Ontvoeringen in de
Libanese bergen aan
de orde van de dag
Een broodnodige operatie
Italiaanse DC los van kerk
Max Van der Stoel neemt zetel in Veiligheidsraad over
Jongemi
ex-vrien
Thatch
vast in 1
Economie
VS groeit
6,6 procent
ACHTERGROND
Moeilijk leven
Aangrijpend
Verdienste
Vrijblijvend
Geloven
Druzen en christenen bittere vijanden
Reserve
'Tien tot twintig grote industrie-bakkers moeten dicht'
Vaticaan geïnteresseerd in uitslag verkiezingen
IN DUITSE SC
Britse klacht
over haring
vangst
Nederland
DONDERDAG 23 JUN11983
T11
Door onze
correspondent
Mare de Koninck
NEW YORK - Mr. Hugo
Scheltema neemt dezer
dagen afscheid als Ne
derlands ambassadeur
(permanent vertegen
woordiger) bij de Vere
nigde Naties in New
York. Hij wordt per 1
juli a.s. opgevolgd door
voormalig PvdA-minis-
ter van Buitenlandse
Zaken, mr. Max Van
der Stoel.
Scheltema, die 65 wordt en
met pensioen gaat, heeft al
een vaarwel-handdruk ge
kregen van VN-secretaris-
generaal Perez de Cuellar en
voorts is deze laatste maand
gevuld met recepties waarop
ontelbare collega-diploma-
ten uit alle landen van de
wereld hem het ga-je-goed-
kerel komen wensen.
Scheltema is een van de
prominenten uit het leger
van Nederlandse diploma
ten die levenslang in het be
lang van het vaderland over
de wereld zwerven en tel
kens voor een klein aantal
jaren in een andere hoofd
stad wonen en werken. Zo
kwam de jonge diplomaat
Hugo Scheltema in de eerste
jaren na de Tweede Wereld
oorlog in China terecht,
werkte hij op de Nederland
se vertegenwoordiging bij
de UESO in Parijs, was hij
ambassadeur in Djakar-
ta(Indonesië), bekleedde hij
nog niet zolang geleden het
zelfde ambt in Brussel en
werd in 1978 zijn laatste
taak die van permanent ver
tegenwoordiger van de Ne
derlandse regering bij de
wereldomspannende Vere
nigde Naties.
In zijn kantoor op de der
de Avenue op Manhattan, op
twee 'blocks' afstand van het
hoge, platte VN-gebouw en
niet veel verder van de thea
ters op Broadway, vertelt
mr. Hugo Scheltema over
zijn loopbaan en over het
werk bij de Verenigde Na
ties, nu Nederland tijdelijk
lid is geworden van de Vei
ligheidsraad.
Voelt hij zich nog wel Ne
derlander na zo'n uitheemse
carrière?
„O jawel, hoor, honderd
procent. Ik ga nu ook in Ne
derland wonen, in Den
Haag. Ik ben altijd regelma
tig terug blijven gaan naar
mijn vaderland. Toen ik in
Indonesië zat, ging ik wel
drie maal per jaar naar Den
Haag. Trouwens, op een am
bassade in het buitenland
ben je heel sterk verbonden
met je vaderland. Je werkt
met landgenoten en je wordt
misschien nog wel beter op
de hoogte gehouden met wat
er thuis aan de hand is dan
wanneer je in Nederland
zelf zou zij n".
Ambassadeur Scheltema zegt
VN en diplomatenvak vaarwel
Mr. H. Scheltema bestudeert stukken in de Veilig
heidsraad. - FOTO AP
Waarom is een diplomaat
eigenlijk altijd een man en
vrijwel nooit een vrouw?
„Op zichzelf zijn vrouwen
natuurlijk net zo goed in
staat om diplomaat te zijn
als mannen. Mijn Belgische
collega hier bij de Verenigde
Naties is een vrouw en die is
voortreffelijk. Maar er zijn
praktische problemen in de
buitenlandse dienst. Er zijn
nog heel veel landen waar
vrouwen naar de keuken en
naar de harem worden ver
bannen. Daar kan een Ne
derlandse vrouw als diplo
mate niet functioneren. Er
zijn landen waar vrouwen
geen auto mogen rijden en
ga zo maar door. We zijn in
Nederland voor gelijkheid
en het probleem is dat we
voor vrouwen de maatstaf
van globale inzetbaarheid
zouden moeten verlagen en
dat is weer in strijd met de
gelijkwaardigheid. Naar
Iran bijvoorbeeld stuurt
Buitenlandse Zaken zelfs
geen getrouwde diplomaten
meer".
Vrouwen van diplomaten
hebben toch al vaak een
moeilijk leven. Meer dan el
ders wordt in de diplomatie
van de echtgenote een aan
vullende - zij het onbetaal
de rol - verwacht en kan zij
veelal geen eigen carrière
opbouwen, indien ze haar
man op zijn omzwervingen
wil blijven volgen. Behalve
de telkens beperkte verblijf
sperioden staan ook soms
politieke complicaties een
baan voor een diplomaten
vrouw in de weg.
Scheltema: „Natuurlijk
hebben vrouwen van diplo
maten recht op een eigen
loopbaan. Maar willen man
en vrouw bij elkaar blijven,
dan moeten ze nu eenmaal
vaak een keuze maken. Ik
heb mijn carrière helemaal
met mijn vrouw samen ge
daan. Ik weet niet hoe ik het
zonder haar had moeten
doen. Met name in Indonesië
speelt in de diplomatie de
echtgenote een heel belang
rijke rol. Het gaat er maar
om of je als vrouw zo'n leven
interessant vindt".
Zijn jaren in Indonesië
vormden voor Hugo Schelte
ma het hoogtepunt in zijn
buitenlandse diensttijd.
„Ik kwam daar in 1968 als
ambassadeur. Dat was in
zoverre een ideaal moment,
omdat de Nieuw-Guinea-
kwestie nog niet lang achter
de rug was, de diplomatieke
betrekkingen verbroken
waren geweest, toen nog al
tijd op een absoluut diepte
punt zaten en dus alleen
maar konden verbeteren.
Het was ook het jaar dat
Soeharto officieel president
werd en een nieuw buiten
lands beleid begon. Het was
aan mij om het koninklijk
bezoek van Juliana aan In-
donesire voor te bereiden,
dat de bezegeling moest
worden van de herstelde re
latie. Dat is een gigantisch
succes geworden. Ik had met
de Indonesiërs eindeloos zit
ten dubben over het pro
gramma. Het idee was opge
komen om de majesteit de
Indonesia-universiteit in
Djakarta te laten bezoeken.
Dat was heel riskant, want
met studenten weet je het
nooit. Het moest feilloos ver
lopen, anders zou het hele
bezoek kunnen mislukken.
Op de grote dag begon het al
met een opstopping, waar de
koninklijke stoet niet door
heen kon. Maar toen we een
maal arriveerden, dat was
het aangrijpendste moment,
toen zag het zwart van de
jongelui. Ze hadden alle
maal rood-wit-blauwe vlag
getjes en ze riepen: Dag
oma, dag oma! Dat was fan
tastisch. Ik zie nog voor me
hoe de rector van de univer
siteit zijn speech voorlas uit
een sjiek lederen album en
hoe vervolgens koningin Ju
liana voor haar antwoord
een klein briefje met aante
keningen uit haar handtasje
frunnikte. Dat maakte haar
populariteit, haar oma
beeld als je wilt, volmaakt."
Zo kleurrijk en spannend
is het leven van een Neder
lands gezant in den vreemde
natuurlijk niet altijd. Hier
bij de Verenigde Naties in
New York is het politieke
schouwspel in de loop der
jaren er steeds saaier op ge
worden en de verrichtingen
van de duizenden ambtena
ren in kantoren, vergader
ruimten en wandelgangen
in de reusachtige opstaande
luciferdoos aan de oever van
de East River, alsmaar sub
tieler.
Weinigen hebben de Ver
enigde Naties zo scherp van
karakter zien veranderen
als Hugo Scheltema. Hij was
immers ook al in de prilste
jaren van de volkerenorga
nisatie als lagere ambtenaar
een paar jaar werkzaam op
dezelfde Nederlandse VN-
missie als waar hij 25 jaar
De VN-Veiligheidsraad.
later als ambassadeur zou
terugkeren.
„Toen ik hier in 1951
kwam, toonde de VN nog al
le sporen van zijn oor
sprong: de samenwerking
van de overwinnaars van de
Tweede Oorlog. We waren
toen met 51 landen. Daarin
hadden de westerse landen
een overheersende positie.
De overigen waren toen
voornamelijk de Zuidameri-
kaanse staten. Dat beteken
de dat als iemand iets ge
daan wilde krijgen, een uit
spraak van de Algemene
Vergadering bijvoorbeeld,
hij zich vooral richtte op La
tijns-Amerika. Dan kreeg je
meteen een flinke hap van
het ledental mee. Toen ik in
1978 terugkwam, zaten hier
150 landen met hun verte
genwoordigers bijeen. Nie
mand had vroeger voorzien
dat het er zoveel zouden
worden. Het dekolonisatie
proces heeft zich verrassend
snel en wijdverbreid vol
trokken. Dat is trouwens een
van de grote verdiensten
van de VN geweest, dat
nieuwe landen via aanslui
ting bij de Verenigde Naties
internationale erkenning
kregen, gingen meewerken
in de VN-onderorganisaties
en een rol kregen in de we
reldpolitiek."
Die uitbreiding van het
ledental heeft binnen de VN
het nummerieke machtscen
trum verlegd naar Afrika en
Azië, die als ontwikkelings
landen massaal het Noord-
Zuid c.q. rijk-arm probleem
aan de orde stellen en bete
kenis geven aan wereldom
spannende VN-organen als
Unesco (onderwijsfonds),
FAO (wereld voedsel orga
nisatie), Unicef (kinder
fonds), Wereldbank, GATT
(wereld-tarievenovereen-
komst), UNCTAD (wereld
handelsconferentie), UNDP
(fonds voor ontwikkelings-
projekten), het vluchtelin-
gencommissariaat en nog
een tiental andere 'ontmoe-
tings- en samenwerkings-
plaatsen' van bijna alle lan
den van de wereld.
Dit zijn de feitelijke
werkplaatsen van de VN, die
thans trouwens danig te lij
den hebben van de economi
sche wereldrecessie en van
de neiging van de grootste
lidstaat, de Verenigde Sta
ten van Amerika, om te
knijpen op de bijdragen aan
de VN-fondsen.
Maar het meest 'zicht
baar' verricht de volkeren
organisatie een taak van
wereldvredesbewaarder in
de politieke debatten in de
Algemene Vergadering,
waarin elk land een stem
heeft en in de Veiligheids
raad, waarin 15 landen ver
tegenwoordigd zijn - waar
van vijf grootmachten per
manent en tien andere lan
den telkens wisselend - en
die alleen bijeen komt als
ergens op aarde directe oor
log dreigt.
Nu Nederland sedert be-
- FOTO ARCHIEF DE STEM
gin dit jaar en tot het eind
van volgend jaar lid is van
de Veiligheidsraad, heeft de
Nederlandse permanente
vertegenwoordiger bij de
VN een meer dan dubbele
verantwoordelijkheid. Op
dracht is nu niet alleen om
standpunten van de Neder
landse regering voor te be
reiden en uit te dragen op
het 'wereldtoneel' van de al
gemene vergadering, maar
ook om een bijdrage te leve
ren aan het werk in het se
lecte gezelschap van het
'wereldcrisiscentrum', zoals
men de Veiligheidsraad zou
kunnen noemen.
Tijdens Scheltema's laat
ste VN-maanden is de Vei
ligheidsraad tweemaal bij
eengekomen en is de Neder
landse ambassadeur ver
wikkeld geweest in het di
plomatieke krachtenspel
waaruit doorgaans een door
de V-raad te aanvaarden
tekst van een uitspraak rolt.
Ditmaal gingen de raadszit
tingen over Namibië, het
VN-mandaatsgebied in
Zuidwest-Afrika waaruit de
republiek Zuid-Afrika zich
weigert terug te trekken; en
over een door Nicagarua ge
melde dreigende inval van
het door de Verenigde Sta
ten gesteunde Honduras.
Het valt niemand die bij
de VN werkt, en ook mr. Hu-
go Scheltema niet, gemak
kelijk om uit te leggen
waarom het belangrijk is
dat de Veiligheidsraad
voortdurend 'bindende' re-
soluties blijft produceren die
ofwel zo vrijblijvend zijn
dat iedereen ermee kan in-
stemmen ofwel van de hand
worden gewezen door lan-
den wier belangen erdoor
geschaad zouden worden. 20
legde Israël de VN-opdracht
naast zich neer om zich uit
Libanon terug te trekken,
liet Argentinië zich niet door
een VN-resolutie, maar pas
door Britse soldaten van de
Falklands verdrijven, blijft
Zuid-Afrika zwarten discri
mineren en Namibië bezet
ten en blijven de Verenigde
Staten zich militair mengen
in Midden-Amerika.
Scheltema„Het effect
van besluiten van de Veilig
heidsraad is moeilijk te me
ten. Ze zijn formeel bindend,
maar kunnen niet worden
afgedwongen omdat de VN
nu eenmaal geen wereldre
gering is die over een eigen
leger of politiemacht be
schikt om beslissingen des
noods met geweld door te
drukken. Daarvoor zou su-
pra-nationaliteit vereist
zijn. En hoe moeilijk dat te
bereiken is, zie je bijvoor
beeld aan de kennelijke on
mogelijkheid van de EG-
landen om tot een werkelijk
verenigd Europa te komen.
Toch werken de betrokken
landen er hier in de Vere
nigde Naties altijd hard aan
dat hun belangen worden
erkend. In het geval van Ni
caragua bijvoorbeeld had
dat land belang bij een uit
spraak die niet op een veto
van de Amerikanen zou
stuiten. Dat is ons gelukt. Er
is een rustige tekst uitgeko
men, waarin de mogelijk
heid van een regionaal vre
desplan met medewerking
van Mexico en Venezuela is
geopperd. Iedereen is rede
lijk tevreden naar huis ge
gaan. Als je het hebt over
het belang van de Verenigde
Naties, dan kom je meestal
niet veel verder dan het ver
moeden dat er nog veel méér
oorlogen zouden zijn als de
VN er niet was geweest. En
ik denk dat dat vermoeden
juist is en dat de VN dus
uitermate belangrijk is.
Een VN-activiteit die vol
gens Scheltema van
groeiende betekenis is, is de
vorming van internationale
vredeslegers, zoals er thans
een in Zuid-Libanon is ge
stationeerd en waaraan Ne
derland deelneemt. „Je kan
natuurlijk niet zeggen dat
Unifil een onverdeeld succes
is geweest, maar ook hier
geldt dat je kunt vermoeden
dat de gebeurtenissen in Li
banon nog veel bloediger
zouden zijn geweest als de
VN-soldaten er niet waren
geweest."
Van onze redactie buitenland
SHWEIFAT - De „oude man van de bergen",
de Druzenleider Amin Takieddin, frommelde
nerveus aan zijn machinepistool van Russi
sche makelij en wachtte tot zijn vijanden op
de verweerde weg in de buitenwijken van
Beiroet verschenen.
In de buurt trommelde een Israëlische ko
lonel op het stuur van zijn jeep. Hij moet elke
dag weer trachten de strijdende Libanese
christenen en Druzen-moslims van moorden
te weerhouden. Die dag treedt hij op als be
middelaar in de talrijke ontvoeringsgevallen
in de Libanese bergen.
De „oude man van de bergen" - sjeik Al-
Jebel in het Arabisch - is de codenaam van
Sjeik Amin Takieddin, een ruim 50-jarige
Druzen-leider uit het bergdorp Shweifat,
juist buiten Beiroet. De Israëlische kolonel
heeft opdracht gegeven dat een zwaar Israë
lisch escorte de christelijke onderhandelaars,
die bang zijn in een hinderlaag van de Dru
zen te lopen, begeleidt.
Enkele minuten later arriveren drie func
tionarissen van de „Libanese krachten", de
door de Falangisten beheerste christelijke
militie, in een Israëlisch konvooi van tanks,
pantserwagens en jeeps. De Israëlische kolo
nel begroet de christelij ke afgevaardigden en
brengt hen naar sjeik Amin. Hij slaat zijn
arm om de schouders van elk van de rivalise
rende leiders. „Beide zijden houden ongeveer'
100 mensen in gijzeling, maar vandaag pro
beren we zes van beide kanten uit te wisse
len", zegt de kolonel. „Ze zullen ze nooit allen
tegelijk laten gaan - ze willen graag een re
serve houden om mee te onderhandelen".
De besprekingen tussen de Druzenleider
en de christelijke functionarissen worden
spoedig afgebroken. Sjeik Amin blijft erbij
dat zijn zes gevangenen topfunctionarissen
zijn van de Falange-partijdie op de grimmi
ge schaal van de gijzelaarsuitwisseling veel
meer waard zijn dan zes gewone Druzen.
Maar volgens de christenen zijn de gevan
genen gewoon onschuldige burgers die bij
toeval op de bergweggetjes in hun auto het
slachtoffer zijn geworden van ontvoering.
De Druzen, een islamitische sekte die eens
Libanon regeerde, vormen nu een minder
heid van ongeveer 300.000 zielen in het door
de christenen beheerste Libanon. Ze bestrij-
"den de christelijke strijdgroepen sinds de ja
ren zestig van de vorige eeuw. Het is een ge
sloten en traditioneel volk en de Druzen zeg
gen graag: „Iedere Druze wordt geboren met
een geweer in de hand". De jongste strijd da
teert van de Israëlische invasie van vorig
jaar, toen de overheersing door de Druzen
van het Shoufgebergte teniet werd gedaan
doordat rechtse christelijke milities, Israels
belangrijkste bondgenoten in Libanon, door
de Israëlische troepen in het gebied werden
binnengelaten. Sinds die tijd bestrijden beide
zijden elkaar met raketten en handwapens,
met moorden en ontvoeringen.
De problemen die de Israëliërs als scheids
rechter het hoofd moeten bieden, blijken uit
de volgende halteplaats op het programma
van de kolonel. Een Druzenstrijder zegt dat
zijn vader, een ouderling, de vorige dag is
verdwenen. Hij zoekt wraak, maar de kolo
nel, gesteund door sjeik Amin, belooft vóór
vier uur uit te zoeken of de Falangisten hem
hebben. De Druze gaat akkoord, maar na de
lunch komt de Israëlische legerradio met het
antwoord van de Falangisten: ze' zeggen dat
ze de verdwenen man niet hebben. De Druze
maakt een hoofdbeweging naar twee broers,
ze nemen hun wapens en vertrekken. „Ze
gaan naar de hoofdweg om een paar christe
nen te ontvoeren", legt de kolonel vermoeid
uit. Kan hij ze niet tegenhouden? „We zijn
een politiemacht zonder politiebevoegdhe-
den. We kunnen niet iedereeen controleren",
zegt hij.
Een Druzenleider zegt erover: „Ik kan ze
niet tegenhouden. Hun familie is 6.000 men
sen sterk en ze zijn allemaal uit op wraak.
Als ik ze zou tegenhouden, zou ik ook tegen ze
"strijden".
Sektarische ontvoering is gemakkelijk in
Libanon. Van iedere Libanese inwoner is zijn
godsdienst vermeld op de identiteitskaart.
Als hij of zij door gewapende elementen tot
staan wordt gehouden, beslist dat ene woord
of hij mag doorgaan of dat hij achter in een
auto verdwijnt.
Door Jan Hanff
DEN HAAG - „Als er in de
komende paar jaar tien tot
twintig grotere industriële
bakkers vrijwillig hun poor
ten sluiten, dan is de Neder
landse bakkerswereld zo
goed als uit de zorgen."
Er klinkt voorzichtig opti
misme door in de stem van
directeur P.Buyze van de
Bakkerij Stichting, die deze
week de tweede grote
schoonmaak in de branche
aankondigde: er moet een
einde gemaakt worden aan
de structurele overcapaciteit
van ongeveer twintig pro
cent. Dat kost duizend ba
nen, maar het is hét - zij het
bittere - medicijn voor een
broodnodige gezondmaking
van het bakkersbedrijf.
Buyze heeft er geen idee
van wélke onrendabele be
drijven zich, moegestreden,
zullen melden. „Ze zijn echt
niet zo gek om dat van te vo
ren te zeggen. Ze kunnen uit
het hele land komen, er is
geen 'hoek' waar je de mees
te klappen kunt verwach
ten."
Vanaf augustus kunnen onrendabele bakkersbedrijven zich
laten uitkopen. Daarvoor - en voor de afvloeiing van het
personeel - liggen vele miljoenen klaar. Het Sociaal Econo
misch Overleg in het Bakkersbedrijf heeft na drie jaar pra
ten met werkgevers, werknemers, grote en kleine onderne
mingen een regeling getroffen, waarmee alle partijen het
uiteindelijk eens werden. Het gaat allemaal op vrijwillige
basis. Maar het is wél de bedoeling dat de overcapaciteit van
ongeveer 20 procent vóór 1989 is weggewerkt.
Ondernemingen, waarvan
de toekomst uitzichtsloos is,
krijgen een onder de gege
ven omstandigheden rede
lijke mogelijkheid aangebo
den om er mee te stoppen.
En voor het personeel is een
sociale regeling getroffen,
die voor velen voorziet in
WW plus een extra uitke
ring gedurende een aantal
jaren - dat laatste afhanke
lijk van de leeftijd.
De herstructurering
wordt niet afgedwongen.
Evenmin als in de eerste sa
neringsronde, die startte in
1975 en waarbij 12 vrij grote
broodfabrieken verdwenen.
Waarom nu een tweede
herstructureringsronde
heeft de eerste ronde van
1975 dan toch te weinig op
geleverd? Buyze: „Laat ik
het zó zeggen: zónder die sa
nering van toen zou de el
lende nü niet te overzien
zijn."
Volgens Buyze en het Pro-
duktschap ontstond er rond
1978 weer een overcapaciteit
van het aandel van de war
me bakkers en bovendien
nam het broodverbruik, dat
nu, in 1983 weer wat aan
trekt, af.
Daarom begon het Sociaal
Economisch Overleg in het
Bakkersbedrijf in 1980 te
werken aan de opzet van een
tweede herstructuring. De
besprekingen verliepen niet
rimpelloos. Tenslotte waren
er niet alleen de verschillen
de belangen van werkgevers
en werknemers bij betrok
ken, maar ook die van de
grote, industriële én de klei
nere, warme bakkers.
De regeling kreeg uitein
delijk vrijwel hetzelfde ge
zicht als die in 1975. Om de
kosten te bestrijden is er een
fonds dat wordt gevoed door
heffingen bij de fabrikant-
die het mag doorberekenen
aan de consument - van 1,3
cent per brood.
De ondernemers hebben
spelregels aanvaard die een
nieuwe ongewenste uitgroei
van de capaciteit moeten
verhinderen. Afgesproken is
dat bedrijven die méér dan
100 balen meel per week
verwerken, niet mogen uit
breiden - daar mag geen
oven worden bijgebouwd
Zit men beneden die grens,
dan wel.
Ter vergelijking: in de ja
ren dertig telde ons land
meer dan 15.000 brood- en
banketbakkers, in 196'
10.000, in '66 6700, in '70 5500
en in '79 nog 4000.
Van onze
correspondent
Cees Manders
ROME - De pastoor van
Poggio Filippo, een dorp in
Midden-Italië, weigert de
plaatselijke kandidate van
de christen-demokratische
partij (de DC) in de komende
parlementsverkiezingen te
steunen. Enige tijd .terug
had de aspirant-politica de
parochieherder verzocht
aardige dingen over haar en
haar partij te zeggen in de
zondagse preek en na de mis
verkiezingsfolders aan de
gelovigen te laten uitdelen.
„Waar haalt ze het lef
vandaan?", heeft de pastoor
uitgeroepen.
Een dergelijke reactie van
een eenvoudig 'plattelands'-
pastoor bewijst dat er in Ita
lië de laatste jaren iets ver
anderd is. De kerk heeft zich
losgemaakt van de partij die
na de oorlog j uist was opge
richt om de katholieken po
litiek onderdak te brengen:
de Democrazia Christiana.
Deze ontwikkeling is be
gonnen met het tweede Va
ticaanse concilie en wordt
a.s. zondag voltooid, wan-
neer de Italianen een nieuw
parlement kiezen geheel
zonder de ruggesteun van
bisschoppelijke richtlijnen
en stemadviezen. De enige
wijze raad die de Italiaanse
bisschoppenconferentie de
gelovigen nog heeft gegeven,
is: in elk geval te gaan stem
men en dit dan te doen over
eenkomstig ieders eigen
christelijke geweten.
In de kerken van Rome is
in deze laatste week voor de
verkiezingen nauwelij ks
meer een aanduiding van de
verkiezingstrijd te vinden
en de zondagse preek houdt
zich meer bezig met het hei
lig jaar en de Poolse reis van
de paus dan met de actuele
politieke thema's. De gelovi
gen zijn dus nu helemaal op
hun eigen politieke inzicht
aangewezen.
Opiniepeilingen die in
frequentie toenemen naar
mate de verkiezingen nade
ren, wijzen niet op groot
verlies van de DC, nu deze
partij voor het eerst het zon
der kerkelijke begeleiding
en steun moet stellen. Inte
gendeel, voor de DC zit er
een 'sprong' in van 29 naar
31 of zelfs 32 procent. Dit
komt omdat de Italiaanse
bisschoppen de katholieken
hebben aangespoord achter
de verkiezingspropaganda
en achter de beloftes te kij
ken naar de coherentie van
de programma's en van de
kandidaten. En de DC van
nu is anders dan die van 1979
en daarvoor: De nieuwe lei
der De Mita komt beter over,
met een realistischer pro
gramma, terwijl zijn lijst
zoveel mogelijk van corrup
te geestverwanten is ont
daan.
Van de andere kant van
de Tiber (het Vaticaan) is
geen enkele bemoeienis met
de Italiaanse verkiezings
strijd te melden. De Vati
caanse krant, de Osservato-
re Romano, onthoudt zich
zowel van commentaar als
van advertenties ten gunste
van deze of gene politieke
partij. Kandidaten van de
verschillende politieke par
tijen wijzen wel gretig op de
gelijkluidendheid van hun
ideeën met die van de paus,
maar voor de rest is de sfeer
in deze verkiezingsstrijd op
vallend werelds. Zelfs het
onderwerp van de schanda
len waarin het Vaticaan
verwikkeld is, zijn niet door
de een of andere partij aan
geroerd.
Het is duidelijk dat de DC
de voorkeur van het Vati
caan heeft, al wordt die op
geen enkele manier uitge
sproken. Een DC die het ook
de komende jaren in Italië
voor het zeggen heeft, blijft
voor het Vaticaan en voor de
Italiaanse 'bisschoppen de
garantie dat de kerk haar
centrale positie in de Ita
liaanse samenleving niet
prijsgeven. Bovendien is
verkiezingsuitslag voor de
paus interessant omdat de
nieuwe Italiaanse regering
met het Vaticaan moet gaan
onderhandelen over een
nieuw concordaat, waarin
afspraken moeten worden
gemaakt over godsdienston
derwijs, over de wederzijdse
financiële verplichtingen en
over de werking van het
kerkelijk recht. Een DC in
de regering doet wat goed is
voor Italië, maar nooit wat
slecht is voor het Vaticaan.
JONDERDAG23JUNI
Van onze redt
gross BIEBERAU - De Wes
eind gemaakt aan de gijzeling
vroegere vriend. Zij bestorm
waar het meisje werd vastgeho
De vriend van het meisje,
ochtend de klas waar het i
bedreiging met een pistool
leerlingen het klaslokaal te
en sloot de gordijnen.
Via een briefje liet hij de pol
gestoord met het meisje wilde
winnen. Hij zei gewapend te
ben. De jongeman dreigde
ee
mei
dv
ver
zi
de
Van onze correspondent
WASHINGTON - De Ameri
kaanse economie, die als 'trek
paard' voor de bedrijvigheu
in Europa wordt beschouwd
blijft zich krachtig herstellen.
Voorlopige cijfers van d<
Amerikaanse regering ove:
het tweede kwartaal van 198:
geven aan dat het bruto natio
naai produkt thans met eei
tempo van 6,6 procent op jaar
basis aan het stijgen is.
Omdat in het eerste kwar
taal het groeiritme nog maa
op 2,6 procent lag en het onze
ker is of in de tweede helft vai
dit jaar het economisch herste
zich nog krachtiger zal vol
trekken dan thans het geval is
houden woordvoerders val
het Amerikaanse ministeri
van Economische Zaken he
voorlopig op de verwachtin,
dat over heel 1983 de economi
sche groei rond 6 procent za
gaan bedragen.
Martin Feldstein, presiden
Reagans hoogste economise]
adviseur, bleef gisteren ge
woontegetrouw aan de voor
zichtige kant.
Alle vooraanstaande Ame
rikaanse economen zijn het e
nu over eens dat in decembe
vorig jaar de depressie i
geëindigd.
Van onze correspondent
LONDEN - Britse vissers be
schuldigen hun Nederlands
collega's van overdreven ha
ringvangst in de Noordzee. D
Britten eisen daarover ee:
dringend Europees onderzoek
Het bewijs dat de haring
scholen van de Noordzee doo
Nederlandse vissers 'geplun
derd' worden, werd volgens d
Britten kort geleden gelever
door een uit Nederland af
komstig aanbod van 10.000 to
bevroren haring aan ee
Europese visconservenfabriel
die geassociëerd is met ee
Noordengelse trawlerfirma.
Pas sedert begin juni mag i
de Noordzee opnieuw naar ha
ring gevist worden. Voordie
was daar een zesjarig verbo
van kracht, tot er weer mee
haring aanwezig zou zijn.
Voorlopig mag de hele vis
sersvloot van de EG niet mee
dan 9.000 ton haring vangei
Het Nederlandse aandei
daarvan is 3.000 ton.
Nicaragua
BIJ een beschieting
grens tussen Honduras
caragua zijn gisteren
Amerikaanse journalisten
dood. Zij werden g
door een raket die uit
gua was afgevuurd. I
heeft ontkend bij de
betrokken te zijn.
aan d
en Ni
twe
ge
getroffe
NicarE
lan
aansla
Dat
Van onze correspondent
De B™tse regerin
hatcher blijft bij haar ver
wezmgsbelofte, dat ze haa
van de afgelopen vie
ar »hm Groot-Brittannië o
iroJS .e weg te hunnen bren
sen zal voortzetten.
Wetsontwerpen, die ee
maand geleden verdaagd wer
v!l0mdat Premier Thatche
verkiezingen uitgeschreve
dienriWvrd?n °Pnieuw ine£
ls een belangrijk
Politiewet bij. Ook c
li en te conservatieve begrc
dJ|hKv.der's elgemene streel
Dart- v onveranderd: met
seritï ere vriiheid, privat
g van bepaalde genatit