inspecte veel Donderdag Britse verkiezingen Stress Michael Foot van Labour Si ZATERDAG 4 JUN11983 7ATERDAG 4 JUN1198: RuiM40 miljoen Britten kiezen donderdag (9 juni) een nieuw parlement. Over het algemeen wordt een grote conservatieve overwinning verwacht. Als die voorspelling uitkomt, blijft premier Thatcher aan het bewind voor een nieuwe ambtsperiode van maximaal vijfjaar. Onze corresponden t Roger Simons laat op deze pagina de belangrijkste kandidaten de revue passeren. Onbekwaam Persoonlijke inzet X)e beroepsmiliti onder schot gene waardoor de gelo krijgsmacht gevi lopen in de maatsc omdat steeds me kernwapens niet van, vaak arbeidsvoorwaa aam nnds enkele ma Arabische delega Een stip bij Roe rijdtvoordat je Arabieren met de Hom. Het zou ee daar niet toevallig (34) woonde. Hij s van de belangste hun onderdanen v S Wj LONDEN „Wij gaan er van uit, dat Labour de aanstaande verkie zingen verloren heeft en dat wij nu de enige ware oppositie vor men", zegt SDP-leider Roy Jen kins (62), die met de liberale voorman David Steel (45) aan het hoofd staat van de Alliantie, het Britse verbond van Liberalen en Sociaal Democraten. In de SDP zitten hoofdzakelijk ontgoochel de leden van de socialistische rechtervleugel, die hun vroegere partij de rug toegekeerd hebben. Samen met de Liberalen hielden zij in het Lagerhuis 29 zetels be zet. Als deze Alliantie in de huidige verkiezingen belangrijke voor uitgang boekt, zal dit de toekomst van de Britse politiek historisch beïnvloeden. David Steel ziet het zo: „In Groot-Brittannië leven wij in twee werelden", zegt hij. „Het zuidelijke deel van ons land is welvarend en conservatief ge zind; het noordelijke is arm en leunt aan bij Labour. Op ons rust de zware taak daaraan een einde te maken." Maar het aloude Britse twee- partijensysteem zet de Alliantie een stevige voet dwars. De toe stand is grotendeels een gevolg van het onbillijke Britse kiesstel sel. Dit keer zijn er niet minder dan 650 districten, die elk een La- gerhuisgevaardigde kiezen bij Roy Jenkins gewone meerderheid van stem men. Miljoenen stemmen, uitge bracht op een van de verliezers, brengen dus niets op. Daardoor komt het, dat een partij, die in het Britse parlement de meerderheid behaalt, niet noodzakelijk het grootste aantal stemmen op zich verenigd heeft. Voor de twee grootste politieke partijen houdt dit systeem echter het voordeel in, dat ze weinig concurrenten moeten duchten. De ene keer winnen de Conserva tieven; de andere keer komen de Socialisten terug aan het bewind. Het is dus geen wonder, dat de zwakke Liberale Partij van Groot-Brittannië, die vroeger heel sterk was, al jaren aandringt op de vervanging van het huidige Britse kiesstelsel door een sys teem van proportionele vertegen woordiging, waarbij het op na tionaal vlak uitgebracht aantal stemmen wel een rol zal spelen. Het totstandkomen van haar Al liantie met de SDP heeft deze eis kracht bijgezet, maar de grote partijen bewaren veel liever het status quo. Als de Alliantie een grote over winning behaalt (wat bijna een mirakel zou wezen), of met een belangrijke zetelwinst het- parle mentaire evenwicht verstoort, zou de sterkste partij haar nodig kunnen hebben een coalitierege ring tot stand te brengen. In dat geval zullen de Liberalen en SDP-ers in ruil voor hun mede werking een nieuw kiesstelsel eisen, dat hen in de toekomst een betere kans geeft om als overwin naar uit de bus te komen. Dat is momenteel het belangrijkste doelwit van het liberale en so ciaal-democratische verbond. Steel en Jenkins spannen zich hard in om de kiezers ervan te overtuigen, dat hun stem voor de Alliantie niet verloren is. Hoe meer Britten hen willen geloven, hoe meer Liberalen en SDP-ers gekozen zouden kunnen worden. De Alliantieleiders speculeren vooral op de bezorgdheid die mil joenen Britten blijken te koeste ren omtrent de mogelijkheid van een massale overwinning van de extreem-rechtse Margaret That cher. Die kiezers geloven echt, dat een dergelijke victorie rampzali ge gevolgen zal hebben. Voor hen is Thatcherisme synoniem van rechtse dictatuur. Vroeger zouden zulke twijfe laars voor Labour gestemd heb ben, maar het spookbeeld van een extreem-links bewind, met Mi chael Foot in Downing Street 10, jaagt hen minstens evenveel schrik op het lijf. Jenkins en Steel sporen hen aan beider traditione le partijen door een 'tactische' stem voor Alliantie-kandidaten de afstraffing te geven, die zij (al dus de leiders van de 'Derde Macht') in ruime mate verdienen. De Conservatieven zijn erg bang van dergelijke tactische stem men. „Onze Alliantie is het enige geloofwaardige alternatief voor het Thatcherisme", zegt Steel. „Zij is ook de beste plaatsver vangster voor de oude Labour- partij, die een tragische dood ge storven is." Maar de Alliantie heeft pas in de laatste week voor de verkiezin gen wind in de zeilen gekregen. Vooral in het begin klonk haar gematigd programma niet erg overtuigend. Hoewel de werk loosheid Groot-Brittannië's zwaarste probleem is durft de Al liantie geen grote beloften te doen. Ze zegt alleen, dat haar re gering, met Jenkins als minister president, en Steel als vice-pre mier, net genoeg zal uitgeven om in de komende twee jaar een mil joen minder werklozen te hebben. Roy Jenkins en David Steel hebben het echter niet gemakke lijk om de weifelaars voor zich te winnen. Jenkins, een Welsman, die onder de voormalige Labour- premier Harold Wilson een be kwame minister van Binnen landse Zaken en van Financiën was, waarna hij als president van de Europese Commissie een tijd lang in Brussel vertoefde, maakt een erg slaperige en tamelijk ver warde indruk. David Steel, een Schotse advocaat, die al sedert zijn vijftiende jaar aan politiek doet, oogst wel meer bijval. Iedereen mag hem graag, want David Steel hij is de enige Britse politieke leider, die zelfs op de tv niet ho peloos verwaand doet. In de laat ste dagen voor de verkiezingen houdt Roy Jenkins zich een beetje op de achtergrond, om het per soonlijke succes van David Steel, die campagnetoernees maakt in een fraaie Belgische autobus (vol Britse apparatuur die om de ha verklap defect is), ten volle tot zijn recht te laten komen. Steel en zijn collega's achten het moge lijk, dat de kans van hun verbond nog tijdig zal keren, maar de lei ders van de twee grote partijen blijven hopen, dat de Alliantie op 9 juni compleet vernietigd zal worden. „De feeks van Downing Street" is niet te temmen L_ Margaret Thatcher - FOTO'S AP/ANP LONDEN - „Als Labour op 9 juni aan het bewind gebracht wordt, zullen wij vanaf de eerste dag een aantal noodmaatregelen nemen om de nationale crisis op te lossen", zegt partijleider Michael Foot (69), die met de moed der wanhoop tegen zijn eigen ondergang vecht. „Eerst komt er een nieuwe be groting, die het Verenigd Ko ninkrijk terug op het pad van de economische expansie zal plaat sen. De strenge wisselcontröle, die sedert het einde van de Tweede Wereldoorlog van kracht was, en in 1979 door de Conservatieven afgeschaft werd, zal opnieuw verhinderen dat te veel Brits kapitaal naar het bui tenland gaat. Andere protecti- nistische maatregelen zullen het land beschermen tegen de desa streuze gevolgen van de onge breidelde invoer van vreemde produkten." Labour zou grote leningen aangaan en naar schatting 70 miljard pond uitgeven om de Britse werkloosheid zo snel mo gelijk te doen dalen. Voor de vijf jaar socialsitisch bewind om zijn, is Groot-Brittannië geen lid meer van de EG. Alle Ameri kaanse atoombases op Brits grondgebied worden gesloten; er komen geen kruisraketten en de Tridents, bestemd voor atoomon derzeeboten van de Royal Navy, worden afbesteld. Alleen de oude Polaris-raketten, die Groot-Brit- tannië's zogeheten onafhankelij ke afschrikwapens vormen, om dat ze met Britse kernkoppen uitgerust zijn, blijven nog een poosje in dienst. Ze kunnen Groot-Brittannië meer medezeg genschap geven op de kernont- wapeningsbesprekingen van Ge- nève. Maar de Britse socialisten zijn het hierover nog helemaal niet eens. vooral hun defensiepo litiek heeft de kloof tussen de linker- en de rechtervleugel op nieuw verbreed. Margaret Thatcher zegt, dat Labour in de kaart van de Sov jets speelt. Haar respect voor de Amerikaanse president Reagan wordt door Michael Foot niet ge deeld. Zij is een bereisde dame, die praktisch alle belangrijke in ternationale figuren persoonlijk kent. Foot is sinds 1954 niet meer in de VS geweest; Moskou heeft hij sedertdien wel bezocht. Als overtuigd voorstander van een zijdige kernontwapening zegt hij: „De onderhandelingen van Genève zijn veel te belangrijk om allegn aan Reagan en Andro pov overgelaten te worden." La bour heeft hét Kremlin al schrif telijk meegedeeld, dat haar toe komstige regering eenzijdig zal ontwapenen. Brengt Michael Foot het tot pre mier, dan krijgt Groot-Brittan nië een regeringsleider, die er nog ouder uitziet dan hij in feite is. Foot zal ook officiéél de eerste atheïst aan het Britse staatsroer zijn. In 1935 sloot hij aan bij de Britse Vereniging van Vrijden kers, die ongeveer vijfduizend le den telt. Hij is ook betalend lid van Groot-Brittannië's Nationa le Seculiere Vereniging, een clubje van vrijdenkers dat in 1866 gesticht werd. Dit alles zou tot komische toe standen kunnen leiden, want Britse premiers benoemen on dermeer de geestelijkheid van de Anglicaanse kerk, te beginnen met de aartsbisschop van Can terbury. De Britse socialisten hebben 'Mike' Foot tweeënhalf jaar gele den tot partijleider gekozen in de hoop dat hij Labour weer eens gezind zou maken. Hij is de enige die beschikte over de nodige overredingskracht om de ruzie tussen de linker- en de rechter vleugel die al geleid had tot het ontstaan van de afgescheurde Sociaal Democratische Partij, enigszins te doen afnemen. Maar het is al sinds 1932 gele den dat Labour nog zulk een be jaarde leider gehad heeft. Lang niet alle socialisten keuren zijn beleid goed. Begin dit jaar zag het er trouwens een poosje heel sterk naar uit, dat Michael Foot ontslag zou nemen, om plaats te maken voor een jongere leider, als hij voldoende zekerheid had dat Labour dank zij dit gebaar zou overwinnen in de verkiezin gen, die toen al op til wa ren. Vogelverschrik ker In zijn jeugd was Michael Foot eerst een trouwe aanhanger van de Liberale Partij. Dat had hij van zijn vader, Isaac Foot, die geregeld als liberaal in de ge meenteraad van Plymouth zat en ook enkele malen tot liberaal La- Michael Foot gerhuisafgevaardigde gekozen werd. Isaac Foot was notaris en Me thodistisch leken-predikant. Hij bracht nooit een druppel alcohol over zijn lippen. Zijn vrouw was een Schotse, die de familienaam Macintosh droeg. Zij hadden een groot gezin en stuurden hun zo nen naar een Quaker-kostschool in Reading bij Londen. Zoon Michael studeerde filoso fie, politiek en economie aan de universiteit van Oxford. Hij werd er geen snob en bleef nede rig en eenvoudig, wat hem veel vrienden bezorgde. Mike Foot houdt niet van stijve vormelijk heid. In gezelschap van anderen voelt hij zich vaak niet helemaal op zijn gemak. Ook ziet hij er soms erg verwilderd uit, met lang grijs haar, dat achter zijn oren wappert in de wind. Hij heeft geen verstand van kleren en beseft niet eens, dat een pro minent politicus zoals hij niet als een vogelverschrikker gekleed op plechtighheden mag verschij nen. Sedert zijn 24-ste jaar is Mi chael Foot een volbloed socialist, die snel neiging vertoonde om bij de linkervleugel aan te leunen. Pas in 1974 bracht hij het tot mi nister. Harold Wilson vertrouw de hem toen het departement van Arbeid toe om een goede verstandhouding te scheppen met de vakbonden. Onder Wil sons opvolger James Callaghan, was Michael Foot vice-partijlei- der en leider van het Lagerhuis. In die periode spande hij zich hard in om de levensduur van Callaghans minderheidsregering gevoelig te verlengen door mid del van een pact met de Libera len en andere kleine partijen. Michael Foot is een goed rede naar, die zijn taal voortreffelijk beheerst. Foot loopt tegenwoor dig bij voorkeur met een wandel stok, omdat hij 21 jaar geleden een zwaar auto-ongeluk gehad heeft met zijn vrouw Jill, die vroeger de enige vrouwelijke filmregisseuse van Groot-Brit tannië was, achter het stuur. LONDEN - Volgens pre mier Margaret Thatcher (58) valt er niet aan te twijfelen. Het Verenigd Koninkrijk heeft haar ra dicaal rechts bestuur nog steeds broodnodig. „Als niemand de bonden in toom houdt", zegt ze, „zul len die weer zelf de teu gels in handen nemen. Ho ge looneisen leiden onver mijdelijk tot een nieuwe stijging van de inflatie, die momenteel 4% be draagt, tegen 22% in 1980." Thatcher pleit ook voor een verlenging van haar strenge be zuinigingsmaatregelen. „Als we opnieuw naar willekeur geld spenderen, komt het falicant uit", voorspelt ze. „Verouderde bedrijven en voorbijgestreefde toestanden moeten grondig gesa neerd worden, of je krijgt geen nieuwe economische welvaart. Nationaliseringen lossen niets op; de staat bemoeit zich al met te veel dingen. Door bepaalde ge nationaliseerde bedrijven terug naar de privésector over te heve len, zullen we komen tot een si tuatie waarin gezonde wedijver weer voor de nodige prikkels zorgt. Privatisering verlicht de financiële lasten van de maat schappij." Dit en nog veel meer staat in het conservatieve verkiezings manifest. „Het is een solide en vastberaden programma", vindt Thatcher zelf. Ze wil haar werk van de afgelopen vier jaar voort zetten en er tevens voor zorgen dat Groot-Brittannië een sterke kernwapenmogendheid blijft, die de vrede kan helpen bewaren en niet bang hoeft te zijn voor de Russen. Thatcher verlangt er naar overal de grote trom te kunnen roeren. Vooral in de EG wil zij het maar voor het zeggen hebben. Margaret Thatcher rekent dan ook op een geweldige conserva tieve overwinning, waarin haar partij van meer dan de helft van de Britse kiezers het vertrouwen krijgt. Sedert 1935 heeft een der gelijk politiek mirakel zich niet meer voorgedaan. Het zou That cher een ongewoon grote parle mentaire meerderheid geven. Een dergelijke uitslag zal vrijwel zeker de conservatieve premier zelf ongunstig beïnvloeden. Bij iemand met een dominerend ka rakter, zoals het hare, en die bo vendien gelooft dat ze altijd ge lijk heeft, kan een ambtsperiode van nog eens vijf jaar haast niet anders dan naar het hoofd stij gen. Francis Pim, Thatchers kleine mininster van Buitenlandse Za ken, zegt nu al in privékring: „Dat mens is onuitstaanbaar!" Hij praat dan niet over zijn eigen vrouw, maar wel over mrs. That cher. Vooruitziende Britten (en bijna alle buitenlandse waarne mers) durven er niet aan denken hoe Thatcher zich na een even-' tuele verkiezingsoverwinning zal gedragen. Bijna niemand vindt het een aanlokkelijk voor uitzicht. Jonge kiezers noemen Thatcher „de feeks van Downing Street 10." De meeste mannelijke politici benijden haar omdat ze het als vrouw zover gebracht heeft. Margaret Thatcher beschouwt zich een beetje als de vrouwelij ke Charles de Gaulle van het Verenigd Koninkrijk. De Gaulle was zich in alle omstandigheden ten volle bewust van zijn grote Franse waardigheid. Precies op dezelfde manier is Thatcher het klassieke voorbeeld van de zich zeer superieur voelende Brit, die van grote hoogte neerkijkt op al les wat niet tot zijn eiland en zijn volk behoort. Miljoenen Britten geloven ech ter, dat zij een Margaret That cher nodig hebben om er einde lijk weer bovenop te komen. Toch is de tijd, dat Margaret Thatcher 'de meest gehate politi cus in de moderne geschiedenis' was, nog maar een goed jaar voorbij. Alleen de Falklandoor- log, die door Thatcher gevoerd werd om te voorkomen dat ze door haar politieke tegenstan ders op een zijspoor gerangeerd zou worden, heeft daarin veran dering gebracht. De Britse man in de straat vindt namelijk het uitsturen van militaire expedi ties en de spannende veldslagen die daaruit voortvloeien, nog al tijd heel fijn, vooral wanneer zijn leiders alleen van beroeps soldaten kanonnenvoer maken. Tijdens de Falklandoorlog voel den de Britten zich weer groot en ontzettend belangrijk. Omdat Thatcher hen dat gevoel gegeven had, was zij him heldin. Maar lang niet alle onderda nen van Elizabeth de Tweede zijn bereid de conservatieve pre mier op een voetstuk te plaatsen. Begin 1983 signaleerde het Was senbeeldenmuseum van Madame Tussaud in Londen dat geregeld kleine enquetes maakt: „Marga ret Thatcher wordt door onze be zoekers als de tweede meest ge hate internationale beroemdheid beschouwd. Nummer een op dat terrein is Hitier." De socialisten van Groot-Brit tannië gebruiken die aanwijzing om een vergelijking te kunnen trekken tussen Margaret That cher en Hermann Goering, Hit lers minister van de Luchtvaart. „Thatcher heeft de Britse indus trie meer beschadigd dan Goe- rings bommenwerpers het des tijds gedaan hebben", zeggen de Labourleiders. Zij maken de kie zers er ook op attent, dat veertig miljard pond van de opbrengst van de Noordzee-olie naar de ruim drie miljoen Britse werklo zen gaat. In mei 1979 versloeg Margaret Thatcher de Britse socialisten met de belofte dat ze de belastin gen en de werkloosheid zou ver minderen. Haar vierjarig bewind bracht sterk verhoogde belastin gen, forse prijsstijgingen en tweemaal meer werklozen dan in de tijd van Labour op. De Britse oppositie stelt Thatcher volledig aansprakelijk voor de hoge werkloosheid en de ravage die de faillissementen hebben aange richt. Zelf steekt de conservatieve premier alle schuld op de inter nationale recessie, overbeman- ning in de Britse bedrijven en de dictatuur van de bonden. Hoe dan ook, precies omdat de socia- 'le, industriële en economische problemen van Groot-Brittannië zo ernstig zijn, en Margaret Thatcher gemakkelijk als zonde bok gebruikt kan worden, is zij nu de persoonlijke inzet van de aanstaande parlementsverkie zingen, die volgens haar een re ferendum zijn over het conserva tieve beleid van de afgelopen vier jaar. De roodblonde mebrouw That cher (in werkelijkheid is zij al ja ren zo grijs als een duif) stamt uit Grantham, een stadje in het Engelse graafschap Lincolnshire. Haar vader, Alfred Roberts, was een kleine kruidenier, die tot on afhankelijk raadslid en burge meester gekozen werd. Hij had twee dochters; Margaret was de jongste. Beide meisjes (de andere dochter heet Muriel) werden streng opgevoed volgens de leer van de Methodistische predikant J. Wesley. Op zondagen was zelfs het onschuldige ganzebord voor hen taboe. Margaret Thatcher promo veerde in Oxford tot scheikundi ge. Daarna werkte ze vier jaar voor het grote bakkersbedrijf J. Lyons and Co in Londen. In haar vrije tijd studeerde ze rechten. Zo bracht de toekomstige pre mier het tot advocaat, die zich specialiseerde in belastingwet ten. In 1949, toen ze 23 jaar was, werd ze door de Conservatieven van Dartford in Kent uitgekozen om naar een Lagerhuiszetel van een district te dingen. Bij die gele genheid leerde ze haar toekom stige echtgenoot, Dennis That cher kennen. Zij trouwden in 1951. Hun huwelijksreis werd Margaret's eerste buitenlandse trip. De Thatcher-tweeling Carol en Mark kwam in augustus 1952 zeven weken te vroeg door mid del van een keizersnede ter we reld. Beide kinderen waren al volwassen toen hun ouders hen vertelden dat hun moeder vaders tweede vrouw was. „Wij hielden dit niet geheim, maar er werd niet over gepraat", zei Margaret Thatcher later. De vrouw die later Engelands IJzeren Lady genoemd zou wor den, werd pas in 1959 conserva tief afgevaardigde van het Lon- dense district Finchley waar de Thatchers nu een huis bezitten. In 1975 volgde Margaret That cher de verbitterde ex-premier Edward Heath, die wegens zijn verkiezingsnederlaag van het jaar tevoren in ongenade geval len was, op als eerste leidster van de Tory-partij. De conservatieve verkiezingsoverwinning van 1979 had automatisch tot gevolg, dat Thatcher Groot-Brittannië's eer ste vrouwelijke premier werd. Ze zegt, dat ze weet van aanpakken en dat ze een resoluut bewind ge voerd heeft. Voor haar verkiezingscam pagne maakt de premier gebruik van een touringcar, die ze haar 'robuuste bus' noemt. Er is tele foon, televisie en een secretaresse aan boord. De ongehuwde doch ter Carol (30), die sterk op vader Dennis (68) gelijkt, gaat geregeld mee op stap om over moeders 'kruistocht' een boek te kunnen schrijven. Carols baan als jour naliste bij de Daily Telegraph zit voorlopig in de ijskast. Achter haar moeders rug wordt vaak opgemerkt: „Je zou niet zeggen dat zij een vrouw is." Zelfs de grootste conservatieve tegenstanders van het feminisme noemen Margaret Thatcher de kranigste 'man' van hun land en hun partij. Door Bert van Velzen Nonnen, dirigenten, leden van de Kerk van de Heiligen der Laatste Dagen (Mormonen) en L vrouwen die vanwege naam of I prestatie in de élitegids Who's f who staan, blij ken door de bank heen opmerkelijk oud te worden. Ze worden niet ver nield door stress, de ziekte va» l de zingende zenuweinden, die zovele mannen aanvreet in hart, maag, longen, leveren, bovenal, de psyche. Hoe zwaar 1 vraag ik me af, is de stress-hy! potheek die op ons leven wordt gelegd door verlies van werk en zekerheid? Ik lees in het weekblad Time dat twee derde van alle Amerikanen die zich naar de dokter bege ven de sporen vertonen van stress en dat stress, afgezien van Niagara's van droefheid en leed, een financiële schade-1 post oplevert van tweehon derd miljard gulden per jaar. De drie grote bestsellers in Amerikaanse apotheken die nen ter bestrijding van maag zweren en hogebloeddruken leed dat men met valium denkt te kunnen sussen. Er is een stress-epidemie losgebro ken die rondwaart als een mo derne pest. De directeur van het American Institute of Stress te Yonkers in de staat New York sprak van een 'chronische, niet aflatende psycho-sociale toestand'. In tal van grote ondernemingen wordt al aan 'stress-manage ment' gedaan om de schade zo- I veel mogelijk te beperken. Het blijkt dat persoonlijke ram pen, zoals het sterven van een levensgezel, (echt-)scheiding en gevangenschap enorme stress veroorzaken. Maar er kan ook veel stress zitten in positieve dingen zoals huwe lijk, zwangerschap, het kopen van een huis en het naderen van Kerstmis. Schoonmoeders blijken, conform het oude cli che, voor heel tvat stress ver antwoordelijk te zijn. Alleen de discussie van het onder werp 'schoonmoeders' veroor zaakte weefselschade bij proefpersonen in een experi ment, zo verzekert Time. Drei gende bezoeken van schoon moederszijn de oorzaak van vele verkoudheden en prof- Thomas Holmes (psychia trie, Universiteit van de staat Washington) zegt: „We begin nen schoonmoeders te zien als een vrij algemene ziektebron in de Verenigde Staten." Er is een stresstheorie die zegt dat de som van kleine dagelijkse conflicten en wrijvingen evenzeer verantwoordelijk is voor ziekte en depressie als grote klappen als dood, echt scheiding of cel. Dat is de zo genaamde schoenvetertheorie van de stress, naar een gedicht van Charles Bukowski die klaagt dat het niet de grote dinge a zijn die een man het gekkenhuis binnendrijven, niet de dood van een geliefde, maar een schoenveter die breekt op een ongelukkig mo ment. Een deel van de stress woef das geweten worden aan schoon moeders en aan Kerstmis. Een ander is het gevolg van schoenveterbreuk en aanver wante incidenten. Lawaai is een der schuldigen, want on der de bulderbanen van Los Angeles rijzen bloeddruk, hartklacht en zelfmoord hoog op in de statistiek. Ghetto's staan stijf van de stress. Har vey Brenner, van de befaamde Johns Hopkins Universiteit te Baltimore heeft vanaf onge veer 1950 een kwart eeuw op het probleem werkloosheid gestudeerd en volgens zijn be rekening veroorzaakt een toe neming van de Amerikaanse werkloosheid met 1 procent een stijging van de sterfte aan hart- en leverkwalen met 1,9 procent en een stijging van het aantal zelfmoorden met 4,1 procent. Er vallen dus doden op het slagveld van de crisis. De zwaarte van de stress-hypo theek die op de rug van werk lozen, arbeidsongeschikten, bejaarden en andere weerlo zen in ons land wordt neerge legd behoort een niet geringe stress in de regering te veroor zaken. De aanbeveling om stress te lozen door meditatie bij het geruis van oceaangol ven, zal menigeen die in de woestijn der sociale onzeker heid wordt losgelaten even onwijs in de oren klinken als de raad om dirigent, non of Mormoon en dus zeer oud te worden. Ze weten zich met hun leven al geen raad. Het leger ligt sinds een paar jaar c (Iks stijgende interesse voor een van het aantal sollicitanten aan dc '81 4400, in '82 4600, dit jaar nog i Die komen het leger binnen me dan werkloos". Inspecteur-generaal van de krlj ja. Als je alleen uit negatieve fact< dan betreur ik dat. Maar ik begrijp werkeloos thuis. Zo negatief Is h Maar zo iemand komt inderdaad ging om Koningin en Vaderland land. Nu Is het voor een job en eet door Rï De inspecte de krijgsmat neraal T.J.de lands hoog heeft de kn krachtig in geworpen. Ii over 1982 scl over de dreig bij beroepsm Over de duide tomen van een heid en onverst knabbelt rampz; Ware noodkrt met onze krijgsn met de man dit Over de bezuin de stormloop va: op het leger, de desbeweging. O' ten als beroepsr pens wel móet a; ke kans, want d Bernhard heeft drie jaar van z raalschap nooit Juist motivati een sleutelwoorc len redt de serge tegenwoordig nii tiveren. „Dat is altijd tijdperk van het Even tussendt de beroepsmilit: derzoek vorig ji Maatschappij en aan dat ruim d< king de beroepsn vakman acht. Vooral op dri knabbeld aan d< inspecteur-gene: Door F De inwoners staatjes als D Koeweit, Bei Arabië zijn vlaaien. De b Horn was a bakkerijen e ontdekte in ten een nieuv markt voor burgse vlaai. Een schets van die in zijn woonf „de sjeik van Hoi Het heeft iets w sprookje. Eind v ker Teeuwen uit vol lekkernijen o in Amsterdam. Arabieren voorb ven vroeg Ge brokken vlaai ac zen te hebben Arabieren fijnt nog van ons. He zoeter. Midden-Oosten, de top van zijn 1 vlaaien per ma landen waar ze vlaai hadden gel „Op dit moment zegt Teeuwen. met een vastenp l

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 22