Dollar niet te temmen
Eerste pijler staat
Bond beëindigt actie
gratis openbaar vervoer
„de 4in1 krant"
Tijdens bemiddeling met Druzen
senmet
Merijntje
Tilburg se
vrouw dood,
politie
denkt aan
misdrijf
Veiligheidsmaatregel
VANDAAG
Banenfonds
nog in trek
Ledenverlies
vakbeweging
zet fors door
D3H8T1M
BINNEN-
BUITENLAND
'Volkerenmoord
van Indonesië
op West-Irian'
Amerikaanse
dag tijdens
wk-Helsinki
DE STEM
INTERVENTIE EN VERKOPEN HELPEN NIETS
NA UITSPRAAK RECHTER
Archieven
terug naar
provincies
Israel devalueert
^TN ED"^
Vanwege toestand
in Tsjaad
Legeroefening
in Egypte
uitgesteld
Wereldraad
veroordeelt
kernwapens
DONDERDAG
11 AUGUSTUS 1983
VANZEETAND
BINNENLAND
«K!
A AN
Kunt u met een gerust hart via De Stem
doen met een .Kleintje" onder do rubriek
..Vakantie". Immers vele tienduizenden
Stem-lezers en lezeressen (vier van elke
tien) zoggen bijzondere belangsteIHng te
hebben voor deze specifieke
n ,,Klelntjes"-rubriek.
DE STEM
^BAG%
Kantoren te Breda Bergen op Zoom/ Etten-Leur Goes Hulst Oosterhout Roosendaal Terneuzen Vlissingen.
Abonnementsprijzen, etc. op pag. 2
Van onze fin.-econ.
redactie
AMSTERDAM - De dollar is
niet te temmen: na een pau
ze van één dag, veroorzaakt
door de renteverhoging in de
Ver. Staten, heeft de dollar
gisteren alle records weer
gebroken.
Interventieverkopen van
centrale banken noch winst
nemingen van handelaren
blijken de koersstijging van
de dollar tegen te kunnen
houden. Deze week werd
duidelijk dat ook omvang-
rij ke verkopen van handela
ren die de tijd gekomen ach
ten om de buit binnen te ha
len geen soelaas bieden.
In Parijs, Brussel en Italië
werden woensdag alle re-
cords gebroken en in Am
sterdam en Frankfort
bracht de dollar bedragen op
die in geen tien jaar of daar
omtrent zijn waargenomen.
In Amsterdam werd de mid
denkoers bepaald op 3,0330
gulden. Gegadigden voor
dollars moeten er donderdag
bij de banken en de Grens
wisselkantoren in Neder
land 3,09 gulden voor neer
tellen. De banken geven er
2,97 gulden voor.
De dollar is in Franse
franken in drie jaar ruim
tweemaal zoveel waard ge
worden. De voortdurende
koersstijging van de Ameri
kaanse munt vormt een ern
stige handicap voor de so
cialistische regering van
president Franpois Mitter
rand, die alles op alles zet
om weer vaart in de Franse
economie te krijgen en het
enorme tekort op de Franse
handelsbalans te verkleinen.
De centrale banken die
vorige week een poging de
den om een eind aan de op
mars te maken door miljar
den dollars aan te bieden,
hebben de moed blijkbaar
opgegeven. Ze verkochten
deze week nog wel af en toe
wat maar bepaald geen in
drukwekkende bedragen. In
kringen van de valutahan-
del acht men zelfs de midde
len van de centrale banken
onder de huidige omstandig
heden onvoldoende om de
dollar in bedwang te hou
den.
De Bundesbank bijvoor
beeld verkocht woensdag
maar 35 miljoen dollar. De
Westduitse minister van fi
nanciën, Gerhard Stelten
berg, ziet naar hij woensdag
zei niets in een Verhoging
van de rentetarieven in de
Bondsrepubliek als middel
om de afvloeiing van dollars
naar te VS te vertragen. Zijn
opmerking zorgde prompt
voor een toeneming van de
vraag naar dollars in
Frankfort.
Debetrente
Ondertussen hebben de
ontwikkelingen op de geld
markt, die mede hebben ge
leid tot een stijging van de
deposito-tarieven, de AM-
RÓ-bank doen besluiten om
met ingang van vandaag een
opslagrente van 0,5 procent
te berekenen voor debetsaldi
in rekening-courant. De
verwachting is, dat de ande
re banken dit voorbeeld zul
len volgen.
Libanese
ministers
ontvoerd
Van onze redactie buitenland
BEIROET - In het Shouf-gebergte hebben gewapende mannen woens
dagavond drie Libanese ministers ontvoerd. Dit is woensdag uit offi
ciële bronnen vernomen.
Het kabinet had de drie mi
nisters gevraagd met de leider
van de Druzen, sjeik Moham
med Abu-Shaqra te gaan pra
ten, om te proberen een einde
te maken aan de gevechten
tussen Druzen en het leger, al
dus dezelfde bronnen.
Uit politiebron in Beiroet is
vernomen dat het om de mi
nister van financien, Adel Ha-
miye, de minister van openba-
ppn
ww/i ni/v
Tan onze correspondent
woudenberg in nog geen
zeven weken tijd raakte de 15-
iang Sonja Liefting uit Wou
denberg en de 2-jarige drach
tige melkkoe Sarina zo goed op
elkaar ingespeeld dat zij zater
dag in Scherpenzeel (Gld) aan
een concours- hippique deelne-
„Ik rijd zelf al een jaar of
drie op een pony, maar ik vond
det ook wel eens leuk om een
koe
van mijn vader te berij
den. Heel voorzichtig klom ik
daarom op de rug van de zeer
wakke Sarina, en ze reageerde
°P ieder commando. Bij de
oerderij hebben we dagelijks
üdraind en nu is de vaars, die
°ber een paar maanden moet
wmeren, zelfs zover dat ze
Moeiteloos over een dwarsbalk
ton 7o centimeter hoogte
®'Pt aldus de boerendochter.
e enige kunstgreep die Sonja
Woef toepassen om Sarina in
trT3in9 te krijgen, is de
Qktatie van een veekoek.
.Anders
weigert ze consequent
elk bevel op te volgen".
FOTO DE GELDERLANDER
Con-koe
hippique
Van onze redactie binnenland
TILBURG - De Tilburgse po
litie heeft sterke aanwijzingen
dat de 62-jarige Tilburgse A.
Nooren, die woensdagmorgen
levenloos in de woonkamer
van haar huis werd aange
troffen, het slachtoffer is ge
worden van een misdrijf.
Het slachtoffer had enkele
wonden aan het hoofd. Ook de
rommelige situatie in de wo
ning is voor de politie aanlei
ding om uit te gaan van een
misdrijf. Sporen van inbraak
werden echter niet aangetrof
fen, aldus de politie. Een pen
siongast van de gescheiden
vrouw trof haar bij thuis
komst omstreeks twaalf uur
woensdagmiddag in de woon
kamer aan.
In totaal werken twintig re
chercheurs aan het onderzoek
dat onder leiding staat van
Bredase politie-officieren. Een
aantal Tilburgse rechercheurs
is namelijk nog bezig met het
oplossen van een moord die
eind juli in Tilburg werd ge
pleegd. Om het onderzoeks
team te completeren werden
agenten van de surveillance
dienst tijdelijk overgeplaatst
en rechercheurs van vakantie
terug geroepen. Donderdag
middag wordt sectie gepleegd
op het stoffelijk overschot. De
politie heeft tot nu toe geen
enkel spoor gevonden.
re werken, Pierre Khoury, en
de minister van gezondheid,
Adnane Mroueh, gaat. Zij zou
den zijn ontvoerd door leden
van de militie van de Progres
sieve Socialistische Partij
(PSP) van de Druzenleider
Walid Joumblatt.
Naar uit dezelfde bron is
vernomen zijn zij naar
Moukhtara gebracht, het bol
werk van de PSP-leider in het
Shoufgebergte.
Volgens de Libanese televi
sie zijn de bewindslieden ont
voerd in het huis van Sjeik
Abu-Shaqra in het Druzen-
dorp Aamatour. President
Amin Gemayel en premier
Chafic Wazzan kwamen met
spoed bijeen in het presiden
tiële paleis om zich over deze
zaak te beraden.
De Libanese staatsradio
meldde dat de Druzische ont
voerders in ruil voor de vrijla
ting van de ministers eisen dat
zij hun ambten in de regering
opgeven. Bovendien zou de
ontvoerders het aftreden van
premier Chafic Wazzan ver
langen. De ontvoerde be
windslieden zouden worden
vastgehouden in het dorp
Mouchtara in het Shoufge
bergte, dat door het Israëlische
leger wordt gecontroleerd.
Mouchtara is het bolwerk van
de Druzen-leider Walid Joum
blatt. Op dit moment bevindt
Joumblatt zich in de Syrische
hoofdstad Damscus, aldus de
radio.
Zie ook pagina 5.
„Openlijke oorlog in Libanon"
HET hef schip Ostrea zette de eerste pijler op z'n definitieve plaats.
- FOTO WILLEM MIERAS
Van een onzer verslaggevers
BURGHSLUIS - Acht mi
nuten na middernacht stond
de eerste van de 66 pijlers
voor de stormvloedkering in
de Oosterschelde definitief
op zijn plaats. In de hoogte
zonder enige afwijking, op
de bodem met een afwijking
van enige centimeters van
de 'ideale' plaats. Het spec
taculaire begin van „een
waterstaatkundig wereld
wonder", zoals minister
Smit-Kroes aan boord van
het hefschip Ostrea was bui
tengewoon goed afgerond.
De pijler, die met zo grote
precisie in het sluitgat Ham
men tegen de kust van
Schouwen werd neergezet,
woog precies 14.000 ton.
„Het was maar een
kleintje", aldus een Water
staatsfunctionaris. Alle an
dere pijlers, die op de bodem
van de lastige Oosterschelde
een plaatsje krijgen, wegen
enkele duizenden tonnen
meer. Er zijn er zelfs bij van
18.000 ton.
De minister, die samen
met een honderdtal andere
genodigden vanaf de rond-
vaartboort Stad Zierikzee
het plaatsen van de eerste
pijler had gevolgd, kwam
om 23.42 aan boord van de
Ostrea. Zij verklaarde die
onder de indruk te zijn van
de gebeurtenis; ze had er be
grip voor, dat zij de operatie
niet helemaal aan boord van
het hefschip mocht volgen:
de concentratie van de vijf
tien mensen, die het karwei
gisteravond hebben ge
klaard zou wellicht gestoord
kunnen worden: „Ze kunnen
geen pottekijkers gebrui
ken", aldus de minister. Te
genover de aanwezigen op
de Ostrea maakte ze haar
voldoening en bewondering
voor deze prestatie duide
lijk.
De eerste plaatsing was,
aldus kapitein Van Leeuwen
van de Ostrea 'uitentreure'
geoefend. De aannemers
combinatie Dosbouw, die de
dam bouwt en Rijkswater
staat hadden zelfs gister
morgen in het sluitgat de
Hammen nog even heel
gauw een proefplaatsing ge
organiseerd. Op enige af
stand van de plek van de
happening van gisteravond
liet men de pijler, die maan
dag door de Ostrea in het
onder water gezette bouw-
dok op het werkeiland
Neeltje Jans was opgepakt,
tien minuten op de Ooster-
scheldebodem rustte. Toen
trok het hefschip de 31 meter
hoge mastodont weer aan
boord.
„We deden dat omdat we
die eerste pijler als peilstok
wilden gebruiken", aldus
een woordvoerder van
Rijkswaterstaat gister
avond.
Het plaatsen van de 66
pijlers - een klus die volgend
jaar november klaar moet
zijn - dient met ongekend
grote nauwkeurigheid te ge
beuren. Per pijler mag er
maximaal een afwijking
van 30 centimeter zijn, want
als de afwijkingen groter
zijn wordt de stormvloedke
ring een wiebeldam en dat
wil men niet.
TEL AVIV (DPA) - Israëlische zakenlieden en onderwereldfi
guren hebben een systeem ontwikkeld om zich tegen bomaan
slagen te beschermen. Naar het dagblad .Maariv' woensdag be
richtte, laten zij 's morgens eerst een ondergeschikte met hun
auto een ritje maken om te zien of er geen helse machine in het
voertuig is verstopt. Pas daarna stappen zij zelf in.
Het blad weet nog te melden dat meestal een Arabische werk
nemer met de 'proefrit' wordt belast, of dit werk tegen een flin
ke beloning op zich neemt. Een woordvoerder van de politie wil
de geen commentaar geven.
Van onze redactie binnenland
SPIJKENISSE - De actie gra
tis openbaar vervoer door
chauffeurs van het streekver-
voersbedrijf Zuid-West-Ne
derland op Voorne-Putten en
Rozenburg wordt vanmorgen
beëindigd. Op een vergadering
in Spijkenisse riep de ver-
voersbond FNV de chauffeurs
op om de actie te stoppen.
Districtsbestuurster Dilia
van der Heem vroeg de chauf
feurs om de actie gratis open
baar vervoer, die vorige week
vrijdag begon, ook niet indivi
dueel voort te zetten. Zij wees
erop dat de president van de
rechtbank in Utrecht in kort
geding de vervoersbond FNV
heeft verboden om acties in de
vorm van gratis openbaar
vervoer te steunen, omdat de
ze onrechtmatig zijn.
De FNV-bestuurster zei
woensdagavond in Spijkenisse
massale landelijke acties in
het streekvervoer niet uitge
sloten te achten als minister
Smit-Kroes en het samenwer
kingsverband van streekver
voerders ESO doorgaan met
taxi-experimenten als op de
onrendabele lijn Hulst-Lams-
waarde in Zeeuws-Vlaande
ren.
De op de vergadering aan
wezige ZWN-chauffeurs - on
geveer dertig van de 150 die
aan het gratis vervoer hebben
meegedaan - besloten voorlo
pig niet meer in actie te ko
men, maar een 'afkoelingspe
riode' in acht te nemen.
Het kort geding dat ZWN en
ESO tegen de Vervoersbond
FNV hebben aangespannen is
de eerste directe confrontatie
in het omstreden taxi-experi
ment op de lijn Hulst-Lams-
waarde in Zeeuws-Vlaande
ren. Omdat het experiment
door een particulier taxibe
drijf wordt uitgevoerd, gingen
zo'n honderd vijf tig ZWN-
chauffeurs vorige week maan
dag in staking uit protest te
gen deze „bedreiging voor de
werkgelegenheid bij het
streekvervoer".
Van een onzer verslaggevers
BREDA Minister Brinkman
vindt dat niet alleen de ge
meenten doch ook de provin
cies weer hun eigen archieven
moeten gaan beheren. Vooral
voor de provincies, die tot nu
toe hun stukken onderbrengen
in de rijksarchieven zonder
daarvoor te betalen, heeft dat
financiële gevolgen.
Ook de doop-, trouw- en be-
graafregisters van vóór 1814,
die nu nog vaak in de rijksar
chieven zitten, moeten volgens
de minister terug naar de ge
meenten. Evenals de gehele
waterstaatsarchieven.
Nadrukkelijk wordt gesteld
dat alle bestuurslagen de kos
ten van hun eigen archieven
moeten dragen. De 'specifieke
uitkering' die gemeenten van
het rijk konden krijgen voor
het bewaren van archieven,
komt te vervallen.
ISRAEL heeft zijn munt de
sjekel woensdag met 7,5 pro
cent in waarde verminderd
om de Israëlische export te be
vorderen en de waarde van de
sjekel in lijn te brengen met de
belangrijkste Europese valu
ta's tegenover de Amerikaanse
dollar.
Losse nummers 0,85
Van onze redactie buitenland
CAÏRO/N'DJAMENA - Egyp
tische defensiekringen hebben
meegedeeld dat het begin van
de gezamenlijke Amerikaans-
Egyptische militaire oefenin
gen in Egypte woensdag is uit
gesteld in verband met de ge
vechten in Tsjaad. Het uitstel
was nodig door de afwezigheid
van Amerikaanse verken-
nings- en gevechtsvliegtuigen.
Deze waren naar Soedan ge
zonden om de gevechten in
Tsjaad, waarbij Libië betrok
ken zou zijn, in het oog te hou
den. De Amerikaanse militai
re organisatoren van de oefe
ningen zijn ook in Soedan.
De 5.500 Amerikaanse mili
tairen die in Egypte aankwa
men voor deelneming aan de
oefening „Bright star", zijn in
het westelijke deel van de Si-
naï ondergebracht in afwach
ting van het startsein.
In Tsjaad zelf lijkt een com
plete burgeroorlog te zijn uit
gebroken. De strijd om Faya
Largeau is in volle hevigheid
los gebarsten. Volgens militai
re waarnemers staat de stra
tegisch belangrijke plaats
Faya Largeau in het noorden
van Tsjaad op het punt in
handen te vallen van de op
standelingen.
De Tsjadische minister van
informatie stelde eerder nog
dat de regeringstroepen de
aanval van „twee Libische co
lonnes" hadden afgeslagen en
dat de Libische strijdkrachten
na een strijd van drie uur in
moeilijkheden waren geko
men, waarna de troepen van
Habré de tegenaanval inzet
ten. De aanval was volgens de
minister het werk van vijfdui
zend Libische troepen en
huurlingen. Zij hadden de be
schikking over tanks en wer
den gesteund door vliegtuigen,
zo verklaarde Souamaila.
Vervolg op pagina 5;
„Fransen in Tsjaad aangekomen"
Van onze correspondent
VANCOUVER - De Wereld
raad van Kerken is van me
ning dat de kerken ondubbel
zinnig de produktie en plaat
sing zowel als het gebruik van
kernwapens als een misdrijf
tegen de menselijkheid moe
ten afwijzen.
De kerken moeten er bij hun
regering op aandringen dat
ook het bezit van kernwapens
via internationale overeen
komsten verboden wordt. Ver
der moeten de kerken aan
dringen op succesvolle afloop
van de onderhandelingen in
Genève, zodat de plaatsing
van meer en nieuwe kernwa
pens in (oost- en west) Europa
voorkomen kan worden.
Tenslotte geeft de Wereld
raad ondubbelzinnige steun
aan dienstweigeraars. Ook de
kerken zouden zich daartoe
moeten verplichten, zo werd
op voorstel van de Westduitser
dr. G. Grohs aanvaard.
De algemene vergadering
van de Wereldraad heeft dit
woensdag te Vancouver beslo
ten.
BEVORDERING van de
werkgelegenheid blijft ook
volgend jaar centraal staan in
het beleid van de provincie
Zeeland: er komt weer een
miljoen beschikbaar
FNV en CNV lijden nog steeds
aanzienlijk ledenverlies. Alleen
de Vakcentrale voor
Middelbaar en Hoger
Personeel(MHP) blijft stabiel.
INDONESIË schendt op grote
schaal de mensenrechten
tegen de bevolking van West-
Irian (Nieuw-Guinea). Dit zegt
het Britse genootschap tegen
de slavernij, dat zelfs spreekt
van een dreigende uitroeiing
van het Papoea-volk.
GISTEREN vierden de
Amerikaanse atleten grote
triomfen in Helsinki. De
Amerikaanse estafetteploeg
op de 100 meter heren
vestigde een nieuw
wereldrecord. Grote
gangmaker was uiteraard
"King Cart Lewis (foto) die
tussen de bedrijven door ook
nog het goud bij het
verspringen voor zich opeiste.
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST NEDERLAND
Nu met een premie-keuze van 1 uit 4
MINI-SCHROEFBANK
Overal voor het kleine
re knutselwerk te ge
bruiken.
HOBBY MESJE
een oerhandig 1000- en
1 dmgen-mesje mei
reserve-onderdelen
BALANS-FIGUUR
om naar te blijven
kijken
PARKER-JOTTER
de klassieke ballpoint
voor het betere schrijf
werk
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aanmelden en uw welverdiende
premie bezen
NIEUWE ABONNEE
Naam en voorletters
Adres
Postcode/Woonplaats
Betaling 61,15 kwartaal 20,49/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT EERST
c4
TS
Aangemeld door
Naam
Adres
Postcode Woonplaats
Keuze geschenk 1
14 DAGEN GRATIS
2 3 4
(aarütruisen svp)
Deze bon in open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar
De Stem, antwoordnr 112, 4800 VB Breda Bellen kan ook 076-236911
