m
Protesten tegen Pools bewind
„Blij dat we
thuis zijn
Israel zegt pact met Amerika op
WAG
30 tot 50% KORTING
c/Maison Claire
de4in1krant"
ZWARE BEVALLING
Oosterhouter ondanks
verbod naar Gdansk
SHOW
L. v.d. BORN
Poolse arbeiders dreigen mijn op te blazen #Primaat: „Voer land niet naar grotere ramp"
DE STEM
MANTELS, JAPONNEN. ROKKEN EN COMBINATIEMODE
Tweede titel
voor Van
der Smissen
Nieuwkomer bij
Noren eindigt
voorHilbert
van der Duim
Tegenslag
voorWim
vanHeumen
Subsidie voor
jongeren
huisvesting
2 PAGINA GIDS
DATSUN
DATSUN
z
w
E
O
s
DUITSLAND 3
Chauffeurs terug uit Polen
Merijntje
Begin: We zijn geen bananenrepubliek
Voedseltransport in Polen
Karrestraatl Breda
MAANDAG
21 DECEMBER 1981
BINNEN-
BUITENLAND
show. 8.30 AVRO's Sportpanor*
ma junior. 9.02 Juist op zondag;
10.02 Muziek Mozaiek. VAnjj
11.02 Het zondagse gezicht van
de VARA op drie. 13.02 Dubt®
lisjes. TROS: 14.02 De Europara
de. 16.02 Ferry's Gouwe Ouw
Club. NOS: 17.02 De National
Hitparade. 19.02 NOS-Jazz. 20W
Radio Thuisland. KRO: 21.02 v'
mo. 23.02 Walhalla-Symphonir
12.
Hilversiun 4:
NOS: 8.00 Nieuws. 8.05 Vader'Ja-
cob. 9.00 Musica Religiosa.
Van het Nederlandse ConcertPJ,
dium. 11.00 Für Elise.
Nieuws. 13.05 Opera-ma^".
14.15 Concerten van de zona®»
middag. 16.00-17.00 Musica Nov*-
EO: 20.00 Orgelbespeling-**
Van U wil ik zingen. 21.00
bijbel open. 21.20 Adagio. 22-^
23.00 3xM - wereldwijd.
~5(Tanwb - occasions - alle merfil
Spinveld 37 - Breda - Tel. 076-223166
DE STEM
Kantoren te Breda/Bergen op Zoom/Etten-Leur/Goes/ Hulst/Oosterhout/ Roosendaal/Terneuzen/ Vlissingen
Abonnementsprijzen, etc. op pag. 2.
itool, nieuwsfeitenbeschou-
e: Schaken voor beginners,
voor slechthorenden.
iran behang, korte Neder-1
peelfilm van Martin Lage-]
ir en de mens. Afl.: De laat-1
«elding, programma over]
>ort 1
hoek, kijkers zelf aan het]
jbriek.
Populair wetenschappelijk
ma.
wekelijks kunstmagazine.
-aat.
K»rt2.
dientrekking.
liek, internationaal politieke
;ie. Vanavond: Tsjaad.
uten bedenktijd.
oten en de Bie, Gemma]
;on in gesprek met de grond-
an het Eurosimplisme,
ïagnetische puls, over nu-1
ernietigingtechniek.
ictualiteiten vanuit Binnen-
A'dam.
I.
I voor slechthorenden.
14.10 Journaal.
14.45 Dankeschön.
15.00 Tatsachen.
15.30 Variëte, Variëte,]
kunstjesporgramma
presenteerd door Lou van
Burg.
17.00 Journaal.
17.02 Die Sport-Reportage.
18.00 Tagebuch.
18.15 Lou Grant, dagbla
dredactie-serie.
18.58 ZDF-1HR Por-
gramm.
19.00 Journaal.
19.10 Bonner Perspekti-
ven.
19.30 Querschnitte, waar-1
om loopt de mens hard?
20.15 Das Traumschilf,
Duitse tv-serie.
21.15 Journaal/Sport.
21.30 Menschenkinder, ra
re huizen in diverse lan-1
den.
22.00 Hinter der Ziegel-1
mauer, Hongaars tv-spel.
23.00 Spielweise, Experi-
mente-Improvisationen-S
pielereien.
23.45 Journaal.
17.00 Hochzeit auf Inunen-
hof, Duitse speelfilm uit I
1956 van Volker von col-1
lande.
18.30 Turnier der Schach-
grossmeister 1980/1981.
19.00 Reise in Amerika-
Highway 40 West., vierde-1
lige documentaire van
Hartmut Bitomsky, deel 1.
19.45 So zartlich war Su-
leyken, naar der Masuri-|
schen Geschichten van
Siegfried Lenz.
19.45 Journal 3, regionaal
nieuws.
20.00 Journaal/Weerbe
richt.
20.15 Das Haus in der Pus-
sta, documentaire
21.30 Lauter nette Leute,
beeldverhalen van
Hongaarse tekenaar Lajosj
Remenyik.
21.45 Kölner Treff, geva-1
riëerd informatief live-1
programma.
23.15 Laatste Nieuws.
In een aantal steden in
West-Europa is dit weekend
geprotesteerd tegen de si
tuatie in Polen. In Amster
dam gingen zaterdag ruim
3000 mensen de straat op.
Een bestuurder van Solida
riteit, die in ons land ver
blijft, zei dat in Polen op dit
moment een ondergrondse
beweging wordt opgezet.
Aan de demonstratie deed
ook een aantal politieke par
tijen mee. In Den Haag gin
gen demonstreerden enkele
honderden mensen. In Bern
en Hamburg kwamen vele
duizenden mensen bijeen.
Deelname van Polen aan
de wereldkampioenschap
pen hockey, die vanaf 29 de
cember in de Indiase stad
Bombay gehouden worden,
is uitermate twijfelachtig
geworden. De internationale
hockeybond wees België gis
teren aan als vervanger van
Polen. Na een Belgische wei
gering werd het besluit weer
teruggedraaid. De voorzitter
van de voetbalfederatie, de
Fifa, de Braziliaan Havelan-
ge heeft gisteren gezegd al
les in het werk te willen stel
len om het Poolse elftal hoe
dan ook voor volgende zo
mer naar wereldkampioen
schappen in Spanje te halen.
Acht Poolse ski-lopers, die
in Da vos aan een wedstrijd
deelnamen, werden gisteren
teruggeroepen door hun re
gering.
Leden van een comité dat
zich „Solidarnoéc overal"
noemt hebben gisteren alle
ruiten ingegooid van het
Russische verkeersbureau in
Amsterdam. „De huidige on
derdrukking in Polen"
wordt niet getolereerd, aldus
het comité in een verklaring
aan het ANP.
Een Poolse zendamateur
uit Katowice, die sinds ver
leden zondag regelmatig
contact had met een collega
Losse nummers 0,75
uit Amsterdam, is zaterdag
gearresteerd. Dat meldde de
Amsterdamse zender, die
dat bericht heeft opgevan
gen van een Poolse priester,
die de man onderdak ver
schafte.
De vakantie, die 90 Poolse
kinderen zouden doorbren
gen in Nederlandse gezinnen
is afgelast. De kinderen had
den zaterdag op Schiphol
moeten aankomen voor een
verblijf van een maand in
ons land.
i DE Poolse ambassadeur
in de Verenigde Staten, Ro-
muald Spasowski, heeft gis
teren politiek asiel aange
vraagd in dat land. Dat
maakte zijn Amerikaanse
collega Haig gisteren in een
tv-interview bekend. Presi
dent Reagan heeft persoon
lijk om spoed gevraagd bij
de asiel-aanvraag.
ACTIES GRIMMIGER
Van ome redactie buitenland
WARSCHAU/ MOSKOU - Stakings- en be
zettingsacties in enkele industriële centra en
een min of meer normale toestand in de rest
van het land.
Organisator en chauffeur Wim Woudenberg laat, na
aankomst, de tranen de vrije loop.
Van een onzer verslaggevers
BERGH AUTOWEG - „Naargeestig, angstig en
indrukwekkend. Blij dat we thuis zijn".
rellen gezien, geen echte
gevechten. Er werd soms
wel hard ingeslagen op
mensen."
Chauffeurs die zater
dag al terugkeerden zei
den dat ze gehoord had
den dat in het zuiden in
Katowice zeker tien
mijnwerkers doodge
knuppeld waren. Ze had
den ook verhalen opge
vangen over schietpartij
en, waarbij in ieder geval
meer mensen het leven
hadden gelaten, dan offi
cieel is toegegeven. Deze
verhalen konden gisteren
nergens worden beves
tigd.
De chauffeurs gingen
gisteren in Utrecht uit el
kaar, na daar eerst bijeen
te zijn geweest. Daar de
den zich soms emotionele
taferelen voor. Staatsse
cretaris Van der Doef
van Verkeer liet per tele
gram weten zeer ingeno
men te zijn met de goede
afloop van het transport.
Volgens hem had het Ne-
brand te steken konden derlandse wegvervoer
zich geen betere actie
kunnen voorstellen om te
laten zien waartoe het in
staat is.
De chauffeurs komen
morgen weer in Utrecht
bijeen. Dan zal er een
feest worden gegeven
voor iedereen die aan het
konvooi heeft meege
werkt.
Deze opmerkingen wa
ren gisteren gemeengoed
onder de ruim honderd
chauffeurs, die na een
week terugkeerden van
hun voedselexpeditie
naar Polen.
Gisteren keerden de
laatste chauffeurs terug
in Nederland. Bij de
grenspost Bergh Auto
weg werden ze opge
wacht door enkele hon
derden belangstellenden,
veel minder dan een
week geleden toen de ko-
lonne van 130 vrachtau
to's naar Polen vertrok.
„Het was een waanzinni
ge zenuwslopende week",
oordeelde Wim Wouden
berg, de zegsman van de
chauffeursclub Holland
Duck Club. „Bij onze
aankomst in Polen wer
den we naar Poznan ge
loodst. Daar zouden we
alles moeten lossen om
vervolgens rechtsom-
keerd te maken", zegt
Woudenberg. Alleen door
te dreigen de goederen in
brand te steken konden
de chauffeurs hun aan
vankelijke plan, ver
spreiding door heel Po
len, doorzetten. Een
chauffeur, die op die ma
nier in Warschau kwam
zei: „Er was voor ons
geen enkele vrijheid van
handelen. Overal waren
tanks en militairen op
straat. We hebben alleen
Wadd(e)'nbaby
KINDER
Kunstschaatsen
Malen 28-35.
Kunstschaatsen
Sn«7p50
KINDER
jjshockeyschaatsen
Maten 2B-33 35
IJshockeyschaatsen
Dat is het beeld van de
situatie in Polen op dit
moment.
In het hele land zouden
zeker nog 200 fabrieken
bezet zijn.
Met name in het zuiden,
rond de kolenmijnen in Sile-
zië en in het industriebekken
van Katowice, verzetten ar
beiders zich hevig tegen het
optreden van militairen.
Ook in de werven van
Gdansk, Gdynia en Szczecin
is de sfeer gespannen en vij
andig.
De primaat Glemp heeft
de Polen gisteren opgeroe
pen tot rust. Het Russische
persbureau Tass meldde gis
teren dat in Silezië 1300
mijnwerkers ondergronds
opgesloten zitten. Een uit
gang van de mijn is door hun
opgeblazen en ze dreigen een
tweede uitgang eveneens te
blokkeren. Tass citeerde een
mededeling van het Poolse
ministerie van binnenlandse
zaken.
Volgens verschillende
bronnen is er ook een groot
scheepse staking bezig in het
gebied rond Katowice, waar
verleden week bij botsingen
tenminste zeven doden wa
ren gevallen. Uit geestelijke
kringen is vernomen dat in
de afgelopen week zeker 200
mensen gedood zijn en rond
de 1000 gewond bij botsingen
tussen stakers en militairen.
Dat aantal is gebaseerd op
kerkelijke begrafenissen in
Polen in de laatste dagen.
Onder de slachtoffers zou
den ook enkele prominenten
binnen Solidariteit zijn.
In het noorden en met na
me rond de werven in
Gdansk en Szczecin is de si
tuatie ook verscherpt. Vol
gens onbevestigde bronnen
dreigt het personeel in de
laatste stad de werf in de
lucht te laten vliegen als de
veiligheidstroepen niet te
ruggetrokken worden. Een
zelfde confrontatie wordt
ook gemeld uit de stad Gor-
zow in het westen, waar een
chemische fabriek bezet
wordt gehouden. Ook hier
dreigen stakers het hele be
drijf scomplex de lucht in te
laten vliegen. De autoritei
ten hebben voor de werven
in het noorden een werkver
bod afgekondigd tot volgen
de week.
In Szczecin zouden
15.000 militairen zijn ingezet
om een staalfabriek draai
end te houden. In verschil
lende delen van het land
zouden ook steeds meer sol
daten weigeren nog langer
acties te ondernemen tegen
stakers.
Zie ook pagina 3
Poolse militairen houden
een demonstratie in War
schau staande. De foto werd
door leden van Solidariteit
Polen uitgesmokkeld.
Van onze redactie binnenland
LEEUWARDEN - Mist en het feit dat de Waddenzee
nog niet gemeentelijk is ingedeeld, zijn er de oorzaak
van dat de ouders van Tjitske Bos uit Formerum op
Terschelling naar het ministerie van Binnenlandse
Zaken in Den Haag moeten om daar de geboorte van
hun dochtertje aan te geven.
De moeder van Tjitske moest met spoed naar het
ziekenhuis in Harlingen, maar de helikopter van de
vliegbasis Leeuwarden kon vanwege de mist niet
naar Terschelling. Daarop werd de vrouw met de
veerboot Midsland naar Harlingen vervoerd. Het kind
werd echter op de Waddenzee geboren. „Als ik had
geweten dat we deze ellende de ouders zouden aan
doen, dan had ik in de geboorteakte gezet dat het kind
in Harlingen was geboren", aldus de arts die me
vrouw Bos op de veerboot heeft geholpen.
Van onze redactie buitenland
JERUZALEM/ WAS
HINGTON - Israel heeft
gisteren zijn samenwer
king met de Verenigde
Staten opgezegd.
In een ongemeen felle
aanval van de Israëlische
premier Begin heeft deze
Amerika ervan beschuldigd
zijn land te behandelen als
een „bananenrepubliek en
zijn bewoners als veertien
jarige kinderen".
Deze uitlatingen beteke
nen een crisis in de Ameri-
kaans-Israelische betrek
kingen die zijn weerga nog
niet heeft gehad. In Amerika
reageerde de minister van
buitenlandse zaken Haig
zeer mild op de beschuldi
gingen. „Meningsverschillen
komen ook tussen goede
vrienden voor", zei hij.
Israel kwam tot zijn uiter
mate harde opstelling, nadat
Washington verleden week
de samenwerking opschortte
uit protest tegen de Israëli
sche annexatie van de Go-
lan-hoogte. De Israëlische
minister van Defensie Sja-
ron had zaterdag al gezegd
dat Amerika de defensiebe-
langen van Israel aantast
door zijn opstelling in het
Midden-Oosten. De VS had
den verleden week in de Vei
ligheidsraad van de VN een
resolutie gesteund, die de
annexatie van de Golan-
hoogte veroordeelde. Daarop
volgde het opschorten van
het drie weken geleden aan
gegane defensie-pact met Is
rael door Washington.
De Amerikaanse sancties
tegen Israel zijn instem
mend begroet door de Egyp
tische president Moebarak.
De landen van de Arabische
Liga zullen komendweekend
bijeen komen om de situatie
in de regio te bespreken. De
Franse president Mitterrand
overweegt zijn bezoek aan
Israel in februari af te zeg
gen.
Van een onzer verslaggevers
OOSTERHOUT/ GDANSK - „Gdansk is zo goed als afgeslo
ten van de buitenwereld."
Dat weet Leo Ligthart, medewerker van het Oosterhoutse
tehuis Lievenshove te melden nadat hij gisterochtend terug
keerde van een voedseltransport naar de Poolse havenstad.
„We zijn waarschijnlijk de enigen die in Gdansk voedsel
af hebben kunnen leveren," vertelt Leo. Chauffeurs van het
grote voedseltransport, die aanvankelijk ook naar Gdansk
zouden rijden, kwamen Gdansk niet in. Leo bereikte echter
zonder veel moeite de Poolse havenstad. „Maar dat komt
waarschijnlijk omdat we 's nachts, tijdens spertijd, zijn
doorgereden."
De sfeer in Gdansk was erg grimmig. Leo: „De angst voor
een inval overheerst. De electriciteit valt regelmatig uit.
„Om ons bang te maken", zeggen de mensen."
Een voorbeeld van de gespannen situatie, ook bij de mili
tairen: „In de wagen was een damesschoen blijven liggen.
Toen deze ter controle werd opengemaakt viel de schoen er
uit. De soldaat begon meteen te schreeuwen waar de vrouw
was. Hij dacht dat we een vluchteling meesmokkelden. Of
iemand het, bij 30 graden onder nul, ook maar een half uur
op het dak van een vrachtwagen uithoudt."
(ADVERTENTIE)
QAGBIAD VOOR .'l ilDWbST NEDERLAND
(ADVERTENTIES)
Lage Ham Dongen tel. 01623-13645
op onze gehele wintercollectie;
van de bekende merken: HAUBER, MAMUT en WILKEN
Tel: 076-136026
Verzilverde kandelaar
klassiek model.
Nu als premie-kado voor Stem-
abonnees die een nieuwe
abonnee aanmelden.
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aanmelden en uw welverdiende
premie bezen
NIEUWE ABONNEE
Naam en voorletters
Adres
Postcode Woonplaats
Betaling 53,35/kwartaal 17,89/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z N KRANT EERST
14 DAGEN GRATIS
Aangemeld door
Naam
Adres
Postcode/Woonplaats
Keuzegeschenk aankruisen s v p
Scheurkalender 1982 Knijpkat Hobby mesje Parker Jotter
4-delige set wandbordjes bloemen/vogels Huis-, tuin- <S
keukenboek. Kandelaar
Deze bon in open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar;
De Stem, antwoordnr. 112, 4800 VB Breda. Bellen kan ook: 076-236911.
DFSTEM SOCrU
HOEWEL de nationale
biljarttop sinds enkele jaren
bijzonder breed is, waardoor
het uiterst moeilijk is om een
kampioenschap te veroveren,
is Christ van der Smissen er in
geslaagd in enkele weken tijd
twee titels in de wacht te
slepen. Na het bandstoten in
Sluis triomfeerde hij gisteren
op de enerverende slotdag in
Wijchen ook in het 71/2. De
titelstrijd leverde overigens
een compleet Westbrabants
succes op, want
titelverdediger Jan Arnouts
legde met veruit het hoogste
gemiddelde beslag op de
tweede plaats.
DE overwinning, die het
Nederlandse schaatsteam dit
weekeinde in Groningen op de
Noren behaalde, kon niet
verhullen dat de Oranje
klanten er niet zo gunstig
voorstaan voor de
internationale
kampioenschappen. Oranje
moest in alle vier de
individuele klassementen een
Noor laten voorgaan. Ronduit
een tegenvaller was het feit
dat Hilbert van der Duim onder
moest doen voor de Noorse
coming-man Rolf Falk-
Larssen. Bij de dames was
alleen Ria Visser, die een
nationaal record op de vijf
kilometer reed, in staat Björn
Eva Jensen behoorlijk partij te
geven. Bij de sprinters bleek
dat de Nederlanders nog lang
niet op het niveau van Frode
Rönning zitten.
KORT voor het vertrek van de
Nederlandse hockeyploeg
naar de strijd om de
wereldbeker in Bombay is
bondscoach Wim van Heumen
met grote tegenslag
geconfronteerd geworden.
Doelman Hermans (eerste
keus) raakte dusdanig
geblesseerd, dat een
vervanger voor hem moest
worden aangewezen.
ER bestaat een kans, dat er
een rijkssubsidie-regeling
komt voor het verbouwen van
grote leegstaande panden tot
wooneenheden voor jongeren.
Staatssecretaris Langedijk-de
Jong maakt dit weekeinde
bekend, dat het ministerie de
mogelijkheden daartoe
momenteel bestudeert.
