Fransen: Is Juliana
niet meer koningin?
Meeste Italianen hebben nog nooit van Claus gehoord
Amerikanen kennen
maar één
koningin: Elizabeth
Engelsen hebben
handen vol
aan Charles en Diana
Duitse kiosken vol
prinselijke
namaakfeiten
Belgen gewend aan de
„lichte ongesteldheid"
van koning Boudewijn
5e gezondheidstoestand van prins Claus
houdt onze kranten en vooral de
populaire weekbladen al maandenlang
bezig. Verdiepen de buitenlanders zich
netzo gretig als de Nederlanders in de
problemen van Oranje? Onze
correspondenten in Amerika, Engeland,
Frankrijk, België en West-Duitsland
hebben de bekendheid van onze
pninklijke familie over de grens gepeild.
Bernhard kreeg door Lockheed enige bekendheid in
Frankrijk. - fotoanp
door Jan Drummen
EEN DEEL van de Franse bevolking en met name
het vrouwelijke heeft zoals veelal in republikeinse
landen een soort nostalgische verering voor de ro
mantiek van het koningschap.
Enkele geïllustreerde bladen
wijden dan ook geregeld en
zelfs hoofdzakelijk een deel
van hun inhoud aan de voor
vallen in diverse koningshui
zen en uiteraard is het Britse,
dat met name de laatste tijd
voor de nodige overbodige
kruiding zorgdraagt, de hoofd
schotel.
Deze bladen zijn ongeveer
de enige die ook aandacht be
steed hebben aan het Neder
landse koningshuis, maar een
kleine opiniepeiling wijst uit
dat 9 van de 10 Fransen weinig
of niets weten van het Neder
landse koningshuis. Ongeveer
40 procent blijkt niet eens te
weten dat Juliana geen konin
gin meer is en de naam van
prins Bernhard is enkele lie
den alleen bijgebleven door
het Lockheed-schandaal.
Prins Claus is maar bij een
kleine minderheid bekend en
hoewel een aantal bladen in
enkele regels van zijn verblijf
in een Zwitserse kliniek gewag
gemaakt hebben, heeft de zaak
hier alleen aandacht gekregen
in het sensatieweekblad 'Fran
ce Dimanche'. Het blad publi
ceert regelmatig over echt
scheidingen, huwelijks- of
liefdesdrama's van konings
huizen en filmsterren. Het
wordt niet hoog aangeslagen
omdat het nagenoeg steeds de
indruk wekt, dat de verhalen
voor een aanzienlijk deel ver
zonnen zijn.
Men heeft hier de overtui
ging dat 'France Dimanche'
het geval van prins Claus erg
opgeblazen heeft. Er zijn nogal
wat hypotheses gelanceerd,
sommige daarvan zijn min of
meer als feiten opgediend. On
der meer is er gewag gemaakt
van een zelfmoordpoging.
Sinds weken is de naam van
prins Claus echter niet meer in
de Franse pers verschenen.
door Cees Manders
ROME - Claus von
Amsberg moest het in de
Zwitserse anti-depres-
siekliniek stellen zonder
de belangstelling en het
medeleven van het Ita
liaanse volk.
Dat ligt niet aan de zieke ge
maal uit het verre polderland
Nederland zelf, maar meer aan
het feit dat de wetenswaardig
heden over zijn ziekte aan de
Italianen zijn onthouden.
De Italiaanse publiciteits-
middelen die gespecialiseerd
zijn in verhalen over monar
chieën en andere sprookjes
achtige staatsvormen hebben
het ziekteverloop van Claus
slechts routinematig gevolgd,
zonder de hartstocht en op
winding die koninklijke aan
doeningen normaal wekken.
Maar de grote bladen en tv-
stations laten het geheel afwe
ten.
Het is best eigenaardig dat
er in Italië niet meer aandacht
bestaat voor een geval als dat
van Claus, want in de regel
reageren de Italianen nogal
emotioneel op het wel en wee
van Europese vorstenhuizen,
vooral die van Engeland,
Spanje, Griekenland, België en
Monaco. Zelf hebben de Italia
nen hun monarchie afgeschaft,
maar het overlijden van de
verbannen vorst Umberto vo
rige maand wekte enorm veel
verdriet bij zowel monarchis
ten als republikeinen, terwijl
bovendien de huidige presi
dent van de Italiaanse repu
bliek Pertini als een waar
vorst wordt aanbeden en ver
eerd.
Beatrix: wel met vakantie
in Italië, maar nooit op
staatsbezoek. - fotoanp
Maar wellicht is dit gebrek
aan belangstelling voor Claus
te verklaren door het gebrek
aan kennis over het Neder
landse vorstenhuis in het alge
meen. Gevreesd moet worden
dat voor de overweldigende
meerderheid van de Italianen
Claus nog steeds achter zijn
bureau zit op het ministerie
van buitenlandse zaken in
Bonn, en nooit het huwelijk
met Beatrix is ingegaan.
Tijdens het zeer recente be
zoek van de Italiaanse premier
en mevrouw Fanfani aan 'La
Regina Beatrice' in Den Haag
is in de Italiaanse verslagen
met geen woord gerept over
het bestaan van ene Claus die
in normalere omstandigheden
toch aan de thee op het paleis
zou hebben deelgenomen.
„Jullie koningin is toch Julia
na?", zo beginnen de Italianen
een conversatie met een Ne
derlander. Dat Beatrix al ja
ren regeert is onbekend.
Het Nederlands koninklijk
huis kan in deze onbekendheid
zelf ook best iets doen door i.n
Italië wat meer aan de weg te
timmeren. Het Italiaanse land
is wel goed voor een buiten
huis (zowel Juliana als Beatrix
hebben er een), maar niet goed
genoeg voor een officieel
staatsbezoek. Oranje mijdt
Rome al jaren omdat een be
zoek aan Rome ook een bezoek
aan de paus impliceert. En de
paus is wel de spiritueel leider
van de helft van het Neder
landse volk, maar een bezoek
aan hem in het Vaticaan heeft
het protestantse Oranje tot
nog toe niet opportuun geacht.
De ironie wil dat het juist d'.it
jaar van een bezoek aan Rome'
(en het Vaticaan) gekomen zou
zijn als Claus niet door ziekte
was géveld. Reden temeer voor
de Italianen om te hopen op
een spoedig herstel van Claus,
als ze maar wisten wie Claus
door Mare de Koninck
HET VERHAAL dat Amerikanen zo wild zou
den zijn van koningshuizen, is niet waar.
De publieke belangstelling
voor bijvoorbeeld de twee be-'
zoeken die Beatrix en Claus
vorig jaar aan de Verenigde
Staten hebben gebracht, was
buiten de van oudsher Hol
landse immigrantenkolonies
onder het Amerikaanse pu-
bliek maar heel gering. Er wa
ren, veel plichtmatige berich
ten over het koninklijk bezoek
uit het verre Holland in de
Amerikaanse kranten, maar in
geen van de publicaties zijn de
persoonlijkheden van de ko
ningin en de prins nader door
gelicht of heeft men de moeite
genomen om betekenis en
functioneren van de monar
chie in Nederland diepgaander
te beschouwen.
Er is trouwens voor de Ame
rikaan maar één koningin en
dat is Elizabeth van Engeland.
Toen die vorige maand in Cali-
fornië op bezoek was, werd al
leen maar over 'de koningin'
gesproken, die geen verdere
aanduiding nodig had. En toen
was er ook van alles aan de
hand rond dat bezoek. Er was
oproer van Amerikaanse Ieren
en verder werd de vorstelijke
visite door zulk woedend
noodweer in het honderd ge
jaagd, dat veel commentatoren
zich lieten verleiden tot toe
spelingen op de opstand - 200
jaar geleden - waarbij de Brit
se kolonialisten in Amerika de
Londense autoriteiten de
Nieuwe Wereld uitjoegen en
de onafhankelijke Verenigde
Staten uitriepen.
De psychologische verhou
ding tussen de Amerikanen en
het Britse koningshuis is nog
altijd heel tweeslachtig en
daarom hoe dan ook sterk. En
geland blijft het moederland,
waaruit het nu oppermachtige
kind is voortgekomen. Maar
het kind ziet nog altijd op te
gen de moeder, want het is nog
maar heel kort zo sterk. Tot in
de dertiger jaren van deze
eeuw was de enige wereld
macht Engeland. De Britse
troon strekte zich uit over half
Azië, Afrika en Noord-Ameri-
ka, tot in Australië en delen
van Zuid-Amerika. Bucking
ham Palace was het venster op
het wereldrijk, waarin de zon
letterlijk nooit onderging.
Dat alles maakt dat een ko
ningshuis voor de Amerikaan
bepaald niet iets exotisch is,
maar een vertrouwde staats
vorm, die alleen in eigen land
wat anders geregeld is. Dat al
les maakt ook dat het kleine
Nederland bepaald geen verte
dering opwekt vanwege Oran
je, maar gewoon in de belang
stelling komt vanwege krakers
en vredesbewegingen. Zeld
zaam zijn de Amerikanen die
de naam van de Nederlandse
vorstin weten te noemen. Laat
staan dat iemand weet heeft
van de moeilijke periode die
prins Claus doormaakt. Er is
in de Amerikaanse media met
geen woord over gerept, behal
ve dan in bladen als 'Holland
Elizabeth: „de" koningin
in Amerika. - fotoanp
News' en 'The Windmill He
rald', die in voor zichzelf spre
kende stadjes als Holland (in
Michigan) verschijnen. Als
daarentegen prins Philip van
Engeland in de problemen was
gekomen, was dat wel anders
geweest.
door Roger Simons
DE DOORNSEE Brit is
niet of nauwelijks op de
hoogte van de ziekte van
prins Claus.
Sinds het Nederlandse
staatsbezoek aan Engeland in
november van het afgelopen
jaar hebben de Britse media
praktisch geen melding meer
gemaakt van enige verande
ring in zijn gezondheidstoe
stand.
Alleen het populaire dag
blad Daily Mirror bezondigde
door Gerard Kessels
BONN - Het Duitse vrouwenblad 'Zeven Dagen'
laat er geen twijfel over bestaan. Koningin Beatrix
treedt af. Ze begint met haar zieke man Claus in
Suriname een nieuw leven.
Want alleen daar kan de
prins weer beter worden, weet
een (Nederlandse) psychiater.
Een foto van het Victoriaanse
landhuis in Suriname comple
teert het verhaal.
Wie in de Duitse kiosken
tussen de vrouwen- en roddel
bladen neust, kan in een week
tijds gemakkelijk tien van
dergelijke verhalen bijeen-
sprokkelen. Het ontbreken van
een eigen koningshuis moet
voor de Duitsers een smarte
lijk gemis zijn. Met een presi
dent als staatshoofd blijft het
kennelijk toch maar behelpen.
Maar met des te meer gretig
heid wordt het wel en vooral
het wee van de Nederlandse
koninklijke familie op de kor
rel genomen. De laatste weken
zijn koningin Beatrix en haar
zieke man Claus niet van de
omslagen weg te branden.
Dat er over de gezondheids
toestand van de prins nauwe
lijks feiten naar buitenkomen,
vermag de schrijf drift niet te
remmen. Integendeel. Met een
dikke duim is in deze branche
meer te verdienen dan met
eerbied voor de feiten.
De zeventiende huwelijks
dag van Beatrix en Claus is
goed voor grote koppen. Onder
een verhaal over de dood van
de hond van de zanger Heino
(„Hij spitste altijd de oren als
hij de stem van zijn baas hoor
de"), meldt het 'Nieuwe Blad'
dat Claus een eenzame huwe
lijksdag had. „Claus wachtte
op het bezoek van zijn vrouw,
maar ze kwam niet. Dat kan
alleen maar betekenen dat
prof. Kielholz op het laatste
moment het bezoek verboden
had, omdat de toestand van de
prins het niet toeliet," aldus
het 'Nieuwe Blad'.
De concurrerende 'Nieuwe
Post' heeft een geheel andere
mening. „Prins Claus wilde
Beatrix niet zien - uitgere
kend op de huwelijksdag! Hij
weigerde hardnekkig. Pas toen
Claus enkele dagen later ge
kalmeerd was, kon de konin
gin voor de geplande ontmoe
ting naar Basel komen."
Nee, nee, weet 'Vrouw Actu
eel'. Veel Nederlanders vragen
zich af, zo meldt het blad, of
Beatrix vergeten is dat ze haar
man op 10 maart 1966 liefde en
trouw gezworen heeft. „Dat is
kennelijk zo. Want op haar hu
welijksdag ging de koningin
niet naar haar ernstig zieke
man in Basel. Eerst een dag la
ter maakte ze zich vrij, en dan
nog maar voor een uur."
Dat de bekende Duitse grap-
jas Harald Juhnke, die niet
van de fles af kan blijven, voor
een slaapkuur is opgenomen in
de kliniek van Kielholz in Ba
sel is opgelegd pandoer voor de
Duitse sensatiepers. Juhnke
ligt, uiteraard, naast de kamer
van Claus. Juhnke wilde de
prins graag opvrolijken, maar,
ocharm, dat mocht niet van
Kielholz, meldt 'Zeven Dagen'.
Maar volgens 'Vrouw met
Hart' is de kans op een ont
moeting tussen beide zeker
nog niet verkeken. „Claus ver
heugt er zich op.Hij heeft
Juhnke vaak op de televisie
bewonderd."
De Duitse boulevardbladen roddelen er op los over Beatrix
en Claus. -fotoanp
Met Claus gaat het steeds
slechter, meent 'Vrouw in de
Spiegel' te weten. Medepatiën
ten berichten dat de prins
's nachts om zijn moeder
roept. „Zijn stem klinkt huile
rig. De 56-jarige zakt steeds
dieper weg in absolute som
berheid."
Op advies van prinses Julia
na heeft de vertwijfelde Bea
trix zich nu tot een 'wonderge-
nezer' gewend. Daar is 'De Ac
tuele' van overtuigd. De man,
ene Tiberius Jenne uit Düssel-
dorf, laat er geen twijfel over
bestaan: „Door mijn therapie
kan de prins weer volledig ge
zond worden. De koningin wil
een afspraak maken om de de
tails te bespreken." Jenne
werkt met huidcontact. „Alles
wat ik verder nodig heb zijn
mijn kruis en mijn stok met de
zilveren knop."
Met de Nederlandse stralen-
genezer Mierement heeft Ju
liana goede ervaringen opge
daan, weet het blad. „Jaren
lang had Juliana gesukkeld.
Toen begroef de wondergene-
zer geheimzinnige kisten in de
slottuin. Die moesten de ge
vaarlijke aardstralen stoppen.
Al spoedig voelde de moeder
van Beatrix zich weer hele
maal gezond."
Diana, Charles en baby William, meer wensen de Engelsen
niet. - foto ap
zich ooit in zijn roddelrubriek
aan een grapje over prins
Claus.
De Britse media hebben het
gezondheidsprobleem van
prins Claus altijd op kleine
schaal aangepakt, enerzijds
omdat het volk van Groot-
Brittannië niet bijster veel be
langstelling koestert voor bui
tenlandse koningshuizen, en
anderzijds omdat zij voor zijn
kwaal wel enig begrip kunnen
opbrengen. In de geschiedenis
van de Britse monarchie zijn
namelijk talrijke voorbeelden
voorhanden van aangeboren
of door de omstandigheden
veroorzaakte neurotische aan
doeningen. De Britten zijn dan
ook geneigd het standpunt in
te nemen, dat dergelijke pro
blemen zich in de beste fami
lies kunnen voordoen.
Dat prins Claus tot nu toe in
Groot-Brittannië vrij behoor
lijk behandeld wordt, is echter
veel minder het gevolg van zo
geheten fair play dan van het
feit, dat de Britse media tegen
woordig hun lezers, luisteraars
en kijkers kunnen overstelpen
met leuke verhalen over hun
eigen koninklijke huis. Enorm
veel aandacht wordt besteed
aan de rondreis van kroon
prins Charles, prinses Diana
en hun zoon prins William, in
Australië en Nieuw-Zeeland.
Het ziet er dan ook naar uit,
dat voor de Britse media de
ziekte van prins Claus als rod-
delkluif nog veel te onbelang
rijk is.
v door Aad Jongbloed
DE KONING der Belgen is het symbool van de
eenheid van België en het noodlot wil dat Walen
noch Vlamingen erg veel met die eenheid opheb
ben.
Het is vandaar dat koning
Boudewijn en zijn vrouw Fa-
biola zich nauwelijks kunnen
verheugen in een bovenmatige
belangstelling van de zijde der
onderdanen. Boudewijn heeft,
evenals zijn vrouw eigenlijk,
bovendien een wat houterig
karakter, wat hem niet direct
de aangewezen persoon maakt
om bij feestelijkheden de foto
van het j aar op te leveren.
Het resultaat is dat de Belgi
sche koninklijke familie maar
zelden een rol speelt in de me
dia. Geen vrolijke plaatjes dus,
geen geruchtmakende praatjes
en daardoor lijkt het alsof
Boudewijn en Fabiola een
kloosterachtig leven leiden
achter de muren van een pa
leis, dat op de route staat van
misschien tien toeristen per
dag.
Als de koning zich wel eens
in het openbaar moet vertonen
dan wordt dat in de kranten
aangekondigd, zoals in een ver
verleden de Nederlandse dag
bladen gewag maakten van de
agenda van bijvoorbeeld ko
ningin Wilhelmina. Plechtig,
zonder enige poespas en vaak
moeten de kranten 's anderen
daags weer melden dat de ko
ning op de plechtigheid niet
aanwezig kan zijn 'vanwege
een lichte ongesteldheid'. Als
er ooit in een geïllustreerd Bel
gisch blad de aanzet tot roddel
wordt gegeven, dan gaat het
om de suggestie, dat Boude
wijn misschien wel eens zou
kunnen aftreden vanwege zijn
eeuwige rugkwaal, die hem
het bewegen bemoeilijkt.
De koninklijke roddel ging
in het verleden veelal om prins
Albert en zijn nog steeds schit
terend ogende gade Paola,
maar ook deze spraakmakers
van het koninklijk hof hebben
zich in Luik in de anonimiteit
teruggetrokken sinds de oud
ste zoon Philippe (23 jaar)
klaargestoomd wordt om eens
de kroon van oom Boudewijn
over te nemen. Slechts één lid
van het huis Saksen-Coburg-
Gotha, oom Karei, wil nog wel
eens overdadig de pers halen,
maar dat is dan omdat deze op
een wat querulantachtige wij
ze zijn gelijk probeert te halen
bij de burgelij ke rechter over
eigendomsrechten. Er heerst
dus eigenlijk een grote stilte
rond de Belgische troon. En het
is die stilte, die de nieuwsgie
righeid naar royalty verstomd
heeft. Als er hier al roddelbla
den in de sfeer van de Neder
landse pulpindustrie waren,
dan zou er weinig omzet te
verwachten zijn vanwege 'ont
hullende reportages'.
Dat gebrek aan nieuwsgie
righeid is er ook ten aanzien
van andere vorstenhuizen. Het
is alsof men, met op de achter
grond het gebrek aan glamour
thuis, ook niet verwacht dat
elders koningen of koningin
nen de belangstelling kunnen
opwekken. Over het Neder
landse vorstenhuis leest men
dan ook zelden iets in België.
Zelfs de ziekte van prins Claus
kreeg niet meer dan een paar
regels in de kranten en als het
aan die kranten - met uitzon
dering van het serieuze blad
De Belgische koning pre
fereert een vrij droge pre
sentatie. - fotoanp
De Standaard - ligt is Claus
indertijd naar Basel vertrok
ken en is er sedertdien niets
meer van hem vernomen.
Om aan de weet te komen
hoe de Belgische kennis over
ons vorstenhuis is, heb ik me
als enquêteur opgesteld bij de
uitgang van een warenhuis.
Aan vijfentwintig winkelende
Belgische mannen en vrouwen
vroeg ik of ze wisten met wie
koningin Beatrix getrouwd
was. Slechts elf wisten het
juiste antwoord te geven en
van die elf waren zeven
Franssprekenden. Anderen
noemden prins Bernard, som
migen hadden het over Pieter
en een noemde de naam van
prins Willem-Alexander. Zes
wisten in het geheel geen ant
woord te bedenken.
Misschien zou een Engels
man meer succes hebben ge
had met de vraag met wie
prins Charles getrouwd is.
Want Lady Diana heeft voor
en na haar huwelijk de voor
pagina's van kranten en week
bladen gehaald, maar inmid
dels is zij, wat België betreft,
in de vergetelheid geraakt. De
Nederlandstalige Belgen be
kommeren zich meer om Lies-
beth List, Renée Soutendijk,
Herman van Veen of Rijk de
Gooyer die hier zeer populair
zijn, en de Franstaligen keren
na het drama in Monaco terug
naar Franse sterretjes, die het
nog moeten gaan maken. En in
dit geval: meer plaat dan
praat.
