DONGENSE THEEGROOTHANDEL:
Teveel regen maakt
thee waterigpuike
smaak door nachtvorst
W. Blommaert
schieting
Bingo
KLEINTJE
I De heer B.
ftoe kunst.
DONGEN - Thee en
gezelligheid. Thee en
rust. Mede onder in
vloed van 'spots' op
radio en televisie zijn
ze tegenwoordig bijna
synoniem aan elkaar.
Wie kent niet de re
clameteksten van dat
bepaalde theemerk
met die Engelse naam.
Pekoe
Groothandel
Mengen
Rollen
Theeproeven
DlgMMI
EXTRA
Schieting op donderdag
12 mei om 14.30 uur bij
Hulst, 30.- gratis.
Donderadg 12 mei
van Sociteit de Vrede in
café de Sport, te Lams-
waarde. Aanvang 14.30
uur.
iedere vrijdagavond zo
ook 13 mei. Aanvang:
20.30 uur met vele waarde
volle prijzen. Café Paler
mo, Steensedijk 1A-3
Hulst.
Een
plaatsen: resultaten boe
ken.
Ingt U als U Uw ondertrouw
lan De Stem
Boet u het dan Als u ruim-
pp èen van onze kantoren
pstuurt dan garanderen wi]
Felicitatiedienst
lijk pakket met
te- en reductie-
merkartikelfa-
Het deze installatie mengt men bij Van Rees verschillende theesoorten tot de gewenste melange. - foto de stem johan van gurp
De heer J. van Engelshoven, bedrijfsleider van de Dongense theegroothandel: „Er zijn verschillende manieren voor het
opslaan van thee. Het kan in kisten of in balen. Zelf gebruiken we na het mengen stevige papieren balen."
- foto de stem/ johan van gurp
,Theesmaak hangt af van het weer"
ag bezoek van de
zakelijk karakter.
Jutten
groter lettertype gezet
woord.
|rtentie op Via de telefoon
I AFLEZEN dat u moet
Ier dient u 3,25 extra
Ie betaalcheaue of een
Ischrijving) insturen,
"rokaart waarvoor wij u
an
Itbus 3229, 4800 MB
ede re punt of komma
Prijs incl.
Zeeland 40/0 g-pw
\l 3,10
4,85
I 6,20
1 7,75
»,30
1 10,85
ƒ12,40
13,95
ƒ15,50
Bornkamp, theeproever, bezig met het proeven van vier verschillende melanges. Een uiterst precies werkje en
- foto de stem johan van gurp
thee kan worden gedroogd op de lopende band óf met
A Hier zijn arbeiders bezig met het uitermate warme
fin r? theebrigade van de. Westelijk Meer Volkscommu-
I "ingzhou. - foto anja verbiest
Theepluksters aan het werk op de velden van een thee-
brigade bij Hangzhou in de Volksrepubliek China.
- foto an ja verbiest
DoorAnja Verbiest
En in welk huisgezin staat
de pot thee eigenlijk niet klaar
wanneer de kinderen uit
school komen. Thee, gezellig,
met iets lekkers erbij. En uit
de pot met kokend heet water
hangt het label van één of
(volgens de fabrikanten een
veel betere gewoonte), twéé
zakjes.
Thee kopen kan overal. Zo
wel in supermarkten als in re
formhuizen, in buurtwin-
keltjes achteraf of in speciale
theewinkels. Het aantal soor
ten dat op de markt is, is ech
ter langzamerhand niet meer
te tellen. Door de toevoeging
van allerlei smaakstoffen,
kleine stukjes gedroogde
vruchten en specerijen kan
men tegenwoordig bijvoor
beeld kiezen uit rumthee,
aardbeienthee, krententhee,
kaneelthee en muskaatthee.
Meestal niet in builtjes,
maar 'los'. Want vele thee
drinkers blijken over het alge
meen namelijk nog steeds de
mening toegedaan dat de thee
zakjes een inferieure, mindere
kwaliteit thee bevatten. Het
stof op de grond zou nog goed
genoeg zijn voor de thee
builtjes.
„Een fabeltje," zegt de heer
B. Bornkamp, theeproever bij
de Dongense theegroothandel
Van Rees BV. „In theezakjes
vindt men melanges van de
beste soort. Het stoffig uiter
lijk wordt veroorzaakt door
het feit dat het hier om melan
ges van tannings en dust gaat,
twee verschillende bladtypes."
En bladtypes zeggen niets
over de kwaliteit van de thee.
Volgens E. Hesse, schrijver
van het boek 'Thee: de oogle
den van Bodhidharma', heb
ben, juist door het toenemende
gebruik van de theezakjes, de
farmings- en dust-types aan
betekenis gewonnen.
„De beste thee is verkochte
thee", meent Bornkamp, ter
wijl hij vertelt dat je het on
derscheid tussen de verschil
lende soorten feitelijk alleen
maar in de praktijk kan leren.
Voor hem geldt als 'ranglijst':
Orange Pekoe - Pekoe - Bro
ken Orange Pekoe - Farmings
- Dust. En om enkele anderen
te noemen: Flowery Orange
Pekoe, Pekoe, Tippy Golden
Flowery Broken Orange Pe
koe, Flowery Pekoe, Pekoe
Souchong en Souchong. De
Tippy Golden Flowery Orange
Pekoe staat bekend als de fijn
ste en meest aromatische
soort: een zuiver bewerkt en
goed gerold blad met veel gou
den puntjes (tip).
Thee met puntjes geeft on
der meer aan dat er jonge
blaadjes zijn gebruikt en dat
er zorgvuldig is geplukt. Sou
chong daarentegen is de Chi
nese aanduiding voor de grof
ste waar bij een voor de han
del bestemde partij. Over de
kwaliteit van de thee zeggen
de aanduidingen echter niets.
Bornkamp: „De smaakom-
standigheden hangen af van
het weer. Valt er teveel regen,
dan krijg je waterige thee, te
flauw van smaak. Gaat er
daarentegen, net voor de pluk,
een nachtvorstje over de strui
ken dan krijg je een puike
thee."
Maar terug naar Van Rees
BV aan de Metaalstraat, de
sinds 1977 in Dongen gevestig
de theegroothandel, onderdeel
van de van oorsprong Engelse
handelsmaatschappij Daily.
Bedrijfsleider is de heer J. van
Engelshoven, ooit begonnen 'in
de rubber'.
„De meeste thee komt van
het vasteland van Azië," ver
telt hij, „Hét land van oor
sprong is China. Later kwam
Volgens Hesse is fermentatie
een niet zo gelukkige term.
"Beter zou het zijn te spreken
van oxydering. In een vochti
ge, enigzins geventileerde
ruimte met een bepaalde tem
peratuur wordt het blad in la
gen van ca. 10 cm hoogte uit
gespreid. De openbreking van
de cellen komt hier tot rust.
Wel werken de bladsappen
onder invloed van de zuurstof
verder op elkaar in. Een che
misch proces dus. Zo ontstaan
de specifieke eigenschappen
van de thee," aldus Hesse.
Na de fermentatie volgt het
drogen. Gedurende twintig
minuten wordt de thee op de
lopende band verhit door hete
lucht van 85 88 graden. Het
koperkleurige blad wordt
zwart. Wanneer de bladeren
in de theepot getrokken zijn
vindt men de koperkleur ech
ter weer terug. Vanuit de oven
wordt de thee vervolgens ge
zeefd en afgepakt in kisten en
balen.
Vervolgens gaan de partijen
naar de veiling. Daar kopen de
handelaren op monster. Voor
dat ze tot de koop overgaan
theeaftreksel wordt naar de
mond gebracht en geproefd.
Doorslikken mag niet. In een
grote bak wordt de geproefde
thee weer uitgespuwd. Voor dé
definitieve beoordeling van de
thee wordt tenslotte op het
uiterlijk (het zogenaamde
'droge' blad), de kleur van het
afgetrokken blad, de schenk in
het kommetje en, uiteraard, de
smaak gelet.
Terug n^ar de veiling. Wan
neer die voorbij is en de par
tijen zijn verkocht, komt Van
Rees in beeld. De maatschap
pij heeft inkoopkantoren in
onder meer Ceylon, Coplombo
eh Djakarta. Grote (en minder
grote) partijen worden van de
handelaren betrokken en naar
Europa verscheept. Een aan
zienlijk deel van de voor Van
Rees bestemde handel komt
uiteindelijk aan in Dongen.
Daar worden de partijen in
een grote hal opgeslagen.
In die hal staat, naast de ve
le pallets met kisten en balen
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIHIIIII
de thee ook uit Tibet en Japan.
Nog later uit Ceylon en India.
Tegenwoordig wordt er tevens
thee verbouwd in landen als
Argentinië, Brazilië, Kenia en
Mozambique."
De heer Bornkamp vult aan
dat je ook in Rusland en Tur
kije theeplantages vindt.
„Maar die produceren over het
algemeen mindere kwalitei
ten. Het beste klimaat voor de
thee vindt men nu eenmaal
rond de evenaar."
Voordat er sprake is van de
(zwarte) thee die wij hier in
Nederland in de winkel kun
nen kopen gebeurt er heel wat
met het versgeplukte theeblad.
De heer Van Engelshoven: „De
bladeren worden eerst ver-
flensd. Dat betekent dat het in
dunne lagen op stellingen
wordt uitgespreid, meestal op
de zolder van de theefabriek.
Door een constante lucht
stroom van ongeveer 30° C
door de ruimte te sturen wordt
het blad gedroogd."
Dit proces is nodig omdat
een versgeplukt theeblad niet
kan worden gerold. Het bevat
teveel water en is daardoor te
breekbaar. Tijdens het proces
van verflensen, dat zo'n twaalf
tot achttien uur in beslag kan
nemen, verliest het blad onge
veer zestig procent van zijn
vocht.
Nadat het blad verflensd is
wordt het gerold. De bladcel
len worden opengebroken, de
celsappen kunnen zich met el
kaar vermengen en het blad is
gereed voor de fermentatie.
worden de diverse soorten die
aangeboden worden geproefd.
In feite doet de heer Born
kamp hetzelfde werk als de
handelaren op de veilingen in
Colombo of Djakarta. De heer
Bornkamp echter proeft de
thee als controle. Om bijvoor
beeld aan te tonen in welke
mate een partij op zee schade
heeft opgelopen door slecht
weer.
Theeproeven is niet hetzelf
de als een slok thee nemen,
even door je mond laten spoe
len, doorslikken en het al dan
niet lekker vinden. Theeproe
ven is een hele kunst waar
voor heel wat komt kijken.
Een beschrijving: In kar
tonnen bakjes ligt de losse
thee. Voor de bakjes staan
kommetjes en daarvoor weer
potjes, met een oor én een dek
seltje. In elk polje wordt een
zorgvuldig afgewogen hoe
veelheid thee gedaan. Daarop
wordt kokend water geschon
ken, waarna snel het dekseltje
op het potje gaat. De thee moet
vervolgens zes minuten trek
ken.
Dan wordt de inhoud van
het potje in het kommetje ge
schonken. Vóórdat men echter
gaat proeven wordt, door in
het potje te ruiken, de thee-
geur vastgesteld. De afgetrok
ken bladeren worden op de
dekseltjes uitgestort en het
echte proeven kan beginnen.
Dat gebeurt met een speciale
zilveren of verzilverde lepel.
Een klein beetje van het
thee, een blend-installatie.
Daarmee kunnen de verschil
lende soorten thee tot de ge
wenste melange gemengd
worden. En ook dat is weer
een hele kunst. Zeker als men
weet dat de kwaliteit van de
thee van één bepaalde planta
ge nooit constant kan zijn ten
gevolge van de wisselende
weersomstandigheden. Deson
danks moet de klant er van op
aan kunnen dat het pakje thee
dat hij in de winkel koopt de-
zelfde kwaliteit heeft als het
pakje van hetzelfde merk dat
hij al eerder kocht.
De mengopdrachten krijgt
men in Dongen van de moe
dermaatschappij in Rotter
dam. Voor het oog van de toe
vallige voorbijganger gebeurt
er aan de Metaalstraat dan
ook feitelijk niet meer dan het
af en aan rijden van vracht
wagens met balen thee. Dat
het aftreksel ondertussen een
heel andere smaak heeft ge
kregen is aan de buitenkant
niet te zien.
Tenslotte weet de heèr
Bornkamp, in verband met de
houdbaarheid van thee, nog
een aardige anekdote te ver
tellen. „Toen in juni 1967 het
Suezkanaal werd gesloten la
gen er net schepen van ons ir>
dat gebied. Bij de heropening
van het kanaal in juli 1974, dus
zeven jaar later, was een groot
deel van de partijen nog goed.
De thee was alleen nog wat
verder gefermenteerd en dus
zwarter geworden. Na contro
le is een groot deel van de zen
ding uiteindelijk weer terug
gegaan naar het Midden Oos
ten en daar verkocht." - -i
A78 lnENSPAG 11 ME11983
