De woordvoerder van de ACOP voorspelde dinsdag dat toet dergelijke maatregelen J"eel ambtenaren onder het huidige bestaansminimum te recht zullen komen. Het is nog tiaar een rapport, het is nog Seen beleid, maar het ziet er tiettemin onheilspellend uit, 20zei hij. 'uaAoqsijji ua;s 'stqoa-1 IJ1 iapo;ne 'squji Sooqall3 1 ooujpaipueui 'ioq <3° Amelika Van onze redactie binnenland ROTTERDAM BREDA VLISSINGEN - De politie in Rotterdam is gisteren keihard opge treden tegen leden van de actiegroep 'Stop Re- forger', die probeerden transporten van Ame rikaans materieel voor de Navo-oefening 'Re- forger 83' tegen te houden. In de loop van de dag zijn in Rotterdam totaal 22 arrestaties verricht. EEN politieman fotografeert een van de actievoerders, die gisteren in Rotterdam probeerden het vervoer van militair materieel voor de Navo-oefening 'Reforger' te blokkeren. Daarbij wordt de man 'geholpen' door collega's, die de de monstrant er letterlijk met de oren bijsleept. - fotoanp Van onze Haagse redactie DEN HAAG - Minister Van Aardenne (Economische Zaken) is optimistisch over de toekomst van de ketelbouw-afdeling van De Schelde in Zeeland. „De komende twee j aar is men goed bezet. Dan is er van 1987 tot 1990 wel een gat in de orders voor grote Nederlandse ketels, maar voor De Schelde zal het makkelijker zijn dat gat te vullen met ander werk dan bij Stork in Hengelo. Er zijn in die jaren wel onderhoudswerkzaamheden, maar dat is onvoldoende. Er zal dus gezocht moeten worden naar werk dat in het verlengde van de ketelbouw ligt". Tijdens een gesprek met Tweede Kamerleden ontzenuwde Van Aardenne verhalen dat De Schelde zich een oor heeft aan laten naaien met de opdracht voor het ombouwen van de cen trale op de Maasvlakte. De Schelde mag dat werk (in samenwer king met Stork -Hengelo) voor het grootste deel uitvoeren. Maar nadat de gemeente Rotterdam geschermd had met enkele bui tenlandse concurrenten zou De Schelde de opdracht te goedkoop hebben aangenomen. VVD-Kamerlid Jacobse vroeg zich af of hij moest twijfelen aan het goede koopmanschap van De Schelde, CDA-Kamerlid Van Iersel vroeg de minister of het rendement dat de KMS met het werk zou halen wel voldoende zou zijn en PvdA-Kamerlid Van der Hek vroeg of de ex-RSV-dochter door de gemeente Rot terdam is uitgeknepen als een citroen. Van onze redactie binnenland DEN HAAG - Zowel de in- als uitvoer zijn de eerste zes maan den van dit jaar met 4 procent gestegen vergeleken met dezelfde periode van vorig jaar. De uitvoer steeg in het eerste kwartaal met 2,5 procent en in het tweede kwartaal met zes procent. Er werden vooral meer delfstoffen (15 procent) naar het buitenland verkocht. Verder gingen er meer voedings-en genotmiddelen, aardolie- en chemi sche produkten de grens over. IN Middelburg kwam ook een deel van de militaire voor raden voor de oefening aan. Daar echter geen actievoerders. - foto willem mieras AMSTERDAM - De Amerikaanse zwarte leider Jesse Jack son heeft dinsdag na een gesprek met koningin Beatrix ge zegd, dat de koningin de plaatsing van nieuwe Navo-kern- raketten in Europa liever uitgesteld ziet als het ontwape- ningsoverleg in Geneve zou mislukken. In een interview met AP zei Jackson dat Beatrix haar me ning over de kernraketten had gezegd tijdens een 70 minu ten durende prive-audientfe. „Ze vond dat de Geneefse onderhandelingen moesten sla gen of dat anders de plaatsing moet worden uitgesteld", al dus Jackson. Gisteravond laat ontkende de Rijksvoorlichtingsdienst dat de koningin zich in die zin tegenover Jackson heeft uit gelaten. Ook in het Brabantse Veldhoven was het on rustig. Leden van actie groepen blokkeerden de uitgangen van het Peter Zuid-kamp, waar de Amerikanen zijn onder gebracht, die eerder deze week via Schiphol waren aangekomen. De hele dag zijn vanuit Rot terdam en Vlissingen lange colonnes met militair mate rieel en voorraden vertrokken naar het oefenterrein. Dat leidde hier en daar tot ver keersopstoppingen. Op de A- 27 tussen Raamsdonksveer en Breda ontstonden gistermid dag ter hoogte van Oosterhout files, nadat een pantservoer tuig van de weg was geraakt. De Rotterdamse politie ont kent de beschuldiging van de actievoerders dat er in de ha ven 'waanzinnig is gemept' te gen demonstranten. Een no vum was de publiekelijke fo to-registratie door een politie- fotograaf van 19 gearresteerde actievoerders. De arrestanten werden door twee agenten vastgehouden, gefotografeerd en vervolgens afgevoerd naar het bureau. Aan het eind van de dag zaten zij nog vast. Bij de demonstratie raakte een meisje gewond. Toen het eerste militaire transport op gang kwam blok keerden de actievoerders de uitgang van het haventerrein. De politie sleepte de demon stranten weg. Hierbij deden zich enkele schermutselingen voor. Ook voerde de politie en kele charges met paarden uit om een groep demonstranten uit elkaar te drijven. De actiegroep is woedend over het harde optreden van de Rotterdamse politie. Daar om is gisteravond besloten de demonstratie te beëindigen, omdat „verder gaan geen zin heeft als de politie iedereen in elkaar slaat of arresteert". Het militaire transport gaat ook vandaag nog door. In Veldhoven hebben ruim vijftig actievoerders gepro beerd het verkeer in en uit het Peter Zuid-kamp tegen te houden. Ruim twee uur na het begin van de blokkade maakte de politie één van de drie toe gangspoorten met geweld vrij. Er werden vier arrestaties verricht. De ontscheping van militair materieel in Vlissingen is zon der incidenten verlopen. In de Sloehaven werden ongeveer 400 rups- en wielvoertuigen uit het vrachtschip American Rapid getakeld. Met de opera tie werd gisterochtend vroeg 'wat eerder dan was voorzien' begonnen. Het schip kwam gisternacht omstreeks een uur de Sloehaven binnen. In de loop van de avond wa ren chauffeurs en voertuigen uit Rotterdam en Vlissingen op de verzamelterreinen in de omgeving Eindhoven-Budel aangekomen, waar 11.000 Amerikaanse militairen uit Texas en Georgia samenge bracht worden met een Engels tankregiment, de 13e Pantser Brigade uit 'rschot en 3000 Nederlandse reservisten. BRUSSEL ROOSENDAAL - Morgen zal het hele openbare leven in België zo goed als plat liggen. Dat zal leiden tot een grote chaos. Gisteren kregen de Belgen daar al een voor proefje van toen naast de spoorwegen ook het openbaar vervoer in Brussel en Brabant plat ging. Morgen komen daarbij de posterijen, de telefoondienst, radio .en televisie, zeehavens en vliegvelden. Bovendien gaan de Belgische loodsen op de Westerschelde in staking, waardoor voor de rede van Vlissingen veel schepen zullen moeten blijven wachten. Het internationale treinver keer door België is door de treinstaking tot het uiterste minimum teruggebracht. Gis teren werd door Nederlandse machinisten vanuit Roosen daal slechts zeven keer een dienst naar Brussel gereden, maar voor de rest werden alle internationale reizen naar de Belgische hoofdstad gestaakt. De 15 andere internationale diensten werden uit het roos ter geschrapt. De Nederlandse Spoorwegen besloten zelfs de intercity-dienst tussen Am sterdam en Roosendaal af te De reis met een autoslaap- trein uit Den Bosch naar het zuiden van Frankrijk gaat vandaag wel door, maar met een omleiding via Venlo, Keu len en Straatsburg. Ook mor gen staat er een reis naar het zuiden op het programma. Het gaat om de toeristentrein Tra- montana van Den Haag naar het Spaanse Port Bou. Die trein rijdt eerst naar Roosen daal en dan vervolgens via Venlo, Keulen en Luxemburg naar de plaats van bestem ming. De totaal 900.000 Belgische ambtenaren op een bevolking van 10 miljoen zullen volgens de begroting dit jaar in totaal een half miljard gulden moe ten inleveren. Daar proteste ren ze tegen. De staking van het open baar vervoer betekende in Brussel een straatbeeld met kilometers lange files, trot toirs vol voetgangers, lifters op elke hoek van de straat en opmerkelijk veel fietsers. Op de snelwegen werd het ver keer geheel ontwricht. AMSTERDAM - De nieuwe staatslening tegen een rente van 9 procent is een groot suc ces geworden. De minister van Financien wist er gisteren ruim 4 miljard gulden mee binnen te halen. De koers van uitgifte is vastgesteld op 101 procent. Het effectief rendement is 8,82 procent. Het is de zevende staatsle ning dit jaar. Door de zeven leningen samen is een bedrag van 22,5 miljard gulden be schikbaar gekomen om het te kort op de rijksbegroting te dekken. Op de onderhandse markt is tot nu toe voor ruim 11,5 miljard gulden geleend. Het financieringstekort van de staat voor 1983 wordt ge raamd op 33 miljard gulden, de financieringsbehoefte (fi nancieringstekort plus het be drag aan af te lossen staatsle ningen in een jaar) wordt voor 1983 geraamd op ongeveer 37 miljard gulden. GROTE delen van Zeeland moeten in de toekomst open ruimte blijven. Een uitzondering daarop vormen slechts Oost-Zeeuwsch- Vlaanderen en delen van Walcheren en Zuid-Beveland. HET hoger beroepsonderwijs en het voortgezet onderwijs staat een flinke fusiegolf te wachten. Vele schoten zullen die golf helemaal niet overleven, bleek gisteren uit de plannen van minister Deetman en zijn staatssecretaris mevrouw Ginjaar-Maas (foto). ALLEEN een 'wonder' kan de plaatsing van de kruis- en Pershing il-raketten in Europa nog tegenhouden. Het overleg in Genève is nog zo ver van een akkoord dat eind dit jaar de eerste raketten er zeker komen. Die boodschap kregen Den Uyi, De Vries en Nijpels gisteren mee van hun Amerikaanse gesprekspartners. SINDS kort lezen we in de radio- en tv-programma 's de naam FEDUCO, tussen NOS, TROS, NCRV etc. FEDUCO staat voor Federatie voor Educatieve Omroep. Deze stichting is de opvolger van de Open School en een tussenstation op de weg naar een educatieve omroep. (ADVERTENTIE) Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan melden en de pen zal u worden toegestuurd. rNIEUWE ABONNEE "1 Naam en voorletters: Adres: Postcode: Betaling 61,15/Kwartaal 20,49/Maand DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT Aangemeld door: Naam: Adres: I Postcode: Woonplaats: I IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar: - De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA, j^ellen kan ook: 076-236911.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 1