even..u UITBLAZEN u n n Sally Ride: Eerste Amerikaanse astronette MINISTEi Menu van de toekomst rx rx DE STEM „Ombudsi Vogelvrij Dilemma DINSDAG 7 JUNM 983 ;PAGINA TWEE1 PAGINA? Vragen Islam Regen 2 Sekshuizen Dominee O O n a O u SHUTTLE 'CHALLENGER' START OP 18 JUNI KRITIEK CDA E\ Eerste Kamer: pil niet uit ziekenfonds DE STEM COM1 jye©ii,iaiML T5 DAGBLAD VOOR ZUIDWEST NEDERLAND Jaargang 123 Nr. 20.147 Uitgave Uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie Drs. J.H.M. Brader Hoofdredactie L. Leijendekker H. Coumans Breda - Hoofdkantoor Spinveld 55 Postadres: Postbus 3229 4800 MB Breda Telefoon: voor directe verbinding zie onder betreffende afdeling Algemeen nr. 076-236911 Telex: 54176 Kantooruren ma. t.m. vr. van 8.15-17.00 uur Bankrelaties Postgiro 1114111 ABN rek. 520538447 NCB rek. 230301584 Raborek. 101053738 Handelsregister 27420 Centrale redactie Breda Nieuwsdienst 076-236883 Stadsredactie 076-236880 Sportredactie 076-236884 Lezersservice Inlichtingen over Stemreizen en promotie: 076-236911 Fotoservice: 076-236573 Abonnementen Betaling 076-236347 20,49 per maand J 61,15 per kwartaal 238,00 perjaar Postabonnementen met toeslag Nieuwe abonnees: opgave bij elk rayonkantoor en servicepunt. Ook telefonisch of d.m.v. bon in de krant. Bezorgklachten Voor telefonische meldingen zie onder betreffend rayonkantoor. Rubriek 't Kleintje Opgave 076-236538, 236381 236244 tot 17.00 uur 2 dagen voor plaatsing Grote advertenties Algemene informatie over mogelijkheden en tarieven: 076-236881 Regionale informatie: alle kantoren Postadres: postbus 3229, 4800 MB Breda Afsluittijd adv.: 09.00 uur één dag voor plaatsing; maandagkrant vrijdag 12.00 uur in Breda Overlijdensberichten 076-236442. Buiten kantooruren ma. t/m vr. van 19.00-20.30 uur en zo. van 18.30-21.30 uur 076-236394/236911 Debiteurenadministratie Advertenties 076-236227 Rayonkantoren Bergen op Zoom Zuivelstraat 26, 4611 PJ Tel. (alle afd.) 01640-36850 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Breda - Stadskantoor Nwe. Ginnekenstraat 414811 NN. Abonnementen 076- 236322. Overige afd. 236326. Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Bezorgklachten 076-236888 ma. t/m vr. 8.15- 18.00 uur, za. 8.15-17.00 uur Etten-Leur Markt 28, 4875 CE Tel. (alle afd.) 01608-21550 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Goes Klokstraat 14461 JK Tel. (alle afd.) 01100-28030 Kantooruren ma t/m vr. van 8.15-12.30 en 13.30-17.00 uur Hulst Steenstraat 14, 4561 AS Tel. (alle afd.) 01140-13751 Kantooruren ma t/m vr. van 8.15-12.30 en 13.30-17.00 uur Oosterhout Arendstraat 14, 4901 JK Tel. abonn. en adv. 01620-54957 Tel. redactie 01620-51800 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Roosendaal Molenstraat 45, 4701 JN Tel. (alle afd.) 01650-37150 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Terneuzen Nieuwstraat 9, 4531 CV Tel. (alle afd.) 01150-17920 Kantooruren ma t/m vr. van 8.15-12.30 en 13.30-17.00 uur Vlissingen Torenstraat 4381 ET Tel. (alle afd.) 01184-19910 Kantooruren ma t/m vr. van 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur WIMKOCK In Senegal, West-Afrika hul digt men het motto: „Als een griot overlijdt staat dat gelijk aan het verbranden van een bibliotheek". Griots zijn de Westafrikaanse vertellers die de laatste tijd steeds serieu zer worden genomen als overleveraars van de oude Afrikaanse geschiedenis. In Senegal worden de verhalen van griots zorgvuldig verzameld en geïnventariseerd, maar het was in het buurland Mali dat de „griotolo- gie" onlangs een groot sukses boekte. De legendarische stad uit de verhalen van de griots van de Fulani-stam werd door twee Ameri kaanse archeologen inderdaad ge vonden. Daarmee werd tevens aan het licht gebracht dat zwart Afrika al steden heeft gekend, lang voor de komst van de Arabieren. De oude geschiedenis van West- Afrika, voor zover bekend, komt voornamelijk uit Arabische koker. De belangrijkste bronnen zijn de zogenaamde „tarikhs", een soort reisverhalen uit de tijd dat de Ara bieren West-Afrika binnendrongen. Dat was in de elfde ee®'w. Aange nomen is steeds dat het de Arabie ren waren die de bouw van steden in West-Afrika introduceerden. Volgens de griots van Djehne echter - die hun verhalen begelei den met getokkel op een éénsnari- ge gitaar - bestond er ooit een stad, ouder dan Djenne en niet ver er vandaan. Djenne, de oudst be kende stad ten zuiden van de Sa hara, ligt zo'n 500 kilometer ten oosten van de hoofdstad Bamako en was ooit een belangrijk handels centrum aan de Trans-Sahara- Route. De griots hebben gelijk ge kregen, zo schrijft het blad „Jeune Afrique" in het juni-nummer. De le gendarische stad, nu Djenne-Djen- ne (oud-Djenne) gedoopt, is ge vonden. Luchtfoto's, in de jaren '70 ge maakt in opdracht van de regering van Mali, toonden een grote en een groot aantal kleinere „heuvels" en wat verrassender was; de terrein verhogingen lagen min of meer op de plek die door de griots altijd was aangewezen. De foto's waren voor het Amerikaanse archeologen- echtpaar Susan en Roderick Mcin tosh aanleiding te gaan graven. Dat gebeurde voor het eerst in 1977, van meet af aan met resulta ten: tussen de bruine klei, waaruit de grond daar bestaat, lagen res ten van gebruiksvoorwerpen. Vervolgens kwamen de funderin gen van een tiental huizen aan het licht en daarna een ronde stads omwalling van twee kilometer leng te. Al snel werden tal van voorwer pen gevonden die op een grote ne derzetting wezen: delen van aarde werk, pijlen, aardewerk beeldjes, smeltkroezen voor goud en koper. De vondsten werden in Amerika onderzocht volgens de c-14 me thode (meting van koolstoffen). Een aantal bleek te dateren uit de derde eeuw voor Christus. Hiermee lijken de op de Arabische ge schiedschrijving rustende veron derstellingen dat de urbanisatie (stedenvorming) in zwart Afrika pas in de elfde eeuw na Christus door de Arabieren werd ingevoerd, op losse schroeven te zijn gezet. De resultaten van het onderzoek van het echtpaar Mcintosh riepen uiteraard ook nieuwe vragen op: hoe leefden de inwoners van Djen- ne-Djenne, wat aten ze Hoe zat hun samenleving in elkaar? En vooral ook: waarom werd de stad verlaten? Door geldgebrek kwam het on derzoek geruime tijd stil te liggen, maar in 1982 kon het werk worden hervat. De nieuwe opgravingen onthulden dat de stad haar hoogte punt moet hebben gekend tussen Het is heel goed mogelijk dat we In de toekomst en winkel binnenstap pen en vragen om „dertig centime ter koffie en zes centimeter suiker, graag.Zonder te verblikken of verblozen zal de kruidenier dan de schaar pakken en het gewenste stukje van een rol materiaal knip pen die qua uiterlijk nog het meest lijkt op cellofaan. In de supermarkt zullen de blaadjes voorverpakt op de planken liggen. Deze nieuwste vorm van kant-en klaar voedsel is ontworpen door het grote blo-chemische bedrijf Hayashibara uit Japan. In de vorm van blaadjes kun Je boodschappen voor een heel jaar mee naar huis nemen in een map kleiner dan de ze krant en ongeveer even dik. De blaadjes bederven niet en houden in dat je nooit meer hoeft te koken. Voedsel in blaadlesvorm is de nieuwste toepassing van pullulan, een op zetmeel gebaseerde stof die tien jaar geleden In het labora torium van Hayashibara werd ont dekt. Aanvankelijk werd pullulan alleen gebruikt voor medische doeleinden, maar bij onderzoek bleek dat pullulan ook Ideaal was voorde verwerking van voedsel. In zijn poedervorm wordt pullulan (geen smaak, geen reuk) opgelost in water en vermengd met voedsel In poedervorm. Vervolgens wordt het verwerkt tot flinterdunne blaad jes die zich wellicht nog het best laten vergelijken met gelatine. De kleur van de blaadjes is doorzich tig of, desgewenst, gekleurd. „Bij na alle soorten voedsel kunnen In pullulan worden verwerkt van kof fie, spinazie en knoflook tot zoet stof en vitamine C aan toe", aldus de onderzoeker van Hayashibara, Naoto Ogimoto. „Het voedsel blijft jaren goed en kan gemakkelijk worden meegenomen.Zeer ge schikt dus als noodrantsoen voor aardbevingen of oorlogsexpedi ties. Er zijn echter ook nadelen. Want al heeft hel nog zo'n aardig kleurtje, een stukje plastic op je bord ziet er gewoon niet erg aantrekkelijk uit. Het smaakt ook vreemd, zo'n stuk je smeltend plastic op je ton. Je hoeft er echter niet op te kauwen, hetgeen een voordeel kan zijn voor mensen met een slecht gebit en de smaak is onbetwistbaar. Wel moe ten de ontdekkers toegeven dat er nog onderzoek moet worden ver richt naar de voedingswaarde van voedsel dat op deze wijze wordt opgediend. Copyright The Guardlan/De Stem) MET KETTINGEN die hij met grote slultspelden aan zijn polsen heeft vast- gestoken (zie Inzet) trekt de 30-jarlge Zwitserse fakir en stuntman Paul Zbin- den een 1100 kilo wegend vliegtuigje voort over een afstand van 30 meter. - FOTO ANP 800 en 1000 na Christus, dus de periode voorafgaand en gedeelte lijk samenvallend met de komst van de Arabieren, maar ook bleek dat lang daarvoor Djenne-Djenne een niet onaanzienlijke stad moet zijn geweest. Omstreeks 1200 werd de stad verlaten. Uit de vondsten kon voorts wor den afgeleid dat in oud-Djenne de handel heeft gebloeid. Produkten van Romeinse, Byzantijnse of Egyptische herkomst ontbraken, zodat verondersteld wordt dat het ging om handel met andere Afri kaanse volken. De koperen voor werpen en half-edelstenen die in de stad werden gevonden zijn waarschijnlijk gebruikt bij de ruil handel, als betaalmiddelen voor rijst, vis, vlees en melk. Ontdekt werd bovendien dat er rechtstreekse lijnen lopen van de oude cultuur naar de huidige. Net als de tegenwoordige inwoners van Djenne deed ook de bevolking van oud-Djenne aan voorouderve rering. De pottenbakkers versieren vandaag nog steeds hun produk ten met dezelfde motieven als hun voorgangers van misschien wel 2000jaar terug. Het antwoord op de vraag waar óm de stad is verlaten, is nog niet wetenschappelijk vastgesteld, maar de mondelinge overlevering van de griots kent ook daarvoor een verklaring: toen de elite van oud-Djenne zich tot de Islam be keerde verliet ze de „heidense stad" om drie kilometer verderop een nieuwe te bouwen, het huidige Djenne. •Tlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllimillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllimilllllllllllllllllllir DS. J. OVERDUIN emeritus pre dikant van de gereformeer de kerken, is zondag op 80- jarige leeftijd in Veenen- daal overleden. Ds. Over- duin heeft vooral bekend heid gekregen door zijn aandeel in het schoolverzet in de tweede wereldoorlog. Hij hield zondag 8 februari 1942 een preek in Arnhem tegen de maatregelen van de Duitsers ten aanzien van het onderwijs. De Gestapo zat ook in de kerk en nog dezelfde zondag werd ds. Overduin gearresteerd. Tot 9 oktober 1943 heeft de in Leiden geboren dominee gevangen gezeten in ver schillende gevangenissen en concentratiekampen. Na de oorlog hield ds. Over duin overal lezingen over zijn verblijf in Dachau. De ze lezingen werden later gebundeld in het boek „Hel en hemel van Dachau". GUNN WAHLGREEH Zweeds ac trice die voor het laatst op trad in de film 'Fanny en Alexander' van Ingmar Bergman, is zaterdag na een langdurige ziekte op 70-jarige leeftijd in Stock holm overleden. Wahlgreen oogste onder meer groot succes in het stuk Pygma lion van Bernard Shaw waarin zij samen optrad met de Noorse actrice A/V ULLUANN. DRS. WAJ. SOGERS (60) is met ingang van 1 juni benoemd tot kamerheer in buitenge wone dienst van KONINGIN BEATRIX. Hij neemt de plaats in van JHR. MR. GAM.J. RUYSDE BEERENBR0UCK. Bogers, die in Venlo geboren is, studeerde bedrijfseconomie, statisti sche analyse, wiskundige economie en econometrie in tilburg. Hij is voorzitter van de Raad van Bestuur van DSM. Tevens bekleedt hij een aantal commissa riaten en is hij lid van de commissie- Wagner. DRS. JOSÉ TOIRKENS, sociaal- economisch redactrice van NRC-Handelsblad, is dit jaar de Anne Vondeling prijs toegekend. De prijs, bestaande uit een geldbe drag van 2500 gulden en een beeldje, wordt haar woensdag 22 juni overhan digd door DRS. J.M. DEN UYl, PvdA-fractievoorzitter in de Tweede Kamer en voor zitter van de stichting An ne Vondeling-prijs. De prijs wordt jaarlijks toege kend aan een auteur van een artikel of een reeks ar tikelen op het terrein van de politieke journalistiek. Bij de keuze van de win naar besteedt de jury bij zondere aandacht aan het vermogen om op heldere wijze politieke problemen toegankelijk te maken. Graag wil ik mijn warme instemming betuigen met het artikeltje: Regen van Pater J. Koopman s.s.s. van 1 juni in dit blad. De pater heeft het onmiddellijke ver band ontdekt tussen de zeer natte meimaand en wat hij ziet, als de zedelijke verwor ding van Nederland. In het voetspoor van de oude pro feten: als straf van God. Ik heb dezelfde ontdekking ge daan in 1982, maar ik durfde het niet te publiceren. Ik ben weliswaar even deskundig inzake de wegen Gods als de pater, maar helaas een on gewijde leek. Ik was bang, dat de gemiddelde Stemlezer mij voor gek zou verklaren. Maar paters verslijt je niet zo gauw voor gek. De door de pater zo roerend simpel op één hoop geveegde ver schijnselen in de Nederland se samenleving waren in 1982 niet minder frequent dan nu. Toch hadden we een uitzonderlijk mooie mei (225 uur zon!), nog gevolgd door een prachtige zomer. Heel duidelijk een beloning van de Heer voor het opruimen van een aantal schadelijke taboes en onnozelheden, die niets met het christendom te maken hebben. Dat was ten minste mijn conclusie. Want zó eenvoudig werkt God. En ook trouw aan de traditie: David zondigde zwaar door het houden van een volks telling en God strafte 70.000 van zijn onderdanen met een afschuwelijke dood door de pest. Thans geen eenvou dige dodelijke longontste king voor stedelijke naakt lopers, maar een natte ramp voor de veelal nog degelijk geklede boeren. J.P.H. Hoogenboom Breda Gaarne wil ik reageren op het stukje in uw blad van woensdag 1 juni „Woning zoekende"" van R. Braam uit Etten-Leur. Ik vind het ook niet nodig dat Ed Nijpels twee huizen wil hebben. Kan hij niet eens een week end als hij naar Bergen op Zoom komt bij zijn ouders logeren? Ja toch zeker, mis schien laat ons aller Ed na een poos dat tweede huis toch wel varen als hij over de woningnood goed na denkt, eerder zou ik zeggen, laat er een wet komen, waardoor alle sekshuizen, pornowinkels waar de jeugd zo door bedorven wordt ge sloten kunnen worden. Als ze die in Bergen op Zoom en bij ons in Putte alleen al zouden sluiten dan mag Ed van mij zijn tweede huis houden want dan kunnen er tientallen woningzoekende gezinnen geholpen worden. Lisbeth de Clerc Putte „De Stem achtergrond" pa gina van donderdag 2 juni opslaand lees ik volgens ge woonte eerst de koppen en pik gelijk de foto's even mee. Geïnteresseerd in „Het „ver raad" van Bob Hawke" lees ik dit artikel en begin daar na ook nog even aan het ver haal over de buitenechtelij ke verhoudingen van de Raamsdonkse dominee. Na enkele regels blijkt dan dat het hier dominee Rijks-, en betreft terwijl ik na het lezen van de kop en het be kijken van de foto dominee A. van de Beek een „buiten echtelijk stempel" had gege ven. Ik kan me voorstellen dat vele Stemlezers zonder het artikel te lezen deze as sociatie hebben gelegd. Een iets uitgebreidere foto-on dertiteling zou dit hebben kunnen voorkomen. Louis Bosman Drimmelen. Denkbeeld Ieder in te nullen woord be staat uit dezelfde letters als het voorgaande woorden, verminderd met één letter. De overblijvende letters - die steeds in de cirkeltjes dienen te worden ingevuld - vor men de naam van een be roep. 1. piraat, 2. putemmertje, 3. veerkracht, 4. kerkelijk hoogfeest, 5. koeiemaag, 6. schrijfgerei, 7. elk, 8. denk beeld, 9. plaats in Gelder land, 10. zetel, 11. Europeaan, 12. gevangenis, 13. elpen been, 14. zien (Fr.), 15. Rijks instituut voor de Volksge zondheid, 16. hemelgeest, 17. niet een, 18. ontkenning. '6002 -OJISVJ.VJ :si doou.3q wu 33U 'gr 'U336 n jsBus gi 'au gi 'iioa ■fl 'xooai gr 'zou Zl 'J.OOM ii 'uocuj gi 'apg e '33pi '8 'zapa? L 'u3d '9 'suad g 'ussvj '^az f 'za^D z 'zadrof j :0NISS07d0 Vc OOR HET EERST gaat een Amerikaanse ■vrouw de ruim te in. Het is dr. Sally Ride, die met nog vier mannelijke col lega's met de space shuttle Challenger moet vertrekken op 18 juni aanstaande. Het wordt de zevende vlucht van een ruimtevliegtuig. Voor het eerst is een vijfkoppige be manning aan boord. Voor het eerst ook moet de shuttle lan den op de plek waar hij ver trok: Het Kennedy Ruimte vaartcentrum in Florida. Bo vendien zullen voor het eerst beelden beschikbaar komen van de shuttle als geheel, in een baan om de aarde: die beelden worden gemaakt vanaf een Duitse satelliet die voor korte tijd wordt uitgezet in een baan. De astronauten zullen ook weer twee commu nicatiesatellieten in hun baan afleveren en onder an dere medicijnen maken die op aarde, vanwege de zwaar tekracht, niet zo zuiver en in zulke grote hoeveelheden te maken zijn. De NASA heeft erg weinig publiciteit gemaakt rond de start van de eerste 'astronette' in het voetspoor van twee Russinnen: Teresjkova en Sa- vitskaja. Sally Ride, die sa men met vijf vrouwelijke collega's in training is, heeft zelf ook bewust contacten met de pers gemeden. Desge vraagd heeft ze wel een ver klaring gegeven voor het feit dat ze zich al lang aangetrok ken voelt tot de ruimte: „Het zit kennelijk in de familie om het hoger op te zoeken: Mijn zuster zit in een klooster en ik zoek het "hogereop een meer letterlijke manier." Sally is geen pilote: net als de meeste van haar mannelijke collega's is ze vluchtspecialist. Dat wil zeggen dat ze verantwoorde lijk is voor het functioneren van de shuttle wanneer die eenmaal in de ruimte is èn voor het behandelen van de vracht aan boord, met name de Canadese en Indonesische communicatiesatellieten. Haar rol kan het best worden vergeleken met die van VLUCHTSPECIALIST dr. Sally Ride (de eerste Ame rikaanse in de ruimte). - FOTOUPI boordwerktuigkundige in een groot vliegtuig. Haar commandant is Bob Crippen, die in 1981 ook de eerste vlucht met een shuttle maak te. In de bemanning van deze vlucht zit ook een arts die speciaal belast is met het be studeren van verschijnselen van ruimteziekte (overgeven, duizeligheid en dergelijke) waarvan de helft van de astronauten wel tot vijf da gen last kan hebben. Omdat de shuttle maar korte com merciële vluchten van een week maakt is dit een ernstig probleem voor NASA, anders dan voor de Russen die wel een half jaar of langer vlie gen en dus best een weekje kunnen uittrekken om aan de nieuwe situatie te wennen. Behalve de twee verbindings kunstmanen zullen de astro nauten van de Challenger ditmaal ook een kleine Duitse satelliet (gewicht 1800 kilo) uitzetten. Die blijft echter maar tien uur vrij in de buurt van de shuttle zweven. Vanaf die kunstmaan worden foto-, film-, en tv- opnamen ge maakt van de in de buurt hangende shuttle. Daarna - en ook dat gebeurt voor de eerste keer - zal de shuttle met zijn lange grijparm het kunstmaantje weer oppikken en in het laadruim brengen voor de terugtocht naar de aarde. Het kunstmaantje kan in de toekomst voor kortdu rende experimenten steeds opnieuw worden gebruikt tot wel tienduizend keer toe. Een belangrijk experiment 7" Van onze Haagse redactie PEN HAAG - De nationale dJ ombudsman prof. Rang heeft v<j' nu ook de gramschap van de ré fracties van CDA en VVD op h<: zjjn hals gehaald. -■ Het CDA vindt dat Rang te- dl veel zijn persoonlijke opvat- Al tingen de boventoon laat voe- dtf ren, terwijl VVD hem min of vd meér verwijt op de stoel van 1 de regering te gaan zitten. De kritiek komt tot uiting in ojj vragen die de regering en g<j Ook werli kort DEN HAAG - Alle grote frac ties uit de Eerste Kamer heb ben zich gekeerd tegen het voorlopig advies van de zie kenfondsraad om de pil uit het ziekenfondspakket te halen. CDA, VVD en PvdA sloten zich gisteren in het beleidsde bat over volksgezondheid aan het protest van mevr. Tiesinga (D'66) tegen dit voornemen. Senator Tiesinga waar schuwde dat het effect van de pil uit het ziekenfonds zal zijn kostenverhoging door vergro ting van het aantal abortus sen. Ook zal de afhankelijk heid van vrouwen, vooral van buitenlandse vrouwen, erdoor vergroot worden. Uitkeringstrekkers EEN tiental uiteenlopende be wegingen van uitkeringsge rechtigden (bijstandsvrouwen, wao'ers, jongeren, alleen staanden en buitenlandse werknemers) gaat samenwer ken in een landelijk beraad om 'niet tegen elkaar te wor den uitgespeeld'. De samen werkende bewegingen willen meer worden betrokken bij opinie- en besluitvorming over uitkeringen. s IN ZUID-AFRIKA blijkt het voor de zwarte jongen net zo'n vergeeflijk fi het rijden onder invloed van alcohol' der meer kan laten passeren, maar den. De blanke 20-jarige Zuid-Afrika de te moeten vieren door een toevall letterlijk dood te knuppelen, is door i dagen gevangenisstraf die hij alleer zitten. Dat is dus volgens Zuidafrik van het leven van een toevallige zwa Voor wie nog enig geloof mocht Praatjes over gescheiden ontwikken Afrika, moet nu toch wel duidelijk v Afrikaan rechtens vogelvrij is. Het kost de CDA-fractie in de Twe te om haar houding te bepalen tege bespreekt daarvoor zelfs een geheim Als het al zo zou zijn dat een eenzijd Nederland absoluut zinloos is, dan geboden om Zuid-Afrika metterdaad atie volstrekt misplaatst is. Enkele ni '°ze speldeprikjes zijn in dit verban weet laat het CDA zich van een van 'egt het de komende dagen dat alterr dat nu voor de derde keer wordt gedaan is het maken van medicijnen uit biologisch (menselijk en dierlijk) weef sel. Dit gebeurt met behulp van electrische krachten die de verschillende substanties scheiden. Die krachten zijn echter zó subtiel dat ze op aar de ruimschoots overvleugeld worden door de naar beneden trekkende zwaartekracht. In de ruimte is dat niet het ge val, alles is daar gewichtloos- Bijgevolg werkt het schei dingsproces vrijwel 100 pro cent en kan uit dezelfde hoe veelheid basismateriaal wel 700 keer zoveel medicijn ge wonnen worden dat ook not vier keer zo zuiver is als op aarde het geval is. Op deze manier zou men in de toe komst belangrijke genees middelen kunnen maken, on der andere tegen bepaalde vormen van kanker en tegen suikerziekte en een aantal vi rusziekten. Er wordt in dit verband zelfs aan speciale ruimtefabrieken voor medi cijnen gedacht. PIET SMOLDtSS AMPER een week na de economist alles er op dat de rente in Amerika balen zoals president Reagan aan V geldmarkten wordt flink gespeculet Daardoor is een run op de dollar ont kaanse munt fors in waarde stijgt. Voor de economische opleving va hoorlijke tegenslag. Niet alleen zuigt 'aal weg dat nodig is voor investerir ben een stuk duurder, omdat die ir 'aald. Daardoor wordt er duurder c uitgevoerd. Zeker geen stimulans v handel, zo noodzakelijk voor econon 'n eigen land zal vooral de ministe ber zware druk komen te staan. Hij hand gelopen begrotingstekort via pieel te dekken of dat tekort via mor ken van bankbiljetten) op te vullen. Gevreesd moet worden dat een ni pen een belangrijk hogere rente vei leen voor de overheid zelf een tegei no9 duurder), ook voor het bedrijf: ypndsman beter niet kan opgaan. W: helemaal niets meer terecht van bedt Blijft monetaire financiering over. jellatie er weer wat door zal toenern 'and momenteel de laagste inflatie ir overwegen weg. J

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 2