PROOST
"53
ij
In deze
Gids-
Weekend:
Atte radio en
tv-programma's
van het weekend
GO
Lekker is maar twee jaar lang.
Walter Knoblauch joeg z'n lot-
toprljs er in twee jaar door
en....geniet er nog van.
„Ik liep weg van de liefde of ik
liep terug naar de liefde", zegt
de 35-jarige, uit Suriname af
komstige Astrid Roemer die
een opmerkelijk boek schreef.
■de achterpagina
GO
Wbt
s
j
1
CD
i
GD
O
I
1
1
1
i
HllïSBSIfS'1
1
De groeiende belangstelling voor
„ambachtelijke gebrouwen" bieren, ook
speciale bieren genoemd, heeft de oude
trappisten-brouwerij „De Schaapskooi" te
Tilburg terug in zaken gebracht. Daar
wordt nu „La Trappe" gebrouwen volgens
een recept dat brouwmeester Broeder Jan
al in 1958 na allerlei experimenten had
samengesteld.
QD
f
EZ
i
Stilte
Festival
Concurentie
Onderhoud
Vraagje
1
MÊmm
T%
Door Jan Koesen
We schrijven 1958.
Broeder Jan, brouw
meester van de Trap
pisten, staart verrukt
in zijn koperen ketel.
Hij roept Vader Abt
erbij. Even later zendt
het ganse klooster een
hymne naar Hierbo
ven. La Trappe is ge
boren. Een zware, eer
lijke bier, met voor de
kenners een stam-
wortgehalte van 15,5
graden Plato, hoogge-
gist, gerijpt in de fles,
uitkomende in de S-
categorie, en bij voor
keur te schenken in
een wijdmondse bo
kaal op kamertempe
ratuur.
De geestelijke lyriek is
voor rekening van uw
verslaggever, maar de
biertechniek is perfect. En
zo is weer de opdracht
van de H. Benedictus,
stichter van de getapte
orde, vervuld: Een mon
nik is pas waarlijk een-
monnik als hij leeft van
de arbeid van zijn han
den."
Wie in Nederland bier
vraagt, krijgt pilsener.
Geen kwaad woord over
pils, maar het mist verfij
ning, stijl; het is een
drank om snel en in gulle
hoeveelheden naar binnen
te klokken.
Maar een Trappist, een
Gueze, een Kriek, een Tri
pel, een Magnus en een
Grand Prestige, om enke
le coryfeeën te noemen, ja,
dat is allure, dat is cul
tuur, dat verdient het ge
voelige proeven, de ogen
geloken, de tong devoot.
Buiten is het 28 graden
of daaromtrent. Binnen
de Abdij O. L. V. van Ko
ningshoeven bij Berkel
Enschot heersen stilte en
koelte. De tafel is lang en
massief. Enkele bokalen
Meer aandacht voor
ambachtelijke bieren
staan in de falanx-positie
opgesteld, en Pater God
fried, van het laborato
rium van de Trappisten,
staat op om de eredienst
te starten. Hij is nog jong,
een Ster-spot voor de stel
ling dat er nog roepingen
zijn, in zijn lange witte en
zwarte habijt. Hij ont
kurkt een fles La Trappe,
houdt de bokaal scheef, en
zachtkens glijdt in rood
bruine gloed het vocht
omlaag om zich dan
schuimend te verheffen.
Het decor is een pers
conferentie, gehouden
door de Vereniging Pint,
een club welke zich beij
vert om het natuurlijke
handbier te promoten, in
samenwerking met de Pa
ters Trappisten. PINT en
de Paters willen den volke
kwijt dat er op 13 en 14
augustus in het klooster
een Nationale Categorie S
Bierfestival wordt gehou
den. Elf vaderlandse bie
ren worden gepresen
teerd, en er is ook nog
trappistenbrood en trap
pistenkaas, alsmede indi
recte artikelen zoals
viltjes, etiketten, glazen
enzovoort.
Men verwacht zo'n dui
zend bezoekers. Het is het
tweede festival van deze
aard. Het vorige werd in
Arcen, Limburg gehou
den, met veel succes.
PINT heeft geen be
zwaren tegen pils, zoals de
buik van voorzitter Ben
Kegge nadrukkelijk ge
tuigt, maar wil kortweg
dat er minder gezopen en
meer geproefd wordt. De
Nederlandse biercultuur
is gekenmerkt door de
kreet: „Hé Jo, schenk ze
nog eens vol en geef me
neer daar er ook eentje
van mij." Nogmaals, geen
bezwaren, maar ga ook
eens rustig met een, twee,
hooguit drie pijpjes La
Trappe in een hoekje zit
ten, en zoek het dan niet
in volume, maar in kwali
teit.
Devote PINTers kennen
zelfs een ruilbeurs, een
bieragenda, een rubriek
Bier in de Pan, een Bier
gids, een Bieratlas en
idealen zoals een tapmaat
en minder C02 als druk
middel en meer gebruik
van lucht. De vereniging
onderricht ook de ver
schillen tussen nagisting
en hooggisting, houdt ex
cursies en verschaft rap
portages over de betere
cafés. Zo wordt vol res
pect gewaagd van Het
Grote Ongenoegen, een
Antwerps bierpaleis met
ruim 900 (negenhonderd)
biersoorten.
Terug naar de perscon
ferentie. PINT en de Pater
belijden geen concurren
tie te willen voeren tegen
Freddie H. en 's Lands
beste brouwers aan de
Amstel. De grote brouwe
rijen zien zich dan ook
volstrekt niet bedreigd
door de opkomst van
nostalgisch bier. Integen
deel: vaak hebben ze in
hun assortiment een
hoekje over voor het brui
nere vocht. Toch gaan er
steeds meer slijters toe
over om een paar pijpjes
S-bier in voorraad te heb
ben, evenals de bewuste
kastelein.
Brouwmeester Harry
Vermeer fungeert even
als woordenboek. Bier is
in de Keuringswet ver
deeld in categorie 1,2 en 3
en S (voor superieur of
speciaal; wat precies die S
voorstelt, daarover be
staat nog geen exegese).
Categorie 3 is zwakalco-
holisch tafelbier, en in 1
zitten de bekende pils-
merken. S. is een soort
van eredivisie door zijn
hoog stamwortgehalte.
Wort is een tussenprodukt
in de bierbereiding, een
mengsel van mout en wa
ter dat versuikerd wordt.
Niet alle suiker vergist,
maar de oerhoeveelheid
heet stam. Vandaar stam-
wort. Pils heeft een stam
wortgehalte van 11 tot
13%. S-bieren scoren van
af 15%. De indeling is van
ene Plato, een Duits bio
chemicus die een systeem
voor de sterktebepaling
heeft uitgedokterd.
In 1884 vluchtten de
Trappisten uit Frankrijk
naar Nederland. Ze zetten
zich neer in vijf plaatsen,
waaronder Berkel En-
schot. De paters moesten
volgens stichter Benedic
tus in eigen onderhoud
voorzien. Zo dronken de
paters een waterige,
schrale bier bij de maal
tijd. Na de Tweede We
reldoorlog groeide de be
langstelling voor het pa-
tersbier. Zo steeg in de ja
ren 66-67 de omzet jaar
lijks met 30 procent en
werkten er 70 paters met
130 leken in de brouwerij.
Dit werd te gek, dit ging
teveel naar handel rieken,
vonden de paters. Per slot
waren de drie pijlers van
Benedictus gebed, studie
en arbeid, en tappen viel
hier, althans in deze hoe
veelheden, buiten.
In 1969
nam Stella Artois de
brouwerij over, maar toen
vorig jaar dit huurcon
tract afliep, vonden de
Trappisten dat ze zelf
maar weer hun La Trappe
moesten produceren,
maar nu in beschaafde
hoeveelheden.
La Trappe, het enige
echte Trappistenbier,
wordt in het klooster zelf
uitsluitend op hoogtijda
gen geschonken, en wel
maximaal een fles per pa
ter. Men is bescheiden be
gonnen met een tweede
soort: trappist van het
vat, dat een lager alcohol
gehalte heeft.
De capaciteit van de
brouwerij is groter dan
de jaarlijkse bier-afna-
me
Het klooster waarin
de brouwerij De
Schaapskooi is te vin
den
La Trappe heeft een ge
heim recept dat van vader
op zoon, pardon: van va
der op vader wordt over
geleverd. Uitsluitend na
tuurlijke stoffen worden
gebruikt: mout, hop, gist
en water en natuurlijk de
kruiden die geheim zijn.
Het bier wordt met gist en
al afgevuld, en is na 5 tot 6
weken gerijpt. Een trap
pist wordt er dan ook niet
beter op met de jaren, zo
als wijn. Na 5, 6 jaar is het
schluss. Het beetje gist dat
in de fles achterblijft, doet
niets af aan de smaak als
het per ongeluk meege-
schonken wordt, maar de
helderheid heeft dan
zichtbaar geleden.
Nog even een jezuïe-
tisch vraagje aan Pater
Godfried. Is het wel mo
reel verantwoord om een--
alcoholdrank te maken,
waar iedereen weet hoe
veel ellende alcohol kan
veroorzaken?
Alom afschuw op de
persconferentie. De ant
woorden stuiven op uw
verslaggever af, die zo
juist zijn derde bokaal
aan de lippen heeft gezet.
Pater Godfried vindt het
een goede vraag, dat wel.
Hij spitst de handen in ge
bed, kantelt het hoofd, het
jonge gezicht denkt smar
telijk na. Dan komt zijn
oordeel. Nee, het is geen
slechte zaak, want hij is
niet verantwoordelijk als
fabrikant voor misbruik
door de consument. De
persconferentie en PINT
knikt tevreden. Die zit!
Maar uw verslaggever is
niet tevreden. Datzelfde
antwoord, pater, kan een
munitiefabrikant geven,
en een handelaar in he
roïne.
De persconferentie
briest. Maar Pater God
fried glimlacht. „Het is
wat anders, verduidelijkt
hij, als de Trappisten con
dooms gingen maken."
De H. Benedictus zou
het toch anders gezegd
hebben.
