Marius Boender:
[Werken in zand om de
jtijd te overbruggen
Ion
Bob Wilber, moderne
musicus op het
oude stijlfestival
MJB Paasconcert van
Cees Slinger Octet
¥J\
19.-
JlZt
AGENDA
T.
cMsjij
zorgt
voorde
lerloofde,
orgen wij
)r de ring.
I Iedereen kent het ade-
men op glas, maar het re
sultaat van ademen in
een gladde laag zand kent
[eigenlijk niemand. Dat
Ristje met zilverzand van
mij.dat wordt door
imensen als uniek erva
ren. Zelf zie ik het als een
mitvinding in dienst van
de poëzie. Het heeft geen
[concrete functie, maar
biedt wel een mentale er-
haring aan mensen aan.
In mijn werk met zand
hoop ik een verbinding te
maken tussen elementair
■oermateriaal en de emo
tie, die dat materiaal in
het heden oproept. Of je
nu een fossiele voetaf
druk uit de pre-historie
riet of een voetafdruk
van nu in zand, dat
maakt geen verschil. Als
je ze bij elkaar brengt,
worden pre-historie en
heden een ondeelbaar
.moment. Zo'n soort emo
tie wil ik overbrengen."
De Bredase kunstenaar
Marius Boender (34) is ja-
jenlang consequent bezig
Jeweest met het werken in
sand. Als afsluiting van die
leriode heeft hij momenteel
!en aantal installaties inge
licht in de TH in Eindhoven.
Het begon indertijd met het
ferbrij zelen van fossiele vis-
len. Het poederachtige ma-
Jeriaal, dat overbleef, bracht
|et idee voor een hele reeks
lerformances en installaties
op gang. Boender reisde door
Nederland om fijn zil
verzand te vinden, dat voor
hem dezelfde functie had
|als een leeg vel papier".
-/j'
_A7^| pnNDERPAG 8 APRIL 1982
T3 PAGINA GIDS 2
CONTENT
L
urkje
sen, van de
I>nze mooie
<ollektie.
leb nis
.01140-12995
.CONTENT
Constant ringen-
klaar met meer
todellen. Gratis!
Wild Cats
Delftse Studenten Dans Harmonie bij RTCB
RTCB
Suske en Wiske: De Rosse Reus
\f0e huil u lee$De trol heelt de witte
beer laten ontsnappen
C\\
Mijlpaal
Door Marjan Mes
In dat materiaal, dat niet
vast en toch niet vluchtig is,
maakte hij, als zijn pre-his-
iorische voorouders, geome-
bische figuren, die door één
«weging van zjn hand of
adem werden uitgewist. Hij
ntdekte, dat het voorzichtig
■blazen in een zandoppervlak
ien bijna fossiele afdruk
achterliet. „Die performance
inet dat kistje met zand,"
.vertelt hij, „heb ik op veel
plaatsen uitgevoerd.
In een galerie in Hannover
kas een jongen in een rol
stoel, die het heel mooi vond.
I Ik liet hem ook blazen, om-
jdat dat nog het enige was
Tat hij met zijn lichaam
Bon. Hij was zo opgetogen
.over het resultaat, dat hij
pontaan uitriep: „Hurray,
Marius Boender.
Installatie van Marius Boender in de TH Eindhoven, die de elementen zand en jute met
elkaar verbindt.
I'm still alive". Het klinkt
sentimenteel, maar dat deed
me heel veel, omdat ik zelf
ook het gevoel heb, dat ik
met dit soort handelingen
mijn bestaan in de tijd kan
bewijzen."
„In Eindhoven," aldus
Boender, die van oorsprong
fotograaf is en jarenlang
meewerkte aan bladen als
„Doe het zelf" en „Ariadne",
hangt ook een foto van mijn
hand met een hoopje zand
erin. Die werd tijdens een
performance genomen, tij
dens welke ik tien minuten
lang in dat zand ademde,
totdat het niet langer een af
druk achterliet. Op dat mo
ment heeft het de tempera
tuur van je lichaam aange
nomen en is het eigenlijk een
deel van je lichaam gewor
den. Het is net zoiets als
wanneer je een mooie kiezel
hebt gevonden en die de hele
middag in je zak hebt be
waard. Je hebt zo'n binding
met dat stukje natuur ge
kregen, dat het niet langer
mens vreemd is en je het niet
meer kunt weggooien.
Ik heb de periode van
werken met zand afgerond,
het is nu stof geworden; die
zwevende deeltjes, die af
komstig zijn van onzichtba
re materie. Dat heeft voor
mij iets raadselachtigs en
dat probeer ik nu in intalla-
ties uit te drukken. Ik wil
het conceptuele steeds meer
ombuigen naar het terrein
van de illusie. In Eindhoven
liggen in de berg met zand
allerlei voorwerpjes van
kunststof. Het is eigenlijk de
bedoeling, dat het publiek
gaat schatgraven en die din
getjes op de hand bekijkt.
Het is ook een spel met de il
lusie. Tegelijk is zand in
concrete zin de archeoligi-
sche rest van iets, dat er eer
der geweest is en die plastic
dingetjes, die niet iets spe
ciaals voorstellen, vormen
het archeologisch materiaal
van onze moderne tijd."
Boven de zandhoop in de
TH hangt (in een duistere
ruimte) een glinsterende
boog, opgehangen aan een
dradenstelsel met gekleurde
stukjes plastic. Het geheel
heeft een kosmische uitstra
ling. Het zand met de ondefi
nieerbare restanten doet
sterk denken aan de aarde
met daarboven het univer
sum met zijn melkwegstel
sel. Boender kan wel mee
gaan in die associatie. „Ik
kan het zelf moeilijk ver
woorden, maar ik geloof, dat
ik het zelf eenvoudiger had
gedacht."
„Stof". Installaties van Ma
rius Boender. TH (hoofdge
bouw, vierde verdieping) in
Eindhoven. Geopend: maan
dag tot en met vrijdag 9-
16.30 uur (tot 19 april).
Een van de grote namen
van het twaalfde oude stijl
jazzfestival in Breda ko
mende maand is de 54-ja
rige Amerikaanse saxofo-
nist-clarinettist Bob Wil
ber. Nu wordt je als dikke
vijftiger in de jazz nog vlot
bij de jongere generatie
gerekend, maar bij Bob
Wilber is dat niet alleen
vanwege zijn leeftijd,
maar vooral omdat hij is
meegeëvalueerd met de
jazz. Voor Bredase oude
stijl festival-begrippen is
hij eigenlijk een vrij mo
derne jazzmusicus.
Van een nauwelijks
hoogbegaafde muzikant
heeft Bob Wilber zichzelf
opgewerkt tot een saxofo-
nist-clarinettist, wiens ta
lenten een hoge graad van
persoonlijkheid hebben
bereikt. Vooral in zijn
werk begin zeventiger ja
ren met de „World Grea
test Jazzband" (WGJB) en
meer recentelijk als co
leader van „Soprano Sum-
Bob Wilber
mit" heeft hij zich ontpopt
als een opmerkelijk grote
clarinettist, maar vooral
ook sopraan-saxofonist op
zijn gebogen sopraansax.
Onlangs nog sloeg zijn
concert in de New Yorkse
Carnegie Hall bij de musi
ci in als een bom.
Robert Sage Wilber
werd in 1928 in New York
City geboren. Op 16-jarige
leeftijd begon hij clarinet
te spelen en al in 1945
richtte hij zijn eerste or
kest op; „Wilber's Wild
Cats" gespecialiseerd in de
New Orleans jazz classics.
Hij speelde bij Sidney Be-
chet (o.m. te horen op de
elpee's: „The rarest Sed-
ney Bechet", „Sidney Be-
chet with Bob Wilber's
Wildcats" en „Bob Wilber
and his Wildcats") en on
der andere ook met pianist
Dick Wellstood, trombo
nist Vic Dickenson, ge
broeders Wilbur en Sidney
de Paris en toen hij meer
belangstelling kreeg voor
de eigentijdse jazz stu
deerde hij bij Lenny Tris-
tano en kreeg clarinetles
Op tweede Paasdag vindt
er bij de MJB in het Hij
gend Hert aan de Pasbaan
te Breda een concert plaats
van een unieke formatie;
het Cees Slinger Octet
(aanvang 15.00 uur). De
MJB zelf praat over „het
klapstuk van het seizoen",
want de groep bestaat uit
prominenten als Ferdi
nand Povel (sax), Herman
Schoonderwalt (sax), Ruud
Brink (sax), Dusko Goyko-
vich (trompet), Cees Smal
(ventieltrombone), Fred
Pronk (bas) Peter Ypma
(drums) en natuurlijk Cees
Slinger op de piano.
Doordat het octet ge
bruik maakt van een uit
gebreide blazerssectie,
wordt het ook wel de
„kleinste big band van Ne
derland" genoemd. Cees
voor zijn band te strikken.
Allen hebben een behoor
lijke staat van dienst in de
jazz. Ferdinand Povel en
Herman Schoonderwalt
zijn bekend om hun bij
dragen in de Skymasters.
Dusko Goykovich geniet
met zijn eigen Summit
Quintet, waar ook Cees
Slinger deel van uitmaakt,
enige bekendheid. Hij
heeft verder met mensen
gespeeld als Philly Joe Jo
nes en Art Farmer. Cees
Smal heeft gespeeld bij het
Metropole orkest van Ro
gier van Otterloo en maakt
deel uit van het Vara-
-dansorkest. Cees Slinger
die vooral als begeleider
een naam heeft, speelde
met grootheden als Dizzy
Gillespie en Clark Terry.
Verder is Slingers naam in
één adem te noemen met
het legendarische Dia
mond Five, waar onder
andere ook Cees Smal in
speelde.
De band gaf op 18 fe
bruari van dit jaar haar
eerste concert tijdens een
radio-uitzending van Ses-
jun. De groep werd en
thousiast ontvangen.
Doordat de formatie vijf
arrangeurs in haar gelede
ren heeft is het muzikale
spectrum van de band ont
zettend groot. Er worden
composities gespeeld van
Wayne Shorter, Horace
Silver en Dave Brubeck,
maar ook eigen stukken
komen aan bod. Het octet
maakt nu een korte toer-
nee door het land. Ze zijn
van plan dit jaarlijks zon
driemaal te doen.
Ongetwijfeld zullen ve
len zich nog de Delftse
Studenten Dans Harmonie
herinneren van het jazz-
concours tijdens het elfde
oude stijl festival. In de fi
nale speelde de zenuwen
de musici toen wat parten,
zodat „slechts" een vijfde
plaats werd behaald. Het
orkest bestaat al 25 jaar,
maar zoals gebruikelijk bij
studentenorkesten met
steeds wisselende samen
stellingen. Op het Paas
concert van de RTCB za
terdagavond treedt dit or
kest op in de festivalfor
matie van vorig jaar. Het
concert begint om 21.30
uur.
Op tweede Paasdag is er
bij de RTCB dan nog een
paas-jamsession onder lei
ding van de Amerikaan
Jim Goodwin en met on
dertiteling van Joep Pee-
ters. De sessions beginnen
om 15.00 uur.
•jauiuia ;uB3ijapuo 'doppiM 'uappiui uibbj ui
'o;ns uea spfizjooA 'jappB auiep sbC 'ubui uba japnoips 'auiBp ;aoA 'ubui uba }ad 'auisp uba sbj 's^qoaj uiaojq
van Leon Russianoff op de
Manhattan School of Mu
sic.
Toch bleef de melodische
ondergrond van de lessen
van Sidney Bechet (hij
woonde acht maanden bij
hem in huis in Brooklyn)
ook in zijn modernere
werk gehandhaafd. In de
vijftiger jaren speelde hij
in verschillende groepen
van Eddie Condon en Bob
Hackett (onder meer ook
op vibrafoon), Benny
Goodman Orchestra, Bob
Crosby's Bob Cats, Max
Kaminsky en was betrok
ken bij de produktie van
de platen van „Music mi
nus One".
De zestiger jaren bete
kenden een mijlpaal voor
de muzikale ontwikkeling
van Bob Wilber. Hij vond
in een winkeltje een gebo
gen sopraansax en op dit
instrument ontdekte hij
expressiemogelij kheden,
die hem tot dusver onbe
kend waren. Hij werd in
1969 gevraagd voor The
World Greatest Jazzband,
waarmee hij verscheidene
tournee's maakte. Hij bleef
zes jaar bij deze groep van
Yank Lawson en Bob Hag-
gart, waar hij saxofonist
Kenny Davern (vorig jaar
op het festival) ontmoette.
Samen vormden zij „So
prano Summit", een groep
met twee saxen en een rit
mesectie, waarvan drie el
pee's zijn opgenomen. In
1978 gingen zij uit elkaar.
Bob Wilber trouwde met
de vocaliste Pug Horton,
die een zeer positieve in
vloed op zijn werk heeft.
Momenteel werken ze veel
samen met pianist Dave
McKenna en met de New
York Jazz Repertory Com
pany.
E.S
EINDREDACTIE
EDO SAUREN
VRIJDAG 9 apr.
Rotterdam: Harbour
Jazzclub, Weena 221
(21.30) Seven Aces met
Viv Rogers.
ZATERDAG 10 apr.
Breda: RTCB, Ginne-
kenmarkt (21.30) Delftse
Studenten Dansharmo-
nie.
Rotterdam: Harbour
Jazzclub, Weena 221
(21.30) Seven Aces met
Viv Rogers.
Amsterdam: BIM-huis,
Oude Schans 75 (21.30)
Hommage, 4 Winden.
Dordrecht: Dordtse
Jazzsociëteit, Grote
Kerkplein 1 (21.00) Sli
pover.
MAANDAG 12 apr.
Breda: RTCB, Ginne-
kenmarkt (15.00) Paas-
-session o.l.v. de Ame
rikaanse Jim Goodwin.
MJB, Pasbaan 7
(15.00) Paasconcert Cees
Slinger Octet met Fer
dinand Povel.
Muziekcafé Louis
d'Or (9 uur): Razzle
Dazzle Jazzband.
Amsterdam: BIM-huis,
Oude Schans 75 (21.00)
Groep List.
DINSDAG 13 apr.
Capelle a/d IJssel: De
Roode Leeuw, Graven-
weg 379 (22.00)
WOENSDAG 14 apr.
Breda: Th.v.d.Molen,
Ginnekenweg (21.00) li
ve jazz.
Amsterdam: BIM-huis,
Oude Schans 75 (21.00)
Cees Slinger Octet met
Ferdinand Povel.
De Meervaart, Os
dorpplein 67 (20.15), Ted
Easton Jazz Band.
I
li I li
1 fall
