„Nou, van mij hoeven
ze helemaal niet
o<
TALEN
K
ZATERDAG 7 ME11983
JfrATERDAG 7 ME11!
'OK KINDEREN, losgeweekt uit een
andere cultuur, vieren morgen
moederdag.
Vraag het maar aan Kim, Lee, Soy en Jay:
vier Koreaanse kinderen met een kansloos
verleden. In Nederland kregen ze voor het
eerst een achternaam, van Dick en Lutz
Kerkhoven uit Zaltbommel. Uiteraard
mag hun mama morgen uitslapen.
M Twijfels
S Wennen
Lomp
Schrik
Stilte
Zwarte
Zingen
.OMENDE
vrijdag, kc
congrescentn
vredesbewegi
verontruste bui
de samenwerke
voor de „Tw
atomaire ontw
conferentie dus
zones' v
De NIEUWE pr
Herzog, werd Vi
bij de Verenigde
zijn rol in het Ei
Wereldoorlog.
Arnhem, Lim
Nederland nc
Door Hans Toonen
Zonder achternaam tel je
in Zuid-Korea niet mee.
Ben je bovendien geboren
uit een ontmoeting met
een voorbijtrekkende
Amerikaanse soldaat,
dan besta je doodgewoon
niet.
Kim Kerkhoven, nu 16,
was zo'n vergeten zoon.
De eerste 4,5 jaar van zijn
leven is hij dan ook met
de nek aangekeken. Was
hij levend begraven in
een kindertehuis in Seoel.
Een schrijnende ervaring die
Kim opnieuw beleefde toen hij
in 1979 met zijn nieuwe ouders
en broer Lee, ooit ook een 'va
derloze' verschoppeling, met
vakantie was in zijn vaderland.
Vader Dick: „Zelfs voor de
gids, die dag in dag uit met ons
optrok en volledig op de hoogte
was van de adoptie-achtergron
den van ons gezin, was Kim nog
minder dan lucht. Vooral voor
mij als vader was dit schaamte
loos negeren een pijnlijke ont
dekking. Toch zijn mijn vrouw
Lutz en ik achteraf erg blij met
deze ervaring. Want nu zijn we
er vast van overtuigd dat we er
destijds goed aan hebben ge
daan om Kim te adopteren."
Hoe adopteer je? Op afstand
door maandelijks 45 gulden
over te boeken, of door zo'n
kansloos kind in een totaal
vreemde samenleving een nieu
we, betere kans te geven?
Ook Dick, 45, vol-grijs, verte
genwoordiger, en Lutz, 40, fel
tegen hen die aan haar kinderen
komen, lagen eind jaren zestig
wakker van deze gewetens
vraag. Hun eigen drie kinderen
waren vanwege een erfelijke
ziekte ten dode opgeschreven.
Zet daar bovenop een aangrij
pende tv-uitzending van de
schrijver Jan de Hartog, zelf
vader van twee Vietnamese we-
zen, en de weg naar adoptie was
onontkoombaar.
Terwijl Jay, 7 jaar en zicht
baar aan het 'wisselen' dicht te-
gen haar moeder aankruipt,
licht Dick toe: „Onze dochter
Yolanda leefde nog toen wij im-
pulsief reageerden op De Har-
togs oproep om in godsnaam
iets te doen aan de vele wezen
op deze wereld. Wat uit zeg
I maar eigen belang begon, groei
de al gauw uit tot grote betrok-
kenheid. Voor dit eigen belang
hoef je je als ouders niet te
schamen. Bij de meeste adopties
staat dit centraal. En niet de
hulp aan het kind in nood."
Bij Dick Kerkhoven groeide
de betrokkenheid zelfs uit tot
actief meebesturen bij de Ne-
derlandse Vereniging Wereld-
I kinderen, waar aan adoptie al-
leen dan wordt meegewerkt als
geen andere (financiële) hulp
uitkomst biedt. „In Korea heb-
ben kinderen, die niet door hun
I vader zijn erkend, absoluut
1 geen toekomst. Dan hoor je er
niet bij. Zuid-Korea kent nu
eenmaal geen Burgerlijke
Stand. Bovendien mag alleen de
vader zijn kind inschrijven in
het familie-register. Weigert hij
dat, dan is de toekomst van zijn
kind teruggebracht tot nul-
komma-nul. Kinderen zonder
achternaam mogen niet naar
school
Op 13 mei 1971 kreeg Kim
voor het eerst een achternaam:
Kerkhoven. Nog geen vijf jaar
later kreeg hij er een broertje
bij. Lee, nu 12, ooit te vondeling
gelegd door een radeloZe moe-
der. En op 23 septemnber 1980
breidde het gezin Kerkhoven
zich uit met Soy (nu 10) en Jay,
twee Koreaanse zusjes zonder
vader.
Kortom: vier kinderen uit een
land zonder Moederdag of Va-
derdag.
Natuurlijk is dat even wen-
nen. Vooral voor de omgeving,
I de collega's op het werk, je ken-
nissen. Maar niet aan het moe-
der- of vaderschap.
Lutz: „Ik was toch al moeder
van drie, inmiddels overleden
kinderen. Toen ik moeder werd
I van een bruin kindje, had ik
I daar dan ook niet zoveel moeite
I mee. Eerlijk gezegd heb ik de
adoptie-procedure als heel pret-
I tig ervaren. Kijk, als vrouw ben
je alleen in verwachting van
een kind, terwij 1 je bij een adop-
I tie samen in verwachting bent.
Vanaf het moment dat de maat
schappelijk werker ons de foto
van Kim liet zien, groeiden we
samen naar dat kind toe. Samen
Het gezin Kerkhoven uit Zaltbommel. Van links naar
mcMs: Soy, Kkn, Lee, Jay en hun ouders Lutz en Dick,
Kim, Lee, Soy en Jay
kregen een achternaam
in Zaltbommel
schrijf je een brief, samen
wacht je af. Samen ga je naar
Schiphol..." Ze aarzelt even,
slikt en bekent dan: „Onze
grootste angst op Schiphol was:
herken ik mij n kind wel
Even later legt Dick uit:
„Sinds enige tijd mogen adop-
tie-ouders niet langer zelf hun
kind in Korea ophalen. De gea
dopteerde kinderen, meestal
vijf, soms meer, worden onder
escorte naar Nederland gevlo
gen. Zelf heb ik ook weieens als
escorte gefungeerd. Als je dan
met vijf babies op je arm uit het
vliegtuig stapt en tegen de
wachtende ouders zegt: hier is
je kind.dan voel je je echt
Onzelieveheer."
Hier is je kind! Toch een ge
baar dat niet iedereen zal ont
roeren.
„Klopt, voor menigeen zijn en
blijven wij de surrogaat-ouders
van onze kinderen. In het begin
stoorden wij ons daaraan. Nu
allang niet meer. Natuurlijk
blijft het triest, want zo'n predi
kaat getuigt van kortzichtig
heid," verzucht Dick.
Kim was het eerste bruine
kindje in Zaltbommel. Dus een
bezienswaardigheid, aan wie
bewondering, nieuwsgierigheid,
maar ook lompheid ten deel vie
len.
Dick: „Van de ene dag op de
andere liep ik met een bruin
knulletje met kroeshaar over
straat. Toen kwam ik buurtbe
woners tegen die botweg vroe
gen: wie is dat zwarte jong?
Heus, het kostte me moeite om
niet uit mijn vel te springen.
Gelukkig kreeg de vragensteller
een hoofd als een pioen na mijn
antwoord: dat zwarte jong is
voortaan mijn zoon!"
Lutz: „Erger dan lompheid
vind ik een bepaald soort be
wondering. Zo van: gut, wat ge
weldig knap van je om vier van
die zwartjes aan te nemen. On
derhuids voel je toch onbegrip
voor het feit dat je liefde" kunt
geven aan een andermans kind.
Irritant is ook dat je voortdu
rend het verschil moet uitleggen
tussen een eigen en een geadop
teerd kind. Gewoon omdat er
geen verschil bestaat. Ik krijg
ook weieens vragen die pijn
doen vanwege hun domheid. Zo
van: als ze straks wanneer ze
groot zijn, ook dankbaar
zijn?.Nou, van mij hoeven ze
helemaal niet dankbaar te zijn,
hoor. Nog erger vind ik opmer
kingen als: wat doe je nou als ze
straks naar hun eigen moeder
terug willen?Ik zeg dan
steevast: maar ik ben hun moe
der. Punt uit. Trouwens, ook zo
geheten 'eigen kinderen' gaan
een keer het huis uit. Sommigen
emigreren naar een ver land."
Ze schrikt van mijn vraag
naar de plaats van de Koreaan
se moeders in het nieuwe leven
van hun kinderen.
Plukt aan haar bloemetjes
jurk. „...Ik heb veel respect
voor deze moeders. Want het
kost veel liefde om bewust je
kinderen af te staan. Maar ver
der spelen zij geen rol mee-
r..Ook niet bij onze kinderen.
Ja, hun Koreaanse moeder ebt
langzaam maar onherroepelijk
weg."
In theorie kunnen Kim, Lee,
Soy en Jay later -indien ge-
wenst- het spoor terugvolgen
naar hun vergeten verleden.
Maar in de praktijk komt zo'n
speurtocht neer op het zoeken
naar de speld in de bekende
hooiberg. Hun moeders weten
niet waar hun kinderen zijn. De
naam Kerkhoven is uitsluitend
bekend bij de leiding van Ko
rean Social Service, het kinder
tehuis in Seoel. Bovendien wo
nen hun moeders in al dan niet
verpauperde wijken, waar zelfs
de straten geen namen dragen.
Op Kim na hebben de Kerk-
hovenijes wat foto's uit hun
eerste kinderjaren. Lee's verle
den beslaat zelfs een halve foto
album. Kiekjes van zijn pleeg
ouders met op de achtergrond
groene heuvels. Of Lee gekiekt
voor een poort met stenen dra
ken.
De volgende bladzijde van de
album toont Kim op houten
schaatsjes, een foto gemaakt
door zijn nieuwe vader.
Vader zijn van kinderen die
elkaar als ze boos zijn, uitschel
den voor 'Chinees' of 'Mongool'?
Dick: „In mijn functie als be
stuurslid van Wereldkinderen
hou ik regelmatig lezingen voor
aspirant-adoptie-ouders en zeg
maar de katholieke Huisvrou
wen Vereniging. Standaard-
vraag op dit soort avonden is:
hoe voel je je nu als vader? Dan
geef ik het volgende antwoord:
een natuurlijk vaderschap be
gint met een avondje plezier,
gevolgd door 3 maanden in de
zenuwen zitten over je zieke
vrouw, dan gaat het drie maan
den goed, vervolgens moet je je
(lacht) vleselijke lusten nogeens
een kwartaal opzouten. Dan is
er de geboorte van jouw baby,
die je in het begin weinig of niks
zegt" Grijpt enthousiast naar
een nieuwe sigaar en vervolgt:
„Maar bij een adoptie -ik
spreek liever van een pre-adop-
tieve zwangerschap - ben je sa
men zwanger. Een gevoel dat
Lutz al heeft uitgeduid. De eer
ste reactie uit de zaal is dan: jij
hebt makkelijk praten, want jij
hebt nog nooit zelf een geboorte
van een eigen kind meege
maakt! Wanneer ik dan verwijs
naar onze drie eigen overleden
kinderen, valt er een doodse
stilte."
Hoewel adoptie inmiddels een
ingeburgerd begrip is in onze
samenleving botsen ouders zo
als Dick en Lutz Kerkhoven
nogal eens tegen een Houdt-
Holland-Blank-Muur op.
Lutz wordt nog woedend van
die ontmoeting in een Amster
damse tram. „Ik zat daar met
Kim toen iemand me aanstootte
met de opmerking: zeker ge
trouwd met een zwarte.
Dick heeft een denk-aan-mij-
foto van zijn vier kinderen op
het dashboard van zijn auto.
„Er rijden nogal eens zakenre
laties met me mee. De meer be
schaafden vragen bij het zien
van die foto of ik soms met een
buitenlandse ben getrouwd. De
onbeschoften houden het bij:
een zwarte."
Over deze discriminerende
reacties maakt vooral Dick zich
zorgen. „Ik ben bang dat mijn
kinderen straks op één hoop
worden geveegd met alles wat
negatief is. Goed, Kim is zwart.
Die kleur staat buiten kijf.
Maar als vader is het toch moei
lijk wennen dat je zoon vanwe
ge zijn uiterlijk het mikpunt
wordt van agressie. Als hij met
een stel vrienden kattekwaad
uithaalt, dan pikken ze juist
hem eruit als de grote raddraai
er. Later ontdek je dat dit voor
oordeel voor het oprapen ligt.
Want Kim valt meteen op tus
sen al die blanke kopjes. Deson
danks merk ik te vaak dat zij,
die roepen dat al die Surina-
mers moeten oprotten, daarmee
ook mijn zoon bedoelen."
Lutz: „Een van onze vrienden
die zelf Surinamer is, heeft eens
gezegd: vanwege ons uiterlijk
moeten we altijd dubbel-voor-
zichtig zijn."
Dick: „En ik wil hem juist be
schermen tegen dat voortdu
rend op je hoede zijn. Per slot
van rekening is hij Nederlan
der. Dat is wellicht wat naïef
gedacht, ik geef dat grief toe.
Maar hij hoort niet op die ene
hoop thuis. Overigens laat Kim
zich niet door mij beschermen.
Daarvoor is ie zelf al mans ge
noeg."
Kinderen en dronkaards zeg
gen de waarheid, zo beweert de
volksmond.
De vraag is of de kinderen
Kerkhoven op school, straat of
in de buurt reeds met deze
waarheid pijnlijk kennis heb
ben gemaakt.
Nee, smerige opmerkingen
over hun afkomst, zijn hen tot
nog toe bespaard gebleven.
Goed, Lee is weieens uitgeschol
den voor pinda-Chinees. Maar
sinds hijzelf onlangs een
spreekbeurt heeft mogen hou
den over adoptie, laat de klas
hem in zijn waarde. Op school
weet nu ook iedereen hoe dit ge
zin nader tot elkaar is gekomen.
Over Moederdag weten ze in
middels ook van de hoed en de
rand. Want juf heeft het keurig
uitgelegd aan Soy en Jay.
Of Soy zich nog de eerste
Moederdag in Zaltbommel her
innert?
Ogen dichtgeknepen: „Ik ge
loof dat ik met mijn vader toen
twee porseleinen gansjes heb
gekocht.
Haar moeder helpt even: „Die
heb ik niet op Moederdag ge
kregen, maar op mijn verjaar
dag. Toen zongen jij en Jay
'Happy Birthday To You', weet
je nog?"
Joy: „Zullen we morgen dan
'Lang zal ze leven' voor u zin
gen, mam?.
Door Bert van Velzen
Volapük. Het wóórd, klinkt
een beetje zorgwekkend, als
een vervelende huidaandoe
ning. Hij heeft Volapük Jas-
ses! Maar neen, Volapük is<
kunsttaal, die meer dan een
eeuw geleden werd pescJiajxi|
door de Beierse pastoor Jo-
hann-Martin Schley er. Nai
korte bloeiperiode is het Volt]
pük failliet gegaan, belast
door een al te grote rijkdom
van vormen.
Het Esperanto van de Pools I
oogarts Ludovic Zomen hof f
heeft de tand des tijdshe 1K
doorstaan: er zouden in oft I
land enkele tienduizenden I
mensen een zekere greep
ben op de wereldhulptaal:'
dokter Esperanto. Maar iM
moed dat aanmerkelijk ffldl
mensen op onze aardbodevJ
Nederlands spreken dan fiff
ranto. Het is een klein legi<4
van welwillende mensen im
zich niet hoeven te behelpt'!
met de internationale wefflt
van het Engels, die de "LM
Franca' geworden
is, de taal van toeristen, z
lieden, wetenschappers enj_
plomaten. De taal ook w»si|
Britse premier Stanley Bwf
win, die de volgende gedei' I
waardige woorden heeft «Hf
laten: „Ik trek liever in hel L
openbaar mijn broek utl^l
dat ik ooit een woord zal ulf
ineenandere taal." Daar ft'
de wereld het mee doen.
Het werd een dode kunsttaal
omdat - hoe kan men anden I
van een pastoor uerwacMen-1
Schleyer naar maximale vol-!
maaktheid streefde. Het feit
dat Esperanto nog leeft is in I
niet geringe mate te danken I
aan de maximaal eenvoud
de "Lingvo Internacia', die
door de oude staatsman Wil-1
lem Drees met onwrikbaar[J
loof is aanbevolen voor inter
nationaal gebruik, als de taill
van mensen van goeden tail f
Het is opmerkelijk hoeveelg
gingen er na de ineenstortinM
van de toren van Babel zijn
ondernomen om de mensheid!
een universele hulptaal tegiM
ven. Er staan er honderden ti I
boek, vaak met mooie namerj
als Ido en Novial. De taal
scheppers hebben de zegen g>
had van grote geesten als Dei
cartes, Voltaire, Montesquieu!
en Tolstoi. De begaafde Rus
beweerde dat hij, na 2 uur stil
die, het Esperanto gemakkeF
lijk kon lezen en begrijpen.
Er zit ongelofelijk veel e
in kunsttalen. Soms kan dal I
een rampzalige onttakeling
van de geest tot gevolg hebk
In het voorjaar van 1950 u>eri|
uit Tsjecho-Slowakije gewell
dat zich daar in een inrichliif
een patiënt bevond die aan
een talenmanie leed. Hij tol
de alle Europese talen, sprak I
Japans en Chinees en hij hall
niet minder dan 16 nieutseli!
len ontworpen. Hij had de Bil
bel vertaald in het MarsiaarJ
de taal die door de bewonen f
van de planeet Mars wordt gil
sproken als ze bestaan. De to l
len van deze Tsjech werden I
bij wijze van spreken, dood I
geboren. Andere stierven in
hun prille jeugd.
Toen de Tsjechische talensuf
in het nieuws kwam lancet".
Anders Olson in Stockhotasl
taal "Ling'die hij gebaseerd I
had op verscheidene dode e l
levende talen. In ons eigen
land werd in 1955 een beeld-I
taal, 'Picto' genaamd, aan dm
mensheid aangeboden. Met f
ongeveer 300 afbeeldingen
in pictogrammen ongeveer: j
les kunnen worden gezegd
Het Picto werd geen succes,
evenmin als "Intercedede
kunsttaal die 19 jaar fjelede«|
werd gecreëerd door de Am- f
sterdamse sigarenwinkelier!
Cohen. Het is met woordjes ;f
probeerd, met beeldjes en ool|
met cijfertjes.
Een opvallende cijfercode, h
Petelkaans, werd kort va d(
Tweede Wereldoorlog onti
pen door professor Iwan Peïl
ka die van de Oekraïne nai' I
Canada was geëmigreerd, (él
Petelkaans was 8.300 (eenwl
dig) want ik was 1, gij twsll
hij was 3 en zij 4; de letter 11
gaf de meervoudsvorm aan; J
toevoeging 0 duidt op eentt
standig naamwoord en OOoi
een werkwoord. In de code ei
Iwan Petelka is 34 (hij enzïI
een stel, 330 betekent mensf
330xzijn mensen. Iwan Pet<|
kaiser niet ver mee gek
Door
VERSCHIL]
ten in ons la
ker bij het
i de bebouw
I 'kernwapen
I dere geniet
I hun bijzond
nadrukkelij]
minder trot:
I te hebben op
I voortdurend
spiraal. Inm
i proeent van
gemeenten
i Dat 'voorree
i voor gemee
i ook U zou m
uw eigen (vo
of huis tot
maken voor]
nenverklare
Of de Nederl;
het erop aankon
ken van uw besl
meente is vers t\
De 'kernwapt
de betrekkelijk
val zeer kleinsc
een oude, vrome
europese vredes
litici van versch
droom heet ee
Europa en weet
verzekerd van e
sinds Europa n
aan de beide gr
viel.
Berlijn ontva
zo'n 3000 mensen
desvraagstuk be
congresgangers
ze het bekende R
dat een kernwaï
Polen tot Portug
ven. In kringen
ging wordt het c<
tieke partijen, zo
land, Labour in
munistische Pai
PvdA in ons la
element van d«
gezien. Zo imme
weging aan polit
in dié landen,
jaar nieuwe ke
zullen worden.
Het congres ve
als vervolg op eet
ke conferentie in
jaar van 1981 on
bouw van het
zo'n duizend vert
de tot nieuwe we
desbeweging elk
gesproken over
ideaal van een ke
pa. De conferent
de afspraak op oi
opnieuw de star
Door onze correi
Rob Simo
JERUZALEM
diende in de
pantsereenhet
pantserdivisie
gardetroepen,
doorbraken
de bruggen
hel over de Zn
lemsvaart
Grave over
trokken maai
in de 'Slag oi
hem' niet in si
bij Nijmegen
stoten. Ik wai
divisie",
Chaim Herzo
zijn aandeel
cier van het
leger in de bei
van Nederlan
zog is deze w
opvolger vai
schak Navon
de president
raël beëdigd.
De 64-jarige H<
in Ierland is gé
getogen, heeft bij