150 iflofr België
ontworstelt zich aan
gigantische papierberg
en wilde plannen
uit hofkringen
NUTTI
ADRESS
EUROPESE
JONGEREN
VIEREN
FEEST MEE
NAZATEN VAN
STICHTERS VAN
BELGISCHE STAAT
VERENIGEN ZICH
Helemaal uitc
Beu
De journalisten die op donderdag 20 maart, een
vinnig koude dag, in de Koninklijke Muntschouw
burg te Brussel, voor of na de persconferentie
aldaar een adres hebben achtergelaten, worden
sindsdien door de vereniging zonder winstoog
merk (v.z.w.) „Nationale Herdenkingsfeesten
1980" bedolven onder pakken papier waar zelfs
de meest op feest belusten niet meer doorheen
komen.
Triomfboog
Congres
Brabangorine
mgen peilingen
'^filingen peilinc
eilingen peilinge
0RUSSEL-NA
jongste kabinetsforrr
merdebat over de re
fried Martens een kl<
Europa
DE STEM VAN ZATERDAG 14 JU(J
i Feestschepen varen de rivier af tijdens de openingsfeesten te Peronnes.
Buurman Belg laat zich zien als een bureaucraat in opti
ma forma. Elke op een revers gestoken roos, elke uitvoering
van de Brabanconne, elk optreden van wie dan ook moet
inmiddels al wel zo'n keer of tien op papier staan.
Gelukkig bestaan er ook
folderachtige boekjes waarin
de feestelijkheden ter gele
genheid van 150 jaar onaf
hankelijkheid zijn samenge
vat. Desondanks maakt het
feestprogramma een ver
pletterende indruk. Het is
maar goed dat wij de Belgen
een beetje kennen en weten
dat - wat ze ook allemaal op
papier mogen hebben gezet -
er in elk geval wel iets ple
zierigs uit voortkomt.
Overigens kunnen we het
als de meest nabije buren,
zelfs in „Hollandse" geogra
fische begrippen, nog moei
lijk krijgen. Tenminste dege
nen onder ons die ook vinden
dat Vlaanderen het frontge
bied is van de permanente
culturele oorlog tussen Ne
derland en Frankrijk. Door
en door Vlaamse organisaties
tonen zich helemaal niet zo
bli] met de feestelijkheden.
Zij vinden dat er voor de
Vlamingen weinig te vieren
valt. Van de 150 Belgische
jaren, zeggen zij, hebben de
Vlamingen er minstens 100
onder de knoet van Walen en
Franstalige Brusselaars ge
leefd, geploeterd en geleden.
Een van die organisaties, het
Davidsfonds, heeft zelfs een
boek uitgegeven waarin de
heroïsche ontstaansgeschie
denis van Belgiïe pijnlijk,
maar op het oog niet geheel
en al onterecht, wordt gere
lativeerd. De grote mythen
van de „opstand" van 1830
en van een tot Romeinse tij
den teruggrijpende Belgische
geschiedenis worden gena
deloos doorgeprikt. Deson
danks zal dit alles straks de
pret niet drukken. Als het
zonnetje eenmaal schijnt, de
muziek speelt, de banieren
zich ontvouwen en de gepa-
voiseerde feestaken de Maas
en de Schelde komen afzak
ken, dan vliegt gegarandeerd
ook de stop uit het biervat en
dan wordt er vast en zeker
toch gelachen en gezongen. Is
het niet om 150 jaar onaf
hankelijkheid dan gewoon
omdat het feest is. Per slot
van rekening is niets zo on
belangrijk als de aanleiding
zelf van een goed feest. Bra
banders en Zeeuwsch-Vla-
mingen zullen er geen moeite
mee hebben deze stelling te
aanvaarden. Zelfs gastheer
of feestvarken zijn niet inte
ressant meer zodra het feest
eenmaal op volle toeren is.
Ondanks de papierlawine
van de feestbureaucratie en
de bigotte trekjes die hier en
daar het feest z'n uniek Bel
gische karakter geven, is het
toch een eenvoudig, om niet
te zeggen: sober programma.
De Belgische staat heeft er
zo'n kleine 40 miljoen gulden
voor uitgetrokken en ter
hand gesteld van de „Natio
nale Herdenkingsfeesten
1980 v.z.w.". Interessanter
eigenlijk dan wat er wel op
het programma staat, zijn de
dingen die niet doorgaan. Zo
schijnt de toenmalige rege
ring-Tindemans zich nog
heel wat moeite hebben
moeten getroosten om een in
hofkringen geboren feest-
plan de doofpot in te stoppen.
Dat plan behelsde de oprich
ting van een monumentaal
viaduct, iets van een triomf
boog, over de autosnelweg
die door het Brabantse land
voert en daarbij het dorp Op-
heylissem passeert. Bovenop
die brug, precies op de grens
tussen Vlaanderen en Wallo
nië zou de opening van de
feesten moeten plaatsheb
ben. Onder het mild en lief
devol toeziend oog van de
koning der Belgen zouden
een Vlaamse boer en een
Waalse arbeider elkaar daar
op die brug de handen
schudden. Om dit pompeus
en archaïsch bedenksel ook
een eigentijds accent te ge
ven, zou er tegelijkertijd bij
Opheylissem een tweetalig
„Trefcentrum 150" moeten
worden opgericht. Walen en
Vlamingen zouden daar - zo
moeten wij ons waarschijn
lijk voorstellen - met elkaar
kunnen palaveren over vrede
en saamhorigheid, vast en
zeker onder het genot van een
pot Gueuze of Kriek, bieren
die immers niet ver daarvan
daan worden gebrouwen. Dit
adellijke plan ging jammer
lijk de doofpot van de reali
teit in.
Een nog veel wilder plan,
naar men zegt ook al afkom
stig uit de kring der konink
lijke dienaars op Laken, was
om op de grens van Vlaan
deren en Wallonië een spiks
plinternieuwe hoofdstad te
bouwen. Men ziet wel dat -
wat boze Vlaamse tongen ook
beweren - het hof wel dege
lijk is geïnteresseerd in een
vreedzame oplossing van het
taaiconflict, zeker indien dit
met wat symboliek haalbaar
zou zijn geweest. De Belgi
sche regering is nuchterder
gebleken en het College van
Voorzitters en de Commis
saris Generaal van de „Na
tionale Herdenkingsfeesten
1980 v.z.w." kan al evenmin
gevoel voor de realiteit wor
den ontzegd.
Maar alvorens over te gaan
tot een korte uiteenzetting
van het programma (waar ei
genlijk dit hele artikel om
begonnen is) nog één aller
aardigst bijverschijnsel van
het nationale herdenkings
feest. Nazaten van de op
richters van de Belgische
staat hebben een vereniging
opgericht waarvan lid kan
worden een ieder die kan
aantonen af te stammen van
de stichters van de staat. De
vereniging heet kortweg:
„De Afstammelingen van de
Leden van het Nationaal
Congres van België". Hoe
vruchtbaar dit eerste Natio
naal Congres heeft gewerkt
moge blijken uit het feit dat
zich al meteen 300 nazaten
meldden.
In principe moeten de le
den van de nieuwe vereni
ging rechtstreekse afstam
melingen zijn, maar omdat er
in het eerste Nationaal Con
gres ook zestien celibataire
geestelijken zaten, mogen
Met deze poster, voorzien van befopl
Vraag bij je thuis de jeugd van fij
werd de Belgische jeugd opgeroepen!
dan 8000 jongeren uit andere £G-/a«i|
derdak te verschaffen voor tien i
broederend feestvieren in de periode
79 juni en 22 juli a.s.
Omcirkeld: de plaats
Opheylissem op de grens
van Vlaanderen en Wal
lonië. Er komt geen mo
numentale triomfboog
over de snelweg waarop
een Vlaamse boer en een
Waalse arbeider elkaar de
hand drukken, zoals in
hofkringen was gesugge
reerd. Wel komt er een gi
gantisch tentendorpsge-
beuren voor de Belgische
jeugd, eind deze maand.
Het Belgische koningspaar tijdens de feestelijkheden te Peronnes (waarmee de viering van
150 jaar België officieel werd ingezet).
wat de dragers van deze fa
milienamen betreft ook ver
tegenwoordigers van de
meest directe zijlijn een
gooi naar het lidmaatschap
doen. Is men de juiste loot
aan de goede stamboom dan
nog is opname in de vereni
ging niet verzekerd. Heeft
men een opa die in de gevan
genis heeft gezeten, dan kan
men het lidmaatschap van de
illustere vereniging wel ver
geten. Na toetreding loopt
men overigens nog kans op
schorsing indien men zich
schuldig maakt aan „on-Bel-
gische activiteiten" (men
mag dus waarschijnlijk geen
federalist zijn in het open
baar) of indien men wetten
overtreedt „in verband met
de eer en de weigevoeglijk
heid".
Dat wordt derhalve een
keurig nette club van meren
deels dragers van elitaire
namen die man voor man
beloven „de eenheid en de
eendracht onder alle Belgen"
te handhaven. De vereniging
wendt zich ook tot het gewo
ne volk. Om te beginnen met
een grammofoonplaat waar
op de Brabangonne (het Bel
gisch volkslied) in het Frans
zowel als in het Nederlands
staat. De muziekkapel van de
populaire Rijkswacht zorgt
voor de muzikale begeleiding
van de Frans- respectievelijk
Nederlandstalige koren.
Verder verschijnt een boek
waarin de al bij voorbaat
door het eerdergenoemde
Davidsfonds doorgeprikte
mythe van een uit de Ro
meinse tijd daterend België
weer eens uit de doeken
wordt gedaan. Tenslotte or
ganiseert de even nuttige als
educatieve Vereniging van
Afstammelingen van de Le
den van het Nationaal Con
gres van België een voor ie
dereen toegankelijke ten
toonstelling over 150 jaar
België.
Het zal de eerder aange
haalde hofdignitaris mis
schien een troost zijn dat een
van de hoofdgerechten van
het grote nationale feestme-
nu wordt opgediend bij.het
dorp Opheylissem, waar de
edelman zijn triomfboog had
gedroomd. Aldaar, in het ge
lijknamige provinciaal do
mein en in de verdere omge
ving van het dorp, wordt van
21 tot 29 juni de bloem van de
Belgische jeugd uitgenodigd
voor een gigantisch tenten-
dorpsgebeuren. Niet zonder
reden waarschijnlijk wordt
in de documentatie over deze
„Ontmoeting jeugd 150"
vermeld dat „de streek na de
feesten volledig terug in orde
zal worden gebracht."
Het zijn dan ook letterlijk
alle Belgische jongeren tus
sen 12 en 17 jaar dip zijn uit
genodigd naar deze „land
bouwstreek in Vlaams en
Waals Brabant, rijk aan tra
ditionele hoeven en oude
kerken". Aanvankelijk zou
dit feest hebben plaatsgehad
op de Brusselse Heizei, waar
in 1958 de wereldtentoon
stelling is gehouden, maar
om de een of andere reden
kon dit niet doorgaan. Mis
schien durfde Brussel de in
vasie gewoon niet aan....
Het totale programrrM
omvangrijk om in een J
worden afgedrukt. Oef
handzame en gemakiq
krijgen wegwijzer is
chure Onafhankelijkst
België - Algemeen prf
ma". Daarnaast zijn e'|
aard de afzonderlijk! I
gramma's van het Fesfq
Vlaanderen, het F
Wallonië en Europalia, i
nodiging van jongere: I
een tiendaags bezoek'A
van de Belgische ambsm
en verloopt via /eugssl
ging, kerken, zusterstedm
Adressen voor inklim
Nationale Herder: I
feesten 1980, Komed»I
straat 17, 1000, Sm|
02/2182570).
Regionaal secretariatI
Vlaanderen, Poel 1,900Of
Festival van Vlam
Reyerslaan 52, S- 7 04C
sel.
Festival van Wallow I
Rue des Brasseurs5W|
men.
Europalia, Koningsstaf
B-1000 Brussel.
Belgische AmbvM
Culturele Dienst. AndritiI
kerweg 1 c, Den Haag.
Zij krijgen bovendien
gratis reispas, geldig op J
middelen van openbaar1^
voer.
In juni en juli hebber.
Maas- en Scheidde:
plaats. Feestschepen z®
de rivieren afvaren en
zij aanleggen het start
geven voor en het mit
punt vormen vanplaatsei?
festiviteiten.
Als derde program'
element zijn er de bek"
Festivals van Vlaander"
Wallonië, die dit jaar tf
in het teken staan van^
jaar België. Een hoogtep-
wordt ongetwijfeld deeii'
sitie „Breugel, een dyn>'
van schilders" in het
van Europalia, eveneens
periodieke kunstmanife
tie die nu aan de onaft®
lijkheidsfeesten is ge#|
S
imGEN PEILINGEN
(Van onze corres
Zijn stem toont nog de
heid en koortsuitslag too
Vraag: Bij vriend en
dwongen voor uw vermt
promissen te bedei
Waalse eisen. Maar
ring eindelijk met de
kwam werd u ogenblikkel
België, telkens als het
staatshervorming die
rtoen
teri
ied
Premier Martens: „Het nit
ze het gewaagd heeft om mi
ming in het parlement te ver
ring had het zo ver gebracht
bewijs moest worden geleve
tweederde meerderheid bes
senaat een vijftal leden van c
Vlaamse minderheid in het
vond. Maar ik ben vol vertroi
ken nu door het parlement k
regering beschikt is zeer gro<
landstalige en de Franstalige
zaken moeten gaan regelen,
spanningen worden opgelost
het land normaal te besture
Vraag: Maar het grote stri
gen en Franstaligen samen
in de ijskast gezet. Dat is to
Martens: „Dat zal moetei
onderhandelingen over de ini
of als hoofdstedelijk gebied. 1
besloten dat het probleem Br
een federaal België mag blo
Vraag: In Nederland hee
zich aan de zuidgrens eenai
het vormen is. Is dat echt n
Martens: „Jazeker. Op 1
naast het nationale parlenr
werken. Een van de deelsta
staat Wallonië. Ze worden
zijn, stedebouw en ruimtelij
industrie- en werkgelegenh
ten en provincies en alle cul
gische nationale parlement
ving dus toevertrouwen aai
ten. De deelregeringen, die
uitmaken van-het nationaa
verkiezingen eveneens zei
zullen gaandeweg met eigen
ven er belangrijke toelagei
staan.
Vraag: Kon de taalstrijd
Martens: „Het is lang niet
Die is al - op Brussel na - 1
culturele onafhankelijkheic
midabele resultaat geweest
bedenkt dat in de jaren '301
justitie en het leger nog Fra
dat de twee Belgische cultui
regio kunnen besturen"
Bestaat niet het gevaar dat
met - als ook Brussel is ger
menten etc. helemaal uit elI
j „Duitsland heeft nog veel
ook. Vlaanderen is met vijf
paalde staten van Amerika.
ge solidariteit kan wegvaller
ook voorzien dat de financi
uitvalt voor het gewest dat
staat, zoals thans Wallonië,
problemen om Vlaanderen
van solidariteit. Want als d
land meer. En het is natuur
staat voor een belangrijk d
financieel-economisch belei
defensie en buitenlands bele
nationale parlement en de e
Vraag: Uit enquêtes blijkt
de bevolking toch niet zit te S]
Martens: „Ik denk dat de
dat ze de conflicten beu zijn
wijzen uit dat meer dan de 1
I voelt van zijn Vlaamse of We
Belg. Dat is een ongelooflijke
van onze correspondent
Ferry Versteeg)
Verreweg het aardigste
idee is geweest het uitnodi
gen van ruim 8000 jongeren
(eveneens tussen 12 en 17
jaar) uit de acht overige EG-
landen, voor een periode van
tien dagen - naar keuze -
tussen 19 juni en 22 juli. Al
deze jongeren logeren bij
particulieren. Vorige maand
hebben zich al ruim 2500
Belgische gastgezinnen op
gegeven. Uit Nederland mo
gen in totaal in dit kader 990
jongeren komen.
De aantallen per land wer
den heel eerlijk vastgesteld
aan de hand van oppervlakte
en bevolkingsaantal. Tijdens
hun verblijf in België kunnen
de jongeren aan tal van
feestelijkheden deelnemen.
Tot slot nog dit: men
van de Belgen beweren
men wil en soms bef
men wel eens wat va"
met een glimlach, ma®]
weten van feestvieren e')
kunnen hun buren
OHANNESBURG -
voorzie dat er over
F |ot tien jaar een
pane premier zal zijn
j oie premier zal vrijwel
Ter kelson Mandela
5n (de op Robbenei-
0 gevangen zittende
ter van het verboden
c- F.V.).
aarmee bedoel ik dat we
machtsdeling zullen
lood' 2°?at a"e mensen
laten zien wat die thuisj Tiet* rea^nosl
of in veel geringere eid", aldus WmSLT
hebben. Bovendien"'1 «mondTutu
deze zomer in België "ft*"*
nog veel te luisteren, tuldafrikaans* Rand»,f
voorbeeld tijdens de'ken, in zjin m-t
vals van Vlaanderen
Wallonië. Daarom: eenj#Mc3kwartier
vakantie in België is^
schien overdreven,
een of meer
moeite te lonen!
een oi meer goeu kV-fiS hii'9ezienook
tochten naar zorgvulw lafnka® van het blanke
zich zal in-
gekozen doelen belove' 6n
Mem!('k,aanseburgers0Tên