Polen: Staat
van beleg
opgeschort"
Spanning tussen Italië
en Bulgarije neemt toe
{SURINAME IN ANGST EN BEVEN
Merijntje
NERTSBONT
BRASPENNINCX
AMBASSADEURS TERUGGEROEPEN
Koningin
schaft kerst
traditie af
NAC sluit eerste
competitiehelft
af met nederlaag
Ajax
herst-
kampioen
Anton
Geesink
weer
judotrainer
Kortsjnoj
en Timman
eindigen gelijk
NDAG
DAG
DATSUN
15 JAAR
L.v.d. BORN
Z
w
ÏTT
U eer massale
I demonstraties
Russen bereid
\helft SS-2 O's
weg te halen
300.-a 400.-korting
België tevreden
met
diepere Schelde"
PvdA: nieuw
waterakkoord
Walesa biedt goede diensten aan
99
PNEM: stroom
industrie
goedkoper
Aftrek onderhoud
Huiseigenaar
betaalt zelf
STAAT DER NEDERLANDEN
,00.
MAANDAG
13 DECEMBER 1982
1
Computer:
verlies
voor Portugese
regeringscoalitie
T2
.yses van het nieuws,
de dans. Serie over ballet
irgot Fonteyn.
ras. Portret van de Engel-
Benjamin Britten.
rELEAC. Over toeganke-
vervoer (2).
op het concertpodium,
nkrijk, hier Jan Brusse,
seum van de diaspora in
cumentaire van het Ned
nootschap.
I. Agrarische rubriek,
de lotto.
i Verbond.
Jan Just Bos, Piet Stelt-
>on van Hooff nemen de
ierwijs mee de natuur in.
De geestelijke verzorger
VCRV-schooltelevisie.
loven en slechthorenden.
50 Mensen aan de rand
n de maatschappij. Joego-
ivische documentaire.
05 Captain Horatio Horn-
ower. Amerikaanse avon-
renfilm van Raoul Walsh
)51) met Gregory Peck.
.00 Journaal.
.02 De sportreportage.
.00 Dagboek.
.15 Backstairs at the Whi-
House. Achtste deel.
.58 Overzicht program
a's.
.00 Journaal.
.10 Bonner perspectieven.
.30 Mensenkinderen! Mo-
made in Japan: tatoeage.
.15 Sonny boys. Toneel-
uk van Neil Simon.
.40 Journaal en sport.
.55 Arbeiders uit Danzig,
ocumentaire.
.55 Betreft: Televisie. Pro
sten tegen tv-uitzendin-
:n.
.4(1 Journaal.
's, zondag, Nederland 1,
- FOTO ANP
uropa - 17.30 (NOS) Jazz
automobielbedrijf
officieel DATSUN-DEALER
Alle modellen, óók in automaat en diesel, 50 occasions
Spinveld 37 - Breda - Tel. 076-223166
DE STEM
Kantoren te Breda/Bergen op Zoom/Etten-Leur/Goes/ Hulst/Oosterhout/Roosendaal/Terneuzen/Vlissingen
Abonnementsprijzen, etc. op pag. 2.
Losse nummers 0,80
Zoekacties gaan door
Van onze redactie
IpARAMARIBO/DEN HAAG/AMSTERDAM
I- Het Surinaamse leger heeft het afgelopen
veekeinde zijn zoekacties naar oppositionele
lelementen voortgezet.
Het is niet duidelijk hoeveel mensen daarbij zijn
13 ingehouden. Volgens alle zegslieden heerst in Para-
I maribo angst en onzekerheid.
Tijdens een betoging door
I dm 2000 Surinamers is gis-
I iermiddag de Surinaamse am-
sade in Den Haag met ste-
nen bekogeld. Tientallen rui-
Iten sneuvelden en een agent
I werd gewond. Ambassadeur
I Herrenberg zegt begrip te
I rebben voor de protesten en ze
[tok aan Paramaribo te zullen
I doorgeven. De ambassadeur
Iwilde gisteren niet ingaan op
Ide vraag of hij persoonlijke
Iconsequenties gaat verbinden
aan de ontwikkelingen in zijn
|land.
Ruim 45 organisaties van
Isurinamers in Nederland heb-
Iben plannen om hier een rege-
|-:ng in ballingschap op te
luchten. Deze plannen worden
sund door ex-minister
I Haakmat, die ook adviseur is
ceweest van de Moederbond in
Isuriname.
Inmiddels wordt de interna-
I tonale druk op legerbevelheb-
30 Hun vaderland - ons
.derland.
.30 Zien in plaats van no-
n.
.00 Plezier op drie. Kin-
ïrprogramma.
.30 Hobbytheek. Scherp en
kant. Herhaling.
.15 Rockpaleis. Met de W-'
Straits.
.45 Sport in het westen.
,55 Journaal 3.
i.OO Journaal.
1.15 Dorpen in de Der
ereld. Reportage uit Sene-
.00 Studio buitenland.
.45 Gezocht - gevonden.
1.15 Tips voor lezers. Aan
uitend: Journaal.
Van onze redactie
buitenland
WASHINGTON/BONN
KONDEN - De Sowjet-Unie
I overweegt een voorstel hun
I aantal SS-20-raketten voor de
I middellange afstand in Euro-
I pa met meer dan de helft te
verminderen als de NAVO af-
I net van plaatsing van 572
I meuwe Pershing-2 en kruisra-
I letten. Dit meldde gisteren de
I New York Times.
De Russische delegatie bij
:t START-overleg in Genève
hou hebben gezegd dat het
aantal SS-20-raketten beperkt
kunnen worden tot 250,
I «'aarvan 150 gericht op Euro-
lpaen 100 op China. Voor Ame-
I "ka is dit plan overigens on
aanvaardbaar, aldus de krant.
Duizenden vredesdemon-
I stranten hebben zondag op
I erschillende plaatsen in
I West-Duitsland betoogd tegen
I N'AVO-plannen Pershing-2
I «kruisraketten te plaatsen in
r-e Bondsrepubliek. De ingan-
|j>en van ongeveer 20 Ameri-
«aanse en Canadese militaire
aases werden geblokkeerd.
In Engeland hebben duizen-
I an vrouwen gisteren om de-
I aifde reden de luchtmachtba
sis Greenham Common om-
I «ngeld. De vrouwen vormden
I hiertoe een 14 km. lange men-
I se"jke keten. Vandaag begin-
I «en de vrouwen een blokkade-
I actie.
Nolgens de Duitse politie
laW de demonstraties vreed
zaam verlopen. Alleen al in
ïaeieren namen volgens de
«wenen, de partij die de beto-
wgen had georganiseerd,
I«er dan 10.000 mensen deel
I™ protestacties. Bij het
I Wdkwartier van de Ameri-
J aanse strijdkrachten in
Muttgart heeft de politie 130
1 n ?onstrahten weggedragen.
I hw 'n de rest van Duitsland
°ogden duizenden mensen.
et zondagse gezicht -
ubbellisjes - 12.03 (TROS)
jropese top 30 - 14.02 (vrK
oleen - 16.02 Muziek uit
ook
I Pleit
Uit het
Pag. 3: „Papandreoe
foor kernwapenvrije zo
ne"
storisch archief - 18.02 De na
onale hitparade - 20.03 Ra
huisland - 21.02 Jazzgeschieu*-
5 door Michiel de ,.vai
.30 Internationaal Jazztasi
msterdam 1982 - 22.02 (Kn
et hek van de dam.
05 (TROS) Er staat en org
8.35 Ontbijtconcert: de i jst
ames Galway en de v
hilipp Molt - 9.30 CascaaiC0
).30 Musica Religiosa -
ür Elise - 13.05 Opera-ma,0
-agmenten uit Rigoletto v
oncertgebouw Orkest'aanl
lisabeth SöderströmAnn'over- I
16.20 Musica Nova - n.uy zo.O0 I
ame Hilversum 2 - carte
TROS) Specialiteiten a w
22.00 Koren en corpsen
tddy Christiani.
Hofpersoneel:
SHOCK-ola
ber Bouterse en de zijnen gro
ter. De Verenigde Staten heb
ben aangekondigd evenals Ne
derland hun ontwikkelings-
hulpfl miljoen dollar in 1983)
op te schorten. Nederland
heeft overigens zijn financiële
verplichtingen ten opzichte
van Suriname al dermate vol
daan dat de Surinaamse
schatkist de komende maan
den nog geen centje pijn lijdt,
aldus mededelingen in Den
Haag. Het Surinaamse mili
taire gezag heeft gisteren in
een reactie de rechtmatigheid
van het staken van de ontwik
kelingshulp betwijfeld. In een
mededeling werd verder ge
zegd dat alles onder controle
was.
Zaterdag is voor het eerst
officieel een dodencijfer van
vijftien genoemd door demis
sionair minister Tjon Kie Sim.
Namen van slachtoffers zijn
echter nog steeds niet ge
noemd. Onofficiële schattin
gen spreken al van 46 doden.
Garnizoenscommandant Roy
Horb zou volgens de laatste
berichten niet tot de slachtof
fers behoren, maar nog ge
woon in functie zijn.
In het mortuarium van het
academisch ziekenhuis lagen
dit weekeinde de lijken van
vijftien slachtoffers. Twee
ooggetuigen die het mortua
rium bezochten, hebben tegen
over het ANP verklaard dat de
slachtoffers frontale verwon
dingen vertoonden. Dit lijkt te
bevestigen dat de gevangenen
zijn geexecuteerd en niet, zo
als de officiële lezing luidt
„omgekomen tijdens de
vlucht". Uit de verwondingen
van de slachtoffers valt op te
maken dat zij van dichtbij zijn
neergeschoten. Een van hen
had meer dan tien kogelwon-
den op gezicht en borst. Veel
slachtoffers hadden kogel-
wonden in het gelaat.
Vervolg op pag 3
Zie ook pag.3: „Volksfront te
gen Bouterse"
BETOGERS voor de Suri
naamse ambassade. IN
ZETJE: De woede werd met
stenen afgereageerd op de
ramen van het ambassadege
bouw. - FOTO ANP
(ADVERTENTIE)
van eigen farm
Altijd 50% voordeliger
KERSTAANBIEDING
NERTSFARM
IJpelaarstraat 38 - Breda
Tel. 076-652285
Vlakbij Motel Brabant, Heerbaan
Van onze parlementaire
redactie
DEN HAAG - De PvdA-
Tweede Kamerfractie wil met
België nieuwe afspraken ma
ken over de bevaarbaarheid
van de Westerschelde en de
kwaliteit van het Schelde- en
Maaswater.
Oud-staatssecretaris Jaap
van der Doef, nu regionaal
PvdA-kamerlid voor Zeeland,
zal daar vandaag bij minister
Smit-Kroes (Verkeer en Wa
terstaat) op aandringen. Vol
gens Van der Doef houdt de
Nederlandse regering node
loos vast aan de aanleg van
het Baalhoekkanaal bij Oost-
Zeeuwsch-Vlaanderen en de
bochtaf snij ding in de Wester
schelde bij Bath. „Die werken
zijn steeds minder vitaal voor
België en voor Nederland na
genoeg onaanvaardbaar".
Volgens Van der Doef zal
België al in hoge mate tevre-
den zijn als het met Nederland
tot goede afspraken kan ko
men over verdere verdieping
van de vaargeul dodr de Wes
terschelde.
Tijdens de behandeling
vandaag in Den Haag van het
onderdeel lucht- en zeevaart
van de begroting van Verkeer
en Waterstaat wil Van der
Doef ook spreken over de on
derlinge afstemming van het
zeehavenbeleid tussen België
en Nederland en LPG-door-
voer.
Van onze redactie buitenland
WARSCHAU - De staat van beleg in Polen wordt
voor het einde van het jaar „opgeschort" en kan in de
nabije toekomst worden „opgeheven". Een aantal be
palingen krachtens de noodtoestand blijft echter van
kracht gedurende een overgangsperiode naar een
burgerregering.
Dit heeft de Poolse leider
generaal Jaruzelski zondag
via de televisie bekend ge
maakt.
In een persoonlijke brief
aan Jaruzelski heeft de leider
van de verboden vakbond So
lidariteit, Lech Walesa, zijn
goede diensten aangeboden bij
het zoeken naar oplossingen
voor de sociale en economische
problemen van het land. Wa
lesa koppelt aan zijn mede
werking wel de voorwaarden
dat gewezen activisten van de
bond worden vrijgelaten en
hun vroegere banen terug
krijgen. Ook eist Walesa van
de militaire leiders „terugkeer
tot het beginsel van maat
schappelijke pluraliteit". Er
zouden nog 300 vakbondsmen
sen gevangen zitten.
Jaruzelski zei in zijn rede
dat de bepalingen, die tijdelijk
van kracht blijven, „de belan
gen van de staat, de economie
en de persoonlijke veiligheid
van de burgers moeten be
schermen". Volgens de Poolse
leider, gekleed in generaalsu
niform, zullen vandaag gede
tailleerde voorstellen worden
ingediend tijdens een speciale
zitting van het Poolse parle
ment, die twee dagen zal du
ren.
Jaruzelski zei dat interne
ring als maatregel wordt afge
schaft. Hij maakte een toespe
ling op een amnestie voor an
dere politieke gevangenen,
maar gaf geen nadere bijzon
derheden of garanties. Hij
verklaarde ook dat de onder
grondse oppositie haar wa
pens niet heeft neergelegd.
„Wij kunnen ons daarom nog
niet veroorloven alle buiten
gewone maatregelen in te
trekken. Ik doe geen beloftes,
maar ik zeg één ding: anarchie
krijgt geen kans in Polen"
Inmiddels zijn er tekenen
van onenigheid tussen leger en
communistische partij over de
vraag wie de leiding in het
land moet houden. Een van de
belangrijkste leden van de
Poolse militaire raad, gene
raal Baryla, heeft gezegd dat
het leger speciale bevoegdhe
den zal blijven houden. Eerder
had een vooraanstaande com
mentator in Polen dat de par
tij weer sterk genoeg was om
het land daadkrachtig te lei
den.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiimiiMiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiimiiii
Van onze correspondent
Cees Manders
ROME - Italiaanse recher
cheurs hebben zaterdag ver
klaard dat Bulgaarse agenten
hebben geprobeerd de Poolse
vakbondsleider Lech Walesa
om het leven te brengen toen
deze vorig jaar het Vaticaan
bezocht. De conclusies van een
onderzoek hiernaar zouden
zijn vervat in een geheim rap
port.
Een vroegere agent van de
Bulgaarse geheime dienst
heeft in de Franse krant Libe
ration verklaard dat hij er ze
ker van is dat de moordaan
slag op de paus door Bulgaarse
agenten is gebeurd op bevel
van de Russische geheime
dienst KGB.
De verhoudingen tussen
Italië en Bulgarije worden
steeds gespannener. Beide
landen hebben hun ambassa
deur 'voor overleg' naar huis
teruggeroepen. De Italiaanse
justitie onderzoekt, zoals be
kend, de Bulgaarse betrok
kenheid bij drie zaken, die de
Italiaanse publieke opinie de
laatste weken in hun greep
hebben gehouden: de aanslag
op de paus, van 13 mei 1981; de
spionage-aktiviteiten van een
ex-vakbondsleider; en een
enorme wapen- en drugshan
del die in noord-Italië is ont
dekt.
Bulgarije ontkent iets met
deze affaires te maken heb
ben, maar riep vrijdag toch
maar zijn ambassadeur uit
Rome terug om te voorkomen,
dat de diplomaat nog langer
hierover lastig gevallen zou
worden door de Italiaanse re
gering.
Italië heeft zaterdagmiddag
zijn ambassadeur uit Sofia te
ruggeroepen om uiting te ge
ven aan zijn bezorgdheid en
verontrusting over de vermoe
de illegale Bulgaarse aktivi-
teiten in het land. Verder gaat
de Italiaanse minister van
buitenlandse zaken Colombo
niet op bezoek, want hij wenst
eerst de conclusies van het
justitiëel onderzoek af te
wachten. De Italiaanse justitie
zelf houdt zich nog op de vlak
te. Het onderzoek is nog in vol
le gang en heeft voorlopig
niets meer opgeleverd dan en
kele (gedeeltelijke) bekente
nissen van de dader van de
aanslag op de paus, van de ex-
vakbondsleider, en van enkele
wapenhandelaars. Volgens de
justitie zou het onderzoek snel
kunnen worden afgerond, 'als
die landen waarin de samen
zweerders tegen het leven van
de paus zich voor de aanslag
hebben opgehouden, hun me
dewerking zouden verlenen'.
Van onze redactie
binnenland
DEN BOSCH - De'PNEM le
vert volgend jaar aan de Bra
bantse industrie goedkopere
stroom. De electriciteitsprijs
voor huishoudelijk gebruik zal
daarentegen niet of nauwe
lijks duurder worden. Dat
heeft PNEM-directeur Van
Rooij dit weekeinde meege
deeld.
De kilowattuurprijs voor de
industrie gaat met 0,2 tot 0,3
cent omlaag. Deze daling is het
gevolg van de daling van de
brandstofprijs. De PNEM
heeft onlangs een jaarcontract
voor kolenlevenranties tegen
een veel lagere prijs afgeslo
ten. Bovendien wordt een da
ling van de olieprijs verwacht.
Tweederde deel van de
PNEM-brandstof is steenkool.
Van onze redactie
binnenland
DEN HAAG - Koningin
Beatrix schaft het tradi
tionele kerstfeest voor
haar personeel af. In
plaats daarvan zal de
vorstin voortaan de on
geveer 275 personeelsle
den op 4 februari ontvan
gen ter gelegenheid van
haar verjaardag.
Het afschaffen van het
kerstfeest met het tradi
tionele schenken van
chocolademelk is volgens
de rijksvoorlichtings
dienst geen wens van de
koninklijke familie,
maar ligt aan het feit dat
met kerst veel mensen
weg zijn.
DEN HAAG - Het invoeren
van maatregelen om het on
derhoud aan het eigen huis
weer fiscaal aftrekbaar te ma
ken moet door de huizenbezit
ters zelf betaald worden.
Dat blijkt uit de woorden
van staatssecretaris Koning
(Financiën). Koning is voor
stander van het invoeren van
een beperkte vorm van fiscale
aftrek van kosten die worden
gemaakt voor reparatie van
het dak, kozijnen en dergelij
ke. Dat moet wel een een ma
ximum gebonden zijn. De
VVD-staatssecretaris denkt
daarbij aan een bedrag van
ongeveer vier keer het huur
waarde-forfait, het bedrag,
dat de belastingbetaler als
huur voor zijn huis rekent.
Zo'n maatregel zou het rijk
ongeveer 100 miljoen gulden
kosten. Dat moet volgens Ko
ning worden gevonden door
algemene optrekking van het
huurwaarde-forfait, zodat de
huiseigenaren min of meer
zelf voor de kosten opdraaien
voor het belastingvoordeeltje
dat ze dan krijgen.
(ADVERTENTIES)
7%% LEIMIIMG 198S
PER 1989/1993
inschrijving op 14 december a.s. van 9 tot
15 uur via banken en commissionairs
■Ml
we zitten er met het weerbericht wel eens
naast. Maar dat gebeurt dan in commissie
met het KNMI. We maken het weer namelijk
niet zélf. Niet méér althans. Vroeger wel. Had
je op de redaktie altijd wel een of meer re-
dakteuren voorhanden met een paar be
trouwbare eksterogen.
A propos, het weer is overigens het enige onderdeel in De Stem waar je 'n
enkele keer een vraagteken achter kunt zetten. Nog altijd beter dan hele
maal geen weer.
Er staat méér in De Stem. Mag U rustig verder vertellen.
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aanmelden en uw welverdiende pre
mie kiezen. DE STEM
NIEUWE ABONNEE:
Naam en voorl
Adres:
Postcode.
OPGEGEVEN DOOR:
Naam en voort:
Adres:
Postcode
de4in1krant"
Plaats:
Plaats:
Keuze geschenk: Slerasbak metalen asbak Parker Jotter
Balans-figuur Mini-schroefbank
Deze bon in gesloten enveloppe, zonder postzegel, sturen naar De
Stem, Antwoordnr 112, 4800 VB Breda. Bellen kan ook: 076-236911.
'T-'v'
DE VOORUITZICHTEN voor
NAC zijn niet best. De Bredase
ploeg verloor gisteren met
ruime cijfers (6-1) van
Feyenoord. Een blik op de
ranglijst van de eredivisie leert
dat NAC bij het ingaan van de
win terpauze tot de
rechtstreekse
degradatiekandidaten
behoort
DANKZIJ EEN bijzonder
gelukkige zege op het dappere
FSC(1 -3), mag Ajax zich
herfstkampioen noemen.
VORIG JAAR lag Anton
Geesink nog in onmin met de
Nederlandse judobond. Nu
heeft diezelfde judobond hem
benoemd tot trainer van het
district Midden-Nederland.
Geesink en nog een aantal ex-
judovedetten, moeten het
Nederlandse judo weer naar
de top voeren.
DE SCHAAKTWEEKAMP
tussen Kortsjnoj en Timman is
in remise geëindigd. Na zes
partijen bedroeg de eindscore
3-3.
LISSABON(ANP) - De eerste
uitslagen van de zondag ge
houden gemeenteraadsverkie
zingen in Portugal wijzen op
verlies van mogelijk zeven
procent voor de centrum
rechtse regeringscoalitie. Dit
heeft de Portugese televisie
bekend gemaakt.
De socialistische partij van
oud-premier Soares wint naar
het ernaar uitziet zes procent.
Ook de communisten zouden
enige winst boeken.