Unieke volkshogeschool in gevaar door subsidiestop Nederlandse school bij Parijs NEDERLAND DE K0NINGI KUNT GEWfl MET HAAR I DONDERDAG 23 APRIL 1981 EXTRA v.s. [eet dat de vorstin in de bi iet zien. Ze is blind. Om h en, krijst ze met een hoog as nos reina". G< ÉÉA (Van onze correspondent Jan Drummen) PARIJS - Op een open plek in de uitgesterkte bos sen Chevreuse, minder dan jen uur ten zuidwesten ran Parijs, ligt het kasteel ran Méridon. Het is de ze tel van de enige Neder landse volkshogeschool in liet buitenland. Sedert meer dan dertig jaren organiseert Méridon cursussen van een tot twee weken door jongeren en volwassenen, voor groe pen, scholen, organisatie ïn verenigingen. Het doel is deze groepen (en indivi duen) het hedendaagse Frankrijk beter te laten kennen door „het zoeken van confrontatie met een andere cultuur en maat schappelijke structuur". Verder: Inzicht verwerven in maatschappijke ver houdingen en daarin stel ling te leren nemen. En tenslotte - zoals een be knopte catalogus zegt - het samen beleven van nieuwe situaties, het uitwisselen van ervaringen en indeeën. Daartoe komen het hele iaar door deze groepen (het kasteel beschikt over vijftig slaapplaatsen) naar het dal van Chevreuse. Het zijn bijna uitsluitend Nederlandse groepen, die - uiteraard om dat de hogeschool in Frank rijk gelegen is - in de eerste plaats in de gelegenheid ge steld worden Frankrijk, zijn cultuur en zijn problemen be ter te leren kennen. Actieve methode De thema's zijn van de meest uiteenlopende aard, worden in verregaande mate door de cursisten zelf gekozen, geven aanleiding tot discus sies en debatten en blijken de deelnemers in hoge mate te bevredigen. Het bewijs daar voor wordt geleverd door de „recidivisten", die herhaalde lijk naar het Chateau de Mé ridon terugkomen. De instelling is aangesloten bij de Vereniging van Volks hogeschool en werkt met een Frans-Nederlandse staf van veertien vaste medewerkers en een aantal vrijwilligers en stagières. Deze begeleiden de cursisten, verlenen hun me dewerking bij het organise ren en uitvoeren van de pro gramma's. De cursisten ne men zelf volgens de zoge naamde actieve methode de cursussen op zich en het ge heel van de stage kenmerkt zich door een verregaande „democratische" samenwer king en uitwisseling tussen cursisten en staf. Daarnaast worden contacten georgani seerd met Franse vakorgani saties, scholen, politieke groe peringen, er worden bezoeken gebracht aan fabrieken en be- drijven, aan culturele instel lingen, grotendeels in en rond Parijs. Jaarlijks nemen 1200 tot 1450 personen uit Neder land deel aan deze cursussen. Subsidie Tot 1970 werd grotendeels op basis van vrijwilligheid gewerkt, maar vanaf dat jaar is CRM bereid gevonden een subsidie te verlenen van ruim 750.000 gulden per jaar, het geen zeventig procent van de kosten dekte. De resterende dertig procent kwamen uit bijdragen van de cursisten zelf: 40 gulden voor jongeren en 55 gulden voor volwasse nen per dag. De staatssecreta ris van CRM heeft nu krach tens een beslissing van sep tember 1980 deze subsidie met ingang van 1982 ingetrokken uit zuinigheidsoverwegingen. Dat betekent dat de enige Ne derlandse volkshogeschool in het buitenland haar activitei ten na 33 jaar zal moeten beëindigen, tenzij het perso neel bereid is tegen minder dan de helft van het mini mumloon te werken. Deze plotselinge totale intrekking van de subsidie heeft Méridon uiteraard verbijsterd. Met name de bewering dat „het cursuspakket van Volkshoge school Méridon de afgelopen jaren van geringe omvang is geweest", terwijl „de instel ling, met name door haar geo grafische positie, geen rol van betekenis kan vervullen in het CRM-beleid, dat zich on der meer kenmerkt door een hoge prioriteit voor achter standsgroepen". Ligging De Frans-Nederlandse Volkshogeschool Chateau de Méridon nabij Parijs. De enige in het buitenland, maar met de dood bedreigd- In een onderhoud dat het bestuur van Méridon in de cember met de staatssecreta ris van CRM had, gaf deze laatste toe, dat de instelling „tot nu toe volledig paste in de doelstellingen van het over heidsbeleid", terwijl „kwali teitsoverwegingen in haar be sluit geen rol hadden ge speeld". Volgens mevrouw Kraaijeveld-Wouters is de moeilijke financiële situatie de enige reden van het besluit. Het bestuur weerlegde de hierboven aangehaalde argu menten uit de brief van de staatssecretaris over de „ge ringe omvang van het cursus pakket" en de geografische ligging van Méridon waar door geen „achterstandsgrc* pen" aangetrokken zoudj kunnen worden. Méridoi wijst op dat juist voor dej groepen een confrontatie nu ïen andere cultuur van be lang is, omdat deze daar au ders vaak met een anderecu! tuur van belang is, omdat da ze daar anders vaak niet aai toekomen. Juist daari® wordt de geografische positi een positief punt gevonden. Na het onderhoud was overtuiging van het bestuü van de Frans-Nederland volkshogeschool zo mogeijj nog sterker dat de ministerie le beslissing „kant nog raakt", maar het bestuur wj, er eveneens van overtuigd^] de staatssecretaris niet van zins was op de genomen slissing terug te komen. Derhalve heeft Chateau i Méridon een beroepsprocedu.j re aangespannen bij de Raaj van State en de gebruikers groepen aangemoedigd deac.| ties voor het voortbestaan va; Méridon te blijven steutier. Politiek gezien vinden stuur en staf de CRM-be sing „een stap terug": Aant ene kant - zo heet het - werkj de Nederlandse regering rr,ei. aan de bouw van een verenig Europa, aan de andere k: worden door beslissingen deze ontmoetingen tussen Europese volkeren (anden dan op toeristische vlak) gengewerkt. Men hoopt nu dat, inditi inderdaad mocht blijken dat| de subsidie-intrekking vai CRM definitief is, anden bronnen aangeboord kunne worden. Mogelij k zouden d« in het ministerie van Buiten-1 landse Zaken, dat van Onder-| wijs en eventueel dat vai Landbouw (gezien de rol i Méridon speelt op landbouw-] gebied) te vinden zijn. In het bekende Engelse griezelverhaal „The Hound of the Baskervilies" komt de lijkschouwer tot de conclusie dat sir Charles Baskerville een natuurlijke dood is ge storven. De dokter die het li chaam onderzocht, stelde vast dat er „geen tekenen van geweld" waren. Hij vond echter wel dat het gezicht van zijn vriend zo verwron gen was dat hij het nauwe lijks herkende. De schrijver van het verhaal, Arthur Co- nan Doyle, van beroep arts, laat er geen twijfel over be staan dat Sir Charles zich letterlijk dood geschrokken is van de verschijning van de angstaanjagende hond. Een plotselinge en onver wachte dood komt helaas ook in het normale leven voor. Er is een beperkt aan tal manieren waarop een ogenschijnlijk gezond mens binnen enkele seconden kan sterven. De lichaamsorganen waar het in de meeste geval len om gaat, zijn hersenen en hart. Scheuren De hersenen kunnen uit geschakeld worden door een catastrofale bloeding als ge volg van het springen van een zwak bloedvat. Verder kan het hart op een aantal plaatsen scheuren, meestal als gevolg van een aangebo ren zwakke plek. Het is ook mogelijk dat het hart om on bekende redenen plotseling ophoudt met kloppen. In de meeste gevallen kun nen de doktoren de doods oorzaak zonder al te veel moeite achterhalen. Soms moet er echter wat speur werk aan te pas komen. Het kan ook voorkomen dat de plotselinge dood in het ge heel niet verklaard kan wor den. Een voorbeeld hiervan is de zogenaamde „wiege- dood". Een op de 1000 op het eerste gezicht volkomen ge zonde baby's sterven in hun eerste levensjaar. Over de oorzaak tast men nog steeds in het duister. Y aatvernauwing Meestal is het zo dat men sen die plotseling overlijden, al geruime tijd aan een hart ziekte lijden. De hartspier zelf kan beschadigd zijn door een stagnerende bloedtoe- voer als gevolg van vaatver- nauwing, een belangrijke klep kan niet meer goed functioneren, of de hartspier kan om duistere redenen te groot geworden zijn. Wat de doodsoorzaak ook is, meestal kan die worden achterhaald. Alleen als de doodsoorzaak een raadsel blijft, wordt er een lijkschouwing gehouden om vast te stellen dat er geen misdaad in het spel is. De be handelend geneesheer staat dus altijd onder een be paalde druk om de doodsoor zaak van zijn patiënt vast te stellen. Vaak kan er bij een na tuurlijke dood echter geen pasklare doodsoorzaak wor den gevonden en het gevaar bestaat dat een kleine, alle daagse afwijking als fataal wordt aangewezen, terwijl een minder voor de hand lig gende afwijking over het hoofd wordt gezien en, wat belangrijker is, dus ook bij andere patiënten niet behan deld wordt. Hartritme Een gebeurtenis die vaak aan een plotseling overlijden voorafgaat en die moeilijk vast te stellen en te achter halen valt vanwege zijn voorbijgaande aard, is een plotselinge ernstige versto ring van het hartritme. De meeste storingen in het ritme zijn niet ernstig. Als dat zo was, zouden er niet zo veel mensen rondlopen die klagen over hartkloppingen. Soms is het echter wel ern stig. Een zeer ernstige sto- Met gebruikmaking van ingewikkelde apparatuur proberen de cardiologen erachter te komen wat de oorzaken zijn van een hartinfarct of van plotselinge hartstilstand. ring die meestal tot hartstil stand leidt, is een onregel matige samentrekking van een bundel spiervezels als gevolg waarvan geen ge coördineerde samentrekking van de gehele spier meer tot stand kan komen (fibrilla- tie). Tijdens dit proces wordt er nauwelijks bloed gepompt door het hart en de voor naamste hartkamer siddert als een rietje in plaats van zich regelmatig en ritmisch samen te trekken. Maar al te vaak leidt deze fibrillatie tot een volledige hartstilstand. Soms kan dit worden voorspeld - fibrillatie treedt vaak binnen 48 uur na een hartaanval op - en adequaat worden behandeld, als de patiënt via de monitor nauwlettend in de gaten wordt gehouden. Het veel vuldig optreden van derge lijke storingen in het ritme is de belangrijkste reden dat hartpatiënten uit hun ver trouwde omgeving worden weggehaald en in het zieken huis worden opgenomen. In een recent nummer van het Engelse tijdschrift „Bri tish Heart Journal" vertelt de Londense cardioloog Mi chael Davies over de resulta ten van het onderzoek dat hij heeft gedaan onder patiën ten die plotseling om onbe kende reden gestorven zijn. Indien mogelijk had hij ook de cardiogrammen bekeken. In alle gevallen functioneer den de harten volkomen nor maal. Pas na nauwkeurig onder zoek werden bij een aantal van hen gebreken vastge steld aan het elektrische ge- leidesysteem van het hart. Twee Amerikaanse dokto ren hebben onlangs nieuw bewijs aangedragen om an dere gevallen van plotseling overlijden te verklaren. Dr. Marilyn Cebelin en Charles Hirsch zeggen dat 15 van hun patiënten plotseling zonder duidelijke oorzaak zijn over leden. Alle 15 stonden bloot aan grote spanningen, microscopisch onderzo van hun hart toonde aan ia| er stukjes dood weefsel vai de hartspier tussen normaal weefsel zaten. Dat verschijn sel ziet men niet bij een acutJ hartaanval en de theorie vai beide doktoren is dan ook da j dit wordt veroorzaakt do een plotselinge afscheid van adrenaline, het zo naamde „vecht"- „vlucht"-hormoon uit del nieren dat ons voorbereid) op lichamelijke activiteit door de polsslag op te voereaJ het bloed gelijkmatig te ve:| delen over de vitale chaamsdelen en de oogpupij te vergroten. Het is al geruime tijd kend dat grote dosis adrenaline, weefselafstei] ving van de hartspier (neon se) kan veroorzaken. De nieuwe theorie is deze necrose veroorzaai wordt door de eigen adrenij line-produktie van het chaam die op gang wordti bracht door spanning®] Maar deze necrose zou1 een gezond mens geen fat afloop hoeven te hebben, theorie is nu dat de aan de spier het elektrisct geleidesysteem van het in de war gooit, bijvoorl door hevige schrik, en fatale verstoring van ritme veroorzaakt mensen schrikken zich terlijk dood. Copyris The Guardian/De Sten Vijf meningen over „Eer premier Hans Wiegel: „Ze i een uitstekend improvisati< Toen ik als minister van Bin der Klaauw (Buitenlandse staatsbezoek aan België, zë nu maar niet denken dat we| nenland beschouwen". Drs. Joop den Uyl (PvdA een eigen stijl aan haar moe Ze had een erg plezierige st een eigen weg naar eigen Ik vind dat ze erg goed g Dr. Dick Dolman, voorzitte mer: „Vorig jaar was zij voc het-jaar", maar je kunt niet zen. Ze doet het anders da dan ook 30 jaar jonger én w tijd. Bij de komende kabinet moedelijk meer contact me dat dit van korte duur is. Dj bedoeld. Des te eerder heb nieuw kabinet". Mevr. A. de Bruyne (Lekkl faire kwam ze bij ons op bez en wilde weten hoe we ons r| moesten behelpen en wat zelfs mee naar de wasseret) ons daar allemaal met drie 1 behelpen. Ik vond haar erg| met haar praten". Mevr. Tony van der Stee, d nister van Financiën: „Mijn den haar op haar reis door i liep erg ongedwongen. Afspj waren er niet. Met het oogj kapsel droeg ze steeds een zei ze telkens: „Daar hoeft u trekken". Ik geloof dat ze N len op slag voor zich won vriendelijkheid en brede be LONDEN (RTR) - Enkele tientallen rotsen, eilandjes en enclaves vormen het over schot van de grote koloniale rijken die eens meer dan de helft van de wereld omvatten. Maar het debat over die res tanten kan net zo taai worden als de worsteling voor de on afhankelijkheid van grotere en dichter bevolkte koloniën. Engeland en Argentinië zij n deze week de j ongste ron de ingegaan van hun schijn baar uitzichtloze besprekin gen over hun al 150 jaar lang bestaande geschil om de Falk- land-Eilanden, die onder Brits bestuur staan. In Den Haag bespreken Ne derlandse functionarissen de onaf hankelij kheidskwestie met vertegenwoordigers van de Nederlandse Antillen, het laatste overblijfsel van het eens zo machtige handelsim perium van de Nederlanders. De rust in het Franse Gua deloupe in het Caribisch ge bied is door bommen en kogels verstoord en de Verenigde Staten, zelf eens een kolonie, zijn het doelwit van guerilla- strijders van Puerto Rico, die beweren dat hun eiland nog steeds een kolonie is. De afgelegen gebieden die nog onder het gezag of het protectoraat van buitenland se mogendheden valllen wa ren eens het kleingeld van het Europese kolonialisme, de kruimels die van het bord vie len toen de wereld in de 18de en 19de eeuw in stukken werd gesneden door de koningen en keizers van de Europese mo gendheden. Engeland Engeland, eens het grootste imperium, heeft nu ook de meeste restanten, van het eiland Pitcairn in de Stille Oceaan met zijn zestig bewo ners tot de bruisende kolonie Hongkong met vijf miljoen overwegend Chinese inwo ners. De conservatieve regering van Margaret Thatcher heeft van Hongkong het verwij t ge kregen een tweederangs soort Britse nationaliteit te willen invoeren voor die helft van de bevolking die zich als Brits beschouwt. De plaatselijke bladen heb ben de Britse regering ervan beschuldigd met de omstre den nationaliteitswet de bur gers van Hongkong het recht op vestiging in Groot-Brit- tannië te willen ontnemen. Miljoenen zouden dat wel eens kunnen willen wanneer een groot deel van de kolonie, de „new territories" (nieuwe gebieden) aan China worden overgedragen wanneer in 1997 het 99-jarige contract af loopt dat destij ds met de voor malige Chinese keizerlij ke re gering is gesloten. Met de Falkland-eilanden staat het weer anders. De 1700 bewoners, met hun 400 maal zo grote aantal schapen, ver zetten zich tegen een koehan del over hun eilanden met de plaatselijke mogendheid, Ar gentinië. De geschiedenis van deze eilanden is typerend voor vele koloniale restanten die in de periode van de Euro pese machtsuitbreiding van hand tot hand gingen en nu merken zij dat voor hun moe derland meer lastig dan van nut zijn. De eilanden werden ont dekt door de Engelsen, bezet door de Fransen, verkocht aan de Spanjaarden, opnieuw bezet door de Britten en wor den nu al anderhalve eeuw door Argentinië opgeëist. Onlangs genomen maatre gelen ter versterking van de slinkende maar vurig pro- -Britse bevolking met kolo nisten uit een ander mini-ko- lonietje in de Atlantische Oceaan, St. Helens, hebben kwaad bloed gezet in Buenos Aires, dat beweert de territo riale r rechten van Spanje geërfd te hebben. De eilandbewoners zelf, die deze week bij besprekingen in New York vertegenwoordigd zijn, zijn even boos wanneer er maar op gezinspeeld wordt dat hun eilanden tenslotte aan Argentinië zullen komen of zelfs alleen al onder geza- menlij k Argentij ns - Br its be stuur. Belize, het laatst overgeble ven Britse gebied op het Ame rikaanse vasteland, het vroe ger Britse-Honduras, is een goed voorbeeld van de ano malieën en anachronismen van een koloniaal bewind in een postkoloniaal tijdperk. Zowel kolonie als moeder land zijn het er over eens dat onafhankelijkheid te wensen zou zijn, maar door de aan spraken op het gebied door het buurland Guatemala is dat nog steeds niet mogelijk. Totdat met Guatemala een akkoord is bereikt zullen er Britse militairen blijven in deze tropische Caribische en clave, om die te beschermen tegen inlijving door zijn cen- traalamerikaanse buur. Spanje Koloniale strijdvragen kunnen nog steeds de overi gens goede betrekkingen tus sen soevereine landen aantas ten. Spanje, dat spoedig in de Europese Gemeenschap ?al worden opgenomen, is het al lang niet eens met een van die E.G.-landen, Groot-Brittan- nië, over de status van de stra tegische rots Gibraltar aan zijn zuidpunt. Ondanks de aanspraken die Spanje op Gibraltar maakt heeft Engeland herhaaldelijk verklaard die niet tegen de wil van de 30.000 pro-Britse inwoners te zullen overdra gen. Spanje staat zelf weer net tegenovergesteld tegenover Ceuta en Melilla, twee encla ves op de noorkust van Ma rokko. De Spaanse soeverei niteit over deze enclaves ver zuurt de betrekkingen met Rabat. De Marokkaanse mi nister van buitenlandse za ken, Mohammed Boucetta, heeft gezegd dat de territoria le integriteit van zijn land on volledig is zoland Ceuta en Melilla niet aan Marokko zijn overgedragen. Madrid stelt hiertegenover dat de enclaves al meer dan 400 jaar deel uitmaken van Spanje, lang voor het ont staan van het koninkrijk Ma rokko. Portugal Portugal en Indonesië staan ongeveer net zo ten opzichte van Oost-Timor, dat door Djakarta werd geannexeerd na het uiteenvallen van het Portugese imperium door de revolutie van 1974. Portugal moet volgens de grondwet werken aan de onafhanke lijkheid van Oost-Timor, een taak die het graag aan de Ver enigde Naties zou willen overdragen nu Indonesië het gebied heeft bezet. Lissabon verbrak de diplo matieke betrekkingen met Djakarta na de annexatie en dat zal wel zo blijven tot de grondwettelijke status van het gebied op internationaal niveau is geregeld. De hevige worstelingen die gepaard gingen met het uit eenvallen van de grote rijken na de Tweede Wereldoorlog zullen zich niet voordoen in de geïsoleerde gebiedjes die nog onder koloniaal bewind staan. Maar in enkele nog be staande kolonies wordt nog geweld gebruikt, al is dat door kleine en blijkbaar niet re presentatieve groeperingen. Frankrijk Frankrijk, dat zijn bezittin gen in het Westindische ge bied als integraal deel van het Franse grondgebied be schouwt, heeft Cuba ervan beschuldigd oproer te stoken in dat gebied. Stadsguerrillastrij ders hebben vorig jaar op Guade loupe bommen laten ontplof fen en enkele malen op Fran sen geschoten. Parijs zegt dat degenen die volledige onaf hankelijkheid willen nog geen tien procent krijgen bij verkiezingen, voornamelijk omdat de plaatselijke econo mie volledig afhankelijk is van Frankrijk. De VS, die afgelegen gebie den in de Stille Oceaan behe ren, hebben te maken met on rust op het dichterbij gelegen eiland Puerto Rico. Door een van de vreemde spelingen van het lot kwam dat eiland onder bestuur van Washington na dat de VS aan het eind van' vorige eeuw een nedei laag» gen Spanje hadden geledel l| de Cubaanse oorlog. Puerto Rico heeft een ge® ratie separatisten voorl bracht die bereid zijn aanslagen en ontvoeringen] plegen op het vasteland: het Amerikaanse bewind0' ver te werpen. De VS hebben veel om het traditionele f van afgelegen kolonies militair steunpunt voor i verdediging van de stratf sche belangen van het derland te doen herleven Dat lot is het Britse eiW Diego Garcia beschoren, wi> nu een grote Amerika®" basis is gevestigd en dat j bolwerk tegen mogelilj Sowjet-expansie in dat bied wordt beschouwd. Sommige VN-landen M ben daar kritiek op geuit" westen bracht daar tegel dat de Sowjet-Unie hetze»! gebruik maakt van de ver! uithoeken van het voormar Russische keizerrijk. Voor een groot kolonij] gebied, het door Zuid-^ bestuurde Namibië, moe' onafhankelijkheidsstatus» worden opgelost. De onaff" kelijkheid van de meeste»1] rige kleine kolonies zal M schijnlijk eerder door h^J bateren dan met het worden verkregen. Maar i kele van de kleinste afhajjj lij ke gebieden lij ken te1 blijven zoals zij altijd schouwd zijn, als strateg voorposten van rivalise® mogendheden. (Door Bert Ke Twee koninginnen; twee pies. Eerste tafereel: lang; Dlgt, staat een tanig oud Ar Juliana stapt op het touwtje toe en geeft haar tn hand. Op hetzelfde mo- :nt schreeuwt het oudje: „I )n see. I can see her". Ju- ffla is verbaasd en onthutst lelijk. Ze weifelt even, iar vervolgt dan snel haar cht. De Rijksvoorlichtings- fenst zwijgt over het ge kirde in alle talen. Het >rdt - zoals dat officieel zo (ooi heet - ontkend noch be- shgd. Juliana, die geniet het mystieke (voor tistina raadpleegde ze ooit een gebedsgenezeres) (at het maar zo. In elk geval (tzenuwt ze niet de fabel F als een lopend vuurtje r de Antillen voortijlt, t de koningin over „ge- "skrachtige gaven" be- iikt. 'Tweede tafereel: Beatrix ■zoekt voor het eerst als irstin het kostelijke fla- '-eiland Bonaire. Óók jk van de Antillen. Op het jajn voor de kerk vindt een godsdienst plaats. Amper I die aar. de gang of de he- scheurt open en een Jisbui jaagt de eregasten knel he^ godshuis in. De pdikant gaat onverstoord jtder, maar haakt wel in op '.actualiteit. „Wekenlang is i' droog geweest en nu «kt de langverwachte ko- kgm, die de even smarte- verlangde regen mee- dgt. Dit is geen toeval", hij. Beatrix glimlacht, na de dienst is zij er als kippen bij om dit „won- F de wereld uit te helpen. lc°niek vertelt ze de bui al •8 te hebben zien hangen efteigenlijk over verbaasd zlin geweest, dat het re- köestendige kerkje niet kier werd opgezocht. 'ee koninginnen; twee .kderen"; twee reacties, «na, de moederlijke, be- 'ne'ij ke en ietwat mystie- Beatrix: de "Tastende {Zphte. Dc veiieiuuig is *>t beiden met elkaar te „p ijken, nu Beatrix een B de kroon draagt, maar f '°u njet eerlijk zijn. Niet nuchtere, en soms wat De verleiding is alle vei ooi dei i ma jaa roo ple ger con lan goe tie\ zaa dar een stu vie: C ling hie: quê vin „toi veb zes kwi sch: nog hei< ma: kak te, nuc gezi je j doo: die pro< tijd waa dan der ach: Haa mee Bea rie- weii vro« nen help nen. den van en I mee In bijv joor

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1981 | | pagina 26