PvdA: Vraagtekens bij hulp aan Indonesië t Nede ijzelaar oedan o d rN- rappoi |V Simonis bij benoeming tot aartsbisschop: NEDERLANDS GELD NAAR MOORDDADIG REGIME Hypotheekrente per 21 juni '83 5G-bewoner ACHTERGROND We moeten er dus maar op vertrouwen dat 't goed zit' Veiligheid Nederlander relukkigste si! sh 9.1 verleden ZATERDAG 9 JUL11983 OR SATERDAG 9 JUL11983 Door Willem Scheer ROTTERDAM - „Ik heb mijn nieuwe functie niet ge zocht. Integendeel, ik heb me ertegen verweerd en met alle kracht de argumenten bena drukt die tegen deze benoe ming pleiten. De Heilige Va der heeft deze argumenten langdurig gewogen en uit eindelijk toch besloten mij naar Utrecht over te plaat sen. Ik kon niet anders dan mij bij zijn beslissing neer leggen. Ik moet hem gehoor zamen en ik wil dat ook." Aldus dr. A.J. Simonis, sinds 1970 bisschop van Rot terdam, in een eerste reactie op zijn gisteren officieel be kend gemaakte benoeming tot aartsbisschop van het bis dom Utrecht. Hoewel al lan ge tijd sprake was van een dergelijke benoeming, was het tijdstip waarop het nieuws bekend werd zeer verrassend. Het werd - mede omdat er onlangs twee hulp bisschoppen werden aange wezen - niet verwacht voor dat kardinaal Willebrands 75 jaar zou worden, de leeftijd waarop bisschoppen worden geacht hun ontslag aan de paus aan te bieden. De zwaarte van zijn dubbele functie heeft de kardinaal (73), die ook nog voorzitter is van het Vaticaanse secreta riaat voor de Eenheid der Christenen, doen besluiten een keuze te maken. Wie mgr. Simonis in Rot terdam zal opvolgen is niet bekend. De naam van hulp bisschop, mgr. Bar wordt in deze genoemd, mede omdat hij onlangs een vicaris voor zijn functie als legerbisschop heeft aangewezen. Het Rot terdamse kapittel heeft ech ter nog geen voordracht sa mengesteld. De mogelijkheid bestaat dat het kapittel als nog de gelegenheid daartoe krijgt. In een vraaggesprek met ons blad zegt mgr. Simonis dat - nu de kogel door de kerk is - hij de toekomst met alle vertrouwen tegemoet ziet. „Met vertrouwen ook wil ik gaan werken met de naaste medewerkers in wie kardinaal Willebrands ver trouwen stelde. En ik zal mijn uiterste best doen om de achterstand die ik heb door dat ik niet uit het bisdom zelf afkomstig ben zo snel moge lijk in te halen. De weerstand die mijn benoeming oproept onderschat ik niet, maar ik hoop en bid dat die zal weg ebben. Laten we elkaar in al le openheid tegemoet treden en de handen ineen slaan". Paus Johannes Paulus II heeft zich bij de benoeming van een nieuwe aartsbis schop voor het bisdom Utrecht door twee overwe gingen bij uitstek laten lei den. Op de eerste plaats, al dus mgr. Simonis in een toe lichting op de voorgeschiede nis van zijn benoeming, moest de nieuwe voorzitter van het Nederlands bis- D E PAUS is bij bisschopsbenoemingen niet onfeilbaar, zo weet ook mgr. Si monis. Niet van ironie gespeend, stelt hij speels vast: „Misschien is het dus wel een vergissingAan de andere kant: ik ga altijd maar van de simpele veronderstelling uit dat de Heilige Geest meer bij de Paus is dan bij mij. We moeten er dus maar op vertrouwen dat het goed zit". Mgr. Simonis vernam zijn benoeming drie weken geleden via de nuntiatuur in Den Haag. Het was ook bij de nuntiatuur, dat hij in een eerder sta dium zijn op schrift gestelde bezwaren tegen de benoeming heeft ingediend. Behalve de Rotter damse bisschop zelf hebben ook anderen dit ge daan. Kardinaal Willebrands gaat over enkele maanden terug naar Rome, waar hij verzoek van de paus zijn volle energie zal steken in het Secretariaat van de Eenheid, waarvan hij voorzitter is. De benoeming van mgr. Simonis gaat officieel in op het moment dat de brief waarin een en ander DJ is vastgelegd, getoond is aan het kapittel van Utrecht. Wanneer het kapittel weer bij elkaar komt is op het moment niet bekend. In verband met vakanties kan dit nog enkele weken duren. Eenmaal aartsbisschop, krijgt mgr. Simonis overi gens geen kerkrechterlijke bevoegdheden over de andere bisschoppen. Wel wordt hij, volgens het statuut van de Nederlandse bisschoppencon ferentie, de voorzitter van dit college. In die posi tie functioneert hij als 'eerste onder zijns gelij ken Sinds de Tweede Wereldoorlog is het ge bruikelijk dat de aartsbisschop van Utrecht, als hij nog geen kardinaal is, hiertoe na verloop van tijd alsnog wordt benoemd. Een noodzakelijke ver band tussen die titels is er echter niet. De laatste audiëntie die mgr. Simonis bij de paus aflegde was in februari van dit jaar. Volgende week vertrekt hij, in het kader van een jongeren reis opnieuw naar Rome en aangenomen mag worden dat de paus hem dan andermaal zal wil len spreken. Hoe de benoeming van de nieuwe aartsbisschop voortijdig heeft kunnen uitlekken, is tot nog toe niet bekend. Zelf veronderstelt mgr. Simonis dat zich in de hoogste regionen van de kerkprovincie een persoon bevindt die sinds enige tijd vertrou welijke informatie doorspeelt naar deze en gene journalist. Vorige week nog kwam het bisschop pelijk schrijven over de kernwapens voortijdig in de publiciteit. De lichamelijke conditie van mgr. Simonis wordt door hem zelf als 'redelijk' omschreven. Hij kampt met een wat te lage bloeddruk en moet daarom van de dokter veel lichaamsbeweging nemen. Hij zwemt en probeert elke dag een stuk hard te lo pen. De toekomstige aartsbisschop: „Dat wordt dus straks trimmen op de Maliebaan schoppencollege over een ruime ervaring beschikken als kerkleider van een bis dom. Op de tweede plaats moest hij hebben deelgeno men aan de bijzondere bis schoppensynode in Rome in 1980. Hieruit kan worden af geleid dat de paus de kring van kandidaten in eerste in stantie heeft beperkt tot de bisschoppen Zwartkruis (Haarlem), Ernst (Breda), Möller (Groningen), Simonis (Rotterdam), Bluijssen (Den Bosch) en Gijsen (Roermond). Mede gezien de leeftijd van de eerste vier bisschoppen mag het een redelijke gissing heten, dat zij in een 'tweede ronde' afvielen. Bleven dus over mgr. Gijsen en mgr. Si monis. „Waarom de paus zijn keuze uiteindelijk op mij heeft laten vallen, zou u na tuurlijk aan hem moeten vragen", reageert de kenne lijk vermoeide, maar deson danks montere, nu 51-jarige, dr. Ad Simonis. „Maar het is duidelijk, dat iemand die functie moest gaan bekleden. Ik heb uitdrukkelijk gewezen op de weerstand die een be noeming van mij op die post zou oproepen. Heb herinnerd aan de kritiek die er is geuit toen ik twaalf en een half jaar geleden hier in Rotter dam bisschop werd. Ook het feit, dat er tal van andere ca pabele kandidaten waren, heb ik als tegen-argument opgevoerd. De paus heeft dat alles in zijn overwegingen betrokken; vooral het feit, dat ik niet afkomstig ben uit het bisdom Utrecht." „Ik heb mij kortom, met alle verschuldigde eerbied, verweerd tegen zijn wens, dat juist ik kardinaal Wille brands zou moeten opvolgen. Maar als de paus dan toch, ondanks alles, zegt: „Ik wil dat jij het gaat doen", ja, dan is het moment gekomen om je verweer te staken. Uitein- „Ik heb mijn nieuwe functie niet gezocht" WELGEMOED trekt mgr. Simonis de deur van het bisdom Rotterdam achter zich dicht. Binnenkort verhuist hij naar Utrecht. „MET GEZAG hebben we allemaal moeite, maar we zuilen het toch moeten aanvaarden." FOTO'S PERSUNIE delijk moet je gehoorzamen. En dat wil ik ook." Brengt uw benoeming niet het risico met zich mee dat de polarisatie in de Nederlandse kerkprovincie wordt ver sterkt.? „De benoeming van wie dan ook zou risico's met zich hebben meegebracht. Nu de keuze op mij is gevallen lij ken de risico's op het eerste gezicht misschien wat groter. Maar je weet niet hoe het op langere termijn uitpakt. In ieder geval zal ik er alles aan doen om de polarisatie terug te dringen. Op de eerste plaats door zoveel mogelijk vertrouwen te stellen in de mensen met wie kardinaal Willebrands ook altijd heeft gewerkt. Mijn onbekendheid met het bisdom legt mij daartoe ook de verplichting op. Daarbij zal ik mij er erg voor inzetten om me zo snel mogelijk in te werken en de priesters, de pastorale wer kers, de 360 parochies zo goed mogelijk te leren kennen." Hebt u al signalen gekre gen dat men vanuit het Utrechtse ook u positief wil benaderen? „Daarvoor is het nu nog wel erg vroeg, maar ik heb een heel broederlijke brief gekregen van de Utrechtse vicaris Vermeulen en van de twee hulpbisschoppen mgr. Niënhaus en mgr. De Kok. Daarin laten ze me eerlijk weten dat iemand 'uit eigen huis' op hun verlanglijstje stond, maar dat ze zich loyaal neerleggen bij de pauselijke beslissing, nu die eenmaal anders is uitgevallen. We zullen echt proberen er in de toekomst het beste van te maken, zo schrijven ze me. En dat vind ik al heel hoop gevend. Ik hoop ook, dat an dere mensen die zich nu te leurgesteld tonen in het Utrechtse, diezelfde loyaliteit zullen kunnen opbrengen." Loyaliteit aan het gezag blijkt in onze tijd voor velen een zware opgaaf. Toch is dat een kernpunt van de Katho lieke leer. Uiteindelijk dient men te gehoorzamen. „Uiteindelijk wel. Maar je moet er wel consideratie mee hebben dat mensen daarmee worstelen. Je moet mensen ook de tijd gunnen om aan een nieuwe situatie te wen nen. Zelf heb ik dat meerdere keren aan den lijve onder vonden. Na mijn priesterwij ding ben ik twee jaar lang kapelaan geweest. Toen riep mijn voorganger, mgr. Jan sen, mij bij zich en zei, dat ik moest studeren. Ik had daar verschrikkelijk de smoor over in. Kapelaan-zijn vond ik veel mooier en heb hem dat ook duidelijk gemaakt. „Dat kan wel zijn", zei mgr. Jansen, „maar we hebben je nodig. Het moet". Eenmaal gewend aan de studie, putte ik toch ook daar weer veel genoegen uit. Maar ook dat mocht niet lang duren. Ik werd aangesteld als kape laan in Den Haag. „Liever niet", zei ik, maar er zat niets anders op. Toen de bis schopsbenoeming. Ook daar aan was niet te ontkomen. Ik weet, kortom, dat het niet eenvoudig is om je neer te leggen bij 'gezag' en iedereen die daarmee worstelt, zal ik dus met liefde en begrip be naderen. Maar uiteindelijk, tja, zal het toch moeten." Gezag is iets anders dan macht. Gezag 'werkt' alleen in een vertrouwensrelatie. Die vertrouwensrelatie moet van twee kanten worden ge voed. „Zeker. En ik probeer dan ook altijd toe te lichten wat de achtergronden zijn van dogma's, opvattingen en be slissingen in de kerk. Dat dat niet altijd overkomt heeft ook te maken met het func tioneren van de media. Alles moet met grote haast en vooral binnen een zeer kort tijdsbestek worden duidelijk gemaakt. Speelt er een pro bleem rond, pak weg, bewust ongehuwde moeders, dan word je als bisschop voor de televisie gevraagd om uit te leggen hoe de kerk tegen het moederschap en de positie van de vrouw aankijkt. „U krijgt twee minuten." zeggen de programma-makers dan. Mijn hemel, twee minuten, om een visie uit te leggen die zoveel aspecten heeft! Aan de andere kant weetje: de men sen hebben behoefte aan een duidelijke uitspraak van de bisschop. Dus doe ik het dan toch maar. Maar de nuances, die zo'n uitspraak juist zijn overtuigingskracht geven gaan dan vaak verloren. Ook als die nuances niet verloren gaan, blijft de ver trouwensrelatie vaak uit. „De achtergrond daarvan is, dat we in een ego-cultuur leven. Allemaal en daarom hebben we ook allemaal op zijn minst wel eens een beetje moeite met gezag. Ik zelf net zo goed. Welke televisie-pro gramma we ook aanzetten, welk boek we ook lezen: het •is allemaal „ik, ik, ik" dat de klok slaat. Het „ik" is norm gevend en de oergezonde ideeën over collectiviteit en dus ook over gezag, raken we kwijt. Hoeveel ouders hebben nog gezag?" „Maar we moeten ons goed realiseren dat Christus zelf zijn kerk het gezag heeft ver leend. Hij heeft het herder schap aan Petrus overgedra gen en hem gezegd: „weid mijn lammeren en weid mijn schapen." Zo is het uiteinde lijk, hoe moeilijk ons dat ook kan vallen. Waarbij ik na tuurlijk wel tegelijkertijd vaststel dat het om denkende 'schapen' gaat en niet om makke beestjes." Velen leggen uw benoe ming uit als de voorbode van een krachtiger benadrukking van de officiële katholieke leer in Nederland. Zal er in derdaad een straffere wind gaan waaien? „Daar ben ik in ieder geval niet op uit. Ik blijf degene die ik in de afgelopen twaalf en een half jaar hier in Rotter dam geweest ben. Men kent mijn standpunten. Die ver anderen niet zomaar." Je zou je kunnen voorstel len dat het voorzitterschap van het bisschoppencollege en de 'eenheidsbevorderende' taak die daarin besloten ligt een matigende invloed heeft op uw standpunten inzoverre ze persoonlijk gekleurd zijn. Door Frans Boogaard DEN HAAG - „Als blijkt dat het Indonesisch beleid is om misdadigers en politieke ge vangenen af te schieten, dan moeten we dat in de eerste plaats aan de orde stellen in het overleg met Indonesië. Maar ook internationaal zul len we moeten bekijken wat we eraan kunnen doen. Voor mij is het zeker niet vanzelf sprekend de hulp voort te zetten. Waarom Suriname niet en Indonesië wel?" Henk Knol, ontwikkelings specialist van de PvdA-frac- tie in de Tweede Kamer, maakt zich al jaren ernstig zorgen over de vertrapping van mensenrechten in het eilandenrijk van president Suharto. Maar sinds hij eind mei met een delegatie uit de Kamer een bezoek aan Indo nesië bracht, is die zorg nog flink toegenomen. „Die verhalen over verzet plegen en op de vlucht neer geschoten, daar klopt niks van," weet hij nu. „Tegen de gevangenen wordt gezegd: Okay, ga maar even sigaret ten halen, of ga maar even naar het toilet. En dan gaan ze voor de bijl. Dat zijn geen methoden," aldus Knol, die vooral op Java verschillende ooggetuigen van executies sprak. De Nederlandse parlemen tariërs sneden direct na aan komst in Indonesië de schen ding van mensenrechten op de eilanden op hoog niveau aan, maar dat heeft kenne lijk minder indruk gemaakt dan de bedoeling was. Van het 'serieuze onderzoek' dat de autoriteiten beloofden is tenminste nog niets terecht gekomen, en dat is voor Knol aanleiding geweest om mi nister Van den Broek (Bui tenlandse Zaken) schriftelijk te vragen zelf aan te dringen op een onafhankelijk onder zoek. De resultaten, vindt hij, moeten niet alleen aan de Kamer ter hand worden ge steld, maar ook aan de lidsta ten van de Intergouverne mentele Groep Indonesië (IGGI), een clubje rijke lan den dat met veel geld - alleen van Nederland al 160 miljoen per jaar - probeert de Indo nesische economie op de been te brengen. Volgens Knol heeft Neder land ook voor het werk van de IGGI meer dan gemiddel de verantwoordelijkheid, ge zien het Nederlandse voorzit terschap. Van Dijk, minister voor Ontwikkelingssamenwer king in de kabinetten Van Agt-II en III, zag daarin geen aanleiding een extra accent te geven aan de mensenrech ten, omdat de taak van de IGGI zich zou beperken tot sociaal-economische hulp. In tegenstelling tot Pronk, nu secretaris-generaal van de UNCTAD maar van '73 tot '78 minister voor Ontwikke lingssamenwerking onder Den Uyl, die er in zijn tijd al een gewetensvraag van maakte of Nederland wel IG GI-voorzitter moest blijven. Officieel wierp hij die vraag op in een notitie die hij ach terliet voor zijn. opvolger De Koning, maar die heeft het bewuste stuk altijd onderin de la laten liggen. Pronk zelf vond het - na zijn overigens gedwongen vertrek - niet opportuun de inhoud van de nota te open baren. Dat werd de jaren daarna de grote frustratie van Knol, die drie kabinetten achtereen vergeefs bleef aandringen op een herijking van de ontwik kelingsrelatie met Indonesië. Pas vorig jaar kwam hij op het idee Van Dijk een herij kingsnota te vragen over alle landen waarmee Nederland een speciale ontwikkelings relatie onderhoudt. Knol, te vreden over zijn eigen slim heid: „En die komt er nu aan. Met een beetje vertraging. En ik weet bijna zeker dat dat komt door Indonesië." Knol zelf weet overigens nog niet of Nederland uit de IGGI zou moeten stappen of zijn voorzitterschap zou moeten opgeven. „Wel als de Wereldbank het overneemt, niet als Japan dat doet. Dat land wakkert nu de corruptie in Indonesië al aan." En die corruptie heeft zich ook al een weg gevreten naar door Nederland gesubsi dieerde projecten. Een zui- vel-veredelingsproject bij Malang wordt wellicht om die reden afgebouwd. Maar ook elders doen zich problemen voor. Zo dreigt een bosbouw project op Oost Java ten on der te gaan aan onenigheid tussen de autoriteiten. Bos moet er plaats maken voor landbouw, bosaanplant moet de kale grond beschermen te gen erosie. Alleen wordt er nu viermaal zoveel gekapt als geplant. Een inpolderingsproject op Sumatra, bestemd voor Ja vaanse transmigranten, werd technisch goed uitge voerd, maar riep sociale frustraties op omdat de toe wijzing van de grond niet goed geregeld was. Resul taat: veel te weinig vrije grond. Minder veelbelovend dan het leek eindigde ook de ont wikkeling van nieuwe rijst- variëteiten op een zaadvere- delingsbedrijf bij Soerabaya. Kruisingen met Filippijnse rijst leverden wel een groter opbrengst, maar ook sterker afhankelijkheid van kunst mest en bestrijdingsmiddelen op. Knol, onderkoeld: „Er is weieens sprake van commu nicatiestoornissen tussen Ne derlandse en Indonesische deskundigen. Dat heeft alles te maken met verschillen in cultuur." Die verschillen mogen best blijven bestaan, vindt het Kamerlid, maar geen enkele cultuur mag leiden tot mas samoord op zijn onderdanen, ook niet als dat de instem ming van een groot deel van het lokale volk heeft. Knol: „En dat is helaas het geval. Want leger en politie praten maar steeds over de misdadigers die ze opruimen. Dat geeft de bevolking een veilig gevoel. Maar intussen gaat men geruisloos over tot het afschieten van politieke tegenstanders." Gelaten: „Wat is trouwens het verschil? Als je in Indo nesië geen grond hebt ga je naar Jakarta of Soerabaya, en als je daar wil blijven le ven, moet je wel stelen. Dan ben je al een misdadiger." „Die persoonlijke kleur moet u niet overdrijven. Na tuurlijk heb ik wel eigen me ningen, maar die dienen toch altijd ondergeschikt te blij ven aan de leer van de katho lieke kerk. Wat kan je ook anders verwachten van een bisschop dan dat hij leert wat de kerk leert? Iets anders is het concrete beleid dat ik in Utrecht zal voeren. Daarover kan ik nu nog niets zeggen. Ik zal me eerst heel veel ken nis moeten eigen maken van de problemen die er leven. En ik zal heel erg moeten wen nen aan het gelijktijdig uit oefenen van twee functies: aartsbisschop van het aarts bisdom en tegelijkertijd voorzitter van het bisschop pencollege. Wanneer spreek je in de ene functie en wan neer in de andere? Dat is heel moeilijk. Dat zal ik moeten leren." Nogal wat behoudende ge lovigen hoor je de laatste ja ren zeggen: we hebben liever een kleine, maar echt katho lieke kerk dan een grote waarvan brede vleugels zo verwaterd zijn, dat je ze nau welijks nog katholiek kunt noemen. Hoe kijkt u hierte gen aan? „Het is een erg moeilijk vraagstuk. Aan de ene kant is duidelijk dat de kerk van Jezus een volkskerk is. „Gaat naar de hoeken van de stra ten en dwingt de mensen bin nen te treden", zegt de Schrift. „Dwingt ze", staat er en dat is dus heel krachtJ uitgedrukt. Aan de andJl kant staat er in even klem I mende bewoordingen, dat li bruilofsgasten die „binnJI zijn maar het bruiloftskwl niet aanhebben er direfl weer uitmoeten. Paradoxs;'! kan je zeggen. Vast staa echter in ieder geval, dat:e| als je „binnen" bent, ook eet! een goede bruiloftsgast rtioj zijn en je bruiloftskleed aaJ hebben." Nu concreet: er zijn katho.1 lieken, en helaas zijn hete,l niet weinig, die zeggen fal tholiek te zij n maar er tegJ lijkertijd allerlei opvattingej op na houden, bijvoorbeejj over abortus, euthanasij oecumene, die volstrek! haaks staan op de katholiek! leer. Moet je die mensen ej nu uitsturen en zeggen: trekl eerst je bruiloftskleed maa-l eens aan? Voor mij is hete knellend probleem, vooral beleidsmatig. Ik denk dat j! heel voorzichtig moet zijn voor je tegen iemand zegt'; bent niet meer katholiek. Dat is zo'n zwaar, definitief oor.I deel, daar schrik ik voor tè-l rug. Wel moet je heel held#! en klaar aanwijzen: in dieeil die opzichten neemt u etj positie in die echt niet kathol liek is. En uitleggen waaronl Onwetendheid en verwarT ring wegnemen, want deverJ warring onder gelovigen 1 haast grenzeloos vandaag dal dag. Ik ben ervan overtuig;! als we die verwarring zoudeil kunnen wegnemen door u;il te leggen wat de kerkelijk! leer nu eigenlijk inhoudt e wat de achtergronden ervail zijn.dan zouden heel veel mensen tot andere inzichtet| komen." Was uw moeder blij mei| uw benoeming? „Blij Ach nee, dat is nietl het juiste woord.Ik moetil trouwens verklappen dat t'l mijn moeder al twee geleden op de hoogte 1 bracht. Ze zou op vakantiel gaan en ik dacht: zoiets kar,| ik toch niet door de telefoon! vertellen. Dus heb ik heil pauselijk geheim doorbrokenI en haar in vertrouwen gem-l men. Een beetje schandalig! natuurlijk, maar ik wist da'.l het bij haar absoluut veilig! was. Ze reageerde een I aangedaan, maar tegelljkl heel nuchter - zoals mijtil moeder is. Ze zei: „Wat zaljel het moeilijk krijgen, jonger.l Maar je moet maar zo den f ken: Onze Lieve Heer is mei je. Want je hebt je nieun| functie niet zelf gezocht." rentepercentages Van onze redactie buitenland zRUSSEL - De Nederlan- jers zijn het gelukkigst, de „rieken het ongelukkigst van de bevolking van de iien EG-landen. Dat blijkt uit een recent oinie-onderzoek dat het jG-bureau heeft gehou- ien. Liefst 93 procent van de jederlanders zegt van jchzelf dat het gelukkig is zeven procent denkt dat re ongelukkig zijn. In Griekenland daaren- jgen weet praktisch de .lélft van de bevolking zich jngelukkig. Het onderzoek verd in april gehouden. De enquete toonde aan jat veel mensen de econo- ïie als grootste reden tot zien, terwijl de mees- ;n eveneens denken dat ■ld met geluk niets heeft maken. Liefst 85 procent m de mensen acht een >oede gezondheid een bete re voorwaarde voor geluk. 'evrijdingsactie leg Van onze redactie l EN HAAG/ NAIROBI - Eenhedt bben gisteren een aanval ondernc Is 23 juni vijf ontwikkelingswer rijding van Zuid-Soedan (SSLF) la een urenlang vuurge- zijn de soldaten erin ge el een van de gijzelaars, Amerikaan John Haspels, svrijden. folgens een woordvoerder het ministerie van Bui- landse Zaken in Den Haag de andere vier gijzelaars de bevrijding van het ïp niet aangetroffen. Het is gelijk, dat zij zijn gevlucht het gevecht, of door ■F-leden zijn meegenomen elders. 'esterse diplomatieke innen in de Keniase hoofd- Nairobi zeiden, dat Ha- het goed maakt. Bij de NAAM BANK bet. wijze rente vast afsl.- prov. met gemeent egar. zonder gemeen ega: ged. in% opgave bank werke lijk opgave bank welk!-1( lijk I Annuïteiten hypotheken ABN KW/A KW/A KW/A 1 jr. 3 jr. 5 jr. 1,5 1,5 1,5 8,3 8,8 9,3 8,74 9,27 9,82 8,5 9,0 9,5 8,95 9,4) KW 10,(6 Ifu AMRO M/A HJ/A HJ/A var. 2 jr. 5 jr. 1,5 1,5 1,5 8,3 8,8 9,3 8,80 9,17 9,70 8,5 9,0 9,5 9,0! 1 11 9,3! 9,91 l"! Bortdsspaarb. Breda M/A HJ/A var/5j. var/5j. 1 1 9,0 9,25 9,50 9,70 9,0 9,25 9,50 f |ht Centr. Volksb. M/A 5 jr. 1 8,7 9,18 8,9 9,3! P" Grenswissel- kant. CDK M/A M/A HJ/A HJ/A 1 jr. 5 jr. 1 jr. 5 jr. 1 1 1 1 8,4 8,9 8,6 9,1 8,85 9,39 8,90 9,43 8,4 8,9 8,6 9,1 Hypoth.fonds N.-Br. Gem. M/A M/A M/A 5 jr. 10 jr. Renter. 1,25 1,25 1,5 9,5 9.5 9.6 10,18 10,18 10,32 09,5 9.5 9.6 10,11 Bid 10,11 Ika V Big v. Lanschot KW/A HJ/A HJ/A M/V var. 2 jr. 5 jr. 5 jr. 1,5 1,5 1,5 1,5 9,1 9,87 7,5 8,8 9,5 7.» fU! 9,17 V 9,91 lns ■th Ned. Credietb. KW/A KW/A KW/A 1 jr. 3 jr. 5 jr. 1,5 1,5 1,5 8,3 8,8 9,3 8,82 9,35 9,89 8,5 9,0 9,5 9,0 Kfc 9,57 WLK Ned. M/A 1 jr. 1 8,4 8,85 8,6 9,011. Middenst. bank M/A M/A 3 jr. 5 jr. 1 1 8,7 9,3 9,18 9,83 8,9 9,5 9,31 0, L Postg./RPS M/A M/A 2 jr. 5 jr. 1 1 8,4 8,9 8,85 9,39 8,6 9,1 90' IV/ 9,61 RABO (adv.) M/A M/A M/A M/A HJ/A HJ/A HJ/A HJ/A var. 3 jr. 5 jr. stabiel var. 3 jr. 5 jr. stabiel 1,25 1,25 1.25 1,25 1,25 1,25 1,25 1,25 8.4 8,7 8,9 8,85 8,6 8,9 9,1 9.05 8,88 9,21 9,42 9,37 8,93 9,25 9,45 9,40 8,6 8,9 9,1 9,05 8,8 9,1 9,3 9,25 9,10 9,42 9,61 9,59 9,1' 9.45 9,6! JE RABO (hypo) M/A M/A HJ/A HJ/A 3 jr. 5 jr. 3 jr. 5 jr. 1.5 1,5 1,5 1,5 8,7 8,9 8,9 9,1 9,24 9,46 9,28 9,49 8,9 9,1 9,1 9,3 9,41 9,61 9,4! 9,11 Westl. Utr. st. n.r. 3e kwart. '83 n.r. M/V M/V M/V M/V M/V 2 jr. 5-10 jr. 11-15 jr. 5 jr. var. 2 2 2 2 2 8,8 9,3 9,7 op 9,1 9,60 10,16 10,61 aanvr. 9,94 9.0 9,5 9,9 OP 9,1! 10,3! 10.84 a# 9,91 Leven- hypotheken Centr. Beheer KW/A 5/10J. 9,4 Levensverz. aangesl. bij NVL KW/A 5/10j. - 9,4 9,74 9,4 9,?' |nn onze redactie buitenland YORK - De Amerikaan- oloog Herman Kahn, die schreef dat de [afdeling onderzoek van het Ison Instituut, werd op 15 1922 in Bayone (New geboren. Hij kreeg be- d in 1962 door de pu- van zijn boek „Thin- the Unthinkable", waar- het einde van zou betekenen de en t onverantwoordelijk en over hetgeen er gebeuren na zo zou een act mi! gei I Na spe hij var hoi gen doe k; Xi Va WA nati heel een mat van Iï kopj waa bep< kort wor V< mer ling: hanl hers verb schu land In econ merl dust; spra: ling van een loosi basis hersl M/A M/V maandbetaling achteraf maandbetaling vooruit HJ/A halfjaarbetaling acnie KW/A kwartaalbetaling® Met uitzondering van Van Lanschot die het tarief voor IVIVil UIIZ.WI IVJtil II ly vail V CAI I U.UI IUUI iwi Uiv I IVI IUI IVI «vv. JV. «VAV, I1U1Z.CI1 up te Veilig! variabele rentebasis van 8% naar 7,5% terugbracht, zijn erv riirw!?6, te komen aan de vraag na - gen door de bevolking. De maatr 1 [IDVntti v\ i.„lxi_ v om geen wijzigingen te melden. Dalingen over de gehele Ho'e gen helaas op korte termijn niet worden verwacht. Copyright „Vereniging Eigen erende sociale en culturele oi ,en en onvoldoende gezon werd gemaakt, zekers kregen geen toestel 1 Israëlische autoriteiten c Skieden te bezoeken, e heeft bezoeken gebracht a J°rdanië, Libanon en Syi spraken met functionariss k umascus en Amman hebben met de PLO. JKïrek aan basisvoorziening sbaar gebieden is duidelijk aa tvens„op grond van de beschikba "al nio' Z° staat in het rapport. „H K>Uwd ,?We huizen dat sinds 1968 g Van h °nv°Woende om de verkro s,taande huizen op te vangr genom e hezettingsautoriteiten hë ben nie?n °P infrastructureel terre 'befte v OVereen met de groeiem 'PPen Palestijnse gemeei oe bezette gebieden", aldi

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 4