DE BOER GEZIEN VANUIT BRUSSEL EN STRAATSBURG
EISO WOLTJER:
"Geen koude
sanering via
de prijzen"
TEUN TOLMAN:
"De overheid moet
niet optreden als
de allesregelaar"
Ondernemers blijven welkom
„♦«dat blijf je proeven?
SURINAAMSE PREMIER NEYHORST:
HYUNDAI PONY:
Amerikaanse
vrouwen
pruimen
Reagan niet
DONDERDAG 8 APRIL 1982
■ACHTERGROND5
PAGINA 4 ÊpE STEM VAN DONDERDA
HET WEL en wee van de Nederlandse boer
wordt voor een groot deel bepaald in Brus
sel en in Straatsburg.
Kortzichtig
Wanverhouding
Rompslomp
Koude sanering
'Demagogie'
Ij «fl Douwe Egberts koffie, lekkere koffie.
T11
In die volgorde, want
in Brussel stellen de
landbouwministers elk
jaar de minimumprijs
vast die de Europese
landbouwers en veete
lers gegarandeerd voor
hun produkten krijgen
en verder wat er moet
gebeuren om melkplas
sen en boterbergen te
voorkomen.
In Straatsburg zetelt het
Europees parlement, dat in
het jaarlijkse roulettespel
van cijfers en percentages,
niet echt mag meedoen.
Voor de rechtstreeks geko
zen Europese volksverte
genwoordiging is slechts
een adviserende stem weg
gelegd.
Maar voor een "Europe
se visie" op de voedselpro-
duktie moeten we toch te
rade gaan bij het parle
ment, want de landbouw
ministers van de lidstaten
proberen gewoontege
trouw zoveel mogelijk bin
nen te halen voor hun
eigen boeren. Het gemeen
schappelijk belang om de
Europese voedselhandel af
te schermen tegen vooral
de Amerikaanse markt,
waarvoor een eensgezind
beleid van de EG-lidstaten
nodig is, moet het door
gaans afleggen tegen na
tionale belangen.
De strijd die momenteel
aan de gang is over de
landbouwprijzen is daar
weer een treffend voor
beeld van. Engeland wil
nergens anders over pra
ten dan over meer profijt
van het EG-lidmaatschap,
Frankrijk eist voor haar
boeren extra subsidies en
Nederland zal ook geen
warm pleidooi houden
voor de "arme" landen zo
als Griekenland en Italië
want dat zou ten koste
gaan van de inkomens in
eigen land.
Uiteraard is ook het
Europees parlement niet
vies van nationale spel
letjes. Zo kan het best ge
beuren, dat vertegenwoor
digers uit bijvoorbeeld
Frankrijk, Engeland of
Italië tegen het beleid
stemmen van de fractie
waarvan ze deel uit ma
ken.
Een van de weinigen
van wie dat zeker niet ge
zegd kan worden is de Ne
derlandse socialist Eiso
Woltjer. Maar zijn ideeën
vinden in Nederlandse
landbouwkringen dan ook
weinig weerklank.
"Dat is kortzichtig. Als
Nederlander zeg je mis
schien: verhoog de prijzen,
want ons land heeft daar
dankzij een lage inflatie en
een relatief lage kosten
stijging voordeel mee ten
opzichte van andere EG-
staten. De Nederlandse
boer blijft dan op peil.
Maar het is kortzichtig,
omdat door zo'n prijsbe
leid de overproduktie nog
verder wordt opgejaagd.
Je moet dus zorgen voor
een redelijk inkomen voor
de boeren, maar tegelij
kertijd voorkomen dat er
teveel wordt geprodu
ceerd.
Hoe voorkom je gesubsi
dieerde boterbergen en
melkplassen? Woltjer
heeft een plan bedacht dat
tegelijkertijd een einde
moet maken aan wat hij
noemt de wanverhoudin
gen in de gemeenschap.
"Wat we moeten doen is de
boeren voor een bepaalde
hoeveelheid van hun pro-
duktie een prijsgarantie
geven. Dat moet de agra
riërs een redelijk inkomen
garanderen. Natuurlijk
Door Herman Mertens
Eiso Woltjer
mogen ze als ze dat willen
meer produceren, maar
dat is dan voor eigen risi
co. Die overproduktie
moeten ze dan afzetten te-
veeineaen moet de EEG
bijvoorbeeld garant staan?
Woltjer: „Ik zou daarbij
willen uitgaan van wat de
bedrijven op dit moment
produceren. Dat wordt dus
bevroren voor wat de
prijsgarantie betreft."
De gegarandeerde con
tingenten per bedrijf mo
gen in zijn ogen niet ver
handelbaar zijn. "Want
dan koopt de rijke boer die
al veel produceert zijn
minder renderende colle
ga's uit."
Zijn plan legt dus de nu
bestaande verdeling en
daarmee de wanverhou
ding vast? "In zekere zin
wel, ja. Maar het huidige
beleid is nog erger". Het
gevolg van het huidige be
leid is boze gezichten en
nationale steunmaatrege
len, die het gemeenschap
pelijke beleid ondergra
ven. "Ik wil het ook niet
laten bij een bevriezing
van de huidige produktie.
In mijn plan heeft de EG
voortdurend contingenten
"in portefeuille" van boe
ren die ermee ophouden
doordat ze bijvoorbeeld
geen opvolger hebben. De
ze contingenten zou de
EEG dan moeten verdelen,
waarvoor uiteraard het
eerst in aanmerking ko
men de boeren in landen
als Ierland, Italië en Grie
kenland. Daarnaast kun je
deze prijsgaranties doen
toekomen aan jonge, be
ginnende boeren."
Zo ontstaat volgens
Woltjer een gereguleerde
groei, waardoor ook een
begin wordt gemaakt met
het "eerlijke verdelen" van
de produktie over de EG-
lidstaten.
gen de prijs die de markt
ervoor biedt."
Woltjer erkent, dat er
haken en ogen aan dit plan
zitten. Voor welke hoe-
Een andere Europarle
mentariër, de Nederlandse
christendemocraat Teun
Tolman mengt zich in het
gesprek. "Ik geloof niet in
dat plan. Het is aardig als
discussiestuk, maar niet
toepasbaar omdat het ver
starring in de hand werkt.
Moeten jonge, beginnende
boeren afhankelijk zijn
van de garanties die ze
toegewezen krijgen? En
wat doe je bij overname
van een bedrijf? Of als de
boer wil overschakelen op
bijvoorbeeld meer akker
bouw? Ik denk, datje meer
problemen in huis haalt
dan dat je oplost. De over
heid moet niet gaan optre
den als de allesregelaar,
dat veroorzaakt allerlei
bureaucratische romp
slomp."
Volgens Tolman zijn de
zorgen om overschotten
overdreven. "Die zijn er
geweest, inderdaad, maar
nu zo goed als verdwenen."
Daarom is het beter een
globaal beleid te voeren:
de boer voor al zijn pro
dukten een prijsgarantie
geven maar binnen de EG
de groei beperken tot 0,5
procent. "Dreigt het daar
boven uit te komen, dat
treedt een remsysteem in
werking: je belast produ
cent via de heffing."
Woltjer: "Jij wil het pro
bleem dus aanpakken via
de prijzen. Maar dat leidt
onvermijdelijk tot een
koude sanering in de toch
al zwakke landen en over
produktie in de rijkere
landen."
Tolman: "En jij gaat in
tegen de stelregel, dat de
produktie altijd daar moet
gebeuren waar dat het
goedkoopste kan."
Woltjer: "Hoe krijg je
het klaar om de productie
groei tot 0,5 procent te be
perken als je hoge prijsga
ranties geeft?"
Tolman: "Moet je dan
lage prijzen geven? Als de
prijzen laag zijn moet de
boer meer produceren om
een redelijk inkomen te
halen. Pijsbevriezing
brengt geen produktieda-
ling met zich mee, dat is
bewezen."
Woltjer: "Ik ben niet
voor prijsbevriezing. Ik
weiger het prijsinstrument
te gebruiken om de voed-
selproduktie in Europa te
reguleren. De EG kan niet
voor onbeperkte hoeveel
heden prijsgaranties blij
ven geven. Daarvoor is de
bijdrage (1 procent van de
BTW-opbrengst, red.) van
de lidstaten aan de EEG te
gering. Een beperking van
die steun aan de boeren is
dus onvermijdelijk en dan
moet je die beperking eer
lijk verdelen."
Tolman: "Dan zijn we
dus weer terug bij dat bu
reaucratisch systeem van
toebedeling van hoeveel
heden. Janssen mag dit en
Pietersen mag dat. Daar
moeten we niet naar toe".
Woltjer: „Dat is dema
gogie. Juist het huidige be
leid werkt een verstarring
in de hand. De wal gaat
het schip keren, want we
kunnen als gemeenschap
de overproduktie niet
meer dragen."
De socialist begrijpt
niets van de weerstand te
gen zijn plan. "Wat ik be
pleit is niet meer dan goed
management, puur op de
markt gericht. De boer
krijgt voor bepaalde delen
van zijn produktie een
vastgestelde, redelijk prijs
die in wezen door de con
sument wordt betaald.
Wat hij meer wil afzetten
is voor eigen risico. Philips
gaat toch ook niet meer
scheerapparaten maken
dan er verkocht kunnen
worden?"
Door onze redactie buitenland
DE NIEUWE premier van Su
riname, drs Henry Neij horst,
vindt dat zijn land een eigen
vorm van democratie moet
ontwikkelen. "Onze vorm zal
rechtstreekser zijn dan de par
lementaire democratie", zegt
de 42-jarige Neij horst.
Volgens het Surinaamse model
zal het land bestuurd gaan worden
door volkscomité's, raden en een
Nationale Assemblee. Voorlopig
houden de militairen echter nog
een stevige vinger in de pap.
Deze week werd in Paramaribo
het beleidscentrum beëdigd. In dat
centrum hebben legerbevelhebber
Desi Bouterse, zijn plaatsvervan
ger, de vice-premier en premier
Neij horst zitting. Het is het hoog
ste bestuursorgaan in Suriname.
Neij horst ziet dat centrum als
een stap vooruit: "Het militair ge
zag als zodanig heeft geen politie
ke bevoegdheden meer dan alleen
via het beleidscentrum. Het ver
schil met de periode van de rege
ring Chin A Sen is, dat de struc
tuur nu formeel is vastgelegd in
decreten. Er is een afbakening van
taken en bevoegdheden". Het be
leidscentrum bemoeit zich recht
streeks met alle belangrijke rege-
ringstaken als het buitenlands be
leid, de nationale veiligheid en
ontwikkelingssamenwerking.
Neij horst zelf bekleedt ook de
functie van minister van Economi
sche Planning.
De premier zegt dat het beleids
centrum moet worden gezien als
een overgangsfase. Later zal een
Nationale Assemblee, gekozen via
de volkscomité's en aangevuld met
functionele groepen als vakbon
den, kerken, jeugdgroeperingen en
het bedrijfsleven, het land gaan
regeren.
•Neyhorst
"De verkiezingen van vroeger wa
ren slechts volksvermaak", aldus
Neij horst. Hij gelooft niet dat de Su-
rinamers naar die tijd terug willen.
"Het volk staat niet buitenspel. In
ieder geval hebben ze in hun eigen
regio meer inspraak".
Het bedrijfsleven hoeft, als het
aan de Surinaamse premier ligt, niet
bang te zijn grootscheepse nationali
saties a la Cuba. Hij ziet meer in een
"Surinamisering" van de basisin
dustrieën, dat wil zeggen de aande
len in handen brengen van Suri
naamse burgers. "De rol van het
particuliere bedrijfsleven is belang
rijk", zegt hij. "Particuliere initiatie
ven moeten worden gesteund voor
zover zij niet in strijd zijn met het
nationaal belang". Overigens zijn
een aantal ondernemingen, zoals het
rijstbedrijf SML, de suikerfabriek
Mariënburg, de Surinaamse lucht
vaartmaatschappij en de scheep
vaartmaatschappij Suriname, al on
der controle van de overheid. Voorts
heeft Suriname een meerderheids
aandeel in Bruynzeel-bosbouw en
verschillende bankinstellingen.
Buitenschot
De bauxiet-industrie, voorname
lijk in Nederlandse handen, blijft
helemaal buiten schot. Suriname is
op dit moment volkomen afhanke
lijk van de bauxiet- en aluminium-
productie. Het land komt door de
veranderlijke prijs van deze grond
stoffen vaak in grote financiële
moeilijkheden. Door de slechte we
reldmarkt vertoont de begroting van
de Surinaamse regering grote tekor
ten. Een probleem waar veel ontwik
kelingslanden, die grondstoffen uit
voeren, mee te kampen hebben.
Als minister van Economische
Planning wil Neij horst Suriname
minder afhankelijk maken van de
bauxiet en het aluminium. "We stre
ven naar een onafhankelijke natio
nale economie, naar een grote mate
van zelfvoorziening wat betreft pri
maire producten", zegt hij. "De na
druk moet niet enkel te komen lig
gen op landbouw en visserij, dus de
primaire productie, maar ook op de
secundaire, de verwerkende agrari
sche industrie".
Terugkeer
Suriname heeft een grote behoefte
aan geschoolde mensen om tot een
bredere productie te komen. Ook is
er behoefte aan een goed kader dat
het overheidsbeleid kan gaan uit
voeren. De Surinaamse regering kan
de landgenoten die nu in Nederland
wonen goed gebruiken. "We zijn er
alleen niet op ingesteld ze massaal te
ontvangen", aldus Neij horst. Maar
Suriname wil ook geen druppelsge
wijze remigratie. "Anders krijgen
we niet de mensen die we wensen."
ADVERTENTIE,
Door Dick Toet
VROUWEN KRIJ
GEN in veel sterker
toenemende mate ge
noeg van president
Reagan dan mannen.
Dat blijkt uit recente
Amerikaanse verkie-
zingsonderzoeken.
Reagan is van het begin
af aan populairder ge
weest bij mannen, maar
het verschil in waardering
is inmiddels zo opvallend
gegroeid, dat Amerikaanse
verkiezingsonderzoekers
spreken van "een histori
sche verschuiving".
Hoewel de opinie van
mannen en vrouwen met
name bij zaken als oorlog
en vrede, milieubescher
ming en kernenergie wel
vaker flink heeft ver
schild, met de Amerikaan
se vrouwen per traditie
aan de meer progressieve
kant van de zaak, is in de
mening over de president
nog nooit eerder een aan
merkelijk verschil opge
treden. In feite zijn sinds
de intrede van de moderne
onderzoekmethoden onder
Eisenhower alle presiden
ten opvallend gelijk door
mannen en vrouwen be
oordeeld.
Een recente peiling van
de Washington Post en tv-
gigant ABC leerde dat
thans een ruime meerder
heid van de Amerikaanse
vrouwen negatief over
Reagan oordeelt: 50 tegen
43 procent. Bij de Ameri
kaanse mannen slaat de
balans nog naar de positie
ve kant door: 53 procent
meent dat Reagan het goed
doet, 41 procent van de
mannen beoordeelt zijn
presidentschap negatief.
De afwijzing van Rea
gan heeft zich bij de Ame
rikaanse vrouwen boven
dien doorgezet in een op
merkelijk negatieve waar
dering van Reagans Repu
blikeinse partij. In hetzelf
de onderzoek zei 45 procent
van de vrouwen zich De
mocraat te voelen. Slechts
17 procent van de onder
vraagden noemde zich Re
publikein. Deze ontwikke
ling kan van grote invloed
zijn op de verkiezingen
van november van dit
jaar, als ondermeer een
nieuw Huis van Afgevaar
digden en een gedeeltelijke
nieuwe Senaat worden ge
kozen.
Met de komst van Rea
gan kreeg de Senaat voor
het eerst in tientallen ja
ren een Republikeinse
meerderheid. In het Huis
van Afgevaardigden heb
ben de Democraten het
nog voor het zeggen.
Hoe belangrijk de vrou
wen-stemmen kunnen
zijn, bleek onlangs bij een
belangrijke verkiezingen
in de staat Virginia. De
staat koos voor het eerst in
meer dan 20 jaar een De
mocratische senator,
Charles Robb, getrouwd
met een dochter van wijlen
president Johnson, omdat
Robb 56 procent kreeg van
de vrouwen-stemmen te
gen zijn Republikeinse te
genstander 46 procent.
Reagans slechte reputa
tie bij de Amerikaanse
vrouwen wordt volgens de
meeste experts voor een
belangrijk deel veroor
zaakt door zijn "ongevoe
ligheid" ten opzichte van
voor vrouwen belangrijke
zaken als een grondwette
lijke grondberechtiging en
abortus. Reagans oorlogs
zuchtige taal heeft er
eveneens toe bijgedragen,
maar ook zaken als El Sal
vador en de economie-
Reagans economisch be
leid wordt door de vrou
wen met 56 tegen 48 pro
cent afgewezen.
De Hyundai Pony kunt u vinde
Steenweg 80, tel. 01683 - 3 06.01
tel. 01650-3 77 94.
Roulette roomijs I
hebbers kunnen hi I
Voor 8 personen. I
Horse shoe roonl
groot, genoeg voor I
Jamin vanille-ijs
Literpak.
Jamin heeft voor dtl
ook twee-literpakk<|
Bitterkoekjes, ol
Roombotermop I
Er zijn maar liefst 21
roomboterkoekjes. I
Kersenbonbons I
Jamin kwaliteit. Enl
Gesuikerde vijga
Moet u eens proben
