Antoon van Hooff terug van Afrika-reis
R
■aBW
«JHHi
tilmm
„Meer van zulke
rapporten, de
president vindt ze
zeer interessant"
Geen fluit
Kans nul
Net postzegels
Klaasje en Sandra
Ballet
Witte Huis
Fout
Door de mand
TERDAG 6 SEPTEMBER 1980
VAN ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1980
n*lu's [„Dieren en oerwoud worden
Boudewijn
en
Fabiola
in-
ior
al
de
rist
an
en.
in
'an
re-
ne-
ia-
'an
liet
/la-
l er
loor
ten,
)Ol-
tijn
van
en-
lats
de
teer
iar-
vol-
an-
>den
vallen staat het besluit van
het staatshoofd vast. In een
radiotoespraak tot het volk
kondigt hij aan zijn macht te
willen overdragen aan zijn
oudste zoon Boudewijn,
„Zodat rond hem de natio
nale verzoening tot stand kan
komen".
Daar staat de nieuwe ko
ning Boudewijn, een aardige
tengere twintigjarige, door
heupjicht gekwelde, auto
liefhebber. Opvallend was
vooral zijn huwelijk met de
Spaanse prinses Fabiola in
1960.
Meerdere malen is koningin
Fabiola in blijde verwach
ting geweest, maar telkens
liep het verkeerd af. Broer
Albert, echtgenoot van
prinses Paola en hun intus
sen meerderjarige zoon Fi-
lips (student aan de militaire
school in Brussel) zijn daar
om thans de grondwettelijke
rechthebbenden op de troon.
Tijdens Boudewijns ambts
periode hebben hevige
Vlaams-Waalse conflicten
het land herhaaldelijk op de
rand van de staatkundige
ontbinding gebracht. Een
na-oorlogse koning kan
daarbij niet veel meer doen
dan toezien hoe ook zijn ei-(
gen functie als bindend ele
ment verschrompelt. Mis
schien is dat lot hem onlangs
letterlijk aan het hart ge
gaan, toen hij op het paleis
onwel werd en met ritmes
toornissen in het ziekenhuis
belandde. De koning is nu
thuis weer herstellende.
Het kan allemaal
niet op dit jaar. 150 Jaar Bel
gië, 50 jaar Boudewijn, 30
jaar staatshoofd, en 20 jaar
gehuwd. Een onmenselijk
feestprogramma.
Ex-koning Leopold, die nog
altijd met zijn tweede vrouw
gelukkig is op zijn landgoed
bij Waterloo, en koningin
Fabiola mogen terecht zor
gen hebben om hun gelief
de Boudewijn.
MARC DE KONINCK.
„Nog maar vijfentwintig jaar geleden was in Afrika iemand,
diè een panter doodschoot, de grote held. Hij had namelijk het
gebied bevrijd van een stuk ongedierte, dat een gevaar ople
verde voor de veehouderij en ook voor de mensen in de hele
streek.
Die man kreeg dan ook
klappen op z'n schouder: ge
weldig jóh! Hij was DE man in
de samenleving. Maar nu we de
natuur beschermen waar tal
van diersoorten dreigen uit te
sterven, nü gaat diezelfde man
voor vijf jaar de bak in als-ie
een panter schiet.
Die man begrijpt daar geen
fluit van, want d'r is nooit ie
mand geweest die hem verteld
heeft waarom het niet meer
mag. Het ontgaat hem dus ten
ene male waarom hij gestraft
wordt voor iets, waar hij vijf
entwintig jaar geleden voor
werd beloond. Tóen was het
een regeringsopdracht de
panter uit te roeien, nü is het
regeringsopdracht de panter in
leven te houden."
Antoon van Hooff, directeur
van Burgers Dierenpark te
Arnhem, populair door zijn
optredens in het tv-program-
ma „Ja, natuurlijk", is pas te
rug van een reis met een film
ploeg naar Kenia en Zambia.
Terug met verhalen, die weinig
goeds voorspellen voor de in
standhouding van het Afri
kaanse oerwoud en de met
uitsterven bedreigde dier
soorten, zoals:
„De neushoorn, hè? In het
begin van deze eeuw gaf de
Engelse regering de opdracht
alle neushoorns uit te roeien;
ook dat ongedierte moest ver
dwijnen. Dat is in zekere zin
een traditie geworden. Nu is de
neushoorn beschermd, maar
het stropen ervan gaat onver
minderd voort. Het wordt aan
gewakkerd door louche kna
pen, die handelen in neus
hoornhoorn.
In goud
De vraag daarnaar in de Ara
bische wereld en in het Verre
Oosten is zo groot, dat deze
hoorn op het ogenblik letter
lijk zijn gewicht in goud waard
is. Er worden bedragen voor
neergeteld van honderddui
zend gulden en meer.
In het Verre Oosten geldt de
hoorn als een aphrodisiacum,
een middel dat de geslachts
drift opwekt, de potentie ver
sterkt. Voor dit doel wordt het
tot poeier vermalen. Laten we
even duidelijk vaststellen, dat
het volstrekt geen invloed
heeft op de potentie of wat dan
ook, maar dat is wèl een nog
onuitroeibaar bijgeloof.
De zware jongens, die voor
zo'n neushoornhoorn een ton
maken, betalen misschien dui
zendgulden aan de man, die de
neushoorn gestroopt heeft. Dat
lijkt ons een belachelijk klein
bedrag. Maar het maandsala
ris van die man is zo'n honderd
gulden. Met één neushoorn
haalt-ie dus ongeveer een
jaarsalaris naar zich toe.
We moeten ons ook goed
realiseren dat het stropen ge
beurt in gebieden, waar vaak
p grote armoede en hongersnood
heerst. Het vervelende vind ik,
dat de lokale bevolking, de
autochtoon het aangewreven
krijgt de grote vernieler van de
natuur te zijn. Nou, dat is-ie...
maar neem het de man eens
kwalijk dat hij bezwijkt voor
de verleiding om wat makke
lijker in leven te kunnen blij
ven.
Bekijk het ook eens zó: de
man in Afrika heeft generaties
lang geleefd in een heel nauwe
band met de natuur, heeft een
groot respect voor die natuur,
maar ook een zekere angst.
Nog altijd wordt hij door roof
dieren aangevallen en ook ge
dood. Zijn angst is in het verle
den bij de komst van de blanke
alleen maar onderstreept,
want de blanke zei: jongens,
die en die diersoorten moeten
allemaal verdwijnen.
En nu ineens die plotselinge
verandering: de dieren moeten
gespaard blijven, beschermd
worden. Als het niet anders
kan moet er eventueel land
bouwgrond worden opgeof
ferd om het dier in leven te
houden. Nou, daar begrijpen
deze Afrikanen geen fluit van.
U moet zich daarbij goed
realiseren, dat deze landen zijn
gedekoloniseerd. De blanke is
weg. De grond is - terecht -
verdeeld onder de bevolking.
Maar de oogst is met het weg
vallen van de westerse effi
ciency veel kleiner geworden
dan hij vroeger geweest is.
Daar tegenover staat een ge
weldige stijging van de bevol-
kirtg.
Kenia heeft de grootste be
volkingstoename van de hele
wereld, namelijk 4,2 procent
netto per jaar".
Antoon van Hooff geeft aan
de lopende band voorbeelden
van de desastreuze manier
waarop her en der de natuur
wordt opgeofferd aan de com
merciële belangen van bedrij
ven. Vooraan in de rij der ver
nielers staan enkele Japanse
bosbouwondernemingen.
„Wat heet bosbouw. Het zijn
houtkap-ondernemingen, die
zonder zich van herbeplan-
tingsplichten of wat dan ook
i
i Iff
■om J
A ntoon van Hooff, 42 jaar,
is een telg uit een geslacht,
dat zich al sinds grootvader
(van moeders kant) voor de
dierenwereld interesseert. De
oude heer Burgers, de stichter
van het dierenpark, waarvan
Antoon van Hooff bijna twintig
jaar directeur is, hield er -
aanvankelijk uit liefhebberij -
een grote dierencollectie op
na. Vooral fazanten. Die
waren zijn lust en zijn leven.
In 1923 verhuisde de familie
met de complete dierenhave
van 's-Heerenberg naar
Arnhem, waar in een jaar tijds
Burgers Dierenpark verrees.
De kleinkinderen traden
onvervaard in de voetsporen
van grootvader. Antoon ging in
Utrecht veeartsenijkunde
studeren, zijn broer en zus
biologie. Zijn broer
specialiseerde zich in de
gedragswetenschappen van
dieren (met name de
mensapen) en bracht het tot
hoogleraar.
Antoon Hooff: „Wij kregen
het allemaal met de paplepel
ingegoten. Het bedrijf en de
dieren waren ons leven. Wij
stonden ermee op en gingen
ermee naar bed."
Kort geleden bezocht hij
Oost-Afrika. Het leverde een
somber relaas op.
iets aan te trekken het ene stuk
oerwoud na het andere plat
leggen. Daarbij gaat men zelfs
zo ver, dat fantastisch tropisch
hout wordt gebruikt om er
spaanplaat van te rnaken.
Vaak speelt corruptie een
belangrijke rol en geven de be
drijven in kwestie steekpen
ningen om, als ze voor een be
paald gebied een concessie
hebben gekregen, meteen de
belendende percelen maar mee
te nemen. De mensen en de ma
chines zijn er nu toch en dat
maakt het commercieel extra
aantrekkelijk.
Dikwijls worden ook over
dreven grote machines ingezet,
waardoor sporen en voren door
het oerwoud worden getrok
ken, die onherstelbare schade
aanrichten. Grote natuurge
bieden worden dusdanig ver
snipperd, dat de bewoners
misschien nog wel in verschil
lende enclaves kunnen blijven
leven, maar ze raken zo geïso
leerd, dat je in die enclaves in
de toekomst het risico gaat lo-
aen van inteelt.
Bij een aantal diersoorten is
dat al het geval. Er leven in
Afrika nog ongeveer 200.000
mensapen, verspreid over een
gebied zo groot als Europa.
Tweehonderdduizend lijkt een
enorm aantal, maar in feite
zijn er nog maar zo weinig
mensapen, dat de kans voor
deze dieren elkaar tegen te
komen nul is geworden. Op
voortplanting hoeft dus niet
meer te worden gerekend."
Antoon van Hooff fronst
meermalen de Wenkbrauwen,
praat bijna even zovele malen
over roofbouw.
„Wat er nu Afrika gebeurt is
te vergelijken met de huidige
exploitatie van de zeeën. De
walvissen zijn al dusdanig uit
geroeid, dat er nog maar enkele
honderden, misschien enkele
duizenden leven, verspreid
over oppervlakten, zo gigan
tisch groot, dat ook voor deze
dieren de kans op voortplan
ting langzamerhand nihil is.
Het zelfde geldt voor de
orang-oetangs. Borneo wordt
op het ogenblik in snel tempo
ontbost. Voor grote gebieden
in Zuid-Amerika dreigen
eveneens rampen. Het Amazo
ne-gebied is een van de voor
beelden."
Het is een wat merkwaardi
ge paradox, dat de dierentui
nen, die er in het verleden wel
eens van beschuldigd werden
„consumenten van dieren" te
zijn, tegenwoordig veel meer
de beschermers van diezelfde
dieren zijn. Antoon van Hooff:
„Je kunt het niet meer ma
ken naar willekeur dieren uit
de natuur te halen. Dat zou.
eenvoudig een schande zijn. Er
komen nog maar nauwelijks
dieren uit het wild. Het meeste
is „eigen kweek". Er wordt on
derling ook geruild. Sinds 1890
verdwijnt er gemiddeld één
zoogdiersoort per jaar voor
goed van de wereld. Een hele
boel diersoorten staan net op
de rand. De zebra is daar één
van. Beschermd. Ja, op papier,
maar niet in de praktijk. Van
morgen kreeg ik bericht, dat er
van de neushoorns, die we ge
filmd hebben in het nationale
park van Kenia, alweer vier
gestroopt zijn'.
„Vroeger was een dieren
tuin-directeur net een soort
postzegelverzamelaar. Hij
probeerde zovéél mogelijk
dieren te verzamelen. Dat zou
nu belachelijk zijn. Onze totale
collectie, dus zowel dierentuin
als safaripark, omvat ongeveer
2500 dieren, verdeeld over
tussen de 400 en 500 soorten.
Daarvan zijn tweeentachtig
soorten zoogdieren. Omstreeks
1970 waren dat er nog hon
derdveertig".
Overigens lijkt zich in de
dierentuinen het omgekeerde
proces te voltrekken van wat er
in de „vrije" natuur gaande is.
Tien jaar geleden bijvoorbeeld
waren Siberische tijgers zeld
zaam en zelfs de trots van
sommige dierentuinen. Van
Hooff: „Op het ogenblik zijn ze
zelfs aan de straatstenen niet
meer kwijt te raken. Dwerg
nijlpaarden waren tussen de
20.000 en 25.000 gulden
waard, nu nog rond de 4.500
gulden. Er komen er veel te
veel van diersoorten, die het
dusdanig goed doen, dat er
over gedacht zou kunnen wor
den ze terug te brengen naar de
natuur".
Antoon van Hooff, zoon van
dierenpark-ouders en derhal
ve van kind-af-aan opgegroeid
met dieren, is en blijft emotio
neel altijd betrokken met het
wel en wee ervan.
„Het is grote vreugde als er
dieren geboren worden, ge
zond zijn en in leven blijven,
het is groot verdriet als dieren
ziek worden en komen te over
lijden. Hoe je het ook wendt of
keert, de nare dingen gebeuren
altijd op hoogtijdagen, tijdens
de weekends, Kerstmis of de
jaarwisseling. Natuurlijk
komt daar dan een schaduw
over te liggen.
Ik herinner me een oude
jaarsavond dat wij een zieke
papegaai in huis hadden. An
derhalf uur voor Nieuwjaar
legde de papegaai het loodje,
hing dood onder aan de stok.
Nou, zo'n jaarwisseling is dan
bedorven".
Het komt nog steeds voor,
dat Antoon van Hooff dieren in
huis heeft. Op het ogenblik zijn
dat twee jonge orang-oetans:
Klaasje en Sandra, broer en
zus. Klaasje is een nationale
bekendheid. Van Hooff heeft
hem al een paar keer meege
nomen naar de televisie-studio
tijdens de uitzendingen van
„Ja, natuurlijk". Klaasje en
Sandra zijn beiden door hun
moeder verstoten en missen,
wat zij nodig hebben: het per
manent contact met haar. „Dat
betekent, dat je dit soort dieren
dus wel in huis móét nemen. Er
moet wat mee getutteld wor
den. Ze moeten je kunnen zien,
aangeraakt en aangekeken
worden. Af en toe moet er ook
met ze worden gepraat".
Veel van dit werk komt neer
op het hoofd van mevrouw Van
Hooff. Klaasje heeft net „een
slaapje" gedaan en krijgt in
haar armen de fles. Hij drinkt
er gretig uit, strekt zijn kleine
harige handje als de aandacht
voor hem even dreigt te ver
slappen.
„Domme" dieren zijn soms
intelligenter dan mensen. Nog
altijd stappen er in het safari
park bezoekers uit de auto, met
de camera in de aanslag „op
jacht" naar het leuke plaatje
voor „later". Ze realiseren zich
niet, dat ze dat „later" wel eens
niet meer zouden kunnen beie
ven.
Antoon van Hooff meesmuilt
een beetje, vertelt met een
lichte ironie in zijn stem.
„Als je m het savanne-ge
deelte bent, waar de zebra's
zijn en waar de zo onschuldig
lijkende struisvogels om je
auto heen lopen, dan is het
natuurlijk aardig om van enige
afstand een foto te maken,
waarop je auto met de hele fa
milie erin omringd is door die
dieren.
Maar dan moet je niet die
struisvogelhanen achter je aan
krijgen, want dat zijn rakkers.
Die kunnen verschrikkelijk
trappen. Een heleboel mensen
ontdekken dat pas als ze al op
enige afstand van de auto
staan.
We hebben wel eens een be
zoeker van boom tot boom zien
rennen, achtervolgd door een
grote struisvogel. Dat is net
een ballet-uitvoering. In het
begin werden de mensen
meestal meteen bevrijd uit hun
benarde situatie. Maar de die
renverzorgers vinden het denk
ik zo'n koddig gezicht, dat ze
nu met elkaar hebben afge
sproken: laat hem eerst maar
een tijdje lopen, dan weet-ie
tenminste wat-ie gedaan heeft.
Op het laatste moment
wordt zo'n man dan door de
rescue aan boord genomen,
met de tong onder z'n schoenen
en hijgend als een molenpaard.
Ze zijn er dan héüs van over
tuigd, dat ze het maar beter
nooit meer kunnen doen".
met echtgenote Lilian Baels, pf'nseSl
o 1962)
om de
plaatse
nen uit
een ge-
roof-
der (een
zijn
ios had
rvolgens
handen
jaardoor
elf bi j de
wurgde.
m die de
had een
al uren
tenslotte,
omfante-
tje stapte
om zijn kunststuk nog eens,ni
vertonen, los te barsten I
oorverdovend: „Moordend
moordenaar!" het meest
trek zijn de wedersamens]
lingen van verschrikkingen
zich buiten op straat heo I
afgespeeld. Daar krijgt
volking het hele drame voctryi
schoteld en kunnen ook d I
cale neringdoenden J
graantje meepikken. I
onlangs in een vrome
zetting in het Vlaamse
waar de rijkswacht en
door toeschouwers tneA
brachte stenen in beslag i
terwijl de man in een
in hoog tempo zijn damn
hotdogs van de hand dee
De Amerikaanse geheime
I dienst OSS (Office for Stra
tegic Services), voorloper
van de CIA, heeft in het laat
ste volle oorlogsjaar 1944
binnen het Vaticaan beschikt
over een „topspion", die
varslagen van de meest ge
heime gesprekken tussen de
paus en zijn kardinalen of
tussen de paus en de Duitse
Amerikaanse en Japanse
ambassadeurs naar Was-
hington seinde.
De topspion, de journalist
l'irginio Scattolini, onthulde
zulk opzienbarend nieuws
dat zijn rapporten onmid-
I delhjk ter hand werden ge
steld aan president Roosevelt
an na diens overlijden aan
president Truman. Zij heb
ben nooit geweten dat Scat-
tolini's rapporten van a tot z
waren verzonnen en dat de
spion een ordinaire maar in
telligente bedrieger was, die
zijn fantasie liet werken ter-
wille van zijn destijds maan
delijkse toelage van 500 dol-
iar. De Scattolini-story is
eerst onlangs onthuld door
de Amerikaanse jezuiet Ro
bert Graham sj. uit San
•rancisco tegenover een
verslaggever van de Was
hington Post. Pater Graham
ueett een studie van vijftien
Jaar gemaakt over de rol van
aet Vaticaan tijdens de
tweede Wereldoorlog. Hij
»ad toegang tot de Vati-
eaanse archieven en kreeg
ook speciale toestemming
I 'an de CIA om over te mogen
saan tot publikatie van zijn
1 bevindingen.
I Nieuws
Nb de bevrijding van Rome
»e b®e Italo-Amerikaan
I nel"110 Scattolini door de
I 'innaar de Italiaanse
I Mstad gestuurd, zoge-
aamd als journalist maar in
*erkelijkheid om binnen te
Franklin Roosevelt
nieuwsgierig
dringen in Vaticaanse krin
gen. Het was een opdracht
die, gezien de langdurige
Vaticaanse ervaring op het
gebied van afschermings
tactiek, toen nog moelijker
was dan nu. Scattolini had in
Amerika al journalistiek
werk gedaan. 'Hij had zich
zelf bovendien een bijver
dienste bezorgd met het
schrijven van pornografische
toneelstukken. Scattolini's
verbindingsman in Rome
was Philippo Settacioli. Deze
twijfelde geen ogenblijk aan
de waarheidsgetrouwheid
van Scattolini's rapporten,
evenmin als het hoofd van de
OSS in Italië, James Angle-
ton en het hoofd van de OSS
in Amerika, William Dono
van. Scattolini was de eerste
spion die berichtte over
groeiende onrust onder de
burgerbevolking in nazi-
Duitsland. Ook was hij de
eerste die onthulde dat in
vloedrijke Japanse kringen
hun voelhoorns uitstaken om
te komen tot het sluiten van
een eervol vredesverdrag met
de Verenigde Staten. Scatto
lini's bron zou niemand min
der zijn geweest dan de kar
dinaal-staatssecretaris
Montini, de latere paus Pau-
lus VI. Deze, zo berichtte hij,
bewaarde persoonlijk de
aantekeningen die de pause
lijke privé-secretaris mgr.
Pio Rossignani in opdracht
van paus Pius XII maakte
van de gesprekken tussen de
Heilige Vader met de Ameri
kaanse ambassadeur bij de
Heilige Stoel, Myron Taylor
en de Japanse ambassadeur,
Ken Harada. Deze laatste
zou de paus te verstaan heb
ben gegeven dat Japan er
voor voelde het bondge
nootschap met het Duitse
Rijk te beëindigen. Verder
zouden er in Japan grote te
genstellingen groeien tussen
vertegenwoordigers van het
Japanse grootkapitaal en de
Japanse legerleiding.
Scattolini gaf een gesprek
weer dat de paus gevoerd zou
hebben met kardinaal Pietro
Fumasoni Biondi. Daarin
zou de paus hebben gezegd,
dat een nederlaag van Japan
ongekende perspectieven zou
openen voor de katholieke
missie in dat land. Een hoge
mate van intelligentie kan
Scattolini niet worden ont
zegd, speciaal niet wanneer
het erom ging de Ameri
kaanse ijdelheid te prikke
len, Zo berichtte hij dat de
paus er over dacht, de New
Yorkse kardinaal Spellman
te benoemen tot kardinaal
staatssecretaris, hetgeen
hem een goede kans zou ge
ven Pius XII op te volgen als
de eerste Amerikaanse paus.
Het werd in het Witte Huis
allemaal als zo echt en au
thentiek opgenomen, dat
Roosevelt zijn secretaresse
Grace Tully in 1945 aan de
OSS heeft laten schrijven:
„Zorg dat we meer van deze
rapporten krijgen. De presi
dent vindt ze hoogst inte
ressant en leest ze met grote
aandacht." Een jaar slaagde
Scattolini erin de meest fan
tastische rapporten te ver
minnen over hetgeen zich
binnen de muren van het Va
ticaan afspeelde. Hij be
richtte over geheime ge-,
sprekken tussen de paus en
de Duitse ambassadeur. Hij
wist alles over hetgeen de
paus besproken had met de
bevelhebber van het achtste
Amerikaanse legerkorps, ge
neraal Mark Clark. Hij wist
wat de generaal-overste van
de jezuieten, Norberto de
Boyne, met de paus had be
sproken. Hij wist ook de in
houd van de besprekingen
tussen Winston Churchill en
de paus tijdens het eerste be
zoek dat de Britse oorlogslei
der bracht aan Rome na de
intocht van de geallieerden.
Het Witte Huis en het State
Department in Washington
waren opgetogen.
Gestreeld door de lof die
hem namens de OSS door
zijn verbindmgsman werd
toegezwaaid, ging Scattolini
begin 1945 te ver. Hij verzon
een geheim gesprek tussen de
Amerikaanse ambassadeur
Myron Taylor en de Japanse
Pius XII
geen notities
ambassadeur Ken Harada,
dat door de paus in het Vati
caan zou zijn gearrangeerd.
Tijdens dit eerste contact
sinds Pearl Harbour tussen
een Amerikaanse en een Ja
panse diplomaat zou gespro
ken zijn over mogelijkheden
om de oorlog te beëindigen.
De OSS in Amerika stond
perplex. Hij gaf het nieuws
onmiddellijk door aan het
State Department dat Myron
Taylor om nadere inlichtin
gen verzocht. Deze seinde
koeltjes terug: „Ik heb Hara
da nooit gezien of gesproken.
Ik ken hem zelfs niet eens."
Nog wou de OSS niet geloven
dat Scattolini loog. De Ame
rikaanse spionagedienst
bleef hem 500 dollar per
maand uitkeren tot het einde
van de oorlog in de Stille
Oceaan. Alleen werden zijn
rapporten niet meer doorge
stuurd naar het Witte Huis en
het State Department. Be
vreesd voor gezichtsverlies
heeft de OSS het dossier-
Scattolini, dat 1700 docu
menten en telegrammen be
vatte, begraven op een ge
heime plaats bij een boerde
rij in Maryland. Daar zijn ze
twintig jaar later door de CIA
weer voor de dag gehaald.
Bij zijn naspeuringen ont
dekte pater Robert Graham
sj., dat paus Pius XII nooit
aantekeningen heeft laten
maken van geheime bespre
kingen met diplomaten en
andere hoge autoriteiten.
Over gesprekken die hij on
der vier ogen voerde, heeft de
paus ook nooit met iemand
uit zijn omgeving gesproken.
De Amerikaanse contra
spionage heeft Scattolini nog
een tijd lang in het oog ge
houden toen hij al niet meer
voor de OSS werkte. Hij ver
strekte toen „inside infor
mation" aan Italiaanse, Ar
gentijnse en Zwitserse ge
heime diensten. De Ita
liaanse verkiezingen van
1948 braken hem de nek. Het
communistische Democra
tisch Volksfront in Italië
„onthulde" in de hitte van de
verkiezingsstrijd Vaticaanse
documenten, waaruit de be
moeienissen van het Vati
caan met de Italiaanse poli
tiek bleken. De auteur van
deze „documenten" bleek
Virginio Scattolini te zijn.
Nu vond de Amerikaanse
CIA het welletjes. Twee
ambtenaren van de vroegere
OSS vlogen naar Rome en
toonden de paus de verzon
nen Scattolini-rapporten. De
Italiaanse politie werd op de
hoogte gebracht, Scattolini
werd gearresteerd en tot ge
vangenisstraf veroordeeld,
omdat hij de betrekkingen
tussen de Italiaanse staat en
het Vaticaan in gevaar had
gebracht. Het betekende het
einde van een „meester
spion", die in werkelijkheid
een even intelligente als han
dige bedrieger was.
PIET TUMMERS.
