El
WB
EFT:
OLITIEMACHT
OOR OLYMPIA
[Leerkrachten op
de bres voor werk
en beter onderwijs
sbaar
VASTGELOPEN
KERK in
beweging
ihoog
itsland
Met Ljoedmilla
tussen de Russen
VIJF BRABANDERS M
OP „CONFRONTATIEBEZOEK
Spaarpandbiljetten (Sjaar)
\loskou gelooft niet in tranen
I HOTEL ROSSIJA is met achtduizend bedden,
lintig restaurants en dertig portiers die in
lisseldienst niemand toelaten die geen hotel-
jsje heeft het grootste hotel van Europa.
Veertien dagen leven als verschoppeling
door
M. Meeldijk
binnenland
buitenland
1DB2UBH
soede
ring.
eis- en Krediet-
pp het moment
>etaalt niet alle jü[
;de reisverze-
r't
itoor.
Olympisch dorp
Wandaag demonstratie in Den Haag
Verdeeld
Enthousiasme
^Westland Utrecht Hypotheekbank
mm
If STEM VAN DONDERDAG 19 JUNI 1980
1 juli met twee procent
systeem zou zijn doorge-
bnd van de loonmaatregel
Ing van het minimumloon
ging regelt, goedgekeurd,
[geeft, zullen de bedragen
bruto per week
429,90 (was 421,50)
397,70 (389,90)
365,40 (358,30)
333,20 326,70)
300,90 (295,10)
300,90 (295,10)
236,40 (231,80)
204,20
122,52
(200,20)
(120,12)
TIES)
[aangenomen en dat voor
een verkorting en ver-
oudiging van de gerechte-
I procedure t.a.v. asielzoe-
|en, zonder dat het grond-
elijk principe van het
op politieke asiel erdoor
8t aangetast. Andere
Jtregelen tegen onechte
ligratie staan op stapel, zo
len visumplicht voor men-
luit Turkije (het grootste
[ingent asielzoekenden),
en Bangladesh alsmede
uitkering in natura in
|ts van de gebruikelijke fi-
ciële bijstand.
Dit jaar zouden
fctens 150.000 mensen naar
bondsrepubliek zijn geko-
als er geen maatregelen
affen zouden zijn gewor-
gs persoon. Nee, een echt
d signalement hebben we
t. Hij hing wat om ons heen,
elde af en toe aan de gok-
omaten. Hij heeft aan de
[r een colaatje gedronken en
koffie".
istermiddag laat had de
itterdamse poütie nog geen
el houvast. Politiewoord-
■rder Bouman: „Eerst moe-
we met de twee serveer-
Irs praten, die net uit het zie-
huis ontslagen zijn. Pas als
een bruikbaar signalement
ben, kunnen we een foto-
ntage maken". Wat voor
dje in de koffie gezeten kan
ben, ook daarvan was in
tterdam nog niets bekend,
nuit de Rotterdamse politie
ram gistermiddag het be-
ht dat het om een 30- 35-
ige Duits sprekende man
a kunnen gaan.
De Amsterdamse politie-
mmissaris G. Toorenaar
rmoedt dat de dader poeder
druppels gebruikt die hij in
koffie of in de suiker doet.
n Amsterdamse hoofdin-
ecteur en twee rechercheurs
n intussen naar Düsseldorf
rtrokken. Daar willen ze de
rgiftigingszaken doornemen
et hun Duitse collega's. Vori-
week werden daar identieke
vallen van vergiftiging ge-
eld.
(Door Leo van Vlijmen)
jekunt er flink verdwalen, maar bereidwillige, dezjoer-
i (etagedames die je kamersleutel bewaren, op ver-
ook 's nachts - thee serveren en mineraalwater
ükopen) zetten je weer op het juiste pad. Hotel Rossija
tefteen overdekt zwembad, je kunt er ook niet-commu-
jische buitenlandse kranten kopen en bij het ontbijt
,et je margarine op je brood smeren, roomboter is er niet
is bijzonder gunstig
tegen, want vanaf het balkon
lijk een prachtig uitzicht op
Kremlin en recht tegenover
js kamer, aan de andere
ut van de rivier de Moskva
iat een fabriek met een leus
metershoge letters die er
(en twijfel over laat bestaan
je in de Sovjet-Unie ben:
foinmunisme wil zeggen:alle
Jicht aan de Sovjets en de
lëktrificatie van het hele
Lenin heeft dat al in
["gezegd. Hoezeer hij gelijk
blijkt, wanneer je
Iavonds over het Rode Plein
jopt en onwillekeurig toch
fc-.poneerd wordt door de
Miimineerde torens met
(•/-'.-sterren van het Krem-
Mdenten
Ljoedmilla ga ik
Ir het Tretjakov-museum.
[hebeerlijk opgebiecht dat ik
al eens geweest ben, maar de
[waarschijnlijk mooie ico-
przameling rechtvaardigt
i in haar ogen een tweede
pek.
Ik kom terecht bij Lonja, een
joodse wiskundige die al an
derhalf jaar wacht op een uit
reisvisum. Hij is geen dissi
dent, maar kent er wel een
aantal en binnen het halfuur
heeft hij er twee in huis, terwijl
zijn vrouw een koosjer ontbijt
aanricht, waarvan ik niets ge
bruik omdat de ham en de
worstjes met erwtjes plus met
zoete koekje na in hotel Rossija
me voor de hele dag verzadigd
hebben.
Joerij Aleksandrovitsj Si-
chanovitsj is een boezem
vriend van Sacharov. Ook hij is
jood en wiskundige. Ira Jakir is
de dochter van Pjotr Kajir, de
„Vader van alle dissidenten",
zelf ook dissidente. Het twee
tal beseft dat de dissidenten in
de Sovjet-Unie nauwelijks iets
kunnen uitrichten; de stem
ming is in mineur. Joerij schat
het aantal dissidenten op drie
honderd. Ira vindt dat aan de
hoge kant en Lorya is van me
ning dat die dissidenten bij
niemand van de Sovjetbevol
king op echt sympathie kun
nen rekenen.
Van links naar rechts: Joerij SichanovitsjIra Jakir en gastheer
Lonja.
Joerij, die redacteur is van
een wiskundig tijdschrift voor
middelbare scholieren, geeft
ook toe, dat dissidenten zich
tot een minimumprogram be
perkt hebben: ze eisen dat de
Sovjet-Unie zich aan haar ei
gen wetten houdt. De „drie
honderd" hebben echter niets
te eisen.
Zodra ik het thema Olym
pische Spelen en boycot aan
snijd vliegen Ira, Joerij en
Lonja elkaar in de haren.
Lonja voelt niet voor een boy
cot, Joerij denkt dat de boycot
het Kremlin erg zal irriteren en
Ira twijfelt.
Lonja zal de volgende dag
naar de Kaukasus vertrekken.
Joerij en Ira verdwijnen ook.
Behalve Sacharov zijn er al een
aantal dissidenten of halve
dissidenten uit Moskou ver
wijderd. Ira, Joerij en Lonja
gaan liever zelf op pad voordat
ze gedwongen worden. Overi
gens, Ira en Joerij zouden voor
geen vtrijheid ter wereld de
Sovjet-Unie willen verlaten.
Viktor staat officieel niet als
dissident te boek. Behalve een
vrouw, een dochtertje van de
dertien en een goede baan,
heeft hij ook zwaar de pest aan
het regime. Hij heeft slechts
één wens: weg uit de Sovjet-
Unie. Zijn adres heb ik van een
bevriende relatie gekregen die
me ook tweehonderd postze
gels voor zijn dochtertje heeft
meegegeven. Het kind is er
enorm blij mee en begint de
postzegels te sorteren: zegels
uit de communistsiche landen
en zegels uit de niet-commu-
nistische landen. De laatste
zijn bij haar favoriet. Haar ou
ders - die naar Duitsland of
Oostenrijk willen emigreren -
hebben haar ook behoorlijk
Duits leren spreken.
Viktor is erg pessimistisch.
Hij wacht al twee jaar op een
uitreisvisum. Hij heeft de stel
lige indruk dat naarmate de
Olympische Spelen naderen de
sluis steeds meer dichtgaat.
Viktor vertelt me ook, dat de
politiemacht in de acht miljoen
mensen tellende Sovjetrussi-
sche hoofdstad momenteel het
drievoudige van normaal telt.
Uit de hele Sovjetfederatie zijn
er politiemensen aangetrok
ken die straks tijdens de
Olympische Spelen het verkeer
en andere zaken in Moskou
moeten regelen.
Inderdaad blijkt me, dat op
het ogenblik het merendeel
van de agenten in Moskou de
weg niet weet in de hoofdstad.
Velen hebben een plattegrond
van Moskou op zak die ze de
hele dag bestuderen. Over
ruim een maand moeten ze
echt paraat zijn. Ook Viktor
gelooft overigens niet dat er de
eerstkomende jaren iets zal
kunnen veranderen in de Sov
jet-Unie. „Als dissidenten be
tekenen we niets, de bevolking
gelooft het wel en de partijlei
ding zit vast in het zadel. De
Sovjet-Unie zal 1984 echt wel
halen en waarschijnlijk zelfs
het jaar 2000. Na Breznjev ko
men er andere bonzen die de
zelfde politiek zullen voort
zetten en ons op dezelfde ma
nier zullen onderdrukken. Dat
is natuurlijk om te huilen,
maar ik geloof niet meer in
tranen".
Het meest droevige kantoor
in Moskou is het consulaat van
de Nederlandse ambassade. Ik
Hotel Rossija, het grootste hotel van Europa, en, in de schaduw
daarvan, een van de naarstig gerestaureerde Russisch-orthodoxe
kerkjes.
ga er met voorkennis van
Ljoedmilla naar toe, want ik
heb haar uitgelegd, dat een
journalist, ook als hij vakantie
voert, altijd de plaatselijke
ambassade van zijn land be
zoekt.
Het Nederlandse consulaat
in Moskou behartigt, bij ont
stentenis van een Israëlische
vertegenwoordiging, de belan
gen van de joodse Sovjetbur
gers, die het socialistische va
derland willen verlaten. De
dienstdoende consul vertelt,
dat hij op deze manier een in
kijk krijgt in het goelag-aspect
van de Sovjet-Unie. De proce
dure is moeilijk, zegt hij, ter
wijl Viktor, die over een raar
soort motorfiets beschikt en
me hier naar toe heeft ge
bracht, drie straten verder op
me wacht. Eerst moeten de
joodse Sovjetburgers proberen
een officiële uitnodiging uit
Israël te krijgen. Het Neder
landse consulaat bemiddelt
wel, maar Russische joden
worden niet tot het Neder
landse consulaat toegelaten.
Vier manshoge Russische po
litiemannen willen zelfs mij
tegenhouden voor de ingang
van het consulaat. Slechts een
visitekaartje in combinatie
met het hotelpasje van Rossija
kan de heren vermurwen.
In mijn binnenzak heb ik
tien aanvragen van joodse fa
milies, in totaal voor negenen
dertig personen. De Russische
joden zelf worden door de po
litie slechts tot de ambassade
toegelaten wanneer ze van het
Sovjetrussische ministerie van
binnenlandse zaken een uit
reisvisum hebben gekregen.
Momenteel krijgt niemand een
uitreisvisum.
Omdat ik eigenlijk naar de
Sovjet-Unie gestuurd ben om
over de voorbereiding voor de
Olympische Spelen te berich
ten ga ik - met volstrekte in
stemming van Ljoedmilla - het
Olympisch dorp verkennen.
Dat betekent twee keer over
stappen in de metro en dan uit
zien naar een taxi, want het
Olympisch dorp ligt ver buiten
het centrum van Moskou. Ik
tref het met de taxichauffeur.
Hij is bijzonder geïnteresseerd
in mijn in Düsseldorf gekochte
plattegrond van Moskou en is
in ruil tegen inzage daarvan
bereid mij te vertellen, dat
sport niets met politiek te ma
ken heeft, dat hij zich princi
pieel niet met politiek bezig
houdt (ze zoeken het maar uit
daarboven) en dat hij in plaats
van in roebel liever in Duitse
mark of Amerikaanse dollar
betaald wil worden. Met gul
dens neemt hij ook genoegen,
ook al gelooft hij eerst nauwe
lijks dat de Nederlandse pas
munt wel degelijk telt.
Dat het Olympische dorp
geen dorp is had ik kunnen
weten. De Russen hebben een
super-Bijlmer gebouwd met
torenflats van zeventien ver
diepingen. Het „groen" moet
nog worden geplant, maar een
land dat kosmonauten naar de
maan en verder kan sturen zal
er zeker in slagen ook op tijd
wat grassprieten te kweken.
Terug in hotel Rossija in
formeert Ljoedmilla hoe ik het
Olympisch dorp vind. Mijn
antwoord luidt: „Indrukwek
kend". Ik vertel haar echter
ook, dat ik gehoord heb, dat er
grote twijfels bestaan over de
voedselvoorziening voor al die
buitenlandse gasten. (Dat
vertelde men mij op de Neder
landse ambassade). Ljoedmilla
ziet het niet zo somber in. Per
slot van rekening heeft ze ons
ook al dertien dagen lang ge
voed, en dat tot onze tevreden
heid.
sa
AMSTERDAM (ANP) - In talrijke openbare basis- en kleuterscholen zal vandaag de juf of
de meester voor de klas ontbreken. In plaats van les te geven zullen de leerkrachten die dag
I naar Den Haag trekken om daar te demonstreren voor werkgelegenheid in het onderwijs en
I 'erbetering van de kwaliteit daarvan. Dit is, meldt de bond, een historische gebeurtenis: voor
I het eerst in de geschiedenis van de onderwijsvakbeweging wordt er een landelijke schoolsta-
5 van deze aard gehouden.
an het hefboomeffect noemt-
In 1974 bijvoorbeeld, was de
entabiliteit van het t°ta^
geïnvesteerde vermogen bij d
onderzochte bedrijven posit'e
gemiddeld 3,1 procent). Des
ondanks werd als gevolg vad
le financieringsstructuur en -
laarmee samenhangend - d
omvang van de rentelasten °P
iet eigen vermogen een verll.eit
geleden van 2,5 procent, U
iet onderzoek is gebleken,
/ooral de kleinste bedrijve
hier gevoelig voor zijn.
J Daar is volgens de ABOP
Pin ook alle reden toe omdat
P't met de werkgelegenheid
l-hetonderwijs zeer slecht is
JWeld, terwijl er op hetzelf-
moment dringend be-
leite bestaat aan verbete-
Ihngvan de kwaliteit van het
Pderwijs.
J Momenteel zijn ongeveer
l'5 000 leerkrachten in het
jfehele onderwijs zonder
Perk. Per l augustus zullen
faarnog eens 2.000 bijkomen
Ijs er niet snel wat gebeurt.
volgend jaar lopen 3.000
|®sen in het onderwijs de
?J® hun baan te verliezen.
I eze werkloosheid zou naar
ptoordeel van de ABOP niet
J'wigzijn als er voortvaren-
I fr zou worden gewerkt aan
1 Noodzakelijke verbetering
1® de kwaliteit van het on-
I erwijs. Nog steeds zijn de
|™ssen bijvoorbeeld te
1F°°t- Klassen met 30 of meer
peren zijn geen zeld-
pwiheid. De kinderen uit de
buurten dreigen daar
lt uPe van te worden omdat
taak onder meer op het
'edvan taalonderwijs een
IDat ac'lterstan(d bestaat.
L Probleem wordt nog ver-
luifi x t'oor het êrote aantal
(Nederlandstalige kin-
L®. juist op die volks-
lair
BW '10nc^en van onderwij-
personeel vinden dat
,.J'es aan twee kanten kan
[Wen: Kleinere klassen en
JLroodnodige onderwijs-
Cleuwing kunnen de
L "alt van het onderwijs
L?ren en bovendien
I® 'eerkrachten werk ge-
iw? plaatsen hebben
jraden en oudercom-
>s'esvan scholen zich soli
dair verklaard met de sta
king van leerkrachten. Leden
van oudercommissies zullen
op de actiedag de kinderen
op de scholen opvangen en
bezighouden zodat deze hun
heil niet op straat behoeven
te zoeken.
De schoolstaking van de
ABOP, vindt plaats in het
kader van de actie voor een
arbeidsplaatsenplan van de
Nederlandse Federatie van
Onderwijsorganisaties
(NFO). De afgelopen weken
hebben al verschillende acti
viteiten plaats gevonden in
het gehele land: debatavon
den, het uitgeven van les
brieven, waarin leerlingen en
ouders wordt verteld waar
om de actie gehouden wordt,
kraampjes op markten, fo
rumdiscussiebijeenkomsten,
het versieren van scholen met
spandoeken en leuzen, een
protestwacht bij het minis
terie van onderwijs in Den
Haag en een schoolstaking op
ongeveer 100 scholen in Am
sterdam.
Overigens wordt er in de
onderwijswereld niet gelijk
gedacht over de schoolsta
king. De NFO, confessionele
organisaties van onderwij
zend personeel en het hoofd
bestuur van de Vereniging
van Openbaar Onderwijs
(VOO) hebben zich tegen de
schoolstaking uitgesproken.
Zij zijn van oordeel dat de
kinderen daarvan de dupe
zullen worden. De ABOP
stelt daar tegenover dat het
juist de bezuinigingen en het
achterwege blijven van ver
kleining van klassen en on
derwijsvernieuwing zijn
waarvan het kind het slacht
offer wordt. Wel hebben en
kele organisaties, zoals de
Katholieke Onderwijs Ver
eniging (KOV), actiebijeen
komsten gehouden, maar dan
in de avonduren buiten
schooltijd.
Het ABOP-hoofdbestuur
verwacht op grond van het
enthousiasme in de voorbe
reidingen een grote belang
stelling vandaag in Den
Haag. Amsterdam heeft laten
weten zeker met 1500 on
derwijsmensen te zullen ko
men, 350 leerkrachten in
Zaanstad hebben zich al ge
meld en uit Enschede gaan in
elk geval 15 bussen naar de
residentie, aldus een ABOP-
woordvoerder.
Om 11 uur begint daar in
een grote tent om het Malie
veld een demonstratieve bij
eenkomst waar ABOP-
hoofdbestuurder Johan
Terpstra en FNV-voorzitter
Wim Kok het woord zullen
voeren. Vervolgens gaan de
deelnemers in betoging naar
het ministerie van onderwijs
waar men minister Pais een
oude schoolbank wil over
handigen.
Op het Binnenhof krijgt
tweede-kamervoorzitter
Dolman een schoolbord met
daarop de eisen van de leer
krachten uitgetekend aange
boden. Daarna gaan de beto
gers terug naar het Malieveld
waar de demonstratie wordt
ontbonden.
In de voorbereidingen van
de actie is op alle openbare
Nederlandse scholen een ex
tra nummer verspreid van
het ABOP-orgaan. De
schoolkrant, terwijl een „on
derwijs alarmkrant" in een
oplage vaneenhalfmiljoenis
verspreid onder ouders.
(Door Jan Bouwmans)
De kloof die ons, westerse
mensen, scheidt van de mensen
in de derde wereld, lijkt met de
jaren alleen maar breder en
dieper te worden. Ondanks
alle ontwikkelingshulp en an
dere welgemeende activiteiten
zijn de feiten keihard deze: de
rijken worden alleen maar rij
ker en de armen steeds armer.
De materiële kloof is echter
misschien nog maar een geultje
vergeleken bij de mentale kloof
die absoluut onoverbrugbaar
lijkt.
De laatste jaren is het tot ons
doorgedrongen dat de commu
nicatie met de derde wereld
gekenmerkt wordt door
spraakverwarring. Aan dit be
sef ging de „ontdekking" voor
af dat de mensen in de derde
wereld het heft in eigen hand
moeten nemen; zij moeten hun
eigen ontwikkeling maken
naar eigen inzicht en behoefte,
in hun eigen tempo en volgens
hun eigen idealen. Met deze
„ontdekking" zaten en zitten
hulpgevers en geholpenen nog
niet op dezelfde mentale golf
lengte, want zien wij wel wat
de mensen ginds zien en erva
ren en omgekeerd; spreken wij
wel over dezelfde zaken en
problemen
De vastenactie in Nederland
beantwoordt deze vraag beslist
ontkennend. In het recente
verleden heeft men dit golf
lengteprobleem bestreden door
het verstrekken van overvloe
dige informatie, dooreen diep
gaand bewustwordingsproces
op gang te brengen in eigen
land. Toch is het daarmee al
leen niet te redden. Met lezen
en studeren over de situatie-,
ginds blijft de bewustwording
steken in theorie en abstractie.
Het wordt geen vlees en bloed.
Maar het is ondoenlijk om
grote groepen mensen uit het
westen aan den lijve het leven,
werken, voelen en denken in
derde wereldlanden te laten
ondervinden.
Welnu, laat enkelen dit dan
ondervinden, een paar mensen
die door hun positie of vanwe
ge andere omstandigheden in
staat zijn hun ervaringen door
te geven in eigen omgeving. Tot
die enkelen die dit gaan onder
nemen, behoren 5 mensen uit
het bisdom Breda. Het zijn de
districtskatechete Joke Litjens
uit Oosterhout, het echtpaar
Jac. enAdri Doggen uitZeven-
bergschenhoek en het echtpaar
Henk en Marianne Egbers-
Kluwer uit Chaam.
Op 19 juli vertrekken zij sa
men met nog 55 andere perso
nen uit Nederland en België
voor twee weken naar de Fi
lippijnen, Hongkong, Indone
sië, India en Sri Lanka. In een
van deze landen zullen zij in
groepjes van vier gedurende
twee weken leven en werken in
bijvoorbeeld de achterbuurten
van Manilla, te midden van de
ontheemden op Sumatra of in
de ellende van een vluchtelin
genkamp waar je in Azië niet
lang naar hoeft te zoeken. De
deelnemers moeten zelfde reis
betalen.
Ze hebben hier een intensie
ve voorbereiding gekregen,
want het is helemaal niet
denkbeeldig dat er onder hen
zijn die toch met een psychi
sche knauw terugkomen.
Veertien dagen is niet lang,)
maar in dezelfde omstandig
heden leven en werken als de
verschoppelingen van deze
aarde kan voor een gegoede
westerling al in een week niet
meer te dragen zijn.
Westerse mensen concreet
confronteren met de werkelij
ke situatie door hen het leven
van de verschoppeling te laten
leiden: het idee komt uit Azië
zelf. Pater Roetenberg, mo
menteel verbonden aan het se
cretariaat van religieuzen voor
missiezaken, heeft het in Ma
nilla geboren zien worden toen
hij daar verbonden was aan het
Bureau van de Aziatische bis
schoppen voor Ontwikkelings
samenwerking. Dat was in het
begin van de jaren zeventig.
Gisteren vertelde hij daarover
een en ander op een bijeen
komst op het bisdom in Breda
waar ook enkele Confrontatie
bezoekers aanwezig waren.
'Het is begonnen met Aziati
sche bisschoppen zelf die
meenden dat ze wel wisten hoe
„hun" mensen leefden en
werkten. Bisschopen werden
in het kader van werkcongres
sen een paar dagen blootge
steld aan de werkelijke situa
tie, „tot woede van de een en
tot zeer grote schrik van de an
der", aldus pater Roetenberg.
Maar de ervaring was een don
derslag bij heldere hemel. „In
zicht door inleven" werd. de
nieuwe benadering van het
National Secretariate for So
cial Action in Manilla, de
hoofdstad van de Filippijnen,
Broederlijk Delen, zoals de
vastenactie in België heet,
heeft de Aziatische hand
schoen het eerst opgenomen en
dit jaar voor het eerst ook de
vastenactie in Nederland die
twintig jaar bestaat. Uit elk
Nederlands bisdom, behalve
Groningen, gaan mensen. Ze
gaan namens werkgroepen
kerk en samenleving of kate-
chesegroepen of vormings
werkgroepen. Aan die achter
bannen zullen zij hun ervarin
gen, hun verworven inzicht
doorgeven, maar ook in brede
re kring.
Voor de Nederlandse vas
tenactie gaat het nog duidelijk
om een experiment. Nog voor
de terugreis zullen alle 60
deelnemers hun ervaringen in
Maleisië onderling uitwisse
len. Het staat de vastenactie
ook nog niet helder voor de
geest hoe het verspreiden van
die ervaringen in Nederland
georganiseerd moet worden.
Een experiment dat volgend
jaar niet meteen zal worden
herhaald, maar waarvan wel
de bedoeling is het later regel
matig te doen.
Veertien dagen leven, wonen
en werken als de verschoppe
lingen van deze aarde te mid
den van die verschoppelingen
ergens in Azië: vijf mensen uit
het bisdom Breda gaan het 19
juli proberen met alle even
tuele gevolgen voor hun per
soonlijk leven van dien. Voor
deze vijf is er echter hei (ver
lossende) uitzicht dat hun el
lende slechts zeer tijdelijk zal
zijn. De hoop van hen op wier
verzoek ze gaan, is dat de vijf
zich in mentaal opzicht hun le
ven als verschoppeling zeer
lang zullen heugen en het over
het voetlicht zullen weten te
krijgen thuis. De mentale kloof
tussen arm en rijk overbrug
gen, het begint als het mos
terdzaadje.
PREDIKHEREN, van „ka-
tholiserend" tot laagkerkelijk,
hebben ons enkele leerzame
reacties gezonden op „Pink
steren, symbool van eenheid"
(Stem 22/5).
Dat ging over be
paalde facetten van Küngs
theologie, protestants beke
ken. Wat we in de pastorale
reacties misten, was een ver
melding van Küngs bijdrage in
de oecumene. En daar ging het
toch eigenlijk om. Eerder dit
jaar (13/1) schreven we over
het 450-jarig jubileum van de
Augsburgse Geloofsbelijdenis.
Daarin wordt met zoveel
woorden de onfeilbaarheid
van „het kerkelijk leergezag
inzake geloof en zeden" afge
wezen. Maar vanuit het refor
matorische standpunt is het
wel duidelijk, dat door de ge
beurtenissen rondom Küng
stellig niet in de laatste plaats
die onfeilbaarheid in het ge
ding is. We zouden daar niet
over schrijven, ware het niet,
dat we graag deze gelegenheid
aangrijpen, om ontwikkelin
gen te signaleren, die zo al niet
beslissend dan toch wel van
groot belang zijn bij de pogin
gen elkaar als zusters en broe
ders in Christus te herkennen.
Ons werd op school en cate
chisatie al geleerd: „Als het oe
cumenisch concilie van bis
schoppen en de paus in een be
paald onderdeel van geloof of
zeden een uitspraak doen, is ze
bindend voor alle (katholieke)
gelovigen".
Er is zeker aanlei
ding voor protestanten om te
geloven, dat de Heilige Geest
de Katholieke Kerk als geheel
èn haar leden afzonderlijk in
de waarheid leidt. Maar het
juiste verstaan van de Goede
Boodschap is in de katholieke
geloofspraktijk als genadega
ve voor de paus en zijn concilie
gereserveerd. Protestanten
daarentegen hebben vooral se
dert Luther met klem betoogd,
dat alleen God en het door zijn
Heilige Geest geïnspireerde
ADVERTENTIE
WSpaarpandbiljetten, looptijd 5 jaar.
Het huidige rentepercentage is 10.2%, Groeit
Of 0/ in een vaste looptijd van 5 jaar naar f" 1.000,-,
«™A/0 resp. f5.0CX),-. Aan toonder.
Het huidige aankoopbedrag is f 615,- resp. f3.075,- (door afronding op
f 5,- resp. f 25,- naar beneden wordt het effectief rendement 10.21%).
Dagelijks ingaande rente.
Middelburg, Markt 65,01180-3 80 00
Breda, Nieuwe Ginnekenstraat 40,076-22 36 55
Tilburg, Heuvelring 57,013-32 10 86
Woord (de bijbel) onfeilbaar
zijn. De katholieke opvatting
is gebleven, ook na de ont
spanning onder Johannes
XXIII, bij protestanten ge
waardeerd om zijn streven
naar contact met wat hij zag
als zijn „gescheiden broeders".
Ook hadden we de indruk, dat
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiiiitiiiiiiimiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii
deze paus open stond voor de
ideeën van de meer progressie
ve katholieke theologen en dat
hij de lang gezochte oecumene
tot leven wilde brengen.
Wat de maatregelen tegen
Küng betreft, menen we, dat ze
onder de protestanten slechts
door een minderheid juist
worden geacht. Velen ervaren
dit als een ontgoocheling in de
oecumene. Tot hen behoort de
Deense prof Peder Hojen. Hij
is o.a. in Kopenhagen werk
zaam geweest als secretaris
voor interconfessionele studies
bij de Lutherse Wereld Fede
ratie. Zijn visie op de zaak-
Küng staat in Lutherische Mo-
natshefte. Hij vindt, dat de
maatregelen tegen Künt terza
ke van de leer over de onfeil
baarheid duidelijk hebben
gemaakt, dat deze kwestie toch
weer een centrale plaats in
neemt bij de katholieke hiërar
chie. Door maatregelen af te
kondigen tegen Küng heeft
Rome ondubbelzinnig vastge
steld, dat de Katholieke Kerk
zich niet zal begeven in enige
discussie, die met dit punt te
maken heeft. En daarmee is -
aldus prof Hojen - de ver
wachting van vele oecumenis-
ten ten aanzien van de dialoog
over het leerstuk van de on
feilbaarheid de bodem inge
slagen. De consequenties zijn
ernstig. Maar dat behoeft niet
het einde te zijn van de oecu
mene. Prof. Hojen gelooft, dat
Küngs mening een rol blijft
spelen. Zijn stem kan niet tot
zwijgen gebracht wordei).
Maar de kans van een katho
lieke aanvaarding van de
Augsburgse Geloofsbelijdenis
na het veel belovend begin in
dit jubileumjaar, schijnt ver
der weg dan ooit.
it*
