VAN AGTIN COLOMBIA WESTENBURG Sanitair op z'n Amerikaans DE STEM even..L UITBLAZEN VERZEKERINGEN ECONOMIS Meer kinderen feministisch pe DE STEM COM N DINSDAG 1 MAART 1983 :PAGINA TWEE DINSDAG 1 MAART 1983 WIM KOCK Struisvogels Monument Winkeliers Afi 0 Ruding tegen wettelijke legitimatie plicht banken T5 PAGINA GIDS 2 QAG8LAD VOOR ZUOWEST NEDERLAND Jaargang 123 Nr. 20.064 Uitgave Uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie Dr. W.A.J.M. Harkx Drs. J.H.M. Brader Hoofdredactie L. Leijendekker H. Coumans Breda - Hoofdkantoor Spinveld 55 Postadres: Postbus 3229 4800 MB Breda Telefoon: voor directe verbinding zie onder betreffende afdeling Algemeen nr. 076-236911 Telex: 54176 Kantooruren ma. t.m. vr van 8.15-17.00 uur Bankrelaties Postgiro 1114111 ABN rek. 520538447 NCB rek. 230301584 Rabo rek. 101053738 Handelsregister 27420 Centrale redactie Breda Nieuwsdienst 076-236883 Stadsredactie 076-236880 Sportredactie 076-236884 Lezersservice Inlichtingen over Stemreizen en promotie: 076-236911 Fotoservice: 076-236573 Abonnementen Betaling 076-236347 20,49 per maand 61,15 per kwartaal 238,00 perjaar Postabonnementen met toeslag Nieuwe abonnees: opgave bij elk rayonkantoor en servicepunt. Ook telefonisch of d.m.v. bon in de krant. Bezorgklachten Voor telefonische meldingen zie onder betreffend rayonkantoor. Rubriek 't Kleintje Opgave 076-236882 tot 17.00 uur 2 dagen voor plaatsing Grote advertenties Algemene informatie over mogelijkheden en tarieven: 076-236881 Regionale informatie: alle kantoren Postadres: postbus 3229, 4800 MB Breda Afsluittijd adv.: 09.00 uur één dag voor plaatsing; maandagkrant vrijdag 12.00 uur in Breda Overlijdensberichten 076-236442. Buiten kantooruren ma. t/m vr. van 19.00-20.30 uur en zo. van 18.30-21.30 uur 076-236394/236911 Debiteurenadministratie Advertenties 076-236227 Rayonkantoren Bergen op Zoom Zuivelstraat 26, 4611 PJ Tel. (alle afd.) 01640-36850 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Breda - Stadskantoor Nwe. Ginnekenstraat 414811 NN. Abonnementen 076- 236322. Overige afd. 236326. Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Bezorgklachten 076-236888 ma. t/m vr. 8.15- 18.00 uur, za. 8.15-17.00 uur Etten-Leur Markt 28, 4875 CE Tel. (alle afd.) 01608-21550 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Goes Klokstraat 14461 JK Tel. (alle afd.) 01100-28030 Kantooruren ma t/m vr. van 8.15-12.30 en 13.30-17.00 uur Hulst Steenstraat 14, 45o1 AS Tel. (alle afd.) 01140-13751 Kantooruren ma t/m vr. van 8.15-12.30 en 13.30-17.00 uur Oosterhout Arendstraat 14, 4901 JK Tel. abonn. en adv. 01620-54957 Tel. redactie 01620-51800 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Roosendaal Molenstraat 45, 4701 JN Tel. (alle afd.) 01650-37150 Kantooruren ma. t/m vr. van 8.15-17.00 uur Terneuzen Nieuwstraat 9, 4531 CV Tel. (alle afd.) 01150-17920 Kantooruren ma t/m vr. van 8.15-12.30 en 13.30-17.00 uur Vlissingen Torenstraat 4381 ET Tel. (alle afd.) 01184-19910 Kantooruren ma t/m vr. van 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur In hun geboorteland worden ze 'Bui doi' genoemd wat zo veel betekent als 'stof van het leven'. Ze worden be handeld als uitschot en hun maatschappelijke status valt misschien nog het best te vergelijken met die van een bastaard in de Middeleeu wen. Maar nu komt daarin verande ring, althans dat hopen ze Sinds kort heten ze officieel Ameriaziaten en een klein aantal van hen heeft inmiddels een halve wereldreis af gelegd om een nieuw leven te gaan beginnen als Amerikanen. De kinderen om wie het hier gaat, zijn de kinderen die tijdens de oorlog in Vietnam door Amerikaan se militairen zijn verwekt. Van de naar schatting 20.000 Vietnamese kinderen met een Vietnamese moe der en een Amerikaanse vader hebben er ruim honderd Kerstmis gevierd bij hun vader in de Vere nigde Staten. Na afloop van de oorlog hebben noch Vietnam noch de Verenigde Staten zich veel van het lot van de ze maatschappelijke verschoppe lingen aangetrokken. In Vietnam worden ze gediscrimineerd en uit gescholden vanwege hun langere neuzen, lichter en vaak krullender haar en anders getinte huid. Velen van hen moeten zich in leven hou den met bedelen. Anderen worden uitgebuit als een soort semi-slaven die allerlei onaangename kar weitjes moeten verrichten voor de Vietnamese familieleden van de moeder. Maar wellicht is het einde van de lijdensweg van deze kinderen in zicht, want op grond van een nieu we Amerikaanse wet die in oktober van kracht is geworden, kunnen de Bui doi' zich sinds kort bij hun va deren de Verenigde Staten voegen. Zelfs de Vietnamese regering werkt voor de verandering mee en laat de kinderen wat makkelijker gaan. Maar voordat ze kunnen vertrek ken, moet worden bewezen dat ze een Amerikaanse vader hebben en dat is minder makkelijk. Lang niet alle Amerikaanse va ders met een nieuw gezin in de Verenigde Staten zijn bereid de verantwoordelijkheid op zich te ne men voor een Vietnamees kind uit een eerdere, soms vluchtige ver houding. Dat de 'Bui doi' nu officiéél als Amerikanen worden geaccepteerd, werd door president Reagan ge- Ongedwongen als bevond hij zich on der wielrenners of kamerleden conver seert oud-premier Dries van Agt met Colombiaanse schoolkinderen in Bue naventura. Van Agt is daar om wat er varing op te doen in verband met zijn toetreden tot het Foster Parents Plan. foto anp zien als „een belangrijke stap bij het onder ogen zien van een ver antwoordelijkheid waaraan we niet langer voorbij kunnen gaan.Het maakt allemaal deel uit van een veranderde, gezondere houding ten opzichte van de oorlog in Viet nam. De Amerikanen hebben zich jarenlang gedragen als struisvo gels die de Vietnam-oorlog volledig uit hun geheugen wilden bannen. Deze houding ging óók ten koste van de Vietnam-veteranen die vaak als lichamelijke en geestelijke wrakken uit de oorlog terug waren gekomen en bij terugkeer in eigen land slechts onverschilligheid en soms zelfs regelrechte vijandigheid op ontmoetten. Het idee van een Vietnam-monu ment in navolging van de monu menten opgericht ter nagedachte nis van slachtoffers uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog was tot voor kort ondenkbaar. Pas vorige maand werd in Washington een in drukwekkend monument onthuld ter herinnering aan de 57.939 Ame rikaanse jongens die in Vietnam zijn gesneuveld. De zeven miljoen dollar die dit monument heeft ge kost, werden overigens bijna hele maal door de veteranen zelf opge bracht. Maar zelfs al was de reünie bij het monument in Washington door de veteranen zelf georganiseerd, ze leek het begin in te luiden van een soort helingsproces dat uitein delijk zal uitmonden in een meer realistische aanvaarding van de Vietnam-geschiedenis. Het handjevol 'Bui doi' dat tot dusver in de Verenigde Staten is gearriveerd, is ook een symbool van de vooruitgang die wordt ge boekt bij het verwerken van het Vietnam-complex. Voor de Vietnamese emigranten liggen er echter nieuwe problemen in het verschiet. Volgens een volks telling van 1980 waren de Aziaten in de jaren zeventig de snelst groeiende ethnische minderheid in de Verenigde Staten. In tien jaar tijd was hun aantal met 125% ge stegen tot 3,5 miljoen. De 'Bui doi' komen hier nog eens bij en het ligt in de verwachting dat zij met de zelfde problemen te maken krijgen als de Aziaten die reeds in de Vere nigde Staten zijn, ook al hebben zij een Amerikaanse vader. Nog afgezien van de problemen met taal en cultuur komen ze wo nen in een maatschappij waarvan gedragscode en morele waarden voor het merendeel zijn geworteld in Europa. Dit is een van de rede nen dat de Aziatische immigranten zo vijandig worden bejegend. En met de verslechterende economi sche situatie kan dit alleen maar erger worden. Veel Aziatische immigranten hebben zich na aankomst in de Verenigde Staten in de detailhan del gestort. Met de hele familie zijn ze dag en nacht in touw om van hun winkel of bedrijfje een succes te maken. Uiteraard hadden ze hun nering nooit zo snel van de grond gekregen als ze geen geld hadden gehad. Als ze daarover zelf niet be schikten, kregen ze het vaak van gevestigde Aziatische organisaties zoals de organisatie van dominee Moon. Zoals eigenlijk wel viel te ver wachten, wekt hun succes jaloezie en afkeer op bij andere Amerika nen die hun leven lang hebben ge ploeterd en niets hebben bereikt. Deze afkeer is eigenlijk nog het grootst onder andere minderheids groepen zoals negers en Spanjaar den. Maar de Aziaten zijn niet de enige minderheidsgroep die op weerzin stuitte bij haar pogingen een plaatsje in de Amerikaanse sa menleving te verwerven. De leren en Italianen hebben in de vorige eeuw hetzelde meegemaakt. (Copyright De Stem/The Guardian). ?Tlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllr (ADVERTENTIES) sluit u bij Breda - Sophiastraat 37 - Telefoon 076-223500 JHft. WA C.J.A. DE RANITZ is vori ge week op 77-jarige leef tijd na een langdurige ziekte in zijn woonplaats Driebergen overleden. Jhr. De Ranitz was van 1948 tot 1970 burgemeester van Utrecht. In het maatschap pelijk leven heeft hij tallo ze functies bekleed. Zo was hij secretaris van de Cen trale Jeugdraad, voorzitter van het Residentie-orkest, voorzitter van de Neder landse Bachvereniging, en curator van de Rijksuni versiteit Utrecht. De Ranitz uxts commandeur in de Or de van Oranje Nassau, Rid der in de Orde van de Ne derlandse Leeuw, drager van het Erekruis in de Huisorde van Oranje, Com mandeur in de Orde van George I (Griekenland), of ficier in het Legioen van Eer (Frankrijk), Comman deur in de Kroonorde (Bel gië), Commandeur in de Royal Victorian Order (Groot Brittannië) en Commandeur in de Orde van de Leeuw (Finland). UMAR WIRAHADIKUSUMAH is door de Indonesische president SOEHARTO benoemd tot vice- president. Hij wordt de op volger van ADAM MAUK. De drie grote partijen in het huis van afgevaardigden hebben Soeharto voor een derde ambtsperiode van vijfjaar voorgedragen voor het presidentschap. Soe harto heeft deze voordracht aanvaard. LEOPOLD SENGHOR, oud-presi dent van Senegal, is door een aantal leden van de Académie Frangaise voor gedragen als kandidaat voor de zetel van de op 16 juli 1981 overleden HERTOG DE LEVIS-MIREPOIX. De 76-jari ge Senghor is dichter en fi losoof. Hij maakt al deel uit van de Franse 'Académie des sciences morales et po- litiques'. In dit orgaan neemt hij de plaats in die destijds werd bezet door de Westduitse bondskanselier KONRAD ADENAUER. Vorige week slaagden de 39 'on- sterfelijken' er voor de der de maal niet in een opvol ger aan te wijzen voor De Levis-Mirepoix. Een der gegadigden was de 69-jari- ge tekstschrijver en zanger CHARLES TRENET. ANDRÉ BRINK, de Afrikaans schrijvende Zuidafrikaanse schrijver wiens werk in zijn land dikwijls is verbo den, is vorige iveek op de Franse ambassade in Kaap stad onderscheiden met de versierselen van het Le gioen van Eer. De Franse ambassadeur, FRANCOIS HUI SANT, reikte de onderschei ding uit uit naam van pre sident Mitterrand, vanwege Brinks vertalingen van Franse boeken in het Afri kaans. De meeste boeken van Brink gaan over ras senproblemen. Het eerste dat negen jaar geleden door een regeringsverbod werd getroffen ivas „Ken nis van die aand", over een liefdesgeschiedenis tussen een man van gemengd ras en een blanke vrouw, het geen krachtens de Zuid afrikaanse rassenwet ver boden is. da CHRISTIAAN BARNARD, de Zuidafrikaanse hartspecia list en pionier op het ge bied van harttransplanta tie, neemt later dit jaar de leiding op zich van de kli niek La Prairie aan het Meer van Genève in Zwit serland voor celtherapie en orgaanstimulering. 87 pro cent van de 60.000 patiën ten die in het 52-jarig be staan van de kliniek zijn behandeld - onder wie be roemdheden als MARLENE DIE TRICH, PABLO PICASSO en CHAR LES CHAPLIN - heeft zich te vreden getoond over zijn behandeling. ELIAHU LANKIN, een voormali ge joodse guerrillastrijder dig werd genoemd als Is raels volgende ambassa deur in Londen, heeft ver zocht niet op deze post te worden benoemd, „in ver band met de storm in be paalde kringen over mijn benoeming", aldus Lankin. Lankin was lid van de joodse verzetsbeweging Ir- gun Zvai Leumi in het Pa lestina onder Brits man daat. Voor de Britten ivas dat een terroristische orga nisatie. IZL stond onder commando nan de huidige Israëlische premier, MENA- CHEM BEGIN. De 68-jarige Lankin, momenteel ambas sadeur in Zuid-Afrika, ivas commandant van IZL-oor- logsschip Altalena dat in 1948 voor de kust van Tel Aviv werd opgeblazen in opdracht van de toenmali ge Israëlische premier DAVID BEN-GOERION. JO DOMINICUS, schrijver van tientallen reisgidsen, is vo rige week op 70-jarige leef tijd overleden. Tot zijn pensioenering was hij le raar geschiedenis en con rector van het Petrus Cani- sius College in Alk- maar.Zijn reisgidsen, onder meer in de serie 'Portret van...' haalden enorme oplagen. Johannes Domini ons werd op 2 augustus 1912 in Oisterwijk geboren. JAN BLOM krijgt de persprijs 1983 voor landbouw en eco logie van het Landbouw hogeschoolfonds. Hij krijgt de prijs, een bedrag van 2000 gulden, voor zijn arti kelen in de Volkskrant. De prijsuitreiking vindt plaats op 9 maart bij gele genheid van de viering van de 65ste verjaardag van de landbouwhogeschool. Van onze correspondent Mare de Koninck Dit is misschien een raar praatje, maar toch vind ik een van de meest indringende fa cetten van een vreemde be schaving de plaatselijke we reld van het sanitair. De 'voorwerpen, welke gebe zigd worden tot het samenstel len en inrichten van we's, bad kamers e.d.zoals Van Dale ze zedig omschrijft, ze kunnen in een nieuwe omgeving ineens zo overrompelend rondom je zijn. Tonen ze niet proper, dan zijn ze meteen ook walgelijk, maar glimmen ze smetteloos, dan kunnen ze een wondere schoonheid uitstralen. En dat vermogen om de uitersten van je gevoelens te beroeren, dat kon wel eens op een innig ver band wijzen tussen een sani taire uitrusting en het myste rie van het leven zelve. Veel Je staat er vaak ook - vooral in een stille hotelkamer na een oorverdovende dag - op je kwetsbaarst tegenover. Alleen en bloot. En daar hangen, lig gen en staan die spiegelende voorzieningen - we gaan even uit van de propere variant - steriel en tegelijk zinnelijk op je te wachten. Toegerust met zeepjes, tissues, katoen en soms nog wat geheimzinnige knop pen heeft het geheel iets valse lijk ingetogens. Want het staat toch eigenlijk gewoon schaam teloos in de startblokken om je discreetste noden te lenigen. Zonder ervan overtuigd te zijn, dat deze ontboezeming het belang van het onderwerp heeft aangetoond, wil ik als kersvers immigrant in de Ver enigde Staten voor U toch eens het hygiënisch meubilair be schrijven dat de doorsnee- Amerikaan ter beschikking heeft. En via het welke ik zelf op zo private wijze met de ze den van dit volk kennis heb kunnen maken. Het woord dat eerst en vooral moet vallen, luidt: veel. De Amerikaan heeft veel van dat spul ter be schikking. „Ik heb in Amerika nog nooit een huis of een flat gezien met slechts één badka mer", reageerde een hier al ja renlang uxmende landgenoot op mijn verwondering over de sanitaire overdaad in alle tien tallen woningen, die ik tot nog toe heb bezocht. Hoewel ik me afvraag, of de betrokkene erg thuis is in de zwarte stadsget- to's, komt ook mijn voorlopige gemiddelde op drie badkamers per huis. Vier is geen uitzonde ring. Zo'n Amerikaans poedelhok is doorgaans, het moet gezegd, wel wat kleiner dan zijn Euro pese soortgenoot. En ook als het vertrek naast lavabo en WC al leen een douche beuat, heet het badkamer. Over Amerikaanse waterclo setten gesproken, ik kan U, met excuses voor het onderwerp als zodanig, onthullen dat nergens ter wereld het water zo hoog staat als in Amerikaanse clo setten. Van New York tot San Francisco, het nat in de trech tervormige WC's reikt decime ters hoog tot vlak onder je vlak, zogezegd. Al had ik U voor dit praatje gewaar schuwd, ik zal niet in bijzon derheden treden over de intie me gevolgen van dit vloedregi me. Laat ik het erbij laten, dat dit schijnbare ongemak erg meevalt, omdat de zwaarte kracht minder kans krijgt. Heel anders dan bij U in Europa is het hier in Amerika ook gesteld met de gemiddelde badkuip. Die is zo gering van omtrek en diepte, dat zelfs uw superslanke correspondent er niet in slaagt zijn buik, laat staan allerlei andere lichaams delen, onder water te krijgen. De bovenhangende douche is dus van extra belang, maar die maakt met zijn rijke ■variatie aan straattypen (van geselende massage tot aaiende scheuten) dan ook veel goed. Kranen kunnen in de Vere nigde Staten trouwens ook een hartstocht worden. Er zijn wastafels met machtige hefbo men en pedalen en persoonlijk mag ik graag een twee-dimen sionaal pookje bedienen, dat in zijn eentje een eindeloze afwis seling van warm, koud, hard en zacht kan bewerkstelligen, afhankelijk van waarheen je het pientere ding in een denk beeldige circel beweegt. voer Veel van dat materiaal uxiar elke Amerikaan in zijn onbe spiede momenten mee in de weer is, vind je weer terug in de befaamde Amerikaanse keuken, die niet zelden het grootste vertrek van het huis is. Maar van dat verschijnsel wil ik U graag een volgende keer wat geheimen toevertrouwen. Laat ik U - om de smaak te pakken te krijgen - vast ver klappen, dat een ingebouwde koelkast hier (vaak van het merk Westinghouse, dat ook kerncentrales levert) opens laande deuren en de afmeting van een telefooncel kan heb ben. En dat in de afvoer van de gootsteen een elektrisch snij- machientje verstopt zit, dat al le troep, die je er doorheen propt, fijnmaalt en verstop pingen uitsluit. Van een onzer verslaggever pEiM HAAG - Binnen zes maanden krijgen de officieren van Justitie bij Wet de be voegdheid om alle misdrijven af te doen met een geldelijke boete. Betaalt een verdachte niet, jan komt deze alsnog voor de rechter. Binnenkort zullen de procu reurs-generaal bij de vijf Ge rechtshoven voor die transac tieprocedures nadere richtlij- nen leme hebt In driji mer dat mr.' terit tijk Gem conci word DEN HAAG - Minister Ru- ding (Financiën) is tegen de invoering van een wettelijke legitimatieplicht bij banken voor het doen van bepaalde fi nanciële handelingen, bijvoor beeld het openen van een re kening. Hij zei dit gisteren in de Tweede Kamer. Van verschillende zijden was op de invoering ervan als onderdeel van de fraudebe strijding aangedrongen. Maar de minister wees erop dat een dergelijke wettelijke maatre gel, die zelfs niet bestaat in het strafrecht, een vergaande zaak is. Men moet er behoed zaam mee omspringen omdat dit te maken heeft met de per soonlijke levenssfeer en de be scherming daarvan. Pleitbe zorgers van een wettelijke le gitimatieplicht waren de WD-er de Grave en PvdA- woordvoerder Kombrink. DE sd- nei de coi ge ren nie stet en ger ver Art chi hoe ziel stei Aa Zal wer mof lijk re c in I ■P wol Dat ren wij IN DE jaren tachtig zal het aantal kind lijk aan weer wat moeten toenemen, king te veel. Op dit recentelijk verkor gegrond op het rapport „Bevolking ei nauwelijks gereageerd. We hebben ke biemen van vandaag; wat we aan mt 2000 zien we later wel. Maar kunnen we dit probleem wel voortgezette vergrijzing van de samen wichtige bevolkingsopbouw, tot een s deren - oudedagsvoorzieningen en an betaalbaar worden, omdat de kosten e beroepsbeoefenaren moeten worden daarom, voor het geval er geen sponte beleidsmaatregelen voorbereiden die i deren kunnen bevorderen. Gedacht z lastingfaclliteiten, betaald ouderschai uitkering. Om misverstanden te voorkomen: Nederland niet verder volbouwen. Als wonertal schommelen onder de ruim Tent. Maar daarvoor is, zoals gezeg wel een zekere stijging van het kinde zeer zware opgave te worden. Een ree van Leiden) heeft namelijk uitgewezei de Nederlanders het aantal inwoners 'en dan stijgen. Een premiëring van Teer verzet dan instemming. Andere industrielanden - maar ook zelfde verschijnsel dat de stijging van 9aan met minder kinderen per gezin nJ al merkbaar: een overschot aan die moeten sluiten en, zeggen somr Teuze opvoeding van de jeugd. Zo v< dnoloog de uitbreiding van het aanta argument dat het met name voor de o aen klein gezin goed is dat het leert i leeftijdsgenoten. Vraagstukken rond de bevolkingsai door heel wat mensen worden erva bed-show". Dat is logisch. Aan het ve jjjsgen vooraf over de mogelijke toe «laat nog veel onduidelijkheid, niet al scne crisis en de bewapeningswedlo Tenleving als geheel op drift is. JN NAVOLGING van de CPN heeft r ipcnPer'n9 ter linkerzijde, de Pacif j;uP) ruim baan gemaakt voor radi 40 werd het afgelopen weekeinde op e en socialisme vastgelegd, dat bij orden gegeven aan vrouwelijke kan sodidaten betere papieren hebben. Praak, dat bedrijven, die personeel annelijke arbeidskrachten de laan n ®nwichtige verdeling van mannen e ko 5' het feminiéme in radicalisering l nd Het partijbestuur van de PSf «ndje helpen door zich de kant van ten3rt opsturen- wat moeten die lui oen z'ch zulke baarlijke nonse L "Heen al CAO-technisch is dit "'strekt onrealistisch.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 2