Amerikaanse bisschoppen
beslissen over 'Freeze'
Socialisten temmen de Spaanse leeuwen
Albanië volhardt in isolement
ondanks interesse supermachten
Humanistisch
Verbond in
aanvaring met
de R.K.Kerk
Hypotheekrente per 26 april '83
[opport II
ZATERDAG 30 APRIL 1983
ACHTERGROND
TilZATERDAG 30APRILI
Spannende conferentie volgende week in Chicago
Radikaal
Wollige teksten
Opsteker
Indruk
Linkse regering kan overweg met legertop
Uitdunnen
Al SINDS de breuk met
Moskou in 1953 Is Albanië
een van de meest geïsoleer
de landen ter wereld. Welis
waar volgde op de breuk met
de Sovjet-Unie een kortston
dige flirt met China, maar
ook die samenwerking was
niet van lange duur. Onder
de strakke leiding van partij
leider Enver Hoxha volgt Al
banië al sinds de dood van
Mao In 1976 een onafhanke
lijke koers waarin voor geen
van 's werelds supermach
ten ruimte Is. De verwachting
luidt dat hierin geen veran
dering komt zolang de zeer
dogmatische partijleider
Hoxha de scepter zwaait.
Maar na diens dood - Hoxha
is 75- zou het straatarme
land aan de Adrlatische Zee
wel eens twistappel kunnen
worden van de grootmach
ten.
Zolang Enver Hoxa de koers bepaalt
Verschillen
Zorgen
Twistappel
iReagan benoemt j
[afgezant voor
leidden-Amerika
WASHINGTON - Het
conomie verloopt op hJ
fcnkele maanden geledt
[taat in een rapport
donetaire Fonds (IMF).
hjernenko
net uit
gratie
Vkte.
Door onze correspondent
Mare de Koninck
CHICAGO - In Amerika's op
een na grootste stad, Chicago,
komen maandag en dinsdag
a.s. alle 285 rooms-katholie-
ke bisschoppen van de VS
bijeen om een definitief
standpunt te bepalen over
kernwapens de manier om
daarvan af te komen.
Kort nadat de Westduitse
bisschoppen zich over dat on
derwerp hebben uitgespro
ken en niet lang voordat hun
Nederlandse collega's het
zelfde zullen doen, zijn het in
de superatoommacht Ameri
ka nu de eigen Amerikaanse
kerkleiders die een oordeel
zullen vellen over de morele
'onaanvaardbaarheid van
een politieke hoeksteen van
de VS: het nucleaire vernie
tigingsarsenaal. Meer dan in
welk ander westers land ook
vormen uitspraken terzake
van de Amerikaanse bis
schoppen onvermijdelijk een
zwaar politiek geladen stel-
lingname.
Die lading heeft al twee
jaar lang haar schaduwen
vooruitgeworpen. De bis
schoppen zullen zich in Chi
cago zetten aan de vast
steling van een derde ont
werptekst (van 110 pagina's)
van een brief aan de Ameri
kaanse gelovigen, nadat se
dert begin 1981 twee eerdere
ontwerpen ingrijpend waren
herschreven. Druk van alle
kanten, van vredesbewegin
gen tot het Pentagon (het
Amerikaanse ministerie van
Defensie) en het Witte Huis,
zorgde ervoor dat kardinaal
Jo Bernardin van Chicago
- voorzitter van de tekst
commissie - voortdurend het
ontwerp-stanpunt moest
blijven wijzigen en/of nuan
ceren.
Wat de voorgeschiedenis
van de bisschoppenconferen
tie van Chicago zo be-
langwekkend maakt is de
schoksgewijze koersverande
ring die zich daarin heeft af
getekend. In de eerste con
ceptbrief aan de 55 miljoen
Amerikaanse rooms-katho-
lieken hielden de bisschoppe
lijke tekstschrijvers zich met
algemene verklaringen over
de onmenselijkheid van
kernwapens nog buiten alle
concrete en actuele politieke
kwesties van ontwapenings
strategieën en de ontwikke
ling van nieuwe typen kern
wapens.
Maar dankzij intensieve
pogingen van vooral de Ame
rikaanse 'Freeze-beweging'
om de bisschoppen aan hun
kant te krijgen, bleek de
tweede ontwerpbrief van de
55-jarige kardinaal Bernar
din (die in de VS wel eens
wordt getipt als de eerste
Amerikaan die paus zal wor
den) plotseling allerlei radi-
kale vredesboodschappen te
bevatten. De 'hardste' daar
van was dat de Amerikaanse
rk-kerkprovincie de Ameri
kaanse regering opriep om
met de Sowjet Unie een „on
middellijke stopzetting van
het testen, vervaardigen en
installeren van alle kernwa
pens" overeen te komen. Die
formulering was vrijwel ge
lijk aan de 'bevriezingsreso
lutie' zoals die door leden van
de democratische oppositie-
KARDINAAL Bernardin
Op het Witte Huis ontboden
partij in het parlement is in
gediend en waartegen zich
republikeins president Ro
nald Reagan nog altijd
krachtig verzet, omdat een
'Freeze' de VS zouden opslui
ten in een nucleaire achter
stand jegens de Sowjet Unie.
Verder zouden de bisscho-
pen elk gebruik van nucleai
re wapens gaan veroordelen
en hun regering oproepen om
de plechtige verklaring af te
leggen, dat de VS nooit als
eersten een kernwapen zul
len inzetten.
Tegen die herderlijke tekst
is felle actie ondernomen
door het Witte Huis zelve. In
opdracht van president Rea
gan schreven diens militaire
veiligheidsadviseur William
Clark en defensieminister
Cas Weinberger gespierde
brieven naar mgr. Bernar
din, die door beide heren ook
op het Witte Huis ontboden
werd voor een les in wereld
politiek.
Niet alleen de Amerikaan
se regering, ook het Vaticaan
greep in. Paus Johannus -
Paulus II belegde in januari
j.l. een conferentie in Rome
met Bernardin en diens min
der radikale collega's uit
Frankrijk en West-Duits-
land. De paus, die zelf tijdens
zijn speech in 1982 voor de
Verenigde Naties in New -
York de nucleaire afschrik
king moreel aanvaardbaar
(mits als stap naar ontwape
ning) had genoemd, gaf daar
een bevel dat omschreven
kan worden als: de kerk is
tegen kernoorlog, maar wij
treden niet in details welke
alleen maar tot conflicten
binnen de kerk kunnen lei
den.
De bevelen zijn opgevolgd.
In zijn derde en laatste ont
werpbrief heeft Bernardin
het woord 'stopzetting' in het
bevriezingshoofdstuk ver
vangen door 'beteugeling',
hetgeen Reagans (en Andro
pov's) beleid om tegelijk
nieuwe wapens te produce
ren en over verminderingen
te onderhandelen, niet meer
in de weg staat. Aan de ande
re 'hete punten' is nuance
rende taal toegevoegd. Zo er
kent de tekst dat een verkla
ring om niet als eerste kern
wapens in te zetten, de kans
op het beginnen (door de vij
and) van een Kfernoorlog ook
zou kunnen vergroten. En te
vens wordt erkend, dat het
standpunt dat kernwapens
nooit tegen bevolkingscentra
mogen worden ingezet, in de
praktijk heel betrekkelijk is
omdat „ons is gezegd, dat het
Amerikaanse nucleaire be
schikkingsplan alleen al in
de stad Moskou zestig mili
taire doelen heeft."
Ook de afwijzing - in het
tweede concept - van de
nieuwe Amerikaanse tien
koppige intercontinentale
MX-raketten is door kardi
naal Bernardin geschrapt.
Woordvoerders van presi
dent Reagan hebben hun te
vredenheid uitgesproken
over het bijgestelde ontwerp-
schrijven aan de Amerikaan
se katholieken.
De spannende onzekerheid
is nu of een meerderheid van
de 285 Amerikaanse bis
schoppen er in Chicago in zal
slagen om de teksten weer
aan te scherpen en daarmee
oficieel stelling te nemen te
gen het Witte Huis en het
Vaticaan.
Voorzitter Randall Kehler
vn de Amerikaanse Freeze-
beweging heeft goede hoop
dat de bisschoppenconferen
tie „de brief die niets aan de
huidige bewapeningswed
loop zal veranderen omdat
alle regeringsleiders in Oost
en West ermee in kunnen
stemmen" op wezenlijke
punten zal herschrijven.
De bevriezingsadvocaten
zouden zo'n opsteker wel
kunnen gebruiken, want in
het Amerikaanse parlement
dreigt de geest van de Free-
ze-resolutie eveneens ten on
der te gaan in een eindeloos
aanslepend debat over pun
ten en komma's en over wol
lige teksten die republikeinse
tegenstanders aan de resolu
tie willen toevoegen. De
stemming in het Huis van
Afgevaardigden over een
„onmiddellijke bevriezing
van alle productie en instal
latie van kernwapens in Oost
en West" is nu voorzien voor
komende woensdag, één dag
nadat de Amerikaanse bis
schoppen zullen hebben
geoordeeld.
Door Anton Theunissen
MET grote terughoudend
heid en nauwelijks hoorbaar
gemompel wordt in Spanje
gereageerd op de zwaardere
vonnissen, die eergisteren
zijn opgelegd aan de deelne
mers van de mislukte coup
van 23 februari 1981. De
Spaanse regeringsleider Fe
lipe Gonzalez verklaarde so
ber, dat de Spanjaarden deze
pijnlijke gebeurtenis uit hun
recente historie van nu af als
afgedaan kunnen beschou
wen. „Een zwarte bladzijde is
definitief omgeslagen", aldus
premier Felipe Gonzalez, die
uiteraard ingenomen moet
zijn met het feit, dat burger
rechters het leger hun vuist
hebben laten zien: ingrijpen
in de politiek kan van nu af
niet meer ongestraft.
De terughoudende reacties
worden zeker ingegeven door
angst. Het leger volgt met
aangeboren wantrouwen de
daden van een socialistische
regering. En al zei de vice-
premier Alfonso Guerra on
langs dat het woord coup uit
het Spaanse woordenboek
verdwenen lijkt, de regering
voelt er niets voor de „sla
pende leeuwen van Spanje" -
zoals de mensen in de strijd
krachten vol respect ge
noemd worden - al te bruusk
te alarmeren.
Opvallend is, dat de huidi
ge linkse regering in Spanje
goed overweg kan met de le
gertop. Het maakte in leger-
kringen bijvoorbeeld een ge
weldige indruk, dat Felipe
Gonzalez enkele dagen na
zijn ambtsaanvaarding al
een bezoek bracht aan de vol
Francogetrouwen zittende
Eerste Pantserdivisie van
Brunete. De legertop bleek
ook onder indruk van de
nieuwe minister van defen
sie: de 39-jarige Catalaan
Nareis-Serra. Een- koele en
zakelijke man, een dienst
weigeraar onder Franco en
in zijn jeugd lid van de anti-
Franco beweging Frente
Obrero Catalan. „Moet zo'n
man de slapende leeuwen
temmen?", schamperden de
Spanjaarden een paar maan
den geleden nog. Serra kreeg
echter van de legertop snel de
gunst van de twijfel, hij
houdt steeds een" deugdelijk
verhaal, de militairen kun
nen op hem aan en hij trapt
de soldaten niet onnodig voor
de schenen.
Toch wil Narcis Serra gro
te veranderingen binnen het
leger. Hij wil uiteindelijk, dat
het Spaanse leger met opge
heven hoofd de twintigste
eeuw kan binnenmarcheren.
Om dat te bereiken moeten
nogal wat archaïsche toe
standen binnen de goudgega-
lonneerde rijen opgeruimd
worden.
De Spaanse regering hoopt
de aandacht van de militai
ren meer naar een eventuele
buitenlandse vijand te rich
ten dan op binnenlandse be
dreigers van God en vader
land. Het leger moet weg ujt
de steden en het moet geleerd
worden.dat het zijn taak is de
vijand té verjagen in plaats
van staatsgreepscenario's op
te stellen en te oefenen.
Serra wil bovendien het le
ger met 90.000 soldaten te
rugbrengen tot 140.000 man.
Ook de topechelons moeten
uitgedund worden. Spanje
telt momenteel 565 generaals
met een gemiddelde leeftijd
van 73 jaar. De jongste gene
raal is 58 jaar. Narcis Serra
ontziet deze gerontologische
kaste zoveel mogelijk, maar
„natuurlijke afvloeiing"
brengt voor dit probleem
waarschijnlijk de oplossing.
Voorts wil Serra het aantal
„winterkoninkjes" - zoals de
bijna almachtige militaire
gouverneurs in Spanje ge
noemd worden - terugbren
gen. Een zeer gevoelige zaak,
maar Serra denkt deze man
nen binnen de bevelsstruc
tuur van de NAVO te kunnen
schuiven, als zijn regering
beslist niet uit het Atlanti
sche bondgenoot te stappen.
Alles bij elkaar: een ware
revolutie binnen de strijd
krachten, maar het opmerke
lijke is?, dat de „slapende
leeuwen", waar de vorige
rechtse regering met een gro
te boog omheen liepen, deze
keer niet gealarmeerd raken
en het lijkt erop, dat de
strijdkrachten - met een en
kele uitzondering - zich heb
ben neergelegd bij de demo
cratische ontwikkelingen in
het land.
Het moet gezegd: de socia
listen doen geen gekke din
gen en voeren een uiterst ge
matigd beleid. Geen ideologi
sche stokpaardjes, maar no-
nonsense. De Spaanse mili
taire kaste schijnt er uitein
delijk mee te kunnen leven.
FELIPE Gonzalez
coup nu afgedaan
- FOTO ANP
Forel
PRIZREN (Joegoslavië) -
Een nauwe brug over een on
diepe kloof in een zuidelijke
uitloper van het Balkange
bergte vormt de scheidslijn
tussen twee staten die el-
kaars tegenpolen zijn in de
communistische wereld. Aan
de ene kant ligt Joegoslavië
dat vaak wordt omschreven
als het meest liberale land in
de communistische wereld,
en aan de andere kant Alba
nië, dat zonder twijfel het
meest dogmatisch is. De
grens tussen beide landen is
waarschijnlijk de minst
overschreden grens in heel
Europa.
De weg naar de grenspost
die is gelegen op ruim twin
tig kilometer afstand van het
stadje Prizren in de provincie
Kosovo, vormt de inleiding
op een onbedorven landschap
met steile rotsachtige berg-
partijen, lieflijke heuvels en
imponerende eikebomen die
de zachtglooiende heuvels
overheersen met hun enorme
stammen en grote roestbrui
ne bladeren.
Aan de Albanese kant van
de grens stapt een geünifor
meerde douanier met auto
matisch geweer over de
schouder en gehuld in een
lange jas, Mao-petje en hoge
laarzen, langzaam heen en
weer over de brug. Geregeld
kijkt hij door zijn verrekij
ker en zijn handen zitten
dicht bij de trekkker van zijn
geweer, hoewel hij doet alsof
Joegoslavië niet bestaat.
De grenswachten aan de
Joegoslavische kant - drie
man - lijken zich meer op
hun gemak te voelen en pra
ten over de afwezigheid van
verkeer hier. „Tegenwoordig
gaat hier niemand de grens
meer over. Zij komen niet
naar ons en wij praten niet
eens met de andere kant, laat
staan dat we wel eens bij el
kaar zitten", zei de comman
dant van de Joegoslavische
grenspost.
Ogenschijnlijk wijst niets
in dit ongerepte natuurge
bied op spanning of verhoog
de waakzaamheid ondanks
de bij tijd en wijle oplaaiende
rellen in de Joegoslavische
provincie Kosovo, waar drie
kwart van de bevolking van
Albanese afkomst is. Maar op
weg naar de grens zag ik wel
her en der langs de weg Joe
goslavische grenswachten
ENVER Hoxha
...dogmatisch partijlei
der.
- FOTOARCHIEF DE STEM
liggen, hun geweren gericht
op de asfaltweg die naar de
grens leidt. De laatste dui
zend meter voor de grens zijn
afgesloten voor alle verkeer.
De verschillen tussen beide
landen zijn groot. Toen presi
dent Tito in 1948 brak met het
Sovjetblok om een onafhan
kelijker koers te gaan varen
in de binnen- en buitenland
se politiek, bleef Albanië
Moskou trouw totdat Stalin
vijf jaar daarna stierf. Maar
toen het Kremlin in het mid
den van de jaren vijftig vre
de sloot met Joegoslavië, be
sloot Albanië trouw te blij
ven aan het Stalinistische
communisme en zocht het
zijn heil bij China.
Na de dood van voorzitter
Mao in 1976 kreeg Albanië
ook met China ruzie en werd
als gevolg daarvan een van
de meest geïsoleerde landen
ter wereld. Er worden maar
weinig buitenlanders toege
laten en ook de bewegings
vrijheid in het land zelf is be
perkt. Godsdienst is verbo
den en alle kerken en mos
keeën zijn verwoest of wor
den nu voor andere doelein
den gebruikt.
Maar Albanië zegt dat het
waarschijnlijk het enige land
ter wereld is dat geen schul
den heeft in het buitenland,
niet in het Oosten en niet in
het Westen, en dat het geen
verplichtingen heeft aan
welk machtsblok dan ook en
dus volkomen ongebonden is.
Daar staat echter wel tegen
over dat de levensstandaard
de laagste van heel Europa is.
Ondanks de ideologische
verschillen zijn de economi
sche betrekkingen tussen
Joegeslavië en Albanië nooit
onderbroken en de twee lan
den werken momenteel aan
een spoorlijn tussen de Alba
nese stad Kkodra en de Joe
goslavische stad Titograd in
de provincie Montenegro. Dit
wordt de eerste spoorlijn tus
sen Albanië en de rest van
Europa.
Maar politiek gezien staan
de betrekkingen al lange tijd
op een heel laag pitje. Bel
grado beschuldigt Tirana er
van de hand te hebben in de
van tijd tot tijd oplaaiende
nationalistische rellen in de
provincie Kosovo. Bij de rel
len in Kosovo twee jaar gele
den zijn er een flink aantal
slachtoffers gevallen en Bel
grado is ervan overtuigd dat
Albanië de provincie Kosovo
maar wat graag zou inlijven.
Maar Albanië heeft dit ont
kend en beschuldigt Belgra
do ervan de Albanezen in het
gebied te vervolgen en de Al
banese economie te saboteren
door het werk aan de spoor
lijn te traineren.
Officiële functionarissen
in Joegoslavië geven toe dat
er weinig kans is op verbete
ring van de betrekkingen zo
lang Enver Hoxha, aartsvij
and van Joegoslavië, in Al
banië aan de macht is. Hij is
de enige leider uit de Tweede
Wereldoorlog die nog de
scepter zwaait, maar hij is nu
75 en heeft een zwakke ge
zondheid, aldus welingelichte
kringen in Belgrado.
Ondanks onvoorspelbare
stappen van Hoxha in het
verleden lijken de Joegosla-
ven zich meer zorgen te ma
ken over wat er gaat gebeu
ren als Hoxha dood is. Van de
Albanese leider zelf valt niet
veel opzienbarends meer te
verwachten. Hij volhardt in
het zijn onafhankelijke koers
en heeft zelfs geweigerd deel
te nemen aan een conferentie
over multilaterale samen
werking in de Balkanlanden
die wordt bijgewoond door
landen van de NAVO en het
Warschau-pact. Maar Bel
grado verwacht dat hierin
verandering komt na de dood
van de veteraan in Tirana.
Met het oog op de toekomst
houden de Joegoslaven alle
Russische en Chinese toena
deringspogingen tot Albanië
nauwlettend in de gaten.
Toen Andropov een half jaar
geleden Breznjev opvolgde,
bood hij aan om met Albanië
samen te werken, maar zijn
aanbod werd van de hand
gewezen. China stuurde on
langs een delegatie naar Al
banië om voor het eerst sinds
de handelsbetrekkingen vijf
jaar geleden werden afge
broken, weer besprekingen te
gaan voeren over economi
sche samenwerking. Verder
doen er geruchten de ronde
dat ook Europa en de Vere
nigde Staten geïnteresseerd
zouden zijn in contacten met
Albanië.
Deze ontwikkelingen ver
ontrusten Joegoslavië dat
bang is dat Albanië een
twistappel wordt tussen de
drie grootmachten. De Joego
slavische minister van de
fensie, Admir Branko Ma-
mula, zei onlangs in het par
lement dat het Albanese be
leid buitenlandse bemoeienis
uitlokt. Hij zei dat Joegosla
vië waakzaam moest blijven,
maar weidde er niet verder
over uit.
Door dr. J. Hulshof
TOEN in de zestiger jaren
de muren rond de kerk wer
den afgebroken, kregen ka
tholieken ook een ander
zicht op het humanisme dat
een lange, door de kerken
vaak miskende traditie in de
Nederlandse samenleving
vertegenwoordigt. De Nieu
we Katechismus stelde dat
humanisten er vaak in sla
gen christelijke elementen
op boeiende wijze te bele
ven. Op het Pastoraal Conci
lie van Noordwijkerhout
werden vertegenwoordigers
van het Humanistisch Ver
bond uitgenodigd.
Nadien koelde de prille
liefde weer af. Zo eenvoudig
lag het allemaal ook weer
niet. Dat bleek bij de discus
sies over abortus en eutha
nasie, over de individualise
ring van de samenleving,
over huwelijk en gezin, over
de wet tegen de discrimina
tie en bij tal van andere ge
legenheden. Kerken be
klemtoonden herhaaldelijk
andere waarden dan de
waarden die bij de humanis
ten voorop stonden.
De laatste jaren spreekt
het Humanistisch Verbond
steeds vaker over de bevoor
rechting van de kerken in
Nederland. Voorzitter dr. R.
Tielman had het in een pers
conferentie van 1 maart j.l.
zelfs over een schandalige
situatie, waarbij hij doelde
op het geringe subsidie-aan
deel van de humanisten in
de geestelijke verzorging
van de krijgsmacht. Tiel
man vindt dat de Neder
landse kerken in de samen
leving méér invloed hebben
dan hun op grond van de
slinkende aantallen echte
kerkeleden toekomt. Die in
vloed wordt door een on
rechtvaardig subsidiesys
teem in stand gehouden. Er
van uitgaande dat de helft
van buitenkerkelijk Neder
land humanistisch denkt,
wijst staman op' een stefkë"
ondervertegenwoordiging
van het Humanistisch Ver
bond in de geestelijke ver
zorging van militairen en
gevangenen.
De juridisch adviseur van
de kerkprovincie, mr. Van
Spaendonck, heeft in het In
formatiebulletin 1-2-1 op de
persconferentie van Tiel
man gereageerd. Van
Spaendonck acht het een
goede zaak dat kerken in
Nederland hun werk zelf
moeten betalen. Ze doen dat
ook voor 90%. De kerkelijke
betrokkenheid van de Ne
derlanders is nog steeds zo
groot dat alleen al de leden
van de drie grote kerken
jaarlijks zo'n 600 miljoen
aan vrijwillige bijdragen
bijeenbrengen. Daaruit - en
niet uit de overheidspot -
worden de salarissen van
méér dan 7000 pastores en
enkele duizenden medewer
kers betaald, niet alleen
voor het parochiewerk,
maar ook voor het pastoraat
onder jongeren, studenten,
vreemdelingen, woonwa
genbewoners enz. Alleen de
leger-aalmoezeniers en de
gevangenispastores worden
door het rijk betaald, we
gens de bijzondere positie
van de rijksoverheid in deze
instellingen. Van Spaen
donck vindt het blijkbaar
bedenkelijk wanneer le
vensbeschouwelijke organi
saties te veel naar de subsi-
diepot van de overheid lon
ken. Het steekt hem dat het
Humanistisch Verbond zo
vaak afwezig is in de „vrije
sector" van de geestelijke
verzorging, maar onevenre
dig veel plaatsen opeist, zo
dra de overheid betaalt. Bo
vendien vraagt van Spaen
donck zich af, waar het Hu
manistisch Verbond het
recht vandaan haalt, met
zijn 16.000 leden de helft van
buitenkerkelijk Nederland
te vertegenwoordigen.
Het zojuist verschenen In
formatiebulletin 1-2-1 van
22 april bevat weer de re
pliek van Tielman, die de
kwantitatieve criteria van
Van Spaendonck (eigen bij
drage van de kerkeleden en
zelfwerkzaamheid van de
kerken in de „vrije sector")
uit oogpunt van de democra
tie gevaarlijk vindt als uit
gangspunten voor het subsi
diebeleid van de overheid
Eerlijk gezegd ontgaat mij
de logica varVTielrtians re
denering geheel en al. Echt
gevaarlijk wordt het pas
wanneer de overheid haar
subsidiebeleid gaat baseren
op een inhoudelijk oordeel
over de waarde van kerke
lijke genootschappen of le
vensbeschouwelijke organi
satie. Ik neem aan dat het
Humanistisch Verbond dat
ook niet wil en wacht dus
vol belangstelling op betere
criteria.
[WASHINGTON - President;
Reagan heeft de voormalige
[senator Richard Stone, een
[conservatieve Democraat en
[maker van Amerikaans bui
tenlands beleid, benoemd als
Lijn speciale afgezant voor
jiidden- Amerika.
Zijn taak is te helpen vredel
|in het gebied te brengen. Hij J
[moet trachten de huidige con-j
[troverse binnen het Ameri-J
Itaanse Congres over het rege-j
ringsbeleid inzake Midden-
Rmerika te sussen.
Tot de benoeming van de 54-
Ijarige Stone, advocaat en mil-1
Lnair, werd pas donderdag
overgegaan omdat zijn vroe-
rentepercentages
NAAM BANK
bet.
wijze
rente
vast
ged.
afsl.-
prov.
in%
met
gemeentegar.
zonder
gemeentegar.
opgave
bank
werke
lijk
opgave
bank
werke
lijk
Annuïteiten
hypotheken
ABN
KW/A
KW/A
KW/A
1 ir.
3 jr.
5 jr.
1.5
1.5
1,5
7.5
8.0
8,5
7,88
8,41
8,95
7,7
8,2
8,7
8,09
8,63
9,17
AMR0
M/A
HJ/A
HJ/A
var.
2 jr.
5 jr.
1,5
1,5
1,5
7,5
8,0
8,5
7,93
8,33
8,85
7,7
8,2
8,7
8,15
8,54
9,06
Bondsspaarb.
Breda
M/A
HJ/A
var/5j.
var/5j.
1
1
8,25
8,5
8,69
8,80
8,25
8.5
8,69
8,80
Centr. Volksb.
KW/A
5 jr.
1
8,0
8,36
8,2
8,57
Grenswissel-
kant. CDK
M/A
M/A
1 jr.
5 jr.
1,5
1,5
8,0
8,2
8,47
8,69
8,0
8,2
8,47
8,69
Hypoth.tonds
N.-Br. Gem.
M/A
M/A
M/A
5).
10 jr.
Renter.
1,25
1.25
1.5
9,0
9,125
8,9
9,63
9,76
9,55
9,0
9,125
8,9
9,63
9,76
9,55
v. Lanschot
KW/A
HJ/A
HJ/A
var.
2 jr.
5 jr.
1,5
1,5
1,5
8,5
8.85
7,5
8,0
8,7
7,88
8,33
9,06
Ned.
Credietb.
KW/A
KW/A
KW/A
1jr.
3 jr.
5 jr.
1,5
1,5
1,5
7,5
8,0
8,5
7,96
8,49
9,03
7,7
8,2
8,7
8,17
8,71
9,25
Ned.
Middenst.
bank
M/A
M/A
M/A
1 jr.
3 jr.
5 jr.
1
1
1
7,6
7,9
8,5
7,98
8,31
8,96
7,8
8,1
8,7
8,20
8,52
9,18
Postg./RPS
M/A
5 jr.
1
8,2
8,63
8,2
8,63
RABO (adv.)
M/A
var.
1.25
7,7
8,12
7,9
8,34
RABO (hypo)
M/A
5 jr.
1,5
8,2
8,69
8,4
8,91
Westl. Utr. st.
M/V
M/V
M/V
2 jr.
5-10 jr.
11-15 jr.
2
2
2
8,0
8,5
8,7
8,71
9,27
9,49
8,2
8,7
8.9
8,93
9,49
9,71
Leven-
hypoiheken
(metverpl. afsl.
levensverz.)
Centr. Beheer
KW/A
5/10j.
-
8,5
8,77
Levensverz
aangesl. bij NVL
KW/A
5/10j.
-
8,5
8,77
8,5
8,77
M/A maandbetaling achteraf
M/V maandbetaling vooruit
HJ/A halfjaarbetaling achteraf
KW/A kwartaalbetaling achteraf
|4He
ver.
Von ome redactie l
Het rapport is opgesteld
ancien en de presidenten;
ze week in Washington 1
lering van het ontwikkelt
ank en het IMF.
De vooruitzichten zijn nog
an de bescheiden kant, maar
vijzen wel op een aanzienlijke
erbetering in het economi
se klimaat. De verminde-
hng van de inflatie en de da
ling van de rente die zich in
82 hebben voorgedaan lijken
Ie basis te hebben gelegd voor
|e terugkeer van het vertou-
en en een groei van de pro-
lliktie, zo staat in het rapport.
Het IMF voorziet voor dit
aar een econnmiSchë groei
Jan 3 in de industrielanden.
1980 en 1981 was er een goei
Iran één procent, terwijl er vo-
)SKOU - Ter gelegenheid
11 mei zijn in Moskou affi
les verschenen met de beel-
lissen van de Russische lei-
Iers. Op een van die affiches
lond Tsjernenko afgebeeld en
leruit kan afgeleid worden
lat ziekte de oorzaak Is ge
feest dat hij de laatste tijd
let in het openbaar is ver
henen.
Tsjernenko ontbrak op drie
htereenvolgende bijeen-
usten van de communisti-
he partij. Zijn afwezigheid
dde tot speculaties dat hij
kk was of politiek uit de gra-
- Nu zijn beeltenis op straat
verschenen geloven wester-
Je waarnemers dat zijn afwe-
Wheid te wijten was aan
pOl'osfl
|E ZWITSERSE regering
»ft besloten het bureau van
ft Sowjetpersbureau Novosti
T Bern te sluiten wegens in-
'enging in de binnenlandse
iken van Zwitserland, met
ne „in de Zwitserse vredes-
«eging".
De dreiging van een verhoging van de rente over de gehele linie zif
nog steeds in de lucht. Tot nu toe verhoogden alleen de levenmaat
schappijen en de typische hypotheekbanken de rente. Voor lenin
gen met een 10 jaar vaste rente werd door het Bouwfonds Neder
landse Gemeenten het tarief met maar liefst 0,6% verhoogd. De
handelsbanken en de meeste spaarbanken aarzelen nog. Op korte
termijn is de situatie onrustig.
Copyright „Vereniging Eigen Huis"