PKO
dagblad voor ZUIDWEST-NEDERLAND
tv
Bestem
SCHOOL
LAVOIR
riitwerpse slepers
staken tegen
reep
Beslissing moet nu snel vallen
REIZEN
Werkgevers en
VVD: Nog
niet voldoende
EXPOSURE
Politie: Remmen vrachtwagens vaak slecht
{KAVELING
LDRECHT
JRSONEEL
Confrontatie
met armoede
fcMi
Het zwarte goud
heeft weer toekomst
Piel Valkman
Kleine Stem
KUNSTGEBIT
REPARATIE
Jujiana wist niets van
Lockheed en halfbroer
EGGING LIJST DER
ME REGEUNGEN
nieuwe lesclubs
>r beginners
HULST
AXEL
JIDDORPE
HOEK
b0MC7
30 AUGUSTUS 1980
andaag
in
3 katernen
in de pas met
de DerdeWereld
Scheepvaart op Schelde gehinderd
jeffe Benelux B.V.
ONTHULLENDE BIOGRAFIE:
Grondwet
W ankelen
DE STEM
exclusieve
modellen
CBS-CIJFERS:
Kankersterfte in
Brabant 't hoogst
Boeken mogen
duurder worden
Verbetering in weekend
STRIJD OM UITKERINGEN
Werkloosheid:
plus 13.200
I
k>*'
Ipieki heeft
Iderland:
fel. 030-937941
(iere financiële
emand u zo goed
I ongetwijfeld de
nier, kortom het beste.
AVEL1NGSWET 1954
[ingevolge artikel 101 lid 2
imissie voor de ruilverkaveling
Ju mede dat van maandag
|n met vrijdag 3 oktober 1980 in
Korte Bellingstraat 14, Hulst,
dagelijks van 9.00 uur tot
|3.30 uur tot 16.00 uur voor een
inzage liggen:
delijke regelingen (bedoeld in
rbaal van schatting (bedoeld in
i de laatste dag van de tervisie-
ctober en vóór 3 november 1980
|hebbende zijn bezwaren tegen
de secretaris van de Plaatselijke
veg 12, 4561 HL Hulst.
Ö80.
atselijke Commissie voornoemd,
IM. Vercauteren, voorzitter,
prm, secretaris.
smber om 19.00 uur (jongeren)
>ber om 19.30 uur (gehuwden)
De Ster", Overdamstraat 7.
ischrijven van maandag t/m vrij-
18.30 uur. Zaterdag en zondag
uur. Fr. van Waesberghestraat
12910.
en gehuwden. Inschrijving op
itember om 20.00 uur in het cultu-
Halle", Rooseveltlaan 1 a.
lerdag 2 oktober te 20.00 uur.
berg", Dorpsplein 12.
eptember in de Gehoorzaal,
htingen: Irisstraat 22, tel. 01154-
I rat probleem lost u het beste
|w niet een Kleintje inde
|o„m Immers met minstens
1:1, ten oa t'o" Stemlezers
I' i^ieres.-en die speciaal
Langstelling hebben voor
■onze
I .Klotntieï'
I Personeel gevraagd ligt het
voor de hand, dat er snel en
I veel reacties komen.
120e jaargang nó. 19269
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ DE STEM B.V DIRECTIE: DR. W.A.J.M, HARKX. DRS. J.H.M. BRADER, HOOFDREDACTEUR L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - ETTEN-LEUR - GOES - HULST OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
ABON.PRIJZEN: 15.51 PER MAAND - 46.20 PER KWARTAAL - 179.- PER JAAR - LOSSE NUMMERS 0.65
o Met de neus op de feiten:
Nederlanders geconfronteerd
I met armoede in de derde
i wereld.
«9H 1
2 Hel zwarte goud heeft ook in Terneuzen weer toekomst.
Niet iedereen is even blij.
Schrijver Piet Valkman is verknocht aan het korte verhaal.
Inde Kleine Stem begint een nieuw, spannend vervolg
verhaal over twee kinderen die terecht komen in een
spookslot.
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
ANTWERPEN Sleepdien
sten en sluizenpersoneel in de
Jitwerpse haven zijn gisteren
i staking gegaan tegen de af
gekondigde korting van twee
procent op de salarissen van de
mbtenaren in België. De actie
ad gisteren een ernstige be
lemmering tot gevolg van het
Scheepsvaart verkeer op de
Schelde. Tientallen zeesche
pen moesten daar gistermid
dag het anker uitgooien omdat
Been enkele sluis in het Ant
werpse havengebied meer in
ip korte termijn een flinke
ÜJNMEDEWERKER
eeftijd 17-20 jaar)
team gaat assisteren bij het ver-
i van onze gordijnbestellingen,
cht hij alle voorkomende magazijn-
n, zoals het in ontvangst nemen
tende goederen en het sorteren
isseerd, dan verzoeken wij u even
il. 01608-15930 (vragen naar hr.
JISETTE BENELUX B.V.
jatstraat 15, Etten-Leur
gebruik
was en er nog maar
ller sleepboten voeren. De sta-
merijntje
Antwerpsk
kende slepers hadden een
zwarte vlag in top.
Het gaat om een actie van de
socialistische vakbond en is de
eerste in een te verwachten
periode van grote sociale on
rust in België. Aanleiding is
het besluit van de regering
Martens om voor het eerst in de
geschiedenis de volledige au
tomatische prijscompensatie
voor overheidspersoneel los te
laten. Ambtenaren zullen vol
gend jaar twee procent van de
prijsvergoeding moeten af
staan ten behoeve van hun ei
gen pensioenfonds. Het rege
ringsbesluit is genomen in het
kader van de rijksbegroting
1981, waarin verregaande be
zuinigingen zijn opgenomen.
Alle ambtenarenbonden be
reiden intussen stakingsacties
voor, maar men wil nog wach
ten op het komende week te
voeren overleg met de rege
ring.
De actie in de Antwerpse ha
ven kwam gisteren dan ook als
een verrassing en werd met
name door de katholieke bond
„voorbarig" genoemd.
(ADVERTENTIE)
Inl.: Axelsestraat 8
ZAAMSLAG
Tel. 01153-1650
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM - Juliana wist niet, dat
prins Bernhard steekpenningen kreeg
van het Lockheed-concern. Zij was ook
onkundig van het feit, dat zij een half
broer heeft. Dit laatste vernam ze pas via
de publicaties van prof. dr. L. de Jong.
Tot die conclusie komen dra. M.G.
Schenk en de historica Magdaieen van
Herk in de komende maand verschijnen
de biografie: „Juliana naast de rode lo
per".
De Juliana-biografie onthult, dat de
prinses al vóór de oorlog een sterk voor
standster was van een vrij, onafhankelijk
en zelfstandig Indonesië en dat zij sym
pathiek stond tegenover de muiters van
de „Zeven Provinciën", die dan ook ter
gelegenheid van haar huwelijk begena
digd werden.
Uitvoerig gaat het boek ook in op de
vier maanden durende constitutionele-
en huwelijkscrisis, die ontstond in 1956,
nadat de oud-vorstin ai vóór haar inhul
diging in 1948 de gebedsgenezeres Greet
Hofmans had geconsulteerd voor haar
halfblinde dochter Christina. Juiiana
steunde in die jaren de Derde Weg-
ideeën. Verslaggever Bert Kerkhoffs had
een gesprek met de schrijfsters, die afre
kenen met de „mythen" en verzinsels, die
in de loop der jaren rond Soestdijk wer
den opgebouwd.
Méér over „Juliana naast de rode lo
per", in onze weekendbijlage „Vrij Uit".
(Van onze redactie buitenland)
warschau/GDANSK - In Polen neemt de spanning toe
nu duidelijk is dat er de komende dagen een beslissing
moet vallen. Of er wordt op de werf in Gdansk op het
laatste nippertje nog een compromis bereikt, waardoor er
een einde aan de stakingen komt, of de Poolse leiders
grijpen naar andere middelen om de stakingsgolf te keren.
In Warschau raakt men er
steeds meer van overtuigd dat
ook de communistische buur
landen van Polen niet meer
bereid zijn nog veel langer
werkloos toe te zien hoe het ge
zag van de Poolse partij en re
gering verder afbrokkelt en de
economie steeds meer in het
slop raakt. In Polens buurlan
den wordt gevreesd dat de ar
beidsonrust over zai slaan.
Niet zonder reden legde het
Poolse partijblad Trybuna Lu-
du gisteren de nadruk op Po-
lens trouw aan het bondge
nootschap met de Sovjet-Unie.
De Russische partijleider
Breznjev zei gisteren, mogelijk
zinspelend op Polen: „Wij
dringen niet iemands land
binnen en mengen ons niet in
binnenlandse zaken. Maar wij
zullen altijd in staat zijn onze
rechten en wettige belangen te
verdedigen".
In Gdansk zoeken deskundi
gen van beide partijen intussen
koortsachtig naar een com
promis met name voor het
probleem van de door de sta
kers geëiste vrije vakbonden,
maar het is nog steeds de vraag
of de regering zal, of zelfs met
het oog op de buurlanden ook
maar kan, instemmen met het
door de deskundigen van de
stakers ingediende compro
misvoorstel. Stakingsleider
Lech Walesa liet gisteravond
weten dat de kwestie van de
vrije vakbonden „voor 90 pro
cent rond is". En dat op basis
van een werkdocument waarin
vrije vakbonden worden
geëist, maar waarin ook na
drukkelijk staat dat „de vrije
vakbonden niet van plan zijn
de rol van een politieke partij
te spelen en niet zullen tornen
aan het leiderschap van da
partij. Ze eerbiedigen - de
grondwet en de bondgenoot
schappen van Polen".
Het staat echter bepaald nog
niet vast of de zich nog steeds
uitbreidende massa van sta
kers, die door de al behaalde
successen in een toestand van
euforie verkeert, nog wel ont
vankelijk is voor compromis
sen.
De grote groep stakers in
Gdansk is feitelijk al veertien
dagen van de buitenwereld af
gesloten en ze heeft geconsta
teerd dat de regering door de
actie aan het wankelen is ge
bracht.
Als propagandistische voor
bereiding op een beslissende
stap zien waarnemers in War
schau de herhaalde verwijzin
gen, die sinds gisteren weer in
de Poolse media opduiken,
naar wat door de autoriteiten
„anti-socialistische en extre
mistische groeperingen"
wordt genoemd, die de acties
zouden gebruiken om politieke
eisen te stellen.
Inmiddels hebben de stakin
gen zich ook uitgebreid tot de
kolenmijnen in Silezië, wat een
nieuwe bedreiging vormt voor
partijleider Gierek die uit het
gebied afkomstig is.
(zie ook pag. binnen- buiten
land 4)
(ADVERTENTIES)
Spanning neemt
toe in
Polen
De Westduitse christen-democratische lijsttrek
ker Franz Josef Strauss, niet alleen in eigen land een
omstreden man, komt vandaag naar Darmstadt op
zijn verkiezingstournee. Dat wordt hem niet door
iedereen in dank afgenomen. Éénderde van de affi
ches die in Darmstadt zijn opgehangen is de laatste
dagen voorzien van een snorretje dat vaag aan dat
van Hitier doet denken. Ook werden er nogal wat
hakenkruisen op de affiches geschilderd. Strauss zelf
zoekt de schuld bij „linkse vandalen".
(ADVERTENTIES)
DEZE WEEK:
landelijke MIVA-aktie
voor 700 vervoermiddelen
voor missionarissen.
Giro: 27 22 49 tnv MIVA
Vijverstraat 12 te Breda
RESERVEER donderdag 4
september voor een bezoek
aan de
FIRATO
te Amsterdam
Een uitgebreide blik achter de
schermen van radio en tele
visie. Het allernieuwste op
gebied van communicatie
apparatuur
25.- uit en thuis
incl. entree, met
t/m dinsdag 2 sept. op alle
kantoren van De Stem.
Grote sortering itrtMTTftJI A MTEI
in de betere kwaliteit OU'Éli 1 ÉWIMstI I ELd
TEGEN STERK VERLAAGDE ZOMERPRIJZEN en speciale aanbiedingen
De nCi gekochte bontmantel bewaren wij gratis voor u, en u betaalt pas als u hem komt afhalen!
Pelterijenhuis ViRMEULENspt JCiaalzaak (ook naar maat)
Vismarktstraat 17 - Breda - (maandagmiddag geopend)
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Noord-Bra
bant telt, vergeleken met de
rest van het land, het hoogste
aantal sterfgevallen als gevolg
van kanker. In Zeeland is de
kankersterfte bij vrouwen ho
ger dan bij mannen.
Dit blijkt uit de „Atlas" van
de kankersterfte in Nederland
1969-1978", die gisteren door
het Centraal Bureau voor de
Statistiek is aangeboden aan
staatssecretaris Veder-Smit
van Volksgezondheid. De be
windsvrouwe vindt dat uit de
atlas geen algemene conclusies
getrokken mogen worden, om
vreesgevoelens bij het publiek
te voorkomen. Er moet volgens
haar nog veel onderzoek ver
richt worden om de gegevens
van de atlas in een juist
daglicht te plaatsen.
Het ministerie van Volksge
zondheid en Milieuhygiëne
noemt de verschillen opmer
kelijk tussen de kaarten van
maagkanker en die van long
kanker. Maagkanker laat lage
sterftecijfers zien in het mid
den van het land, omringd door
gebieden met hoge cijfers. Het
beeld dat longkanker oproept
is bijna het tegenovergestelde.
DEN HAAG (ANP) - De uit
gevers hebben toestemming
gekregen om hun prijzen van
in Nederland uitgegeven boe
ken met 5,25 procent te verho
gen. Dit wegens de gestegen
kosten van papier, drukken,
zetten en binden.
UTRECHT (ANP) - Het is met de remmen
van vrachtauto's niet best gesteld. On
derhoud aan deze wagens blijkt te wen
sen over te laten.
De vraag rijst of vra-
chauto-constructeurs op de goede weg
zijn met het ontwerpen van remsystemen,
die zeer kwetsbaar zijn en bovendien veel
deskundig onderhoud nodig hebben.
Dit schrijft de commandant van de
groep technische controles van de rijks
politie. P. Visscher, in het Algemeen Po
litieblad naar aanleiding van een lande
lijke technische controle, die is gehouden
door de algemene verkeersdienst van de
rijkspolitie.
In de periode van 19 februari
tot en met 20 maart werden 100 vracht
wagen-combinaties van 40.000 kilo en
meer gecontroleerd.
Van die honderd combinaties bleken 56
gebreken te vertonen met het remsys-
teem. Volgens Visscher was het niet be
halen van de vereiste remvertraging
voornamelijk te wijten aan onvoldoende
onderhoud. In veel gevallen konden de
remmechanismen na controle ter plaatse
opnieuw worden afgesteld, waardoor
weer keurig werd voldaan aan de vereiste
remvertraging.
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT - Tijdens het weekeinde mogen wij een weers-
verbetering verwachten. Vrijdagavond bereikte ons een
regenzone die behoorde bij een kleine, actieve depressie
die snel van Londen via de Wadden naar Denemarken
trekt. Tijdelijk een krachtige, langs de kust pen harde,
zuidwesten wind, maar via Zuid-Engeland kofnt een rug
van hogedruk met flinke barometerstijgingen naderbij.
Vanmiddag neemt de wind af en komen er al opklarin
gen, en waarschijnlijk is dat de laatste augustus zondag
nog voor zonnige perioden zorgt, met een temperatuur van
19 a 20 graden. Dat is een weersverbetering die zich wel
licht ook maandag nog staande houdt.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het kabinet
zal niet zonder slag of stoot
zijn plannen om 820 miljoen
gulden te bezuinigen op de so
ciale uitkeringen kunnen ver
wezenlijken. Een harde strijd
om de sociale voorzieningen
zoveel mogelijk zeker te stellen
dreigt. Alleen de werkgevers
organisaties VNO en NCW en
de WD-fractie in de Tweede
Kamer tonen zich tevreden
over de aangekondigde maat
regelen. Maar die gaan volgens
hen nog niet ver genoeg. In de
commentaren van deze drie
groepen klinkt een opvallende
eensgezindheid: „Een eerste
stap", „nog niet voldoende",
„pas het begin".
Staatssecretaris De Graaf
(Sociale Zaken) verdedigde
zich gisteren tegen de kritiek
die uit de vakbeweging kwam.
De FNV-kritiek dat het kabi
net eenzijdig wil ingrijpen
noemde De Graaf „een onbe
grijpelijke reactie".
De CNV-kritiek, dat in de
plannen van samenhang nau
welijks sprake is wilde hij
weerleggen door het wijzen op
„het verantwoorde en afge
dwongen karakter" van de
plannen.
Volgens staatssecretaris De
Graaf gaat het er niet alleen
om „op de uitkeringen te be
knibbelen", maar ook „om te
zorgen dat mensen aan het
werk kunnen blijven, geen
beroep hoeven te doen op so
ciale voorzieningen".
DEN HAAG De werkloos
heid is opnieuw fors gestegen
en de vraag naar arbeids
krachten is weer gedaald. Er
stonden eind augustus 261.500
mannen en vrouwen als werk
loos ingeschreven bij de ar
beidsbureaus.
Dat zijn er 13.200 meer dan
een maand eerder. De werk
loosheid steeg ongeveer even
snel onder mannen (7.100
meer) als onder vrouwen (6.1Ö0
meer).
Rekening houdend met sei
zoeninvloeden is er een wat
minder ongunstig beeld: Een
stijging met 3.200 werklozen
(5000 mannen méér, 1800
vrouwen minder, hetgeen voor
het eerst sinds lange tijd is).
De daling van de vraag naar
arbeidskrachten blijft voort
duren. In de maand augustus
daalde de vraag met 4700.
kAnaalzwemmen
(Guiness record)
Naast de snelste tijd om Het Kanaal over te zwemmen
(Wendy Brook, 31-8-76 in 8 uur en 56 min.), is er ook
een langzaamste oversteek. De Amerikaan Henry Sullivan
stapte op 6 aug. 1923, 26 uur en 50 minuten nadat hij
in Engeland was vertrokken, in Frankrijk aan land. Zonder
een spier te vertrekken nam hij een bescheiden hulde in
ontvangst. De meeste kijkers waren inmiddels geeuwend
naar huis gegaan. Op De Stem hoef je niet staan te
wachten.
DE STEM - komt in de bus
NIEUWE ABONNEE-BON:
Ik geef hiermee op als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode/Plaats:
Betaalt:o 15,51 permaand-Of:o/ 46,20 per kwartaal
Hij/zij ontvangt De Stem eerst 2 weken gratis.
Opgegeven door abonnee:
Naam:
Adres:
Postcode/Plaats
Als kado ontvang ik graat: o Parker jotter of o Baddoek.
Deze bon in open enveloppe, zonder postzegel opsturen
naar Dagblad De Stem, antwoordnr. 112, 4800 VB Breda.
Bellen kan ook: 076-222555.
