VERWACHTINGEN VOOR 1983:
85.000 HANDTEKEINGEN
Aantal wanbetalers
baart PTT
nog geen zorgen
esrelH
Definitief ontslag
voor kritische
Renkumse hoofdagent
PTT laat abonnee achtervolgen door rinkelende telefoons
Veel te verliezen
Indringer
schiet
man dood
Afslanking van ADM
noodzakelijk, 600 man weg
DINSDAG 4 JANUAR11983
■BINNENLAND1
EINDHOVENSE POLITIE:
Hou café's nieuwjaar langer open
REJZIGERS-
VERENIGING:
„Onverantwoorde
prijsopdrijving"
DE STEM COMMENTAAR
Nieuwe opzet
finale song
festival moet
meer succes
opleveren
Homofiel mag
burgemeester
geen gelukkig
nieuwjaar zoenen
Ruzie tussen
FNV-bonden over
prijscompensatie
DESKUNDIGEN:
Stroom- en
gasverbruik
Hink gedaald
Te water
geraakte
auto nog
niet gevonden
„Momentje a.u.b."
T22 PAGINA 3
PTT: Minder winst
en minder banen
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - De werkgelegenheid bij de PTT
neemt de komende jaren flink af.
Van onze redactie binnenland
EINDHOVEN - Het open houden van de café's tijdens de nieuw-
jaardnacht is volgens de Eindhovense gemeentepolitie een pro
baat middel tegen vechtpartijen, vandalisme en dergelijke.
De politie zal het gemeentebestuur dan ook voorstellen de po
litieverordening zodanig te wijzigen, dat de cafés voortaan de
hele nieuwjaarsnacht mogen openblijven.
Normaal sluiten de cafés in Eindhoven om 02.00 uur. Tijdens
de afgelopen nieuwjaarsnacht mochten ze van B en W bij wijze
van proef de hele nacht openblijven. Dat had tot gevolg dat het
met name in de Eindhovense binnenstad de eerste uren van het
nieuwe jaar volgens sommigen drukker was dan tijdens de car
navalsdagen, maar ernstige problemen hebben zich daarbij niet
voorgedaan. In andere steden ontstonden daarentegen juist
moeilijkheden toen de cafés noodgedwongen hun deuren sloten.
Vorig jaar daalde de
werkgelegenheid met 1
procent (bijna 1000 volle
dige arbeidsplaatsen) en
dat verlies zal de komen
de jaren fors oplopen.
Door verdergaande deel
tijdarbeid en natuurlijke af
vloeiing hoeft er van gedwon
gen ontslagen voorlopig geen
sprake te zijn.
Volgens sombere voorspel
lingen kar de totale werkgele
genheid bij de PTT in 1990 met
tien procer* zijn afgenomen.
Nu verriclten ruim 100.000
PTT-ers lamen nog ruim
85.000 arbadsjaren. Dat laat
ste aantal daalt gestaag, maar
door vertere invoering van
deeltijdwffk (er zijn al 25.000
part-time PTT-ers) hoeft het
totale personeelsbestand niet
evenredg mee te dalen.
Dat liet de PTT-directie gis
teren witen bij de presentatie
van de „Nieuwjaar-cijfers".
De PT) sloot 1982 af met een
bedrijf/winst van ruim 200
miljoei gulden en als de rente
uit rearves daarbij wordt op-
HiARLEM - De tariefvoor-
stillen van minister Smit-
Kfoes voor het openbaar ver
ier betekenen dat het ge-
Iruik van het openbaar ver
ver niet langer worden be-
•orderd, maar juist worden
ifgeremd.
De bus- en tramtarieven
worden in vijf jaar verdub
béd, terwijl het voorzienin
genniveau van het gehele
openbaar vervoer zal worden
verlaagd.
Alcus de reactie van de Ver-
enigiig Reizigers Openbaar
Verver (ROVER) op het on
langs gepresenteerde meerja-
renplin tarieven 1984-1987 van
de mnister van Verkeer en
Watestaat. Volgens de vere-
nigirg maakt de regering zich
bij utvoering van de plannen
schuiig aan een maatschap-l
pelij! onverantwoorde prijs-
opdrjving. „De buitensporige
tariésverhoging in vijf opeen-
volgnde jaren te beginnen 1
apri met 13 procent voor tram
en lus en 8 procent voor de
treil) treft de bevolkingsgroe-
penmet een laag inkomen het
harist. Een steeds groter aan
tal mensen zal zich het ge
brek van trein, bus, tram en
mero niet meer kunnen per-
miteren. De auto is voor deze
getoffenen geen alternatief",
alus ROVER.
geteld zelfs een miljard gul
den.
Voor dit jaar zijn de ver
wachtingen pessimistischer.
De rente uit reserves blijft op
peil, maar het bedrijfsresul
taat van de PTT zal terugval
len naar 9 miljoen. Dat komt
omdat de posterijen (vorig
jaar nog een winst van 41 mil
joen) dit jaar weer in het rood
zullen duiken (verlies van 100
miljoen gulden) en de resulta
ten bij de postgiro (vorig jaar
verlies van 119 miljoen) verder
zullen verslechteren tot een
verlies van 210 miljoen. De
winst bij de afdeling telecom
municatie kan dat maar net
rechttrekken tot positieve
eindcijfers.
PTT-directeur-generaal
drs. Ph. Leenman toonde zich
gisteren tevreden dat hij voor
dit jaar geen nieuwe tariefs
verhoging hoeft te presente
ren. Het kabinet heeft alleen
besloten tot het duurder ma
ken van telefoongesprekken
door de prijs per impuls („tik")
van 14 naar 15 cent te verho
gen. Het is de PTT nog niet be
kend wanneer die verhoging,
die voor de schatkist wel maar
wat de PTT betreft niet nodig
was, wordt ingevoerd.
Verder is het vanaf 1986
technisch mogelijk om het
„eindeloos" lokale bellen een
halt toe te roepen door het in
voeren van een impulstij d, bij
voorbeeld om de vijf minuten.
Leenman drong er voor de
zoveelste keer bij het kabinet
op aan snel knopen door te
hakken over het invoeren van
de Postbank en het uitvoeren
van de aanbevelingen van de
commissie Swarttouw, de
commissie onder leiding van
de "Fokker-topman, die wil dat
de PTT als bedrijf onafhanke
lijker optreedt van het minis
terie van Verkeer en Water
staat.
Opmerkelijk daarbij was
dat Leenman niet meer ha
merde op het in het leven roe
pen van dé Postbank, maar zei
dat ook via geleidelijke uit
breiding van diensten bij
Postcheque- en Girodienst en
Rijkspostspaarbank (samen de
Postbank) „hetzelfde op een
andere manier bereikt kan
worden. Als het maar tot
stand komt".
De PTT-directie liet verder
weten dat er niet te veel ver
wacht moet worden van het
invoeren van een 32-urige
werkweek voor jeugdige
werknemers. Dat is maar voor
enkele honderden functies uit
voerbaar. Een kwart van de
ruim 100.000 PTT-ers is jonger
dan 25 jaar en ook werkt een
kwart van alle werknemers in
deeltijd. Voor verdere arbeids
tijdverkorting wacht de PTT
de resultaten af van het over
leg van minister Rietkerk
(Binnenlandse Zaken) en de
ambtenarenbonden hierover.
MEXICO zou steenrijk moeten zijn want het land zwemt in de olie.
Vior Brazilië, die andere Latijns-Amerikaanse gigant met gewel-
dge bodemschatten geldt het zelfde, maar toch zijn ook de Brazi-
lunen voorlopig niet meer in staat hun schulden af te betalen. De
torenhoge schuldenlast van Latijns-Amerika, het grootste deel
van de Afrikaanse staten en Oostbloklanden als Polen, ontwricht
net alleen het dagelijkse leven in die landen, maar dreigt ook de
pijlers van het internationale geldstelsel uit hun voegen te druk
ten.
Het is begonnen met de geweldige winsten van de olieprodu
cerende landen sinds de oliecrisis van 1973. De tientallen miljar
den dollars van de oliesjeiks werden door het internationale
bankwezen doorgesluisd naar landen met een potentiële groei-
economie in de verwachting dat zij daar rijke vruchten zouden af
werpen. Dat is echter maar zeer ten dele het geval geweest. Zo
als de kusten van Spanje en Griekenland nu ontsierd worden
door de staketsels van half afgebouwde superhotels, zo zijn ook
de Derde Wereldlanden bezaaid met half afgewerkte investe-
nngs-projecten.
Waaraan danken we die trieste symbolen van vervlogen illu
sies? Ain een reeks van oorzaken: aan foutieve investeringen,
aan de stijging van de olieprijzen, aan potverteren in plaats van
producêren, aan de hoge rentestand, de internationale crisis en
aan hef afnemend energieverbruik Dat alles leidde overal tot kel
derende inkomsten en aanzienlijke betalingsproblemen. De kip
die degouden eieren zou leggen is aan het leggen niet toegeko
men, waar dat wel is gebeurd blijken de eieren niet van goud te
zijn.
Op dit moment is de situatie zo dat een groot aantal landen met
bankroet wordt bedreigd. Zij kunnen daarvan alleen gered wor
den als de „rijke" landen opnieuw financieel bijspringen. Maar of
dit laatste in voldoende mate zal gebeuren is nog lang niet zeker.
Door de daling van de olieprijs en de internationale crisis komt er
nu veel minder geld vrij om te investeren. Bovendien hebben de
banken ha gevoel gekregen dat zij, door steeds maar nieuwe le
ningen te verschaffen, bezig zijn goed geld naar kwaad geld te
gooien.
Voorlopig houden we 't er op dat de geldkraan toch niet zal
worden dchtgedraaid. Daardoor zou namelijk het internationale
geldwezen totaal ontwricht worden. Zo'n vooruitzicht zal een
aantal arpe landen nauwelijks van hun stuk brengen; zij kunnen
het moeiijk beroerder krijgen dan zij het nu al hebben. De rijke
landen echter zullen tot het uiterste gaan om een internationale
„krach"te voorkomen. Wie rijk is heeft immers veel te verliezen.
HILVERSUM (ANP)- De
werkgroep amusement
van de NOS heeft voor de
nationale finale van het
songfestival, die op 23 fe
bruari in het Congresge
bouw in Den Haag wordt
gehouden, voor een nieuwe
opzet gekozen.
Daarmee hoopt men
straks in het Eurovisie
Songfestival meer succes
te oogsten en bovendien
een doorbraak naar nieuw
talent te bewerkstelligen.
De werkgroep heeft
daartoe een aantal produ
cers op het gebied van de
popmuziek benaderd, die
een zelf geschreven num
mer door een zelf gekozen
groep of solist zullen laten
uitvoeren.
EEN actie tegen de dreigende sluiting van het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam heeft maar liefst 85.000 handtekeningen
opgeleverd. Een enigszins beduuste wethouder Tineke Klinkenberg mocht de vracht, aangereikt door een aantal verpleegkun
digen, in ontvangst nemen. - fotoanp
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - De PTT maakt zich nog geen grote zorgen over de
eerste crisisverschijnselen: het aantal wanbetalers valt nog mee
en ook het „rood staan" heeft geen alarmerende vormen aange
nomen.
Van de ruim 5 miljoen tele
foonabonnees, die om de twee
maanden een PTT-nota krij
gen, zijn er zo'n 300.000 die niet
direct betalen. Na aanmanin
gen blijven er dan iedere twee
maanden zo'n 4.000 „wanbeta
lers" over: zo'n 25.000 per jaar.
De strop die de PTT daar
van heeft, vooral door bedrij
ven die op de fles zijn gegaan,
was in 1981 22 miljoen gulden,
vorig jaar ruim 25 miljoen en
zal ook dit jaar weer stijgen.
DEN HAAG (ANP) - Burge
meester Schols van Den Haag
is er niet van gediend dat
mannen hem op de wang zoe
nen om hem een gelukkig
nieuwjaar toe te wensen.
Een jongeman die dat
maandagavond tijdens de
nieuwjaarsreceptie van de ge
meente toch deed, werd samen
met een aantal medestanders
met harde hand uit het stad
huis verwijderd. Hierbij trok
een van de in burger aanwezi
ge politiemensen zijn pistool.
De betrokken jongeman zei
na afloop van het incident dat
hij de zoen niet als demonstra
tie had bedoeld. „Alle vrouwen
die de burgemeester gelukkig
nieuwjaar toewensen vliegen
hem toch ook om de hals.
Waarom ik niet?"
De burgemeester en zijn
echtgenote bleken dit stand
punt echter niet te delen. Bur
gemeester Schols gaf zijn per
soneel opdracht de jongeman
uit het stadhuis aan de Groen
markt te verwijderen, „omdat
hij zich niet wist te gedragen".
Hetzelfde geldt voor tien ken
nissen van de jongeman, die
op luide toon tegen de uitzet
ting protesteerden. Politie in
burger zorgde er samen met
enkele verontwaardigde bur
gers voor dat de jongelui uit
het stadhuis werden gewerkt.
Hierbij vielen enkele klappen.
Voor een van de politiemensen
was dit aanleiding om zijn pis
tool te trekken. Geünifor
meerde politie zorgde er voor
dat de homo's niet opnieuw
het stadhuis konden binnen
dringen.
Volgens de PTT-directie nog
geen reden om aan de alarm
bel te hangen.
Ook bij de gelddiensten
blijkt dat meer mensen wat
vaker in het rood staan, maar
dat wordt later toch weer aan
gevuld. De financiële schade
door dubieuze debiteuren
groeit nauwelijks.
Wel is het zo dat de PTT de
vinger strakker aan de pols
heeft. Liet „giro-blauw" vroe
ger pas na een maand wat van
zich horen, nu wordt het rode
signaal sneller aan de klant
doorgegeven en worden ook
eerder „beschermende" maat
regelen getroffen, zoals het
verschaffen van minder be
taalkaarten.
UTRECHT - De Industrie
bond FNV is woedend op de
Voedingsbond FNV omdat de
ze laatste bond door vast te
houden aan uitbetaling van de
prijscompensatie van eind
1982 overleg over verminde
ring van banenverlies bij en
kele Unilever bedrijven zou
blokkeren.
Van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Er zullen bij de Amsterdamse Droogdokmaat
schappij 400 tot 600 arbeidsplaatsen moeten verdwijnen, terwijl
een of twee van de zes dokken dicht moeten.
Alleen daardoor kan een behoorlijke scheepsreparatiefunctie
in de Amsterdamse haven behouden blijven.
Dat is de conclusie van drie deskundigen die in opdracht van
minister Van Aardenne (Economische Zaken), de raad van com
missarissen en de directie van ADM de toekomsztmogelijkheden
van het bedrijf hebben onderzocht.
Volgens de deskundigen is nog 20 miljoen gulden nodig om het
verlies over 1982 op te kunnen vangen. Zoals bekend weigert mi
nister Van Ardenne nog langer steun te verlenen aan ADM in
zijn huidige vorm.
Bij de ADM werkten in 1982 gemiddeld ruim 1600 mensen. De
feitelijke sterkte liep in de loop van het jaar terug van 1700 tot
1480 per 31 december. Diezelfde datum liep het contract met 180
joegoslaven af, wat niet wordt verlengd. Dat betekent dat de
sterkte thans 1300 werknemers bedraagt.
Van onze redactie binnenland
GRONINGEN - De omzet van
de Nederlandse Gasunie is af
gelopen jaar met 10,3 miljard
kubieke meter afgenomen tot
70,6 miljard en is daarmee ge
daald tot bijna het peil van 10
jaar geleden.
Dit blijkt uit een vergelij
king van de omzetcijfers over
de afgelopen jaren.
In 1973 zette de Gasunie bij
na 70 miljard m3 om. De jaren
daarna steeg de afzet sterk
met als topjaar 1977, toen 94
miljard m3 de velden verliet,
waarvan 44 miljard naar het
binnenland en 50 miljard voor
de export. In 1982 was voor het
binnenlands verbruik nog
maar 35,9 miljard m3 nodig en
daalde de export tot 34,7.
Ook het elektriciteitsver
bruik in ons land is gedaald. In
vergelijking met '81 gaat het
om 2,2 procent en dat is nog
meer dan een aantal maanden
geleden werd verwacht. Ver
wacht wordt dat deze daling
de komende jaren zal doorzet
ten en dat in 1990 bijna 3.000
megawatt produktievermogen
minder nodig zal zijn dan eer
der werd geraamd.
V?
Langs deze weg wilde ik graag
een eigen bijdrage (voor 2,50)
leveren aan de inwijding van
het Nieuwe Jaar.
Dat het een sportief jaar mag
worden met veel gejuich, ere
podia, records en veel, heel
veel persoonlijke triomfen.
Iedereen heeft wel een per
soonlijk record dat nog scher
per gesteld kan worden. Ga in
training!
Dat we ondanks onze sportieve
prestaties nog steeds een volk
van kaaskoppen zijn, bewijst
de Koninklijke Nederlandse
Scheve Schaatsenrijders Bond.
De hoge schaatsheren leggen
een schep vogelpoep op de
baan van Hilbert van der
Duim, omdat hij op de tv re
clame maakte voor Lobello,
terwijl hij alleen maar voor
Uniekaas op de bres mag
springen.
Een boter- en kaasoorlog is het
gevolg. Typisch Hollands. Hebt
u onze Scandinavische tegen
standers wel eens horen bek
vechten oyer rendierkaas en
elandenboter?
Hilbert heeft niet zoveel kaas
gegeten van de Unie en dacht
gewoon: Pico Lobello. Wist hij
veel? Tijdens het interview zat
hij met z'n gedachten bij z'n
schema en z'n rondetijden.
In feite mag hij alleen de kaas
boer spelen, zoals Rijk de
Gooijer met zijn: „En daarom,
mes amiesOm dan be
dankt te worden met een soort
„Goed gedaan, jochie".
Hilbert moest klaargestoomd
worden voor de Europese
Kaaskampioenschappen in
Oslo, lijkt het wel. Schaatsen
komt bij de sponsor op de
tweede plaats. Zijn ze hele
maal Lobellazerd?
Laat Hilbert schaatsen, zo be
sluit ik mijn nieuwjaarsrede.
Anders krijgen jullie een fikse
kaas uit mijn vuistje.
MERIJN
DORDRECHT - De auto die
zondagmiddag met een onbe
kend aantal inzittenden van
de pont over het Spui bij de
Zuid-Holandse plaatsen He
kelingen en Nieuw-Beijerland
te water is geraakt, is na een
uitgebreide zoekactie nog niet
terug gevonden.
Volgens de rijkspolitie in
Dordrecht komt dat door de
plaatselijk zeer sterke stro
ming. De pont, die na het on
geval uit de vaart werd geno
men hervatte gisterochtend
zijn normale dienst. Het aan
tal inzittenden van de auto is
niet zeker, vermoedelijk een.
DEN HAAG - Een 28-jarige
inwoner van Den Haag is in de
nacht van zondag op maandag
in zijn woning in Den Haag
doodgeschoten door een nog
onbekende man.
Het slachtoffer hoorde om
even voor half vier gestommel
op de trap. De onbekende pro
beerde vervolgens de op slot
gedraaide kamerdeur te ope
nen. De vriendin van de man
belde direct de politie, terwijl
het slachtoffer met zijn ge
wicht tegen de deur duwde om
de indringer buiten te houden.
Op dat moment vuurde de on
bekende negen maal.
RENKUM (ANP)- De we
gens voortdurende kritiek
op politie- en ME-optreden
sinds maart 1981 geschorste
Renkumse hoofdagent van
politie Jan de Goede (27) is
per 1 januari door burge
meester mr. A. Van Hol the
tot Echten van Renkum we
gens onbekwaamheid eervol
uit de politiedienst ontsla
gen met toekenning van 3,5
jaar wachtgeld.
De Goede heeft maandag
aangekondigd onmiddellijk
tegen het ontslag in beroep
te zullen gaan bij het Amb
tenarengerecht in Arnhem.
Volgens de kritische hoofd
agent is er geen reden voor
ontslag, omdat hij ook als
politieman recht op vrijheid
van meningsuiting meent te
hebben.
De Goede, die acht jaar bij
de Renkumse politie heeft
gewerkt, is per medio 1980
door de korpsleiding al met
ontslag bedreigd wegens
zijn niet aflatende kritiek op
het ME-optreden in de Von
delstraat in Amsterdam, bij
de kerncentrale in Borsele
en tijdens de troonswisse
ling. Burgemeester Van
Holthe tot Echten beloofde
hem toen een laatste kans in
ruil voor de belofte dat De
Goede zich in de toekomst
van kritiek op de politie zou
onthouden.
De politieman weigerde
dat echter. Hij werd ge
schorst nadat hij in maart
1981 opnieuw felle kritiek
uitte op het ME-optreden bij
de ontruiming van de
kraakpanden in de Nii-
meegse Piersonstraat.
Van onze
parlementaire redactie
DEN HAAG - Het wordt voor
iedere telefoonabonnee moge
lijk zich door de telefoon te la
ten „achtervolgen", zodat men
op maximaal vier verschillen
de telefoonnummers tegelijk
bereikbaar is.
Dat maakte directeur-gene
raal van de PTT, drs. Ph.
Leenman, gisteren bekend. De
PTT heeft na een korte ge
slaagde proef besloten alle te
lefooncentrales geleidelijk aan
geschikt te maken voor het
doorschakelsysteem dat luis
tert naar de naam „Follow-
me". Dat houdt in dat men,
zonder speciale apparatuur
thuis, op vier verschillende
abonneenummers tegelijk be
reikbaar is. Wordt op het eerst
gedraaide nummer niet opge
nomen, dan wordt de verbin
ding automatisch doorgescha
keld naar een volgend toestel.
Dat is zelfs met internationale
nummers mogelijk.
Het systeem werk vrij een
voudig: wie denkt niet de hele
dag bereikbaar te zijn op één
bepaald telefoonnummer, kan
ervoor zorgen ook op drie an
dere nummers bereikbaar te
zijn. De abonnee kan die ande
re nummers, na een technisch
truc maar zonder speciale ap
paratuur thuis, zelf intoetsen,
zodat de rinkelende telefoon
na enige tijd automatisch
overschakelt naar een van de
opgegeven telefoonnummers.
Maar hij kan de overschake
ling ook helemaal aan de PTT
overlaten.
Als telefoon A niet wordt
opgenomen, gaat na verloop
van tijd automatisch telefoon
B rinkelen, zonder dat de „bel
ler" die nummer A gedraaid
heeft, daar iets van merkt. En
na enige tijd rinkelen van te
lefoon B wordt dan weer over
geschakeld naar telefoon C.
Tot er iemand opneemt.
Het is ook mogelijk om tussen
die overschakelingen, die nog
al wat geduld van de beller
vragen, een boodschap in te
spreken. Bij voorbeeld: „Een
moment alstublieft, u wordt
doorgeschakeld". Als de door-
schakeldienst is ingeschakeld,
kan de abonnee zelf gewoon
gebruik maken van de aange
sloten telefoons.
Het follow-me-systeem
wordt in de telefooncentrale
geregeld (vanaf vandaag is
aanvraag en toepassing moge
lijk) en kost de oproeper (de
beller) geen extra geld. De
kosten voor de abonnee, voor
de goedkoopste toepassing,
zijn 200 gulden aansluitings-
kosten en daarna 90 gulden
per maand.
Verdere nieuwtjes die Leen
man gisteren bekendmaakte:
94 procent van de post is
voorzien van postcode, zodat
het sorteersysteem daar nu op
aangepast gaat worden. Dat
betekent dus over enige tijd
vertraging voor bestellingen
zonder de postcode;
het telefonisch vergaderen,
waarbij meerdere mensen te
lefonisch tegelijkertijd met el
kaar kunnen telefoneren,
wordt steeds populairder. In
1982 groeide het aantal telefo
nische vergaderaars met bijna
20 procent, zodat de PTT aan
uitbreiding van de faciliteiten
gaat beginnen;
er komt dit jaar een tekstte
lefoontoestel voor gehoorge
stoorden en gehandicapten
kunnen aangepaste appara
tuur in bruikleen krijgen van
de PTT;
om misbruik van girobetaal
kaarten aan te pakken hebben
postgiro en banken de af
spraak gemaakt om vanaf 1
maart naast de controle van
de handtekening en naam- en
nummergegevens, de ontvan
gers van betaalkaarten en be
taalcheques te verplichten het
nummer van de betaalpas te
vermelden.
