„Ondernemen is j
een heerlijk vak" j
v
JA ZEELAND 2
iswaarde
fAflNDAG 24 JANUAR11983
Imloop
*n Boys
itgaan
n Zeeland
f).
Drs. H.J. Verschaffel, door zijn personeel
Meneer Hubert' genoemdis een van de
topfiguren uit het Brabants-Zeeuwse
ondernemersland. Eind vorig jaar stapte
hij op als directeur bij de meelfabriek de
Walsenmolen in Sas van Gent, dus uit het
vak van ondernemer, waarover hij zelf
zegt: „Het is het heerlijkste beroep dat je
kunt krijgen. Een beroep, waarbij je jezelf
kunt uitleven. Het is een voortdurende
uitdaging, waarbij je over inzicht en flair
moet beschikken".
EEN KREUPELE be
jaarde beuk hangt
over de vijver steu
nend en zuchtend biedt
de boom weerstand
aan de noordwester
storm.
Niet haastig
Stipte mens
Hobby
Crisis
Camp David
eurs - Het buurt-
(werk in Axel hourti
ag 28 januari een kie.'
Jrs in haar clubhuis in
|er van De Halle k
beurs is van 9.30 tot
h geopend; de te verko.
ling moet worden aan'
1 in het buurthuis. Vaj
engst komt een kwatt
de aan het buurt-
bwerk, het overblij.
■eel is voor de eigenaaj
geleding.
knsen - Het buurt-
Itswerk in Axel ken ai
I ijd een volksdansgroep
bteel kan deze groep n»
lital enthousiaste men.
bruiken. De wekelijkse
Insavond is op donder
i 20.30 tot 21.45 uur. De
bindt plaats in het eigen
omen van het buurt-
de kelder van het
Ihapscentrum De HalV
fl. Voor meer informatit
|*ave kan men bellen
626.
I^De afdeling Axel van
houdt op donderdag
liari in restaurant Zo-
lit haar algemene leden
lering. Aanvang 20,00
■p deze avond zal een
(ting worden gegeven
actuele gemeentepoll.
■oor de heren P. Apers
luder) en de heer H. Cy
(fractievoorzitter van de
In een bestuursvacature
|et bestuur voor tot de
ning van mevrouw M
Ihuis.
- In café De Vier Jaar-
|n speelde de bridgeclub
paren de vierde wed-
lin de midwintercompe-
]let was de laatste wed-
zodat meteen ook
ltslag kon worden opge-
1. dhr. De Kerf 1009
I mevr. Biesbroeck
(Smulders 981, 4. mevr
Van Cruyssen 957,
/an Hooteghem 953.
|onze sportmedewerker
VAN GENT - De
kfdeling van de voetbal-
(ging Corn Boys uit Sas
lent kan terugzien op een
Igde trimloop, die afgelo
Verdag om en nabij het
park De Valcke plaats-
wijze van experiment
vorig jaar voor de eerste
leen dergelijke trimloop
Jen gezet. Doordat de be-
Jelling toen redelijk ge-
l mocht worden (circa 70
^mers) werd besloten op
een dergelijk evene-
I te organiseren. Met suc-
Vant nu mocht de organi-
Idie in nauwe samenwer-
Imet Remy Mangnus dit
ptieve gebeuren hield, 108
emers begroeten.
slagen: 3500 meter: 1. M.
:hure 15 minuten, 2. M.
3. M. Warrens, 4. F.
ens, 5. mej. Willemse.
meter: (gelijk in de tijd
19.14 minuten): 1. F. de
P. de Sey en E. van
eghem, 4.1. de Witte, 5. F-
ing. 10.000 meter: 1. (ge-
35.10 minuten) M. Ha-
nek, J. Hack, L. Hoop en
nsens, 5. J. Troost. Na af
kregen de deelnemers uit
en van jeugd voorzitter
Minnaert een herinne-
iverhandigd.
nd- 20 u. Poltergeist, 16 j.
zST
ng van Engeland- 20 u. P0]"
list, 16 j. 20 u. Ademloos, 16 J-
)ung docters in love, a.l. 20 u.
blade rummer, 12 j. 14.30 u.u
■fluit, 18 j. Galerie Van Gey£
>sitie van M. Verstraeten-lser*
net schilderijen, Ch. Don®*Jj
pman en H. Berserik met g»a*
Geop. werkd. 9-12 en 14-18 u-,
tot 17 u., zond. 14-17 u., djnsa
iten (tot 21 febr.). W. Blom-
•t~ 14.30 u. schieting.
CLINGE
tatie-15 u. schieting.
DELBURG iSt
itheater- 20 u. Veel liefsi J
cou, 12 j Galerie De Wit
sn, Vlasmarkt 9- Exposé
schilderijen en aquarellen va
ka Goth, Maurice Goth en *v
rzon Morel. Geop. di.
7.30 u. (t/m 31 jan.). De Vlees
„Reizende kunsttentoonsie
uit Zeeland '83". Geop. di.1 'JL
13-17 u., zond. 14-17 u. (t/h110
JTBURG w 1fii
Itheater- 20 u. Hot Lunch, 1oj-
NEUZEN lQfl4
ortheater- 20 u. Class of lyö*'
20 u. Poltergeist, 16 j.
5SINGEN
mbra I- 20 u. Annie, a.l.
bra II- 20 u. E.T., a.l.
elijk Museum, BellamyPfJJ;
Expositie van Geert-Jan Eye
met audio-visuele install?
jerformance. Geop. ma- ul2
9-12.30 en 13.30-17. 1
Een kreupele bejaarde beuk hangt over de vijver steunend en zuch
tend biedt de boom weerstand aan de noordwesterstorm. Het kasteel
'Ter Leije' is wit, hier en daar een beetje verveloos.
sfmStëLC* -
tMTiiV"
De slotvoogd voor zijn onderkomen.
- FOTO'S DE STEM/OOR J.DE BOER
Door Paul de Schipper
Het kasteel 'Ter Leije' is wit,
hier en daar een beetje verve
loos. Maar ach..het is een aar
dig optrekje daar achter de
kerk in Boekhoute, net over de
Belgische grens. „Die boom
sterft zachtjes", vertelt Hubert
Verschaffel met een weemoed
in zijn stem die verrast.
Zorg om een gemartelde
beuk verwacht je niet in de eer
ste plaats bij een van de topfi
guren uit het Brabants-Zeeuw
se werkgeversland. Een man
die je ook kunt omschrijven als
een regionale uitgave van
VNO-voorzitter Van Veen.
Hij poseert zoals een kasteel
heer betaamt, recht van lijf en
leden, misschien ook wat stram
maar oh zo flexibel van geest.
Enige mate van aristocratie
kun je hem niet ontzeggen.
Onwillekeurig denk je, naar
het kasteel kijkend, aan het slot
uit de strip van heer Bommel.
Het lijkt wat oneerbiedig en de
vergelijking gaat in ieder geval
niet op voor de bewoner van dit
optrekje drs. H.J. Verschaffel
in de wandeling en door zijn
werknemers ook wel 'meneer
Hubert' genoemd.
Op 3 december van het vorig
jaar nam hij afscheid als direc
teur van de meelfabriek De
Walsenmolen te Sas van Gent.
Die dag werd hij 70 jaar. „Ik
vond het een mooie leeftijd om
op te hoepelen" vertelt hij met
enige zelfspot.
Een heer van stand stapt op
In 1936 kwam hij bij de meel
fabriek. Daarvoor studeerde hij
economie in Antwerpen en
Amsterdam en was gek op
prijsvormingstheorieri en de
colleges 'monetaire economie'
van prof. Van Zeeland, de late
re premier van Belgié.' Hij wil
de eigenlijk net in Londen z'n
studie voortzetten toen vader
Verschaffel hem terughaalde.
Hij herinnert zich: „De meelfa
briek was niet helemaal mijn
ambitie. Je moet de mooiste tijd
van je leven niet zo snel opge
ven en ik was niet zo'n haastig
student begrijpt u".
De meelfabriek De Walsen
molen in het centrum van Sas
van Gent ligt eigenlijk aan de
basis van de industrialisatie in
het gebied tussen Terneuzen en
de Belgische grens. Rond 1830
kochten de voorouders van
Verschaffel de molen van Sas
van Gent. Ene Johannes Ver
schaffel gaf rond 1890 de meel
fabriek de vorm zoals die, al
thans uiterlijk, nu nog bestaat.
Gevraagd naar de datum
waarop hij directeur werd zegt
Verschaffel: „Weet ik niet, echt
niet. Etiketten vind ik niet be
langrijk". Onder zijn bewind
onderging het bedrijf vanaf
1970 een ingrijpende vernieu
wing. De ligging in het centrum
van Sas van Gent stelde daarbij
specifieke eisen op het gebied
van geluidshinder en stofbe-
strijding.
De Walsenmolen produceert
achttien soorten bloem: brood-
bloem, banketbloem, bloem
voor vermecelli enz..enz...De
bakker die een speciale sprits
wil bakken kan in Sas van
Gent 'bloem op maat' krijgen.
De belangrijkste grondstof is
Hubert Verschaffel: „Als ik internationaal met mensen moet praten, moet onderhandelen, wil ik graag
hun achtergronden weten, hun denkpatroon. Pas dan kan je meer begrip opbrengen voor hun handelen
en kun je daaruit iets opbouwen."
Hubert Verschaffel (links) als regionale topondernemer met landelijke 'bazen' Van Eijkelenburg en Van
Veen
tarwe afkomstig uit Nederland,
uit de ons omringende landen
en uit Noord-Amerika. Tachtig
procent van het afzetgebied ligt
in de Benelux. Via de EG en het
World Food Program komen de
produkten van De Walsenmo
len ook terecht in landen als Li
bië, Burundi, Bangla Desh,
Vietnam, Pakistan en Somalië.
Per dag produceert het be
drijf enkele honderden tonnen
bloem tegen een kostprijs van
1000 gulden per ton. In Neder
land zijn er twaalf bedrijven
die zich op hetzelfde terrein be
wegen. De belangrijkste zijn
Koopmans, Meneba en Westza-
nen.
Gemakkelijk vertelt Ver
schaffel over de fabriek die in
Sas van Gent zoveel duiven tot
voedselbron is. Maar het is
slechts een aanloop. Op een
blocnote noteerde Verschaffel
speciaal voor dit gesprek zijn
bijbanen. Zorgvuldig als im
mer, want 'meneer Hubert' is
een stipt mens. Zijn weekagen
da ligt altijd een maand van te
voren vast. Vergaderstukken
leest hij twee dagen op voor
hand door. Zijn werkweek be
gint doorgaans al op zondag
middag.
Terwijl de noordwester loeit,
de luiken klapperen en de deur
van de studeerkamer spontaan
opengaat - ja, het is een echt
kasteel - vertelt Verschaffel
over de genoeglijk onderonsjes
met Mansholt en Biesheuvel.
Samen waren ze lid van een
VNO-commissie die zich bezig
hield met de nationale voedse-
lindsutrie en de voedselpolitiek.
Verschaffel fungeerde zelfs-
een tijdlang als voorzitter van
wat hij betitelt als 'een zeer
nuttig college'. In 1967 kreeg hij
ook de hamer in handen van bij
de Nederlandse Vereniging van
Meelfabrikanten. Korte tijd la
ter volgde zijn voorzitterschap
van de soortgelijke internatio
nale organisatie. „Niet zo vre
selijk adembenemend", relati
veert hij direct dat laatste
baantje.
In 1972 kreeg hij te maken
met de toetreding van een aan
tal nieuwe landen tot de EG.
Verschaffel: „Dat was veel
werk, veel vliegen en veel pra
ten, maar dat spel amuseert me
reusachtig. Het zoeken naar
werkbare oplossingen. Com
promis is niet het goeie woord,
te politiek, ik ben een groot te
genstander van het zoeken van
oplossingen terwille van de tij
delijke vrede. Dat kan niet in
de industrie".
„M'n grote hobby is de Kring
van Werkgevers in de Kanaal
zone. In 1950 heb ik 'de Kring'
overgenomen als voorzitter en
tot ieders verwondering ben ik
het nog. Eigenlijk is dat bela
chelijk, maar het kan omdat de
onderlinge samenwerking uit
stekend is".
Tijdens de lunchbijeenkom-
sten van de Kring heeft Ver
schaffel zich altijd ten volle
kunnen uitleven. Zijn toespra
ken en oraties waren immer
voorzien van de ruime kijk
over de grens en van de indrin
gende blik over een half mon
tuur, altijd een herkenbaar or
nament voor een heer van
stand.
Hij was geen timmerman,
geen metselaar, maar onderne
mer. Wat is dat voor een am
bacht? „Het heerlijkste beroep
dat je kunt krijgen, een beroep
waarbij je jezelf kunt uitleven.
Het is een voortdurende uitda
ging, waarbij je over inzicht en
flair moet beschikken". Voor
zichtig informeer ik naar het
randgebied van flair en ijdel-
heid. Verschaffel, onverstoor
baar, antwoordt niet, maar
glimlacht slechts en steekt voor
de zoveelste keer z'n sigaartje
aan.
De economische crisis houdt
hem ook bezig, al is hij dan nu
officieel ex-ondernemer. Bij
het terugbrengen van het fi
nancieringstekort - probleem
nummer een in den Haag - is
het loonpeil naar zijn mening
relatief onbelangrijk. Ombui
ging van de overheidsuitgaven
als recept? Het is een open
deur.
Verschaffel beaamt het di
rect, maar voegt er aan toe:
„Dan stoot je op de vraag: wat
is maatschappelijk aanvaard
baar. Als je die grens als eerste
criterium noteert dan kom je ér
nooit uit. Mijn stelling is dat je
met een beperking van het
loonniveau de zaak niet redt. Je
moet de grens van het maat
schappelijk aanvaardbare ver
leggen. Dat bevalt u niet, dat
bevalt mij niet, maar is een
waarheid als een koe, maar het
gaat er om de politici te over
tuigen, want een regeringsbe
leid dat niet steunt op begrip in
het parlement is onhaalbaar".
Het studeervertrek waar we
zitten is ruim voorzien van boe
kenkasten. De literaire belang
stelling van Verschaffel is
breed. Veel filosofische werken,
maar ook theologie en sociale
geografie. De voormaiige top
man van De Walsenmolen: „Ik
neem graag afstand, die vind ik
hier. Eenzijdigheid is het ergst
wat er is. Als ik internationaal
met mensen moet praten, moet
onderhandelen, wil ik graag
hun achtergronden weten, hun
denkpatroon. Pas dan kan je
meer begrip opbrengen voor
hun handelen en kun je daaruit
iets opbouwen. Het lukt niet al
tijd. Met een Fransman heb ik,
met mijn Atlantische inslag,
binnen de kortste keren basis
meningsverschillen. Maar ja,
internationaal handelen de
Fransen nog steeds in de optiek
van Lodewijk de Veertiende:
'Europa dat zijn wij'. Kant,
Kafka, Hegel, Bernard Shaw ze
staan er allemaal. Wijzend op
een band van Marcel Proust
zegt Verschaffel: „Toen ik dat
las dacht ik, moet dat nou, bijna
te decadent om te lezen hoor en
toch benadert die man het le
ven op een heel eigen wijze".
Boeken koopt hij in Londen en
Parijs.
Verschaffel: „Bij m'n Parijse
boekenman kan ik geen kwaad
meer doen. Ik heb 'm een keer
naar Quartier Latin gebracht
naar z' n oude moeder die een
hartaanval had gekregen. Ik
kan er nu stijf staan van de
schuld en hij levert me nog".
Op de knieeri naar de grond
zakkend buigt Verschaffel zich
vervolgens over een diplama-
tenkoffertje, zoekt een foto-al
bum met daarin een reportage
over zijn afscheid van 'de bon
zen' uit de Nederlandse voed
selindustrie.
Foto's van een bezig fa
brieksdirecteur uit Zeeuwsch-
Vlaanderengenoeglijk babbe
lend met mr Chris van Veen en
het glas heffend met Van Eij
kelenburg de voorzitter van de
Nederlandse Christelijke
Werkgevers. Verschaffel is
trouwens lid van het bestuur
van de NCW, niet z'n onbelang
rijkste bijbaantje derhalve.
Tja....'meneer Hubert', voor
malig directeur van de Walsen
molen, figurerend in tal van
functies in het regionaal, lan
delijk en internationaal be
drijfsleven, een Zeeuwsvla-
ming van net over de grens.
Voor het interview - slechts een
week tevoren afgesproken
trouwens - vroeg hij: Waarom
niet in Sas van Gent op het
kantoor, waarom in Boekhoute.
„De persoonlijke tint
ah....juist...dat heeft U uitste
kend gezien".
Toch beschermt Verschaffel
zijn privacy. Hij is er slechts
met moeite toe te bewegen zijn
privé-telefoonnummer te noe
men. „Als ik hier ben, ben ik
weg", verduidelijkt hij en op de
vraag of hier ook de perso-
neelsfeestjes worden gehouden
zegt hij„Nee, alleen als er din
gen zijn die in alle rust moeten
gebeuren doen we dat wel eens
hier". De Camp David-functie
van een kasteel dat dateert uit
de vijftiende eeuw.
Bij het woord 'onderhoud'
maakt Verschaffel een afwe
rend gebaar: „Stil maar, dat
bespreek ik maar één keer per
jaar, niet meer". Met een „het
was me een genoegen", sluit hij
de deur. Hij moet z'n stukken
nog lezen voor de vergadering
van de Zeeuwse Maatschappij
voor Nijverheid en Handel de
volgende dag.
