Nieuwe vredesaktie: „Aktie Rode Kaart"
VVD wil fiscaal
voordeel betalen
uit „banen-pot
ZONNEWIJZERS TE KIJK
In Kaufbeuren
werden geen
mensen geslagen
II )etrel
L5
'Verdachte' minister Jan de Koning
liet verstek gaan op WAO-tribuiiaal
PLANNEN EG NOG NIET ROND
Geen wondermiddel
CDA: Belasting
verhoging twee
verdieners moet
nlNSDAG 26 APRIL 1983
JW PEN
an
CONFLICT SCHILDERWERK:
DE STEM COMMENTAAR
HBO-RAAD:
Niet bezuinigen
op studiebeurs
ALBERT T. ONTKENT
Handboek voor
gemeentelijke
banenplannen
Bureaus voor
beroepskeuze
in problemen
Straaljager
neergestort,
piloot vermist
V et i
Na 1985 weer
volop werk
voor
stratenmakers
Zeven nieuwe leden
senaatsfractie CDA
B10TEM
BINNENLAND
T22 PAGINA 5
mor het Ar-
sidentschap,
iktober ver-
tshebben. Is-
er vanwege
digheid en-
jenisstraffen.
kandidaat!
■e-presiden t-
e partij op
.000 mensen
es IRENE R0DR1-
met andere
ijen werd de
ic partij van
de militaire
ning in 1976
r in het kiel-
xrnederende
het Argeti
de Falkland-
e junta weer
ijvigheid toe
de voor dit
gen. De ver
dat de twee
van Argenti-
tche en radi-
ste stemmen
erikaans oor-
lent, is ach-
r nadat hij
et geweld van
Wereldoorlog
mderscheiden
le Heart Me-
ie in 1944 een
won voor zijn
18 april 1946
iff en door Ja-
ruur op een
:inawa in de
Behalve de
in gen daar
verslag ge-
.bardementen
gevechtshan-
oord-Afrika.
r-'S'Ssf"
en nooit
Gezond ademen
diep inademen
m uitademen.
iarbij het beste
een zanger,
ungt zal probe-
ademen en dan
1 uit te ademen,
voor hyperven-
goede therapie
diep ademhalen
iet samen met
angst krimpt
taar, blokkeert
demhaling. Be-
de ademhaling
mede een weg
;t te overwinnen.
ir van Justitie
binnenkort een
Duitsland om de
rlogsmisdadigers
i, maar „Vrijla"
groot psychisch
de oorlogs- en
itoffers". Het is
nister belangrü"
gevoelens te ont-
twee vrij te
i stukje in ,.De
19 april j.l. On*
de verwacht dat
misdadigers niet
dan psychische
zijn geworden.
;og enige zin hen
„straffen"? Wor-
ar niet de wraak-
de nog leven-
:rs en hun nabe-
aangewakkero.
ent van de minis*
lij bijzonder zin
wan
ters
Van een onzer verslaggevers TEGEN DE KERNBEWAPENING
BREDA - Een stoeiende Rea-
San en Andropov, uiteraard in
3e clubkleuren van hun eigen
land, die vechten om een bal
die al duidelijk de tekenen van
ruw spel vertoont, prijken op
een affiche van de nieuwe
Stichting Internationale Aktie
Rode Kaart.
„Stop het spel met onze we
reld", staat boven de hoofden
van 'beide heren terwijl ze
door een hand de rode kaart
wordt voorgehouden.
De Stichting Internationale
Aktie Rode Kaart wil haar
steentje bijdragen in het stop
pen van de bewapeningswed
loop tussen de grootmachten.
„Stuur een protestkaart
naar de wereldleiders", zegt
het stichtingsbestuur in een
brief bij het aktiepakket, dat
ondere andere bestaat uit een
tweetal briefkaarten geadres
seerd aan Reagan en Andro
pov. De kaarten kunnen wor
den opgestuurd aan een door
de stichting in de arm geno
men notaris, die het aantal ad
hesiebetuigingen nauwkeurig
zal bijhouden.
Volgens de heer Bouwman,
een van de initiatiefnemers
van de stichting, is de Stich
ting Internationale Aktie Rode
Produktie van
staal niet
verder terug
Van onze correspondent
LUXEMBURG - Nederland voelt er niets voor de staalindustrie nog
meer in te krimpen om daarmee te voldoen aan de doelstellingen van
de Europese Gemeenschap om in totaal de produktie van staal te ver
minderen met 30 tot 35 miljoen ton.
Op de zogenaamde
staalraad in Luxemburg
i liet minister van Econo
mische Zaken, Gijs van
Aardenne, gisteren weten
dat met een terugdringen
van de capaciteit met
acht procent, oftewel
676.000 ton ruwstaal bij
Hoogovens en Nedstaal
ÖEN HAAG - De VVD 'vindt dat een deel van het geld dat nodig
is om huis-eigenaren een fiscaal voordeel te geven als ze hun
huis laten schilderen, betaald moet worden uit de „werkgele-
genheidspot".
99
Goldschmidt-v.d.
Dat zei VVD-fractie-voor-
zitter drs. Ed Nijpels gisteren
in Den Haag.
Zoals bekend wil de VVD
zo'n honderd miljoen gulden
uittrekken, om ook het buiten
schilderwerk drie jaar lang
fiscaal aftrekbaar te maken
I bij het groot onderhoud van de
eigen woning. Het kabinet
I vindt dat daar geen geld voor
is, maar de VVD-fractie houdt
vast aan de eis en meent het
I geld „gevonden" te hebben.
Van het benodigde bedrag
wordt een deel gevonden door
i het huur-waardeforfait (be
lasting) met 0,1 procentpunt te
verhogen, een ander deel komt
„automatisch" binnen door
verschillende optredende ne
ven-effecten en het laatste
deel (zo'n dertig miljoen gul
den) moet volgens Nijpels
worden betaald met het geld
dat het kabinet beschikbaar
stelt voor het verbeteren van
de werkgelegenheid.
Dat laatste is volgens de
VVD gerechtvaardigd, omdat
door het fiscale voordeel veel
bedrijven extra opdrachten
voor schilderswerk zullen
krijgen. Want wie met „zwart
werkers" aan de slag gaat,
komt uiteraard niet in aan
merking voor de extra fiscale
aftrekpost.
Het kabinet zal, zoals pre
mier Lubbers heeft gezegd,
niet zelf met voorstellen ko
men om het schilderwerk
fkbaarheid worden van inko
men en prijs van de woning
afhankelijk.
DEN UYL en minister De Koning (Sociale Zaken), oppositie en
regering dus, betwisten elkaar het eerstgeboorterecht van het
rrtee dat de massale werkloosheid van de tachtiger jaren alleen
door rigoureuze arbeidstijdverkorting is op te lossen. Merkwaar
dig die ruzie, want lang niet iedereen is er van overtuigd dat ar
beidstijdverkorting het wondermiddel is tegen de „maatschappe
lijke pest" van een uitzichtloze werkloosheid.
De Koning en Den Uyl willen aansturen op een 32-urige werk
week tegen 1990. Het PvdA-congres ziet zelfs al een werkweek
van 25 uur in het verschiet. Er is een tijd geweest - en die ligt niet
eens zo ver achter ons - dat hooggeroemde toekomstvoorspel-
'ers als Kahn en Polak zulke rooskleurige verwachtingen hadden
van de (groei)mogelijkheden van de geïndustrialiseerde wereld,
dat een korte werkweek ons, naar hun vaste overtuiging, als op
een presenteerblaadje zou worden aangeboden. Zij blijken zich
vergist te hebben. Het staat vast, dat arbeidstijdverkorting niet om
net is door te voeren. Wie nu werk heeft zal flink moeten inleve
ren om anderen aan werk te helpen.
Het invoeren van een wezenlijke arbeidstijdverkorting voor
oudere werknemers roept in de privé-sfeer problemen op, die
ook voor degenen, die de solidariteitsgedachte zijn toegedaan, in
vele gevallen onoverkomelijk lijken. De meeste oudere werkne
mers zijn verplichtingen aangegaan ten aanzien van hun woning,
oe opvoeding van hun kinderen etc. op basis van een bepaalde
inkomensverwachting. Als zij op dat inkomen zwaar gekort wor
den zou hun echtgenote een baantje moeten gaan zoeken. Kun
nen ze dat en willen ze dat?
Begin dan maar met de jeugd korter te laten werken, wordt er
gezegd. Maar hoe komt de jeugd dan aan een inkomen om een
nuis ,e kunnen huren en inrichten? Het zal er op neerkomen dat
jonge mensen in feite verplicht worden om bij huwelijk en anders-
<jns samen te blijven werken. Voor velen zal dat geen bezwaar
jp.Maar er zullen ook jongeren zijn en blijven die een arbeids
plicht als een inbreuk zullen ervaren op hun onvervreemdbaar
'echt om hun samenleven naar eigen inzicht in te richten,
./jetstaat ook buiten kijf dat de doorvoering van arbeidstijdver-
I kSI i het bedrijfsleven voor grote problemen zaf stellen. De
kwaliteit van het werk en de produktiekosten komen immers on
eer zware druk te staan. De Koning en Den Uyl denken over al
eze haken en ogen wel wat erg gemakkelijk. Vooralsnog lijkt het
I "es verstandiger - en tegenover de jonge werklozen ook eerlijker
ia h arbeicistijdverkorting als niet meer dan één van de middelen
«beschouwen om de werkloosheid te bestrijden. Alles zetten op
e kaart van de arbeidstijdverkorting zou wel eens tot armoe troef
tonnen leiden.
ons land ruimschoots zijn
aandeel binnen de EG be
reikt heeft.
„Als de Europese Commissie
zegt dat het onvoldoende is,
zullen we alle plannen van al
le lidstaten moeten kennen",
zei Van Aardenne gisteren.
„Je kunt niet van Nederland
verlangen rendabele bedrij
ven af te breken als er in an
dere landen onrendabele be
drijven blijven doordraaien.
Het einddoel is tenslotte een
efficiënte Europese staalpro-
duktie".
Omdat naast Nederland ook
West-Duitsland, Engeland en
Italië vinden genoeg te hebben
gedaan ter sanering van de
staalproduktie gingen de mi
nisters van Economische Za
ken gisteren in Luxemburg
uiteen zonder meer te hebben
bereikt dan het vaststellen
van een nieuwe datum, 25 mei.
Volgens de Europese Com
missie moet de Europese staal
industrie, die met een veel te
grote overcapaciteit zit, voor
het einde van 1985 in een soort
gezondheidsmakingsproces de
produktie inkrimpen met 30
tot 35 miljoen ton. De afzon
derlijke lidstaten moesten
daartoe voor eind september
1982 plannen indienen. Maar
gisteren bleek dat Groot-Brit-
tannië, België en Griekenland
de plannen nog niet op tafel
hadden gelegd.
De Nederlandse sanerings
plannen omvatten een totaal
bedrag van 2,3 miljard gulden,
waarvan 1 miljard door Hoog
ovens zelf gefinancierd wordt.
Als gevolg van de sanering
zullen van de 18.500 arbeiders
bij Hoogovens 2300 mensen
hun arbeidsplaats verliezen.
De Europese Commissie
waarschuwde de ministers in
Luxemburg gisteren dat, als
er niet spoedig tot reductie
overgegaan wordt, in 1985 het
produktie-overschot van 50
miljoen ton staal zal zijn be
reikt. Het saneren van de
Europese staalindustrie heeft
in de EG al 250.000 arbeids
plaatsen verloren doen gaan.
Als de plannen tot verminde
ring van produktie tot 35 mil
joen ton doorgang vinden, zul
len er nog eens 150.000 werklo
zen bii komen.
Kaart opgezet om al dié men
sen tot steun te bewegen die
zich niet wensen te stellen
achter andere vredesinitiatie
ven vanuit de politiek of met
een geestelijke achtergrond.
„Er leeft", zo zegt de stich
ting, „een grote onvrede bij de
mensen over de gang van za
ken in de wereld. Met name de
kernbewaping wordt als zeer
Van onze redactie binnenland
UTRECHT - De HBO-Raad
dringt er bij regering en par
lement op aan niet te bezuini
ging op de studiebeurzen.
Als de Tweede Kamer ak
koord gaat met de bezuini
gingsplannen uit de voor
jaarsnota, zullen de inkomsten
van de beursstudenten met
twintig procent dalen. De raad
maakte dit gisteren bekend op
zijn algemene vergadering.
De voorjaarsnota voorziet in
een bezuiniging op de studie
beurzen van driehonderd mil
joen gulden. De eerste 54 mil
joen daarvan moet volgens de
plannen van minister Deet-
man al dit jaar worden bezui
nigd. Volgens de HBO-Raad
zal dat desastreuze gevolgen
hebben voor de financiële po
sitie van de studenten. De raad
is bovendien verontrust over
het alsmaar uitblijven van
voorstellen om te komen tot
een beter stelsel van studiefi
nanciering.
bedreigend ervaren. Toch
zwijgt de grote massa uit een
gevoel van onmacht. Niemand,
van welke politieke overtui
ging of religieuze richting ook,
is in wezen vóór die kernwa
pens. Sommigen zeggen de
noodzaak ervan in te zien of de
onmogelijkheid het probleem
op te lossen. Maar iedereen
zou blij zijn als het evenwicht
en de vrede bewaard zouden
kunnen blijven zónder die
kernwapens. Maar dat is na
tuurlijk geen politiek stand
punt, dat is een zuiver mense
lijk standpunt dat nu eenmaal
niet door politieke zegsman-
nen kan worden verdedigd.
Vandaar dat alleen op parti
culier initiatief dit pakket kon
worden samengesteld. Zonder
politieke of religieuze motie
ven".
Voorzitter van de stichting
is Herman van Veen. Bouman
is nog druk doende het bestuur
met andere leden aan te vul
len.
99
Van een onzer verslaggevers
MAASTRICHT - De van oorlogsmldaden verdachte Nederlan
der Albert T. heeft op de eerste zittingsdag van zijn proces te
genover de bijzondere strafkamer van de rechtbank te Maas
tricht niet alleen ontkend zich schuldig gemaakt te hebben aan
het doden van gevangenen, hij zei ook dat bij zijn weten in het
kamp geen mensen mishandeld waren.
T. zei dit nadat de recht
bank maandagmorgen ge
tracht had te reconstrueren in
hoeverre hij tijdens de Tweede
Wereldoorlog met de bezetters
geheuld zou hebben en hoe hij
in het kamp Kaufbeuren te
recht was gekom,en.
„Je werd aangewezen en als
je niet deed wat je werd opge
dragen, was het met je afgelo
pen. Ik had lang genoeg in
concentratiekampen gezeten
om dat te weten." De in een
keurig grijs pak gestoken T.
(63) verzekerde dat gisteren de
Bijzondere Strafkamer van de
Maastrichtse rechtbank, waar
hij zich de eerste dag moest
verantwoorden voor moord op
Hongaarse en Poolse joden in
het kamp Kaufbeuren-Rie-
derloh. „Ik ontken alles wat
mij ten laste wordt gelegd",
beet de goed van tongriem ge
sneden T. van zich af.
Met een knuppel heeft Ta-
lens, volgens de aanklacht van
officier van Justitie mr. J.
Nabben, als kamp-oudste op
de appèlplaats en in de was
ruimten joodse dwangarbei
ders gedood. Anderen zou hij
ontkleed tot bloedens toe met
een lap met zand hebben inge
wreven en hen zolang in de
snèeuw laten liggen tot ze
doodgingen.
Zeker twee weken gaat het
proces tegen de sinds 1973 in
het Oostenrijkse Westendorf
wonende pensionhouder T.
duren. Zeven overlevenden
van het kamp Kaufbeuren, die
nu in Amerika, Israël en
Duitsland wonen, komen de
Bijzondere Strafkamer uit de
doeken doen wat er zich in
tussen 1 oktober 1944 en 10 ja
nuari 1945 in het kamp heeft
afgespeeld. Aan de uit drie
rechters bestaande Bijzondere
Strafkamer zijn twee rechters
toegevoegd, die in onvoorziene
omstandigheden elk moment
kunnen inspringen. Het proces
wordt vandaag voortgezet.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De gemeente
kan niet langer achterblijven
in de strijd tegen de werkloos
heid.
Ook al zullen de burgemees
ter en zijn wethouders het
werkloosheidsprobleem nim
mer op eigen houtje kunnen
oplossen, helemaal zonder ba
nenplan blijven past niet meer
in deze tijd.
Hoe de gemeenten de werk
loosheid te lijf kunnen gaan
staat beschreven in het hand
boek van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten
(VNG) dat de titel „Gemeente,
werk en werkloosheid" draagt.
De mensen aan werk helpen
is aardig, maar realiteit is dat
op dit moment een op de drie
personen niet aan het betaalde
arbeidsproces deelneemt. En
daarom is in het handboek
minstens zoveel plaats inge
ruimd voor scholingskansen,
vervangend werk, voor op
vang en begeleiding. Er is zelfs
een overzicht van werkprojec
ten die de gemeente tenminste
van de grond kan helpen til
len, zoals ambachtelijke be
drijfjes of mens- en milieu
vriendelijke ondernemingen.
Een lokaal jeugdwerkplan is
iets wat er ook bij hoort, tonen
vijf praktische suggesties aan.
TOT 13 mei a.s. wordt in
het Utrechtse Muziekcen
trum een expositie van uit
eenlopende klokken gehou
den. De expositie omvat ver
schillende soorten zonnew
ijzers, waaronder een van
klei (links). Hierbij valt het
licht door de spleten en kan
de tijd door het gat bovenin
de bol worden afgelezen.
Aan deze 'klok' van vijftig
kilo werd drie jaar gewerkt.
- FOTO ANP
WEER BANEN WEG
Van onze redactie binnenland
HAARLEM - Dc bureaus voor
beroeps- en schoolkeuze zijn
als gevolg van de enorme fi
nanciële kortwieking niet of
nauwelijks meer in staat hun
werk naar behoren te verrich
ten.
Nergens is zo extreem door
de overheid bezuinigd als bij
het beroepskeuze-werk. Vorig
en dit jaar moest men 17 pro
cent van de subidie inleveren.
Dat leidde er toe dat 100 van
de 600 banen verdwenen.
Het einde is echter nog niet
in zicht, want voor volgend
jaar moeten de bureaus nog
eens fors inleveren. Het totaal
van de bezuinigingen komt
dan op een kwart van de sub
sidie. Dat zal zeker veel banen
kosten, vreest men.
De nieuwe bezuinigingsron
de zal bovendien met zich
meebrengen, dat nog meer
mensen, die eem beroep op de
bureaus doen, in de kou zullen
komen te staan, met name
mensen uit kansarme en lage
inkomeps-groepen.
DEN HAAG - Een straaljager
van de luchtmacht Is gister
middag tijdens een navigatie-
vlucht boven de Belgische Ar
dennen neergestort.
Het toestel kwam neer op
ongeveer 35 kilometer ten zui
den van Luik. De 25-jarige pi
loot werd gisteravond nog
vermist. Na het ongeval heb
ben vliegtuigen en helikopters
van de Belgische luchtmacht
het gebied intensief afgezocht.
Merijn is ziek
DEN HAAG - Het CDA is blij
dat het kabinet, ondanks forse
kritiek van de Raad van State,
vasthoudt aan een belasting
verhoging voor gezinnen waar
man en vrouw belde een baan
hebben.
Deze extra aanslag voor
„twee-Verdieners"'moet vanaf
1 juli van kracht worden.
„Ik kan me niet voorstellen
dat het wetsvoorstel straks in
het parlement zal worden
weggestemd", zei CDA-frac-
tie-voorzitter dr. Bert de Vries
gisteren op een spreekbeurt in
Nijmegen. Binnen VVD en
PvdA is wel forse kritiek op
het wetsvoorstel, maar vooral
in de Eerste Kamer, waar het
ingrijpende voorstel straks in
grote haast behandeld zou
moeten worden, tekent zich nu
al verzet aan.
Als het wetsvoorstel niet
wordt aangenomen, zou de
schatkist minder geld ontvan
gen, zodat er geen ƒ300 mil
joen beschikbaar komt voor de
koopkracht-uitkeringen aan
de échte minima. Maar dat
moet dan op een andere ma
nier op tafel komen, want die
ƒ300 miljoen moet er komen,
zo zijn CDA en VVD het in
ieder geval eens.
In Nijmegen zei De Vries
gisteren waarom hij zo hecht
aan het wetsontwerp: „Omdat
het er op gericht is een klein
stukje van het grote belasting
voordeel ongedaan te maken
dat huishoudens waar twee
inkomens binnenkomen
(dankzij de belastingwetge
ving) genieten, in vergelijking
tot een gezin met één kostwin
ner. Deze fiscale bevoordeling
van dubbele inkomens is niet
gerechtvaardigd."
van onze
redactie binnenland
AMSTERDAM - De werk
gelegenheid voor straten
makers zal de komende ja
ren dalen, maar vanaf 1985
fors toenemen.
Dit blijkt uit een onder
zoek dat het Economisch
Instituut voor de Bouwnij
verheid heeft uitgevoerd in
opdracht van de Stichting
Beroepsopleidingen Weg
-en Waterbouw.
Volgens de onderzoekers
ligt dat werk vooral in het
onderhoud waar de meeste
gemeenten nu op bezuini
gen en het onderhoud aan
straten die eind jaren ze
ventig zijn aangelegd.
DEN HAAG - Na de verkie
zingen voor de Eerste Kamer
in juni zal de CDA-fractie ze
ven nieuwe gezichten tellen,
als het partijbestuur zijn zin
krijgt.
Aanvoeder van de door het
partijbestuur opgestelde ad-
vies-kandidatenlijst is Piet
Steenkamp, die waarschijnlijk
prof. Thurlings uit Wagenin-
gen zal opvolgen als voorzitter
van de Eerste Kamer.
Vijf van de nu zittende le
den hebben laten weten niet in
nieuwe Senaat te willen te
rugkeren (oud-minister Albe-
da, de huidige senaatsvoorzit
ter Thurlings - die overigens
tegen zijn zin afscheid neemt,
maar vanwege zijn leeftijd (67)
door het partijbesttiur niet
meer gekandideerd zou wor
den), de Arcense burgemeester
mevr. Van Soest en senator
Netjes). Twee leden zijn door
het partijbestuur niet meer
gekandideerd (Vrouwenfelder
en Tjeerdsma) en één lid, (ir.
Gooden uit Breda) is door het
partijbestuur op een onver
kiesbare plaats gezet. Het
CDA zal bij de verkiezingen
door de Provinciale Staten
met 27 zetels, één minder dan
pu, genoegen moeten nemen.
De zeven nieuwe leden zul
len waarschijnlijk worden: de
voorzitter van de afdeling
Limburg, Pleumeekers, die
nog onlangs felle kritiek uitte
op het doen en laten van het
CDA in 'Den Haag', de voor
malig vice-voorzitter van de
ARP, prof. D. Kuiper, de vroe
gere vice-voorzitter van het
CDA en voorzitter van de zui
vel werkgevers, Rinse Zijlstra,
de oud-voorzitter van het be
stuur van de Utrechtse Uni
versiteit, prof. Wattèl, de
voorzitter van het CDA-Dren-
te Numan, de Amsterdammer
Schouten en verder drs. Coe-
neman en mr. dr. Postma, do
cent staatsrecht aan de Gro
ningse universiteit.
door Wim Kuipers
EDE - Hoofdverdachte minister Jan de
Koning van Sociale Zaken is gisteren -
zoals verwacht - niet verschenen op het
WAO-tribunaal in Ede.
Hij had daar terecht moeten staan
omdat hij „de strekking van de sociale
verzekeringswetten schendt en geschon
den heeft". Anders gezegd: duizenden
WAO'ers voelen zich bedonderd.
De minister werd net niet van oplich
ting beticht. Wel van „continue schen
ding van behoorlijk bestuur, schending
van de uitgangspunten van de WAO-
wet en van grondrechten".
Minister De Koning somde in een brief
aan het tribunaal twee redenen op
waarom hij niet wilde verschijnen. Al
lereerst: hij acht zich formeel uitsluitend
verantwoordelijk tegenover het parle
ment. Dat hadden de organisatoren van
het tribunaal kennelijk voorzien: zij
daagden daarom ook de voorzitters van
de Eerste en Tweede Kamer. Omdat eind
vorig jaar enkele bezuinigingswetten
(het zogeheten Kerstpakket) veel en veel
te snel door de Kamers zouden zijn ge
jast, zoals Herman Bode, vice-voorzitter
van de FNV, zei. Hij noemde dat „een af
gang zonder weerga van het parlement".
Overigens waren de beide Kamervoor
zitters ook niet verschenen.
Het tweede argument van De Koning
om in Den Haag te blijven: hij vond een
tribunaal veel te zwaar aangezet. Een
tribunaal wordt gehouden, schreef hij,
„als de stem van betrokkenen niet ge
hoord kan worden of onderdrukt wordt".
Dat leek hem hier niet het geval. In het
verleden zijn tribunalen gehouden over
ondermeer de uitroeiing van Indianen
en ten gunste van politieke gevangenen.
Toch was de voornaamste reden van
dit tribunaal, zo zei voorzitter prof. dr. J.
Soetenhorst, hoogleraar Sociale Hulp
verlening: „De belangen van de WAO'er
meer in de belangstelling te brengen".
Daarnaast hoopte het Landelijk WAO-
Beraad, initiatiefnemer van het tribu
naal, dat er wat constructieve voorstel
len te voorschijn zouden komen.
Dat is gebeurd. Kamerleden en ook de
vakbonden, die aan het boe-geroep te
horen niet zo bijster populair zijn bij
WAO'ers, krijgen deze voorstellen onge
twijfeld thuis gestuurd.
Een kleine greep uit de aanbevelingen.
De koopkracht van arbeidsongeschikten
mag niet méér dalen dan die van andere
uitkeringstrekkers en werkenden. Daar
toe dienen de zwaardere lasten die ze
veelal hebben, gecompenseerd te wor
den. Heel hard is de eis dat de duur van
de WAO-uitkering onbeperkt moet blij
ven. Het gonst van de geruchten dat
daar verandering in komt.
Voor een van de aanbevelingen riep de
aanklager, mr. Leo Spigt, de hulp in van
Veldkamp, een van de voorgangers van
De Koning. Deze ex-minister van Socia
le Zaken pleitte onlangs voor tijdelijke
bezuinigingen op uitkeringen. Geen
strukturele maatregelen, „want", zo
sloot aanklager Spigt zich aan: „Als de
crisis tijdelijk is, wat gehoopt en be
weerd wordt, dan moeten vanwege die
crisis genomen maatregelen ook tijdelijk
zijn".
Een van de hoofddoelen van het tribu
naal lijkt in elk geval bereikt: aandacht.
In veel toonaarden (jammerklachten,
cijfers, regelrecht schelden) werden het
leed en de moeilijkheden van de WA
O'ers verteld.
Verschillende keren viel het woord
'zelfmoord'. Zo uitzichtsloos zouden ar
beidsongeschikten hun positie zien. Een
man schreeuwde vanuit de zaal: „Ik loop
al in leenkleren, nu hang ik mijn maag
ook nog maar aan de kapstok".
Een van de getuigen, de heer C. Ardon
uit Roosendaal, die sprak als de uitke
ringstrekker W.A. Ongeschikt uit Inle-
veringsdorp, zei: „Je gezondheid missen
betekent armoe voor het hele gezin. We
komen de deur niet meer uit, want dat
kost geld". Hij bleef desondanks humo
ristisch. „Onze grenzen worden wel ge
sloten voor de varkenspest, maar niet
voor de briefjes van duizend die bij dui
zenden naar het buitenland gaan", zo zei
hij onder applaus.
Ondanks de voorbeelden van leed en
zorg, bleek het moeilijk één duidelijk
beeld te schetsen van de WAO'er. De ene
arbeidsongeschikte is de andere niet.
Persoonlijke omstandigheden (gezin, on
gehuwd, en de hoogten van uitkeringen
verschillen sterk). Toch is er een soort
gevoel van; het kan zo niet langer.
Waarom?
Jacques van der Horst uit Brede, in
dustriepastor in het dekenaat Ooster
hout: „Het is vooral de angst. Angst dat
ze binnen enkele jaren in de Bijstand
zullen zitten. Dat is nu nog een gerucht,
maar ik ken mensen die reeds hun eigen
huis willen verkopen. Bang dat ze het
straks moeten opeten, zoals dat heet".
Een tweede vrees is dat de tegenstel
ling tussen werkenden en niet-werken-
den vijandiger vormen gaat aannemen.
Een van de getuigen, ex-mijnwerker
Moens uit Hoensbroek beschuldigde de
regering er van de mensen tegen elkaar
op te zetten.
Volgens Van der Horst krijgen WA
O'ers, en ook werklozen, steeds meer du
bieuze opmerkingen te horen. „Opmer
kingen als: als ik naar de fabriek ga, heb
ik drie uitkeringstrekkers achterop mijn
brommer. Niet echt keihard", zegt Van
der Horst, „maar het maakt wel bang.
Als je arbeidsongeschikt bent, je hebt die
zekerheid van werk niet meer, je inko
men wordt steeds minder, en er komt die
vrees van discriminatie bijprobeer dan
nog maar eens nieuwe zin aan je leven te
geven".