Doorbraak
ran scanner
rarwacht
IN FORMA TIE-
TECH NI EK WA T
DICHTER BIJ
HUISKAMER
Informatie over vervoer gevaarlijke stoffen ontbreekt
Umm M
ïtÈÊÈüÊk
I Opl^me bedrijf.
!CAend is ook dat tij-
PAGINA GIDS 1
DUITSLAND 2
DUITSLAND 3
HILVERSUM 4
fe:
loven en slechthorenden.
ormatie voor Joegoslavi-
mse gastarbeiders.
1.
inald. Tekenfilmshow van
:lse komische serie. Twee-
y Fairbrother ontdekt dat
'leden steekpenningen en
emen.
een moordenaar. Tweede
el van de tv-film naar de
jn vriend' van Fons Rade-
179. Rechter Jensens (And-
tieuel) wordt beschuldigd
d zijn vrouw en de slimme
lies Depraeter (Peter Fa-
ornaamste aanklager,
tualiteitenrubriek.
Amerikaanse serie over
wijnboeren. Tweede afl.:
mooiprater Paul Salinger
;zoek brengen aan Chase,
dadelijk, dat Paul een on-
opportunist is, maar ziet
logelij kheid om van Chase
doven en slechthorenden.
.50 Journaal.
1.00 De vissers van Moor-
ivd. Serie.
1.30 De androjager. Serie.
i.OO Plezier met Ahrle. De
;aneelgeit'.
1.15 Actualiteiten. Streek-
ieuws.
1.45 Van kuur naar kuur.
Wonderpillen.
1.00 Journaal.
1.15 Alles of niets. Spel en
now.
1.00 Report. Actualiteiten-
ubriek.
1.45 Dallas. Miss Ellie is
an plan van Jock te gaan
cheiden.
2.30 Achtergrondinforma-
ie.
3.00 Arena. Culturele ru-
iriek over video-cassettes in
le huiskamer.
0.00 Journaal.
0.00-13.15 Zie Duitsland 1.
5.57 Overzicht program-
na's.
16.00 Journaal.
16.04 Mozaiek. Programma
/oor de derde leeftijd.
16.35 Strandpiraten. Jeugd
serie.
17.00 Journaal.
17.08 Tele-illustratie.
17.50 Een woord van mu
ziek. Spel met Heinz Ecker.
18.20 De sjielste muis van
Mexico. Tekenfilmpjes.
19.00 Journaal.
19.30 Shogun. Amerikaanse
serie. Deel 2.
21.00 Achtergrondinforma
tie.
21.20 Onderwijzers voor
Hans en Hassan. Schoolklas
met Duitse en buitenlandse
kinderen.
22.05 Linda. Tv-film.
23.50 Journaal.
08.00 Gymnastiek.
08.10-12.00 Schooltelevisie.
Om 09.25 Sesamstraat.
17.00-17.30 Schooltelevisie.
18.00 Sesamstraat.
18.30 Tv-cursus algebra.
19.00 Arbeidsplaats.
19.45 Journaal 3.
20.00 Journaal.
20.15 Cultuur en weten
schap. Natuur en techniek-
21.00 Klimbim. Satirisch
programma.
21.45 Galerie.
22.30 Saluut aan Henry
Fonda. Eerbewijs uit 19"8-
23.30 Het oude Belgrado, to
to's van Anastas Jovanovic.
24.00 Journaal.
spel - 13.03 Peter Holland -15®
Popkrant - 18.03 'NOS)
avondspits - 19.02 (VARA) P
donder - 21.02 Moondogs.
7.02 (TROS) Capriccio: lichte pOj
pulaire klassieke muziek
Van heinde en verre - 9.3" n
tal door Mifune Tsuji (yiooij
Almedena Cano (piano) „o-
Het Amsterdams Phllkf.Ses
nisch Orkest o.l.v. Anton io0p
m.m.v. Augustin Dumayl g.
en het Haydn Trio - 12 00
tepunten uit My Fair L j
13.05 De meeste verkochtea,
siek tien - 14.00 (NCRV) In
bezetting - 16.00 Literama ^00
Bij wijze van spreken -
Overname Hilversum z - \^0
(NCRV) Concert door het
Kamerorkest o.l.v. Hans
m.m.v. Vera Beths (^fóuziek
ken van Schubert- 21'3°elmu-
van eigen tijd - 22.20
ziek.
TANKWAGENS beladen met onbekende stoffen krijgen ook ongelukken. Meestal lopen ze goed af, maar de risico's zijn on
gelooflijk.
Door Jan Hanff
NHAAG-Voorlo-
zal niemand we-
hoeveel gevaarlij-
stoffen er in ons
id over de weg en
er het water wor-
u vervoerd, over
lke trajecten, op
uren en hoe
hvijls.
Heen de Spoorwegen
rft-met een computer - bij
erover de rails wordt ge-
isporteerd.
[et wordt echter hoog tijd
overheidsinstanties een
etailleerd inzicht krijgen
at totale vervoer, zegt che-
th technoloog ir.
I' Hoftijzer van de afde-
Industriele Veiligheid van
0.
laar volgens het ministerie
Verkeer en Waterstaat is
Irale registratie van dit
Niemand kent het gevaar
van gevaarlijke stoffen
transport een vrijwel ondoen
lijke zaak: er zijn te veel ver
voerders bij betrokken.
Samen met het CBS werkt
het departement weliswaar al
twee jaar lang aan een sys
teem om het totale transport
|- yf
i
M
Wj. J|
11 I
|l b
lm*
Pi.
van gevaarlijke stoffen enigs
zins in kaart te brengen. Maar
de uitkomsten daarvan zullen
niet het door Hoftijzer ge
vraagde inzicht verschaffen.
Men werkt met douanege-
gevens en met een jaarlijkse
veertiendaagse steekproef. De
uitkomsten van die steekproe
ven blijken niet te kloppen
met de de schaarse gegevens
die uit ander onderzoek be
schikbaar kwamen. Een ande
re moeilijkheid is dat aan de
Belgisch-Nederlandse grens
niets wordt opgetekend: het
vervoer is daar wederzijds
vrij.
Over water
Van de totale hoeveelheid
gevaarlijke stoffen wordt in
ons land 42 over de binnen
wateren vervoerd, 6 per
spoor en 50 over de weg, al
dus Hoftijzer in TNO-Project.
Belangrijke produkten zijn
daarbij vloeibare brandstof
fen (benzine), het energiegas
LPG en chemische basispro-
dukten.
Van het aandeel dat door de
binnenvaart wordt getrans
porteerd bestaat een belang
rijk deel uit vloeibare brand
stoffen. In de afgelopen jaren
is per jaar 40 miljoen ton ge
vaarlijke stof over water ver
voerd.
Enquête
In tegensteling tot bij het
spoorvervoer vindt er nauwe
lijks registratie plaats, zodat
niemand inzicht heeft in de
mate waarin dat vervoer
plaatsvindt, wanneer dat ge
beurt en wat er in de schepen
zit. De Directie Bruggen van
Waterstaat noteert weliswaar
bepaalde vrachten, maar het
systeem blijkt niet sluitend,
aldus een woordvoerder van
het departement.
Om toch enige indruk te
krijgen werd er in 1979 een en
quête gehouden op de Waal
tussen Dodewaard en Tiel.
Dertig procent van de passe
rende schippers werd onder
vraagd. Het bleek dat 40 pro
cent gevaarlijke stoffen ver
voerde. Grotendeels brandba
re en voor een veel geringer
deel giftige en explosieve stof
fen.
Als gevolg van aanvaringen
en schadevaringen is een en
kele keer gevaarlijke stof vrij
gekomen, onder andere benzi
ne. Tot grote schade door bij
voorbeeld brand of explosie
heeft dit niet geleid, aldus
Hoftijzer.
Ook het transport van ge
vaarlijke stoffen over de weg
wordt niet geregistreerd. Alles
dat men weet is dat het ver
voer grotendeels plaatsvindt
tussen 06.00 en 19.00 uur en dat
het per jaar gemiddeld om 50
miljoen ton gevaarlijke stof
fen gaat, vooral benzine en an
dere aardolieprodukten en
LPG.
Voor het wegvervoer be
staat een aantal speciale rege
lingen. Zo mag niet jeder
transport door een tunnel en
mag een aantal stoffen alleen
via vastgestelde routes wor
den vervoerd.
Intussen is het de bedoeling
die regeling dit jaar nog te
versoepelen. Dan zouden
brandgevaarlijke stoffen
voortaan óók door tegen brand
beveiligde tunnels mogen
worden getransporteerd.
Daarbij worden de gevaren
voor het verkeer in de tunnel
en voor de mensen langs de al
ternatieve route tegen elkaar
afgewogen.
Mede door het grote aandeel
van het wegtransport in het
totale vervoer zijn daarmee in
ons land de meeste ongeluk
ken gebeurd. Bij een aantal
kwam onder andere benzine,
gasolie en kerosine vrij. Veel
schade ontstond er niet.
Maar op de rijksweg Wy-
chen Nijmegen ontplofte eind
1978 een LPG-tankauto door
een lek aan de toevoerslang.
Het pompstation waar de wa
gen zou leveren werd ver
woest. De gevolgen bleven be
perkt omdat de explosie bui
ten de bebouwde kom gebeur
de en er bij toeval niemand
werd gewond.
éin^rijk hulpmiddel voor
ussière en klant
door Jack Arentsen
jJJSfERDAM - De Effi-
2 ,eurs '82 maakt dui-
J da' tekst- en gege-
erwerkers steeds dich-
,aar e'kaar toegroeien
„i,i eerste zelfs be-
.J/ekenfuncties van de
""Puter gaat overnemen.
®t>vendien komen tekst-
Ik. en tekstbewerker
naar elkaar toe:
'ekt, mrnachines en
Cs mnt'Sc^e schrijfmachi-
et geheugen, zullen
vaker mèt elkaar, in-
tm,,.; Van naast elkaar
poneren.
in»„J8gen nieuwe toepas-
l^ljjkheden voor de
tin rt"15,0116 schrij fmachi-
Hirrfeer van koPPeling
ij ije 'roc°mputers, waar-
Kett TirSte tevens functio-
Dmn,„ Printer van de
ikent !.rresu.ltaten. Dat be-
vonr'J^ mogelij khe-
fctffn M V00r het middel-
Vs °mende Efficiency
brikanten en sys-
teemhuizen nauwelijks nog
computers als zodanig aan
bieden. Wel is er een grote
verscheidenheid aan ge
bruiksklare en toepassings
gerichte computersystemen
te bewonderen.
Doorbraak
In de RAI zal duidelijk te
zien zijn dat de komende
maanden een doorbraak
verwacht wordt van met
scanners uitgeruste kasre-
gister-apparatuur. Met in
gang van 1 januari volgend
jaar, wordt immers in ons
land de nieuwe wet op het
gebied van de etiketering
van kracht. Veel fabrikan
ten van consumentenartike
len zullen dan - temeer om
dat hun etikettering ook
aangepast moet worden -
overgaan tot het gebruik
van door de machine leesba
re coderingen. Scanners zul
len dan de korte en lange,
dikke en dunne streepjes,
welke op de artikelen zijn
aangebracht, gaan aflezen
en b.v. de prijzen, maar ook
a
a»
GAAT de traditionele kassa verdwijnen? Als het aan
de elektronica-deskundigen ligt wel. Handig, dat wel,
maar wel minder gezellig.
de aanwezige voorraad in de
bedrijven nauwkeurig regi
streren.
Voordeel
Voor de winkelier levert
de afrekenmachine met
scanner het directe voordeel,
dat de kassière veel minder
aandacht aan de bediening
van het appparaat hoeft te
schenken. De praktijk heeft
al uitgewezen dat zowel de
klant als de kassière dit,
voorlopig nog wel dure arti
kel, als bijzonder prettig er
varen.
In de toekomst zullen ook
het elektronische geldver
keer en het lezen van credit
cards tot de mogelijkheden
van het kasregister behoren.
Het automatisch lezen van
credit cards wordt zelfs al in
enkele winkels in ons land
toegepast, maar Nederland
loopt hierin niet voorop;
voornamelij k als gevolg van
het feit dat we over een on
geëvenaard systeem van ge
garandeerde betaalcheques
beschikken.
Het spreekt vanzelf dat
dergelijke systemen steeds
op één of andere wijze aan
de computer gekoppeld zul
len zijn. Maar ook de koppe
ling aan andere instrumen
ten, bijvoorbeeld pompen en
weegschalen, is iets dat nu al
mogelijk is en zonder twijfel
steeds meer toepassing zal
vinden in de winkel, bij het
benzinestation, in de horeca-
sector; eigenlijk op alle
plaatsen waar geldverkeer
plaats vindt.
De Efficiency Beurs (wel
ke van 4 t/m 13 oktober da
gelijks -met uitzondering
van zaterdag 9 en zondag 10
oktober- geopend is van
09.30 tot 17.00 uur en op
maandag 11 en dinsdag 12
oktober van 09.30 tot 21.30
uur) is tenslotte ook een ver
zamelplaats voor al het te-
kenkamernieuws: elektro
nisch en niet elektronisch.
Ook de vele mogelijkheden
wat betreft het tekenkamer-
meubilair, tekenbureaus,
uitlegtafels, zitmeubelen en
opbergsystemen hebben in
de RAI een plaats gekregen.
door Jack Arentsen
AMSTERDAM - De elektronica be
perkt zich niet tot computers, beeld
schermapparatuur en razendsnelle
schrijfmachines als het gaat om pro
dukten welke in de sector van de kan
toorartikelen geplaatst moeten wor
den.
De 'chip' biedt ook uitkomst voor het
feilloos uitvoeren van tijdrovende en
vaak saaie administratieve kantoor
werkzaamheden. En juist daardoor on
tstaat weer een nieuwe behoefte aan
middelen welke de efficiency rond deze
apparatuur kan verbeteren.
De Efficiency Beurs, welke van 4 tot
en met 13 oktober in de RAI in Amster
dam wordt gehouden en waar alles op
het gebied van kantoormachines, kan
toormeubelen, kantooruitrusting, re-
produktie-apparatuur en informatica
in een recordhoeveelheid wordt gepre
senteerd, laat ook duidelijk zien dat het
beelschermtijdperk niet zonder echte
kantoorartikelen kan. Pen, potlood en
papier zullen danook voorlopig niet als
nostalgische voorwerpen het kantoor
verleden gaan eren.
Nieuw is een schrijfinstrument dat
het midden houdt tussen vulpen en
ballpoint: een zeer dun schrijvende rol-
schrijver, waarvan de schrijfkogel zich
vóórin de schrijfpunt in het metalen
schrijfhuisje bevindt. Het schrijven ge
beurt niet met de kogel, maar met het
buisje. Het voordeel van deze pen is dai
er zeer licht mee kan worden geschre
ven, terwijl hij toch heel goed bestand
is tegen druk. Daardoor kan hij, in te
genstelling tot de vulpen, uitstekend
worden gebruikt voor het beschrijven
van doorslagpapier.
Zelfklevend
Sinds kort is er binnen het 'notitie-
gebeuren' ook een soort innovatie aan
de gang, dankzij geelkleurige notitie
blokjes, waarvan de velletjes aan de
onderzijde zijn voorzien van een zelf
klevende laag.
Daardoor kan men ze niet alleen op
praktisch elke droge ondergrond be
vestigen, maar ze laten zich ook weer
net zo gemakkelijk lostrekken om el
ders opnieuw te worden 'opgeplakt'. Er
blijven geen lijmsporen achter, terwijl
de kleefkracht behouden blijft. Notities
hoeven dus niet langer meer met plak
band, punaise of nietje ergens aan
vastgehecht worden.
Gereedschap
De 360 exposanten op de Efficiency
Beurs '82 dragen letterlijk het gereed
schap en de hulpmiddelen aan voor
doelmatig werken en produktiviteits-
verbetering op kantoor.
In een ruimer verband gaat het om
'kantoorinnovatie'; dat is de verande
ring, de vernieuwing van de dagelijkse
kantoorarbeid als gevolg van de toe
passing van geavanceerde kantoor- en
informatie-techniek. Het zijn vaak
technologische ontwikkelingen welke
ook buiten het kantoor hun invloed
zullen gaan uitoefenen.
Te verwachten is dat het nodige van
de nieuwe informatie-technieken, over
niet al te lange tijd ook gebruikt kun
nen worden in een persoonlijk 'werk
station' in de eigen woning.
Achter
Wat de kantoorinnovatie en de in
formatietechniek betreft, staan we pas
aan het begin. Internationaal lopen wij
in Nederland nog altijd duidelijk ach
ter, hetgeen blijkt uit de jaarlijkse ver
gelijking van de nationale uitgaven
yoor kantoormachines en de Westeuro-
pese landen.
In West Duitsland waren begin dit
jaar 350.000 computers in gebruik;
veertienmaal het Nederlandse cijfer bij
een beroepsbevolking die ruim vijf
keer zo groot is als die van Nederland.
Jaarlijks neemt dit computerbestand
bij onze Oosterburen met 40 a 50.000
toe. In ons land komt men niet hoger
uit dan 20.000.
De ontwikkelingen in de sector kan
toormeubelen sedert de laatste Effi
ciency Beurs in 1980, zijn grotendeels
een gevolg van een consequente aan
passing aan de nieuwe apparatuur
(kantoorcomputers, tekstautomaten, en
terminals) en komen tot uitdrukking in
b.v. ingebouwde bekabeling, verlich
ting etc.
Kwart
Ondanks de recessie (vooral het
wegvallen van een kwart van de over
heidsopdrachten begint men steeds
duidelijker te voelen) steeg vorig jaar
de binnenlandse afzet gemiddeld met
ruim 20 procent.
De totale import van kantoorappa
ratuur (inclusief meubelen) en onder
delen steeg met een kwart (van 2,7 mil
jard in 1980 tot 3,3 miljard gulden in
1981), terwijl de export toenam met
precies een vijfde (van 2,3 miljard tot
2,8 miljard gulden).
De afzet van de Nederlands industrie
van kantoor- en informatietechniek,
kan worden geraamd op bijna 2 mil
jard, waarvan de groep leveranciers
van kantoormeubelen en -inrichting
goed is voor 250 a 300 miljoen gulden.
,]SpaG 5 OKTOBER 1982
Geshon Legman, auteur
BlBUM
EXTRA
van de humor staat
ïeindige agressie