Wat stelt de Nederlandse
filmindustrie voor?
turopan
moet kreten slaken
DE STEM
:PAGINA TWEE
de Stem coMr
Aartsbisschop 5
UIT DE
WEEKBLADEN
irof
VRIJDAG 8 JUL11983
paginJ
ilJDAG 8. JULI 1983
Veelbelovend
i Mondscheinsonate' en 'Op Stap' doen
Zuinig
NIJMEGEN - Kritiek O]
het Vaticaan opnieuw
enig overleg bisschop S
dam heeft benoemd tol
Utrecht, veel sterker da
de benoemde aartsbisscl
rin verscheidene reacties.
Toekomst
Wibo
T5
DAGBLAD VOOR ZUIOWEST NEDERLANO
Jaargang 123
Nr. 20.173
Uitgave
Uitgeversmaatschappij
De Stem b.v.
Directie
Drs. J.H.M. Brader
Hoofdredactie
L. Leijendekker
H. Coumans
Breda - Hoofdkantoor
Spinveld 55
Postadres: Postbus 3229
4800 MB Breda
Telefoon: voor directe
verbinding zie onder
betreffende afdeling
Algemeen nr. 076-236911
Telex: 54176
Kantooruren ma. t.m. vr.
van 8.15-17.00 uur
Bankrelaties
Postgiro 1114111
ABN rek. 520538447
NCBrek. 230301584
Raborek. 101053738
Handelsregister 27420
Centrale redactie Breda
Nieuwsdienst 076-236883
Stadsredactie 076-236880
Sportredactie 076-236884
Lezersservice
Inlichtingen over Stemreizen
en promotie: 076-236911
Fotoservice: 076-236573
Abonnementen
Betaling 076-236347
20,49 per maand
61,15 per kwartaal
238,00 perjaar
Postabonnementen met
toeslag
Nieuwe abonnees: opgave bij
elk rayonkantoor en
servicepunt. Ook telefonisch
of d.m.v. bon in de krant.
Bezorgklachten
Voor telefonische meldingen
zie onder betreffend
rayonkantoor.
Rubriek 't Kleintje
Opgave 076-236538, 236381
236244 tot 17.00 uur 2 dagen
voor plaatsing
Grote advertenties
Algemene informatie over
mogelijkheden en tarieven:
076-236881
Regionale informatie: alle
kantoren
Postadres: postbus 3229,
4800 MB Breda
Afsluittijd adv.: 09.00 uur één
dag voor plaatsing;
maandagkrant vrijdag 12.00
uur in Breda
Overlijdensberichten
076-236442.
Buiten kantooruren ma. t/m
vr. van 19.00-20.30 uur en zo.
van 18.30-21.30 uur
076-236394/236911
Debiteurenadministratie
Advertenties 076-236227
Rayonkantoren
Bergen op Zoom
Zuivelstraat 26, 4611 PJ
Tel. (alle afd.) 01640-36850
Kantooruren ma. t/m vr. van
8.15-17.00 uur
Breda - Stadskantoor
Nwe. Ginnekenstraat 414811
NN. Abonnementen 076-
236322. Overige afd. 236326.
Kantooruren ma. t/m vr. van
8.15-17.00 uur
Bezorgklachten
076-236888 ma. t/m vr. 8.15-
18.00 uur, za. 8.15-17.00 uur
Etten-Leur
Markt 28, 4875 CE
Tel. (alle afd.) 01608-21550
Kantooruren ma. t/m vr. van
8.30-12.30 en
13.30-17.00 uur
Goes
Klokstraat 14461 JK
Tel. (alle afd.) 01100-28030
Kantooruren ma t/m vr. van
8.15-12.30 en
13.30-17.00 uur
Hulst
Steenstraat 14, 4561 AS
Tel. (alle afd.) 01140-13751
Kantooruren ma t/m vr. van
8.15-12.30 en
13.30-17.00 uur
Oosterhout
Arendstraat 14, 4901 JK
Tel. abonn. en adv.
01620-54957
Tel. redactie 01620-51800
Kantooruren ma. t/m vr.
van 8.15-17.00 uur
Roosendaal
Molenstraat 45, 4701 JN
Tel. (alle afd.) 01650-37150
Kantooruren ma. t/m vr.
van 8.15-17.00 uur
Terneuzen
Nieuwstraat 9, 4531 CV
Tel. (alle afd.) 01150-17920
Kantooruren ma t/m vr.
van 8.15-12.30 en
13.30-17.00 uur
Viissingen
Torenstraat 4381 ET
Tel. (alle afd.) 01184-19910
Kantooruren ma t/m vr. van
8.30-12.30. en
13.30-17.00 uur..
Zomer 1961 roept acteur/regisseur Kees Brusse: „Licht! ca
mera. actie!" op de set van 'Kermis in de regen', de 74ste
speelfilm, made in Holland, opnamen onder andere in Breda.
Goed moment voor de vraag wat de Nederlandse filmindus
trie voorstelt sinds 1932, het jaar waarin 'Blokkade' (regie:
Willem Bon) de rij opende. Een terugblik. Maar ook vooruit
zien met Matthijs van Heijningen, momenteel Nederlands
meest produktieve en succesvolle (De Lift) film-mogol.
Sim<
Vooreen succesfilm\maa
bestaat geen recept
Door Hans Toonen
I MAARSEN - Matthijs van Heijningen
E weef het heel zeker. „Vóór 1970 stelde
de Nederlandse filmindustrie eigenlijk
E geen zak voor. Goed, men was leuk be-
1 zig; stoeide wat met de uit Frankrijk
overgewaaide 'nouvelle vague'. Maar
men opereerde volstrekt buiten de sa-
menleving. Als ik die films zag, dacht ik:
waf is dat voor een onzin! Pas in 1971
E met 'Mira' van Fons Rademakers richtte
de Nederlandse filmindustrie zich voor
het eerst naar het publiek.
Leunt achterover in zijn zwartleren
E fauteuil. Maar wordt kregelig als ik wat
i uitspraken aanhaal van Louis van Gaste-
E ren. Volgens de ooit bevlogen cineast/
kunstenaar (films als 'Het Huis' en 'Om-
dat mijn fiets daar stond') blijft dit klom-
pen-Hollywood voortsukkelen zolang
H iedere regisseur zijn eigen camera,
E eigen licht eist. „Niets in dit land is van
harte,verzuchtte Van Gasteren ooit. Hij
E was ervan overtuigd dat een volk, dat
E roomboter exporteert en zelf margarine
eet, nooit goede films kan maken.
E Dat is Van Heijningen te gortig. „Ach,
E waf moet ik met Van Gasteren. Die man
E heeft in 1969 vergeten zijn fiets mee te
E nemen en is sindsdien stil blijven staan.
Trouwens, waarom zou ik cogeliaal -
E verrek, ik kan dat woord niet eens uit-
E spreken - moeten omgaan met een Rob
E Houwer of Van den Ende? Collegialiteit
e staat haaks op ons wereldje. Filmen blijft
E een vak van competitie, waar je in je
eentje risico's aandurft. Waar je telkens
E zo goed bent als je laatste film. Wie mis-
E lukt staat voor jaren buitenspel.
E Anno 1933 kreeg Nederland als film-
land vlees om de botten met 'De
E Jantjes', opgenomen in de gloednieuwe
E Cinetone Studio in Duivendrecht, vlak
onder Amsterdam neergezet door de
E joodse broers Biedermann. De start van
E onze nationale filmindustrie leek veelbe-
s lovend: ineens zeven speelfilms, waar-
E onder de reeds genoemde 'De Jantjes'
E (regie: Jaap Speyer), 'Bleeke Bet', (in de
1 hoofdrollen Jopie Koopman, Fien de la
Mar, Johan Heesters, Corrie Vonk, Syl-
E vain Poons) en 'Dood Water' (regie: Ge-
E rard Rutten). Een jaar later zelfs negen
1 rolprenten. De meesten zijn inmiddels
E verschoten. Alleen 'Het Mysterie van de
E verstokte cinefielen opkijken.
E Tot mei 1940 leverde de Nederlandse
E filmindustrie in totaal 35 films af. Over de
'Met 'De Jantjes' van regissewo Jaap Speyer begon in 1933 de Nederlandse filmindustrie iets voor te stellen. Scêne-foto: Fien de la Mar,
Johan Kaart (r) en Matthieu van Eysden (l).
beeldtechniek geen kwaad woord. Wel
over de geluidskwaliteit en de dialogen,
want die waren vaak om te huilen. Vol
gens kenners duurde het zelfs tot 1950
voordat de eerste verstaanbare, in nor
maal Nederlands gesproken speelfilm in
première ging. Die pluim past op de
hoed van Louis van Gasteren met zijn
debuut 'Stranding/S.O.S. Equador
Na de Duitse inval trok niemand de
stekker uit het stopcontact van onze
filmindustrie. Een enkeling, onder wie de
naar Engeland gevluchte regisseur Ge
rard Rutten, keerde Cinetone de rug toe.
Polygoon's Film Variété' dateert uit
1942, het jaar waarin de Duitse filmgi
gant UFA voortaan de richting ging be
palen.
Enkele jaren na de oorlog begonnen
in de geplunderde Cinetone studios
mannen als Tuschinski-baas Frits
Strengholt, de teruggekeerde Rutten
('Sterren stralen overal'), Jaap Speyer
('Een koninkrijk voor een huis') en An-
toon Koolhaas ('De dijk is dicht') aan de
wederopbouw van de nationale filmin
dustrie.
Zonder geld geen showbusiness.
Vandaar dat in 1956 het ministerie van
Onderwijs, Kunsten Wetenschap
225.000 meegaf aan de in dat jaar op
gerichte Stichting Produktiefonds voor
de Nederlandse speelfilm. Deze stich
ting moest de voortgang van de Neder
landse speelfilm waarborgen. Gerard
Rutten viel de eer te beurt Nederlands
eerst gesubsideerde film te regisseren:
'De Vliegende Hollander', een hommage
aan Anthony Fokker. De tweede 'bore
ling' op'staatskosten heette 'Kleren ma
ken de man' (hoofdrollen: Johan Kaart,
Rijk de Gooyer, Andrea Domburg, Kees
Brusse en Guus Oster). En joeg de toen
malige HH Filmcritici onder leiding van
Jan Blokker hoog in de gordijnen. In een
open, gespierde brief verweten zij de
Nederlandse filmindustrie 'infantilisme:
Na deze uitbrander hield het Produk
tiefonds van schrik een tijdje de hand op
de knip. Maar na het succes van Fons
Rademakers' 'Dorp aan de Rivier' durf
den snelle jongens als Joop Landré een
particuliere filmfabriekje op te richten:
de Nederlandse Filmproductie Maat-
•Film-producent Matthijs van Heijnin
gen: „We missen in dit land nu eenmaal
grote vertellers a la Bergmann."
schappij. Als suikeroom van de NFM
werd reder Anton Veder van de Holland-
Amerika-Lijn gestrikt.
Met de door hem gefourneerde 1 mil
joen gulden liet Landré een handvol,
merendeels geflopte films produceren,
zoals 'Makkers staakt uw wild geraas',
'Het Mes', 'Riffifi in Amsterdam' en
'10.32'.
Terug naar Matthijs van Heijningen
met de vraag hoe belangrijk en welkom
filmgekke geldschieters a la Veder en
Freddy Heineken zijn. Per slot van reke
ning heeft hij de negen ton voor zijn
jongste, en meest succesvolle film 'De
Lift' ook bijeen moeten sprokkelen met
onder andere vijf ton van het Produktie
fonds.
Van Heijningen, als zoon van een
streng gereformeerde brugwachter op
gevoed in hard werken en zuinig zijn:
„Particuliere geldschieters zijn een ab
solute ramp voor de kwaliteit van de Ne
derlandse film. Want zij bemoeien zich
met de inhoud van de film. Sommigen
zeuren over een rolletje voor hun vrien
din. Daar waag ik mijn films niet aan.
Vandaar dat ik zeer was ingenomen mei
het initatief vanuit de beurswereld om
via een fonds geld te pompen in de pro-
duktie van 'Van de koele meren des
doods: De heren gingen uitsluitend mee
op basis van het script. Verder geen ge
zeur.
Met alle achting voor het Produktie
fonds vindt Van Heijningen dat de overj
heid toch te weinig geld over heeft voc 1
deze volkscultuur. „Van alle uitingen
van entertainment zoals kunst en spon j
bengelt film er qua overheidssteun maat I
een beetje achteraan.Hij geeft toe c
veel geld geen garantie is voor een p/j. j
ma Nederlandse film. „De produktie van j
een Nederlandse speelfilm heeft haai
grenzen. Zowel in geld als in aantal, j
Meer dan jaarlijks 15 films van eigen be- j
dem kan ons land niet trekken. Te wei-1
nig première-bioscopen. En behalve de I
zomermaanden valt ook de december-1
maand af. Want wie durft nu zijn NederI
lands produkt tegelijk met geheide kas-
successen als 'Annie' of 'Tootsie' ront\
Kerstmis in première te brengen
Over de kosten: 'Soldaat van Oranje I
kostte 4 miljoen. Is weliswaar goed be- j
zocht, maar heeft geen winst opgele- j
verd. 'Koele Merenkostte iets meer dan j
2 miljoen; trok verbazend veel bezoe- j
kers. En kwam met pijn en moeite uit de j
kosten. 'Joep Meloenis met 3 miljoen j
gewoon te duur geweest.
Hoe weet je of een film veelbelovend
is? Of blijft het een schot in het duister1
„Meer dat laatste. Nee, je zit niet meiI
de telmachine in de hand een scenario I
te beoordelen. Wel vraag je je af of jeer
zelf voor uit de luie stoel zou komen
een kaartje te kopen. Veel geld is ge
garantie voor succes. Je moet wel zor-I
gen dat mensen die een tientje betaal:
hebben, zich niet bekocht voelen.
„Als filmproducent moet je gek van
film zijn. Even film erbij doen zoals en-I
tertainment-koning Joop van den Endel
dat probeert met Joep Meloen, word!
genadeloos afgestraft.
Van een onzer ve
In december 1970
werd hij als 39-jarige
bijbeldeskundige en ka-
pelaan in Den Haag,
buiten de voordracht
E vanuit het bisdom om,
door Rome benoemd tot
bisschop van Rotter
dam.
De pauselijke gezant Feli-
■ci had hem kort tevoren op
(het pastoraal concilie in
Noordwijkerhout (1968-1970)
'ontdekt' als vertolker van
de onrustgevoelens van de
^behoudende vleugel in de
.kerk. Zijn benoeming wekte
•de nodige kritiek en gevoe-
Tens van wantrouwen bin
nen het bisdom Rotterdam
en de hele katholieke ge
loofsgemeenschap.
Maar na hem ruim tien
jjaar als bisschop te hebben
•meegemaakt, spreken men
sen als de Nijmeegse theo-
iloog Edward Schillebeeckx
!en vicaris-generaal Theeu-
iwes van het bisdom Breda
ihun waardering uit voor de
I pastorale instelling van bis
schop Simonis. Hij verschilt
rdaarin duidelijk van zijn
"geestverwant Gijsen van
iRoermond die met zijn har-
;de lijn de polarisatie niet
E schuwt.
P
h
I
a
d
b
h
P
h
v
w
SI
b
d
fcx
h
g<
a<
n
m
w
Wat is de toekomst van de Nederland
se speelfilm? Is de Amerikaanse markt
de volgende etage, nu 'De Lift' dooi
Warner Bros wereldwijd omhoog schiet!
Van Heijningen, kasteelheer van Bo-
ienstein in Maarsen en dromend van eert
eigen bioscoop, blijft nuchter: „Het bui
tenland zal altijd belangstelling blijven
tonen voor probleem films zoals 'De stilli
rond Christine M.'De Smaak van Wa
fer' en 'Koele Meren des DoodsEn na
tuurlijk ook films zoals 'Keetje Tippel'en
'Turks Fruit', hoewel die in het buiten
land meestal bekend staan als soft-poi-
no-films, made in Denemarken
„Nu Jan de Hartog en A. den Doolari
zijn uitverteld missen we in eigen land
grote vertellers a la Bergmann. Dus ma
ken we ook nooit een epos met eeuwig
zingende bossen. Geen ramp, want w
zijn sterk in bekentenis-literatuur. Wel
voorzie ik dat de Nederlandse filmindus
trie extremer wordt, zowel naar het grote
publiek als naar de elite toe. De midden
moot behelpt zich dan met televisie en
video. Straks kost een bioscoopkaartje
wellicht twee tientjes. Dan moet je na
tuurlijk wel wat te bieden hebben. Trou
wens, als deze economische crisis
voortduurt dan koopt men geen kaartje
om naar andermans problemen te kij
ken.
Ellende mag, mits het zonnig eindigt-
JEN hij in 1971, kapelaan nog, ti
ird benoemd (zoiets was in Ned<
lurd) stak er in het bisdom, maar o
in storm van protesten op die weke
ortgelijke reactie te verwachten nu
rwacht vroeg, is aangewezen tot o
ands als aartsbisschop van Utrect
hijnlijk. De progressieve vleugel va
icie is, voor zover zij de Kerk de ri
slijk murw geslagen. Bovendien: n
>g steeds tot de (gematigd) conse
et meer, zoals in 1971 een „teken v
n bisschop-voor-allen heeft de feil
iders dan zijn vriend mgr. Gijsen,
imaakt: hij is meer pastor geworden
Als aartsbisschop van Utrecht - op
oed in het verschiet - zal mgr. Si
lorzitter zijn van de Nederlandse t
primaat van r.k. Nederland. Wil hij
ren, dan zal hij op de eerste plaats
n Dat betekent dat hij, wil hij niet
man, die in de r.k. kerk in Nederla
iweeg bracht, ruimte moet geven aa
1 priesters, die kritische kanttekenin
'rordeningen. Die ruimte zal beperk
jlen Alfrink en Willebrands. Afgezic
Buwe aartsbisschop van Utrecht in
"use, en in de nieuw te benoeme
sscn en Groningen, in de Nederlanc
sar steun vinden voor een van Ror
organgers.
.TillHUIIilifilIllIIIIIIIIIII°e benoeming van mgr. Simonis tot
Mt in dat de hoop op een meer der
ihü de bodem is ingeslagen. Dit
•i nad ook veel erger kunnen zijn: G
n tussenweg gekozen: een terugke
K of om mgr. Simonis te citeren, n,
ihe®n Pratende kerk, weliswaar met
eid rnaar, nemen wij vooralsnog s
en verdoemenis voorzeggende ker
M®n en opstaan een behoorlijk christ
u rj.Simonis heeft destijds, in verti
neiiige Geest tegen het bijna unar
mse geestelijkheid in, toch de ben
it !n z'in toekomstige functie zal
nodig hebben. Wij wensen hem di
erk in Nederland, de onder zijn vc
n ingen tussen protestanten en katt
Na afloop van een weekje
„Woensdrecht", de plek
die is uitgekozen voor het
Nederlandse aandeel in de
Navo-kernraketten, vraagt
Arie Kuiper in DE TIJD zich
nog eens af waarom die
dingen zo nodig geplaatst
moeten worden.
Eigenlijk moet de vraag luiden:
waarom hebben de Russen
eigenlijk die SS-20 raketten op
Europa gericht staan, zodat de
Navo zich gedwongen voelt daar
op passend te reageren?
Het antwoord op die vraag
heeft de voormalige Duitse
bondskanselier Helmut Schmidt
ooit gegeven, zo zegt Kuiper. Een
aardig staaltje van politiek- strate
gische analyse. „De Sovjet-Unie,
zei Schmidt, heeft die nieuwe
kernmacht niet echt nodig. Zij
heeft lange-afstandsraketten ge
noeg om de Verenigde Staten, en
als het moet West-Europa erbij,
geheel in puin te gooien. De af
schrikking werkt. De Sovjet-Unie
kan zich veilig voelen. Er moet
voor die SS20-macht dus een an
dere reden zijn. Die reden is
duidelijk. De Sovjet-Unie stelt die
enorme macht van middellange-
afstandraketten op als politiek
drukmiddel. Natuurlijk is de Sov
jet-Unie niet van plan West-Euro
pa aan te vallen en te vernietigen.
Maar het is Sovjet-politiek een si
tuatie te scheppen waarin West-
Europa kan worden bedreigd
zonder de Verenigde Staten te
bedreigen. Dat kan bijvoorbeeld
Si"
nodig zijn als heel Oost-Europa in
opstand komt en de Westduitsers
de neiging niet kunnen onder
drukken hun Oostduitse broeders
te hulp te komen. De Amerikaan
se president komt dan voor de
keus te staan of hij bereid is New
York en Washington op te offeren
voor Bremen en Hamburg. Daar
toe zal geen enkele president ooit
bereid zijn, wat hij in het open
baar ook moge beweren. Met die
SS20-macht zit de Sovjet-Unie
definitief op rozen. Op langere
termijn kan zij zelfs, zonder West-
Europa ooit aan te vallen, hier de
politieke en economische lakens
uitdelen. Zo kwam het Na-
vo-dubbelbesluit tot stand," gaat
Arie Kuiper verder. „Een heel re
delijk besluit: wij doen niks als jul
lie die SS20 weghalen. Een soort
IKV-droom eigenlijk: wij doen ge
heel eenzijdig niets, in de hoop
dat jullie daar wat tegenover stel
len. Doen jullie dat niet, dan doen
wij hetzelfde als jullie. Hel
mut Schmidt is niet gek, nooit ge
weest. Hij wilde niet dat er in
Europa ooit een situatie ontstaat
waarin de Sovjet-Unie haar gang
kan gaan zonder dat automatisch
de Verenigde Staten erbij worden
betrokken. Vandaar het dubbel-
besluit: of allebei niks of allebei
evenveel".
Aldus het pleidooi voor het
dubbelbesluit in DE TIJD.
Geliefd en verguisd is hij, Wibo
van der Linde, zoals hij ons, in de
snelle entourage van ratelende
telexen en oordopjes, iedere keer
weer een „zevental onderwer
pen" voorschotelt. „Ik ben lang
niet zo rechts als jij denkt", ver
trouwt hij de verslaggever van DE
TIJD toe.
Het credo van „de postzegel
van de Tros": „Misschien ben ik
wel ouderwets, maar ik geloof nu
eenmaal heilig in de democratie
en in de goede dingen van het ka
pitalisme. Met hard werken kan
en mag je veel bereiken, mits
daarbij komt dat je ook bereid
bent wat af te staan. En ik erger
me reuze aan die mensen, die nu
de ontwikkelingshulp willen
schrappen. Alsof er bij ons niks
afkan! ledereen die de kans krijgt
de derde wereld te bezoeken zou
dat moeten doen. Pas dan weet je
dat we hier in een paradijs wo
nen, en geen enkele reden heb
ben om te zeuren
De HAAGSE POST zet Tien.
jaar crisis" op een rij. „Is het ein
de in zicht? Een rondgang langs
politici, ondernemers en econo
men". De beurs trekt aan, maar
het aantal werklozen stijgt. De
een noemt dat een opleving, voor
de ander is daarvan geen sprake.
Wie nog eens alle tegengestelde
standpunten over het oplossen
van de crisis op een rijtje wil zien,
moet deze HP maar lezen. Aan
het woord komen Den Uyl, Wim
Koek, Europees commissaris An-
driessen, Jelle Zijlstra, de onder
nemers Helfrich en Heineken, de
economen Schouten en Pen en
Weitenberg van het Centraal
Planbureau.
VRIJ NEDERLAND zet de
schijnwerper op twee politici. Eén
aan het begin van zijn carrière,
Hans van den Broek, de minister
van buitenlandse zaken, „een
rechtsbuiten van het CDA", en
éen wiens politieke carrière in
een waas van schandaaltjes ten
onder gaat: Europarlementariër,
liberaal en bourgondiër Cornell's
Berkhouwer.
Stel je nou eens voor dat het
verhaat waar was dan zou ik
voor een paar tientjes handel
hebben meegenomen. So what?
Die bijeenkomsten zijn er om toe
te tasten, ledereen liep rond met
armen vol kaas". Aldus bevestigt
Berkhouwer alsnog de juistheid
van het bericht dat hij zich op een
receptie te buiten was gegaan
aan diefstal (in de bewoordingen
van een Belgische aanwezige).
Vol trots, als waren het politie
ke wapenfeiten, vertelt hij over de
ontelbare invitaties die hij
vangt om congressen, tentoon
stellingen en sportevenementen
te komen openen. Een hoge pel
van het Europees parlement heeft
hij niet op: „De functie van
Europarlementariër: kreten sla
ken in de hoop dat er wat van
komt!".
De wekelijkse bijlage van VN»
gewijd aan de sterke arm bij onze
zuiderburen: de Rijkswacht. Ge
zonde discipline in België. Uit he-
verhaal krijg je de indruk dat he
in België zo rustig is niet om»
de Belg zo'n gemoedelijk en con
tent mens is, maar omdat
Rijkswacht het land in een ijze
greep houdt. „De rijkswacht re
kent alles tot haar taak".
Wibo v.d. Linde
nen
eken
it nu
geestelijken die in deze warrige
en voor hemzelf. In de Nederla
hro~ean hieuw hoofdstuk. Laat daê
ven kunnen worden over het blijn
h to uerikaanse besluit de invoer va
Pl<99en kan zonder overdrijving
drn(lorr,lsche t0Pin Williamsburg, ir
tinn o^es,,erse industrielanden imrr
Bn (de bescherming van de
doou vooral door Amerika gepre
i ui,T6rs zelfs opgeroepen besta
«o w,e9 te ruimen. Alleen op c
let a kunnen opleven,
de ctT,er'kaanse optreden bewijst
%ai^en aiet bereid zijn veel rek
he hi?! wensen van de Europe:
idurtio 6A?en staalindustrie al drastis
vriiw inn u eerder heeft de EG de uit
i na,'9 beperkt. Bovendien heeft d-
9en n ®ll,ks te 'ijden onder de Eurof
htuitqe<EGt Van de Amerikaanse
de wol8/,-! eerder gezegd: omwill
beraw jke bondgenoten blijken
toert nJ;erls,aP(ie) teru9 te doen-
Èr |a.9®confronteerd met de man ir
kn er Ka*e aan gemaakte afsprak
oeter ,—-•
aan bij een volgend topo\
l at minder serieus te nemen.