Ruimteonderzoek zet op
aarde menige filosofie
op losse schroeven
R
GEZOND1
DE STEM
even.
UITBLAZEN
DESTEMCOMB
Weer mislukt (1
Weer mislukt (1
DINSDAG 12 APRIL 1983
:PAGINA TWEE
WIM KOCK
Zure regen
Loodvergiftiging
Skeletten
CL
Ahold is
optimistisch
BR
rur
kor
hai
mi
..iimsUAÜ 12 APRIL 1983
DAGBLAD VOOR ZUOWEST-NEDERLAND
Jaargang 123
Nr. 20.099
Uitgave
Uitgeversmaatschappij
De Stem b.v.
Directie
Drs. J.H.M. Brader
Hoofdredactie
L. Leijendekker
H. Coumans
Breda - Hoofdkantoor
Spinveld 55
Postadres: Postbus 3229
4800 MB Breda
Telefoon: voor directe
verbinding zie onder
betreffende afdeling
Algemeen nr. 076-236911
Telex: 54176
Kantooruren ma. t.m. vr.
van 8.15-17.00 uur
Bankrelaties
Postgiro 1114111
ABN rek. 520538447
NCB rek. 230301584
Raborek. 101053738
Handelsregister 27420
Centrale redactie Breda
Nieuwsdienst 076-236883
Stadsredactie 076-236880
Sportredactie 076-236884
Lezersservice
Inlichtingen over Stemreizen
en promotie: 076-236911
Fotoservice: 076-236573
Abonnementen
Betaling 076-236347
20,49 per maand
61,15 per kwartaal
238,00 perjaar
Postabonnementen met
toeslag
Nieuwe abonnees: opgave bij
elk rayonkantoor en
servicepunt. Ook telefonisch
of d.m.v. bon in de krant.
Bezorgklachten
Voor telefonische meldingen
zie onder betreffend
rayonkantoor.
Rubriek 't Kleintje
Opgave 076-236882
tot 17.00 uur
2 dagen voor plaatsing
Grote advertenties
Algemene informatie over
mogelijkheden en tarieven:
076-236881
Regionale informatie: alle
kantoren
Postadres: postbus 3229,
4800 MB Breda
Afslui|tijd adv.: 09.00 uur één
dag voor plaatsing;
maandagkrant vrijdag 12.00
uur in Breda
Overlijdensberichten
076-236442.
Buiten kantooruren ma. t/m
vr. van 19.00-20.30 uur en zo.
van 18.30-21.30 uur
076-236394/236911
Debiteurenadministratie
Advertenties 076-236227
Rayonkantoren
Bergen op Zoom
Zuivelstraat 26, 4611 PJ
Tel. (alle afd.) 01640-36850
Kantooruren ma. t/m vr. van
8.15-17.00 uur
Breda - Stadskantoor
Nwe. Ginnekenstraat 414811
NN. Abonnementen 076-
236322. Overige afd. 236326.
Kantooruren ma. t/m vr. van
8.15-17.00 uur
Bezorgklachten
076-236888 ma. t/mvr. 8.15-
18.00 uur, za. 8.15-17.00 uur
Etten-Leur
Markt 28, 4875 CE
Tel. (alle afd.) 01608-21550
Kantooruren ma. t/m vr. van
8.30-12.30 en
13.30-17.00 uur
Goes
Klokstraat 14461 JK
Tel. (alle afd.) 01100-28030
Kantooruren ma t/m vr. van
8.15-12.30 en
13.30-17.00 uur
Hulst
Steenstraat 14, 4561 AS
Tel. (alle afd.) 01140-13751
Kantooruren ma t/m vr. van
8.15-12.30 en
13.30-17.00 uur
Oosterhout
Arendstraat 14, 4901 JK
Tel. abonn. en adv.
01620-54957
Tel. redactie 01620-51800
Kantooruren ma. t/m vr.
van 8.15-17.00 uur
Roosendaal
Molenstraat 45, 4701 JN
Tel. (alle afd.) 01650-37150
Kantooruren ma. t/m vr.
t van 8.15-17.00 uur
Terneuzen
Nieuwstraat 9, 4531 CV
Tel. (alle afd.) 01150-17920
Kantooruren ma t/m vr.
van 8.15-12.30 en
13.30-17.00 uur
Vllsslngen
Torenstraat 4381 ET
Tel. (alle afd.) 01184-19910
Kantooruren ma t/m vr. van
8.30-12.30 en
13.30-17.00 uur
Dat België toch weer een an
der soort land is, bleek vori
ge week toen het tv-journaal
meldde dat de Randstad
Holland met zijn huisvuil als
nog in een Belgisch gat te
recht kon. Een gigantische
krater bij het Waalse dorp
Mont-St.-Guimar, „die zo
groot is dat hij deze eeuw
niet meer gevuld kan wor
den is het nieuwe doel van
de huisvuilkonvooien uit het
westen van Nederland.
Dat kan zo natuurlijk niet door
gaan. Eerst stortte de Randstad
zijn vuil in Noord Brabant. Toen
men er daar meer dan genoeg van
kreeg, kwamen de Belgische Kem
pen aan de beurt. Milieu-activisten
maakten daar met sukses een ein
de aan. Vlaanderen verklaarde zich
tot verboden gebied voor Neder
landse vuilstorters. En weer trekt
de karavaan een paar kilometer
verder.
In Mont-St.-Guimar zijn de bur
gemeester en schepenen dolgeluk
kig met het Hollandse huisvuil. Ze
hadden Brussel reeds als klant,
maar Zuid-Holland kan er nog wel
bij. Haags huisvuil betekent brood
op de plank in Mont-St.Guimar. De
burgemeester spreekt van een
„Hollandse handreiking" ter com
pensatie van de ramp die een paar
jaar geleden het dorp trof toen de
Hollandse papierfabriek er de
poorten sloot waardoor 500 men
sen op straat kwamen staan. Het is
natuurlijk maar een kleine compen
satie, „maar ook een kleine hand
voelt warm aan", zei de burge
rmeester in een interview met een
Nederlandse krant.
Ik gun Mont-St.-Guimar zijn nieu
we welvaart van harte. Ik hoop al-
leen dat er haast wordt gemaakt
met het vinden van nieuwe en be-
tere oplossingen voor het huisvuil-
vraagstuk. Het kan nog wel even
duren eer heel Europa is bedolven
i onder de zakken huisvuil en het er
i weer stinkt zoals in de steden van
de middeleeuwen, toen de mensen
i hun vuil gewoon op straat kwakten,
maar lang voor het zover is zal er
ook al sprake zijn van verziekte
i landschappen, gifheuvels, naar
i dood en verderf stinkende beken
en rivieren. Kortom: een noodsitua-
I tie.
In tegenstelling tot wat wij met
z'n allen aannemen zijn milieupro
blemen overigens niet nieuw, zelfs
niet iets van onze tijd. In de middel
eeuwen veroorzaakte het huisvuil
veel ziekten die soms een epidemi
sche omvang aannamen. Nieuw is
hooguit de omvang van de proble
men en gespreidheid ervan. Twee
voorbeelden:
iedere milieubeschermer heeft
momenteel de mond vol over „zure
regen". In de afgelopen weken
hebben vrijwel alle kranten ge
schreven over de „stervende bos
sen" in centraal-Europa. Hoewel
het geenszins vaststaat dat het de
zure regen is die de bossen aan
tast, - er zit nog zoveel meer gif en
vuil in lucht en regenwater, terwijl
vooral de naaldbossen zelf van na
ture notoire grondverzuurders zijn
- is toch die term „zure regen" blij
ven hangen.
Een paar jaar geleden was er
ook al een kolkje van publiciteit
rond zure regen. Toen ging het
over de stervende meren in Scan
dinavië en noordelijk Canada. Nog
veel te ver van ons bed blijkbaar.
Stervende bossen in Duitsland, dat
Derek Jacobi als Claudius in de
televisieserie „I Claudius". Keizer
Claudius was vermoedelijk ook een
slachtoffer van loodvergiftiging. (Zie
het verhaal hiernaast).
- FOTO ARCHIEF DE STEM
is andere koek en veel alarmeren
der.
Maar waarom nu pas wakker ge
worden? In de Encyclopaedia Bri-
tannica, veertiende editie, versche
nen in 1929, wordt zure regen al
schadelijk genoemd voor het plan
tenleven en de bodem. Nog veel
eerder, in 1858, schreef ene Robert
Angus Smith een wetenschappelijk
werk over lucht en regen en wat
daar zoal mee gebeurde. Vaak is
al opgemerkt", zo schreef Smith,
„dat stenen en bakstenen van ge
bouwen in grote steden, waar veel
gestookt wordt, sneller verweren
dan elders. Ik ben tot de conclusie
gekomen dat dit wordt veroorzaakt
door de langzame, maar gestage
inwerking van zure regen.
Dat was voorbeeld nummer één.
Voor het tweede voorbeeld moeten
we nog veel verder terug in het ver
leden. Hier gaat het over loodver
giftiging. Een paar jaar geleden
waren we daar nog zeer beducht
voor maar sinds er wordt gewerkt
aan de vermindering van het lood-
gehalte in de benzine is het begrip
loodvergiftiging weer wat op de
achtergrond geraakt. Tweeduizend
jaar geleden veroorzaakte lood een
langzaam sluipende ramp en mis
schien wel de ondergang van een
beschaving.
Amerikaanse geleerden schrij
ven de wijkende verstandelijke ver
mogens van een reeks Romeinse
keizers - Tiberius, Caligula, Clau
dius en Nero (we kennen ze alle
maal uit de terecht befaamde Brit
se televisieserie „I Claudius") - toe
aan loodvergiftiging. Gegoede Ro
meinen kregen per dag wel acht
keer zoveel lood binnen als tegen
woordig de bewoners van door
verkeer verstopte wereldsteden.
Van de dertig keizers die regeer
den tussen 30 voor en 220 na
Christus keken er negentien graag,
veel en soms diep in het wijnglas.
De favoriete wijnen rijpten evenwel
in loden kruiken. Ook allerlei ge
rechten werden in loden potten be
waard en water werd door loden
pijpen getransporteerd.
Het Amerikaanse artsenblad
„Journal of Medicine" gaat zover
te koketteren met de gedachte dat
loodvergiftiging wel eens in be
langrijke mate kan hebben bijge
dragen aan de ondergang van het
Romeinse rijk. In elk geval moet
loodvergiftiging een wijd verbreide
kwaal zijn geweest. Het is immers
nog niet zo lang geleden dat ik op
deze plaats kon melden dat Britse
archeologen bij het onderzoeken
van skeletten uit Romeinse be
graafplaatsen in Engeland, tot de
conclusie waren gekomen dat een
abnormaal groot percentage van
de Romeinse Britten aan ge-
wrichtsreumatiek moet hebben ge
leden. Een van de belangrijkste
veroorzakers van deze ziekte is-
lood en ook de Britse geleer
den wezen op het veelvuldig ge-
buik van loden vaatwerk in de Ro
meinse tijd.
Milieufactoren zijn dus pas echt
gevaarlijk wanneer ze niet worden
onderkend. Wat dat betreft leven
we in elk geval in betere tijden. Wij
wéten hoe het ermee staat. Wij
hoeven nog slechts te handelen.
WILLIAM HENRY TUNNER, het
brein achter de geallieerde
luchtbrug tijdens de Russi
sche blokkade van Berlijn
in 1948, is deze week op 76-
jarige leeftijd in de Ameri
kaanse staat Virginia over
leden. Generaal Tunner
had al een naam op dit ge
bied voordat hij de lucht
brug in Berlijn opzette.
Tijdens de Tweede Wereld
oorlog organiseerde hij
soortgelijke hulpacties in
Assam (India) en in Kun
ming (China) ter bevoorra
ding van tegen Japan strij
dende Chinese en Ameri
kaanse troepen. Dank zij de
luchtbrug werden de 2,3
miljoen Berlijners van
voedsel en brandstof voor
zien, een gigantische ope
ratie die de Russen na elf
maanden ertoe dwong de
blokkade op te heffen. Tij
dens de Koreaanse oorlog
was Tunner verantwoorde
lijk voor het transport van
materieel en troepen van
uit de vs naar korea. Daar
na was hij van 1954 tot 1958
commandant van de arhe-
rikaanse luchtmacht in
europa. Tunner wordt ver
der in militaire kringen
beschouwd als de 'vader'
van de moderne lucht-
machtlogistiek.
VIKTOR KONAIEV, de Russische
zakenman die in februari
werd gearresteerd op ver
denking van politieke en
militaire spionage in Italië
is donderdag op borgtocht
vrijgelaten. Konaiev, on
der-directeur van de maat
schappij Nafta-Italia, mag
Italië niet verlaten. Hij
moet een borgsom storten
van 50 miljoen lire (onge
veer 100.000 gulden). De ar
restatie van Konaiev volg
de enkele dagen op de ar
restatie van VIKTOR PR0HI8
onder-directeur van de
Russische luchtvaartmaat
schappij Aeroflot en van de
Italiaan AZEGLIO IVEGRIHO,
mede-eigenaar van een be-
drijf in microfilms, even
eens op beschuldiging oan
politieke en militaire spio
nage. Volgens Italiaanse
persberichten was Negrino
betrapt toen hij microfilms
van Navo-installaties over
handigde aan Pronin. Pro-
nins verzoek om vrijlating
op borgtocht is afgewezen.
nllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII''ll'»»''''»'''l»»'''»»»'»U'lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllg
Dikke zalt
Horizontaal en verticaal die
nen dezelfde woorden te
worden ingevuld.
2. (4) visje, 4. (2) dikke zalf,
6. (1) vogel, 7. (3) slaghout, 8.
(5) meisjesnaam, 10. (12) jong
schaap, 12. (10) verder in de
tijd, 14. (9) namiddagvoor
stelling, 15. (11) van mening
zijn, 16. (13) snelle loop, 18.
(20) kledingstuk, 20. (18) riet
soort, 22. (17) vrucht, 23. (19)
dik touw, 24. (21) troefkaart,
26. (28) slaghout, 28. (26) hou
ten loods, 30. (25) vogel, 31.
(27) lijst, 32. (29) heks.
it
m zs lm
7£ 'soqmmu 02 'Hruvq gz jvq gz 'jau pz jagtnt zz 'saqsjoi ~a
Urgoj. oz "3/cu ai 'U3X 9i Uausiu si 'aauipmu pp UajD; Zl 'runt
01 'rtuy g "Jfoijs L 5/utasaq '9 "vjsvd p "sod z 'fiuissojdo
Door Jan Bakker
Eind januari van dit jaar werd
de Nederlandse kunstmaan
IRAS (Infra Rood Astronomi
sche Satelliet) gelanceerd.
Tweehonderd dagen lang zal
de capsule op 900 kilometer
boven de aarde metingen doen
aan infrarood-straling in het
heelal zoals zijn voorganger,
ANS (Astronomische Neder
landse Satelliet), in 1974 buiten
de aardatmosfeer ultraviolette
straling heeft gemeten.
Aan de hand van peiling
van infrarood-bronnen hoopt
men meer informatie te krij
gen over het ontstaan en ver
gaan van sterren. Want daar
over is maar weinig bekend.
Het is de taak, die astrofysici
zich stellen, meer informatie
te verzamelen in de ruimte en
die te toetsen aan de ons be
kende natuurkundige wetten,
in de hoop meer inzicht te
krijgen in het gedrag van ster
ren en andere hemellichamen.
Sterrenkundigen zijn het
erover eens, dat een ster in
wording is waar te nemen als
een bron van infrarood-stra-
ling.
Gebleken is, dat de ruimte
tussen de sterren geen abso
luut vacuüm is maar dat ze
gevuld is met uiterst ijle gas
sen - voornamelijk waterstof.
Door onbekende oorzaak drij
ven de gasdeeltjes ('koude
massa') bijeen tot immense
wolken. Zo'n wolk verdicht
zich en blijft zich verdichten
tot een aantal condensaties,
waaruit sterren ontstaan. Dat
verklaart, waarom sterren
vrijwel altijd in groepen bij
elkaar staan. Tijdens het ver
dichtingsproces zendt de 'pro-
to-ster' infrarood-straling uit.
Uiteindelijk wordt de kern
van de protoster zover samen
gedrukt, dat de temperatuur
kan oplopen tot zo'n 12 miljoen
graden. Bij deze temperatuur
treden spontaan kernreacties
op, waarbij waterstof in he
lium overgaat: een ster is ge
boren.
Maar wat is de toekomst
van die ster?
Dat hangt van zijn massa
af.
In het begin van de jaren '30
van deze eeuw ontdekte de
jonge Indiase sterrenkundige
Subrahmanyan Chandrasek-
har bij zijn theoretisch werk
over de evolutie van sterren
een kritische massa, die bepa
lend is voor de wijze, waarop
een ster zijn einde vindt.
Een ster met een massa tot
driemaal die van de zon - zo
berekende hij - zal zijn leven
eindigen als een zogeheten
Witte Dwerg. Het jonge genie
werd weggehoond.
Maar latere studies van an
deren zouden aantonen dat
sterren met een massa tot ze
ven die keer van de zon zullen
ineenstorten tot 'neutronen
sterren'; zwaardere exempla
ren ploffen in elkaar tot een
'Zwart Gat'.
Witte Dwerg
Wie zijn kachel brandend
wil houden, moet regelmatig
nieuwe brandstof toevoeren.
Ook de brandstofvoorraad in
een ster is niet onuitputtelijk:
als een kleine ster - zoals de
zon - na miljarden jaren aan
zijn oude dag begint, wordt de
helium die uit de waterstof
van de ster gevormd was, om
gezet in koolstof. In deze fase
van verval blaast zo'n ster zich
op tot een zgn. Rode Reus.
Loopt ook het leven van zo'n
reus ten einde dan leveren de
interne nucleaire reacties niet
langer voldoende tegendruk
om aan de zwaartekracht het
hoofd te bieden. De ster stort
in elkaar: de uitgebrande schil
wordt weggeblazen in de vorm
van een of meer planetaire ne
vels. De kern, die niet meer in
'Schoolvoorbeeld' van een planetaire nevel is NGC 7293,
die in het sterrenbeeld Waterman te zien is.
structuur van de materie door
de zwaartekracht wordt ver
pletterd. Daarbij krijgen de
elektronen zelfs niet meer de
gelegenheid te ontsnappen. Ze
worden in de atoomkernen ge
drukt, waardoor een massa
van uitsluitend neutronen
overblijft.
In een onvoorstelbaar zware
en grillige explosie wordt de
schil van de ineengeklapte
kern de ruimte ingeblazen.
Wat na de Grote Klap resteert,
zijn de rafelige nevel eneen
neutronenster.
De neutronenster draait na
de ontploffing die zijn bestaan
inluidt, met een snelheid van
zeg 30 toeren per seconde om
zijn eigen as. De magnetische
krachtlijnen lopen door de po
len. Die hebben, evenals de
aardpolen, een hoek met de
draaiingsas. Net als een dyna
mo, waarvan de magnetische
anker in een omringende wik
keling van koperdraad een
pulserende stroom opwekt, zo
wekken de rond de polen van
de neutronenster geconcen
treerde krachtlijnen, door be
ïnvloeding van de omringende
deeltjes, pulserende radiogol-
geven en lichtflitsen op. Aan
die eigenschap danken neutro
nensterren de aanduiding
'Pulsar'.
Sterren waarvan de massa
zwaarder is dan ongeveer ze
ven keer die van de zon, ster
ven op dezelfde wijze als hun
minder massale broers. Alleen
gaat het proces, als gevolg van
de zoveel grotere zwaarte
kracht, veel sneller.
Het radiostelsel DA 240, voor het eerst waargenomen
de radiosterrenwacht te Westerbork: twee opmerkelijk
'lobben' van radiogolven flankeren een elliptisch stemt-
stelsel. De enorme hoeveelheid energie die wordt uitgezet
den doen het vermoeden rijzen dat zich in het centrum t»
het stelsel een Zwart Gat bevindt. De doorsnede van DA II
bedraagt 6 min. lichtjaar; dat van een gemiddeld s
100.000 lichtjaar. Als dit radiostelsel waarneembaar was,
het, van de aarde gezien, zo groot zijn als de maan.
Zwart gat
staat is opnieuw te reageren,
koelt af en verdwijnt als een
Witte Dwerg in de diepten van
de ruimte.
De onvoorstelbare dichtheid
van zo'n dwerg, die bij het in
eenstorten van de kern ont
staat, plet atomen zó vast op
elkaar dat er voor de elektro
nen - die er normaal omheen
zwermen - geen plaats meer
is. Deze chemische warwinkel
wordt 'ontaarde materie' ge
noemd.
Naarmate de stervende ster
grotere massa heeft, zal de
temperatuur in het inwendige
voldoende hoog oplopen om
nog andere nucleaire reacties
op gang te brengen. Maar eens
is hij uitgeput en dan zal de
kern zich zó sterk samentrek
ken, dat de normale atoom-
Er kan een kern overblijven,
die zwaarder is dan driemaal
de zonnemassa. Daardoor
wordt de druk in de samenge
klapte materie zó groot, dat
zelfs de (aanvankelijk) reste
rende neutronen gekraakt
worden en in elkaar ploffen.
Het Zwarte Gat ontstaat.
Door de sterke concentratie
van massa ontstaat een bol
vormige 'waarnemingshori
zon' van enkele kilometers
omvang. Daarin wordt alle
materie en zelfs licht (want
ook licht is in zekere zin mate
rie), die binnen deze horizon
komt, in een niet af te stuiten
proces opgezogen. De 'waarne
mingshorizon' die het - on
zichtbare - zwarte gat afba
kent, is zelf ook onzichtbaar.
De huidige wetten van de fysi
ca stellen de mens niet in
staat, de eindtoestand, die bin
nen die magnetische begren
zing heerst, te beschrijven.
Een beredenering ervan doet
veronderstellen dat natuur
wetten zoals wij die in het da
gelijks leven kennen, er niet
meer van kracht zijn.
De consequenties van die
beredenering kunnen diep
gaande invloed krijgen op ons
filosofisch denken.
Hoewel men een Zwart Gat
niet kan zien, is het - hoogst
waarschijnlijk - wel indirect
waarneembaar. Het heeft
doorgaans een ster als begelei
der. Het 'Gat' zuigt materie
(gassen) van de begeleider
aan. Deze materie valt in het
Zwarte Gat en wordt daarbij
zó heet dat ze röntgen- en
gammastralen gaat uitzenden.
Zwate Gaten verraden zich
zelf dus door hun onbeteugel
de vraatzucht: hun plaats is te
bepalen door peiling van de
röntgenbronnen in het heelal.
Het eerste Zwarte Gat werd
zo ontdekt in 1973. Het bevindt
zich in sterrenbeeld Zwaan en
kreeg de aanduiding 'Cygnus
X-I' (Zwaan, röntgen I).
In november 1982 werd op
de sterrenwacht Laserena in
Chili een ander gat gepeild
door een team van Ameri
kaanse en Canadese astrono
men. Het bevindt zich in het
grote sterrenstelsel van de
Magelhaese Wolk, een naburig
stelsel, dat op ca. 150.000 licht
jaren van onze Melkweg staat.
AMSTERDAM - Rienk Ka
mer de initiatiefnemer van
het American Land Program,
gistermiddag voorlopig op
vrije voeten gesteld, nadat het
«erechtshof in Amsterdam po
sitief had beslist in het hoger
beroep dat Kamer had inge
steld tegen het verzoek van
het Openbaar Ministerie zijn
voorlopige hechtenis met der
de dagen te verlengen.
H mag Nederland echter
niet'verlaten, zijn paspoort is
in handen van de officier van
justitie, en moet in zijn woning
in Moergestel blijven, zo heeft
het hof bepaald.
De affaire-Kamer lijkt ove
rigens gigantische vormen aan
te nemen. Telkens komen er
nieuwe aanklachten binnen
van mensen die menen gedu-
neerd te zijn door hun „beleg
gingsadviseur" Rienk Kamer
die hen gouden bergen zou
hebben beloofd, mits ze maar
in Ar
wildt
Da
aan
gaan
bedrt
joene
het
geno<
Fri
mr. J
hard
den
lichtt
moge
de ge
een g
De
valle
kapii
Meei
hart<
ZAANDAM - Ondanks de
verdergaande druk op de
koopkracht en daardoor ach
terblijvend volume van de
particuliere bestedingen ver
wacht het bestuur van Ahold
(o.m. Albert Heijn, Etos, Miro,
Alberto) opnieuw met succes
tegen de stroom te kunnen op
roeien en 1983 weer met een
winststijging te kunnen af
sluiten.
Dit heeft de voorzitter van
de raad van bestuur, de heer
A.Heijn, gezegd in een toelich
ting op het jaarverslag. Over
de uitkomsten in de eerste drie
maanden wilde hij nog geen
details verstrekken. Het in
vesteringsbeleid blijft gericht
op een verdere versterking
van de marktposities van de
Ahold bedrijven en op voort
gaande verbetering van de
kostenstructuur.
D
tus:
Ha
ent
D
jaat
com
beli
teit
noo
V
geei
wac
ope
een
De
aan
grot
daa
kur
bes
sch
tin(
ver
Het heeft, naar schattint
een massa die 8 tot 12 keer
groot is als die van zon.®
gat bevindt zich op zo'n 1801
lichtjaren van de aarde.
Op deze indirecte ma"1
zijn de afgelopen tien jaar I»
wat mogelijke Zwarte Gat
in de ruimte gevonden, f
mogelijke bestaan van derf
lijke fenomenen in de kers
van sterrenstelsels is van v»
strekkende betekenis voor'
inzichten in de structuur en'
evolutie van het heelal.
Het is daarom van zo
belang, dat de lancering
de Nederlandse satelliet TUI
TE (Timing and Imaginlf
X-ray Transients Explorfj
die het Nederlands instil"!
voor de Vüegtuigontwikkeïf
en Ruimtevaart (NIVR) m
1986 had gepland, doorgaat
De satelliet TIXTE zouffl
durende twee jaar röntg^l
bronnen in het heelal moe|f]
opsporen. De Nederlandse jj
gering heeft evenwel
weten, dat ze geen geld i
beschikbaar stelt voor
eigen, Nederlands ruii®1
vaartpojekt. Daardoor dn
een belangwekkende stv
voortijdig te moeten won
afgebroken.
Dit is de laatste aflevering
serie „Les Leven".
HET VREDESPLAN van de Amerika]
het Midden-Oosten, dat toch al een s
na de ontwikkelingen van het afgeloc
chiefkasten. De Jordaanse koning Hd
voor de verdeeldheid binnen de leia
deelnemen aan het vredesberaad me
ten Daarmee heeft zelfs de laatste i_
in het Midden-Oosten moeten afhakeii
Reagan lanceerde verleden jaar af
zag in gedeeltelijk zelfbestuur voor dï
ke Jordaanoever en in de strook vaif
sinds 1967 door Israel bezet en zo
worden. De Palestijnen zouden in Ré
gareel moeten worden gehouden do.
danië. Met dat land zouden de Palest
deratie verder moeten. Met dat plal
slop geraakte vredesinitiatief van zijf
Camp David tot stand werd gebracht]
Reagan ontmoette kort na de bek]
tegenstand van zowel Israel als een c'
toenadering tot Amerika of Israel nia
gematigde Arabische landen, zoals]
de Golfstaten reageerden nog het pq
eigen Arabisch alternatief (het plan
landen toch bereid tegelijkertijd de 1
gans visie.
Het heeft niet mogen baten. Hoe]
den vergeefs geprobeerd PLO-leidel
manier deelgenoot te laten worden
me. Maar al op de PLO-top van Algil
Arafat niet de macht had en heeft
een bepaalde richting uit te duwen.
hlü en oude sentimenten tegen Hc
ste hinderpalen.
VERLEDEN WEEK bleek al dat uitel
oaans-Palestijnse pact, zoals Hoess
f'®1?1 na9en°eg onhaalbaar werd. h
ent uit het vredesproces plaatst d]
acuum Vredesinitiatieven zijn de kd
rilL /j De verwikkelingen van ara
oor de regering Begin zijn verwelk!
z°r9en te maken dat Arable"
en andere koers zullen brengen. E
ri==I9aan met z'in nederzettingenp
aanoever en kan zich bovendien
anJruÜ0 op de kwestie-Libanon.
ycoiiijkheid nu ook niet groter words
e radicalere groeperingen binnel
h»wfi!Lvan het afgelopen weekend 1
Hoqo5 van hun an9s' het ondergei
krafi en kunnen blijven dromer
dl D?arbii ziin ze zeker 9®steur||
d pSh ®n1® maar zo vervelende gel
Qroon>0r ,?9els van een lid van de]
°eP om het leven kwam. r
staan6.we' het bewijs niet te leveren i
Tnt 'üssen de vastloper van HoesJ
beaik» 2s d zou al 'ijdens de t<p
kant tl r verschillende Palestijn^
m *?en een eventuele 'verlovirV
od rtf? ve,rdwijnen omdat hij de Pa
'eiteim^ SllJkheid zou bukken.
verzoonrn erkend, is even juist
'vorfr H, en' althans in het PLOl
-koude oorlog" een vJ
Passen Sartawi noch Hoessa
