STERFT DE MAMMOET UIT?
Sovjet- Unie pakt lijntrekkers
en 'drinkebroers9 harder aan
KUIPER S
Wereldtitel e<
ïerstel
sevental
DINSDAG 23 AUGUSTUS 1983
JT31M
EXTRA
VERZUIM OP WERK WORDT AFGESTRAFT
nÏNSDAG 23 AUGUST
nationale
DEN HAAG (ANP) - „Een chaos, een
lappedeken van rechtsposities die pas
na tientallen jaren zal verdwijnen", zo
omschrijft een hoge functionaris de
stand van zaken van de integratie op
het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Ruim tien jaar nadat minister
Schmelzer, na „de opstand der referen
darissen", besloot dat er een nieuwe,
geïntegreerde personeelsdienst moest
komen, is de integratie in de woorden
van de huidige minister Van den Broek
„voor weinigen een troost, voor even
veel een bron van verontrusting".
Deze integratie, bedoeld om de door
de opheffing van het onderscheid tussen
diplomaten en ambtenaren vervreem
ding door een te lang verblijf in het bui
tenland tegen te gaan en te komen tot
grotere mobiliteit en inzet, is begin juli
weer een stapje dichterbij gekomen.
Minister Schmelzer besloot indertijd
dat de departementsambtenaren, die
hoofdzakelijk in Den Haag werkzaam
zijn, en de ambtenaren van de buiten
landse dienst, de diplomaten wier eerste
taak het is de diplomatieke posten in
het buitenland te bemannen, voortaan
op identieke wijze zullen worden aan
geworven, geselecteerd en opgeleid.
Diplomaten noch departementsamb
tenaren zijn, een kleine minderheid
daargelaten, tegen de integratie als zo
danig. Maar als gevolg van de gang van
zaken gedurende het afgelopen decen
nium en de vooruitzichten voor de
eerstkomende jaren spreekt men zowel
op het ministerie als op de diplomatieke
posten over onvrede onder brede lagen,
frustratie, moedeloosheid en de kans
dat velen zich aan de integratie zullen
onttrekken.
Zeer binnenkort zal minister Van den
Broek ook beslissen wie de nieuwe per
soneelsdienst gaat leiden die in de
plaats komt van de Hoofdafdeling Per
soneel Ministerie voor de ambtenaren,
en de Directie Buitenlandse Dienst voor
de diplomaten.
Carrière
Eind deze maand wordt ook de eerste
voorlichtingsbij eenkomst gehouden
voor jongelui die op Buitenlandse Za
ken carrière willen maken. Als de enke
le tientallen leden van dit 'klasje' vol
gend jaar september op het ministerie
komen, of als attaché naar een buiten
landse post gaan, zal Buitenlandse Za
ken vier soorten ambtenaren kennen.
Dat zijn dan de diplomaten en de de
partementsambtenaren die op verschil
lende wijze zijn aangeworven en ver
schillende rechtsposities kennen - de
ambtenaren in de 'ARAR', het Algeme
ne Rijks Ambtenaren Reglement en de
diplomaten het Reglement van de Bui-
Integratie ambtenaren
en diplomaten hapert
tenlandse Dienst - de ambtenaren en
diplomaten die volgens de uniforme
procedure zijn aangeworven en opge
leid en wier rechtspositie nog niet tot in
details is geregeld, en de onderteke
naars van de zogenoemde integratie
clausule. Dit zijn ambtenaren en diplo
maten die na 1979 in dienst zijn getre
den en een verklaring hebben moeten
tekenen waarin zij zich bereid verkla
ren om tot de geïntegreerde dienst toe te
treden wanneer deze wordt gevormd.
Deze verplichting geldt niet voor per
soneel dat al van vóó r 1979 in dienst
van BZ is. Zij zullen, zes maanden na
dat het nieuwe Reglement Dienst Bui
tenlandse Zaken van kracht is gewor
den, mogen beslissen of zij willen toe
treden, waarbij het niet-aantasten van
bestaande vooruitzichten als uitgangs
punt is genomen.
Wanneer minister Van den Broek
zegt dat hij binnen zijn ambtsperiode de
integratie wil voltooien, betekent dit
dus niet meer dan dat hij alle noodzake
lijke wettelijke voorzieningen wil tref
fen. Buitenlandse Zaken is pas geheel
geïntegreerd wanneer de laatste ambte
naar die heeft geweigerd tot de nieuwe
dienst toe te treden met pensioen is ge
gaan, dat wil zeggen over een jaar of
dertig.
Aanvankelijk werd aangenomen dat
de nieuwe dienst zou worden geleid
door de man die in 1978 vanuit het be
drijfsleven was aangetrokken om de in
tegratie voor te bereiden en uit te voe
ren, loco- secretaris-generaal Zwart
kruis. Dat zou ook in overeenstemming
zijn met het advies van de commissie-
Thomassen, die het ineenschuiven van
de twee bestaande personeelsdiensten
had bepleit.
Maar 'Locs', zoals hij in het buiten
landse zaken-j argon wordt genoemd, is
vorig jaar in de publiciteit gekomen op
een wijze die hem bij de diplomaten, een
zeer homogene groep met aanzienlijke
politieke invloed, niet populair heeft ge
maakt.
Hij zou zich tegenover twee journa
listen van Het Parool hebben laten ont
vallen dat diplomaten „zeikerds" zijn
die „je met een eind hout zou willen be
werken". De Vereniging van de Buiten
landse Dienst, waarbij vrijwel alle di
plomaten zijn aangesloten, reageerde
als volgt op de ontkenning van 'Locs'
ooit een dergelijke uitspraak te hebben
gedaan: „Zonder zich over de merites
van de artikelenserie van de heren
Bommels en Grijpma (twee Parool-re
dacteuren, red.) te willen uitspreken, is
het bestuur van mening dat de meeste'
daarin aan specifieke personen toege
schreven citaten nogal herkenbaar en
dus plausibel zijn, zodat Locs inderdaad
reden tot klagen heeft als hem in een
dergelijk kader opmerkingen worden
toegeschreven die hij niet heeft ge
maakt".
De departementsambtenaren hebben
voor de chef van de nieuwe personeels
dienst een profiel geschetst dat, vooral
omdat ervaring op het terrein van het
arbeidsrecht als een vereiste wordt ge
noemd, de benoeming van een diplo-
door Louis van de Geijn
Het is nog niet zo lang geleden
dat knappe koppen in onder
nemersland glashard beweer
den dat één plus één gelijk is
aan drie. Synergie heet dat en
dat toverwoord begeleidde de
lawine van bedrijfsfusies die
in de jaren zestig over Neder
land rolde. Groot was goed.
Groot waren KSH, Van Gel
der, Bruynzeel, Ogem, Neder-
horst, RSV, KBB, Heidemij.
Maar niet goed genoeg om
slechte tijden te overleven. De
mammoets hadden zwakke
benen. En intussen zijn de
ogen hoopvol gericht op het
kleine bedrijf. Small is beauti-
full. Heeft de mammoet zijn
tijd gehad?
In 1972 stortte een lijnvlieg-
tuig van Eastern Airlines neer
in een moeras in Florida. Oor
zaak: een defect seinlampje
van het landingsgestel. Ter
wijl de hele bemanning zich
daar mee bemoeide en de
vlucht aan de automatische
piloot overliet, begaf de com
puter het. Met noodlottig ge
volg.
Een Amerikaanse psycho
loog die vele tientallen 'zwarte
dozen' van verongelukte vlieg
tuigen afluisterde, stelde vast
dat de meeste vliegrampen
worden veroorzaakt door zo'n
kleinigheidje dat te veel aan
dacht krijgt.
Met het besturen van een
concern is het al niet anders.
Captains of industry blijken,
net als captains in de vliegerij,
ook maar mensen te zijn. Or
ganisatie-adviseur drs. H. van
Londen: „Hoe gaat dat: er zijn
problemen met een werk
maatschappij de telefoon
staat roodgloeiend, vergade
ringen, paniek, hoe kan dat
nou, honderd miljoen, moeten
we uitzoeken".
Intussen hadden een paar
nog goed lopende onderdelen
van de onderneming met een
kleine bijsturing in het goede
spoor kunnen blijven. Maar
plotseling blijkt het ook daar
mis te gaan. „En dan is onder
nemen zoiets geworden als
brand blussen".
Nachtblind
Uit de 'zwarte doos' van een
verongelukt concern komt niet
zelden naar voren dat er te
veel mensen van een zelfde
signatuur aan de knoppen za
ten: allemaal ingenieurs, of al
lemaal financiële experts. En
een bekend euvel is dat de lei
ding van een concern-in-nood
gebiologeerd raakt door een
groot project, als een nacht-
blinde chauffeur die op de
koplampen van een tegenlig
ger aanstuurt. Ook als dat
karwei van een omvang is die
niet bij het vermogen van zo'n
onderneming past, wordt het
aangegrepen als een laatste
strohalm.
Inmiddels bekende voor
beelden van dit verschijnsel
zi\n de miljardenprojecten
van Ogem in het Midden-Oos
ten, de kapitale suikerfabriek
van KSH, het wandelende
baggereiland (de Kameel) van
Volker Stevin en het kolen-
graafproject van RSV.
Fout maar voorstelbaar,
noemt drs. Van Londen zulke
operaties. „Zo'n kolengraaf-
project kon voor RSV een
doorbraak zijn uit de markt
van de scheepsbouw en ketel-
bouw, waarin weinig perspec
tief zit. En als je eenmaal in
zo'n project zit met een paar
honderd miljoen, is de verlei
ding groot om steeds door te
gaan en dan belandt je steeds
verder in het moeras. Je wordt
de gevangene van je eigen si
tuatie. De Amerikanen zetten
wat gemakkelijker een streep
onder zulke zaken. Cut your
losses, heet dat daar".
Van Londen, partner van
het adviesbureau Horringa en
De Koning, noemt de be-
stuursproblemen van grote
concerns 'mijn persoonlijke
hobby'. Zijn bureau werkt ook
veel in dat soort ondernemin
gen en probeert aan te geven
hoe de voordelen van het grote
zijn te combineren met de
kansen van het kleine.
Het ene concern is het ande
re niet. Op wat voor een markt
opereert zo'n onderneming en
wat voor een activiteiten ko
men daarin samen. Spreiding
van risico's is een belangrijk
fusie-argument. Akzo maakt
babyvoeding en anti-concept
iepillen. Gaat het op de ene
markt wat minder, dan maakt
de andere dat mogelijk weer
goed. Maar sluiten al die ver
schillende activiteiten wel op
elkaar aan, qua produktie en
marketing-techniek bijvoor
beeld?
In zo'n onderneming, zegt
drs. Van Londen, kun je de lei
ding van de werkmaatschap
pijen maar het beste over la
ten aan de mensen van die za
ken het meeste verstand heb
ben. Leiding geven aan zulke
VAN Gelder papier ..te
groot
- FOTO ARCHIEF DE STEM
'general managers', aldus Van
Londen, is het kern-probleem.
„Dat zijn hele kerels, vergeet
dat niet. En die moet je ver
trouwen geven, motiveren,
maar ook: controleren".
Loden last
En dan gebeurt het wel eens
dat een holding, toegerust met
een dure staf die zichzelf lijkt
te vermenigvuldigen, een lo
den last wordt voor de werk
maatschappijen in plaats van
een heilzame paraplu. Van
Londen: „Een bedrijf dat zich
eerst behoorlijk kon redden,
krijgt een stuk concernkosten
over zich heen, ziet zijn kost
prijs omhoog gaan en de con
currentiepositie verslechte
ren".
Expansie door overname
van andere bedrijven houdt
risico's in, die groter worden
als dat gebeurt met de ijver
van een postzegelverzamelaar,
zoals bij Nederhorst en later
Ogem het geval was. Voordat
een nieuwe aankoop in orga
nisatorisch opzicht was 'ver
teerd', was de volgende alweer
rond. Concerns die bedachtza
mer en meer van binnenuit
groeien (Unilever, Philips) zijn
in het algemeen minder
kwetsbaar.
Ondernemerschap
Uit een onderzoek in 1973
bleek dat de helft van de over
names in Europa niet aan de
verwachtingen beantwoordt.
Eén van de kritische elemen
ten is de persoon van de direc
teur, vaak ook eigenaar, van
zo'n in te lijven bedrijf.
De Amerikaanse magnaat
Royal D. Little bouwde in en
kele jaren een miljardencon
cern op (Textron), een schijn
baar samenraapsel van 150
zeer uiteenlopende bedrijven
met een omzet van meer dan
drie miljard dollar en 70.000
werknemers. Dat het toch een
succes werd, schreef Little
o.m. toe aan zijn uitgangspunt
om geen bedrijven te kopen
waarin de pionier-oprichter
nog de leiding had. Dat type
ondernemerschap, is de bevin
ding van onderzoekers, gedijt
niet in grote verbanden met
onvermijdelijk bureaucrati
sche trekken. „Een echte on
dernemer heeft het daar moei
lijk mee", stelt drs. Van Lon
den vast. „Die moet niets heb
ben van al dat gelazer".
Procedures
'Gelazer' is er in een groot
concern bijvoorbeeld ook
doordat een moderne onderne
mer geacht wordt overleg te
plegen met zijn werknemers.
Ondernemingsraden, centrale
ondernemingsraden, staf,
iedereen moet informatie en
aandacht krijgen en dat ook in
de juiste volgorde. Als er wat
aan de hand is, moeten proce
dures netjes worden gevolgd,
anders ontstaan er competen
tiekwesties die de aandacht
van de inhoudelijke zaken af
leiden.
Dat de mammoets onderwijl
op hun laatste benen lopen,
zou Van Londen niet graag
willen beweren. Nu er weer
een hang is naar het kleine,
overzichtelijke, is de wens
misschien de vader van de ge
dachte. Er is een imposante
lijst te maken van ontmantel
de of in moeilijkheden verke
rende grote concerns. Maar of
daar nou hardere klappen val
len dan in de rest van het be
drijfsleven, is nog maar de
vraag.
Hier kan optisch bedrog een
rol spelen. In de sterfhuizen
van concerns worden nu een
maal langdurige spektakel
stukken opgevoerd, met boze
ondernemingsraden, woeden
de vakbonden, demonstreren
de werknemers, verontwaar
digde kamerleden, zorgelijke
ministers en ontredderde aan
deelhouders. Maar terwijl
iedereen vorig jaar de mond
vol had over Ogem en de Hei
demij gingen er 8595 onderne
mingen zonder veel gedruis
failliet.
Van Londen vindt, zonder
voorbij te gaan aan de ellende
die er voor direct betrokkenen
aan vast zit, de schade van het
uiteenvallen van een reeks
grote concerns voor de samen
leving betrekkelijk. Hij is er
van overtuigd dat van bedrei
gingen een goede prikkel kan
uitgaan. „Er is niets zo slecht
voor de mens als het wegne
men van zijn vechtlust".
„We zijn erachter gekomen
dat groot zijn op zich voor een
onderneming geen garantie is
voor overleven. Misschien
hebben we die illusie gehad.
Die zijn we dan nu kwijt.
Maar hoe erg is dat nou?".
jJjBgt A—
tl
maat lijkt uit te sluiten. Hun onuitge
sproken overweging is dat de hoogste
functionaris van het ministerie, de se
cretaris-generaal, ook diplomaat is en
dat, juist omdat veel hoge posten in Den
Haag door diplomaten worden bekleed,
door de benoeming van een departe
mentsambtenaar enig tegenwicht in de
top gewenst is.
Maar de diplomaten willen niet een
wat zij noemen 'Libanese formule', een
vaste sleutel voor verdeling van de
hoogste posten (zoals in Libanon de
hoogste staatsfuncties volgens een vast
schema worden verdeeld onder verte
genwoordigers van godsdienstige en
ethnische groepen). Ook degenen die
tweede man zijn geweest op een grote
ambassade hebben veel ervaring in per
soneelsbeleid.
'Locs' heeft in de loop der jaren in
drie nota's het papierwerk voor de inte
gratie voltooid, en het wachten is nu op
de vierde nota waarin de overgangsre
geling zal zijn vervat. De laatste nota,
van mei 1981, bevatte behalve een voor
stel voor de gemeenschappelijke wer
ving en opleiding, het concept-Regle
ment Dienst Buitenlandse Zaken en de
indeling van ambtenaren die wel- en
niet-overplaatsbaar zijn.
Van de 1700 man die, voorlopig nog
verdeeld over een twintig gebouwen, in
Den Haag werken, zijn er 1100 bestemd
voor overplaatsbare posten. Op ambas
sades en consultaten zijn ca 1150 man
werkzaam (plus nog eens 950 locale
krachten). Van hen zijn ca. 430 ambte
naren van de buitenlandse dienst, en ca.
50 departementsambtenaren die via de
zogenaamde detacheringsregeling voor
een bepaalde periode aan een diploma
tieke post zijn toegevoegd. Ruwweg zijn
van het totale personeelsbestand van
2850 man dus 600, voor een groot deel
vertalers, financiële, technische en juri
dische deskundigen en bewakenings-
personeel, niet overplaatsbaar.
In de volledig geïntegreerde dienst
die Zwartkruis en zijn medewerkers
voor ogen staat zal ongeveer tweederde
van de overplaatsbare ambtenaren in
het buitenland werkzaam zijn. Tegen
over een verblijf van gemiddeld drie
jaar in Nederland staat dus een dubbel
zo lang verblijf in het buitenland.
Volgens ambtenaren op buitenlandse
zaken kunnen maar weinigen van hen
van de detacheringsregeling profiteren.
Wanneer de relaties tussen de twee per
soneelsdiensten worden omschreven als
„zuur en moeizaam", dan is dat omdat
zij elkaar als concurrenten zien. De Di
rectie Buitenlandse Dienst beschouwt
departementsambtenaren die bij een
diplomatieke post worden gedetacheerd
als 'indringers', de Hoofdafdeling Per
soneel Ministerie ergert zich als er weer
een diplomaat ergens in het departe
ment wordt 'tussengeschoven'.
Een veel gehoorde klacht van de
ambtenaren - die door talrijke diploma
ten wordt erkend - is dat iemand die
onder de detacheringsregeling naar het
buitenland gaat, na terugkeer op pre
cies dezelfde stoel terugkomt. Maar
voor een diplomaat telt de periode die
hij (of zij), tussen twee stationeringen
in, op het ministerie doorbrengt, wel de
gelijk mee in de carrière-opbouw.
Juist de vrij grote mate van voorspel
baarheid van de diplomatencarrière is
veel ambtenaren een doorn in het oog.
De diplomaat is er praktisch zeker van
dat hij, na verloop van tijd, de rang van
ambtenaar van de buitenlandse dienst
derde klasse zal bereiken (hij begint als
attaché en vijfde-klasser). De daparte-
mentsambtenaar daarentegen kan
slechts hogerop komen door van functie
te veranderen.
Veel ambtenaren, zo zegt men, roes
ten vast op een bepaalde directie, hun
creativiteit neemt af, en hun frustratie
en moedeloosheiod groeit wanneer zij
zien dat een diplomaat op grond van
zijn diensttijd voor enkele jaren een vrij
hoge functie in het ministerie bekleedt.
Bovendien tast het systeem van het -
tijdelijk - benoemen van diplomaten in
beleidsfuncties op het ministerie de
continuïteit aan.
Enquête
Toen in 1979, het jaar dat de 'integra
tieclausule' werd ingevoerd, een enquê
te onder de departementsambtenaren
werd gehouden, bleek slechts vijf pro
cent onvoorwaardelijk bereid toe te tre
den tot de nieuwe geïntegreerde dienst.
Zevenentwintig procent wilde in geen
geval toetreden, de overigen stelden
voorwaarden voor toetreding, zoals
vrijwilligheid bij overplaatsing (28 pro
cent).
Sindsdien zijn de verhoudingen van
voor- en tegenstanders van integratie -
ook onder de diplomaten - iets veran
derd door het indiensttreden van de
thans 150 a 200 clausule-onderteke
naars. Van hen mag immers worden
aangenomen dat zij niet alleen bereid
waren toe te treden tot de geïntegreerde
dienst, maar daar zelfs hoge verwach
tingen van koesterden. Maar volgens
een der ondertekenaars heeft de depar
tementsleiding erkend dat zij een 'mo
rele verplichting' wegens gewekte ver
wachtingen heeft - verwachtingen die
door het uitblijven van de integratie een
flinke deuk hebben opgelopen.
Niet alleen zijn deze mensen gefru
streerd in hun verwachting dat zij, zon
der het 'klasje' te hebben doorlopen, op
posten in het buitenland een carrière
zouden kunnen maken. Ook het feit dat
het ministerie niet meer wordt uitge
breid - zelfs wordt ingekrompen - maar
leidinggevende en beleidsbepalende
functies veelal door diplomaten worden
bekleed, wekt „grote onvrede in brede
lagen". Bovendien neemt de invloed van
Buitenlandse Zaken af, omdat andere
ministeries eigen deskundigen naar
posten sturen voor functies die vroeger
door mensen van BZ werden vervuld
De diplomaten lijken in het algemeen
voorstander van integratie in die zin
dat de schotjes tussen de twee diensten
moeten verdwijnen zonder dat zij ge
heel in elkaar worden geschoven. Maar
een meerderheid zou weinig voelen voor
toetreding tot de geïntegreerde dienst
zolang de overgangsregeling die thans
nog onderwerp van overleg is niet
wordt verbeterd.
Onder de diplomaten - maar niet on
der de departementsambtenaren - wint
de mening veld dat de integratie moet
groeien van .onderaf - dat wil zeggen
dat geleidelijk-gemeenschappelijk aan
geworven personeel de diplomaten en
ambtenaren van het oude stempel gaat
vervangen. In de tussentijd zou dan wel
de detacheringsregeling voor de depar
tementsambtenaren zodanig moeten
worden verbeterd dat ook voor deze
cartegorie tussentijdse promotie moge
lijk wordt.
De diplomaten zijn er ook weinig ge.
lukkig mee dat in het nieuwe Regle
ment Dienst Buitenlandse Zaken wordt
gestreefd naar een soort evenwicht tus
sen het huidige Algemene Rijks Ambte
naren Reglement (ARAR) en het Regle
ment van de Buitenlandse Dienst
(RBD). Zij stellen zich op het standpunt
dat het ARAR niet geschikt is voor
werk in het buitenland, maar het RDB
heeft bewezen zowel in Nederland als
daarbuiten toepasbaar te zijn. De vorige
secretaris-generaal, een departements
ambtenaar, wilde naar de mening van
de diplomaten voorkomen dat door het
min of meer overnemen van het RBD de
indruk zou ontstaan dat het ministerie
door de buitenlandse dienst zou worden
geannexeerd.
Een der klachten van de diplomaten
is dat in de ontwerp-overgangsregeling
te weinig rekening wordt gehouden met
de financiële gevolgen van het verval
len van een persoonlijke titel die een
ambtenaar van de buitenlandse dienst
tijdens zijn verblijf in het buitenland
kan hebben om bepaalde contacten te
vergemakkelijken. De diplomaten op
posten ontvangen een zogenaamde va
lutasalaris dat mede wordt bepaald
door de kosten van levensonderhoud in
het land waar zij zijn gestationneerd.
Vervalt bij terugkeer in Nederland de
persoonlijke titel (veelal een rang ho
ger) dan gaat de diplomaat, die het in
Den Haag toch al met een ambtenaren
salaris moet doen dat soms de helft van
het valutasalaris is, er dubbel op ach
teruit.
Ouderen
De ouderen in beide categorieën,
vaak met schoolgaande kinderen en een
vrouw die een betrekking in Nederland
kan hebben, lijken meer gebrand op een
werkkring op het ministerie. Voor de
oudere diplomaten geldt bovendien dat
zij in Den Haag meer beleidsbepalend
werkzaam kunnen zijn dan in het bui
tenland. Verzet onder jongere diploma
ten tegen de integratie lijkt mede te
worden ingegeven door de vrees dat
hun min of meer automatisch carrière
verloop zou kunnen worden aangetast.
Een van de redenen dat de geïnte
greerde dienst waarschijnlijk pas over
drie of vier jaar zal worden ingevoerd
zijn de financiële moeilijkheden. Hoe
wel het aantal mensen op posten in het
buitenland niet veel zal veranderen, zal
het vaker overplaatsen van meer men
sen extra geld gaan kosten. De extra
uitgaven werden door de commissie-
Thomassen nog begroot op zeker 10 mil
joen gulden per jaar, maar worden
thans geraamd op slechts enkele pro
centen van de circa 300 miljoen gulden
die de twee personeelsdiensten thans
kosten. Het ministerie van Financiën
heeft ingestemd met de anderhalf a drie
ton per jaar die de gemeenschappelijke
werving en opleiding meer kost, na
drukkelijk zonder hiermee Vooruit te
lopen op de integratie zelf.
Van onze redactie buitenland
MOSKOU - Mensen die vaak
van hun werk verzuimen, ar
beiders die het met de werku
ren niet zo nauw nemen en
personen die graag een glas
drinken tijdens het werk gaan
in de Sowjet-Unie slechte tij
den tegemoet: de leiding van
de staat onder aanvoering van
Joeri Andropov heeft een
reeks strafbepalingen afge
kondigd om daar een eind aan
te maken.
Het belangrijkste doel is een
halt toe te roepen aan het ab
senteïsme, één van de grootste
kwalen van de Sowj et-econo
mie. De autoriteiten zijn niet
van plan langer een toestand
te aanvaarden die zij 'ontoe
laatbaar' vinden. Zo zal het in
de toekomst verboden zijn de
arbeidsplaats te verlaten - wat
schering en inslag is - om deel
te nemen aan „alle mogelijke
vergaderingen, massabijeen
komsten, sportwedstrijden,
kunstzinninge manifestaties
of toeristische reizen", aldus
de documenten, waarover het
Centraal Comité van de com
munistische partij, de raad
van ministers en de centrale
raad van de vakbonden het
eens zijn geworden.
Vakantie
Verder gaat men in. het ver
volg de resultaten van het
werk verrekenen met het aan
tal dagen verlof. Goede werk-
STOLICHNAYi
nemers, die niet zonder reden
van het werk verzuimd heb
ben, krijgen er per jaar twee
of drie vakantiedagen bij. Tot
nu toe kreeg een goede arbei
der deze premie slechts één
keer per twee jaar.
Aan de andere kant moeten
arbeiders, die vaak verlet ple
gen, op forse straffen rekenen.
De dagen die zij niet op de
werkplek zijn, worden in min
dering gebracht op het aantal
vakantiedagen. Overigens
kunnen dit er niet minder
worden dan 12. Het aantal
jaarlijkse verlofdagen va
rieert in de Sowjet-Unie van
18 voor handarbeiders tot 24
voor ambtenaren en overige
functionarissen.
Een arbeider die, zonder
geldige reden, langer dan drie
uur van zijn werklplaats af
wezig is, moet ermee rekenen
dat hij een hele vakantiedag
kwijt is.
Lijntrekkers en degenen die
dronken op het werk komen
kunen gedurende ten hoogste
drie maanden worden overge
plaatst naar een positie die
minder betaalt. Bovendien
kunnen zij gedurende deze pe
riode niet van baan verande
ren. Tenslotte worden hun
toeslagen een half jaar lang
gehalveerd, tenzij het arbeids
collectief waarvan zij deel uit
maken na drie maanden be
sluit dat ze hun leven hebben
gebeterd.
Ook krijgen werknemers
een boete als zij vanwege non
chalance schade toebrengen
aan de materiële eigendom
men van hun collectief. Zij
krijgen een straf van ongeveer
60 roebel (circa fl 250), wat
neerkomt op een-derde var.
het gemiddelde maandsalafi
in de Sowjet-Unie.
Alarmerend
Sowjet-sociologen
herhaaldelijk vastgesteld
het absenteïsme in somn#
sectoren alarmerend om Zie
hen grijpt onder arbeiderse'
jongeren. Dit gebeurt voor»
na de betaaldagen, dat
zeggen twee keer per maand
Sinds Joeri Andropov in no;
vember vorig jaar Leo®'
Brezjnjev opvolgde als eerste
secretaris van de communist
sche partij heeft hij bij her»
ling blijk gegeven van z|i
streven het gebrek aan dis"
pline te bestrijden als on®
deel van een campagne de ar
beidsmoraal in de SoWF
Unie op een hoger plan
brengen. Zo is begin dit j*
de controle verscherpt in
werkplaatsen, winkels, b"
scopen of kapsalons, die op 8
zette tijden worden bezo®
door staatscontroleurs die
last zijn met het identified
van 'stappers'.
Van onze sportredactie
Putte - Hennie Kuiper heeft
zijn beslissing over al of niet
deelnemen aan het wereld
kampioenschap voor be
roepsrenners uitgesteld tot
volgende week zondag. De
vorige week in Dortmund
zwaar gevallen oud-titel
houder wil eerst de ronde
van Nederland en de 170 ki
lometer lange wedstrijd in
Ossendrecht rijden.
Vers
Van een special
(OME - Het was heel toef
Ie beste ceremonie van he
iese kampioenschappen
lag verkeerd omhoog gii
iet rood beneden. Het syi
an waarden, waarmee d
eld de komende dagen mc
yachte, totale ineenstorti
tappen heeft Conny van I
[rond geplaatst.
De blozende Barneveldse
wemster knoopte met een
erde plaats op de 100 meter
Tije slag aan bij het brons
-an twee jaar geleden in Split
n pakte later als slotzwem-
ter van de 4 x 200 meter vrije
lag ook op dat onderdeel het
irons mee. Dat had zilver
lunnen zijn, maar zelfs in de-
e goede vorm was Van Ben-
um niet opgewassen tegen
na Beijermann, die als laatste
oor West-Duitsland te water
ing. En dat feit alleen al doet
rezen dat Nederland op de
#0 meter vrije slag van van-
aag buiten de prijzen gaat
allen en de wereldtitel, die
Innemarie Verstappen be-
aalde als een eenmalige uit-
ihieter geboekt zal worden.
Vant nauwelijks heeft bonds-
oach Bert Sitters zijn hielen
elicht of de Nederlandse
aeisjes blijken de concurren-
ieslag om de Europese - lees
ereld - hegemonie met Oost-
uitsland in gene delen meer
an te kunnen.
Naar de buitenwereld toe
eeft de ploegleiding de nade-
nde terugval van Verstap
en aardig verborgen weten te
ouden. Maar het was de
'ostduitse ploeg niet ontgaan
Sowj et-functionarissen
ven overigens particulier
dat
veel 0
voerd en dat het effect erv'j
niet bijster groot is gew^
Zij gaan er van uit, dat de
aangekondigde maatregej'
heel wat meer effect zuil"
hebben.
Van een speciale verslaggever
OME - Het Nederlands wa-
rpoloteam heeft zich giste-
'n enigszins hersteld van de
echte start bij het Europees
ampioenschap in Rome. Te
en de zesvoudig olympische
ampioen Hongarije, het va-
r'and van bondscoach De-
's Pocsik, werd het in het
loedhete Tor Dequinto 9-9.
Een paar goede gesprekken
(ssen aanvoerder Ton Buunk,
'le zijn 250e wedstrijd voor
kanje speelde en zijn man-
'en deed de vechtlust terugke
er in het team dat na de dik-
■e nederlagen tegen West-
'uitsland en Joegoslavië een
angeslagen indruk maakte,
ne durf werd zichtbaar in de
ersoon van Nico Landeweerd.
'e kleine strateeg van het
~am zwom bij een man-min-
ler brutaal naar voren, kreeg
bal en bracht het Oranje-
?am op een kritiek moment
«tgszij2-2.
Johan Aanljes hield de
™ngaarse topscorer Budavari
1 bedwang. Doelman Wouly
e Bie liet zien waarom colle-
p Ruud Misdorp de concur-
r'tie niet meer aandurfde en
co Landeweerd dirigeerde
scoorde dat het een lust
®s. Via 4-4 en 7-7 werd het
"eindelij ke 9-9, waarmee de
ngaren hun eerste punt
'J t waren. Eerder hadden
e Magyaren die bij de we-
®UP in Los Angeles voor-
te werden, gewonnen van
panJe en West-Duitsland.
7, "uuns i-i, uerenaas 1-ü
Nrd A?eïeerd 2"2 <7"6>' Lande"
'eerL „2' Klss 3-3 (6-7), Lande-
rerenH *7""6L Gerendas 4-4 (6-7),
4-5, Van Belkum 5-5,
oorriari 5-6 (6-7), Gerendas 5-7,
'-61 I 6-7 <7"6). Aantjes 7-7
'oth óaI eweerd 8-7 (strafworp),
Landeweerd 9-8 (7-6),