WAAR
NAAR
TOE?
Klassieke dialoogfilm
rond gesjochten jurist
GELUKKIG ZIJN WANNEER
JE ALLES VERLOREN HEBT
Verhalen van Jan Siebelink
PREMIÈRE IN
BREDA VAN
DAMES EN HEREN
Amerikanen kopen De lift
|fotron
ëtisch pad
ekse Bergen
THE VERDICT
Man met
ervaring
«sfce en Wiske: Het Bretoense broertje.
Lucky Luke: Daisy Town
nksenfoor
Een prettig
Sinksen 'weekeinde
tAKTIE LEONKRIJNEN
ftl üLét.mv.'UliS^.
OR HANS LUT2
latjesmaker, een ouderwetse
'anmaker en een tapijtknoper
Is zijn er folkloredansgroepen
iderdrachtshows. De boeren-
jmenten zoals het schaap-
len, het dorsen met de vlei,
nolendraaien, de dwerggeï-
uring en de hondendressuur
geprogrammeerd tussen 11
|.00 uur die dag.
ide pinksterdag wordt het en
te en herrie van jewelste in
.utotron in Drunen. Die dag is
iruseum het domein van de
rische Motoren en Traktoren
niging, die met een grote
J van antieke aandrijfmotoren
(beste beentje voorzet. Het
a van de dag is „Alles werkt
sweegt". Te bezien en te 'be-
Jren'tussen 10 en 17 uur.
'■f5
- 1»
Gelders Schrijverscollectief
orgt zaterdag een bijzonder
lement. Tijdens een rondrit in
landauers zullen zij nl voor-
en uit eigen en andermans
Dat gebeurt tijdens een rit
Velp en Rozendaaldie om
ur bij het Crest Hotel in Velp
nt. Bij iedere halteplaats (o.m.
eel Biljoen, kasteel Roosen-
het huis van de dichter De
estet8 zal worden gedecla-
rd.
te pinksterdag worden er
itvaartdemonstraties en roei-
strijden gehouden in het re-
atiepark Beekse Bergen (tus-
Tilburg en Hilvarenbeek). Men
er demonstraties parasailen,
Iggliding, parachutespringen,
are parasailing en aquasport-
viteiten bewonderen en de lan-
ng van een mini-raket volgen-
eugd kan bovendien zelf een
ong maken van de jump-tower.
de roeiwedstrijden nemen
i tweehonderd boten in ver
mende klassen deel.
IPAQ 20 ME11983
PAGINA GIDS 2
Door Marjan Mes
Een lichtgrijze, maar nog
,tijd aangenaam ogende
p U1 Newman speelt erg
„ooi de hoofdrol van een
»»n lager wal geraakte ad
vocaat in „The Verdict" van
Wney Lumet. Hij is een
eenling met waarachtig ge
joel voor rechtvaardigheid
een samenzwerende, cor
rupte omgeving van kerk,
riekenhuis, rechtbank en
ambitieuze collega's, die
i-eni indertijd hebben laten
•allen waardoor hij werk
loos is, gescheiden en aan de
drank.
Lumet, die veel uiteenlopen
de films maakte, heeft een
dergelijk thema al meerdere
malen gebruikt. Zijn prach
tige debuutfilm, „Twelve
angry men", 25 jaar geleden,
waarin één jurylid het uit
eindelijk won van een hele
p-oep achterdochtige colle-
's, draaide er helemaal
om.
Behalve het verschil
tussen zwart-wit en kleur
zijn er veel overeenkomsten
tussen beide films, hoewel -
voor zover mijn geheugen
me niet in de steek laat - het
debuut spannender was dan
The Verdict". Maar het is
Jok weer een zeer gedegen
opgebouwde dialoogfilm, die
zich praktisch helemaal bin
nen vier muren afspeelt.
Daglicht wordt nauwelijks
gezien en de omgeving is die
van oude gebouwen met veel
donker hout. De uitnemende
prestaties van de acteurs,
het doortimmerde scenario
en de eenheid van tijd,
plaats en handeling maken
de film tot een „klassieker"
van allure.
De gebeurtenis
sen worden hoofdzakelijk
door de dialoog verteld en
men kan daar weinig van
missen om niet de draad
kwijt te raken. Als Lumet
een incident - het verraad
van Newman's vriendin
Charlotte Rampling - met
een kort beeld meedeelt,
ontgaat je dat gemakkelijk.
Newman is als de drinkende,
onzekere Frank Galvin bij
zonder treffend. In het begin
van de film probeert hij als
werkloze jurist op een be
grafenis van een verkeers
slachtoffer een cliënt te ver
werven en wordt buitenge
er
99
Jack Warden en Paul Newman (rechts) in „The Verdict".
ziekenhuis overeind te hou
den. Zij bieden de familie
21.000 dollar aan als afkoop
som, waarvan eenderde be
stemd is voor de advocaat.
Galvin weigert nadat hij de
invalide vrouw in het zie
kenhuis heeft gefotogra
feerd en bij hem de restan
ten van zijn rechtvaardig
heidsgevoel zijn opgeflik
kerd. Hij wil er een proces
van laten komen, terwijl al
les hem tegenzit. Niet op de
laatste plaats overigens om
zich eindelijk weer te kun
nen bewijzen als jurist. Zijn
collega helpt hem bij het na
lopen van oude bewijsstuk
ken en het opkrikken van
zijn ego.
In de rechtszaal
gaat hij meermalen af, om
dat hij over onvoldoende in
formatie beschikt, zijn oude
vaardigheid ten dele kwijt is
en zijn opponent uitermate
gehaaid. Maar hij vindt zijn
smeten. In zijn stamcafé bij
de flipperkast ontdoet hij
zich van zijn laatste geld en
zorgen, ontmoet hij een zor
gelijke ex-advocate, die hem
aanvankelijk lijkt te steu
nen, en regelmatig een oude
re collega, die hem af en toe
aan een zaak helpt (Jack
Warden). Ditmaal is dit een
opnieuw aangekaarte medi
sche affaire, waarbij een
zwangere vrouw na een fout
met de narcose in een katho
liek diocesaan ziekenhuis
gereduceerd is tot een vege
terend wrak. Haar familie
wil schadevergoeding. De
bisschop en de geslepen zie
kenhuisadvocaat (James
Mason) bewerken de pers
om de goede naam van het
grote troef, nadat een ande
re getuige met de noorder
zon is verdwenen, in een in
tegere verpleegster, die ge
tuigt, dat zij indertijd een
fout van de narcose-specia-
list verzwegen heeft. De zie
kenhuisverdediger weet nog
een slinkse weg te vinden
om de president deze getui
genis te laten afwijzen,
maar uiteindelijk blijkt de
jury gewonnen voor Gal-
vin's visie op de zaak, nadat
deze in plaats van een plei
dooi een toespraak over ge
loof en gerechtigheid heeft
gehouden.
De gerechtigheid
moet bij Lumet wel altijd
winnen en of dat, de cor-
rumptieve elementen in
aanmerking genomen, wei
helemaal op z'n plaats is,
kan worden aangevochten.
„The Verdict" van Sidney
Lumet. Cinésol 2 in Breda.
IIIIIIIIIminimumMinimummiinnnmmmmiimmmmm
BOEKENBOEKENBOEJ
BOEKENBOEKENÜOEMfiB1
ENBOEKENSÓS-XS-HBOl
BOEKHVBOEKENBOEKEN
Door Henk Egbers
„Het geheel zou navrant zijn
en baden in een stemming van
teder maar onontkoombaar
verval, als het zachte van de
zomerhibiscus". Deze zin uit
het verhaal „Niets te vieren"
vind ik zo karakteristiek voor
JAN SIEBELINK, die als
Huysmans adept steeds ge
boeid blijft door het samen
gaan van bloei en verval,
schoonheid en verdorvenheid,
liefde en haat. In zijn nieuwe
verhalenbundel: Koning Cop-
heta en het bedelmeisje (uitg.
Meulenhoff 34,50) heeft hij
acht keer, vanuit die stem
ming, laten zien wat dat kan
betekenen als mensen met el
kaar verkeren.
Het titel - en openingsver
haal zit zo knap in elkaar en
wordt zo literair gebracht, dat
Jan Siebelink en als het ware
zijn visitekaartje mee afgeeft.
Maar daardoor vind ik tege
lijk dat het klassieke thema
van de versmade liefde wat
maniëristisch in elkaar steekt
en verwoord wordt. „De ge
beurtenissen zijn niet te ver-
Jan Siebelink.
- foto archief de stem.
woorden, zijn te onmenselijk
voor de handeling die het
menselijk bewustzijn bepaalt:
Het Woord" is een tekenend
citaat in dit verband. En voor
de hierboven gesignaleerde
sfeer: „Hij schreef: Ik ben ge
lukkig. Zoals je gelukkig kunt
zijn wanneer je alles verloren
hebt".
Heel rechtstreeks en roe
rend vind ik verhalen als
„How High the Moon" en
„Niets te vieren". „Waarom
moest ik het verhaal schrijven
over Wim Baars, die ik voor de
tweede keer had weggebracht
voor opname", vraagt hij zich
af in Niets te vieren. Getuigt
het niet van een verdacht
BOEKENBOEKENBOE
BOEKENBOEKENBOEKETSB
ENBOEKEN-SOSKS-HBO
BOEKENBOEKENBOEJ
L.H.Wiener. Man met erva
ring. Uitg. Bert Bakker. 1983.
175 p. Prijs 19,50.
„Tot nog toe heb ik een leven
geleid, dat weinig aanleiding
geeft het te boek te stellen",
luidt de eerste zin van het eer
ste verhaal in de verhalen
bundel „Man met ervaring"
van L.H.Wiener.
Gezien deze openings-ont-
boezeming moet men de titel
van het boek dus ironisch op
vatten. En ironie is ook de on
derstroom van alle verhalen
en verhaaltjes in deze bundel,
die Wiener blijkens de onder
schriften heeft geschreven
tussen 1966 en 1972,
„Ik ben ook nog leraar. Me-
schrij verschap? „Ha, komt hij
zó aan z'n onderwerpen. „Als
pasmunt geeft hij z'n minieme
avonturen door! Zijn kracht
ligt zeker in de exploratie van
andermans gevoelens!".
Waar zou een schrijver an
ders zijn gegevens vandaan
halen? Bladen als Privé explo
reren andermans gevoelens
om van bepaalde dagbladen
nog maar te zwijgen. Wat dat
betreft zitten we op het ogen
blik vaak in de sfeer van mis
bruik van de zogenaamde
vrijheid van drukpers. Dan
wordt vrijheid onvrijheid. De
kracht van Siebelink ligt in de
exploratie (als je dat negatief
geladen woord wilt handha
ven) van het thema; niet van
die bepaalde mens. Je hebt wel
het gevoel dat hij schrift over
geschiedenissen die hem zeer
nabij zijn en niet verzonnen.
Maar ze worden „kunst" (om
vanuit de beeldende kunst te
spreken) omdat er met de ge
gevens iets gebeurt; omdat ze
gaan ruiken naar leven en niet
naar sensatie. In het verhaal
How High the Moon gaat over
het oud worden van mensen
over het negeren en accepte
ren daarvan; over schijn en
nieuwe werkelijkheid. Heel
actueel ervaarbaar.
Maar dan ook weer; „Ik had
in de achttiende eeuw willen
neer Wiener dus. Ik heb dan
altijd een overhemd aan met
een goed geknoopte stropdas;
mijn stem is luid en je kunt
niets aan me zien". Zo begint
een ander verhaal.
In alle verhalen is de hoofd
persoon („ik") een man met
twee levens; een uiterlijk en
een innerlijk, en om dat inner
lijke leven gaat het natuurlijk.
Elke uiterlijke gebeurtenis
moet zijn plaatsje krijgen in
een verhaal, en die geestelijke
bezigheid deelt de auteur ons
leven. Scherp bewust van de
afgronden en toch heel licht in
het leven staan. Helderziend
en blind. Als op sommige
schilderijen van Fragonard",
lees je in „Gebakje in Rococo".
De tegelijk verkrachtende - en
bindende liefde in dat verhaal
illustreert weer dat spel van
tegenstellingen, die uiterste
kanten van het leven, waarin
Jan Siebelink zich verlustigt.
Hij doet dat ook met de taal.
Het literair - gelikte wisselt
met passages die gortdroog -
wat Nouveau-Roman achtig -
zijn; bloemrijk en exact, teder
en banaal. In Eiland van Ca
lypso worden de gevoelens
tussen drie mensen (man/
vrouw/broer) op een bijna
thrillerachtige manier uitge
werkt.
De verhalen, die in deze
bundel bijeengebracht zijn
verschenen eerder in bladen
als Intermediar, Buzzletin,
Hollands Maandblad etc., ter
wijl „Het eindexamen" een
voorstudie is van zijn roman
„En joeg de vissen door het
staande koren". De korte ver
halen, die Siebelink schrijft,
zijn meestal verrassend, om
dat wat schijnbaar dagelijks
gebeurt en zo gewoon lijkt
door hem zo direct ervaarbaar
gemaakt wordt door „het
Woord". Ja, toch.
mede, alsmede zijn geheime
seksuele verlangens en lang
durig cafébezoek.
We zien een man die zich
met moeite in de werkelijk
heid staande houdt (en die
denkt dat het leven geheel om
hem draait) en die voortdu
rend in zijn verbeelding leeft
als een constante veilige wijk
plaats.
Diepgaand is het nergens,
dit verslag van een leven als
eenling, maar onderhoudend
is het wel.
H.R.
Grand Theater in Breda
prolongeert „Gandhi",
s opgezet spektakel
over het leven van de be
roemde Indiase voorvechter
van het geweldloos verzet
met een mooie titelrol van
BenKingsley.
De lift", de buitengewoon
spannende thriller met
shockeffecten van Dick
Maas, draait nu in Casino 1
in Breda, Roxy I in Bergen
Zoom en Luxor in Ter-
neuzen. Huub Stapel speelt
een liftmonteur, die gecon
fronteerd wordt met de
angstaanjagende gevolgen
een op hol geslagen lift,
lie niet op de computerge-
sluurde bediening reageert
omdat deze niet deugt.
Daarachter zit een misdadig
toncem van elektronica.
Cinesol in Breda en City 2
in Roosendaal gaan door
pt „Tootsie", met Dustin
Hoffman als vrouw. Casino
1 in Breda prolongeert het
meeslepende melodrama
„An officer and a gentle
man" met Richard Gere als
een gewone jongen, die het
door een keiharde lichame
lijke training en geestelijke
indoctrinatie tot officier
brengt.
Casino 3 in Breda vertoont
nog steeds „First Blood" met
Sylvester Stallone als agres
sieve Vietnam-veteraan.
„De gendarme in paniek", de
laatste klucht van Louis de
Funès, is deze week te zien
in City 1 in Roosendaal, Ci-
nem'actueel 3 in Bergen op
Zoom, Luxor in Terneuzen
en De Koning van Engeland
in Hulst.
„Fame", de film van Alan
Parker die model stond voor
de tv-serie, draait in Cine-
m'actueel 2 in Bergen op
Zoom. Glint Eastwood is als
communisten-bestrijder te
zien in de avonturenfilm
„Firefox" in het Ledel Thea
ter in Oostburg.
„De laatste jaren van
mijn jeugd" van Norbert
Kuckelman, over een jeug
dige delinquent die de onge
lijke strijd met het systeem
aangaat, is te zien in Pom-
meranz in Breda.
Van onze kunstredactie
BREDA - Het in deze contreien weinig bekende thea
tergroepje Dames Heren geeft vanavond de première
van zijn derde produktie, „Russisch Verlangen", in het
Theater Achterom van de Bredase Stadsschouwburg.
Het stuk speelt zich af in de kleedkamer van een Ne
derlandse dansgezelschap, dat zich al jaren bezighoudt
met het verzorgen van Russische avonden. De verhoudin
gen binnen de groep veranderen als men besluit om voor
taan alles uit te spreken. Het heimelijk verlangen naar
een andere levenstijl is groot en er wordt gedroomd van
het romantische Rusland van Zjivago en Poesjkin, „met
veel bont en snor, waar mensen jaren kunnen leven op en
van onuitgesproken liefde, waar afscheid nemen een dag
mag duren, waar wanhoop groot kan zijn en waar ieder
woord in een bed van poëzie wordt gelegd". Wouter Stips
heeft het geregisseerd. Het wordt gespeeld door Marja
Vaags, Gerda v.d. Pol en Martine van Os.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM- Het gaat er
serieus naar uitzien dat de
film „De lift" van Dick Maas
de eerste Nederlandse film
met internationaal commer
cieel succes wordt. De Ameri
kaanse filmmaatschappij
Warner Bros heeft deze week
de wereldwijde verspreidings
rechten van „De lift" gekocht
en lanceert de film binnenkort
in Amerika.
Het is nog nooit eerder
voorgekomen dat een van de
grote filmmaatschappijen in
de VS een Nederlandse film
aankocht. De overeenkomst
Regisseur Dick Maas (links) en hoofdrolspeler Huub Stapel
bij hun terugkeer op Schiphol, nagenietend van het succes
in Cannes. - foto anp.
geeft Warner Bros ook de
rechten van de videoverkoop
en vertoningen via de tv.
„De lift" is het debuut van
de jonge Nederlandse regis
seur Dick Maas. Producent
Matthiijs van Heijningen pre
senteerde de „eerste Neder
landse horror-film" tijdens
het filmfestival in Cannes en
daar bleek de belangstelling
enorm te zijn.
neus is de Antwerpse Sinksen*
r. Belgen zeggen 'Sinksen te-
i Pinksteren en 'foor' tegen
markt en kermis. De Antwerp-
jinksterkermis is een evene
nt, dat weken duurt en zeer oe
eite van een bezoek waard is.
•set uba J3A3J 'japuosppai
Map 'poog uba puej 'inn;i;sui japuo 'uappiui
uarROM 'uappiui Saw. 'uaoqos 'sppaj yjood
Tue^uaAoq 'MnoqaS uba jnap 'squti jro/A-