<LAAR
Bezorgdheid
om inlijving
Golan-hoogte
Enorme vertragingen doorslecht weer
Poolse voorlopig
op vrije voeten
Poolse leger maakt bedrijfsbezettingen ongedaan
Plan voor banen
met steungeld
Schadeclaim van driehonderd miljoen
Politieke jongeren
vast in Polen
„de 4in1 krant
VANDAAG
IDenUyl gebruikt
vakbeweging
|als grabbelton
Dales kondigt aan:
Als Schelde ketelbouw kwijtraakt:
Merijntje
DE STEM
Wim Koek
heefteen
nieuw jasje
Politie smoort
protest tegen
Zuid-Afrika
Nieuw kabinet
in België
Schapendonk
voor miljoen
mar België?
Hilversum loopt
niet warm voor
Radio Delta
slboek,
iezen.
of
snel bij u
>fd hebt
swoon's
ele plus-
wat Aspa
eer
/ooru
«verschillen
dit stadium
kkelingen
anifesteren'.
i nog kleine
i voordoen'.
onverhoopt iets -
waardevols
verloren?
te koop!
\Dienstenbonden:
^Raöio "ïjeurs
bon
v ^^dubuicin BONT
WARSCHAU/BONN/WASHINGTON - Ge
spannen, maar voorzichtig wacht de wereld af
hoe de situatie in Polen zich ontwikkelt.
Nederland
Kohl vraagt
vrijlating
twee van Breda
DINSDAG
1SDECEMBER 1981
VAN ZEELAND
BINNEN-
BUITENLAND
kantoorpraktijk
A
l <>al dat dan even weten
3 een Kleintje m De Stem
in een goede kans dat de eerlijke
vinder éen van de vele
•nduizenden Stem lezers is.
regeimatig onze Kleintjes -
Gevonden-Verloren naspeurt C
DE STEM
xoCbTS^.
IKantoren te Breda/Bergen op Zoom/Etten-Leur/Goes/ Hulst/Oosterhout/Roosendaal/Terneuzen/Vlissingen
i Abonnementsprijzen, etc. op pag. 2.
Losse nummers 0,75
5IRE in samenwerking met cipt
are Taal bevorderen gj™
Van een onzer verslaggevers
hoorn/den haag/
BREDA - De 36-jarige
Poolse Theresa Budzyns-
ka, die een nieuwe ver
blijfsvergunning voor
ons land had aange
vraagd in verband met
baar voorgenomen hu
welijk met de Prinsen-
beekse leraar L. Graan
akker, is gistermorgen op
vrije voeten gesteld.
Dat gebeurde in het
kader van een maatregel
van staatssecretaris
Scheltema (Justitie). De
ze heeft gistermorgen be
sloten alle beslissingen
over aanvragen van Po
len voor een verblijfsver
gunning of politiek asiel
voor onbepaalde tijd op
te schorten in verband
met de huidige situatie in
Polen. Het is niet bekend
hoe lang de beslissingen
worden opgeschort.
De staatssecretaris be
paalde dat Polen, die in
zogeheten 'vreemdelin
genbewaring' zaten in
afwachting van hun uit
zetting, op vrije voeten
moesten worden gesteld.
Dat laatste gold voor
twee Polen: Eén Pool, die
in de Bijlmerbajes in
Amsterdam zat en The-'
resa Budzynska, die in
het politiebureau van
Hoorn zat.
Ze was daar naar toe
overgebracht nadat ze
afgelopen woensdag in
Prinsenbeek na haar on
dertrouw met Graanak
ker op verzoek van de
politie in Hoorn was aan
gehouden. Zoals gemeld
heeft ze daarna donder
dag als wanhoopsdaad in
het politiebureau in Ter-
heijden een aantal slaap
pillen ingenomen. Vrij
dagmorgen is ze, na in
het Ignatius-ziekenhuis
in Breda uit haar coma te
zijn ontwaakt, toen naar
Hoorn overgebracht.
Vrijdagmiddag bepaalde
de president van de
rechtbank in Alkmaar in
kort geding, dat Theresa
Budzynska ons land
moest verlaten. Gister
morgen is ze op last van
staatssecretaris Schelte
ma op vrije voeten ge
steld.
(Door Rob Simons)
[JERUZALEM - Het plotselinge besluit van de Israeli-
Ische regering om de Golan-hoogvlakte bij Israël in te
■lijven heeft in het midden-Oosten felle reacties opge-
froepen:
inhoud van nummer 2:
ntmoet Cees Schapen-
izer analyseert Haarlem
;m van Hanegem over
ek Arie Haan interviewt
Taktisch bekeken van
el meer
uw tijdschriften-
f4,95 of neem een
er slechts 49,50
Stuur de bon in
k' (zonder postzegel)
i of bel nu 080-232203
Van onze
soc.-econ. redactie
UTRECHT - Den Uyl ge
bruikt de vakbeweging als
grabbelton. Hij komt niet
veel verder dan te graaien in
[tie lonen en uitkeringen. Een
«leid dat uitzicht biedt op
|berstel is er niet.
Dit zei voorzitter Freek
pomasson gisteren op het
Mecongres van de Dien
stenbonden FNV. Hij lever-
Je felle kritiek op het kabi
netsbeleid en op minister
Pen Uyl (Sociale Zaken en
werkgelegenheid).
Volgens Thomasson heeft
jfc politiek zich de afgelopen
Hereneenhalf jaar gedegra
deerd tot een beschamende
[Vertoning. „We hebben te
maken met grote problemen
fP sociaal-economisch ge-
maar vanuit Den Haag
pbben we niet veel te ver
wachten."
LThctmasson waarschuwde
politiek niet de lonen en
F Afkeringen aan te pak-
|™n' »Wij hebben de buik vol
I® fpmakzucht waarmee het
Pfment de ondernemers
e door ons betaalde bal toe-
peelt" Hij meende dat de
vinsten van de oliemaat-
.■T'appijen moeten worden
l'gePnkt, de kapitaalexport
rn banden moet worden
E en het zwarte geld-
Lu m°et worden aange-
JADVERTENTIE)
Syrië heeft gevraagd om
een spoedzitting van de Vei
ligheidsraad van de Vere
nigde Naties.
Egypte noemt het Israëli
sche besluit in strijd met de
akkoorden van Camp Davis
en een bedreiging van de
vreedzame coëxistentie.
Minister Van der Stoel
van Buitenlandse Zaken
„betreurt het besluit diep".
De inderhaast bijeenge
roepen kabinetszitting werd
ten huize van premier Begin
gehouden die 's ochtends uit
het Hadassah-ziekenhuis
was ontslagen waar hij we
gens een dijbeenbreuk twee'
weken werd verpleegd. De
regering-Begin besloot una
niem dat de Israëlische wet
ten, rechtspraak en het Is
raëlisch bestuur zonder uit
stel op de Golan-hoogvlakte
van kracht zullen zijn. Zit
tend in een rolstoel aan de
regeringstafel heeft Begin
het wetsontwerp over de an
nexatie van de Golan-hoog
vlakte enkele uren na het
kabinetsbesluit zelf in de
Knesset ingediend. Uit vrees
voor internationale druk op
Israël stelde de regering gis
teravond alles in het werk
om het wetsontwerp in re
cordtempo in drie lezingen
binnen 24 uur door de Knes
set aangenomen te krijgen.
Het parlement heeft gister
avond ook in derde lezing je
gezegd tegen de annexatie.
Van een onzer verslaggevers
BERGEN OP ZOOM -
„Zolang er maar niet ge
schoten wordt, maken wij
ons niet zo ongerust". Do
minee A. van der Stoel van
de gereformeerde gemeen
te uit Bergen op Zoom
blijft vrij nuchter onder de
wetenschap dat zijn doch
ter Anne-Lize voorlopig
Polen niet uit kan.
De 26-jarige voorzitter
van de JOVD-afdeling uit
Bergen op Zoom maakt
deel uit van een delegatie
van politieke jongerenor
ganisaties, die in het kader
van het cultureel akkoord
met Polen, vorige week
een bezoek bracht aan het
Oostblokland.
Tot gister
middag hoorde de familie
van der Stoel taal noch te
ken van haar dochter. Aan
het begin van de avond
kwam het bevrijdende be
richt dat de delegatie in
afwachting van het ver
trek naar Nederland was
ondergebracht in een hotel
in Warschau. „Ze moeten
er wel binnen blijven,
maar met een officiële de
legatie uit het buitenland
zullen ze wel voorzichtig
zijn", zo oppert de Bergse
predikant, die hoopt dat
zijn dochter morgen met
ene van de twee toestellen
uit Polen huiswaarts
keert. In het gezelschap
van Anne-Lize reizen on
der meer leden van CDJA,
jong-socialisten en PPR-
jongeren. Zij bezochten
Polen als buitenlandse
werkgroep van het politiek
jongerencontact en ont
moetten er vertegenwoor
digers van maatschappe
lijke organisaties.
Wereld wacht af
Van een onzer verslaggevers
BREDA - Midden- en
Noord-Nederland zijn
gisteren geteisterd door
het slechte weer. Als
gevolg van de daardoor
ontstane problemen
vooral in het treinver
keer kreeg zuid-Neder
land, waar het gister
middag hard dooide,
ook zijn deel in de moei
lijkheden. Het treinver
keer liep grote vertra
gingen op, met name als
gevolg van niet-wer-
kende wissels op be
langrijke verkeers
knooppunten. Tussen
Goes en Kruiningen
was gistermorgen hele
maal geen treinverkeer
mogelijk door een de
fecte bovenleiding. Ver
moedelijk heeft een
strooiwagen tegen een
ieidingmast gereden.
Gisteravond noemde
de NS de vertragingen
in de treinenloop rond
om Utrecht nog steeds
„een puinhoop". Door
extra controles van de
wissels op belangrijke
knooppunten probeert
de NS nu de overlast in
de komende weken zo
veel mogelijk te beper
ken.
De gladheid veroor
zaakte tijdens de och
tendspits op de Neder
landse wegen een file
van in totaal 160 kilo
meter
Van onze
parlementaire redactie
DEN HAAG - Staatssecreta
ris Dales (Sociale Zaken en
Werkgelegenheid) wil over
enkele maanden met concre
te voorstellen komen over
het gebruik van uitkerings-
gelden voor het scheppen
van banen. Daardoor zou het
aantal uitkeringstrekkers
teruglopen en worden uitke-
ringsgelden in produktieve
zin gebruikt, aldus gister
avond de bewindsvrouwe
voor de VARA-televisie.
De staatssecretaris heeft
thans een drietal projecten
op het oog voor het stimule
ren van de werkgelegenheid
met uitkeringsgelden. In de
eerste plaats het scheppen
van leerlingplaatsen voor
jeugdige werklozen. Elke
onderneming die jonge
werklozen in dienst neemt
krijgt kosten vergoed met
gelden uit de uitkering van
diegene, wiens uitkering de
ondernemer overbodig
maakt door hem als leerling
in dienst te nemen.
Een tweede plan van de
staatssecretaris is het finan
cieren van uitbreidingsplan
nen van ondernemingen met
uitkeringsgelden, tenminste
wanneer daarbij nieuwe ar
beidsplaatsen geschapen
worden.
Een derde project is het
subsidiëren van deeltijdba
nen door een toeslag te ge
ven op de salarissen van die
genen, die bereid zijn een
deeltijdbaan en dus inko
mensachteruitgang te aan
vaarden en daardoor plaats
te maken voor werklozen.
(ADVERTENTIE)
q/ fiïtlMMHEIIER
MICROFOONS
HOOFDTELEFOONS
DRAADLOZE
HOOFDTELEFOONS
KARNEMELKSTRAAT 10
BREDA
TELEFOON 076-133772
Aan: ELF
Antwoordnummer 700
6500 WC Nijmegen
Ik wil een abonnement
Elf voor 49,50 per jaar-
m
s
code
ts
MferijtnhüisVermeulen
,ere genreen.niet duurder
1STQarlrt8tr. 17-19 Breda-centrum
Poolse op
vhje(rs)voeten
t&msa
Van een onzer verslaggevers
VLISSINGEN - Wanneer de
Koninklijke Maatschappij
De Schelde in Vlissingen na
1986 gedwongen wordt haar
afdeling ketelbouw te slui
ten omdat de grote ketel
bouw in Hengelo wordt ge
concentreerd en voor de ke
telbouw niets in de plaats
krijgt, ligt het in de lijn der
verwachting dat De Schelde
bij het Rijk een schadeclaim
van tenminste driehonderd
miljoen zal indienen.
Dat zei ir. J. van Loosen,
technisch directeur van De
Schelde gisteren op een
persbijeenkomst in Vlissin
gen. De ketel- en apparaten
bouw bij de KMS geeft op
het ogenblik 630 man werk.
Globaal neemt deze afdeling
een kwart van de totale
jaaromzet van de KMS (zes-
honder miljoen) voor haar
rekening. De directie van de
Schelde blijft erbij, dat op
dit moment geen beslissing
moet worden genomen over
de concentratie van de cen
trale ketelbouw na 1986, een
standpunt, dat overeenkomt
met dat van de vaste com
missie voor Economische
Zaken van de Tweede Ka
mer. Donderdag aanstaande
zal de Kamer zich uitspre
ken over de herstructure
ringsplannen van minister
Terlouw voor de centrale
ketelbouw in Nederland.
Naar het zich laat aanzien
kan de bewindsman op grote
weerstand uit de Kamer re
kenen.
Directeur Van Loosen:
„Onze bereidheid om na 1986
mee te werken aan de door
minister Terlouw gewenste
concentratie van de grote
ketelbouw in Hengelo hangt
in sterke mate af van de ver
nieuwingen die wij bij De
Schelde kunnen bewerkstel
ligen. Het is echter zeer
moeilijk om vooruit te lopen
op een toekomstige markt
waarover je slechts vermoe
dens hebt. Het kan een berg
zijn, maar net zo goed ook
een molshoop. Bovendien is
het geen prettig idee om te
werken met de hete adem
van het verlies van onze ke
telbouw in 1986 in je nek".
Het commentaar van ir.
J.J. Broodman, bedrijfsdi
recteur ketel- en apparaten
bouw bij De Schelde, is kort
en krachtig. „Minister Ter
louw zit er helemaal naast.
Hij weet niet waarover hij
praat als hij zegt dat bij De
Schelde genoeg mogelijkhe
den liggen om het verlies bij
de ketelbouw op te vangen.
Als wij opheffingsuitver
koop van onze ketelbouw
houden kost vervangende
werkgelegenheid honderden
miljoenen guldens. Op het
ogenblik werkt de Schelde in
de ketelsector goedkoper
dan Stork Hengelo. Het is
veel beter, ook voor Stork,
dat de ketelbouw in Vlissin
gen wordt geconcentreerd.
Stork krijgt kan even' goed
van de opdrachten die zij
van ons krijgen blijven
draaien."
Van onze redactie buitenland
Het westen keurt algemeen het inzetten van het leger
om Solidariteit monddood te maken af, maar wil geen
uitspraken doen, die de toestand in Polen verergeren.
Er wordt op aangedrongen de bereikte hervormingen
niet ongedaan te maken.
Het oostblok beschouwt het
uitroepen van de noodtoe
stand in Polen al evenzeer
als een interne aangelegen
heid, maar staat er positief
tegenover.
Ondertussen is Polen na
genoeg afgesloten van de
rest van de wereld. Tele
foonverkeer is onmogelijk.
De telexverbindingen, ook
van de persbureaus zijn af
gesloten. De enige informa
tie komt van toevallig opge
vangen radio-uitzendingen.
Die informatie duidt er op,
dat de militaire raad in Po
len met harde hand ingrijpt:
bezettingen van staalfabrie
ken worden door het leger
ongedaan gemaakt, leden
van Solidariteit, die pam
fletten met stakingsoproe-
pen verspreiden worden op
gepakt. Er zouden 3000 vak
bondsleiders zijn gearres
teerd. Solidariteits-voorzit-
ter Lech Walesa zou in een
hotel zijn geïnterneerd.
De indruk bestaat, dat aan
de stakingsoproep van over
gebleven Solidariteit-leiders
niet algemeen gehoor is ge
geven. Sommige bedrijven
zijn bezet, maar van een al
gemene staking is geen spra
ke. „Het Poolse volk is ont
redderd en bang", aldus uit
spraken van Polen, die op
het laatste moment nog naar
het westen zijn gereisd.
De Russische televisie
heeft gezegd, dat de noodtoe
stand de eerste stap is op de
weg „om het drijven van an
ti-socialistische krachten
een halt toe te roepen."
De NAVO ziet (nog) geen
aanleiding een standpunt in
te nemen. „Wij hebben de
verzekering gekregen, dat de
in Polen bereikte hervor
mingen niet zullen worden
terug gedraaid", aldus secre
taris-generaal Luns. De NA
VO is niet in verhoogde pa
raatheid gebracht.
Helmut Schmidt heeft „al
le landen" opgeroepen zich
niet te bemoeien met de gang
van zaken in Polen.
FNV en CNV hebben gis
teren tijdens een demonstra
tieve bijeenkomst in Am
sterdam de noodtoestand in
Polen veroordeeld. Mient-
Jan Faber van het IKV
noemde de ontwikkelingen
in Polen teleurstellend: de
vredesbeweging beschouwt
het inzetten van het leger als
een klap in het gezicht. Pax
Christi protesteert tegen het
gevangen zetten van vak
bondsleiders.
Minister Terlouw heeft in
de Kamer gezegd, dat juist
nu het Poolse volk alle steun
nodig heeft: de handelska
nalen moeten open blijven.
Het konvooi Nederlandse
vrachtwagens is inmiddels
zonder problemen de grens
met Polen gepasseerd.
(Meer over Polen op
pagina 5)
BONN - Fractieleider Kohl
van de CDU-fractie in de
Duitse bondsdag vindt, dat
Nederland moet overwegen
om de twee Duitse oorlogs
misdadigers die nog in Bre
da gevangen zitten vrij te la
ten. Hij heeft dit gezegd te
gen de Nederlandse parle
mentaire delegatie, die mo
menteel in Bonn is. Delega
tieleider Scholten (CDA)
toonde zich in een persoon
lijke reactie voorstander van
vrijlating.
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST NEDERLAND
tv
Het nieuwe premie-kado voor
Stem-abonees die een
nieuwe abonee aanmelden
Een super-dikke
scheurkalender met 365
afleveringen van bijzondere
berichten Samengesteld uit
I2l jaargangen van De Stem
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aanmelden en uw welverdiende
premie kiezen
?fïl?!iPWE'jÖêBÉ'ïfcE v iHBRBI - 1H85
Naam en voorletters
Adres
Postcode/Woonplaats
Betaling 53,35/kwartdal J 17,89/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z N KRANT EERST
14 DAGEN GRATIS
Aangemeld door
Naam
Adres
Postcode/Woonplaats
Keuzegeschenk aankruisen svp
Scheurkalender 1982 Knijpkat Hobbymesje Parker lot ter
4-delige set wandbordjes bloemen/vogels
Deze bon in open enveloppe, zonder postzegel, sturen naar:
De Stem, antwoordnr. 112, 4800 VB Breda. Bellen kan ook: 076-236911.
Wim Koek, een van de
weinige werknemers in
ons land die wordt
betaald om tijdens
kantoor-uren Even Uit Te
Blazen, is in een nieuw
jasje gestoken. Pagina
Twee heeft een grote
opknap-beurt gekregen.
De pagina ziet er anders
uit en er staan ook
nieuwe zaken op.
Zo staat er voortaan
rechts bovenaan een
rubriek die Mensen heet.
Vandaag met prinses
Diana, premier Begin en
Nobelprijswinnaar
Sacharov. En, voor zijn
fans misschien wel de
leukste verrassing,
fotograaf Johan van Gurp
heeft de meer dan zes
jaar oude foto van Wim
vervangen door een
nieuw portret. Snel even
kijken dus.
Een groep van 75
demonstranten probeerde in
Goes het optreden van een
blank Zuid-Afrikaans
jeugdkoor te verhinderen. De
demonstratie werd niet op
prijs gesteld. Met hardhandig
optreden lukte het de politie
de demonstranten uit de zaal
te verwijderen. De
ordehandhavers kregen
daarvoor een applaus van het
publiek.
Formateur Martens is erin
geslaagd de Belgische
Liberalen en zijn eigen
Christen-democraten tot
elkaar te brengen. Deze week
presenteert hij de nieuwe
ploeg, de vijfde in zijn politieke
loopbaan.
MVV-spits Cees Schapendonk
gaat naar alle
waarschijnlijkheid spoedig
voetballen voor het Belgische
Standard Luik. De club is
bereid een miljoen gulden
voor hem neer te tellen. MVV
kan dat geld erg goed
gebruiken, want de financiële
positie van de club is weinig
rooskleurig.
De plannen om tot een
gezamenlijke Belgisch-
Nederlandse zender te komen
worden door de omroepen in
Hilversum niet van harte
gesteund. Ze voelen veel meer
voor een Hilversum 5 en
vragen zich af of er wel
behoefte is aan de Belgisch-
Nederlandse onderneming
Radio Delta.