Leuk Methode A ZATERDAG 30 APRIL 1983 W2 EiNDELIJK wordt er serieus werk gemaakt van vrije tijd in al haar facetten". „Vrijetijdstad, de beste plaats om alles te tonen wat met vrije tijd en recreatie te maken heeft". Twee slagzinnen die een folder sieren over Vrijetijdstad in Etten-Leur. Ze kunnen vanaf 2 juli op waarheid worden getest. Dan namelijk opent deze combinatie van permanente beurs en pretpark haar poorten. I Faillissement Japan ZATERDAG 30 APRIL 1S TD De Vierde Vil stuurde onlangs viil krant en via brieve noodkreet de were Breda had name, besloten de bewegin subsidie meer te ver De Emmaus-commu in Langeweg besloot bieden. Wat is, of beter gezegd: wat moet Vrijetijdstad worden? Volgens de initiatiefnemers 'een unieke mengeling van informatie en amusement. Een permanente beurs voor vrije tijd en recreatie met maar liefst 65.000 vierkante meter expositieruimte'. Aan dat alles wordt momenteel hard gewerkt in de voorma lige Tomadohallen die An ton Lohuis uit Rijsbergen voor 25 jaar heeft gehuurd en waarvan hij zegt dat het wel lijkt alsof ze speciaal voor dit doel zijn gebouwd. Om een indruk te geven hoe groot Vrijetijdstad dan wel wordt, kan men niet om de vergelijking met de oude RAI in Amsterdam heen. Misschien is de totale opper vlakte zelfs nog een stuk groter. De naam stad is niet zo maar gekozen; het hele com plex zal als een stad worden ingericht. Zo komen er stra ten, wijken, een VW-kan- toor, een schouwburg, een radiostation, een krant en zijn er ook een burgemeester en wethouders. Daarnaast zal er voor de standhouders, die de bewoners van de stad zijn, een soort van gemeen teraad worden opgericht. De eerste zes maanden zal Vrijetijdstad alle weeken den zijn geopend en ook tij dens enkele speciale evene menten, hetgeen voorlopig zo'n 70 beursdagen in 1983 betekent. Er wordt ruimte gegeven aan, zoals al gezegd, alles dat maar iets met vrije tijd heeft te maken. Om maar eens iets te noemen: allerlei sporten, binnen of buiten, doe het zelf, hand vaardigheid, modelbouw, verzamelingen, koken, flora en fauna, film, video, cam ping, muziek, toneel, ballet enzovoorts. Daarnaast worden als ex tra publiektrekker evene menten en doelgroep gerich te exposities aangetrokken. Voorbeelden hiervan zijn al Indoor West-Brabant en Veronica motortrial. Beide worden gecombineerd met een expositie over de betref fende sport. Gedacht wordt ook aan het Europees kam pioenschap aerobic dancing, fietscross, schaak- en brid- getoernooien. Na de eerste periode gaat Vrijetijdstad volgend jaar april voor negen maanden 'open en in 1985 zal het com plex vijf dagen per week, in clusief het weekend, zijn ge opend. In de enorme hallen komen bovendien nog min stens twee sportzalen, een disco-rolschaatsbaan, een speeltuin en een crèche. De vlinder die straks het symbool vormt voor Vrijetijdstad. Voorlopig heet hij Japie, maar Lo huis wil een wedstrijd uitschrijven voor een leukere naam. Door Rosé Lokhoff H Het verhaal van de 30-ja- rige Anton Lohuis uit i Rijsbergen, de man achter i Vrijetijdstad, is er een van I veel geld verdienen, maar ook van sociale bewogen- I heid. Het eerste hoort nu eenmaal bij een zaken- I man, het tweede roept in i die combinatie vaak twij- fels op. Anton Lohuis is zich daarvan ook bewust. „Hij kan mooi praten, maar hij zal er zelf wel I het beste van worden", i zijn woorden die hij wel j begrijpt. „En ik verdien er natuurlijk ook mee, iets anders is echter wat ik met de verdiensten doe. Ik heb het niet meer nodig voor een nog mooier huis of nog betere auto; i alles wat ik er aan zou verdie nen, wordt weer gebruikt om an dere, misschien nog grotere pro jecten op te zetten. En dat zou dan weer meer werkgelegenheid kunnen betekenen. Ik ga er van uit dat je niet gelukkig en tevre den kunt zijn als je ziet dat er om je heen nog zoveel mensen leven die dat niet zijn. Dat klinkt mis schien een beetje raar uit de mond van een zakenman, maar I ik voel het wel zo", aldus de jon ge miljonair. Naast het commerciële aspect zegt hij nog twee zeer belangrij ke redenen te hebben om met Vrijetijdstad te-' beginnen. De eerste daarvan zou dan de sociale bewogenheid zijn omdat de werkgelegenheid er en grote rol bij speelt. „Het is bewezen dat grote attractiepunten in Neder land per miljoen gulden omzet 21 mensjaren arbeid opleveren en dat ligt veel hoger dan bij andere ondernemingen. Daarnaast werkt iedere gulden die er wordt besteed, macro-economisch door tot 2,10. Dat betekent dat er ook andere bedrijven aan kunnen j verdienen. Nog een motivatie is tenslotte dat we inderdaad alle maal meer vrije tijd krijgen. En dat hoeft helemaal niet somber te zijn, want er zijn zoveel leuke dingen die je er mee kunt doen", i vertelt Anton Lohuis. Het geld om met Vrijetijdstad te kunnen beginnen, heeft hij verdiend met Lohuis Lampen, een bedrijf met 75 werknemers Je kunt zoveel met je vrije tijd doen" en met vestigingen in Rijsber gen, Tokio, Londen, New York, Hamburg, Parijs en Basel. Het begon allemaal op 18-jarige leef tijd met een bureau en een tele foon op een zolderkamertje bij zijn ouders thuis in Rotterdam. Dat groeide uit tot een omzet van 20.000 gulden per maand en een winkeltje in Breda, waarnaar hij verhuisde omdat hij er zijn vrouw had ontmoet. Het win keltje, aan de Ginnekenweg, werd te klein en dus werd er in 1973 verhuisd naar de Regen beemd. Lohuis Electro, zoals het toen nog heette, nam een gloei lampenfabriekje uit Utrecht over, maar dat was een misreke ning. In 1975 volgde dan ook een faillisement. Enkele maanden la ter werd het Lohuis Lampen in Rijsbergen en sindsdien loopt het dus best. Eén ding had Lohuis van het faillisement geleerd; je kunt be ter niet met agenten in het bui tenland werken. En dus stichtte hij overal dochterbedrijfjes die met zijn allen zorgen voor een to tale omzet van 60 miljoen gloei lampen. In geld betekent dat 40 miljoen, waarvan er weer 12 in Nederland worden gehaald. „Zelf heb ik alle afdelingen binnen het bedrijf doorlopen, van het inpakken van gloeilam pen af. Daarom kan ik me ook zo goed de problemen voorstellen waar mijn werknemers mee te maken kunnen krijgen. Daar naast heb ik geprobeerd een stukje Japanse mentaliteit bin nen te brengen en dat is aardig gelukt. Daardoor is het ook een beetje bijzonder bedrijf gewor den". Die mentaliteit leerde de on dernemer kennen tijdens reizen naar Japan, waar hij inmiddels al 25 keer is geweest. „Ik was nog geen 20 toen ik er voor het eerst kwam. Dan ben je natuurlijk snel geïmponeerd door alles, be halve de manier van werken. Maar daar let je later steeds be ter op en de goede dingen neem je over. Als een Japanner het bij voorbeeld ergens niet mee eens is, draagt hij een bandje om zijn pols met 'ik staak'. Maar hij werkt wèl door. Hij vraagt aan dacht voor zijn problemen en weet tegelijkertijd dat hij door te staken het bedrijf, en dus zijn eigen toekomst, kan schaden". „In Japan prevaleert boven dien altijd het belang van de Anton Lohuis voor het voormalige Tornado-complex: „Natuurlijk verdien ik er mee". groep boven dat van het individu en dat is hier in Nederland pre cies andersom. Je hoort wel vaak 'samen sterk', maar ongemerkt is iedereen bezig zijn eigen belang na te streven. In mijn bedrijf is dat niet en dat geeft ons een enorme stootkracht. Je zou het kunnen zien als één grote fami lie". Die familie was echter nog niet groot genoeg voor Anton Lohuis. De ondernemer in hem kreeg vo rig jaar de kriebels en hij begon iets nieuws te zoeken. Dat nieuws werden de lege Tomado hallen die hij rendabel wilde ma ken. „Als je ziet dat je bedrijf een redelijke continuïteit heeft, ga je je afvragen wat je moet gaan doen". „De gemakkelijkste weg is dan jezelf afzonderen en de rest van het economische portie aan Fik kie geven. Maar dan is er nie mand die in deze moeilijke tijden nog iets op poten durft te zetten. Ik vond dat ik mijn nek wèl moest uitsteken. Door een toeval kom je dan in aanraking met het Tomadocomplex dat je voor een ongeloofwaardige lage prijs voor 25 jaar kunt huren. Dat niemand anders daar aanwilde, geeft aan hoe weinig vertrouwen er be staat in de ontwikkeling van de economie. Ik wil echter niet mee doen aan al dat doemdenken, je bent ondernemer of je bent het niet. En dus moetje risico durven te nemen". Hoe groot dat risico is, wil Lo huis wel kwijt: „Als je alles nog zou moeten bouwen voor Vrije tijdstad, dan praatje over een to tale investering van 35 miljoen, maar de gebouwen zijn er en die vertegenwoordigen een waarde van 30 miljoen. Voor de eerste fa se is nu 2 tot 3 miljoen voldoende en dan hebben we al een attrac- tiepunt voor een half miljoen be zoekers per jaar. Ik ga daarbij uit van bezoekersaantallen van vergelijkbare vestingen. De stad houdt het midden tussen een vak- en consumentenbeurs en een recreatiepark. Als je daar het gemiddelde van neemt, kom je op die half miljoen". Verwacht wordt dat Vrije tijdstad nog dit jaar werk zal be tekenen voor 35 full-time mede werkers en zo'n 300 deeltijdba- - FOTO DE STEM/DICK DE BOER nen. Als alles loopt als verwacht, zal dat in 1985 uit kunnen groeien tot respectievelijk 75 en 550. Goed nieuws voor een aantal ex-To- madowerknemers is daarbij dat zij ook in aanmerking komen voor een baan. „Het hele gebouw is zo verschrikkelijk complex van structuur dat we wel mensen van Tornado nodig hebben. Want wie weet nu beter hoe het onder houden, verlicht en verwarmd moet worden dan zij Anton Lohuis, een man die nu voortdurend bezig is met iets waar hij zelf eigenlijk niet veel van heeft: vrije tijd. Als hij zich dat realiseert, verschijnt er een glimlach op zijn gezicht. „Dat is een mooi einde voor je verhaal". De 'schouwburg' van Vrijetijdstad is al klaar. Een van de enorme hallen die straks vol zal staan met stands die alles te maken hebben met vrije tijd. lilin DOOR BERT VAN VELZEN Ik dacht in de regen aan het kwelwater van de kastelein. Mensen die door dit sap tot in het diepst van hun mergpij. pen zijn aangetast, spreken daar niet zelden met zwarte vrolijkheid over: de maag hangt erbij als wapperende vitrage in de wind; je kunt een spijker krom slaan in de lever; de longen piepen als jonge muizen en het hart klinkt als een castagnet in eet, mambo-orkest. Zo wordt de pil verguld in het schemerdonker met de goud bruine, die getooid is met zijn kraakheldere witte manchet of de fluwelen slok uit de vier. kante knuppel De taal van dt kroeg is heroïsch-lyrisch: ka ters komen grijs en vunzig in rotten van vier en de evenzeer gehate als gevreesde Haagse uitsmijter- thans in een ma rinade van alcohol onder de groene zoden - placht tevre den te mediteren over de handhaving van orde en tucht met 'een klappie in het bekkit en een trekkie aan het nekkie' Die taal is vaak niet al te zorg vuldig: een biertje is niet zel den een hele sloot. Je hoort mensen die de kroeg tot verlengstuk van de huiska mer hebben verheven, ook, met een wazige blik gericht op nog waziger verten, uitreke nen wat ze, in de loop der ja ren, voor de kastelein hebben betekend. Ze hebben er toch al gauw een nette auto heenge bracht, of de vernieuwing vat zijn pui gefinancierd, of een aardig huisje omgezet in eufo rie en katers, proost prut, de ballen. Erg veel woonruimte kan er volgens mij niet aan drankgenot zijn opgeofferd, want zelfs met een rampzalig! dorst van 600 gulden per maand duurt het meer dan 20 jaar voordat men een woning van anderhalve ton in de bloedsomloop heeft gebracht Jawel zelfs als het regent kan men zijn geld beter investem in iets nuttigs, zoals een tuin kabouter met kruiwagen, dan in een melancholieke middag in een café. Maar, zult u tegen werpen, het is er toch leuk? Ik waag het tegen te spreken. Hel leukste dat ik me uit een kroei herinner- het moet ten tijde van de Koreaanse oorlog zijn geweest -is dat iemand dwan door het glas van de deur naai binnen stapte en daarna be heerst en onbeschadigd om vier pilsjes vroeg. Andere heugelijke evenemen ten waren meer gegrepen uit het rijk van het surrealistisch en het vreeswekkend banale dan uitingen van luimige leut Toen Viggo een radio uitzijn torenflat had geworpen, kon den we pas een beetje lachen toen alleen de radio zwaar ge wond in de stremt bleek te lig gen. Later, toen hij zich inzijt blootje vervoegde bij de Vere nigde Naties, wilden zijn vrienden hem niet meer ken nen. Thans is hij uitgedroogd en onverdraagzaam. Hoe leuk zouden de alcoholi sche wandelingen van Dylan Thomas in New York langs dt kroegen van Third Avenue zijn geweest? Hij is niet oud geworden en gelukkig is hij nooit geweest. Grace, die haat gin verborg in een holle boom in een woeste tuin, trouwens ook niet. En was de man die een jaar lang tegen dubbel ta rief dronk om uit de schuld te geraken nu zo happy? Een staat van grimmige tevreden heid is het hoogste wat hij ooit heeft weten te bereiken. Dat was toen hij het schuim uit zijn snor veegde, vaststelde dal er niets meer stond en ver dween om nooit meer weerom te komen. Café's zijn eigenlijk alleen maar goed voor mensen die weinig drinken en die komen en gaan wanneer ze willen. Dt Amerikaanse geleerde George Vailliant zegt in een zojuist bij Harvard University Press verschenen studie dat matige drinkers vaak heel wat beter sociaal zijn aangepast dan ge heelonthouders. Óm over de grote sloebers maar te zwijgen Bij Carmiggelt zijn aan de barkruk vergroeide kroeg- mensen nooit echt vrolijk, maar veelal tragisch, herfst achtig en verslagen. Hoe leuk het was in die bruine kroegen met het gouden licht en hun sombere, zwijgzame filosofen achter de tapkast laat hij door een bejaarde man zeggen met oorverdovende duidelijkheid „Ik wou dat ik naar huis woti. Echt leuke kroegverhalen zijn er denk ik niet. Maar buiten i' de regen is het ook niet alles. Door Jan Hooyman Een reageerbuisbaby is hel resultaat van een bevruch ting buiten het lichaam var de moeder. De grote vraag is: mag dat? Van de kerken heeft al leen de rooms-katholiekc kerk een officieel stand punt. Volgens haar is ver wekking van menselijk le ven buiten het lichaam var de moeder ethisch onaan vaardbaar. Dat standpunt is een gevolg van haar op vatting dat de sexualiteit als voortplantingsdaad hei lig en onaantastbaar is. El ke ingreep in die daad, of dat nu is om de voortplan ting af te remmen of om haar te stimuleren, is ver boden. Eerst j,Lk hen de geluki vrouw ter wereld Nancy Tilton eind m de geboorte van l reageerbuis-twee Heather en Jean. De kwamen ter wereld ziekenhuis in New Binnenkort is het l zover. Dan zal de Nederlandse baby h zien, die werd ver een laboratoriu Door Dj In al bijna eé was de medis dokters in Ziekenhuis terdam voor. land voorop, j hun inspanni ren buiten he te verwekkei bekroond me zwangerschap vrouwen, die stopping in dwongen kin blijven, op d een eigen bab De naam van se reageerbuisba als het aan de mJ nen. Deze vrouw mogelijk is, geen haar kind in alli opgroeien. Ze ki de steun van het leiding van de gy da die samen mJ ker en mevr. dr geerbuisproject voert. „Alle publicite buisproject heef' kweekt, waaraar ten voldoen", ver berichten dat de bevruchting van moederlichaam werden we over den aanvragen I um met deze rr worden". Door BREDA - Oi middagen, 14 tot 4 uur is Wereldbewei heel nadruk op de weke tweede hand: Emmaus-con Langeweg. Ze staat er dar stand. Maar dat aan de Vierde V Emmaus de opb- van die twee zati

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 24