Sportprijs Goes voor G. Snel „Zoet water kun je ook I elders halen" MIDDEN* Stapje terug9 bouwt aan conditie I Meer verwacht van zoute Grevelingen VRIJDAG 4 FEBRUAR11983 VAN ZEELAND PAGINA ZEELAND 3 I ,^G 4 FEBRUAR1198! markten 270deelnemers provincie: „Onl scholierencross in De Braakman Plaatselijk nieuws Terneuzen NIEUWE oesterpercelen worden voorlopig niet uitgegevende Grevelingen maakt een prima kans definitief zout te blijven en van de gevolgen voor de mossels van het later sluiten van de secundaire dammen in de Oosterschelde ligt minister Braks (Landbouw en Visserij) niet wakker. Een gesprek met ir. Th. J. Tienstra directeur Visserijen, en ir. J. D. Holstein, hoofd afdeling kustvisserij van dezelfde directie. Over Zeeuws water en wat daarin leeft. Overwinst Wereldwinkel IJzendijke 2500 gulden Schietingen K\ T20 Sportclub ex- hartpatiënten in T erneuzen KLOOSTERZANDE - Gister morgen om 06.25 uur reed P. V. uit Kamperland met zijn per sonenauto over de Hulsterweg te Kloosterzande. Hij raakte op een bepaald moment met het voorwiel de rand van een plantsoen en verloor daarbij de macht over het stuur. Ten gevolge hiervan botste hij te gen een lantaarnpaal die werd vernield. De auto liep schade op. TERNEUZEN - Bewoners van de flat aan de Herman Heijer- manstraat meldden woens dagmiddag dal er voor het ge bouw een gewonde vrouw lag. Bij onderzoek door de ge meentepolitie bleek dat de be woonster van de flat, me vrouw M.T. de R. met haar fiets in botsing was gekomen met een schooljongen en daar bij een slagaderlijke bloeding aan het been had opgelopen. De vrouw had zich inmiddels met een arts in verbinding ge steld. Van onze correspondent TERNEUZEN - Sinds woensdag heeft de ge meente Terneuzen een sportvereniging van en voor ex-hartpatiënten. De doelstelling van 'Stapje Terug' zoals de vereniging heeft is sim pel: sport en spel beoefenen ter bevordering van de lichamelijk conditie. De vereniging - zowel vrou wen als mannen zijn welkom - traint elke woensdagvond een uurtje in de sportzaal aan de Madame Curiestraat. Tijdens het sporten is altijd een huis arts, een verpleger en een fy siotherapeut aanwezig. Deze mensen hebben een koffertje bij de hand met de nodige me dicamenten. Revalidatie Het heeft overigens nog heel wat voeten in de aarde gehad voordat de vereniging er was. Twee jaar geleden werden in feite de eerte voorbereidingen getroffen. Toen stelde internist Spijker van het Julianaziekenhuis in Terneuzen een revalidatiepro- gramma voor hartpatiënten op. Patiënten konden twee keer in de week op een home trainer oefenen. Dit steeds on der deskundige begeleiding. Na een half jaar werd het pro gramma uitgebreid met voet bal en hockey. Het zaaltje waarin werd getraind werd uiteindelijk te klein. Tegelijkertijd waren enkele huisartsen in Terneuzen en Axel ook al begonnen met een soortgelijke nazorg voor hart patiënten. De krachten wer den uiteindelijk gebundeld en dat resulteerde woensdag in de oprichting van 'Stapje Te rug'. Voorzitter is M. Polder man, secretaris A. Rammeloo en penningmeester A. Stra- vers. Van onze correspondent GOES - Tijdens de jaarlijk se huldigingsavond van de Goese sportkampioenen in sporthal De Bevelanden werd de Sportprijs Goes 1982 toegekend aan de heer G.W. Snel. Hij was onder andere vijftien jaar voorzitter van de Goese atletiekvereniging AV '56, maakte tien jaar deel uit van de Goese Sportraad, fungeerde eenzelfde periode als starter van de KNAU, en maakte zich ook verdienste lijk op regionaal niveau. De heer Snel, die een paar jaar geleden zijn activiteiten stop moest zetten vanwege een hartinfarct, ontving uit handen van Sportraad voorzitter G.A. de Kok een houten schild, een oorkonde en een geschenkenbon. Voor mevrouw Snel waren er bloemen. De circa 350 bezoekers die deze bijeenkomst, die voor de tweede keer in de sport hal plaatsvond, bijwoonden was dit alles weer bijzonder attractief. Alles werd op vlotte wijze gepresenteerd door Jac van Gelder, bekend van het NOS-sportprogram- ma „Langs de lijn". Voor de pauze waren er demonstra ties van de schermvereni- ging Epee uit Middelburg en van vier meisjes die behoren tot de nationale selectie van het KNGV. Laatstgenoemd kwartet etaleerde moderne ritmische gymnastiek. Beide program ma-onderdelen werden af gewerkt onder deskundig commentaar. Na de pauze volgde de uitreiking van de sportprijs, waarna de huidi ge Nederlandse kampioen - FOTO WILLEM MIEHAS hoogspringen, Eric Roden berg, in actie kwam. Na vier mislukte pogingen om 2.10 meter te halen, bleef de ti telhouder steken op 2.05. De tienvoudige Neder landse kampioen Ruud Wie- lart, die door een blessure aan de kant moest blijven, gaf bij het optreden van Rollenberg commentaar, sa men met Jac van Gelder. Tenslotte mochten 225 spor ters opdraven om hun aan denken te ontvangen voor hun geleverde prestaties. Zij ontvingen een tinnen bordje met inscriptie uit handen van burgemeester mr. W. Blanken, die daarbij werd geassisteerd door Ruud Wielart en Eric Rollenberg. Sportraadvoorzitter De Kok (rechts) overhandigt de sportprijs aan G. Snel. Van onze correspondent BRAAKMAN - De tweed, I scholierencross, die werd ge. houden door de Terneuzenif atletiekvereniging Schelde- sport, verliep goed. In totaal n scholen, tezamen 270 deelne. mers, waren naar De Braak, man gekomen om aan deze cross mee te doen. De scholie. renprijs werd ook dit jaar ge-, wonnen door de Biervlietse' school Willem Beukelszoon. De uitslagen in de verschil- lende groepen, die allen 1305 meter aflegden, waren als volgt: Meisjes 8-9 jaar: 1, 1 provoost, 2. H. Versluys, 3. f Schrier. Jongens 8-9 jaar: 1 j Hooreweghe, 2. J. de Kostee,3 D. de Vriend. Jongens 12-13 jaar: 1. H. Luteyn, 2. M. Cau- sen, 3. M. de Dobbelaere. Meis- jes 10-11 jaar: 1. M. Scherbeyn 2. N. Rutten, 3. M. Speleman' Jongens 10-11 jaar: 1. P. de Clercq, 2. K. Naeys, 3. j Buitjes. Meisjes 12-13 jaar: 1 J. Provoost, 2. St. Verdonck.3. W. de Koster. Op 14 mei houdt de Terneu- zense atletiekvereniging weer een scholierencross. Schelde Dixies - Zondagmid dag verzorgen de Schelde Di xies uit Terneuzen een concert in Porgy and Bess, aanvang 14.30 uur. De uit 8 man be staande dixielandband bestaat nu ongeveer drie jaar. De le den zijn allen afkomstig van de jubilerende harmonie De Vliegende Hollander. Twee maal achtereen nam men deel aan het Schelde Jazz Festival en verder is de band regelma tig te beluisteren op streetpa- rades in Zeeland. ^Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll slaat. Dat maakt het voorde- I lige handeltje dat sommigen f verwachten van de oester- cultuur, wel erg twijfelach- tig." I En voor de Grevelingen? „Daarvan zeggen de bio- logen dat het nog afwachten is hoe het ecosysteem er over een aantal jaren uitziet, als f er een evenwicht is ingetre- den. Gebleken is al, dat het 1 constante, getijloze karakter E van de Grevelingen de mos- E selen te weinig voedsel biedt, maar de oesters heb- ben er nog genoeg aan. Voorlopig krijgen alleen de I rechthebbenden van nu toe- stemming platte oesters te vissen. Dat is inderdaad E maar een beperkt aantal, je E kunt zeggen dat zij in een 5 monopoliepositie zitten. Ik I geef ook wel toe dat het be- Door Frans Boogaard DEN HAAG - „Als de Oosterschelde toch helemaal zou worden afgesloten, zou hoogstwaarschijnlijk de situatie ontstaan die we voorzagen toen we er nog van uitgingen dat-ie helemaal zou worden af gesloten. Dat zou betekenen dat de hele oester- en mosselkweek zouden moeten worden gestopt. Maar zoals u weet wordt de Oosterschelde niet he lemaal afgesloten. Minister Smit-Kroes (Verkeer en Waterstaat) heeft daar in het kabinet ook maar heel kort over gesproken." Ir. Tienstra, directeur Visserij van het ministerie van Landbouw en Visserij, heeft met Smit-Kroes for meel niks te maken, maar het is duidelijk dat haar werk en dat van zijn politie ke baas, minister Gerrit Braks, nogal wat raakvlak ken hebben. Dat zal ook de vaste Kamercommissie voor Visserij weer ondervinden, als zij op 21 februari Braks' begroting bespreekt. „In de Grevelingen zijn de oesters en mosselen blijven groeien, tegen de verwach ting van alle biologen in. Ook wij hadden daar geen rekening mee gehouden. Maar wij weten niet of een gesloten Oosterschelde zoet geworden of zout gebleven was. In zoet .water is schelp- dierenkweek zeker uitgeslo ten." Door de bezuinigingen op Verkeer en Waterstaat zullen de compartimenteringsdam- men in de Oosterschelde (Oester- en Philipsdam) pas na de pijlerdam worden ge sloten. Wat doen het zand en het extra zoete water uit de Westbrabantse polders op de mosselpercelen? Holstein: „Ik heb nog geen extra zandbewegingen kun nen ontdekken. En wat de percelen bij de Philipsdam betreft, die gaan door de af sluiting daar toch verloren. En het zoete water? „Dat blijft dezelfde hoe veelheid. Er komt niet meer instroom, er is alleen minder menging. En dat zou bij een extreem nat najaar weieens tot een geringer zoutgehalte van het Oosterse he Idewater kunnen leiden. Maar de pre cieze effecten daarvan moe ten we nog bekijken." Tienstra: „Onze voorlopig indruk is dat er kans op schade bestaat. Maar gezien de financiële toestand van de rijksoverheid zullen wij niet claimen dat toch eerst de compartimenteringsdam- men worden gesloten. Grote schade is trouwens niet te verwachten: extreem hoge watertoevoer treedt altijd 's winters op; dan is de tempe ratuur lager en de stofwisse ling van de mosselen gerin ger. Achterstallig Worden er binnenkort nog nieuwe mosselpercelen uit gegeven? „Nee, als het aan ons ligt niet. Wij hebben er geen en kele behoefte aan vooruit te lopen op de situatie die ont staat na voltooiing van de pijlerdam. Wij zijn slechts onder grote politieke druk bereid geweest een aantal mensen op proef vervangen de percelen te geven. Dat gaat om acht percelen die per 1 april in gebruik kun nen worden genomen. Voor de rest willen we eerst zien hoe het gaat als de pijlerdam er staat; wat de invloed van die dam is op de loop van stromingen, waar plaatsen overblijven waar mossel- verwatering nog mogelijk is." Er worden nu al wel volop nieuwe mosselkotters ge bouwd. Houdt dat geen ge vaar van overproductie in? „Dat gevaar zie ik niet. De opbrengst in de landbouw wordt ook niet bepaald door het aantal tractoren van de boer, maar door de beschik bare hoeveelheid land. Mis schien wordt de opbrengst wel met een percentje of wat opgevoerd, maar zoals u weet hadden we dit jaar al een geweldige productie. De kwekers weten zeker niet, of ze dat volgend jaar wel weer zullen halen." Mosselvisserij bij Yerseke. Holstein: „De vernieu wing van een deel van de vloot wordt al minder spec taculair als u bedenkt dat er veel achterstallig onderhoud was. Na de onzekerheid rond de Oosterschelde wilde men het eerst eens even aanzien. Pas daarna besloot men weer tot nieuwbouw." Tienstra: „De Zeeuwse vissers hebben jarenlang met omgebouwde aken ge varen. Nu bouwt men sche pen die voor de mosselpro ductie geschikt zijn, en ner gens anders voor. Je kunt zeggen dat de heren nu flink in hun bedrijf hebben geïn vesteerd." Beslissing Binnenkort moet ook een beslissing worden genomen over de toekomst van de Grevelingen: zoet of zout. Geeft dat geen enorme strijd hier op het ministerie tussen de landbouw die zoet en de visserij die zout water wil? „Niet alleen tussen land bouw en visserij, zelfs bin nen de visserij tak is men het oneens. Ons standpunt is dat een zoute Grevelingen eco nomisch en ook voor de sportvisserij interessanter is. De landbouwmensen zeg gen: wij willen met de Gre velingen Schouwen Duive- land van zoet water voor zien. Maar als je het ergens anders vandaan kunt halen is dat naar mijn mening ook goed." Dat zeggen ook de milieu groepen. „En de natuurbescher ming, die nu onder dit mi nisterie valt." Maar de boerenorganisa- ties in Zeeland blijven vech ten voor een zoete Grevelin gen. „Omdat zij menen dat het makkelijker is zoet water uit de Grevelingen te halen dan van elders. Maar van el ders kan ook." In feite staat dus al vast dat minister Braks voor een zoute Grevelingen gaat kie zen. „Dat is uw conclusie. Onze minister wacht nog op een rapport van de Raad voor de Waterstaat, en neemt dan zijn eigen beslissing." Doodgevroren Een heel oude zaak: de monopoliepositie van de Zeeuwse oesterkwekers die zich in de Vereniging van Oesterkwekers en -Expor teurs hebben verenigd. Wanneer gaat Landbouw en Visserij die monopolieposi tie doorbreken, percelen ook aan niet-VERVOEX-leden uitgeven? „U spreekt over een mo nopoliepositie, zoals ver schillende Kamerleden ook steeds doen. Maar wat is dat monopolie dan?" Het monopolie van de VERVOEX-kwekers, die met zijn tienen de hele oes- termarkt beheersen en geen andere ex-kwekers toelaten. Dat is toch een monopolie? „Op het ogenblik kan er niemand beginnen, noch in de Grevelingen, noch in de Oosterschelde. Dus uw vraag is helemaal niet rele vant. En dat is zij ook niet als over een paar weken Ka merleden er naar vragen." Maar zij kan binnenkort weer relevant worden. „Ik zal u vertellen hoe de situatie is gegroeid zoals ze is gegroeid. Want toen be sloten werd tot de bouw van de pijlerdam, was er in we zen al helemaal geen sprake meer van een oestercultuur. Alle oesterkwekers waren uitgekocht, niemand uitge- - FOTO DE STEM CORJ DE BOER zonderd. Nadat in de winter van '63 de hele boel doodge vroren was, kwamen onze toenmalige minister Marij- nen en zijn collega van Ver keer en Waterstaat met hun oesterschadewet. Ze beslo ten geen hulp meer te geven voor voortzetting, maar in één keer iedereen uit te ko pen. Maar bij de aanname van de wet in '64 stelde de Kamer vast, dat oesterkwe kers die door wilden gaan dat op eigen risiko konden doen. Een aantal oud-kwe kers waarvan een deel in VERVOEX zit, heeft toen zijn percelen behouden. Kort daarop waren het voorna melijk de VERVOEX-men- sen die toch weer oesters kochten, ze in de Ooster schelde gooiden en ermee doorgingen. Ik heb er in die tijd nog één gesproken, die had een geweldig dure, mo derne put aangelegd, dat was dus nog voordat tot de pijlerdam werd besloten. Ik vroeg hem toen: wat doe je nou als de Oosterschelde straks dichtgaat. Hij zei: dan heb ik hem al afge schreven." En toen kwamen ook de andere oud-kwekers weer. „Een hele tijd nadat tot de pijlerdam was besloten, za gen ze plotseling toch weer in dat het wel een lucratieve handel was. Ook in de Gre velingen groeiden oesters, en zelfs de Zeeuwse platte oes ter, die doodgevroren had moeten zijn, bleek er nog te zijn. Toen is vanuit Zeeland gevraagd of met behulp van het ontwikkelings- en sane ringsfonds niet kon worden nagegaan of de oestercul tuur nieuw leven kon wor den ingeblazen. Maar kort daarop kwam met de Franse oester de oesterziekte in Zeeland, en zag de rijks overheid zich gedwongen het uitzaaien te verbieden. Want ook de Zeeuwse platte oester bleek vatbaar, alleen de Japanse niet." En daarom worden er geen nieuwe percelen uitge geven. „Wij hebben er geen be hoefte aan iets te doen wat straks zou kunnen blijken verkeerd te zijn. Voor de Grevelingen is het zo, dat er pas zekerheid komt over de oestercultuur als definitief voor een zoute Grevelingen is gekozen. Maar u kent daar de problemen met de paling vissers, die grote bezwaren hebben tegen de oestervisse rij. Opbouw van de oester cultuur daar moet in nauw overleg met het Grevelin- genschap, waarin wij niet zijn vertegenwoordigd. Wat betreft de Oosterschelde moeten we om de tafel gaan zitten met VERVOEX, alle ex-kwekers en hun kinde ren die opnieuw willen be ginnen, om te praten over de situatie die ontstaat als er weer oesters mogen worden uitgezet. Misschien is dat volgend jaar. Ik had gehoopt op '83, maar het kan ook '85 worden." Tot die tijd geen oesters. „Geen andere dan de Ja panse, die niet vatbaar is. Tenzij we dat mis hebben, dan is de ellende niet te overzien. Maar het niet-uit- zaaien van de platte Zeeuw se heeft de ziekte al flink doen afnemen. Overigens is er niemand die kan garan deren dat de oesterziekte in '84 of '85 niet opnieuw toe- leid akelig straklijnig is, S maar het kan niet anders. We moeten de zaak in de hand houden. Wij zitten ook E met de morele kant van de .p zaak. Want wat moet je als =j het over een paar jaar niet blijkt te lukken? Ik voorzie wel dat die anderen die nu staan te popelen om weer te beginnen, straks toch weer op de stoep staan als het mis zou gaan." Onzekerheid Maar ook niet terecht? „De VERVOEX-mensen hebben hun geld benut door er oesters voor te kopen en die in de Oosterschelde te gooien en die hebben ze er met flinke rente weer uitge haald. Anderen hebben dat zelfde geld in een champig nonkwekerij of kuikenfok kerij gestopt. En sommigen hebben daarnaast nog een perceeltje in huur gehouden zonder er iets op te doen. Sinds '64, zeg maar tot nu toe, zijn die percelen niet on derhouden. En dat zal voor lopig wel niet veranderen. Nog steeds is er onzekerheid over de toekomstige situatie in de kom van de Ooster schelde, onzekerheid over de mogelij kheden voor voed- seltransport daar. Maar ik kan best begrijpen dat een aantal mensen achteraf zegt: wat ben ik stom ge weest dat ik niet doorgegaan ben." Krijgt Zeeland een alter natief in de vorm van de nu nog experimentele kweek van forel en zalm? „De eerstkomende vijf jaar verwacht ik persoonlijk geen grote groei van die be drijfstak. Eén van de groot ste problemen is het optre den van visziekten. Maar daarnaast zitten wij veelal met minder schoon water dan het buitenland, en ko men wij als laatste op deze markt. Dat neemt niet weg dat de groep die zich nu met aquacultuur bezighoudt als groep niet meer zal verdwij nen. Zij zal ervaring opdoen, steeds vaster in het zadel te komen te zitten, en na een jaar of vijf misschien nog wat groeien. Maar echt een grote bedrijfstak zal het in Nederland en dus Zeeland niet worden." OO laat fgev Van onze correspondent IJZENDIJKE - De winst op de produktenverkoop van de We reldwinkel in IJzendijke in 1982 bedroeg 2500 gulden. Dit jeld zal beschikbaar worden gesteld voor het steunen van liet ANC (African National Congres), de oudste bevrij dingsbeweging in Zuid-Afri- ka. Het ANC is verboden in Zuid-Afrika en verzet zich met alle kracht tegen de apartheidspolitiek. „We hopen met onze bijdrage hun strijd te steunen. Want hun strijd is ook onze strijd. Alleen geld is niet genoeg voor die strijd. La ten we het er na 1982, het jaar tegen de apartheid, niet bij zitten", aldus de medewerkers van de Wereldwinkel in het [Jzendijkse dorpsblad. S-HEERENHOEK - Zaal De Ko renbeurs, bejaardenschieting, 31 schutters: eerste hoge vogel: C. Rentmeester, Willem Teil; tweede loge vogel: M. Nijsten, Vrije schutters; ee.rs.te zjjvpgel,: A- van de Dries-Geüs, Eensgezindheid; tweede zij vogel: H. Koens; derde zij vogel: M. Koens, beiden Spes Mostra; vierde zij vogel: A. van de 3ulck, Eensgezindheid; grootste aantal (6): L. de Jonge, Concordia. De volgende schieting is 22 februa ri. AARDENBURG - St. Sebas- tiaan: hoge vogel: J. Cattoor; zij vo leis: Th. Lampaert en H. van waarden; grootste aantal (6): Th. Lampaert. Prijzen: 1. L. van Ha- leghem, 2. Th. Lampaert. Walen- schieting: 1. F. Lampaert, 2. Th. Lampaert, 3. H. de Rijcke. 1.1.i„i,iuuiiiiii..ii,iiiiiiiiiuMIIIIUUlllUIIIIIIIII"llllllUUUIIlUUllUUlUJlUIUUUmiUUUUIUUl®11 jOES - Vergadering ZLM - Je kring West Zuid-Beveland ran de ZLM houdt vrijdag 18 ebruari haar algemene leden vergadering in de Prins van Jranje in Goes. Algemeen 'oorz'tter A.J.G.Doeleman ■preekt dan over actuele land- »uwzaken. Na de pauze ver en Lena Huisman bij dia's 'ver haar reis rond de wereld vaarbij in het bijzonder de 'Smrische kanten worden be- icht. De vergadering begint °m half drie. ÏOEDEKENSKERKE - Ver- ïadering PvdA - De afdeling Jorsele van de PvdA belegt Woensdag 9 februari een le- ^■jyergadering in De Griend »n Hoedekenskerke. De verga- lering staat vooral in het ka- er van het tweejaarlijkse Wij congres dat op 21, 22 en april a.s. wordt gehouden, anvang van de afdelingsver- rnpc ng acht uur- n c~ Actie voor Nicaragua rwP j fet>ruari wordt in Slot tende in Goes een manifes- nnk ëebouden waarvan de PDrengst js bestemd voor de «Bakkies voor Nicara- Naast een bazaar, rom- >H ,arH rad van avontuur r-m treedt de groep Grupo Cali P en worden films en dia's Jï„0°nd over Nicaragua. De ÏOF«tati.e begint om 10 uur. iriok i r. Discussie over ener- ir«r ld In bet kader van de ,,.r®e maatschappelijke dis- jpn e over energiebeleid wor- >n a°P donderdag 24 februari - aonderdag 3 maart in de •u«f uan °ranje in Goes dis- dm n 3uenkomsten gehou- nPrj„ bijeenkomsten begin- tenom20uur Dick REt?URG Expositie briiai? er Van 7 tot 28 fe" )ljp, exPoseert Dick Bakker Antiomf" en tékeningen bij yu,.^LUltes B.Witte aan de 'n Middelburg. De Pt P'ngstijden zijn dinsdag 18 uur^rv faterdag van 10 tot Dick Bakker schildert zijr voc en HE sie bel me van 14.1 dei He KL ave voc boi eer see! Ra; ave ren zei: VL linj wo Set sec tie* det tw asf vai aai set va mé he: W; va: kif tie Or G( mf dir eei Gc tei de ooi 15 we wc mi toe tw he va Va ga lef

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1983 | | pagina 12