Kunsthart laatste redmiddel voor veel hartpatiënten Krachtmeting tussen regering en uiterst rechts in Ontwikkelings hulp neemt reëel af Het 'monopolie van de Spaanse\ socialisten ABNB Sancties VS tegen Moskou averechts Dankert: Zingen in de sauna Nijpels for president? Agenda SHULTZ Oi DINSDAG 10 ME11983 ACHTERGROND T:| DINSDAG 10 MEI Pomp Dr. Willem DeVries uit Utah (VS): 'OVER TIEN JAAR ALGEMEEN TOEGEPAST' Vijf jaar Nederland Emoties Haags Hoogstandje 'Zwevend' Zorg Afgewezen Risico STUDIE: Dertig doden bij explosie in kerkgebouw "IS SPAARGEL (extra pensioe planmatig te sp te zijn van het maandelijks ee jaar. Tegen eem lijden, dan krijg bedrag dat u an ligt een brochu Laat geld voor Door Wippel Hou ben Vandaag wordt hij benoemd tot ereburger van het Friese Workum, gisteren asisteerde hij bij een hartoperatie in het Bredase hartchirurgisch cen trum De Klokkenberg. Afge lopen zaterdag kreeg hij in Breda een enthousiast ap plaus na een lezing van bijna een uur over de operatie waardoor hij op 1 december 1982 met een kunsthart tand arts Barney Clark in Utah (VS) uit de greep van de dood haalde. Dr. Willem DeVries (39), Amerikaan in hart en nieren, zoon van een Nederlands emi grant, mormoon, vader van zeven kinderen, hoofd van de hartchirurgische afdeling van het Utah Medical Centre en de enige chirurg in Amerika die van de Food and Drug Admi nistration toestemming heeft gekregen te experimenteren met kunstharten bij mensen. „De verpleegsters bij ons zeggen dat ik er een handje van heb op de intensive care- afdeling binnen te stappen als ik er met een patiënt iets fout gaat. Noem het maar geluk". De boomlange en broodmage re DeVries vergeet er bij te vertellen dat hij heel vaak die zaal oploopt. Hij is een hart chirurg in hart en nieren en wordt in de Amerikaanse bla den een man genoemd die op valt door zijn vriendelijkheid en gevoeligheid. „Je moet een patiënt behandelen alsof hij familie van je is", zegt hij. Hij is door een pharmaceu- tische firma uitgenodigd voor een trip naar Nederland. Za terdag tussen de middag zou hij in Breda de nationale pers ontmoeten. Tot niet geringe verbazing van de pharmaceu- ten is alleen deze krant verte genwoordigd. „Ze zijn te lui om hun bed uit te komen", mompelt een boze pharma- ceut over de Nederlandse journalisten. De nationale pers heeft overigens wèl wat gemist. Willem DeVries heeft niet alleen als eerste hartchi rurg met succes bij een mens een kunsthart geplaatst, hij kan ook boeiend praten over de toekomstige toepassings mogelijkheden. Dat hij zich zelf tot de beste hartchirurgen van Amerika rekent, zoals Amerikaanse bladen schrij ven, neem ik maar voor ken nisgeving aan. Wat is er in grote lijnen in Utah gebeurd voor deze opera tie kon plaatsvinden? „In Utah zijn de afgelopen jaren proeven met kunsthar ten genomen op zo'n vierhon derd dieren. Maar de mens reageert anders dan een dier. Daarom gaan we zeer voor zichtig te werk. Ik heb nu één kunsthart mogen plaatsen. Dat Barney Clark vier maan- den later overleed had met zijn nieuwe pomp niets te ma ken. Een pomp, dat zeg ik heel bewust, want meer is een kunsthart niet. Het apparaat bleef gewoon werken toen Clark was overleden. De komende twee a drie jaar mag ik nog zes keer een kunsthart implanteren. Daar na zal de overheid beslissen of we met dit hulpmiddel verder gaan werken. Momenteel zijn er vier mensen die in principe in aanmerking komen voor een kunsthart. Ik ben er zelf van overtuigd dat de Jarvik 7, het door dr. Robert Jarvik en de Nederland dr.Willem J.Kolf geconstrueerde kunst hart, het voortreffelijk doet. Dat bleek ook toen we het ap paraat na het overlijden van Clark konden bekijken. Het zag er nog als nieuw uit". Wat is nu nog het belang rijkste technische probleem? „Het aandrijfsysteem. Bij Barney Clark was dat een kast op wieltjes met een ge wicht van 150 kilo. Hij was dus nauwelijks mobiel. Je mocht op dat moment ook niet verwachten dat iemand met een kunsthart weer volop zou gaan fietsen en golfen. We zijn nu al een stuk ver der en hebben een koffer van vijf kilo gewicht ontwikkeld waarin batterijen om het kunsthart zes uur aan de gang te houden. Niet zwaarder dan een gemiddelde boodschap pentas van een vrouw. Er wordt aan gewerkt om in het kunsthart zelf een elektro- hydraulisch systeem te ma ken waardoor er geen aan- drijfmotor aan de buitenkant van het lichaam meer nodig is. Op welke termijn zal het kunsthart meer algemeen toe gepast kunnen worden? „Ik praat over Amerika. Hier bépaalt de Food and Drug Administration of een bepaald medicijn of hulpmid del in de verkoop mag komen. De Jarvik 7, het beste kunst hart tot nog toe, kan die toe stemming pas krijgen als de experimenteerfase voorbij is. DR. WILLEM DeVries Ik verwacht dat we over een jaar of vijf in Amerika dage lijks kunstharten bij mensen zullen implanteren. Over tien jaar kunnen er dat 50.000 per jaar zijn. Iedere goede hart chirurg kan die operatie doen, want technisch is het geen moeilijke operatie. Hij is er ongeveer zeven uur mee be zig". Welke toepassingsmogelijk heden ziet U? - fotodestem/johanvangurp „Je kunt het kunsthart ge bruiken als definitieve ver vanger van een erg slecht functionerend hart. Je kunt het ook als tijdelijke vervan ger gebruiken. Het komt vaak voor dat een hartpatiënt over lijdt omdat er op dat moment geen donorhart voor een transplantatie aanwezig is. Je kunt in die gevallen tijdelijk een kunsthart inbrengen en weken of maanden later als nog een transplantatie ver richten. Je zou in die tijd ook het eigen hart van de patiënt buiten diens lichaam kunnen herstellen en er later weer te rug in plaatsen. Op de lange termijn geef ik zelf de voorkeur aan een per manent kunsthart voor een patiënt. De overlevingsper- centages na een harttrans plantatie zijn niet zo best. Binnen een jaar overlijdt een kwart en binnen vijf jaar de helft van die mensen. Een enorm probleem in Amerika is het tekort aan donorharten voor transplantaties. Jaar lijks komen er 30 tot 50 be schikbaar, terwijl er 15.000 mensen voor zo'n operatie in aanmerking komen. Het kunsthart kan dus heel veel levens redden". Dus ook in Nederland? „Waarom niet. Ik ken de kwaliteit van de Nederlandse hartcentra niet, maar iedere goede hartchirurg kan deze operatie uitvoeren. Ik weet dat Japan, Buenos Aires, Ber lijn en Wenen het nu al zou den kunnen. Maar niet met een Jarvik 7. Willen andere landen snel kunnen gaan werken met kunstharten dan zullen zij die zelf moeten ont wikkelen en door hun overhe den laten goedkeuren. Als ik een advies mag ge ven: laat in een land als Ne derland maar één centrum zich met kunsthart-implanta- ties gaan bezighouden. Je hebt er een groot aantal tech nische en medische specialis ten bij nodig en vooral de na zorg vergt veel. Je kunt dat beter op eén plaats concentre ren dan versnipperen over di verse. Het maakt niet uit of dat in een academisch zieken huis is, in een algemeen zie kenhuis of in een categorale kliniek als hier in Breda". De kosten? „Aan research is de laatste jaren in Utah een miljoen dol lar gespendeerd. De operatie op Barney Clark en diens ver blijf van vier maanden in ons ziekenhuis hebben 150.000 dol lar gekost. Een harttrans plantatie kost in Amerika tussen de 100.000 en 200.000 dollar. Als er op ruime schaal met kunstharten bij mensen gewerkt mag worden hoeft dat per patiënt niet meer dan 50.000 dollar te kosten". Wat voor emoties heeft dit eerste kunsthart in de wereld opgeroepen? „Tijdens de operatie waren er in ons ziekenhuis 488 kran ten uit de hele wereld verte genwoordigd. Mevrouw Clark kreeg dagelijks duizenden brieven uit de hele wereld, vooral van kinderen. Sommi ge kerken hebben zich tegen het kunsthart uitgesproken. Als het echte hart het begeeft is het leven over, is hun standpunt. Wij zien het kunsthart echter puur als een medicijn. Mijn eigen kerk heeft er geen problemen mee. Het kunsthart verandert de patiënt niet, noch geestelijk of sociaal en noch in z'n gevoe lens. Barney Clark zei toen hij zijn vrouw de eerste keer na de operatie zag: 'Ook al heb ik een ander hart, ik houd nog net zoveel van je als met mijn eerste hart'. Dat was voor alle mensen die daarbij aanwezig waren een erg emotioneel mo ment. De meesten lieten hun tranen de vrije loop. Het kunsthart is gewoon een pomp die de bloedcirculatie moet regelen en die de mens niet wezenlijk verandert". Wie beslissen of zo'n ingreep zal plaatsvinden? „De patiënt moet op een an dere manier niet meer te red den zijn. Hij moet zelf zijn toestemming met een handte kening bekrachtigen en 24 uur later nog eens. Zijn familie moet datzelfde doen. Als een van beide partijen er niet he lemaal achter staat kun je de operatie vergeten. Clark was onze derde kandidaat. De eer ste was een brandweerman uit New York. Hij wilde 't zelf wel, maar hij was gescheiden. We waren er kapot van toen we merkten dat noch zijn ex-vrouw noch zijn vier doch ters tussen de 20 en 30 bereid waren hem tijdelijk te verple gen. De man is kort daarop gestorven. Mevrouw Clark heeft een groot deel van de verpleging van haar man in het ziekenhuis gedaan. Je hebt er persé iemand uit de eigen omgeving van de pa tiënt bij nodig". Vandaag feest rond de fleg matieke en onderkoeld over komende dr. Willem DeVries. Volgende week is hij terug in Utah en kan hij zich, zoals zo veel anderen over de hele we reld, weer storten in zijn on derzoek naar nog betere toe passingen van de medische wetenschap. Met countrymu- ziek en zachte rock in de ope ratiekamer. Van onze redactie buitenland NYLiSTROOM - De Nasionale Partij, sinds 1948 ononderbro ken aan de macht in Zuid- Afrika, gaat vandaag een krachtmeting aan met de rechtse vleugel van de blanke Afrikaners, de Conservatieve Partij van Dr. Andries Treur- nicht. Twee tussentijdse verkie zingen in de uiterst behou dende kiesdistricten Sout- pansberg en Waterberg in Transvaal kunnen de comfor tabele meerderheid van de Nasionale Partij in het parle ment niet in gevaar brengen. Maar niettemin zou een over winning van de Conservatie ve Partij een flinke slag bete kenen voor de Nasionale Par tij. De verkiezingen geven het meest behoudende deel van het Afrikaner volk de gele genheid zich uit te spreken over de voorzichtige hervor mingsplannen van de rege- ring-Botha. De gang naar de stembus in deze twee platte- landsdistricten komt juist een week nadat de regering het omstreden wetsontwerp heeft gepubliceerd, dat politieke zeggenschap geeft aan de ge meenschappen van Indiërs en kleurlingen. Dit hervormingsplan heeft een breuk veroorzaakt in het monolithische blok van de Afrikaner-nationalisten. De rechtervleugel van de toch al rechtse Nasionale Partij ver zette zich tegen elke verwate ring van de 'blanke baasskap'. De Conservatieve Partij werd vorig jaar opgericht nadat 18 parlementariërs uit de Nasio nale Partij traden uit protest tegen de hervormingen. De macht delen betekent de macht verliezen, zo houdt Treurnicht de Afrikaner kie zers voor. Kleurlingen en In diërs zijn onze bondgenoten niet, ze staan sympathiek te genover de eisen van de zwar ten. Onder de nieuwe grond wet zullen zij de vijfde kolon- ne van de zwarten worden, zo riep Treurnicht onder ap plaus van zijn toehoorders. Voor de 20 miljoen zwarte Zuidafrikanen is in de nieuwe grondwet geen plaats inge ruimd. Zij moeten hun poli tieke rechten zien te verwe zenlijken in de thuislanden. De Afrikaners, afstamme lingen van Nederlandse kolo nisten, vormen vanouds een gesloten machtsblok, bijeen gehouden door hun taal, het Afrikaans, de Nederduits-ge- reformeerde kerk en de Na sionale Partij. Afsplitsingen zijn weliswaar eerder voorge komen, zoals de Herstigte Na sionale Partij, maar hebben nooit zo'n omvang aangeno men als nu. Voor het eerst moeten de Afrikaner kiezers een keuze maken uit verschil lende Afrikaner-voorman nen. De uitslag is zeer onze ker, omdat in Zuid-Afrika geen opiniepeilingen gehou den mogen worden tijdens verkiezingscampagnes. De ironie wil dat de Nasio nale Partij deze ongelegen krachtmeting over zichzelf heeft afgeroepen. Begin dit jaar daagde minister van ar beid Fanie Botha de conser vatieven uit hun politieke aanhang te toetsen door het tegen hem op te nemen in tus sentijdse verkiezingen in Soutpansberg en Waterberg. De conservatieven namen de uitdaging aan. Fanie Botha's impulsieve actie heeft de lei ding van de Nasionale Partij heel wat hoofdbrekens be zorgd, want deze Transvaalse plattelandsdisctricten staan bekend als bolwerken van Afrikaner conservatisme. Een derde tussentijdse ver kiezing wordt dinsdag gehou den in Waterkloof, een bui tenwijk van Pretoria, waar de Progressieve Federale Partij een goede kans maakt. De PFP, die vooral aanhang heeft onder de engelstalige bevolking, is gekant tegen de apartheidspolitiek. In Soutpansberg moet Fa nie Botha, die het bij de rech tervleugel al eerder had ver bruid toen hij vakbondsrech ten toestond aan zwarte Zuid afrikanen, het opnemen tegen de conservatief Thomas Langley. Treurnicht, een voormalig minister van de Nasionale Partij, staat kandi daat in Waterberg. In de verkiezingscampagne heeft de Nasionale Partij sterk ingespeeld op het con servatisme van de Transvaal se boeren met beloften als voortzetting van de apart heidspolitiek, rassenscheiding in de treinen, en een vesti gingsverbod voor Indiërs. Premier P.W. Botha heeft al aangekondigd dat de blan ke bevolking van Zuid-Afrika zich nog bij referendum zal mogen uitspreken over de nieuwe grondwet. Die nieuwe grondwet voorziet in de in stelling van een parlement met drie kamers: een blanke kamer, een kleurlingen-ka mer en een Indiër-kamer. Te vens komt er een presiden tieel systeem, waarbij grote bevoegdheden worden gecon centreerd in de president. „Mijnheer Dankert, kunt u ook zeggen wanneer u gaat zorgen voor een musische ruimte in Straatsburg?" Hel der klonk de vraag door de Opkamer van Nieuwspoort: Julius Vischjager, hoofd- en enig redacteur van The Daily Invisible, verstaat zijn vak. Met zijn gebrandstencilde periodiek, maar weinig zicht baarder dan de naam al doet vermoeden, bouwt hij zich steeds meer een naam op. Be kende Nederlanders als Cees Sorgdrager (Den Haag Van daag) en de Brabantse Com missaris der Koningin Van der Harten houden zich rai- son van een kwartje graag op de hoogte van de manier waarop hij vele groten der aarde - of toch minstens van West Europa - op de voet volgt. Zo vergezelde hij koningin Beatrix naar' het Verenigd Koninkrijk, ondervroeg hij premier Van Agt op strenge toon naar diens opvattingen betreffende de nieuwe opera in Amsterdam en accepteerde hij met graagte de uitnodi ging van Xaviera Hollander de presentatie van haar boek over haar overzeese activitei ten bij te wonen - wat hij een week later weer goedmaakte met een bezoek aan het con gres van de Rooie Vrouwen. Dankert had met een ge past antwoord geen moeite: „U weet dat we al ernstige be grotingsmoeilijkheden heb ben, maar misschien kunnen we ooit de sauna ombouwen. Daar wordt nu al heel aardig gezongen." Dat stemde Vischjager tot tevredenheid. Want zijn vol- igende vraag, of Dankert ook niet vond dat een Europarle ment zonder Dankert even kaal was als The Daily Invisi ble zonder Vischjager, was een rechtstreeks aangevertje. Dankert was het dan ook met PIET Dankert .sauna ombouwen. de zeer actieve hoofdredac teur voor 100 eens. „Duisenberg is bevangen door het „Boer Koekoek-syn droom". De president van de Nederlandsche Bank is overal „teugen." Het enige waar de goeroe van de gulden zich druk over kan maken is, dat ons betaalmiddel keihard blijft." De FNV-vakbortdskrant. WIM Duisenberg .daar ben ik teugen. Wat nu? Nijpels minister en misschien zelfs minister-pre sident? Holland Life, „Busi ness, Culture and Newsmaga zine of the Netherlands", weet het zeker: „Nijpels will one day be put to the test". Het inmiddels vijfjarige magazine, dat uiterlijk een beeije oogt als De Tijd, heeft aanleiding gezien aan de stormachtige carrière van de jonge, knappe" WD-leider ED Nijpels .put to the test. - f0t0 s archief de stem „die van tijd tot tijd evenveel publiciteit haalt als Lady Di" een compleet omslagartikel te wijden. Daarin alle aandacht voor zijn JOVD-werk, zijn raadswerk in Bergen op Zoom, zijn werk in de Kamer voor minderheidsgroepen dat indirect leidde tot gerucht vorming over zijn sexuele ge aardheid en zijn misgrepen met Schwietert en Metz, waarvan het volgens Holland Life nog steeds een mysterie is dat hij tot in de Kamer heeft kunnen doordringen. Maar Nijpels heeft, zo meldt Holland Life, al die problemen overwonnen: hij werkt nu verder aan zijn weg naar de top, „watched closely by old-timers like Rietkerk, De Korte and Van Aardenne". „In afwachting daarvan kan deze aardige man, die ervan houdt Asterix te lezen en in carnavalsbands te spelen, al leen maar blijven uitzien naar dat definitieve doelpunt." Pikant detail is dat Holland Life zijn eerste nummer vijf jaar geleden grotendeels wijdde aan de Jonge, veelbe lovende" politicus Jan Ter louw. En in zijn hoofdredac tionele commentaar begint uitgever Joe van Hoogendorp toch ook wel een beetje te twijfelen of Nijpels het ooit tot premier brengt Met alleen „young and handsome" zijn haal je dat niet. Vanwege de vrije Hemel vaartsdag, heeft ook de Twee de Kamer maar een korte werkweek, zonder grote de batten, op de RSV-zaak na. Volgende week wordt dat an ders, want dan staat de „Voorjaarsnota" op de agen da. Natuurlijk hopen we vrij dag ook het verlossende woord uit het Catshuis te ho ren. Van Agt naar Brabant. Of._„ IIP* C ■W Door Anton Theunissen DE socialisten maken sinds het weekeinde in de Spaanse politieke arena bijna volle dig de dienst uit. Na de vero vering van een grote meer derheid in het Spaanse par lement eind vorig jaar, heb ben zij nu ook de „macht" in de regionale parlementen en de gemeenteraden. De rechtse Volksalliantie van de omstreden oud Fran co-minister Fraga Iribarne, de tweede partij van het land, die zich duidelijk als centrumpartij probeerde te profileren, is verder terug gedrongen. Tekende zich na de parle mentsverkiezingen in Span je na het wegvagen van het politieke centrum een twee partijenstelsel af, na de ne derlaag van de Volksallian tie in het weekeinde is het overwicht van de socialisten (PSOE) van Felipe Gonzalez zo groot geworden, dat een opdoemend twee partijeen- stelsel al bij voorbaat als een doodgeboren kindje moet worden beschouwd. Op grond van de cijfers moet men concluderen, dat er in Spanje voorlopig geen alternatief voorhanden is voor een socialistische rege ring. De stevige verankering in het centrum heeft de so cialisten niet alleen tot een echte volkspartij gemaakt, maar zelfs de partij van de „natuurlijke meerderheid". De 'zwevende' kiezers, die Gonzalez zelf geschat heeft op zo'n drie miljoen, zijn ook deze keer de socialisten trouw gebleven. In de eerste plaats, omdat Gonzalez tot nu toe een verstandig beleid van de kleine stapjes èn suc- cesjes gevoerd heeft, en in de tweede plaats omdat een al ternatief in Spanje afwezig is. Bovendien is de socialisti sche partij als een homoge ne, harmonieuze club over gekomen en de socialisten hebben de spanningen en fricties binnen de partij, die er volop zijn, binnenskamers kunnen houden. Toch klinkt in de Spaanse commentaren na de nieuwe triomf van de socialisten enige zorg door. Wanneer de huidige trend zich in Spanje voortzet - zo valt die zorg te verwoorden - is de kans groot, dat de jonge Spaanse democratie zich ontwikkelt tot een PSOE-staat. Zo'n PSOE-latifundium wordt gezien als een gevaar voor een pluralistische democra tie en de commentaren wij zen in dit verband op Mexi co, waar dezelfde regerings partij al jaren en jaren de dienst uit maakt met alle na re gevolgen vandien. De so cialisten zelf willen van zo'n De Spanjaarden hebbel zondag onverbloemd i| rechtse Volksalliantie wezen als middenpartij Daaraan zal de grove taktisj van Fraga Iribarne vreemd geweest zijn. omstreden verleden was eel zware hypotheek voor partij en na zondag is k<| wel duidelijk dat er in Spar] je geen centrumplaats voor een rechtse middenpail tij. Uit deze ontwikkeliC zal, zo wordt verwacht, Fr<| ga Iribarne zijn conclu3| trekken en snel opstap, want ook als oppositieleidsj in het parlement heeft 1' blunder op blunder ges: peld. Na het vertrek vfj Frage Iribarne zou de vrij zijn voor de vestigt van een nieuwe centrumpatf tij, waarin christen-dei craten, liberalen en constt| vatieven zich thuis zout' kunnen voelen. Dat zou voor de stability van Spanje een gezonde o»| wikkeling zijn. Zelfs FelifT Gonzalez maakt er geen in heim van, dat de „dakMJ kiezers een „thuis" moetr hebben en hij weet maart te goed dat zij bij zijn socilj listische partij tij dei," „schuilen". Met and!] woorden: het monopolie' de socialisten zal in ieder f val een tijdelijke zaak zijn I Van onze redctie buitenland Het bedrag dat de rijke lan den gezamenlijk beschik baar stellen voor hulpverle ning aan de ontwikkelings landen wordt reëel kleiner; dat is in het algemeen ge sproken betreurenswaardig maar voor de armste landen in de Derde Wereld rampza lig, aldus Bradford Morse, bestuurder van het Ontwik kelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP). Hij zei dit maandag in Ge- nève bij de opening van een vergadering tussen verte genwoordigers van vijf van de armste landen in Azië - Afghanistan, Boetan, Wj de Maladiven en Wes'-S] moa - en van hulp verlek de landen. De besprek® maken deel uit van het o" leg dat sinds 1982 regel®! wordt gepleegd tussen Ml verlenende regeringen e»T 36 minst ontwikkeld? 1 den. De beraadslagingen zu vermoedelijk tien dag® beslag nemen. Er w°r®J sproken over de ontvn^ lingsplannen van dew1! den en over de rol die de^j norlanden bij de ui tv® daarvan kunnen spelen vijf landen hebben ze» de vergadering gevraag" „Ec< oorl TEVREDEN steekt de socialistische voorman Felip I Gonzalez een Havanna op: zijn partij heeft een dutdelij.l ke verkiezingsoverwinning behaald. - foto*J gevaar niet horen. Zij ver! wijzen naar Zweden, waal de socialisten ook tientalleJ jaren zonder onderbrekiiJ aan de macht zijn geweej en dat is niet ten nadele g weest van het democratisch! model. Feit is, dat een partij poli-l tiek monopolie van de socia l listen in een jonge, kwetsba] re democratie als die Spanje een extra risico kal inhouden, maar zou die ontf wikkeling jaren voortdurcl - wat niet al te waarschijn! lijk is, omdat het electoral verre van tot rust is men - dan moet men dl hoofdschuld daarvan afwen! telen op de huidige, zeer a deelde oppositie. Het fiasi van het Spaanse cental heeft een zeker machte! cuüm geschapen. Het Spaan! se politieke midden, dat in dl overgang van de dictatwl naar de democratie vooif treffelijk gefunctioneeil heeft, is na het weekeind! verder in het niets op De partij van Adolfo Suars| de oud-premier en leid-:] van de inmiddels opgehevel Unie van Centrum-den:! craten, verloor verder enocl een nieuwe partij van libel ralen onder leiding van Gaif rigues Walker deed het i slecht, dat zij in de vertol zingsuitslag nauwelijt| voorkomt. Shultz kort na aankon in Parijs. - fot< WASHINGTON - De econ. mische sancties tegen de Soa jet-Unie die de Amerikaan: regering heeft afgekondig wegens de gebeurtenissen i Afghanistan en Polen hebbe de VS en hun bondgenote meer schade berokkend dan t Sovjet-Unie. Dit is de conclusie van ee studie van het Amerikaans Huis van Afgevaardigden. Hé indertijd ingestelde graanem bargo tegen de Sovjet-Unie e de sancties tegen de aanle van een gaspijpleiding van Si berië naar West-Europa heb ben volgens de studie scheure veroorzaakt in het wester bondgenootschap. De VS heb ben bovendien de naam gekre gen een onbetrouwbare han delspartner te zijn. Op drama tische wijze is duidelijk ge worden waar de grenzen lig gen van het vermogen van di VS om succes te boeken vi; handelspolitieke druk, aldu: de studie. MEXICO - Door een explosie zijn in de nacht van zondag o| maandag in een kerk in Mexi co minstens 31 mensen gedooc en meer dan zevenhonderd ge wond. Het ongeluk gebeurde door dat ongeveer twintig kilo voor het vervaardigen van vuur werk in de kerk opgeslagen kruit explodeerde. Volgens de eerste resultaten van het onderzoek waren in de kerk Santa Cruz van het bij Mexicostad gelegen dorp Tla- Pacoya enkele honderden mensen aanwezig in verband met een religieus volksfeest, dat traditioneel met veel vuurwerk wordt gevierd. Ter wijl feestvierders buiten het gebouw daarmee bezig waren kwam via een open raam een stuk vuurwerk terecht in een ruimte waar vuurwerkmakers hun kruit in kartonnen dozen hadden opgeslagen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 4