:rvan Benzine duurder: Geen steun voor grens - handel l_)e!relFü Casino West-Brabant maakt weinig kans \S BEJAARDENOORD? EIGEN VERMOGEN LAATSTE HAND AAN PRINSES Halvering subsidie torpedeert gehandicaptenbeleid Werkloosheid voor Turken belangrijkst Verzachtende maatregel jeugd-lonen 'olen: deksel op het vat De Vries op de bres Onderzoek: samenwonenden zelfstandiger dan gehuwden PAGINA o ltëRDAG 18 JUN11983 PAGINA 3 'BINNENLAND estduitse toeristen-stroom oorzaak 109 kilometer file Soc.-cult. werk verlaat vergadering met ministerie jEN HAAG - Minister Brinkman (Welzijn) is iet niet gelukt om een eind te maken aan het iopeten' van eigen spaargeld door 65-plussers ie in een bej aarden-oord worden opgenomen. DE STEM COMMENTA AK Geen vakleer krachten in nieuwe basisschool ENQUETE TURKSE KRANT: VARA 24 juni een uur uit de lucht De Vries bereid tot debat met Den Uyl Oud-minister Van Kleffens overleden BINNENLAND EINDHOVEN/TILBURG GOOIT HOGE OGEN T5 of-ie echt begint, met zon en ner dan gegarandeerd. In De 1 van de jaren vijftig, zestig en van de belangwekkendste ge- In zomer (die van '57) beroemd Vie weet nog van de vreselijke er van '56, van de Planta-mar- jhet magisch centrum van hip- (>p een zomerdag in '70? Van C. Nederland-Duitsland 1—2)? de Tour wint? de zomers van 1956 tot en met 'hoe was het ook weer', maar pn voor een 'o ja!'. Wat voor Ig ons in die zomers van toen? r in Nederland en in de wereld |aat die serie in deze krant van op Pagina Twee. T22 Iguatemala in maart van dit I jaar. Zijn dood heeft plaats lop een ogenblik waarop de [kerk van Guatemala het [moei(ijk heeft door de op- J komst van protestantse sekten van Amerikaanse oorsprong. Het staatshoofd I ran het land, generaal EF- RAIN RIOS MONTT, is zelf lid I van een ervan en hem is I door de katholieke kerk I verweten dat hij van zijn positie gebruik maakt om zijn geloof te verspreiden. VADIM DELAUNBY. een dissi- I dente Russische dichter, is maandag in Parijs op 35- jarige leeftijd aan een hartaanval overleden. Zijn I dood werd donderdag door andere Russische ballingen bekendgemaakt. Delauney I zat twee jaar in de gevan genis omdat hij in 1968 in Moskou had deelgenomen aan een demonstratie tegen de invasie van Tjechoslo- wakije. In 1967 kreeg hij een voorwaardelijke straf van een jaar wegens het bijwonen van een demon stratie tegen de arrestatie van twee dichters. Toen hij in 1975 opnieuw met arres tatie werd bedreigd vlucht te hij met zijn vrouw naar Frankrijk. J. VAN NIEUWENHOVEN (PvdA) is benoemd tot lid van de Tweede Kamer. Zij volgt E. VAN THIJN óp, die de Kamer heeft verlaten wegens zijn benoeming tot burgemees ter van Amsterdam. A.W. PAULIS (CDA) zal in de Tweede Kamer de plaats innemen van A.A.M VAN AGT, die het parlement heeft verlaten wegens zijn be noeming tot Commissaris van de Koningin in Noord- Brabant. MARIANE SARSTADT is met in gang van 1 augustus be noemd tot adjunct-direc teur van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, waar zij de leiding krijgt van de dansvakafde- ling. Zij volgt RENE VINCENT op die met ingang van ja nuari van dit jaar zijn ont slag had ingediend. Sar- stadt werkt thans als bal- letmeester bij het Scapino- ballet in Amsterdam en was van 1962 tot 1972 als danseres verbonden aan het Nederlands Dans Theater in Den Haag. dagelijks de engels op school en ook nog at home. So zij begon nu ook dit taal met el kaar te spreken. De Yankee Dutch van de tweede genera tie kolonisten -dat ik nu voor jou ga gebruiken- 's different van dat van de fitst generation settlers in de ra tion van de mixture. It is still mix taal maar nouw so what fifty-fifty en de spelling van de nederlands word meer en meer English, because de kids niet langer spoke de taal van hun elders. At best spo ken ze nog wat Dutch words met elkaar maar zij scrive it no more. So er kom geen Yankee Dutch meer bij en wat daar nog is, is de eerste soort Yankee Dutch, de oudere form dat hun elders spoken. In de hoop u hiermee enig idee gegeven te hebben van wat u mag verstaan onder Yankee Dutch verblijf ik, met vriendelijke groeten, John O'Mill. L uAAG (ANP) - Het Westduits toeristenverkeer naar ons l d liee" vrijdag tot omstreeks het middaguur zeventien files Et een totale lengte van 109 kilometer veroorzaakt. „oor tien ongevallen, waarbij in totaal 27 voertuigen betrok - Waren, vielen zeven gewonden. Een woordvoerder van de iLemene Verkeersdienst van de Rijkspolitie in Driebergen F oft dit meegedeeld. Na het middaguur is de verkeersdrukte lleens de politiewoordvoerder teruggelopen. Veel Westduitsers fbben^ag ^er Duitse eenheid, een.nationale feestdag, benut IJL Ppn lang weekeinde naar Nederland. Van onze Haagse redactie DEN HAAG - Minister De Koning (Sociale Za ken) wil jongeren die nu precies het minimum jeugdloon verdienen, op 1 juli met een verzachtende maatregel beschermen tegen een te grote klap in het inkomen. Zoals gemeld wil De Koning de jeugdlonen op 1 juli met gemiddeld tien procent verlagen. Dat werkt ook door in lagere weddes en RWW-uitke- ringen. De verzachtende maat regel houdt in dat jonge ren die op 30 juni een wettelijk minimum-loon hebben, dat bedrag blij ven verdienen tot hun volgende verjaardag. Daarna worden ze gelijk behandeld als de rest van de beneden 23-jarigen. Hierdoor hoeven deze jongeren er op 1 juli niet in één klap zo'n honderd gulden bruto per maand op achteruit te gaan. UTRECHT (ANP) - De delegaties van de landelijke koepelorga nisaties in het gestructureerd overleg inzake het sociaal-cultu reel werk hebben vrijdagochtend direct na de opening de verga dering in Utrecht verlaten. De vergadering is geschorst. De delegaties wilden daarmee uiting geven aan hun ongenoegen over de manier waarop het ministerie van WVC aan het overleg inhoud geeft. De Nationale Raad voor Maatschappelijk Welzijn liet dit vrijdag in een pers bericht weten. ejaardenzorg: miljard minder Van onze Haagse redactie Dat zou 65 miljoen gul- beperkt budget, waarmee ze len per jaar kosten. En zelf rond moeten zien te ko- lat Wilde minister Ru- men. Zo wordt de kostengroei op nul gebracht en moet het, vaak door gebrek aan doelma tigheid ontstane verschil tus sen dure en goedkope oorden worden weggewerkt. Bjng (Financiën) niet ge Ben. 1 Brinkman heeft deze slag Leren definitief verloren in MCatshuis. Het kabinet sloot En akkoord over bezuinigin- £n in de bejaarden-oorden, lolgend jaar moet dat 208 kiljoen opleveren. Het jaar jaarop 320 miljoen en in 1986 14» miljoen. 1 Het kabinet besloot tot het |Er komt een Raad voor het bejaardenbeleid. |Het kabinet geeft goedkeu ring aan een PvdA-wetsont- ïerp om de inspraak in de be jaardenoorden leven in te bla ten. De provincies moeten de bejaardenoorden straks onder keer verplichten bewoners in iet bestuur op te nemen. •Er komt een bouwstop voor (lieuwe bejaarden-oorden en luk plannen voor opknap beurten verdwijnen in de ijs- last. Bovendien moet het aan- pl bejaarden-oorden in de bekomst worden terug ge- Iracht. Als er te veel in een re- lio zijn (streefcijfer: bedden Boor zeven procent van de 65- ■plussers) moet er „opgeruimd" ■worden. l'De bejaarden-oorden wor pen aan de financiële ketting len krijgen jaarlijks een Er worden verschillende lan delijke normen en regels ge steld, onder meer aan tarie ven, personeelsbestand en de interne huishouding van de bejaarden-oorden, De bejaarden-oorden moeten de „deuren" open zetten en buurt-bewoners moeten ge bruik kunnen maken van kan tine en keuken. Bovendien moeten de werkers meer bui ten de deur bejaarden helpen. Deze plannen, waarvan een deel al eerder bekend werd, gaan volgende week maandag naar de Tweede Kamer. Aller lei détails moeten nog met aparte maatregelen ingevuld en uitgevoerd worden. De Algemene Nederlandse Bond van Ouderen (ANBO) vindt de kabinetsplannen om minder geld voor het ouderen beleid beschikbaar te stellen, volstrekt onbegrijpelijk. Het sterk toenemende aantal ouderen maakt het juist nodig dat er meer geld voor voorzie ningen voor deze mensen be schikbaar komt, zegt de bond in een reactie op de plannen. ïlDERS van een communistisch land die eerbiedig voor een be- rekende kerkvorst knielen en hem onderdanig de hand kussen, it is wat de Poolse televisiekijkers gistermiddag konden aan bouwen. De paus is in Polen en de wereldlijke macht schuifelt wot maar ongemakkelijk op zijn stoel. Johannes Paulus II, voor de Poolse machthebbers op de eerste aats het staatshoofd van Vaticaan-stad, heeft gisteren duidelijk laakt met uitsluitend met pastorale doeleinden naar zijn va- irland te zijn gekomen. De paus aan de ene en Jaruzelski aan de andere kant hebben isteren de toon gezet waarin het pausbezoek zal verlopen. De lerkvorst drong bij Jaruzelski aan op de opheffing van de staat ai beleg, de uitvoering van de Akkoorden van Gdansk en een oort herkansing voor Solidariteit. Jaruzelski reageerde in zijn antwoord niet rechtstreeks op dit Koek, maar herhaalde dat alleen „een gunstige ontwikkeling ai de situatie" een volledig herstel van de burgerrechten kan ewerkstelligen. De verschillen in benadering van de Poolse kweslie tussen aas en machtselite zijn niet verbazingwekkend, want sinds het (roepen van de staat van beleg, in december '81wordt het ge- arek tussen wereldlijke en kerkelijke ambtsdragers gekenmerkt oor dit verschil van mening. Over één onderwerp bleken paus o generaal het roerend eens: de zinloosheid van westerse sanc- astegen Polen. Opmerkelijk is dat de paus harder op de pijnplekken in het wise geheugen duwt dan de bisschoppen in deze kerkprovin- openlijk doen. Wat dat betreft kan het pausbezoek, dat dit weekend in zijn be- aek aan Czestochowa een hoogtepunt bereikt, de sentimenten Ji katholieke aanhankelijkheid verder aanwakkeren. Sentimen- j" die ook al donderdag massa's Polen de straten opdreven om demonstreren voor het verloren ideaal, rot welke hoogten het pausbezoek de Polen de komende da an nog voert is moeilijk te zeggen, maar zeker lijkt dat de paus 6t deksel wel op de ketel zal duwen, als door hem vrijgemaakte "orgie te oncontroleerbaar wordt. Want wat de paus ook alle- aan wensen meeneemt uit Rome, ook hij weet dat alleen JS' in het land de basis voor een nieuwe start kan zijn. CDA heeft zich in een moeilijke positie gemanouvreerd door -' kabinetsbesluit het vakantiegeld voor hogere ambtenaren te °iogen, af te kraken. Op niet mis te verstane-wijze heeft fractie- t Ce Vries het kabinet gesommeerd deze maatregel in te en Zo met, dan zal de fractie in een spoeddebat In de Ka- proberen de maatregel te torpederen. "6 Vries argumenteert zijn optreden door te wijzen op de in- 'hl we' er9 sc'lee' gegroeide lastenverdeling tussen de ver- Diiiende inkomens. Hij vindt het onbevredigend dat beter be id v een 'exlraatie' toegeschoven krijgen op het moment, dat oe Kamer wordt beslist over het korten van minimumloners en l"er|ngstrekkers. eUat is natuurlijk ook zo, maar je kunt je afvragen of De Vries nu •aangewezen persoon of het CDA de aangewezen partij is om ,i 'er druk over te maken. Immers, juist het CDA stemde eer- jjr iaar in de Kamer tégen een voorstel van de PvdA ook in end kor,en °P de vakantie-uitkeringen van ambtenaren en uvolgers. Door nu wél voor een dergelijke ingreep te pleiten „op z'n minst een vraagteken worden geplaatst achter de in- an het CDA. 3aaar er is meer. Toen het CDA zich bij de Voorjaarsnota en de <k u" voortvloeiende lastenverdeling neerlegde, ging men ook an a'0 me' 9e desbetreffende wettelijke regelingen. In een er- ia„ e over het minimumloon, staat dat pas op het vakantiegeld et khrclen 9ekort b'j inkomens'van driemaal het minimumloon enp net doet dus niets meer dan een wet uitvoeren, die nota- De v6' S,eun van het CDA IS aanvaard- lain s wek' 20 de '"druk meer uit te zijn op een succesje "epartner WD - die de laatste tijd leuke dingen voor liberale ak t binnens|eept - dan dat hij begaan is met het lot van de sten in de samenleving. LPG-RIJDEN AANTREKKELIJKER Van onze Haagse redactie DEN HAAG - Minister Ruding (Financiën) geeft toe dat de ver hoging van de benzine-accijns op 1 juli zorgt voor problemen voor de Nederlandse handel in de grens-gebieden. Maar hij overweegt geen steun-maatregelen voor de gedupeerden. Dat schrijft Ruding de Tweede Kamer aan de voor avond van een debat over de verhoging van de benzine-ac cijns. Die gaat, wat het kabi net betreft, op 1 juli met tien cent omhoog en aan de pomp wordt een liter benzine dan twaalf cent duurder. CDA en VVD hebben in principe al „ja" gezegd tegen deze maat regel, die de schatkist dit jaar met 225 miljoen en de jaren daarop met ƒ450 miljoen moet spekken. Het prijsverschil met de benzine in de Bondsrepubliek kan daardoor volgens de mi nister oplopen tot een kwartje. Dat maakt het aantrekkelijk om de grens over te wippen om daar te tanken en eventu eel gelijk boodschappen te doen. Dat veroorzaakt nadeel voor de Nederlandse handel. Ruding erkent dat een omzet - verlaging te verwachten is, maar overweegt geen maatre gelen om de Nederlandse han del te beschermen. Aan de Belgische grens speelt dit pro bleem overigens minder groot. Ruding laat de Kamer ver der weten dat de verhoging van de benzine-prijs het voor de automobilist aantrekkelij ker maakt om op diesel of LPG te gaan rijden. De belas ting daarop gaat niet omhoog. Nu is het al voordeliger om op LPG over te schakelen als men 15.000 kilometer per jaar rijdt (met een populaire mid denklasser). Volgens de minis ter gaat die „voordeel-grens" nu naar 13.000 kilometer. Van onze redactie binnenland UTRECHT - Het plan van staatssecretaris Van der Reijden (WVC) om de subsidie voor de elf Provinciale Overlegorganen Gehandicaptenbeleid (de provinciale revalidatiestichtingen) te rug te brengen van vier naar twee miljoen gulden maakt gehan dicaptenbeleid verder onmogelijk. MURIEL Pearson werkt de linker wenkbrauw van prin ses Diana nog even bij. De prinses ondergaat het gebeu ren onbewogen. Het betreft dan ook een wassen beeld, dat evenals een wassen weer gave van prins Charles vanaf gisteren in het Amsterdamse Madame Tussaud is tentoon gesteld. FOTO ANP Van onze redactie binnenland DEN HAAG - Vakleerkrach ten voor lichamelijke oefe ning, muziek, tekenen, han denarbeid en handwerken, alsmede speciale zwemin- structeurs, zijn niet meer no dig voor het onderwijs in de toekomstige basisschool voor vier- tot twaalfjarigen. Ook zijn er genoeg voor de overgangsperiode. Voor de ba sisschool zijn op den duur slechts bevoegd en benoem baar de leraren met een akte van de PABO, de pedagogi sche academie voor het basis onderwijs. Dit heeft minister Deetman van onderwijs de Centrale Commissie voor Onderwijs overleg (CCOO) geschreven in een concept-notitie, waarin hij zijn beleidslijn uiteenzet. Voorkomen moet worden, dat in de basisschool bepaalde as pecten van het onderwijs wor den geïsoleerd. De groepsleer- krachten moeten samen ver antwoordelijk zijn voor het to tale leer- en vormingsaanbod. Hun opleiding is daarop afge stemd. Van onze redactie binnenland WAGENINGEN - Samenwonenden, in Nederland ongeveer 7 procent van alle paarreiaties, blijken zich onafhankelijker te gedragen ten opzichte van elkaar en de maatschappij dan gehuwden. Ze gaan bovendien minder vaak op familiebezoek, komen minder vaak in de kerk, treffen minder wettelijke regelin gen en houden vaak hun financiën gescheiden. Het is echter wel zo, dat de meeste samenwoners op den duur een huwe lijk sluiten, in Nederland vooral als men kinderen wenst. Slechts 12 procent van de samenwonende koppels wil om principiële redenen geen huwelijk sluiten. Een en ander blijkt uit een onderzoek van de sociologe, mevrouw ir. G. Wiersma naar de verschillen tussen gehuw den en samenwonenden in Nederland en de Verenigde Sta ten, waarop zij op 22 juni promoveert aan de Landbouwho geschool in Wageningen. Vooral onder de Nederlandse sa menwonenden heeft het huwelijk volgens haar afgedaan als romantische droom, maar blijft de relatie zelf omringd met hooggestemde verwachtingen en hoop op duurzame part nertrouw. Van onze redactie binnenland DEN HAAG - De Turken in ons land ervaren de werkloosheid ais hun belangrijkste probleem, op de voet gevolgd door onder wijs. Eerst op de tiende plaats komt discriminatie. Dit blijkt uit een enquête van het Turkse dagblad Hür- riyet, waarvan de resultaten vrijdag aan minister Rietkerk van binnenlandse zaken, waar minderhedenbeleid onder valt, zijn aangeboden. De krant heeft in ons land een oplage van 9.000 exemplaren. Volgens de binnengekomen reacties komen bij gedwongen ontslag buitenlanders eerder op straat te staan dan hun Nederlandse collega's, naar wie bij sollici taties voorts weer voorkeur uitgaat. Uit de verkregen gegevens blijkt dat er voor bi-cultureel onderwijs onvoldoende leer krachten zijn en dat het les materiaal ervoor niet toerei kend is. Uit de enquête blijkt dat het absolute noodzaak is Turkse leerkrachten aan te trekken. De mogelijkheid om op sommige middelbare scho len Turkse taal en -cultuur te onderwijzen is minimaal en het onderwijs aan volwasse nen laat ook te wensen over. Discriminatie is lang niet het belangrijkste probleem, maar de Turken, jong en oud, zeggen er elke dag mee te ma ken te krijgen op straat, in de winkel, op school en op het werk. Dat buitenlanders in te levisieprogramma's worden beledigd gaat hun begrippen van democratie te boven. Van onze correspondent HILVERSUM - De VARA zal vrijdag 24 juni een uur uit de lucht gaan ais het bestuur die dag niet teruggekomen is op het ontslagplan voor 19 mensen. De bonden hebben gisteren met een actie-comité van het VARA-personeel afgesproken dat de prikacties na vrijdag zullen worden opgevoerd, zonodig uitlopend op een brede werkstaking. Volgens secretaris H. Verploeg van de journalistenbond NVJ is de financiële nood van de VARA niet zo hoog dat ge dwongen ontslagen nu gerechtvaardigd zijn. De stemming onder het personeel is volgens hem grimmig. Een voorstel om een 'ludieke' aanloop te nemen naar hardere acties we zen de VARA-medewerkers af. A* 15 Merijn is met vakantie Van onze redactie binnenland DEN HAAG - CDA-fractie- voorzitter De Vries is bereid binnenkort met PvdA-ieider Den Uyl te debatteren over de gevolgen van het kabinetsbe leid voor de laagste inkomens. Den Uyl had hem daartoe begin deze week uitgedaagd in een open brief. De Vries zegt in zijn antwoord aan Den Uyl nogal verbaasd te zijn over diens verzoek. Volgens hem is er enkele weken geleden bij de behandeling van de Voor jaarsnota in de Kamer volop gelegenheid geweest over het inkomensbeleid van gedach ten te wisselen en dient zich daartoe weer een kans aan bij de algemene beschouwingen in oktober. DEN HAAG (ANP) - Vrijdag morgen is in zijn woonplaats in Portugal op 88-jarige leef tijd Nederlands minister van buitenlandse zaken tijdens de tweede wereldoorlog en mi nister van staat Mr. Eelco Ni- colaas van Kleffens overleden. Dit heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag bevestigd. Het stoffelijk overschot van Van Kleffens zal naar Nederland worden overgebracht. In 1939 werd Van Kleffens minister van Buitenlandse Za ken in het Kabinet-De Geer, waarmee hij tijdens de meida gen van '40 naar Londen eva cueerde. Gedurende de hele tweede wereldoorlog tot 1946 bleef Van Kleffens het depar tement van buitenlandse za ken beheren in de kabinetten Gerbrandy en Schermerhorn- Drees. Hongerstakers DE vrouw en dochter van één van de achttien Polen, die kort geleden in Den Haag een hon gerstaking hielden, zullen vanmiddag in Nederland aan komen. Dominees- VUT ER moet een VUT-regeling komen voor Hervormde predi kanten. Dat is het advies van het georganiseerd overleg voor de salarissen van Her vormde predikanten aan de Hervormde Raad voor de pre- dikantstractementen. Stroomverbruik AAN de daling van het elek triciteitsverbruik in ons land is de afgelopen maanden, voor het eerst in bijna vier jaar, een einde gekomen. Scheepsbouw AFGAANDE op de huidige or derportefeuilles komt tegen het eind van dit jaar ruim 50 procent van de directe werk gelegenheid in de scheeps bouw in Nederland in gevaar. Dat heeft de voorzitter van de beleidscommissie scheeps bouw, K. Fibbe, gezegd. Grafi ici De grafische werkgeversorga nisaties zijn begonnen met een actie om 1800 jeugdigen een arbeidsplaats te bieden in de grafische industrie. Van de 85 werknemers zul len er 56 moeten worden ont slagen en met de overblijven- den is het werk niet meer te doen. De stichting Centraal Over- Arbeidsbureaus ARBEIDSBUREAUS zullen verplicht worden voortaan de gemeente spontaan gegevens te verstrekken bij aanvragen voor een WWV-uitkering (Wet Werkloosheidsvoorzie ning). Het kabinet gaf vrijdag zijn toestemming de WWV in die zin te wijzigen. Vredesbrief DE FNV vindt de vredesbrief van de Nederlandse bisschop pen een enorme stap vooruit vergeleken met de verklaring van 1976 over de bewape ningswedloop. leg Provinciale Revalidaties tichtingen heeft dit vrijdag verklaard naar aanleiding van de bezuinigingsplannen van de staatssecretaris. De subsidies van de provin cies zijn gekoppeld aan die van het rijk in een verhouding 30:70. Als de staatssecretaris zijn voornemen uitvoert, zul len dus ook de bijdragen van de provincies dalen. Boven dien heeft de staatssecretaris laten weten, dat verdere be zuinigingen nog in het ver schiet liggen. De provinciale instellingen hebben tot taak, „organise rend, stimulerend, coördine rend, voorlichtend en advise rend" werkzaam te zijn op provinciaal, regionaal en plaatselijk niveau. Doel is het bevorderen van een samen hangend gehandicaptenbeleid waarin de gehandicapten zelf een zo groot mogelijke invloed hebben. Van onze correspondent SCHEVENINGEN - Gelderland, Lim burg en Westelijk Brabant maken wei nig kans op de vestiging van een nieuw, vierde casino. Twente scoort het hoogst, de regio Eindhoven/Tilburg gooit ook hoge ogen. Nog dit jaar wil de Raad voor de Casi nospelen een advieskeuze voor een vier de casino (na Scheveningen, Valkenburg en Zandvoort) uitbrengen. De Raad heeft al ja gezegd tegen een 'beheerste' uitbreiding van het aantal casino's. De zuigkracht van de buitenlandse speelge- legenheden is groot en vooral groeit het aantal illegale speelgelegenheden in ons land sterk. Vele tientallen gemeenten hebben zich daarvoor al kandidaat gesteld. Maar dat buiten Twente en Eindhoven weinig an dere regio's kans maken op het vierde (en eventueel vijfde) casino blijkt uit een onderzoek van dr. M. Tiedeman, advi seur voor toerisme, horeca en congressen voor de Raad voor de Casinospelen en voor onder meer Economische Zaken. Een nieuw casino zou zo'n 150 nieuwe ar beidsplaatsen opleveren. Dr. Tiedeman verrichtte in '74 en '75 onderzoeken naar de vestigingsplaatsen van de eerste casino's in ons land en heeft een eigen adviesbureau, waarmee hij regelmatig de VN en de Nederlandse regering adviseert. In zijn lijstje van mogelijk nieuwe vestigingsplaatsen komt Amsterdam niet voor. Daarvoor ligt het bestaande Zandvoortse casino te dichtbij, ook ai wijst het enorm grote aantal illegale speelgelegenheden erop dat daar „wel plaats voor 50 casino's" zou zijn. Rotter dam en Den Haag vinden het casino in het Kurhaus in Scheveningen dichtbij, aangezien de easinobezoekers gemiddeld 35 a 40 kilometer afleggen om een gokje te wagen. Een nieuw casino moet volgens dr. Tiedeman liggen in een gebied met hoge bevolkingsconcentratie. Dat pleit voor Eindhoven, met Tilburg en Den Bosch dichtbij, goed voor meer dan een half milj oen inwoners. Twente maakte in de optiek van dr. Tiedeman meer kans: een concentratie van grote steden, meer gericht op de dienstensector en dicht genoeg bij de grens om de meer goklustige Duitsers aan te trekken. Bovendien zal een Twents casino een goede concurrent zijn voor het nieuwe casino in het Duitse Bentheim, niet ver van Enschede, waar een kwart van de bezoekers Nederlands is. Dr. Tiedeman wijst de gemeentes, die kandidaat zijn voor de nieuwe vesti gingsplaats er wel op, dat de positieve gevolgen voor hun economische situatie „schromelijk overschat" worden. „Voor de bestedingen noch voor de werkgele genheid ter plaatse heeft een casino veel te betekenen." Het personeel van een casino woont meestal op enige afstand, de bestedingen per bezoeker zijn laag en er wordt relatief weinig overnacht in hotels. De fiscus heeft het meeste plezier van een casino, de horeca-bestedingen per bezoeker zijn nog geen vijf gulden. De gouden jaren voor de casino's zijn voorbij. Het aantal bezoekers steeg in 1982 wel met bijna 7 procent tot meer dan een miljoen, maar de opbrengst per bezoeker daalde van 74 gulden in 1981 tot 68 gulden vorig jaar, en dat na een ge middelde besteding van 81 gulden in het topjaar 1977.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 3